ATLS vs APLS: maar één letter verschil?

Transcriptie

1 ATLS vs APLS: maar één letter verschil? Traumaopvang bij kinderen; niet eng, (soms) wel anders Roel Bakx Kinderchirurg, Kinderchirurgisch Centrum Amsterdam

2 Leerdoelen

3 Leerdoelen Specifieke aandachtspunten bij kind Algemeen Specifiek Hersenen Thorax Abdomen APLS = ATLS! (met een paar kleine aanpassingen) Echter Kind kleine volwassene!!!

4 Trauma is doodsoorzaak nr. 1 bij kinderen tussen jaar A. Waar B. Niet waar 77% 23% A. B.

5 Door de kleine afmetingen van kinderen ontstaan er bij kinderen minder ernstige letsel A. Waar B. Niet waar 93% 7% A. B.

6 Gewicht is te schatten met de formule: 2,5 x leeftijd + 8 A. Waar B. Niet waar 88% 12% A. B.

7 Zolang er een normale bloeddruk is, valt het met het bloedverlies bij een kind wel mee A. Waar B. Niet waar 95% 5% A. B.

8 Een circulatiestilstand bij kinderen heeft meestal geen A. Waar B. Niet waar cardiale oorzaak 89% 11% A. B.

9 Meest voorkomende doodsoorzaken (NL 2005) 4-52 weken 1-4 jaar 5-9 jaar jaar jaar Perinataal Trauma Neoplasma Neoplasma Trauma Congenitaal Infecties Trauma Trauma Neoplasma SIDS Congenitaal Congenitaal Infecties Infecties

10 Algemeen verschil Kleinere lichaamsmassa grotere kracht per lichaamseenheid Minder vet, organen dichter bij elkaar multipele orgaanletsels Ratio lichaamsoppervlak warmteverlies!!!!!!! Herstel icm normale proces van groei en ontwikkeling

11 Maten. Gewicht = 2.5 x leeftijd + 8 Bloedvolume = 80 ml/kg Vocht is ml/kg Tube = leeftijd/4 +4

12 Vitale parameters Leeftijd Hartfrequentie Bloeddruk Ademhaling < >

13 Bloeddruk bij kinderen Bloeddrukdaling is laat teken van shock!

14 Circulatiestilstand is gevolg van hypoxie en niet van cardiaal probleem Vochtverlies Redistributie Toegenomen ademarbeid Ademdepressie Circulatoir falen Respiratoir falen Hypoxie Circulatiestilstand

15 4H & 4T Hypoxie Hypovolemie Hyperkaliemie Hypothermie Tension pneumothorax Tamponade Toxisch Trombo-embolisch

16 Waarom gevoeliger voor respiratoir falen? Onrijp immuunsysteem Smalle luchtwegen Minder efficient ademhalingsspieren Onrijp ademhalingscentrum

17 Traumamechanisme

18

19

20 Hersenen Proportioneel groter hoofd grotere kans op neurotrauma Uitkomst beter Open fontanel/schedelnaden lang voor symptomen optreden Verschil high & low velocity letsel epiduraal = traumatisch subduraal = ITBI (toegebracht)

21 Casus N.L. Gevallen op perron, onder metro terecht gekomen.

22

23 Wat doet u als eerste? A. De radioloog raadplegen B. Thoraxdrain plaatsen C. Snel een botnaald plaatsen D. De neuroloog een tik op zijn neus geven 33% 52% 10% 5% A. B. C. D.

24

25

26 Mag dat? A. Ja B. Nee, natuurlijk niet! C. A gaat voor B, eerst een tube plaatsen dus 39% 17% 44% A. B. C.

27 Thorax Meer elastisch door meer kraakbeen minder ribfracturen Kleinere voor-/achterwaartse diameter ernstig longletsel zonder thoraxwand verschijnselen Mediastinum meer vrij gelegen (flexibeler) eerder verplaatsing, minder letsel grote vaten Smalle trachea obstructie/ dyspnoe

28

29

30

31

32 Casus L.E. 16 jarig meisje Gevallen van paard Elders opgevangen en overgeplaatst Pijn in de buik

33

34 Behandeling Conservatief beleid Na enkele dagen persisterend pijn in de buik Echo: vrij vocht waarvoor drain plaatsing Gallekkage

35

36 Drain valt droog en wordt verwijderd Nieuwe ERCP 3 maanden later met verwijderen drain Helaas; gezakt voor HAVO eindexamen

37 Abdomen Bescherming door actief spierverzet afwezig bij kind, slechte bescherming Buikorganen relatief groot en kleine afstand tot wervelkolom makkelijke compressie op organen Diafragma is meer horizontaal lever/ milt lager en naar voren Inwendig werkende kracht vaak groot meer organen aangedaan (cave blaas)

38

39 Buiktrauma Ontbreken van hematomen sluit verwondingen niet uit. Hematomen maken ernstige verwonding waarschijnlijk

40 Niet operatieve behandeling Bloedingen stelpen vaak vanzelf Terughoudendheid bij splenectomie verlaagt de mobiditeit en mortaliteit

41 Operatieve behandeling Penetrerend buikletsel Tekenen van darmperforatie Instabiele circulatie ondanks vulling met 40 ml/kg

42

43

44 ?

45 Vragen Trauma is doodsoorzaak no 1 bij kinderen tussen 15 & 19 jaar A: waar B: niet waar

46 Vragen Door de kleine afmetingen van kinderen ontstaan er bij kinderen minder ernstige letsels? A: waar B: niet waar

47 Vragen Gewicht is te schatten met de formule 2.5 x leeftijd + 8 A: waar B: niet waar

48 Vragen Zolang er een normale bloeddruk is, valt het met het bloedverlies bij een kind wel mee A: waar B: niet waar

49 Vragen Een circulatiestilstand bij kinderen heeft meestal geen cardiale oorzaak A: waar B: niet waar