Seksuele vorming Ik Sova. Ik.indd 1 29/09/14 07:58

Transcriptie

1 Seksuele vorming

2 Colofon Auteur: Mandy Rooker, werkzaam bij On(der)wijs Goed! Eindredactie: Daphne Ariaens Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: Crius group Illustraties: Edu Actief b.v. Titel: Seksuele vorming ISBN: NUR: 100 Trefwoord: Seksuele vorming Edu Actief b.v. Postbus KB Meppel telefoon: telefax: info@edu-actief.nl internet: Eerste druk/eerste oplage 2014 Edu Actief b.v. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. 2

3 Inhoud Voorwoord 4 Hoofdstuk 1 6 Hoofdstuk 2 en de ander 27 Hoofdstuk 3 en mijn lichaam 47 Hoofdstuk 4 en verliefdheid 64 Hoofdstuk 5 Herhaling 79 Hoofdstuk 6 Eindopdracht en reflectie 83 3

4 Voorwoord Dit werkboek gaat over seksuele vorming. Seksuele vorming gaat over hoe het lichaam in elkaar zit, relaties en seksualiteit. Tijdens de puberteit verandert het lichaam. Je voelt je anders. Je kunt verliefd worden. Daarom begint het boek met: ik. Het gaat over de vragen: Wie ben ik? Wat kan ik? Daarna gaat het over en de ander. Daarna wordt en mijn lichaam besproken. Picto In dit boek zie je bij sommige opdrachten een picto. Een pictogram geeft je informatie over de opdracht. Hierna lees je wat de picto s betekenen. Bij dit picto ga je nadenken over een opdracht. Je denkt na over wat je straks gaat doen. Je gaat de opdracht voorbereiden. Bij dit picto ga je de opdracht uitvoeren. Je gaat bijvoorbeeld iets maken. Of je gaat iets doen. Bij dit picto ga je evalueren. Je controleert of je de opdracht goed hebt gedaan. Wat ging er goed en wat ging er minder goed? Wat vond je van de opdracht? Wat kon je eerst niet, wat je nu wel kunt? Wat ga je de volgende keer anders doen? 4

5 Bij dit picto ga je reflecteren. Je denkt na over wat je hebt geleerd. En wat dat betekent voor je toekomst. Wat ga je nu doen? Hoe gaat het verder? Bij dit picto ga je in gesprek. Om een opdracht na te bespreken kun je de StruX-kaarten gebruiken. Bij dit picto ga je iets bekijken op de website van StruX. Dit kan bijvoorbeeld een foto, formulier of film zijn. Volg deze stappen. 1. Ga naar 2. Klik op de knop deelnemer. 3. Klik op Sociale vaardigheden. 4. Klik op de foto van dit leer-werkboek. 5. Klik op de link bij de opdracht. Misschien werk je met een portfolio. In je portfolio stop je bewijsstukken. Als je dit picto ziet, kun je een bewijsstuk toevoegen. Bespreek dit met je begeleider. 5

6 Hoofdstuk 1 Dit hoofdstuk gaat over wie je bent. Het gaat over omgaan met elkaar en emoties. En over waar je goed in bent. Het gaat ook over pesten. En over de regels en de afspraken die je kunt maken om pesten te voorkomen. Iedereen is anders Sommige mensen zijn goed in sport. Andere mensen zijn goed in tekenen of zingen. De een praat makkelijk uit zichzelf. Een ander praat niet makkelijk. Sommige mensen wachten liever af tot er iets is gedaan. Anderen beginnen liever zelf met iets doen. Ieder mens heeft andere eigenschappen. Deze eigenschappen maken ons allemaal anders. Opdracht 1 Je wilt jouw klasgenoten leren kennen. Je gaat informatie verzamelen over jouw klasgenoten. Je doet dat met een interview. Bedenk vragen over: hobby s familie huisdieren vrije tijd eigenschappen. Bijvoorbeeld: Doe je aan sport? Heb je broers of zussen? Heb je een huisdier? Kom jij vaak te laat? Maak tweetallen. 6

7 Hoofdstuk 1 Schrijf de naam van de persoon die je interviewt op. Stel je vragen. Schrijf de antwoorden die de persoon geeft op. Naam Antwoorden op de vragen Wissel nu van rol. De ander interviewt jou. Bespreek de antwoorden met elkaar. Heeft de ander de juiste dingen over jou opgeschreven? En vindt de ander dat jij de juiste dingen over hem/haar hebt opgeschreven? Wat ben je over jouw groepsgenoot te weten gekomen? Wat wist je al? Wat had je nooit van je groepsgenoot verwacht? 7

8 Hoofdstuk 1 Hoe heb je deze opdracht uitgevoerd? Waaraan moet je nog werken? De eerste indruk Wanneer je iemand voor het eerst ziet, heb je vaak een indruk. Opdracht 2 Kijk naar de foto. Welke indruk heb jij van de jongen op de foto? Vind je hem bijvoorbeeld leuk of niet? En waarom? Bespreek met een groepsgenoot welk antwoord hij of zij gegeven heeft. Zijn er verschillen tussen jullie antwoorden? ja/nee 8

9 Hoofdstuk 1 Welke verschillen zijn er tussen jullie antwoorden? Hoe komt dat denk je? Denk eens terug aan toen je je groepsgenoten voor de eerste keer zag. Je had toen een indruk van hen. Dat was jouw eerste indruk. Nu ken je je groepsgenoten wat langer. Klopte jouw eerste indruk van jouw groepsgenoten? Opdracht 3 Ga naar en klik op de link van deze opdracht. In het filmpje zie je Nadja. Ze zegt vaak niets. Maar je kunt wel zien wat ze voelt of denkt. Schrijf op wat Nadja volgens jou voelt en denkt. Non-verbale communicatie Tijdens de film zie je Nadja kijken. Ze zegt vaak niets, maar je kunt aan haar gezicht zien wat ze denkt. Ook zie je hoe zij zich voelt. Soms zegt iemand niets. De lichaamshouding of het gezicht vertelt het verhaal. Dit noemen we non-verbale communicatie. 9

10 Hoofdstuk 1 Non-verbale communicatie komt vaak door emoties. Voorbeelden van emoties zijn: boosheid angst verdriet blijdschap walging verbazing. Deze 6 emoties worden de basisemoties genoemd. Over heel de wereld kennen mensen deze basisemoties. Kijk maar eens naar de emoticons. Die worden over de hele wereld gebruikt. 10