s tichting ouw esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur Copyright SBR, Rotterdam
|
|
- Nienke van der Velde
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 s tichting ouw esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur
2
3 stichtingbouwi-esearch Geluidisolatie: ankerloze spouwmuur of enkelvoudige muur Rotterdam, 1988
4 De stichting stelt zich ten doel: a. in de bouwnijverheid produktiviteit en kwaliteit te verhogen, en de continuïteit in de werkgelegenheid te bevorderen; b. de kennis op het terrein van de bouwnijverheid te vergroten en te verspreiden naar en binnen alle organisaties waarmede de stichting een relatie onderhoudt; c. voorts al hetgeen dat met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords. De stichting en degenen die aan deze publikatie hebben medegewerkt, hebben een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het verwerken - volgens de huidige stand van wetenschap en techniek - van de in deze publikatie vervatte gegevens. Nochtans moet de mogelijkheid dat zich toch onjuistheden in deze publikatie zouden bevinden niet worden uitgesloten. Degene die van deze publikatie gebruik maakt, aanvaardt daarvoor het risico. De stichting sluit, mede ten behoeve van degenen die aan deze publikatie hebben meegewerkt, iedere aansprakelijkheid uit voor schade die mocht voortvloeien uit het gebruik van informatie in deze publikatie. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Stichting Bouwresearch. No part of this book may be reproduced in any form by print, photoprint, microfilm or any other means without written permis sion from the Stichting Bouwresearch.
5 -3- INHOUD Pagina WOORD VOORAF 6 SAMENVATTING 8 SUMMARY 10 1 INLEIDING 13 2 OVERDRACHT VAN GELUID TUSSEN WONINGEN 16 3 GELUID ISOLATIE TUSSEN VERTREKKEN 19 4 DE AANDUIDING VAN DE KWALITEIT VAN DE GELUIDISOLATIE Definitie van het begrip isolatie-index 4.2 Het bepalen van de isolatie-index uit geluidisolatiemetingen 4.3 Het beoordelen van de akoestische kwaliteit op basis van het bouwkundig ontwerp EISEN VOOR DE GELUIDISOLATIE TUSSEN WONINGEN Gebruiksdoel van een ruimte als uitgangspunt 5.2 Niveau van akoestische voorschriften DE AKOESTISCHE KWALITEIT VAN EENGEZINSWONINGEN Het ontwerp in verband met geluidwering 6.2 De geluidisolatie tussen eengezinswoningen met als scheiding een enkelvoudige wand 24 24
6 De geluidisolatie tussen eengezinswoningen met als scheiding een spouwwand van beton of steen 6.4 Vergelijking tussen de geluidisolatie van enkelvoudige muren en spouwmuurconstructies HET VERBAND TUSSEN GELUIDISOLATIE EN GELUIDHINDER 40 8 RICHTLIJNEN VOOR HET BEPERKEN VAN DE GELUIDOVERDRACHT TUSSEN EENGEZINSWONINGEN De enkelvoudige muurconstructies Het beperken van de directe geluidoverdracht Het beperken van de flankerende geluidoverdracht Het beperken van het omloopgeluid Het afdichten van geluidlekken 8.2 De (ankerloze) spouwmuurconstructie Principe Mogelijkheden voor toepassing volgens bouwvoorschriften Opbouw van de ankerloze spouwmuur Het beperken van de directe geluidoverdracht Het beperken van de flankerende geluidoverdracht Het omloopgeluid en geluidlekken 8.3 Bijzondere gevallen Spouwmuur met sp'ouwbladen van ongelij ke dikte Scheidingswanden met meer dan twee spouwbladen Ankerloze spouwmuren in schoonmetselwerk Ankerloze spouwmuren met relatief weinig massa DE INVLOED VAN MATERIAAL IN DE SPOUW OP DE GELUIDISOLATIE Plaatselijke koppeling van de spouwbladen 9.2 Geluidabsorberend materiaal 9.3 Polystyreenschuim 9.4 Zandvulling e.d. 9.5 Plaatselijke koppeling van de vloeren
7 -5-10 MOGELIJKHEDEN OM DE GELUIDISOLATIE VAN EEN BESTAANDE SPOUWMUUR TE VERBETEREN SCHEIDINGSCONSTRUCTIES, GEMETEN IN HET LABORATORIUM SAMENVATTING VAN DE AANBEVELINGEN VOOR EEN GOEDE GELUIDISOLATIE TUSSEN EENGEZINSWONINGEN MET EEN ANKERLOZE SPOUWMUUR VAN BETON OF STEEN TOEPASSINGSGEBIED ANKERLOZE SPOUWMUREN CONCLUSIE 75 LITERATUUR 76
8 -6- WOORD VOORAF De Studiecommissie B3 Geluidwering van de Stichting Bouwresearch is blij dat dit rapport is. verschenen. In 1974 zag de voorloper ervan het licht: de publikatie 43 getiteld 'Van steensmuur tot ankerloze spouwmuur'. Die is al geruime tijd uitverkocht; het werd dus wel tijd voor een nieuwe uitgave! En dit te meer wegens de van zaken op het gebied van geluidisolatie in woningen anno Moest ondergetekende in zijn 'Woord Vooraf' bij het rapport uit 1974 een aantal bedroevende feiten vermelden over ernstig tekortschietende geluidwering, nu in 1987 is daartoe wéér aanleiding. Er is, zou men dus kunnen zeggen, weinig of niets veranderd. Tussen genoemde jaren, rond 1980, is er sprake geweest van een grote verbetering. Dat werd in een uitgebreid onderzoek vastgesteld. Men zie hierover de 'Inleiding' van deze publikatie. Sindsdien echter zijn er veranderingen gekomen in de vormgeving (dakkappen!) en de gebruikte constructies (bijvoorbeeld de vloeren) bij de bouw van de woningen en zijn de financiële mogelijkheden verder beperkt. Hierin zou men de oorzaken moeten zoeken voor het feit dat er steeds meer bewoners klachten hebben. Het aantal kopers van. onder garantie van het Garantie- Instituut Woningbouw (GIW) gebouwde woningen, dat de tegenvallende geluidwering niet accepteert en een 'bindend advies' aanvraagt, is aanzienlijk. Metingen tonen dan soms negatieve - dus wettelijk niet toegestane - isolatie-indices, soms maar net positieve dus kleine waarden aan. Er wordt, opnieuw, gepleit voor verzwaring van de minimumeis, en ook voor het mee laten wegen van de woonomgeving, akoestisch gezien. Wie géén buitengeluid waarneemt, hoort zijn buren eerder! De spouwmuur zonder ankers, mits goed ontworpen en goed uitgevoerd, is een beproefd middel om een goede isolatie te realiseren. Ervaringen en nieuwe bevindingen zijn in dit rapport verzameld. Dank komt toe aan ing. L.H.J. Willigers, oude rot in het vak, nu wegens VUT niet meer verbonden aan TNO, die bereid was dit werkstuk af te maken. Hij stond ook al aan de wieg van publikatie 43.
9 -7- De studiecommissie hoopt dat zij die woningen bouwen of daarvoor verantwoording dragen deze publikatie zullen lezen en gebruiken. Wie ooit heeft gezucht onder de vloek van geluidhinder van buren, zal het hiermee voor 100% eens zijn. De Studiecommissie B3-Geluidisolatie bestaat uit: Leden: Rapporteurs: Prof.lr P.A. de Lange, voorzitter Ir E. Gerretsen Ir R. Poeis, coördinator Ir P.H. Heringa Ing. B. Feitsma Ir J.W. Niggebrugge Ir W. Dekker Ir F. de Roo Ir F. Henderieckx Ing. L.H.J. Willigers Ir M.L. Kasteleijn Ir W.K. van der Lingen Ir A. Rip Ir F. Weel Ing. J.A. van Wijk Prof.lr P.A. de Lange voorzitter Studiecommissie B3
10 -8- SAMENVATTING.In 1974 is de publikatie nr. 43 'Van steensmuur tot ankerloze spouwmuur' van de Stichting verschenen. Deze publikatie moest aantonen hoe met toepassing van de ankerloze spouwmuur een betere geluid isolatie tussen eengezinswoningen is te verkrijgen. Met de toen gebruikelijke éénsteensmuur of een 18 cm dikke betonwand bleek de geluid isolatie tussen eengezinswoningen vaak zelfs niet te voldoen aan de minimale eisen van NEN Dit werd onder meer veroorzaakt door te veel flankerende geluidoverdracht via de relatief lichte steenachtige vloeren en separatiewanden. Sindsdien wordt de anker loze spouwmuur in metselwerk en verlijmde kalkzandsteenelementen veelvuldig toegepast. De geluid isolatie daarvan vertoont een belangrijke verbetering van gemiddeld 5 db ten opzichte van die van de éénsteensmuur. Niettemin is er een grote spreiding in de gemeten geluidisolatie van deze spouwmuren: meer dan 10 db, voornamelijk veroorzaakt door constructiefouten. Er zijn klachten over geluidhinder. Het is daarom gewenst door middel van een goede voorlichting de juiste uitvoering van de spouwmuurconstructie (en de flankerende bouwdelen) te bevorderen. De Nederlandse Praktijkrichtlijn NPR 5070 'Geluidwering in woongebouwen, Voorbeelden van wand- en vloerconstructies', bedoeld om de geluidisolatie naar verwachting te laten voldoen aan de minimale isolatie-indices, genoemd in NEN 1070, geeft op dit punt te weinig informatie. Verder worden sinds 1974 diverse andere bouwconstructies veelvuldig toegepast, te weten: - ankerloze spouwmuren van beton; - circa 230 mm dikke enkelvoudige betonwanden om bij toepassing van bepaalde flankerende bouwdelen en aansluitingen toch te kunnen voldoen aan de aanwijzingen van NPR 5070; mm dikke kalkzandsteenwanden van blokken en elementen voor hetzelfde 260 mm dikke enkelvoudige betonwanden met voorzieningen voor zeer beperkte flankerende geluidoverdracht e.d. om te kunnen voldoen aan de aanbevelingen in NEN 1070 (1976) voor betere geluidwering.
Nieuwbouw en onderhoud. hand in hand. Copyright SBR, Rotterdam
s tichting ouwr esearch Nieuwbouw en onderhoud hand in hand rapporteur: mr.ing. A. G. J. Mak Advocaten en procureurs stichting:bouwifboesearch Nieuwbouw.en onderhoud h.and in hand Rotterdam, 1990 De stichting
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Het buitenspouwblad Het buitenspouwblad 84 Stichting Bouwresearch K1uwer Technische Boeken B.V. - Deventer - AntWerpen Ten Hagen B.V. - Den Háag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren
Nadere informatieI(ostenbewust beheer. s tichting >ouw r esearch. syllabus. Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken
s tichting >ouw r esearch syllabus I(ostenbewust beheer Rekenmethodiek voor strategische aanpak naoorlogse woningcomplexen, buurten en wijken rapporteurs: ing. K. H. Dekker KD/Consultants BV ir. P. Haberer
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteurs: ir. A. T. de Borst mr. ing. G. J. Krèmers TAUW Infraconsult BV Bodemverontreiniging en bouwen 108 2, herziene druk Rotterdam, 1987 r5flr Stichting Bouwresearch De stichting stelt zich ten
Nadere informatie;-.:. 'orch. s tlchting. ", b ouwr. " v :, ,,: Copyright SBR, Rotterdam
,. ;-.:... ".. s tlchting ", b ouwr 'orch " v :,.',,:. Rapporteurs: P. van Soomeren H. Stienstra Bureau Criminaliteitspreventie De stichting stelt zich ten doel: a. in de bouwnijverheid produktiviteit
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Copyright SBR, Rotterdam Vervormingen in gevelconstructies Vermijden van schade Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Vervormingen in g'evelconstructies Vermijden van schade 68 Stichting Bouwresearch
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
: Ventilatie en energieverlies van woningen Enkele bouwkundige details Ventilatie en energieverlies van woningen Enkele bouwkundige details 85 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer
Nadere informatieBouwrijp maken met schuimbeton;
s tichting b ouwr esearch Bouwrijp maken met schuimbeton; een technisch-economische visie rapporteurs: ir. A. Boogert TAUW Intra Consult BV ir. W. de Wijs TAUW Intra Consult BV IJ Bouwrijp maken met schuimbeton;
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
ir. H. Hengeveld ing. J. J. Damen Adv.bur. TAUW Intra Consult,; Bouwrijp maken en bouwkosten 157 Rotterdam, 1987 r(br Stichting Bouwresearch De stichting stelt zich ten doel: a. in de bouwnijverheid produktiviteit
Nadere informatieI nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid. r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam
I nventarisatie onderzoeksinstellingen in de bouwnijverheid 158 r(br Stichting Bouwresearch rapporteurs: ir. M. G. M. Nelissen mw. J. Haverkamp Twijnstra Gudde NV Inventarisatie onderzoeksinstellingen
Nadere informatieBodemsanering; wegwijzer in vergunningenland
s tichting ouwr esearch Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland rapporteurs: mr. ing. G. J. Kremers mr. J. W. Takke TAUW Intra Consult BV stichting rch Bodemsanering; wegwijzer in vergunningenland
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteur: ir. J. F. van Mierlo TNO-IBBC Wonen in de kou? 110 Rotterdam, 1985 r(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied
Nadere informatieRecente ontwikkelingen rond bestekken. Leidraad voor de bestekschrijver. rs.br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam
Recente ontwikkelingen rond bestekken Leidraad voor de bestekschrijver 133 rs.br Stichting Bouwresearch -------------------------------------------- rapporteur: ir. M.G.M. Nelissen Twijnstra Gudde N.V.
Nadere informatieOver inhoud, functie en kwaliteit van het bestek. rg(j3r Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam
Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek 132 rg(j3r Stichting Bouwresearch rapporteur: ir. M.G.M. Nelissen Twijnstra Gudde N.V. Over inhoud, functie en kwaliteit van het bestek 132 Rotterdam, 1986.
Nadere informatieHet management voor de spiegel
s tichting ouw esearch Het management voor de spiegel Een handleiding voor zelfonderzoek rapporteur: ir. J. Benes stichting bouwresearch Het management voor de spiegel Een handleiding voor zelfonderzoek
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Wapenen of voorspannen zonder aanhechting (VZA)? Wapenen of' voorspannen zonder aanhechting (VZA)? 70 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
'. Binnenriolering Binnenriolering 77 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Zon en ramen Zon en ramen Regels voor de keuze van raamgrootte en zonwering voor gebouwen zonder mechanische koeling 74 I Stichting Bouwresearch / Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen
Nadere informatierapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Copyright SBR, Rotterdam
rapporteur: ing. W. Bassie BouwcentrumlTechno Met cement gebonden dekvloeren op een thermisch isolerende laag. Kwaliteit en uitvoering geschikt voor utiliteitsbouw 116 Rotterdam, 1985 r(br Stichting Bouwresearch
Nadere informatieComputertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs
s tichting ouw esearch Computertoepassingen in het bouwtechnisch onderwijs a rapporteurs: ing. K. H. Dekker ir. F. Pries KD / Consultants stichtingbouwi""esearch Computertoepassingen in het bouwtechnisch
Nadere informatieRichtlijnen voor avegaarpalen
s tichting ouw esearch Richtlijnen voor avegaarpalen Ontwerp en uitvoering rapporteurs: ir. F. L. Beringen Fugro BV ir. W. J. Heijnen Grondmechanica Delft stichtingbouwiesearch Richtlijnen voor avegaarpàlen
Nadere informatieGevelbekledingssystemen met een afwerking van plaa ateriaal
s tichting ouw esearch Gevelbekledingssystemen met een afwerking van plaa ateriaal rapporteur: ing. W. Bassie BC Technologie stichting :botjwif$pesearch. -. Gevelbekledingssystemen.. met een afwerking,van..
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
r I; : ERRATUM Ti;denj een vergadering van de studiecomml:r.rie B la 'Afwerking van muren en plafonds' is vastgesteld dat het toepajsingsgebied en met name de constructieve en decoratieve mogelijkheden
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de yerbreiding
Nadere informatiePraktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken
-..:... tichting ouw esearch Praktij ktoepassi ng bouwbesluit en de bouwaanvraag voor kleinere bouwwerken Deze publikatie is tot stand gekomen in samenwerking met het Nederlands Verbond van Ondernemers
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
", Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Technologische en structurele ontwikkelingen in de bouw Een toekomststudie Uitgevoerd in opdracht van de Stichting Structuuronderzoek
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteur: ir. L. J. Visser raadgevend ingenieur Het programma van eisen bij nader inzien De functie van het programmeren in de bouwvoorbereiding Een systeembenadering 128 Rotterdam, 1985 I(br Stichting
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
i rapporteurs: ir. T. H. J. Liem en ir. L. Nederlof Vakgroep Bouwfysica Afd. Civiele Techniek en Bouwkunde Technische Hogeschool Delft Detectie van onvolkomenheden in spouwmuurvullingen 109 Rotterdam,
Nadere informatieAanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? r(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam
Aanbesteding, bouwteam of brochurepla Wat bepaalt de keuze? 24 r(br Stichting Bouwresearch Aanbesteding, bouwteam of brochureplan Wat bepaalt de keuze? 24 Rotterdam, 985 r(br Stichting Bouwresearch Het
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Copyright SBR, Rotterdam Colofon Auteur: prof. ir. E. Gerretsen, TNO-TPD Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. Meinema B.V., Delft Copyright SBR, Rotterdam til stichting bouwresearch Geluidwering
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam. Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners
Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners Een nieuwe woning; gegevens voor bewoners Handleiding voor het verstrekken van gebruiks- en onderhoudsgegevens aan kopers en huurders van woningen 98 Stichting
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
, '". Energiebesparing -.-.-.-. zonne-energie 96 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren
Nadere informatieHet materieel beleid in het aannemingsbedrijf
Het materieel beleid in het aannemingsbedrijf Deel 11: Stappenplan voor de beleidsbepaling 148 rapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Het materieel beleid in het
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteurs: ing. W. Bassie BouwcentrumfTechno ir. R. P. J. van Hees ing. L. A. J. van der Klugt IBBC-TNO Buitenisolatie-systemen met gepleisterde afwerking Kwaliteit en duurzaamheid 136 Rotterdam, 1986
Nadere informatieN iet-constructieve voegen in gevels
s tichting ouw esearch N iet-constructieve voegen in gevels Richtlijnen voor ontwerp en specificatie rapporteur: ir. H. van Hulst c.l stichting houwi-esearch N iet-constructieve voegen in gevels Richtlijnen
Nadere informaties tichting ouw esearch Akoestische van Copyright SBR, Rotterdam
s tichting ouw esearch Akoestische van Rapporteur: ir. Sonja Seitz, architect, Delft stichting rch Akoestische van Rotterdam, 1991 De stichting stelt zich ten doel: a. in de bouwnijverheid produktiviteit
Nadere informatieHandboek voor innovaties in de bouwonderneming. Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf. t(br Stichting Bouwresearch. Copyright SBR, Rotterdam
Handboek voor innovaties in de bouwonderneming Richtlijnen voor het middelgrote bedrijf 122 t(br Stichting Bouwresearch Handboek voor innovaties in de bouwonderneming Richtlijnen voor het middelgrote
Nadere informatie.,. Lijmen in de bo. Copyright SBR, Rotterdam
.,. Lijmen in de bo s tichting ouw esearch Auteurs ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk; ing. D. van Deventer, TNO Kunststoffen en Rubber Instituut, Delft; drs. J.c. van Broekhuizen, Chemiewinkel,
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteurs: ir. Th. J. van den Boom ir. R. P. J. van Hees IBBC-TNO Binnenisolatie 156 Rotterdam, 1987 r:(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden
Nadere informatieBouwrijp maken van terreinen. Copyright SBR, Rotterdam
Bouwrijp maken van terreinen Bouwrijp maken van terreinen prof. ir. W. A. Segeren ir. H. Hengeveld 99 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag
Nadere informatielespakket bouwrneten Copyright SBR, Rotterdam
s tichting b ouwr esearch lespakket bouwrneten 159 Rapporteur: ing. N. Zondag Ing.- en Juridisch Adv. Bur. Zondag lespakket bouwrneten. Rotterdam, 1993 5e druk 159 De stichting stelt zich ten doel: a.
Nadere informatieHet prestatieconcept;
s tichting b ouwr esearch Het prestatieconcept; begrip, inhoud en betekenis voor het bouwproces deel 1 CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Boonekamp, HAL. Het prestatieconcept / [rapporteurs
Nadere informatieRichtlijnen voor funderingen op staal
s tichting b ouwr esearch Richtlijnen voor funderingen op staal Ontwerp en uitvoering ,I rapporteurs: ir. W. J. Heijnen Grondmechanica Delft ir. H. M. A. Pachen stichting Richtlijnen voor funderingen.
Nadere informatieHet beleidsplan in de bouwonderneming
93 Het beleidsplan in de bouwonderneming Methode voor de opzet van een meerjarenplanning instructieboek :1 Het beleidsplan in de bouwonderneming Methode voor de opzet van een meerjarenplanning Instructieboek
Nadere informatieLijmen in de bouw. deel 5. Copyright SBR, Rotterdam
Lijmen in de bouw deel 5 LJ Auteur ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk Deze publikatie kwam tot stand in samenwerking met Triam Kennismanagement, bureau voor advies, ontwerp en produktie te Papendrecht.
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteurs: ir. H. Hengeveld ir. W. de Wijs Tauw Infraconsult B.V. Snel bouwrijp maken Een zettingsvrije methode als alternatief voor integraal ophogen 119 Rotterdam, 1985 R(br Stichting Bouwresearch
Nadere informaties tichting ouw esearch Bouwafval Instructieboek voor het bepalen van de Afval-Index Copyright SBR, Rotterdam
s tichting ouw esearch Bouwafval Instructieboek voor het bepalen van de Afval-Index .. rapporteur: ir. D. Spekkink Stichting Arbeidstechnisch Onderzoek Bouwnijverheid stichting bouwi""esearch Bouwafval
Nadere informatieLijmen in de bouw. Wandbekle. s tichting b ouw r esearch. deel 4. Copyright SBR, Rotterdam
Lijmen in de bouw Wandbekle en s tichting b ouw r esearch deel 4 CJP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Boom, Th.J. van den Lijmen in de bouw / [auteur: Th.J. van den Boom].- Rotterdam: Stichting
Nadere informatieKwaliteitsbeheersing in werkvoorbereiding en uitvoering
s tichting b ouwr esearch Kwaliteitsbeheersing in werkvoorbereiding en uitvoering Praktische tips voor het kwaliteitsbeleid in het uitvoerend bouwbedrijf rapporteur: ing. L. Brokelman SAOB stichtingbouwjl"'esearch
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
----------------------------------------------- Afdichten van voegen in gevels met banden en profielen Droge beglazing Afdichten van voegen in gevels met banden en profielen Droge beglazing 64 Stichting
Nadere informaties tichting ouw esearch beproevingsmethode en klasse-indeling Copyright SBR, Rotterdam
s tichting ouw esearch N beproevingsmethode en klasse-indeling rapporteur: ir. H. Zorg man Centrum voor Brandveiligheid TNO illustraties: Jos Kooren " Rookontwikkeling van materialen Nieuwe beproevingsmethode
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Buitenisolatiesystemen met gepleisterde afwerking Buitenisolatiesystemen met gepleisterde afwerking 92 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V.-Den Haag
Nadere informaties tichting ouw esearch lespakket bouwmeten voor het MTO Copyright SBR, Rotterdam
s tichting ouw esearch lespakket bouwmeten voor het MTO rapporteur: ing. N. Zondag Ing.- en Juridisch Adv. Bur. Zondag stichting.1:»ouwi""esearch lespakket bouwrneten voor het MlO Rotterdam, 1989 De stichting
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Copyright SBR, Rotterdam Handleiding voor de keuze van voegkitten Copyright SBR, Rotterdam -----------------------------. Handleiding voor de keuze van
Nadere informatieSBR SBR 009. s tichting b ouwr esearch. ... t. E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J B 1J. Y1J 1J JJ!J ij. 11J 1J i B r J 1J J B IJ. Copyright SBR, Rotterdam
SBR SBR 009 s tichting b ouwr esearch... t E: J D BIJ t IJ 1J P B 1J t Y1J 1J JJ!J ij B 1J 11J 1J i B r J 1J J B IJ Rapporteur: ir. O.CG. Adan TNO-Bouw tichting ouw esearch ""'..1,!:: J B J!j J 11 P B
Nadere informatieDe bouwsector en Europa 1992;
DE EUROPESE MARKT s tichting b ouwr esearch De bouwsector en Europa 1992; een marktoriëntatie voor België, Frankrijk, Groot-Brittannië en West-Duitsland België I 1 >'t rapporteurs: drs. D. Reitsma, rapporteur
Nadere informatiePraktijkboek Bouwbesluit. deel en tussen verschillende. Gebruiksaanwijzing. nieuwbouwvoorschriften. (aansluitingen. van niet tot bewoning
s tichting b ouwr esearch Praktijkboek Bouwbesluit deel 3 Gebruiksaanwijzing nieuwbouwvoorschriften (aansluitingen van niet tot bewoning bestemde gebouwen en tussen verschillende gebouwfunctiesj 264-3
Nadere informatierapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Copyright SBR, Rotterdam
rapporteur: ing. I. Bontekoe Adv. buro voor materieelefficiency ing. I. Bontekoe Het materieel beleid in het aannemingsbedrijf Deel I: Basisinformatie 148 Rotterdam, 1986 rs.br Stichting Bouwresearch Het
Nadere informatiestichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen Copyright SBR, Rotterdam
stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen ", " Rapporteurs: A. van den Hout ing. J.M. Bruins BDA Buro Dakadvies b.v. stichting bouwresearch Onderhoud van bitumineuze dakbedekkingssystemen
Nadere informatieBeperken van wind hinder om gebouwen deell
Beperken van wind hinder om gebouwen deell Beperken van windhinder om gebouwen deell 65 Stichting Bouwresearch Kluwer Technische Boeken B.V. - Deventer - Antwerpen Ten Hagen B.V. - Den Haag Het doel van
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam. stichting bouwresearch
Copyright SBR, Rotterdam stichting bouwresearch Colofon Rapporteurs: ing. A.A.J. Damen en ir. H.C.M. van Egmond, Damen Consultants B.V. te Rotterdam Vormgeving: RePro Slotboom, Breda Druk: W.D. MeiTIema
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
rapporteur: ing. F.J. van den Berg Adviesbureau voor Bouwconstructies Inventarisatie funderingsherstel 117 Rotterdam, 1985. r(br Stichting Bouwresearch Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
Het doel van de Stichting is het coördineren, stimuleren en begeleiden van speurwerk op het gebied van de bouwvoorbereiding, de bouwtechniek en de bedrijfstechniek in de bouwnijverheid, alsmede de verbreiding
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam. Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers
Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers Een nieuw gebouw; gegevens voor gebruikers Handleiding voor het samenstellen van gegevens over oplevering, gebruik en technisch beheer van gebouwen 76 Stichting
Nadere informatieB-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren
B-toets Vragenlijst Bejegening Versie voor jongeren J.W. Veerman N. van Erve M. Poiesz Praktikon BV Postbus 6906 6503 GK Nijmegen tel. 024-3615480 www.praktikon.nl praktikon@acsw.ru.nl 2010 Praktikon
Nadere informatieVervangende nieuwbouw of verbetering
s tichting ouw esearch Vervangende nieuwbouw of verbetering Een model voor het integraal afwegen van investeringsbeslissingen op woningcomplexniveau rapporteur: ing. K. H. Dekker KD/Consultants b.v. stichting
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieAanpassing Bouwbesluit, contactgeluid en bouwpraktijken
1/6 Ir. Theodoor Höngens TheodoorHongens@mp.nl M+P Raadgevende Ingenieurs bv, www.mp.nl Postbus 344, 1430 AH, AALSMEER, tel. +31 297 320651 Samenvatting In het nieuwe Bouwbesluit 2003 zijn de eisen voor
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam. d.ntiui" - search
d.ntiui" - search Auteur ir. Th. J. van den Boom, TNO Bouw, Rijswijk. Vormgeving en inhoudelijke bewerking: Triam bv, Produktieen adviesbureau voor opleidingen en documentatie te Papendrecht. Rotterdam
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 15 februari 2019 Ingangsdatum : 15 februari 2019 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieMontage van pvc-kozijnen
s tichting b ouwr esearch Montage van pvc-kozijnen Inbouwprincipes en verwerkingsrichtlijnen ü I lil I 1 @O @) Q.., @[p)@[füo[fü@ I [IJ [ ül) =- 1ITIîJ l1ilîl @ W@@@l @ül) @[f@@@ü@ ' {til 1hlll1l [i2)
Nadere informatieiliging van gebouwen 3 deel winkels
s tichting b ouwr esearch iliging van gebouwen 3 deel winkels In de reeks Beveiliging van gebouwen zijn reeds verschenen: Deel 1: Eengezinswoningen, SBR-publikatie 304 Deel 2: Meergezinswoningen, SBR-publikatie
Nadere informatieWoongeluiden: eisen we genoeg? Presentatie NSG - Gertjan Verbaan @DGMR Adviseurs
Woongeluiden: eisen we genoeg? Presentatie NSG - Gertjan Verbaan @DGMR Adviseurs Voorbeeld van geluid 2 Wat blijft er over? 3 Percentage gehinderden 4 Relatie met geluidisolatie Onderzoek RIGO 1997 sociale
Nadere informatieSBR 177. supplement VERNIEUWEND BOUWEN. nieuwe produkten / markten. Copyright SBR, Rotterdam
SBR 177 s tichting ouwr esearch supplement VERNIEUWEND BOUWEN nieuwe produkten / markten rapporteurs: ir. R. Poels ing. H. van der Burg Raadg. Ingenieursbur. Poels BV. opdrachtgevers: Ministerie van Volkshuisvesting,
Nadere informatieHet kan -best anders in de bouw
s tichting b ouwr esearch Het kan -best anders in de bouw rapporteurs: prof. dr. F. Haselhoff organisatie-adviseur E. Rijlaarsdam Struktongroep NV , Het kan best anders in de bouw Rotterdam, 1988 De stichting
Nadere informatieBitumineuze dakbedekkingen;
s tichting >ouw esearch Bitumineuze dakbedekkingen; herstelmethode details, rapporteurs: A. F. van den Hout BDA Buro Dakadvies BV ing. P. Langenberg Vereniging Dakbedekkingsbranche Nederland VEBIDAK s
Nadere informatieGebouwbeheerinformotie Utiliteitsbouw
b ouwr esearch Gebouwbeheerinformotie Utiliteitsbouw Informatie Systeem Handleiding voor de overdracht van elektronische dokumenten aan de opdrachtgever Ter visie exemplaar IN FOR'ÎVlATIE ( utiliteitsbouw.:>
Nadere informatieAutomatisering in de bouw
s tichting ouwr esearch Automatisering in de bouw Gevolgen voor werknemers rapporteur: ir. J. J. Habets EGM Architekten co-rapporteurs: ir. D. Spekkink SAOB drs. J. A. M. Louman AVEO ir. D. B. Joseph lo-design
Nadere informatiePRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT
PRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT februari 2012 Aanvullend op de Algemene Specificaties Kamerplanten gelden voor Phalaenopsis in pot de eisen genoemd in deze productspecificatie. De Productspecificatie
Nadere informatiePRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT
PRODUCTSPECIFICATIE PHALAENOPSIS IN POT mei 2015 Aanvullend op de Algemene Specificaties Kamerplanten gelden voor Phalaenopsis in pot de eisen genoemd in deze productspecificatie. De Productspecificatie
Nadere informaties tichting ouw esearch Bouwtechnische details voor energiezuinige woningbouw Copyright SBR, Rotterdam
s tichting ouw esearch Bouwtechnische details voor energiezuinige woningbouw stichting houwi$pesearch. Bouwtechnische details voor energiezuinige woningbouw Rotterdam, 1989 De stichting stelt zich ten
Nadere informatieColofon. Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen
Colofon 1 Colofon Titel: Xact groen Wiskunde deel 2 ISBN: 978 90 3720 834 4 NUR: 124 Trefwoord: Wiskunde groen Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Benthem, J. Broekhuizen, H. La Poutré, J. Bruinsma,
Nadere informatieDe hybride vraag van de opdrachtgever
De hybride vraag van de opdrachtgever Een onderzoek naar flexibele verdeling van ontwerptaken en -aansprakelijkheid in de relatie opdrachtgever-opdrachtnemer prof. mr. dr. M.A.B. Chao-Duivis ing. W.A.I.
Nadere informatieDe Grote Vaart Pieter Zeemanlaan te Papendrecht
De Grote Vaart Pieter Zeemanlaan te Papendrecht geluidwering tussen woningen Opgesteld door: Datum: 2 mei 2011 S&W Consultancy Rapportnr: 2110489 Postbus 5185 Versie: 1 4380 KD Vlissingen Tel: 0118 442
Nadere informatieestructieve nningstechnieken
s tichting b ouwr esearch, estructieve nningstechnieken rapporteur: ir. F. P. van Groningen Ing.bur. Kouwenhoven Linssen bv vormgeving: Jos Kooren stichtingbouwi@esearch Niet-destructieve verkenningstechnieken
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
dl stichting bouwresearch Besl U itvorm i ngsmodel gebouwonderhoud Gefundeerd beslissen over herstellen, vervangen of niets doen Rotterdam, november 2 DOELSTELLING STICHTING BOUWRESEARCH Stichting Bouwresearch
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Goed- en afkeurcriteria bouwkundige brandveiligheid
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID bouwkundige brandveiligheid Versie : 1.0 Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/6 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010
WIJZIGINGSBLAD A2 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A2 Publicatiedatum :
Nadere informatiePraktische sectororiëntatie. De 4 sectoren
Praktische sectororiëntatie De 4 sectoren Colofon Auteurs: Jacobien Ubbink, Ronald Broos (ROC West Brabant), Hanneke Molenaar, Anja Reimert (Graafschapcollege), Clem Witsel (Graafschapcollege) Redactie:
Nadere informatieAllround parketteur. niveau 3. Werkboek 1
Allround parketteur niveau 3 Werkboek 1 Colofon Allround parketteur niveau 3 werkboek 1 ISBN: 978 90 3720 119 2 NUR: 174 Trefwoord: Werkboek Parket Ontwikkeld in samenwerking met: Stichting Hout & Meubel
Nadere informatieLoopbaanoriëntatie -begeleiding
Ik, leren en werken Loopbaanoriëntatie en -begeleiding Loopbaanlogboek voor fase 2 Voorbereiding Colofon Auteur: Edu Actief b.v. Redactie: Edu Actief b.v. Vormgeving: Edu Actief b.v. Illustraties: Edu
Nadere informatieSlimline & Geluidisolatie
Slimline & Geluidisolatie Samenvatting van diverse onderzoeken naar de geluidisolatie van het Slimline vloersysteem. dhr. G. van der Zanden en dhr. G. Wesdorp 2009 Slimline Buildings BV, Westplein 6, 3016
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)
Nadere informatieAmbitie.info. BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen
Ambitie.info BPV Werken in de detailhandel, goederen komen binnen Colofon Uitgeverij: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Auteur: M. Steenbergen Redactie: Uitgeverij Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie:
Nadere informatieZELFROOSTEREN IN DE ZORG VERGROTEN VAN DE WERKNEMERSBETROKKENHEID BIJ DE ROOSTERPLANNING RAYMOND FOKKENS MBA
ZELFROOSTEREN IN DE ZORG VERGROTEN VAN DE WERKNEMERSBETROKKENHEID BIJ DE ROOSTERPLANNING RAYMOND FOKKENS MBA Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,
Nadere informatieDag...onderwijs. Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen. Ineke Lokman
Dag...onderwijs Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen Ineke Lokman Dag...onderwijs Een onderzoek naar uitstroombeslissingen van meao-leerlingen CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK,
Nadere informatieGeluid en wonen. Giet bouw. Gietbouw in de woningbouw. Als het draait om hoge geluidsisolatie
Geluid en wonen Gietbouw in de woningbouw Als het draait om hoge geluidsisolatie Giet bouw Burenlawaai is een grote bron van ergernis. Het voorkomen van geluidhinder levert een belangrijke bijdrage aan
Nadere informatieBORG 2005 versie 2 / A10: Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 mei 2018
WIJZIGINGSBLAD A10 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A10: 2018 Publicatiedatum
Nadere informatie