Jeugdzorg naar gemeenten

Transcriptie

1 Jeugdzorg naar gemeenten Wat is jeugdzorg en wat komt naar u toe? Tom van Yperen Nederlands Jeugdinstituut Universiteit Utrecht VNG Regioconferenties, mei 2011 t.vanyperen@nji.nl

2 2 e lijn 1 e lijn 0 e lijn Huidige jeugdstelsel (vereenvoudigd) Zie ook: Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen BSO School Sport Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma s GGD Signalering opgroei- en opvoedproblemen CB Thuisz (S)MW Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning BJZ Indicatie voor specialistische hulp / maatregel Nazorg? J&O-hulp Jeugd-GGZ Jeugd- Bescherming & Reclassering Zorg voor Jeugd-LVG Speciaal onderwijs (Cluster IV) 2

3 2 e lijn 1 e lijn 0 e lijn Zo werkt het niet goed Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen 1. Weinig aandacht kwaliteit gewone opgroeien/opvoeden Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma s 2. Versnippering, weinig zicht op kwaliteit Signalering opgroei- en opvoedproblemen 3. Schuift jeugdigen / gezinnen door 4. Enorme toename gebruik gespecialiseerde zorg: * ovroeginterventie, Jeugd- & opvoedhulp lichte gemiddeld pedagogische ± 7,4% ondersteuning per jaar o Jeugd GGZ ± 12,5% per jaar o Cluster 4 onderwijs ± 17,5% per jaar Indicatie voor specialistische hulp / maatregel 5. Onbeheersbaar systeem door o Recht op zorg (niet: plicht tot adequaat opvoeden) o Waterbed-effect Jeugd-GGZ (AWBZ pgb zorgverz.) Vrijwillige J&O-hulp: (ambulant, dag/nacht, pleegzorg) Jeugd- Bescherming & Reclassering Zorg voor Jeugd-LVG (AWBZ etc) Speciaal onderwijs (Cluster IV) * Gemeten over Conservatieve schattingen. Cijfers t/m Bronnen: SCP 2009 ; De Graaf e.a. 2005, CVZ & Prismant 2004; Rouvoet 2007, 2008;

4 2 e lijn 1 e lijn 0 e lijn Pijlers voor nieuw jeugdbeleid Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen 1. Verbetering pedagogische kwaliteit leefomgeving Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma s Beleid gericht op ontwikkeling gezondheid, talent, participatie, burgerschap, goede opvoeding, Signalering eigen opgroei- krachten opvoedproblemen Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning 2. Opbouw samenhangende zorgstructuur met : Niet overnemen, Indicatie voor maar specialistische versterken opvoeding. hulp / maatregel Niet voorzieningen-gericht, maar effectieve hulp. Samenwerkend: 1 gezin, 1 plan, weinig smoelen Jeugd-GGZ (AWBZ pgb zorgverz.) Vrijwillige J&O-hulp: (ambulant, dag/nacht, pleegzorg) Jeugd- Bescherming & Reclassering Zorg voor Jeugd-LVG (AWBZ etc) Speciaal onderwijs (Cluster IV) 4

5 2 e lijn 1 e lijn 0 e lijn Samenhang zorgstructuur: 3 compartimenten Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen 1. Opvoeden versterken Aanpak gewone problemen: steun via preventie, Aanbod voorlichting, van algemene basistakenpakket selectieve jgz, cursussen preventieve etc. programma s Lokaal / wijkgericht Signalering opgroei- en opvoedproblemen 2. Versterking ondersteunen Intensievere Vroeginterventie, hulp lichte pedagogische ondersteuning Aanschuiven van hulpverleners Oorspronkelijke sociale context blijft centraal staan Indicatie voor specialistische hulp / maatregel 3. Opvoeding overnemen Jeugd-GGZ (AWBZ pgb zorgverz.) Vrijwillige J&O-hulp: (ambulant, dag/nacht, pleegzorg) Jeugd- Bescherming & Reclassering Zorg voor Jeugd-LVG (AWBZ etc) Full time uitplaatsing in daghulp, residentiële hulp, pleegzorg, speciale onderwijsvoorziening Speciaal onderwijs (Cluster IV) Eisen aan oordeel inzet Eisen aan oordeel inzet 5

6 Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen Decentralisatie BSO School jeugdzorg. Waar Sport gaat het over? Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma s Feiten GGD CB Wat komt naar de gemeenten? Cijfers Discussiepunten Signalering opgroei- en opvoedproblemen Thuisz (S)MW Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning BJZ Indicatie voor specialistische hulp / maatregel Vrijwillige J&O-hulp Jeugd-GGZ Jeugd- Bescherming & Reclassering Zorg voor Jeugd-LVG Speciaal onderwijs (Cluster IV) 6

7 2 e lijn 1 e lijn 0 e lijn Even rekenen Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma s Signalering opgroei- en opvoedproblemen 870,90 Ongewogen Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning Indicatie voor specialistische hulp / maatregel Jeugd-GGZ (AWBZ pgb zorgverz.) Vrijwillige J&O-hulp: (ambulant, dag/nacht, pleegzorg) Jeugd- Bescherming & Reclassering Zorg voor Jeugd-LVG (AWBZ etc) Speciaal onderwijs (Cluster IV) 7

8 Het Bureau Jeugdzorg (1) Het CJG avant la lettre? Bundeling van aparte intake sectoren en instellingen Informatie, advies, lichte hulp, indicatie intensieve hulp Laagdrempelig (Vliegenthart: Ik opteer voor een breed BJZ ) Netwerkorganisatie (virtuele organisatie) Provinciaal, met lokale vestigingen (in gemeente) Niet helemaal gelukt 8

9 Het Bureau Jeugdzorg (2) Kengetallen 2009*: Aantal aanmeldingen: waarvan geaccepteerd: AMK Aantal jeugdbescherming: Aantal jeugdreclassering per 1000 kk* 28,5 18,1 16,9 14,5 6,6 *Bron: Van Yperen & Van Woudenberg (2011). Werk in Uitvoering. Utrecht: NJi / ministerie van VWS 9

10 Het Bureau Jeugdzorg (3) Discussiepunt t.a.v. transitie Indicatiestelling wordt afgeschaft. En dan? Kwaliteit besluitvorming in het CJG! 10

11 Jeugd- en opvoedhulp (1) Wat zijn de problemen van cliënten? Gedragsproblemen, adhd, druk gedrag Emotionele problemen, competenties, zelfstandig worden Ontwikkelingsstoornissen (taal, autisme) Opvoedingsproblemen, stressvolle opvoedsituaties Mishandeling, verwaarlozing, multiprobleemgezinnen 11

12 Jeugd- en opvoedhulp (2) Zorgsoorten kengetallen* per 1000 kk* J&O totaal (excl dubbelingen) ,8 Aantal jeugdhulp (ambulant, thuis) ,7 Aantal verblijf deeltijd (bijv. mkd) ,7 Aantal verblijf pleegzorg ,2 Aantal verblijf 24-uurs ,3 Aantal crisiszorg ,0 Aantal jeugdzorg Plus ( gesloten j&o ) ,9 * Bron: Van Yperen & Van Woudenberg (2011). Werk in Uitvoering. Utrecht: NJi / ministerie van VWS 12

13 Jeugd- en opvoedhulp (3) Discussiepunt: Wat gaat naar het eerste compartiment? Alle hulp die minder kost dan 4500 gulden?* *Bron: Nota, Van der Schaft & Van Yperen (1998). Vrij toegankelijke jeugdzorg. Den Haag: VWS 13

14 Jeugd-ggz (1) Wat zijn de problemen van cliënten? De bedoeling is: Adhd, autisme, agressief gedrag Eetstoornissen, dwangmatig gedrag Angststoornissen, depressiviteit, schizofrenie Overige stoornissen 14

15 Jeugd-ggz (2) Zorgsoorten kengetallen* per 1000 kk* Aantal ZVW Ambulant ,8 Aantal ZVW Deeltijd ,5 Aantal ZVW Klinisch ,8 Aantal ZVW Gemengd ,8 Aantal ZVW 1 e lijn zelfstandig ,4 *2009. Bron: Van Yperen & Van Woudenberg (2011). Werk in Uitvoering. Utrecht: NJi / ministerie van VWS 15

16 Jeugd-ggz (3) Discussiepunt: Wel of niet naar gemeente? 53% van cliënten in j-ggz is jeugdige, 47% volwassene* 51% van aanmeldklachten is Gedragsklachten * 40% diagnose Stoornis in ontwikkeling / gedrag * 35% diagnose Overig * 1600 plaatsen klinische Kinder- en jeugdpsychiatrie* **GGZ-Nederland (2010). Zorg op waarde geschat. Update. Sectorrapport ggz Amersfoort: GGZ-N 16

17 Jeugd-lvg (1) Wat zijn de problemen van cliënten? Licht verstandelijk beperkt ( gehandicapt lvg) Vaak gedragsproblematiek en overlast Komen in combi met risicofactoren gauw in problemen Hoog Wajong -risico Beperking vroegtijdig moeilijk te signaleren 17

18 Jeugd-lvg (2) Zorgsoorten Orthopedagogische behandelcentra (OBC s) Overige zorg (o.a. MEE, PGB) Kengetallen 2009*: per 1000 kk Aantal bij OBC s ,7 Overige zorg (onbekend) PGB (onbekend) *2009. Bron: Van Yperen & Van Woudenberg (2011). Werk in Uitvoering. Utrecht: NJi / ministerie van VWS 18

19 Jeugd-lvg (3) Discussiepunt ( Naar de gemeente is nauwelijks discussie) IQ-grens op 85 of lager? 19

20 Voorzieningen gewone opgroeien en opvoeden jeugdigen BSO School Sport Aanbod van algemene en selectieve preventieve programma s GGD Signalering opgroei- en opvoedproblemen CB Thuisz (S)MW Vroeginterventie, lichte pedagogische ondersteuning BJZ Indicatie voor specialistische hulp / maatregel Jeugd & opvoed- hulp Vrijwillige J&O-hulp Kunt u iets met de 4500 gulden-regel? Jeugd-GGZ Jeugd-ggz Wat met de Kinder- & jeugdpsychiatrie? Zorg voor Jeugd-LVG Jeugd-lvg Jeugd- Bescherming & Reclassering Speciaal onderwijs (Cluster IV) Komt naar u toe met welk IQ? 20

21 Meer informatie: Yperen, T.A. van & Woudenberg, A. van (2011). Werk in uitvoering. Bouwen aan het nieuwe jeugdstelsel. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut. (te downloaden van 21

22 Op de hoogte blijven van de transitie van de jeugdzorg?