Toelichting op de informatieproducten Verkorting maximale doorlooptijd. Versie

Transcriptie

1 Toelichting op de informatieproducten Verkorting maximale doorlooptijd Versie

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Kanttekening voor toepassing / Disclaimer Zorgproducten met onvoldoende data... 5 DISCLAIMER Inlezen in Excel De wijzigingen ten opzichte van v Definities... 7 Conversietabellen Voorbeeld van de Conversietabel RZ12-RZ15 Landelijk Conversie lokale RZ14b casemix (cm) naar RZ15a producten Conversie lokale RZ14b productiewaarde (pw) Soorten conversietabellen Kenmerken en toepassingsmogelijkheden van de conversietabellen Prijsmutatietabel Het onderscheid tussen kosten instelling en honoraria medisch specialisten in de prijsmutatietabel Kenmerken en toepassingen van de prijsmutatietabel Inhoud van de prijsmutatietabel Voorbeeld van de prijsmutatietabel Zorgproductprofielen verkorting doorlooptijden Kenmerken en toepassingsmogelijkheden van de zorgproductprofielenbestand Eenmalige schadelastdip Technische bijlage Onderzoek schadelastdip Analyse van de schadelastdip Lokaal effect Effect per zorgproductgroep Informatieproduct per zorgproductgroep NZa en DBC-Onderhoud 2 24

3 1 Inleiding Het ministerie van VWS heeft in juli 2013 besloten 1 om de maximale doorlooptijd van DBCzorgproducten terug te brengen van 365 naar 120 dagen. DBC-zorgproducten mogen dus maximaal 120 dagen open staan. Daarop zijn geen uitzonderingen. Wijzigingen in de looptijd van een subtraject kunnen via een wijziging van registratieregels tot een andere samenstelling van individuele profielen leiden. De doorlooptijdverkorting heeft effect op casemix- en profielen en voor RZ15a op de (integrale) tarieven van zowel het vrije als het gereguleerde segment. Verkorten van de doorlooptijd zorgt gemiddeld voor een daling van kosten per DBC-zorgproduct. Bovendien neemt het aantal declarabele DBC-zorgproducten op jaarbasis toe van 16,7 naar 19,3 miljoen. Bij gelijkblijvende kostentarieven en honoraria geeft dat een substantieel financieel risico. Voor het gereguleerde segment stelt de NZa de tarieven bij om voor de verkorting te compenseren. In het vrije segment bepalen aanbieders en verzekeraars de tarieven zelf. Het is daarom belangrijk dat de marktpartijen in de tariefonderhandelingen voor 2015 rekening houden met het verkorten van de doorlooptijden. VWS heeft de NZa gevraagd om informatieproducten op te leveren die de contracteringspartijen helpen de financiële risico s op te vangen. De NZa en DBC-Onderhoud hebben gezamenlijk een set informatieproducten gemaakt die de wijzigingen ten gevolge van de verkorting van de maximale doorlooptijd van DBC-zorgproducten in kaart brengen. De informatieproducten kunnen, daar waar dat nodig is, helpen bij het aanpassen van de tarieven van het vrije segment. Ook gebruiken de NZa en DBC-Onderhoud de informatieproducten om de tarieven in het gereguleerde segment aan te passen. Deze toelichting legt op hoofdlijnen uit welke informatieproducten er zijn, hoe ze tot stand zijn gekomen en waarvoor ze gebruikt kunnen worden. Deze toelichting geeft geen verantwoording van de keuzen en rekenmethodiek. Daarvoor verwijzen wij u naar de documentatie Verantwoording tariefswijzigingen RZ15a op de websites van de NZa en DBC-Onderhoud. De informatieproducten zijn vormgegeven na een uitgebreide veldraadpleging waarin de contracteringspartijen hebben kunnen aangeven welke informatiebehoeften zij hebben. Deze zijn verwerkt in de volgende informatieproducten: 1. de landelijk gemiddelde RZ14b-RZ15a conversietabellen voor het omzetten van RZ14b productievolume (casemix) en RZ14b productiewaarde (kostenomzet); 2. de RZ14b-RZ15a conversietabellen per categorie instelling voor het omzetten van RZ14b productievolume (casemix) en RZ14b productiewaarde (kostenomzet); 3. de landelijk gemiddelde RZ12-RZ15a conversietabellen voor het omzetten van RZ12 productievolume (casemix) en RZ12 productiewaarde (kostenomzet); 4. de RZ12-RZ15a conversietabellen per categorie instelling voor het omzetten van RZ12 productievolume (casemix) en RZ12 productiewaarde (kostenomzet); 5. de landelijk gemiddelde RZ14c-RZ15a prijsmutatietabel voor het omzetten van RZ14c kostentarieven en RZ14c honoraria; 6. Zorgproductprofielen voor en na verkorting van de doorlooptijd 1 Kamerbrief eerste tussenrapportage verbeteren informatievoorziening VWS 4 juli 2013 NZa en DBC-Onderhoud 3 24

4 In deze handleiding lichten we in hoofdstuk 3, 4 en 5 bovengenoemde producten toe. Ook wordt aangegeven waarvoor de verschillende producten gebruikt kunnen worden. Dat wordt geïllustreerd met een aantal voorbeelden. De toelichting maakt geen onderscheid tussen de landelijk gemiddelde RZ14b-RZ15a en de landelijk gemiddelde RZ12-RZ15a conversietabel. De opbouw van beide conversietabellen is namelijk gelijk en hetzelfde type informatie is inzichtelijk gemaakt. Alleen het vertrekpunt voor de conversie is qua productstructuur (RZ12 of RZ14b) anders: waar in de handleiding RZ14b is genoemd kan ook RZ12 worden gelezen. Naast de bovengenoemde effecten is er ook sprake van een éénmalig effect op de schadelast in DBC-Onderhoud en de NZa verwachten dat de schadelast in 2015 eenmalig 3,92% lager zal zijn 2. Tijdens de informatiebijeenkomsten in juni 2014 is verzocht om informatieproducten die deze dip vertalen naar lokale effecten. Uit nadere analyse is echter gebleken dat dat het niet mogelijk is om een generiek informatieproduct te maken dat voldoende inzicht geeft op de lokale situatie. Echter, om inzicht te geven in de landelijk gemiddelde schadelastdip per zorgproductgroep is besloten om een aanvullend informatieproduct te publiceren. Dit informatieproduct wordt in hoofdstuk 6 toegelicht. 1.1 Kanttekening voor toepassing / Disclaimer U dient ermee rekening te houden dat de informatieproducten gebaseerd zijn op landelijk gemiddelde gegevens. De landelijke verdeling van productiewaarde en productievolume over zorgproducten of zorgproductgroepen kan significant afwijken van de verdeling op instellingsniveau. Dit impliceert dat toepassing van de informatieproducten op instellingsniveau kan leiden tot een onjuiste prognose in Derhalve kunnen geen rechten worden ontleend aan prognoses verkregen met behulp van deze informatieproducten De informatieproducten helpen u om de gevolgen van de verkorte doorlooptijden in kaart te brengen. Daarbij gaan de informatieproducten uit van een onveranderde samenstelling van de geleverde zorg door uw instelling. Om een inschatting te maken voor uw omzet in 2015, dient u er ook rekening mee te houden dat een deel van de zorg in 2015 nog wordt gedeclareerd via DBC-zorgproducten die in 2014 zijn geopend. Voor deze zorg gelden de oude registratieregels en tarieven. Er is speciale aandacht geboden bij de informatie over de uitvalproducten. Voor het samenstellen van de informatieproducten is gebruik gemaakt van meerdere datasets: de meest recente DIS DOT 2012/2013 dataset, de DIS R21 dataset en de NFU dataset. Op een aantal plekken binnen de informatieproducten komen bij de uitval opvallende uitslagen voor. Deze uitslagen kunnen als aandachtspunten voor de registratie van zorgtrajecten in 2015 worden beschouwd.. In het bijzonder gaat dit op voor de informatie over de uitvalproducten die gebaseerd zijn op de R21 dataset. Voor de overgang naar DOT was het een probleem om zorgactiviteiten te koppelen aan het juiste DBC-traject als er tegelijk meerdere zorgtrajecten voor dezelfde patiënt open stonden. Onjuiste koppeling wordt door de grouper herkend als een fout in de registratie en kan bij afleiding leiden tot een uitvalproduct. Dergelijke onjuistheden spelen bijvoorbeeld bij de Audiologie zorgproductgroep een rol, waar een verrichting ten behoeve van nazorg bij het plaatsen van een 2 Voor de totstandkoming van dit percentage en de aanvullende achtergrond en toelichting verwijzen we u naar de brief van de NZa op 11 juni 2014, met kenmerk 86725/ , op de website van de NZa. NZa en DBC-Onderhoud 4 24

5 cochleaire implantaat uitgevoerd door de audioloog vaak tot een uitvalproduct leidt. Indien de verrichting op een juiste manier aan het KNO-traject zou zijn gekoppeld, was er een geldig DBCzorgproduct afgeleid. In dit geval is er dus sprake van onterechte uitval in de Audiologie productstructuur. Om die reden is aan het informatieproduct de bron van de data per DBCzorgproduct opgenomen. Informatie over de uitvalproducten gebaseerd op de R21 dataset en NFU dataset is indicatief bedoeld en zal met enige reserve gehanteerd moeten worden. Het informatieproduct veronderstelt aan beide zijden van de conversie- en mutatietabel een gelijk prijspeil. DBC-zorgproducten met trajectvulling zonder kosten in 2014 of 2015 zijn niet meegenomen in het informatieproduct omdat de subtrajecten voor en na de conversie geen kosten hebben. Aangezien voor deze zorgproducten geen representatieve prijsmutatie kan worden berekend zijn drie zorgproducten , en buiten het informatieproduct gehouden Zorgproducten met onvoldoende data In de diverse tabellen zijn in sommige gevallen velden opgenomen waarin een punt (.) is opgenomen. De betekenis daarvan is dat er in de dataset voor dat zorgproduct onvoldoende data aanwezig was om een effect te kunnen berekenen. DISCLAIMER Zoals reeds opgemerkt aan het begin van deze paragraaf dient u er rekening mee te houden dat de informatieproducten gebaseerd zijn op landelijk gemiddelde gegevens. De landelijke verdeling van productiewaarde en productievolume over zorgproducten, of zorgproductgroepen, kan significant afwijken van de verdeling op individueel instellingsniveau. Dit impliceert dat toepassing van de informatieproducten op instellingsniveau kan leiden tot een onjuiste prognose in Aan prognoses die met behulp van deze informatieproducten zijn of worden verkregen, kunnen dan ook geen rechten worden ontleend. De NZa, noch DBC Onderhoud, kan enige aansprakelijkheid aanvaarden voor het gebruik, dan wel de uitkomsten of gevolgen van het gebruik van deze informatieproducten. 1.2 Inlezen in Excel Door de opzet van de declaratiecodes, vindt er een automatische conversie plaats als het.csv bestand in Excel wordt geopend. Excel zal standaard sommige waarden als Wetenschappelijk herkennen, waardoor deze onleesbaar worden. Indien u de informatieproducten correct wilt bekijken in Excel, zult u een aantal extra stappen moeten uitvoeren. Dit zijn bij Office 2007 de volgende stappen: * Kies voordat je het bestand opent binnen Excel voor Gegevens Externe gegevens van tekst ophalen * Kies het juiste bestand (Wizard Tekst Importeren start); * Kies in de Wizard achtereenvolgens voor - Gescheiden <volgende> - Vink alleen Puntkomma aan <volgende> - Kies gegevenstype Tekst voor de kolommen met de Zorgproductcodes en Declaratiecodes * Kies als laatst OK en de Excel variant van de zorgproductentabel is geïmporteerd in Excel. NZa en DBC-Onderhoud 5 24

6 2 De wijzigingen ten opzichte van v In de RZ15a zijn er informatieproducten uitgeleverd om de impactanalyses van de verkorting van de doorlooptijd bij de instellingen zo veel mogelijk te faciliteren. Er is recent gebleken dat een tweetal zaken bij het aanmaken van de prijsmutatietabel (v ) niet helemaal correct zijn verlopen. 1. In de release RZ15a is de prijsmutatietabel per abuis tariefmutatietabel genoemd. Dit is in de herziene publicatie gecorrigeerd. Dit heeft geen impact op de inhoud, maar is tekstueel zuiver omdat we in andere documenten verwijzen naar prijsmutatietabel. 2. Daarnaast is gebleken dat in de uiteindelijke prijsmutatietabel niet de juiste versie van de honorariumtarieven is verwerkt. De tarieven zijn correct vastgesteld en uitgeleverd, waardoor dit geen effect heeft op de tarieventabel. Echter voor het informatieproduct prijsmutatietabel is niet de definitieve versie van de tarieven gebruikt. Hoewel het effect minimaal is, is dit in deze publicatie (9 oktober 2014) gecorrigeerd en is de juiste tabel uitgeleverd. Impact Het is van belang te benadrukken dat de uitgeleverde tarieven juist zijn en dat de wijziging alleen betrekking heeft op het informatieproduct Prijsmutatietabel. De impact van deze prijsmutatie is -0,2% op het totale omzetniveau. De impact is beperkt en raakt 300 zorgproducten in 8 zorgproductgroepen. Omdat we veldpartijen willen faciliteren met de juiste prijsmutaties wordt een aangepaste, verbeterde versie uitgeleverd. We publiceren deze versie vooruitlopend op de uitlevering van de correctierelease RZ15b, omdat partijen in dat geval in een later stadium kennis hadden kunnen nemen van de wijzigingen. In onderstaande tabel is weergegeven om welke zorgproductgroepen het gaat en wat op zorgproductgroepniveau de impact van de correctie is. Impact per zorgproductgroep zorgproductgroep aantal zp s Gemiddelde verandering prijsmutatie ,04% ,24% ,20% ,99% ,46% ,99% ,04% ,10% NZa en DBC-Onderhoud 6 24

7 3 Definities Casemix De casemix van een instelling is een overzicht per zorgproduct met daarin het aantal keer binnen een bepaalde periode dat het zorgproduct voor komt. De casemix is daarmee een overzicht van de productievolumes van alle zorgproducten. Zorgproduct Aantal ZP 1 3 ZP 2 5 ZP 3 8 Gemiddeld profiel Een overzicht per DBC-zorgproduct waarin terug te vinden is: 1. wat de kans is dat een zorgactiviteit voorkomt in het zorgproduct ( Percentage voorkomen ); 2. hoe vaak de zorgactiviteit gemiddeld voorkomt, in die gevallen dat een zorgactiviteit voorkomt ( Gemiddeld aantal keer geregistreerd ). Zorgproduct Zorgactiviteit Percentage voorkomen Gemiddeld aantal keer geregistreerd ZP 1 ZA 1 0,6 2 ZP 2 ZA 2 0,7 1,2 In dit voorbeeld komt zorgactiviteit 1 in 60% van de gevallen voor in ZP 1. Als activiteit 1 voorkomt, dan wordt deze gemiddeld 2x bij een DBC-zorgproduct geregistreerd. Zie ook hoofdstuk 5 Productievolume Het aantal keer dat een DBC-zorgproduct is geregistreerd. Productiewaarde De totale omzet van een DBC-zorgproduct. De totale productiewaarde is gelijk aan het productievolume maal het tarief voor de zorgproducten in het A-segment plus het productievolume maal de rekenprijs voor de zorgproducten in de uitval en het B-segment. NZa en DBC-Onderhoud 7 24

8 4 Conversietabellen Er worden twee typen conversietabellen beschikbaar gesteld. Een Conversietabel Landelijk met daarin de landelijk gemiddelde conversie en een Conversietabel Categorie, waarin per categorie instelling gesorteerd kan worden (zie ook paragraaf 3.4). Welke vragen beantwoorden deze informatieproducten Hoe ziet mijn casemix eruit als de doorlooptijden worden verkort? Hoe verschuift mijn omzet per DBC-zorgproduct als de doorlooptijden worden verkort? Kanttekeningen 1. Dit informatieproduct heeft als uitgangspunt dat de verschuiving van de productiewaarde over DBC-zorgproducten omzet-neutraal verloopt. 2. Dit informatieproduct veronderstelt dat uw gemiddelde zorgprofiel aansluit bij het landelijke gemiddelde zorgprofiel, dan wel bij het gemiddelde zorgprofiel van het stratum dat u kiest. Het verkorten van de doorlooptijden zorgt ervoor dat subtrajecten eerder worden afgesloten. Voor de meeste trajecten zal dat geen verschil maken, maar er zijn situaties waarin een deel van een subtraject wordt afgesplitst. Deze afsplitsing kan een subtraject op zichzelf worden of toegevoegd worden aan een ander subtraject. Dat kan hetzelfde zorgproduct zijn, maar ook een ander of een uitvalproduct. De conversietabel geeft deze fragmentatie weer. Bij het fragmenteren zijn er twee componenten waarmee rekening gehouden moet worden: het aantal fragmenten (casemix) en de productiewaarde (pw) van de fragmenten. Onderstaand een voorbeeld van fragmentatie van de aantallen (casemix) in tabelvorm. De conversietabel bevat de volgende kolommen dataset zorgproduct_code_rz12 zorgproduct_code_rz15 zorginstellingscategoriecode (alleen in de tabellen per categorie) omzet_aandeel. Geeft aan welk percentage van de productiewaarde naar het zorgproduct gaat volume_aandeel. Geeft het productievolume aan dat naar het zorgproduct gaat. orde_grootte. Geeft een indicatie van het aantal subtrajecten in de brondata (1 = 1 t/m 9, 2=10 t/m 99, 3= 100 t/m 999, 4=1.000 t/m 9.999, 5= t/m , 6= t/m ). versie. Geeft de datum waarop dit informatieproduct is gegeneerd. 4.1 Voorbeeld van de Conversietabel RZ12-RZ15 Landelijk 3 dataset zorgproduct_ code_rz12 zorgproduct_ code_rz15 omzet_ aandeel volume_ aandeel orde_grootte versie DOT ,989 1, _02 DOT ,011 0, _02 3 Om de bruikbaarheid van de conversietabel te optimaliseren zijn ook zorgproducten uit 2013 toegevoegd. NZa en DBC-Onderhoud 8 24

9 dataset zorgproduct_ code_rz12 zorgproduct_ code_rz15 omzet_ aandeel volume_ aandeel orde_grootte versie DOT ,977 0, _02 DOT ,013 0, _02 DOT ,000 0, _02 DOT ,009 0, _02 DOT ,005 0, _02 DOT ,985 1, _02 DOT ,006 0, _02 DOT ,003 0, _02 DOT ,000 0, _02 DOT ,936 0, _02 DOT ,002 0, _02 DOT ,062 0, _ Conversie lokale RZ14b casemix (cm) naar RZ15a producten Dit (fictieve) voorbeeld laat zien hoe u kunt berekenen hoe de casemix verandert als gevolg van de verkorte doorlooptijden. RZ14b zp code Lokale RZ14b aantallen RZ15a zp code Lokale RZ15a aantallen ZP ZP* ZP* ZP* ZP* ZP ZP* ZP* ZP* ZP* 4 0 ZP ZP* 1 0 ZP* ZP* ZP* Totaal In bovenstaande tabel zien we dat de 3000 afgeleide DBC-zorgproducten met ZP1 uitwaaieren naar 4249 ZP 1, 2, 3 en 4. Bij ZP2 zien we een ander beeld. Daar neemt het aantal afgeleide DBC-zorgproducten op basis van RZ14b in RZ15a af naar De terugval kan verklaard worden door een toename van de uitval. NZa en DBC-Onderhoud 9 24

10 4.3 Conversie lokale RZ14b productiewaarde (pw) Voor de productiewaarde kan op basis van de fragmentatie eenzelfde soort tabel worden gemaakt. Onderstaand weer een voorbeeld van de fragmentatie van de productiewaarde. Met dit informatieproduct kunt u ook berekenen hoe de omzet per DBC-zorgproduct verschuift. Deze verschuiving kunt u vervolgens gebruiken om uw tarieven bij te stellen. RZ14b zp code Lokale RZ14b pw RZ15a zp code Lokale RZ15a pw ZP ZP* ZP* ZP* ZP* ZP ZP* ZP* ZP* ZP* 4 - ZP ZP* 1 - ZP* ZP* ZP* Totaal De fragmentatie van productiewaarde in de conversietabel is berekend op basis van de landelijke kostprijs van DBC-Onderhoud. Elke zorgactiviteit heeft een kostprijs. Door het fragmenteren van de subtrajecten heeft elk fragment een kostprijs gekregen. Door het volgen van de fragmenten ontstaat een productiewaarde van de nieuw afgeleide RZ15a zorgproducten. Als de productiewaarde gedeeld wordt door het aantal afgeleide DBC-zorgproducten (het nieuwe productievolume) ontstaat een kostprijs. Die kostprijs kan vergeleken worden met de kostprijs van de RZ14b-zorgproducten (productiewaarde/aantal). De verhouding tussen RZ14b en RZ15a is het mutatiepercentage op basis van uw lokale casemix. Dat percentage kan toegepast worden in de lokale situatie. Met het onderstaande stappenplan kunt u de mutatie van uw tarieven voor uw lokale situatie benaderen. Stappenplan 1 Bereken met behulp van de RZ14-RZ15 conversietabel voor ieder RZ14b zorgproduct de casemixverdeling over RZ15a zorgproducten 2 Bepaal de totale casemix per RZ15a zorgproduct door sommatie over alle RZ14b zorgproducten die naar het RZ15a zorgproduct afleiden 3 Bereken met behulp van de conversietabel voor ieder van de RZ14b zorgproducten de productiewaardeverdeling over RZ15a zorgproducten NZa en DBC-Onderhoud 10 24

11 4 Bepaal de totale RZ15a productiewaarde per zorgproduct door sommatie over alle RZ14b zorgproducten die naar het RZ15a zorgproduct afleiden 5 Bereken voor ieder RZ15a zorgproduct de lokale RZ15a productprijs met behulp van de ratio RZ15a productiewaarde (Stap 4) / RZ15a casemix (Stap 2) Opmerking De lokale situatie kan afwijken omdat er lokaal een andere fragmentatie zou kunnen optreden. Ook is het mogelijk dat de profielvulling van de fragmenten afwijkt van de landelijk situatie. De tabellen dienen niet als een absolute methode om de tarieven in het vrije segment mee te herrekenen. Ze geven een goede indicatie van de effecten van de doorlooptijdverkorting. 4.4 Soorten conversietabellen Er worden twee conversietabellen uitgeleverd. De conversietabel Landelijk (zie het voorbeeld onder 3.1) en de conversietabel Categorie. In de conversietabel Categorie is een kolom type instelling opgenomen. Via de velden in die kolom is het mogelijk om de productie en conversiegegevens voor de onderstaande typen instellingen te selecteren. Zo wordt per DBC-zorgproduct inzichtelijk of de conversie per type instelling afwijkt van de landelijk gemiddelde conversie. De volgende typen instellingen worden onderscheiden. ACD: Academische ziekenhuizen ALG: Algemene ziekenhuizen AUD: Audiologische centra CAT: Categoraal DIA: Dialyse centra EPI: Epilepsie instellingen RAD: Radiotherapeutische centra REV: Revalidatie instellingen ZBC: Zelfstandige behandelcentra 4.5 Kenmerken en toepassingsmogelijkheden van de conversietabellen Het zijn landelijk gemiddelde fragmentaties aangevuld met fragmentaties op stratumniveau. De gemiddelde fragmentaties komen waarschijnlijk niet overeen met de lokale mutatiepercentages. De fragmentaties per stratum zullen meer bij de lokale situatie aansluiten. Voor het berekenen van de lokale tarieven in het vrije segment is de landelijk gemiddelde conversietabeltabel minder/niet geschikt. Voor de tabellen op stratum niveau ligt dat mogelijk anders. Door het toepassen van de conversietabel op de lokale productie en de bijbehorende lokale productiewaarde ontstaat wel een goede indicatie van de verschuivingen/fragmentatie en mogelijke tariefeffecten op lokaal niveau. Nadere analyse van de betrouwbaarheid op lokaal niveau is wel noodzakelijk. NZa en DBC-Onderhoud 11 24

12 Voor het inschatten van de mutatiepercentages van grotere groepen of op landelijk niveau is de landelijke conversietabel wel geschikt. Op macroniveau geeft deze tabel een betrouwbaar beeld. Dat geldt ook voor de tabellen op stratumniveau. NZa en DBC-Onderhoud 12 24

13 5 Prijsmutatietabel Welke vragen beantwoordt dit informatieproduct Hoe kan ik mijn tarief bijstellen zodat deze rekening houdt met de kortere doorlooptijd. Kanttekeningen 1. Dit informatieproduct heeft als uitgangspunt dat de verschuiving van de productiewaarde over DBC-zorgproducten omzet-neutraal verloopt.. 2. Dit informatieproduct veronderstelt dat uw gemiddelde zorgprofiel aansluit bij het landelijke gemiddelde zorgprofiel, dan wel bij het gemiddelde zorgprofiel van het stratum dat u kiest. De prijsmutatietabel geeft de mutaties in de waarde van kosten en honoraria weer op basis van de gemiddelde profielen per zorgproduct voor en na de doorlooptijdverkorting. Voor het berekenen van de prijsmutaties worden de RZ14b-productstructuur, registratieregels en zorgactiviteiten toegepast, maar vanwege de wijzigingen in tarieven van onder andere kindergeneeskunde de RZ14c-tarieven afgezet tegen de RZ15a-productstructuur, registratieregels en zorgactiviteiten. Om die verschillen te kunnen berekenen zijn diverse stappen doorlopen. De eerste stap is het simuleren van de te gebruiken datasets volgens de regels die voor de maximale doorlooptijd van 120 dagen gelden. De registratie- en afsluitregels die in 2015 gelden zijn nagebootst en toegepast op de drie te gebruiken datasets (zie hierna). Elke dataset is tweemaal bewerkt. Eenmaal volgens de huidige regels (maximaal 365 dagen) en eenmaal volgens de regels van De verschillen in de profielen van 365 dage versus 120 dagen worden uitgedrukt in een percentage. Dat percentage wordt bepaald door de wijziging in de gemiddelde kostenwaarde van het profiel per DBC-zorgproduct 120 dagen afgezet tegen 365 dagen. Om de mutaties per DBC-zorgproduct te kunnen berekenen is een dataset nodig. Voor de tariefberekening en informatieproducten zijn drie datasets gebruikt. Het gaat om de volgende drie datasets: DOT 2012/2013 dataset R21 dataset. In die dataset zitten de subtrajecten die in 2010 zijn gesloten NFU dataset Alle drie datasets zijn gesimuleerd volgens de 2015-regels en per zorgproduct is het verschil tussen de huidige regels en de 2015-regels berekend. In de opdracht van VWS staat dat de informatieproducten gebaseerd moeten zijn op zo recent mogelijke data. Hiertoe hebben wij een beslismodel gehanteerd om de volgorde van de dataset te bepalen. 1. DIS DOT 2012/2013 (DBC s gesloten in 2012 of 2013) 2. DIS Ronde 21 dataset (DBC s gesloten in 2010) 3. NFU dataset 4. Overig Voor enkele zorgproductgroepen is de productstructuur dusdanig inhoudelijk gewijzigd dat het de voorkeur heeft om specifiek voor deze groepen een geschikte dataset aan te wijzen. Daarom is er NZa en DBC-Onderhoud 13 24

14 hiervoor in stap 4 een uitzondering opgenomen. Het betreft de zorgproductgroepen complex chronisch longfalen (CCL) en geriatrische revalidatiezorg (GRZ) Voor het doorlopen van de volgende stappen geldt een representativiteitstoets. Er wordt voor het betreffende DBC-zorgproduct gebruik gemaakt van de eerste dataset indien er minimaal vijf subtrajecten worden afgeleid. Als dat niet het geval is, wordt de volgende dataset in het beslisschema toegepast. Als na het doorlopen van de stappen een tot en met vier geen gevuld zorgproduct van minimaal vijf is afgeleid, wordt een alternatief gekozen. In de meeste gevallen zal het mutatiepercentage van een vergelijkbaar product worden weergegeven. In dat geval spreken we van expertproduct. In kolom expertpercentage van de prijsmutatietabel wordt aangegeven of het wel of geen expertproduct betreft. Indien dit onbekend is, wordt dit met een. aangegeven. 5.1 Het onderscheid tussen kosten instelling en honoraria medisch specialisten in de prijsmutatietabel Per 1 januari 2015 worden integrale tarieven voor zorgproducten ingevoerd. Om die reden zou een integraal mutatiepercentage per zorgproduct volstaan. Tijdens de veldraadpleging hebben partijen aangegeven dat zij ook graag inzicht willen in het mutatiepercentage voor de honoraria van medisch specialisten. Om aan die wens tegemoet te komen is onderscheid gemaakt tussen de mutatiepercentages voor de kosten van de instellingen en de honoraria van de medisch specialisten. In de tabel komen drie percentages voor: Integraal mutatiepercentage kosten en honoraria samen (kolom 7 in de prijsmutatietabel). Mutatiepercentage kosten instelling (kolom 8). Mutatiepercentage honoraria (poorters en ondersteuners opgeteld) (kolom 9). 5.2 Kenmerken en toepassingen van de prijsmutatietabel Het zijn landelijk gemiddelde mutaties. De gemiddelde mutaties komen waarschijnlijk niet overeen met de lokale mutatiepercentages. Voor het berekenen van de lokale tarieven in het vrije segment is deze tabel minder/niet geschikt. Voor het inschatten van de mutatiepercentages van grotere groepen of op landelijk niveau is deze tabel wel geschikt. Macro geeft deze tabel een betrouwbaar beeld en geeft deze tabel de richting aan van de te verwachten effecten. 5.3 Inhoud van de prijsmutatietabel In de prijsmutatietabel worden de volgende kolommen weergeven zorgproductgroep zorgproductgroep_omschrijving zorgproduct_code DBC_declaratiecode_verzekerde_zorg zorgproduct_medische_omschrijving segment, inclusief markering uitval mutatiepercentage_integraal mutatiepercentage_kosten_instelling mutatiepercentage_honoraria NZa en DBC-Onderhoud 14 24

15 Zorgproductgroep zorgproductgroep_ omschrijving Zorgproduct_code DBC_declaratiecod e_verzekerde_zorg Zorgproduct_medi sche_omschrijving Segment Mutatiepercentage _Integraal Mutatiepercentage _Kosten_Instelling Mutatiepercentage _Honoraria Expertpercentage Bron Toelichting op de informatieproducten Verkorting maximale doorlooptijd v expertpercentage, ja/nee (1 = ja, 0 = nee) bron 5.4 Voorbeeld van de prijsmutatietabel Infectie en parasitair Uitv Infecties met hoofdzakelijk. seksuele overdracht Infectie en parasitair - Infecties met B903 Ziekenhuisopname met maximaal 5 b 99,6 100,1 96,8 0 hoofdzakelijk seksuele overdracht verpleegdagen bij een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) R Infectie en parasitair B904 Lasertherapie bij een b 98,8 99,7 96,8 0 - Infecties met hoofdzakelijk seksuele overdracht seksueel overdraagbare aandoening (SOA) DOT Infectie en parasitair B905 Kleine operatie bij b 97,8 98,3 96,4 0 - Infecties met hoofdzakelijk seksuele overdracht een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) DOT Infectie en parasitair B906 Operatie bij een b 97, ,7 0 - Infecties met hoofdzakelijk seksuele overdracht seksueel overdraagbare aandoening (SOA) DOT Infectie en parasitair - Infecties met B907 Ziekenhuisopname met meer dan 28 b.. 96,8 1 hoofdzakelijk seksuele overdracht verpleegdagen bij een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) Infectie en parasitair - Infecties met B908 Ziekenhuisopname van 6 tot en met 28 b 99,8 99,9 96,8 0 hoofdzakelijk seksuele overdracht verpleegdagen bij een seksueel overdraagbare R21 NZa en DBC-Onderhoud 15 24

16 Zorgproductgroep zorgproductgroep_ omschrijving Zorgproduct_code DBC_declaratiecod e_verzekerde_zorg Zorgproduct_medi sche_omschrijving Segment Mutatiepercentage _Integraal Mutatiepercentage _Kosten_Instelling Mutatiepercentage _Honoraria Expertpercentage Bron Toelichting op de informatieproducten Verkorting maximale doorlooptijd v Infectie en parasitair - Infecties met hoofdzakelijk seksuele overdracht aandoening (SOA) B909 Behandeling of onderzoek tijdens een polikliniekbezoek of dagbehandeling bij een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) b 94,8 94,5 95,7 0 DOT Infectie en parasitair - Infecties met hoofdzakelijk seksuele overdracht Uitv 80 76,4 90,1 0 R Infectie en parasitair - Infecties met hoofdzakelijk seksuele overdracht B910 1 of 2 polikliniekbezoeken bij een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) b 97,2 97,6 96,5 0 DOT Infectie en parasitair - Virusinfecties gekenmerkt door huid- en slijmvliesafwijkingen Uitv 74,4 74,6 72,2 0 R Infectie en parasitair - Virusinfecties gekenmerkt door huid- en slijmvliesafwijkingen B911 Ziekenhuisopname met maximaal 5 verpleegdagen bij een virusinfectie van de huid of slijmvliezen b 98,8 98,9 98,4 0 R21 Welke vraag beantwoordt dit informatieproduct Via de prijsmutatietabel krijgt u snel inzicht in de effecten, op basis van landelijk gemiddelde kosten, van de doorlooptijd op de tarieven. U krijgt snel inzicht waar de grootste effecten zijn te verwachten en waar er geen of nauwelijks effecten zijn. Dit informatieproduct geeft ook inzicht in de effecten die de doorlooptijd heeft op de kosten van de instelling en het honorariumdeel per DBC-zorgproduct. NZa en DBC-Onderhoud 16 24

17 Kanttekening Omdat in deze tabel geen aantallen zijn opgenomen en ook geen inzicht wordt gegeven in de fragmentaties, leent deze tabel zich niet voor het inschatten van de lokale casemix en bijbehorende productievolumes. Daarvoor wordt verwezen naar de conversietabel. NZa en DBC-Onderhoud 17 24

18 6 Zorgproductprofielen verkorting doorlooptijden Welke vragen beantwoordt dit informatieproduct Hoe verandert de inhoud van zorgproducten als gevolg van de verkorting van de doorlooptijden In hoeverre sluit mijn lokale situatie aan bij de landelijke gemiddelden D.m.v. het informatieproduct Zorgproduct Profielen Verkorting Doorlooptijden worden landelijk gemiddelde zorgproductprofielen beschikbaar gesteld met daarin de vergelijking tussen het profiel op basis van de maximale doorlooptijd van 365 dagen afgezet tegen de nieuwe maximale doorlooptijd van 120 dagen. In het bestand wordt op zorgactiviteitniveau zichtbaar welke effecten de verkorting van de doorlooptijd op de landelijk gemiddelde zorgprofielen op zorgproductniveau hebben. De gemiddelde profielen bevatten de volgende kolommen zorgproductgroep_code zorgproductgroep_omschrijving zorgproduct_code zorgproduct_medische_omschrijving zorgactiviteit_code zorgactiviteit_omschrijving zpk_code zpk_omschrijving percentage_voorkomen_365_dagen gemiddeld_aantal_geregistreerd_365_dagen percentage_voorkomen_120_dagen gemiddeld_aantal_geregistreerd_120_dagen bron versie Voor verdere details verwijzen wij u naar het zorgproductprofielenbestand (Zorgproduct Profielen Verkorting Doorlooptijden). 6.1 Kenmerken en toepassingsmogelijkheden van de zorgproductprofielenbestand Het is een bestand met landelijk gemiddelde zorgproductprofielen en aantallen per zorgactiviteit. In het bestand wordt op zorgactiviteitniveau inzicht gegeven in de effecten van de verkorting van de doorlooptijd naar 120 dagen. Daarbij wordt aangegeven wat het percentage van voorkomen van de zorgactiviteit is bij 365 dagen en bij 120 dagen. Ook wordt aangegeven hoe vaak gemiddeld de zorgactiviteit, als deze voor komt, geregistreerd is. Door het toepassen van een filter kan op eenvoudige wijze via het bestand inzicht gekregen worden bij welke zorgproducten en bij welke zorgactiviteiten de grootste effecten zichtbaar zijn. Die effecten kunnen voorspellend zijn voor de lokale situatie. NZa en DBC-Onderhoud 18 24

19 7 Eenmalige schadelastdip 4 Informatieproduct De naam van het informatieproduct is Landelijk Gemiddeld Percentage Schadelastdip 2015 Per Zorgproductgroep v xlsx Welke vragen beantwoordt dit informatieproduct Hoe groot is de éénmalige daling van mijn schadelast in 2015? Kanttekeningen Het effect van de verkorting van de maximale doorlooptijd op de DBC-omzet is afhankelijk van de omzetdefinitie. De DBC-omzet volgens de schadelast methode daalt in 2015 éénmalig met 3,92% op macroniveau, terwijl de DBC-omzet volgens de jaarrekeningmethode ongewijzigd blijft. Op verzoek van het ministerie van VWS hebben DBC-Onderhoud en de NZa in maart 2014 het effect van de verkorte doorlooptijd op de schadelast in 2015 doorgerekend. Aangezien op dat moment de RZ15a productstructuur en registratieregels nog niet beschikbaar waren, is dit onderzoek uitgevoerd aan de hand van de RZ14 productstructuur en registratieregels. Uit het onderzoek blijkt dat als gevolg van de verkorting van de doorlooptijd een éénmalige dip optreedt van 3,92% van de totale schadelast Deze zogenaamde schadelastdip wordt veroorzaakt doordat voor DBC-zorgproducten met begindatum in 2014 en die pas in 2015 worden beëindigd nog een maximale doorlooptijd van 365 dagen blijft gelden. Als gevolg hiervan zal de productiewaarde van DBC-zorgproducten die in 2015 worden geopend éénmalig lager zijn. De resultaten van dit onderzoek alsmede een verklaring voor de éénmalige schadelastdip in 2015 worden toegelicht in onze brief 5 aan het ministerie van VWS. Uit deze analyse volgt dat het effect van verkorting van de maximale doorlooptijd van 365 dagen naar 120 dagen op de DBC-omzet afhankelijk is van de omzetdefinitie. Verkorting van doorlooptijd leidt in 2015 tot een éénmalige daling van 3,92% van de schadelast en bijgevolg van de DBC-omzet 2015 volgens de schadelastmethode (deze methode wordt door zorgverzekeraars gehanteerd). Daarentegen is de DBC-omzet volgens de jaarrekeningmethode (deze methode wordt door zorgaanbieders gehanteerd) ongewijzigd. Echter, indien de schadelastdip door verzekeraars worden vertaald naar lagere plafondafspraken kan verkeerde inschatting van de schadelastdip leiden tot ongewenste gevolgen voor de DBC-omzet voor de betreffende zorgaanbieders. Om deze reden zijn de NZa en DBC-Onderhoud zijn door verschillende partijen benaderd met de vraag hoe de schadelastdip kan worden vertaald naar de lokale situatie. Naar aanleiding hiervan hebben DBC-Onderhoud en NZa onderzocht of een generiek informatieproduct kan worden ontwikkeld waarmee zowel zorgaanbieders als zorgverzekeraars de schadelastdip op lokaal niveau in goede benadering kunnen vaststellen. Uit dit onderzoek volgt dat de schadelastdip per instelling sterk wordt bepaald door de lokale casemix en door de lokale profielen (ofwel praktijkvariatie). Voor details van de uitkomsten van dit onderzoek verwijzen wij u naar de Technische bijlage van deze Handleiding. 4 De onderstaande tekst sluit aan bij het gelijknamige hoofdstuk in het beoordelingsrapport Release DOT De brief van 11 juni, met kenmerk 86725/ , is gepubliceerd op de website van de NZa. NZa en DBC-Onderhoud 19 24

20 Ondanks dat de schadelastdip sterk afhankelijk is van lokale factoren is besloten om een informatieproduct op te leveren. Dit informatieproduct geeft inzicht in de landelijk gemiddelde schadelastdip per zorgproductgroep en bevat de volgende kolommen: zorgproductgroep_code zorgproductgroep_omschrijving instellingen_aantal (Aantal instellingen die productie leveren binnen de betreffende zorgproductgroep) gem_percentage_schadelastdip (omzet gewogen) stdev_percentage_schadelastdip CV_percentage_schadelastdip Alhoewel dit informatieproduct beperkte toepasbaarheid heeft op lokaal niveau, geeft het inzicht in de landelijk gemiddelde schadelastdip per zorgproductgroep alsmede de variatie over de instellingen. Opgemerkt wordt dat we voor 4 zorgproducten geen landelijk gemiddeld percentage voor de schadelastdip hebben kunnen berekenen omdat in de gebruikte dataset DIS Ronde 21 dataset geen DBC gegevens beschikbaar waren. Dit betreft de zorgproductgroepen (Gespecialiseerde brandwonden zorg), (Complex chronisch long falen), (Palliatieve zorg) en (Geriatrische revalidatie zorg). NZa en DBC-Onderhoud 20 24

21 8 Technische bijlage Onderzoek schadelastdip Als brondataset is gebruikgemaakt van de DIS Ronde 21 dataset bestaande uit alle DBC s met begindatum tussen en Om aan te sluiten bij de registratie in 2014 is een datatransformatie uitgevoerd waardoor alle vereiste zorgactiviteiten in de dataset aanwezig zijn die essentieel zijn voor de afleiding van de RZ14a zorgproducten. In deze dataset is voor het B-segment geen gedeclareerd tarief bekend. Om toch de DBC-omzet te kunnen berekenen voor het B-segment benaderen we de productiewaarde voor deze zorgproducten door middel van rekenprijzen berekend op basis van de landelijk gemiddelde zorgprofielen en de landelijk gemiddelde kostprijzen per zorgactiviteit. De verkorting van de maximale doorlooptijd naar 120 dagen is gemodelleerd door aanpassing van de algemene afsluitregel. 8.1 Analyse van de schadelastdip Lokaal effect Om de informatieproducten te toetsen hebben we eerst de effecten per AGB code van de instelling berekend. De methode waarop schadelastdip per instelling is berekend, is identiek aan de gehanteerde methodiek voor berekening van het macropercentage van 3,92%. Deze methode bekijkt het aandeel van de kosten van zorgactiviteiten die volgens de 365 dagen doorlooptijd nog bij een DBC van het voorgaande jaar horen, maar als gevolg van de 120 dagen afsluitregel bij een DBC in het nieuwe jaar terecht komen: Figuur 1 Schadelastdip uitgesplitst naar instellingen Bron: NZa/DBC-O Uit bovenstaande figuur blijkt dat een groot gedeelte van de instellingen zich dichtbij het gemiddelde NZa en DBC-Onderhoud 21 24

22 percentage van 3,92% bevindt, maar dat een aantal instellingen ook significant afwijkt van dit gemiddelde. We concluderen uit de gegevens dat de spreiding per type instelling ook verschilt. De algemene en topklinische ziekenhuizen hebben een beperkte onderlinge spreiding en bevindingen zich gemiddeld genomen onder de 3,92%. De schadelastdip bij academische ziekenhuizen is over het algemeen hoger. Schadelastdip per instelling Type instelling Aantal Gemiddeld Standaarddeviatie CV Academisch 8 5,00% 1,53% 0,31 Algemeen 55 3,58% 0,74% 0,21 Audiologie 12 5,50% 2,34% 0,43 Categoraal 2 5,43% 2,89% 0,53 Epilepsie 2 17,55% 0,22% 0,01 Radiologie 3 1,36% 0,41% 0,30 Topklinisch 27 3,74% 0,55% 0,15 Totaal Effect per zorgproductgroep We hebben de analyse ook uitgevoerd met een uitsplitsing naar de verschillende zorgproductgroepen, zoals in onderstaande figuur valt te zien. Uit de figuur valt op te maken dat de spreiding tussen ICD-10 hoofdstukken groot is. NZa en DBC-Onderhoud 22 24

23 Figuur 2 Schadelastdip uitgesplitst naar ICD-10 hoofdstuk Bron: NZa/DBC-O Aan de hand van de analyse per zorgproductgroep (een stap gedetailleerder dan per ICD-10 hoofdstuk) hebben we onderzocht of de landelijk gemiddelde schadelastdip per zorgproductgroep een voorspellende waarde kan hebben voor de schadelastdip per instelling. Per instelling hebben we twee grootheden berekend: 1. Schadelastdip per instelling op basis van instelling specifieke productiecijfers en lokale profielen; 2. Schadelastdip op basis van het landelijke informatieproduct (landelijk gemiddelde schadelastdip per zorgproductgroep). De schadelast per instelling onder (1) is berekend op dezelfde wijze als het macropercentage van 3,92% is bepaald. De schadelast op instellingsniveau onder (2) is berekend op basis van het landelijke informatieproduct. Dit is onderzocht door per instelling de omzet per zorgproductgroep te berekenen. Deze omzet corrigeren we met de schadelastdip die we landelijk per zorgproductgroep hebben berekend in ons informatieproduct.. Opgeteld over alle zorgproductgroepen geeft dit een verwachte schadelastdip per instelling. Daarbij is gekeken of deze verwachte schadelastdip per instelling (rode staven) aansluit bij de schadelastdip die we voor elke instelling afzonderlijk hebben berekend (blauwe staven). Als we deze methodes met elkaar vergelijken (zie onderstaande figuur 3), valt op dat er op instellingsniveau weinig voorspellende waarde van uitgaat. NZa en DBC-Onderhoud 23 24

24 Figuur 3 Schadelastdip per instelling en geschat op basis van zorgproductgroepen 8.2 Informatieproduct per zorgproductgroep Uit bovenstaande analyses concluderen we dat de berekende schadelastdip berekend met behulp van dit informatieproduct onvoldoende voorspellende waarde heeft voor individuele instellingen. Dit hangt namelijk sterk af van de lokale casemix en lokale profielen. Ondanks de beperkte toepasbaarheid op lokaal niveau, is in besloten om een informatieproduct te publiceren teneinde inzicht te geven in de landelijk gemiddelde schadelastdip per zorgproductgroep alsmede de variatie over instellingen. Hiermee heeft u geen inzicht in de lokale situatie, maar heeft u wel een beeld van de schadelasteffecten per zorgproductgroep. Als spreidingsmaat voor de schadelastdip per zorgproductgroep wordt hier de CV-waarde, berekend aan de hand van de schadelastdip per zorgproductgroep voor de individuele instellingen. NZa en DBC-Onderhoud 24 24