INHOUD. Zaakregister Table alphabétique Tabel van de geciteerde beslissingen Voorwoord HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEGRIPPEN

Transcriptie

1 BOEDELBESCHRIJVING 1 INHOUD Zaakregister Table alphabétique Tabel van de geciteerde beslissingen Voorwoord HOOFDSTUK 1 ALGEMENE BEGRIPPEN Definitie en nut van de boedelbeschrijving 2. Sedes materiae en afbakening van het onderwerp Definitie Praktisch nut Aard van de maatregel 5. Bewarend karakter en bewijsfunctie Karakter van openbare orde Beding waarbij van boedelbeschrijving wordt vrijgesteld Algemene aard Dwingende of facultatieve aard Afstand van boedelbeschrijving HOOFDSTUK 2 HYPOTHESEN WAARIN EEN BOEDELBESCHRIJVING DIENT TE WORDEN OPGEMAAKT SANCTIES EN TERMIJNEN Gevallen waarin een boedelbeschrijving dient te worden opgemaakt 1. Algemeenheden 9. Principes

2 2 BOEDELBESCHRIJVING 2. Staat van personen 10. Afwezigheid Meerderjarige onbekwamen (voorlopig bewind) Minderjarigen (voogdij en ouderlijk gezag) Vruchtgebruik 13. Gemeenrechtelijk vruchtgebruik Recht van gebruik en bewoning Vruchtgebruik van de langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende Erfrecht 15. Nalatenschappen die toevallen aan de Staat Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving Onbeheerde nalatenschappen Testamentuitvoerder Gerechtelijke vereffening-verdeling Verzet tegen ontzegeling Toegelaten erfstellingen over de hand Huwelijksvermogensrecht 22. Gemeenschap tussen echtgenoten Wijziging van het huwelijksvermogensstelsel Ontbinding van het wettelijk stelsel Vereffening-verdeling Voordeel van emolumenten Echtscheiding 27. Echtscheiding door onderlinge toestemming Echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting Boedelscheiding Andere hypothesen 30. Ontzegeling Faillissement Sancties bij gebrek aan boedelbeschrijving, indien deze verplicht is 32. Algemene sanctie Bijzondere sancties Onregelmatige boedelbeschrijving Verwijzing

3 BOEDELBESCHRIJVING 3 AFDELING 3 Termijnen om tot boedelbeschrijving over te gaan 35. Geen algemene termijn Minimumtermijnen Maximumtermijnen Sancties Verlenging van termijnen HOOFDSTUK 3 PLAATS VAN DE BOEDELBESCHRIJVING Principe 40. De boedelbeschrijving geschiedt in de plaatsen waar de te beschrijven goederen zich bevinden Bevoegdheid van de instrumenterende notaris Uitzonderingen 42. De boedelbeschrijving kan, onder strikte voorwaarden, geschieden op grond van verklaringen van de partijen Ontleding van titels en papieren HOOFDSTUK 4 PARTIJEN BIJ DE BOEDELBESCHRIJVING Personen die om een boedelbeschrijving kunnen verzoeken 44. Basishypothese: er werd niet tot verzegeling overgegaan De boedelbeschrijving geschiedt op verzoek Personen die om een boedelbeschrijving mogen verzoeken zonder machtiging van de vrederechter (art. 1177, lid 2 Ger.W.) 46. Boedelbeschrijving waartoe de notaris rechtstreeks wordt verzocht a) Het dient te gaan om een boedelbeschrijving van de goederen afhangende van een nalatenschap of van een gemeenschap tussen echtgenoten

4 4 BOEDELBESCHRIJVING 47. (vervolg) Feitelijke scheiding van echtgenoten gehuwd onder een gemeenschapsstelsel Betwisting b) De boedelbeschrijving dient te worden gevraagd door één van de personen opgesomd in artikel 1177, lid 2 Ger.W Personen die slechts om een boedelbeschrijving mogen verzoeken mits machtiging door de vrederechter (art. 1177, lid 1 Ger.W.) 49. Principes Personen genoemd in artikel 1167 van het Gerechtelijk Wetboek Ernstig belang in de bewaring Ratio legis en toepassingen Uitzondering: huisraad met een waarde van minder dan euro Interne bevoegdheid Internationale bevoegdheid Bijzonder geval van de arbiter Eenzijdig verzoekschrift Rechtsmiddelen Vaststelling 59. Notaris aangezocht door de partijen of aangesteld door de rechter Personen bevoegd om de boedelbeschrijving op te stellen 60. Principe: monopolie van de notaris Aan wie behoort de keuze van de notaris? a) De partijen kiezen vrij de instrumenterende notaris (art. 1178, lid 1 Ger.W.) b) Bij gebrek aan akkoord tussen de partijen, wordt de notaris aangewezen door de vrederechter (art. 1178, lid 2, Ger.W.) c) Ingeval de vrederechter de boedelbeschrijving beveelt of machtigt, wijst hij de notaris aan die ertoe zal overgaan (art. 1178, lid 3 Ger.W.) d) Keuze van de notaris door de overledene Onpartijdigheid en onverenigbaarheden opgelegd aan de notaris Notaris aangesteld anders dan om boedelbeschrijving op te stellen Vervanging van de notaris AFDELING 3 Personen aanwezig bij de boedelbeschrijving 69. Principes (art en 1181 Ger.W.)

5 BOEDELBESCHRIJVING 5 1. Personen die normaal aanwezig zijn 70. Personen die moeten worden opgeroepen Geval van schuldeisers die bij de boedelbeschrijving wensen tussen te komen Notaris aangesteld met het oog op vertegenwoordiging Aanmaning om aanwezig te zijn bij de boedelbeschrijving Verschijning in persoon of bij volmacht Bijzondere personen 75. Voogdij en boedelbeschrijving bij opening van koffers en verzegelde omslagen HOOFDSTUK 5 VORM VAN DE BOEDELBESCHRIJVING Authentieke akte of onderhandse akte? 76. Principe: authentieke akte Uitzondering: onderhandse akte Inhoud van de boedelbeschrijving 78. Principes Aanhef van de boedelbeschrijving 79. Inhoud en vorm van de aanhef (art. 1183, 1 tot 3 Ger.W.) Lichaam van de boedelbeschrijving 80. Sedes materiae Beschrijving en schatting van de roerende goederen (art. 1183, 3 tot 6 Ger.W.) Specifieke moeilijkheden a) Vereffening-verdeling van het huwelijksvermogensstelsel b) Boedelbeschrijving bij een handelaar c) Boedelbeschrijving bij een landbouwer d) Boedelbeschrijving bij een notaris e) Boedelbeschrijving van een brandkast Ontleding van de boekhouding, titels en papieren (art. 1183, 7 Ger.W.) Ontdekking van een eigenhandig of internationaal testament Goederen toebehorende aan derden Verklaringen ten bate of ten laste van de boedel (art. 1183, 8 Ger.W.)

6 6 BOEDELBESCHRIJVING 91. Vaststelling van omstandigheden die aanleiding kunnen geven tot vergoeding, schadeloosstelling, terugneming of inbreng Mogelijkheid om de boedelbeschrijving te beperken tot bepaalde goederen of om sommige goederen uit te sluiten Onderzoeksbevoegdheden en proactieve rol van de notaris Afsluiting van de boedelbeschrijving 94. Inhoud van de afsluiting van de boedelbeschrijving Personen die de eed moeten afleggen Draagwijdte van de eed en meineed Formule van de eed Ogenblik van de eed Mogelijkheid om erop terug te komen Waarschuwing door de notaris (art. 1183, 10 Ger.W.) Veroordeling onder verbeurte van een dwangsom tot het afleggen van de eed Aan wie komt de dwangsom toe? Burgerrechtelijke sancties van heling Aanwijzing van de persoon aan wie de beschreven voorwerpen worden toevertrouwd (art. 1183, 9 Ger.W.) Voorlezing en ondertekening van de boedelbeschrijving Praktische bijzonderheden 104. Verdaging van de werkzaamheden Voortzetting Aanvullende boedelbeschrijving Proces-verbaal van niet-vaststelling Vergelijking HOOFDSTUK 6 BIJZONDERE VRAAGSTUKKEN Sancties van een onregelmatige boedelbeschrijving 109. Vormgebreken Inhoudelijke gebreken Moeilijkheden in de loop van de boedelbeschrijving 111. Niet-aanwezigheid van partijen bij de boedelbeschrijving Moeilijkheden (art. 1184, lid 1 Ger.W.) Bewaring van de voorwerpen

7 BOEDELBESCHRIJVING 7 AFDELING 3 Bewijswaarde van de boedelbeschrijving 114. Feiten vastgesteld door de notaris Verklaringen door de partijen Aanhef AFDELING 4 Kosten van de boedelbeschrijving 117. Kosten van de gerechtelijke procedure van boedelbeschrijving Last van de kosten van de boedelbeschrijving Registratie van de processen-verbaal van boedelbeschrijving Recht op geschriften Bibliografie Textes légaux Wetteksten