Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam

Transcriptie

1 Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? 24 r(br Stichting Bouwresearch

2

3 Aanbesteding, bouwteam of brochureplan Wat bepaalt de keuze? 24 Rotterdam, 985 r(br Stichting Bouwresearch

4 Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de. verbreiding van de resultaten daarvan, zowel ten behoeve van de opleiding als tot de vorming van kennis bij het bouwen. De Stichting verstrekt opdrachten aan researchinstituten; zij vormt stuurgroepen en studiecommissies voor onderwerpen die zij in opdracht geeft. De Stichting en degenen die aan deze publikatie hebben medegewerkt, hebben een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het verwerken - volgens de huidige stand van wetenschap en techniek - van de in deze publikatie vervatte gegevens. Nochtans moet niet worden uitgesloten de mogelijkheid dat zich toch onjuistheden in deze publikatie zouden bevinden. Degene die van deze publikatie gebruik maakt, aanvaardt daarvoor het risico. De Stichting sluit, mede ten behoeve van al degenen die aan deze publikatie hebben medegewerkt, iedere aansprakelijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van deze gegevens. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/ of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting Bouwresearch. No part of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the Stichting Bouwresearch.

5 INHOUD WOORD VOORAF SAMENVATTING SUMMARY INLEIDING DE BETEKENIS VAN DE PLANVOORBEREIDING VOOR PRIJS EN KWALITEIT DRIE KARAKTERISTIEKE VORMEN VAN PLANVOORBEREIDING 3. Aanbesteding 3.2 Bouwteam 3.3 Brochureplan DE KEUZE VAN DE OPDRACHTGEVER 4. De kosten voor het bouwbedrijf 4.2 Conclusies 4.3 De totale prijs voor de opdrachtgever 4.4 Kwalitatieve aspecten 4.5 Risico's OVERWEGINGEN VOOR DE KEUZE VAN PLANVOORBEREIDING INTEGRALE VERGELIJKING VAN DE CONSEQUENTIES TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN TUSSEN ANDERE BOUWOPGAVEN EN EEN WONINGBOUWPROJECT 7. Kostenaspecten 7.2 Kwaliteitsaspecten CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN blz Aanbesteding; het traditionele planontwikkelingsproces Bouwteam; het geïntegreerde planontwikkelingsproces Brochureplan; het ongebonden planontwikkelingsproces Aanzetten voor een betere planontwikkelingsprocedure met betrekking tot kwaliteitsbeheersing en prijsvorming 54 NOTEN EN LITERATUUR BIJLAGEN Onderzoekmethode, kostenmodel, input en -conclusies en resultaten (output van het model) Verslag interview bijeenkomst met architecten Verslag interview bijeenkomst met opdrachtgevers

6 Wettelijke bepalingen, gedragsregels en overeenkomsten Toelichting op de verschillen in uitvoeringskosten voor de bouwbedrijven Toelichting door de vier bouwpartners op de kosten- en kwaliteitsverschillen in de vier proces fasen Planontwikkeling, prijsvorming en aanbesteding bij de verschillende typen opdrachtgevers in de praktijk Voorbeelden van de invullijsten blz

7 -5- WOORD VOORAF Over de manier waarop bouwprojecten moeten worden voorbereid zijn de meningen in de bouwwereld nogal verdeeld. Met name over de vraag in hoeverre het uitvoerend bouwbedrijf bij deze voorbereiding moet worden betrokken. Dit vraagstuk houdt velen bezig, vooral gezien tegen de achtergrond van een daling van de produktie van bouwwerken. Die is sinds 98 in enkele jaren met ongeveer 25% teruggelopen. Daardoor is een moordende concurrentie ontstaan met een sterke daling van de bouwprijzen als gevolg. Vele opdrachtgevers komen daardoor in de verleiding om de onderlinge concurrentie tussen bouwbedrijven uit te buiten, in de verwachting dat de prijs zonder evenredige offers ten aanzien van de kwaliteit kan worden verlaagd. De uitvoerende bouwbedrijven zien geen grond voor deze verwachting en wijzen er bij herhaling op, dat een verantwoorde afstemming van prijs en kwaliteit daarmee niet is gediend. De optimale afstemming van prijs en kwaliteit is sterk afhankelijk van de wijze van voorbereiding van de bouw. In dit rapport zijn drie vormen van voorbereiding van de bouw onderzocht op hun consequenties: de aanbesteding, het bouwteam en het brochureplan. De studiecommissie heeft onderzocht hoe de vergelijking van deze drie vormen van planvoorbereiding uitvalt bij gelijke kwaliteit van het gebouwen onder gelijke omstandigheden van het project. Zij heeft onderkend, dat een besparing van bouwkosten door een zogenaamde integratie van het bouwproces één van de middelen kan zijn, die de opdrachtgever ten dienste staan. Onder integratie heeft de commissie verstaan een betere coördinatie en optimalisatie van de inbreng van de verschillende bouwpartners, met een duidelijke afspraak over ieders verantwoordelijkheden. Integratie is in dit licht het bijeenbrengen van de verschillende bouwpartners in een vorm van bouwvoorbereiding, die teri doel heeft een betere coördinatie van het bouwproces in zijn verschillende stadia, met behoud van de eigen verantwoordelijkheid van de bouwpartners. Deze publikatie is vooral bestemd voor opdrachtgevers, die met een bouwproject willen starten en die gelnformeerd willen zijn over de consequenties van de keuze van een bepaalde vorm van planvoorbereiding. De studie beperkt zich tot drie hoofdvormen van planvoorbereiding. Zij vergelijkt met elkaar de voorbereiding in een bouwteam, de traditionele voorbereiding met een scheiding van ontwerp en uitvoering en een planvoorbereiding door het uitvoerend bouwbedrijf in de vorm van een brochureplan. De studie is verricht conform een gesimuleerd woningbouwproject van 00 woningen, waarbij de vergelijkbaarheid met de utiliteitsbouw steeds in het oog is gehouden. De studiecommissie wijst er op, dat haar rapport niet kan worden beschouwd als een handleiding voor de bouwvoorbereiding, die de opdrachtgever als een kant en klaar recept zou kunnen gebruiken. Zij heeft haar beschouwingen gebaseerd op opinies van deskundigen en haar beoordeling van de mogelijke wijzen van bouwvoorbereiding ont-

8 -6- leend haar waarde vooral aan de daarin vervatte informatie van de mogelijke consequenties van een bepaalde keuze. Deze gevolgen kunnen verschillen al naar gelang de marktsituatie, de in te schakelen adviseurs en de kwaliteit van de gekozen bouwbedrijven. De verantwoordelijkheden die gelden bij de samenwerking tussen de verschillende partners, die betrokken zijn bij de voorbereiding en realisatie van bouwwerken, vormt onderwerp van studie in de SBRstudiecommissie C 28: Verantwoordelijkheden bij samenwerkingsvormen. Deze studiecommissie verwacht binnen afzienbare tijd haar rapport te kunnen uitbrengen.

9 -7- De studiecommissie was als volgt samengesteld: voorzitter ing. J.G. Remmerswaal, Dir. Woningcorporatie, Nieuw Amsterdam leden ing. L. de Geer, Urbibouw Bredero B.V. Nieuwegein ing. A. de Jong, Leo de Jonge Architecten, Rotterdam ir. J.A. Kooren, Stichting Bouwresearch, Rotterdam L.J.M. Manche, architectenburo Manche en Quint, Amersfoort ing. A.W.M. Nederkoorn, Nevancogroep B.V. Arnhem c. v.d. Plas, J.P. van Eesteren B.V. Rotterdam secretaris ir. drs. J.C.W. v.d. KasteeIe, Stichting Bouwresearch, Rotterdam rapporteurs ing. K.H. Dekker, ARO, Zoeterwoude ir. N. de Vreeze, ARO, Zoeterwoude (tot -8-'84) co-rapporteur: drs. P.M. van Onna, Progresbouw, Bodegraven eindredactie: dr. W.J. Diepeveen, Stichting Bouwresearch, Rotterdam

10