De Brede School Tilburg in ontwikkeling

Transcriptie

1 De Brede School Tilburg in ontwikkeling Meerjarenbeleidplan Brede School Tilburg Dr Hub van Doorneweg RB TILBURG Telefoon: Website: Oktober 2009 Ans Keij

2 Inhoud Voorwoord... 3 Samenvatting... 4 Brede School Tilburg: missie en doelen Aanloop naar het Meerjarenbeleidplan Achtergrond en historie Brede School Tilburg Essentie van het concept brede school De meerwaarde van de Brede School Tilburg Kaders voor het meerjarenbeleid Landelijke ontwikkelingen met lokale effecten Ambities Brede School Tilburg Van kaders naar beleidsvoornemens Beleidsvoornemens I: zespijler-programma Brede School Tilburg Beleidsvoornemens II: aanvullende onderwerpen Toelichtingen De Impulsregeling combinatiefuncties brede school, sport en cultuur Wet OKÉ Relatie naschoolse activiteiten en onderwijs Taskforce Kinderopvang/Onderwijs Strijd in het onderwijs: oud of nieuw leren? Cruijff-veld, artikel uit Volkskrant 12 oktober Afkortingen Literatuur en artikelen Bijlage 1: Overzicht brede scholen Bijlage 2: Voorbeeld balance-scorecard Meerjarenbeleidplan

3 Voorwoord De kernpartners en de Brede School Tilburg hebben gezamenlijk gewerkt aan het vastleggen hoe de Brede School Tilburg zich in de komende jaren kan ontwikkelen en zich kan waar maken in haar missie en daarbij horende doelen: een bijdrage leveren aan het optimaliseren van de randvoorwaarden waarbinnen kinderen hun vaardigheden (talenten) kunnen ontwikkelen en ontplooien. Een meerjarenbeleidplan maken, waar alle partners zich in kunnen vinden, is een intensief traject. Dankzij ieders betrokkenheid en hart voor de ideeën waar de Brede School voor staat, zijn uit dit traject veel resultaten gekomen Om draagvlak te krijgen is het meerjarenbeleidplan besproken in de wijkstuurgroepen van de brede scholen, met de voorzitters van de wijkstuurgroepen en met 20 stedelijke managers of beleidsmedewerk(st)ers werkzaam in de sectoren onderwijs, zorg, welzijn, kinderopvang, cultuur en bij woningcorporaties. Als laatste is het concept-meerjarenbeleidplan voorgelegd aan de Adviesraad Brede School Tilburg. Vervolgens heeft het bestuur in januari 2010 het plan definitief vastgesteld. Hiermee is de koers van de Brede Scholen de eerste drie jaren op hoofdlijnen afgebakend en vastgelegd. De Brede School Tilburg staat altijd open voor projecten die het brede school concept kunnen versterken. Mochten zich in de loop van de beleidsperiode projecten aandienen die mogelijkerwijs raakvlakken hebben met de BST, dan zullen deze na een eerste verkenning en onderzoek alsnog opgenomen kunnen worden. De Brede School Tilburg is een intermediair platform. In de praktijk betekent dit dat uitvoering van projecten gezamenlijk wordt gedragen en uitgevoerd door de betrokken partners. Ans Keij Directeur Brede School Tilburg Meerjarenbeleidplan

4 Samenvatting De Brede School Tilburg staat voor een nieuwe beleidsperiode Samen met haar ketenpartners wil zij in deze beleidsperiode verder invulling geven aan het concept brede school. In dit Meerjarenbeleidplan is vastgelegd welke beleidsvoornemens de BST samen met haar ketenpartners heeft geformuleerd. Missie en doelen Brede School Tilburg Uitgangspunt bij het Meerjarenbeleidplan is de missie van de Brede School Tilburg. Daarin is vastgelegd dat de BST een bijdrage levert aan het optimaliseren van de randvoorwaarden waarbinnen kinderen hun sociaal-emotionele, motorische, culturele en cognitieve vaardigheden kunnen ontwikkelen en ontplooien. De Brede School legt verbindingen tussen de drie leefwerelden waarbinnen kinderen opgroeien en zich ontwikkelen: thuis, school en de vrije tijd. Daarbij functioneert de BST als samenwerkingsverband in de wijk, met als belangrijkste doelgroep kinderen tussen 0 en 15 jaar en hun ouders. BST heeft doelen gesteld om de missie in praktijk te brengen. Deze zijn onder meer het versterken van de onderlinge inhoudelijke en organisatorische samenwerking, stimuleren van een pedagogisch klimaat, het rapporteren over resultaten en het aantonen van de meerwaarde van een brede school door onderzoek. Aanloop naar het Meerjarenbeleidplan : achtergrond en historie Brede School Tilburg De eerste brede school in Tilburg ontstond in de jaren negentig van de vorige eeuw. Naar aanleiding van het onderzoek Wat een brede school zou moeten zijn van de Katholieke Universiteit Tilburg en het advies van de PON Het wiel opnieuw spaken heeft de regiegroep Brede School Tilburg de basis gelegd voor de huidige Brede School Tilburg. In het document Brede school Tilburg, een richting voor de toekomst schreef de regiegroep het beleidskader voor de BST. De gemeente Tilburg heeft de domeinen van de BST beschreven. Deze zijn onder meer samenwerking, leertijdverlenging, VVE, ouderbetrokkenheid en zorg. In de visie van de BST is samenwerking tussen partners bepalend voor het concept en succes van de brede school. De essentie van de brede school kenmerkt zich door twee begrippen: it takes a village to raise a child: een sociaal netwerk draagt bij aan de ontwikkeling en ontplooiing van het kind. the whole child approach: om een totaalbeeld van het kind te krijgen, zullen ouders, verzorgers, leraren en medewerkers van kinderopvang onderling informatie moeten uitwisselen zodat bij eventuele achterstanden gericht bijgestuurd kan worden. De meerwaarde van de Brede School Tilburg na twee jaar is dat er nu ook op strategisch niveau verbintenis ontstaat, naast de al eerder bereikte verbintenis op tactisch en operationeel niveau. Ook de verder doorgezette deskundigheidsbevordering van de Brede School-coördinatoren draagt bij aan de meerwaarde. Keerzijde kan zijn, dat de BST wordt gezien als een organisatie op zich, waardoor partijen zich geen onderdeel meer voelen van het samenwerkingsverband. Toch zijn het juist de verschillende partners die gezamenlijk het programma brede school mogelijk maken. Meerjarenbeleidplan

5 Kaders voor het Meerjarenbeleidplan Landelijke ontwikkelingen Een aantal landelijke ontwikkelingen met lokale effecten dragen bij aan het realiseren van het concept brede school. Zo biedt de Impulsregeling structurele financiering voor de combinatiefuncties brede school, sport en cultuur. De Wet Ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (Wet OKÉ) stuurt aan op een betere voorschoolse educatie in kinderopvang en peuterspeelzalen om kinderen met een taalachterstand te helpen deze in te halen. De landelijke Regeling onderwijstijdverlenging is gericht op het voorkomen van onderpresteren. De Wet OKÉ en de landelijke Regeling onderwijstijdverlenging hebben beide tot doel de (onderwijs)kansen van kinderen te vergroten. In de zoektocht naar duurzame kinderopvang en een betere samenwerking met het onderwijs, heeft de MOgroep Kinderopvang het initiatief genomen voor een Taskforce Kinderopvang - Onderwijs. De Taskforce is zeer recent van start gegaan. Ze bestaat uit afgevaardigden uit de kinderopvang, PO, VO en werkgevers- en werknemersorganisaties. De Taskforce wil een plan opstellen over duurzame kinderopvang die de samenwerking tussen kinderopvang, PO en VO kan versnellen en versterken. De Lokale Educatieve Agenda is geïntroduceerd als een instrument om het lokaal onderwijsbeleid vorm en inhoud te geven na de wetswijzigingen in het onderwijs(achterstanden)beleid in De effecten van de huidige recessie zullen vanaf 2011 merkbaar zijn voor alle gesubsidieerde organisaties, zowel vanuit landelijke als gemeentelijke subsidieverstrekkers. De opdracht voor de brede scholen is om voor de komende jaren door een constructieve en effectieve samenwerking de kwaliteit van het brede school programma voor ouders en kinderen minimaal op peil te houden. Ambities Brede School Tilburg De Brede School Tilburg heeft ambities in algemene zin die mede de kaders vormen voor het Meerjarenbeleidplan Kernbegrippen zijn onder meer dat de BST zich wil kenmerken als slagvaardige en daadkrachtige organisatie, die functioneert als kenniscentrum voor het reguliere en speciaal onderwijs, in primair en voortgezet onderwijs. Van kaders naar beleidsvoornemens De Brede School Tilburg hanteert een zespijler-programma gebaseerd op samenwerking, leertijdverlenging, ouderbetrokkenheid, Voor- en Vroegschoolse Educatie, zorg en een kindvriendelijke omgeving in de wijk (schoolplein, park, speelplekken, kindveilige routes etc.). Op basis van deze pijlers zijn beleidsvoornemens geformuleerd, waaronder deskundigheidsbevordering, levensecht leren, ouders meer laten participeren, 100-procent bereik van peuters voor een voorschoolse voorziening, de samenwerking met het Centrum voor Jeugd en Gezin versterken en twee wijken die werken aan een kindvriendelijke wijk. Daarnaast heeft de BST voor de komende beleidsperiode een aantal aanvullende onderwerpen benoemd. Onder de noemer van netwerkorganisatie naar kindcentrum wil de BST twee pilots onder één educatieve leiding (mede) opzetten. Om samenhang te brengen en te houden in brede schoolprogramma s wil de BST deze samen met haar partners toetsen aan vastgestelde criteria. Versnippering in begeleiding in het traditionele dag- en weekprogramma vermindert de mogelijkheden om een pedagogisch verantwoorde omgeving te creëren. Het opzetten van een eigentijds dagarrangement kan deze versnippering voorkomen. De pedagogische dialoog zal worden bevorderd door afspraken vast te stellen en deze na te leven. Voor de combinatiefuncties wil de BST Meerjarenbeleidplan

6 naast die voor sport tien combinatiefuncties creëren voor cultuur/onderwijs, BSO/onderwijs, welzijn/onderwijs en bibliotheek/onderwijs en kinderopvang/onderwijs. In het kader van onderwijs gericht op brede scholen wil de BST samen met de opleidingsinstituten een curriculum opleidingen ontwikkelen. Meetresultaten geven inzicht op basis waarvan doelen gesteld en bijgesteld kunnen worden. De Brede School wil deze inzetten voor een aantal registraties, zoals onder meer bibliotheeklidmaatschap, gebruik buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf en belangrijkste gezondheidsrisico s. Verder zullen in 2010 kwaliteitscriteria worden ontwikkeld voor kwaliteitszorg. En als laatste zal de organisatie van de BST voor wat betreft de bestuurssamenstelling en de adviesraad geëvalueerd en nader uitgewerkt worden. Meerjarenbeleidplan

7 Brede School Tilburg: missie en doelen Missie De regiegroep heeft de volgende missie vastgesteld voor de Brede School Tilburg: De (organisatie) Brede School Tilburg levert een bijdrage aan het optimaliseren van de randvoorwaarden waarbinnen kinderen hun sociaal-emotionele, motorische, culturele en cognitieve vaardigheden kunnen ontwikkelen en ontplooien. De Brede School is ook een samenwerkingsverband in de wijk, dat verbindingen legt tussen de drie leefwerelden waarbinnen kinderen opgroeien en zich ontwikkelen: thuis, school en de vrije tijd. Het biedt kinderen en hun ouders een programma in de directe leef- en schoolomgeving voor ontwikkelingsstimulering, opvoedingsondersteuning en maatschappelijke participatie. Minder zichtbaar voor ouders en kinderen, maar niet minder relevant, worden er voorwaarden gecreëerd waardoor kinderen zich beter kunnen ontwikkelen. Het gaat hierbij onder meer over een sluitend systeem van onderwijs, zorg en welzijn en het bevorderen van sociale cohesie. Randvoorwaarden voor succes van de Brede School zijn de inzet en de mate van samenwerking tussen de partners in de wijk. De Brede School Tilburg stelt zich tot doel: De voorwaarden te creëren om kinderen en jongeren in de leeftijd van 0 tot 15 en hun ouders en opvoeders in de brede scholen een samenhangend programma en/of aanbod aan te bieden op het gebied van onderwijs, kinderopvang, welzijn, sport, cultuur en zorg. Waarbij de organisaties in de brede school ketengeoriënteerd zijn en er een sterke gerichtheid is op kind en ouder (It takes a village to raise a child). De Brede School Tilburg coördineert de activiteiten van de Brede Scholen in Tilburg. Zij financiert activiteiten en stuurt de personeelsinzet aan, stimuleert samenwerking en samenhang en rapporteert over de voortgang van de Brede Scholen in de gemeente Tilburg. Verder stelt zij het beleidskader voor de Brede School in Tilburg vast. Zij stuurt met visie en financiële middelen. De Brede School Tilburg is de infrastructuur voor de vormgeving van lokaal jeugdbeleid en een aantal inhoudelijke thema s die op de lokale educatieve agenda staan. Hoe wil de Brede School Tilburg deze doelstelling bereiken? De Brede School Tilburg wil haar doelstelling bereiken door: Het formuleren van een Tilburgse beleidsvisie Brede School en van kwaliteitscriteria om richting te geven aan het beleid van scholen, instellingen en gemeente. Het financieren van activiteiten die invulling en uitwerking geven aan deze visie en het coördineren en aansturen van deze activiteiten. Het versterken van de onderlinge inhoudelijke en organisatorische samenwerking tussen de uitvoerders van de verschillende activiteiten. Het samenbrengen van mensen, instellingen en activiteiten en richt zich op het realiseren van meerwaarde door samenwerking. Het (uitvoeren) of laten uitvoeren van eigenstandige en gezamenlijke activiteiten. Het stimuleren van een gezamenlijke pedagogische visie en een doorgaande lijn in het activiteitenprogramma. Het rapporteren over de resultaten van de afzonderlijke en gemeenschappelijke activiteiten. Onafhankelijk en los te staan van politieke stromingen. Meerjarenbeleidplan

8 1 Aanloop naar het Meerjarenbeleidplan Achtergrond en historie Brede School Tilburg De eerste Tilburgse brede school ontstond in de jaren negentig van de vorige eeuw. In de daarop volgende jaren werden nog negen brede scholen opgericht. Initiatiefnemers waren veelal basisscholen en het welzijnswerk in een wijk. De gemeente Tilburg faciliteerde de brede scholen met een coördinator brede school en financiële middelen. De SOM Onderwijsadviseurs ondersteunde de brede scholen met advies. Naar aanleiding van het onderzoek Wat een Brede School Tilburg zou moeten zijn van de Universiteit van Tilburg en het advies van het PON Het wiel opnieuw spaken, werd in 2004 een regiegroep Brede School Tilburg samengesteld. Deze regiegroep heeft gebaseerd op het advies van het PON de basis gelegd voor de huidige Stichting Brede School Tilburg, die 1 januari 2008 van start is gegaan. Deze stichting vormt de basis van het samenwerkingsverband van organisaties die werkzaam zijn voor kinderen van 0 tot 15 jaar en hun ouders. In het document Brede School Tilburg, een richting voor de toekomst heeft de regiegroep de missie en doelen, de bestuursstructuur, de werkorganisatie en de beleidscyclus beschreven. Dit document vormt het beleidskader voor bestuur en werkorganisatie. De gemeente Tilburg heeft als subsidiënt van de Brede School Tilburg de domeinen beschreven waarop de verbintenis tussen de partners van de brede scholen moet plaatsvinden. Het betreft de domeinen: samenwerking, leertijdverlenging, Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE), ouderbetrokkenheid en zorg. De BST heeft daar één domein aan toegevoegd: kindvriendelijke wijken. De programma s van de brede scholen in Tilburg, die gericht zijn op kinderen en ouders, worden in goede samenwerking ontwikkeld en aangeboden door partners uit de sectoren onderwijs, welzijn, kinderopvang, cultuur, sport en zorg. Over het algemeen kenmerken de brede scholen zich door onderstaande organisatievorm: Een wijkstuurgroep bestaande uit de partners van de brede school. Van complete dagarrangementen tot periodes met naschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren. Combinaties van binnen- en buitenschools leren. Activiteiten voor ouders. Met of zonder een gezamenlijk gebouw, en Een stedelijke organisatie, waarin de partners van de brede scholen op stedelijk niveau het bestuur vormen. In de visie van de Brede School Tilburg is de samenwerking tussen partners bepalend voor het concept en succes van de brede school. De Brede School Tilburg faciliteert elf brede scholen in de gemeente Tilburg. Een overzicht van de brede scholen vindt u in bijlage 1. De BST deelt graag haar ervaring en inzichten en staat open voor samenwerking met nog niet bij de BST aangesloten brede scholen. Meerjarenbeleidplan

9 1.2 Essentie van het concept brede school In de brede scholen staan twee begrippen centraal: 1. It takes a village to raise a child De samenleving is sterk geïndividualiseerd en de nadruk ligt op autonomie. Er is nauwelijks of geen natuurlijk netwerk meer van familie, buurgenoten, de kerk enzovoorts, zoals dat voorheen bestond. Waar in het verleden het opvoeden van kinderen een gezamenlijke verantwoordelijkheid was, ligt deze verantwoordelijkheid steeds meer bij de individuele ouder(s). Effecten hiervan kunnen zijn dat ouders zich onzeker voelen over de opvoeding en niet goed weten hoe en wanneer in te grijpen. Die onzekerheid en handelingsverlegenheid kunnen leiden tot een grote inmenging van de overheid, om mogelijke misstanden te voorkomen. De vraag is of deze ontwikkeling wenselijk en financieel houdbaar is. In het advies Investeren in kinderen van de Raad Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) en Raad voor Volksgezondheid en Zorg (RVZ) gaat de voorkeur uit naar een sterke sociale inbedding van gezinnen. Het concept brede school kan hier in grote mate aan bijdragen. 2. The whole child approach Kinderen hebben de laatste jaren steeds meer professionele opvoeders gekregen: de pedagogische medewerkster van de voorschoolse opvang, een of twee leraren, de overblijfjuf, de pedagogische medewerkster van de naschoolse opvang. Ieder van deze professionals ziet één deel van het kind. Om een totaalbeeld van het kind te krijgen (the whole child approach), is het belangrijk dat de professionals en ouders/verzorgers informatie uitwisselen over gezondheid, cognitieve, sociaalemotionele en morele ontwikkeling. In samenhang met deze ontwikkelingen kunnen zij de benadering van het kind afstemmen. Meerjarenbeleidplan

10 Ouders, familie, leraren en pedagogisch medewerkers en kinderwerkers van onder meer kinderopvang hebben grote invloed op hoe jonge kinderen omgaan met anderen. Gezamenlijk kunnen zij kinderen een sterke sociaal-emotionele ontwikkeling bijbrengen. En die ontwikkeling is één van de drie voorwaarden voor later schoolsucces, naast verstandelijke vermogens en motivatie om te leren, zo blijkt uit onderzoek. 1.3 De meerwaarde van de Brede School Tilburg De Brede School Tilburg is bijna twee jaar operationeel. De toegevoegde waarde van de BST is dat er nu ook verbintenis is ontstaan op het niveau van bestuurders (strategische niveau), naast de al eerder bereikte verbintenis op het niveau van managers (tactisch niveau) en professionals (uitvoerend niveau). Daarnaast ondersteunt de BST de brede schoolcoördinatoren met begeleiding en deskundigheidsbevordering. De coördinatoren zijn veelal de verbindende factor tussen de partners. Door deze verbintenis op strategisch niveau en de professionalisering van de coördinatoren brengt de BST een verdieping van het brede school-concept. Het heeft ook een keerzijde. De BST kan worden gezien als een organisatie op zich, waardoor partijen zich geen onderdeel meer voelen van het samenwerkingsverband dat als uitgangspunt de ontwikkeling van het kind heeft. Een voorbeeld hiervan is de visie op de meetresultaten. In tegenstelling tot wat werd verondersteld, zal de BST niet de resultaten van alle gelieerde organisaties meten. Integendeel, de BST ziet het als haar functie om de meetresultaten van de verschillende organisaties te bundelen en daarin samenhang te brengen. Het zijn de verschillende partners die samen het programma brede school ontwikkelen en aanbieden. De Brede School Tilburg wil graag haar expertise en ervaring inbrengen en bijdragen aan het breed neerzetten van de brede school, waar kinderen en jongeren profijt van hebben in hun ontwikkeling. Zonder partners geen brede school: De brede school is een sterk concept in het bijzonder door de samenwerking met primair onderwijs, de zorg, onder wie Thebe, GGD, Instituut Maatschappelijk Werk, welzijn in o.a. de Twern, peuterspeelzaalwerk en kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang met name Kinderstad en Dino, Sportontwikkeling Tilburg, bibliotheek, cultuur zoals CiST, Factorium en de gemeente Tilburg Meerjarenbeleidplan

11 2 Kaders voor het meerjarenbeleid Landelijke ontwikkelingen met lokale effecten Het concept-meerjarenbeleidplan is mede gebaseerd op landelijke en stedelijke ontwikkelingen voor de brede school (onderwijs, kinderopvang, welzijn, zorg en problematiek achterstandwijken). Als achtergrondinformatie is een reader samengesteld. Recente, relevante ontwikkelingen zijn hieronder kort weergegeven. Lokaal maatwerk succesfactor voor brede school Er is geen landelijk beleid voor brede scholen. Het kabinet vindt dat de brede scholen moeten inspelen op de lokale behoefte. Juist dit maatwerk is één van de succesfactoren van de brede scholen. Het kabinet heeft wel een aantal initiatieven genomen die een positieve invloed hebben op de verdere samenwerking in de brede school. Dit zijn onder meer: De extra inzet op VVE. Harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderopvang (Wet Oké). De regeling dagarrangementen en combinatiefuncties Brede School, sport en cultuur. De Centra voor Jeugd en Gezin. De initiatieven (financiële middelen) voor de krachtwijken. Daarnaast zijn er initiatieven van de ministeries voor sport en cultuur (Kunst van Leven). Door de invoering van de verplichte maatschappelijke stage in het voortgezet onderwijs ontstaat er een extra stimulans om samenwerkingsverbanden aan te gaan tussen de brede school Primair Onderwijs en het voortgezet onderwijs. Impulsregeling: structurele financiering voor combinatiefuncties Brede School, sport en cultuur Met de Impulsregeling 1 wil het kabinet samen met gemeenten en met de sectoren onderwijs, sporten cultuur een structurele impuls geven aan de realisering van totaal combinatiefuncties 2 in Voor Tilburg betekent dit dat tot aan fte combinatiefuncties zijn te realiseren. Het merendeel van de functies wordt ingevuld in de beweegteams (sport). Omdat bijna alle brede scholen eind 2009 een beweegteam zullen hebben, worden deze functies eerder ingevoerd. Voor cultuur gaat het om maximaal 3 fte, waarvan vooralsnog 0,5 fte op coördinatieniveau zal worden ingevuld. Impulswijken Tilburg De wijken Groenewoud, Groeseind/Hoefstraat en Trouwlaan/Uitvindersbuurt, Stokhasselt en Wandelbos hebben drie ambities geformuleerd: Jongeren doen het goed op school en halen een diploma. Elk huishouden heeft een kostwinner. Inwoners leven boven de armoedegrens. 1 Toelichting Impulsregeling zie pagina Een combinatiefunctie is een functie waarbij een werknemer in dienst is bij één werkgever, maar gelijk te werk gesteld wordt in of ten behoeve van twee sectoren. Meerjarenbeleidplan

12 In deze wijken wordt tien jaar lang extra geïnvesteerd om deze ambities te bereiken. De brede scholen Primair Onderwijs en Voortgezet Onderwijs dragen voor een belangrijk deel bij aan het realiseren van de doelstelling: jongeren doen het goed op school en halen een diploma. De wijken Groenewoud, Kruidenbuurt en Stokhasselt hebben overeenstemming waar de focus ligt. In de andere twee buurten wordt dit nog onderzocht. Een belangrijk voordeel van de aanpak voor de impulswijken zijn de extra financiële mogelijkheden. Niet alleen vanuit het Tilburg Akkoord 3. Ook de gemeentelijke afdeling onderwijs en jeugd stelt geld beschikbaar voor de (brede) scholen in de Impulswijken. Keerzijde is dat het resulteert in een enigszins bovenmatige aandacht voor deze wijken, die soms ten koste gaat van de (brede) scholen in niet-impulswijken die ook te maken hebben met een vergelijkbare of soms grotere problematiek in onderwijsachterstand van hun leerlingen. Tilburg in convenant Centrum Jeugd en Gezin Tilburg is een van de zeven grote gemeenten die met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een convenant heeft ondertekend waarin deze gemeenten uitspreken om eind 2011 meer zorg aan jeugdigen en hun gezin te verlenen en de organisatie van deze zorg te verbeteren. De belangrijkste interventies in Tilburg op dit gebied zijn: Centra voor Jeugd en Gezin in een aantal wijken en een stedelijk centrum. Invoeren van zorgdviesteams (ZAT) in het basisonderwijs/kinderopvang. Voor- en Vroegschoolse Educatie: taalachterstand inlopen De ministerraad heeft in juni 2009 ingestemd met indiening bij de Tweede Kamer van het wetsvoorstel Ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (Wet OKÉ) 4. In het wetsvoorstel wordt aangestuurd op meer en betere voorschoolse educatie in de kinderopvang en peuterspeelzalen. Kinderen met een taalachterstand kunnen zo beter worden geholpen om die achterstand weg te werken. De gemeente Tilburg heeft een convenant afgesloten met de partners in het basisonderwijs en de kinderopvang inzake voor- en vroegtijdse educatie. Belangrijkste afspraken zijn: een bereik van 75% van alle doelgroepkinderen, alle scholen met meer dan 25% doelgroepkinderen (= gewichtenleerlingen) geven uitvoering aan VVE, VVE partners maken gezamenlijk een VVE-plan per wijk en VVE wordt jaarlijks geëvalueerd door de partners in de wijk. Onderwijstijdverlenging: onderpresteren voorkomen Op basis van de landelijke Regeling onderwijstijdverlenging basisonderwijs konden samenwerkingsverbanden van gemeenten, basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs in aanmerking komen voor subsidie om een project op te zetten gericht op een vorm van onderwijstijdverlenging. Onderwijstijdverlenging is een verlenging van de effectieve leertijd, waarin de extra tijd wordt benut voor het actief tegengaan van onderpresteren bij leerlingen. Uit deze projecten moet duidelijk worden wat de effecten zijn van de verlenging van de onderwijstijd op de leerprestaties van leerlingen. De Brede School Tilburg heeft samen met stichting Katholiek Onderwijs 3 Het Tilburg Akkoord is een convenant tussen Wonenbreburg, TBV Wonen, Tiwos en de gemeente Tilburg. Deze partijen investeren 10 jaar extra in initiatieven in de Tilburgse impulswijken. Hierbij staan de thema s centraal die de bewoners zelf benoemd hebben: werk, inkomen en onderwijs. 4 Toelichting op Wet OKÉ, zie pagina 28. Meerjarenbeleidplan

13 Tilburg Zuid-Oost en de gemeente Tilburg 1,3 miljoen subsidie ontvangen voor het project Verlengd Dagarrangement Zuid. Relatie naschoolse activiteiten en onderwijs De wet OKÉ en de landelijke Regeling onderwijstijdverlenging zijn van groot belang in het kunnen stimuleren van Voor- en Vroegschoolse Educatie in relatie tot naschoolse activiteiten en onderwijs, met name voor kinderen met een niet-nederlandse afkomst 5. Schoolcarrière succesvol? Gemiddeld 49 procent van de leerlingen van de scholen die onderdeel zijn van de huidige brede scholen zijn van niet-nederlandse afkomst (stedelijk 22 procent ). Veelal wordt er in de thuissituatie door ouders een niet-nederlandse taal gesproken en is het opleidingsniveau van de ouders over het algemeen laag. Om deze redenen kunnen ouders hun kinderen minder ondersteunen bij hun schoolcarrière. Uit onderzoek blijkt dat de lijn tussen succes en falen in de school carrière heel erg dun is. Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat niet-westerse kinderen in landen als Zweden en Frankrijk het aanzienlijk beter doen. Een belangrijke oorzaak ligt in het latere selectiemoment voor het VO. Een andere belangrijke oorzaak van deze betere prestatie is de vroege start van de leerplichtige leeftijd. Bron: de Volkskrant Relatie onderwijs en kinderopvang Het Nederlandse onderwijssysteem gekoppeld aan het kinderopvangsysteem biedt kinderen van werkende ouders veel meer kansen dan kinderen van niet-werkende ouders, of één ouder die werkt/niet werkt. Kinderen van werkende ouders gaan gemiddeld vaker naar een kinderdagverblijf. 5 Volledige tekst Relatie naschoolse opvang en onderwijs, zie pagina 28. Meerjarenbeleidplan

14 Met name kinderen woonachtig in sociaaleconomisch zwakke wijken maken weinig gebruik van de kinderopvang, reguliere sport- en culturele voorzieningen. Geconcludeerd kan worden dat kinderen die baat hebben bij meer onderwijstijd, door omstandigheden het minst gebruik maken van de voorzieningen. In dit kader is het initiatief van de Taskforce Kinderopvang/Onderwijs van groot belang. Taskforce Kinderopvang - Onderwijs In maart 2009 is de Taskforce Kinderopvang - Onderwijs officieel van start gegaan. De Taskforce bestaat uit de belangrijkste partijen in de kinderopvang, primair onderwijs, voortgezet onderwijs en werkgevers- en werknemersorganisaties. De Taskforce Kinderopvang - Onderwijs is een initiatief van MOgroep Kinderopvang. De Taskforce zal na onderzoek een eindrapport presenteren. In het eindrapport wordt de toekomstvisie op duurzame kinderopvang in samenwerking met het primair- en voortgezet onderwijs geformuleerd. Hierbij hoort een realistisch investeringsplan voor de komende vijf jaar, een financieel kader en bestuurlijke modellen om de samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs vorm te geven. 6 LEA geeft lokaal onderwijsbeleid nader vorm en inhoud na 2006 De Lokale Educatieve Agenda is geïntroduceerd als een instrument om het lokaal onderwijsbeleid vorm en inhoud te geven na de wetswijzigingen in het onderwijs(achterstanden)beleid in Het is een instrument voor gemeenten, schoolbesturen en overige partners om in nieuwe verhoudingen (meer gelijkwaardige verhoudingen) tot gezamenlijke afspraken te komen over het onderwijsen jeugdbeleid. In de Tilburgse Lokaal Educatieve Agenda zijn de volgende thema s in een convenant uitgewerkt: preventief jeugdbeleid/cjg, Passend onderwijs, opvang van kinderen, brede scholen, sport en bewegen, veilige school, VVE, schakelklassen, schoolmaatschappelijk werk, overgang PO-VO en integratie-segregatie. De looptijd van het convenant is tot 1 augustus Het convenant is afgesloten met de partners in het basisonderwijs. Recessie De effecten van de huidige recessie zullen vanaf 2011 merkbaar zijn voor alle gesubsidieerde organisaties, zowel vanuit landelijke als gemeentelijke subsidieverstrekkers. De opdracht voor de brede scholen is om voor de komende jaren door een constructieve en effectieve samenwerking de kwaliteit van het brede school programma voor ouders en kinderen minimaal op peil te houden. 6 Toelichting op Taskforce Kinderopvang - Onderwijs, zie pagina 30. Meerjarenbeleidplan

15 2.2 Ambities Brede School Tilburg De Brede School Tilburg heeft een aantal ambities, dat zij als uitgangspunten gebruikt bij haar streven om in samenwerking met haar kernpartners haar doelstellingen te bereiken. Deze ambities zijn. De Brede School Tilburg kenmerkt zich als een daadkrachtige en slagvaardige organisatie. De BST is innovatief, toonaangevend en ondernemend. Om dit te bereiken is zij constant op zoek naar nieuwe (financiële) bronnen en uitdagingen om haar doelstellingen waar te maken. Gezien de kernactiviteit van de organisatie het organiseren van samenwerking tussen organisaties die werkzaam zijn voor kinderen en hun ouders, is het verbindend vermogen van de organisatie groot. Dit bereikt zij door een hoge betrokkenheid en betrouwbaarheid en een hoge mate van transparantie en integriteit in haar doen en handelen. De coördinatoren van de Brede School Tilburg kenmerken zich door een professionele manier van werken en dragen er zorg voor dat nieuwe concepten en werkwijze voldoende geborgd zijn in de brede schoolprogramma s. Brede School Tilburg is het kenniscentrum voor alle partners werkzaam in een wijk, die een brede school zijn of willen worden in Tilburg. Daarnaast is het voor scholen / organisaties in de regio van Tilburg mogelijk om gebruik te maken van de kennis en expertise van de Brede School Tilburg tegen vergoeding. De mate van facilitering van de brede scholen is afhankelijk van de problemen in de wijk. De Brede School Tilburg wil in deze beleidsperiode de huidige facilitering handhaven: (Brede) Scholen in Impulswijken kunnen naast de huidige facilitering nog gebruik maken van extra financiële middelen vanuit Tilburg Akkoord en de afdeling onderwijs en jeugd van de gemeente Tilburg. Brede scholen in achterstandswijken, niet zijnde Impulswijken, ontvangen de huidige financiering bestaande uit coördinatie brede school en een activiteitenbudget op basis van 24, - per kind. Scholen die samen met minimaal 2 andere partners willen starten met een brede school komen in aanmerking voor een eenmalig start-adviestraject door de Brede School Tilburg. Brede School Tilburg is niet alleen werkzaam voor het reguliere basisonderwijs en het Voortgezet Onderwijs, maar wil ook werkzaam zijn voor het Speciaal Onderwijs. De Brede School Tilburg richt zich niet alleen op het reguliere basisonderwijs en het VO maar wil zich ook richten op het speciaal onderwijs. Het heeft de voorkeur dat deze scholen onderdeel uitmaken van de bestaande wijkstuurgroepen. Speciaal onderwijs De Bodde vormt hierop een uitzondering door haar regionale functie. Deze school oriënteert zich op een vervolg, waarin aansluiting bij de Brede School Tilburg de eerste voorkeur heeft. Samen met de scholen in het speciaal onderwijs wil de BST komen tot een heldere visie met SMART geformuleerde doelstellingen en voldoende faciliteiten om deze doelstellingen om te zetten in een programma en resultaten. De Brede School Voortgezet Onderwijs in Tilburg is in 2002 geïnitieerd door de gemeente Tilburg en later gesubsidieerd door de provincie Noord-Brabant. Gestart is in Tilburg Noord bij de scholen 2College Cobbenhage en het Midden Brabant College Economie & Groen. Het is in de loop van de jaren uitgebreid tot acht scholen voor voortgezet onderwijs. De brede scholen voortgezet onderwijs hebben hun beleidsvisie in de nota Binden en Boeien weergegeven. Vanaf 1 september 2009 valt de Brede School Voortgezet Onderwijs onder de paraplu van de Brede School Tilburg. Meerjarenbeleidplan

16 De komende beleidsperiode zal het programma van de brede school voortgezet onderwijs verder ontwikkeld en geborgd worden conform de vastgestelde beleidsvisie Boeien en Binden. De samenwerking tussen PO en VO zal worden versterkt op het niveau van managers en professionals. Daarnaast zal onderzocht worden of en zo ja op welke wijze de stuurgroep Brede School VO onderdeel kan uitmaken van het bestuur van de Brede School Tilburg, zodat ook op strategisch niveau verbintenis ontstaat. Beleidscyclys Brede School Tilburg Meerjarenbeleidplan

17 3 Van kaders naar beleidsvoornemens Beleidsvoornemens I: zespijler-programma Brede School Tilburg Om haar missie en doelen te bereiken hanteert de BST een programma, dat is gebaseerd op zes pijlers. Deze pijlers geven richting aan het beleid waar de BST samen met haar ketenpartners zich sterk voor wil maken In de komende beleidsperiode Mochten zich in de loop van de beleidsperiode projecten aandienen die mogelijkerwijs raakvlakken hebben met de BST, dan zullen deze na onderzoek alsnog opgenomen kunnen worden. De zes pijlers zijn: Samenwerking. Leertijdverlenging. Ouderbetrokkenheid. Voor- en Vroegschoolse Educatie. Zorg. Een kindvriendelijke omgeving in de wijk (schoolplein, park, speelplekken, kindveilige routes etc.). Uit deze pijlers volgen beleidsvoornemens voor de periode Samenwerking In het onderzoek Sterke netwerken geeft Pieterjan van Delden op krachtige wijze aan waarom het zo moeilijk is om samenhang te bereiken in de publieke dienstverlening : Publieke diensten richten zich op burgers, individueel, groepsgewijs of collectief. In vrijwel alle gevallen hebben ze een waardegebonden lading en raken meerdere aspecten van de samenleving. Het gevolg is dat deze daardoor in elkaar grijpen, niet zozeer vanuit de aanbieders van de diensten maar vanuit de vraagstukken bij de afnemers of in de samenleving. Wanneer we de vraagstukken achter het maatschappelijke debat in ogenschouw nemen, dan valt de weerbarstigheid daarvan op. Er zijn drie kenmerken die ze moeilijk hanteerbaar maken: de vraagstukken hebben verschillende dimensies; ze vertonen veel dynamiek en zijn onvoorspelbaar; De problemen dijen uit, zijn onbegrensd. Het gevolg hiervan is dat samenwerkingsprocessen binnen brede scholen niet altijd effectief zijn. De brede schoolcoördinator en de partners in de brede school hebben een belangrijke rol om het samenwerkingsproces effectief te laten zijn. Deze rol kan versterkt worden met deskundigheidsbevorderingtrajecten voor brede schoolcoördinatoren, gezamenlijke training van professionals van meerdere organisaties etc. De afgelopen twee jaar heeft de Brede School Tilburg hier behoorlijk in geïnvesteerd. Meerjarenbeleidplan

18 Beleidsvoornemen deskundigheidsbevordering In de komende beleidsperiode is het noodzakelijk om jaarlijks te blijven investeren in de deskundigheidsbevordering voor brede schoolcoördinatoren en gezamenlijke trainingen voor managers en professionals, werkzaam in de brede school. Leertijdverlenging en leerverrijking Door leertijdverlenging wordt de leertijd en de tijd voor het ontwikkelen van sociale competenties uitgebreid, zowel binnen- als buitenschools. Hierdoor wordt de ontwikkeling van kinderen gestimuleerd 7. Brede scholen in de Impulswijken hebben de mogelijkheid om de leer- en socialisatietijd met minimaal 4 uur per schoolweek uit te breiden voor alle leerlingen vanaf groep 5. Brede scholen in de niet-impulswijken hebben voldoende mogelijkheden om de leer- en socialisatietijd met minimaal 4 uur per week uit te breiden voor alle kinderen uit de wijk op vrijwillige basis. Tijdens deze extra lestijd kunnen leerlingen deelnemen aan allerlei activiteiten op het gebied van sport, kunst en cultuur, sociale competenties en huiswerkbegeleiding. Alle naschoolse activiteiten hebben een talig en educatief karakter. In de leertijdverlenging bestaan de volgende programmalijnen: Programmalijn: sport, bewegen en gezonde voeding (beweegteams). Programmalijn: schoolloopbaanbegeleiding en burgerschapsvorming. Programmalijn: sociale competenties. Programmalijn: cultuureducatie, leesbevordering en mediawijsheid (Stad op Stelten). Om te voorkomen dat er een projectcarrousel ontstaat, worden losse projecten waar mogelijk geïntegreerd in een van bovenstaande programmalijnen. Kennisoverdracht: het nieuwe leren versus traditioneel leren Leertaken zijn authentiek wanneer ze betekenis hebben voor het kind. Het leren moet zo veel mogelijk functioneel zijn voor de (school)praktijk van alledag zoals kinderen die ervaren. Het gaat erom dat kinderen in een rijke en realistische context de kans krijgen hun eigen leerweg vorm te geven die aansluit bij hun belangstelling. Door uit te gaan van leuke en interessante leerstof kan de leerkracht de motivatie van leerlingen versterken. Binnen interactief taalonderwijs is authentiek/ betekenisvol leren een belangrijk uitgangspunt 8. In de visie van de BST sluiten traditioneel leren en authentiek leren elkaar niet uit. Echter in de naschoolse activiteiten zal per definitie gebruik worden gemaakt van authentiek leren. 7 Zie ook Relatie naschoolse activiteiten en onderwijs, pagina Toelichting Kennisoverdacht: het nieuwe leren versus traditioneel leren, zie pagina 31. Meerjarenbeleidplan

19 Beleidsvoornemen levensecht leren Binnen de brede scholen wil de BST het levensecht leren (leren in een betekenisvolle context) in deze beleidsperiode een impuls geven. Levensecht leren past bij huidige ontwikkelingen in het denken over opvoeding en onderwijs, bij concepten als ontwikkelingsgericht onderwijs, adaptief onderwijs, meervoudige intelligentie en talentontwikkeling, competentiegericht leren en ondernemend leren en vormt hiermee een goede aanvulling op het traditioneel leren (kennisoverdracht). Ouderbetrokkenheid Momenteel heeft de BST nog geen plan ontwikkeld over ouderbetrokkenheid. Echter in de brede scholen heeft ouderbetrokkenheid een belangrijke functie. Deze wordt momenteel vormgegeven door ouders te betrekken bij de activiteiten van hun kinderen en door de inrichting van ouderkamers. In de komende beleidsperiode zal het domein ouderbetrokkenheid verder vorm gegeven gaan worden, waarin de doelstellingen van de gemeentelijke nota segregatie in het basisonderwijs voorkomen, onderdeel uitmaken. In deze nota is het hoofddoel bij het voorkomen en bestrijden van onderwijssegregatie: streven naar buurtscholen, namelijk scholen die een goede afspiegeling zijn van de buurtpopulatie (voor wat betreft het criterium etniciteit) en waarvan de populatie bestaat uit kinderen uit de omgeving van de school. Deze keuze voor buurtscholen is gebaseerd op de visie dat kinderen uit dezelfde buurt op dezelfde basisschool thuishoren. Beleidsvoornemen ouderbetrokkenheid Het bevorderen van ouderinitiatieven op scholen die geen afspiegeling zijn van hun voedingsgebied, voorlichtingfolders over de voordelen van een school in de buurt, speciale voorlichting voor allochtone ouders en uitbreiding van het aantal ouderkamers van 3 naar 6. Daarnaast bieden al deze laagdrempelige activiteiten mogelijkheden om ouders door te leiden naar inburgeringcursussen en volwasseneducatie. Voor- en Vroegschoolse Educatie Naar verwachting zal de Wet OKE met in augustus 2010 in werking treden. In deze beleidsperiode wil de BST inzetten op en bereik van 100% van de peuters (2-4 jaar) aan de voorschool (kinderdagverblijf of peuterspeelzaal), waarbij elk kind minimaal 4 dagdelen per week van minimaal 4 uur per dagdeel de voorschool bezoekt. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de landelijke financiering. Een ander belangrijke doelstelling van de Wet OKE is de versterking van de doorgaande lijn consultatiebureau boekenpret spel aan huis voorschool vroegschool en basisschool. Door deze interventies sterker met elkaar te verbinden willen we het effect van deze VVE-instrumenten verhogen met als belangrijk meetpunt dat kinderen met weinig of geen ontwikkelingsachterstand starten in groep 3. Meerjarenbeleidplan

20 Beleidsvoornemen VVE Een bereik van 100% van de peuters voor een voorschoolse voorziening. Uitrollen van een audit voor voor- en vroegschoolse voorzieningen na een succesvolle pilot. Versterking doorgaande lijn. Zorg Centrum Jeugd en Gezin De partners in het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) zijn voor een deel ook de partners in de brede school. Door de komst van CJG in de wijk (laagdrempelige inlooppunten, Zorg Advies Teams) kan de pijler zorg in de brede scholen aanzienlijk worden versterkt. Voor kinderen die bedreigd worden/zich bedreigd voelen in hun leefomgeving of waar de zorg van de ouder/opvoeder door omstandigheden tekortschiet, is tijdige signalering en adequate zorg uitermate belangrijk. Met het uitrollen van de CJG s in de wijk en de invoering van Zorg Advies Teams (ZAT), Zorg voor jeugd en het elektronisch kinddossier worden de komende periode belangrijke stappen gezet voor een effectievere aanpak in de jeugdzorg. Beleidsvoornemen zorg Centrum Jeugd en Gezin In de komende beleidperiode wil de Brede School Tilburg de samenwerking met CJG op zowel stedelijk als op wijkniveau afstemmen en versterken. Kindvriendelijke wijken Als het gevoel van veiligheid in een wijk verdwijnt, zijn de gezinnen met kinderen de eerste die vertrekken. Berenschot heeft op basis van kengetallen MKBA-model berekend dat de investeringen van een brede school (netwerkorganisatie en MFA) zich terugverdienen in een achterstandswijk. Uit dit onderzoek blijkt dat de belangrijkste resultaten in het primair onderwijs zijn het verbeteren van de positie op de arbeidsmarkt en een betere fysieke en mentale gezondheid. Voor het voortgezet onderwijs geldt dat de toegevoegde waarde zich meer bevindt op wijkniveau zoals de vermindering van schooluitval, verminderen van de jeugdcriminaliteit en overlast van jongeren in de wijk. Niet alleen een sterk netwerk als een brede school kan de wijk aantrekkelijker maken, maar ook kindvriendelijke investeringen in het publieke domein. Belangrijke uitgangspunten hierbij zijn ruimte, route en speelse vormgevingen. Hierbij kunnen we denken aan aantrekkelijke en uitdagende speelplaatsen, schoolpleinen, die ook buiten de schooltijd toegankelijk zijn en pleintjes waar het zowel voor kind als ouder goed toeven is. Op deze wijze worden kinderen (en daarmee hun ouders) uitgenodigd om buiten te zijn en spelen. Door de kindplaatsen (scholen, buitenschoolse opvang, bibliotheek, sportvelden, buurtcentra) via kindvriendelijke routes als een kindlint te verbinden met elkaar nemen de mogelijkheden van zelfstandig bereikbaarheid toe. Indien er sprake is van een gesegregeerde wijk met zwarte en witte scholen, biedt een kindvriendelijke wijk kinderen (en ouders) de mogelijkheid om samen te spelen en te integreren. De woningcorporaties en de gemeente zijn de belangrijkste actoren op het gebied van de wijkinfrastructuur. Door kinderen en de organisaties die werkzaam zijn met kinderen te betrekken bij het ontwerp, kan er gebruik gemaakt worden van kindspecifieke kennis met als uiteindelijke resultaat een wijk, die kinderen uitnodigt om buiten te spelen. Meerjarenbeleidplan

21 Beleidsvoornemen Kindvriendelijke wijken Twee wijken gaan aan de slag met de inrichting van een kindvriendelijke wijk. Cruijff-veld laat jeugd bewegen en maakt buurt leefbaar Volkskrant 12 oktober Cruijff-veld maakt de buurt leefbaar Vorige week opende Thate in Venlo alweer het honderdste Cruijff-veldje, ter ere van de vorig jaar overleden oud-knvbvoorzitter Jeu Sprengers. Jeu heeft veel voor ons betekend. Hij besloot namens de KNVB met ons samen te werken. Zo is dit project in een stroomversnelling geraakt. Woensdag stond de stichting al op 108. Het project begon in 2003 in Lelystad met een door oud-international Aron Winter gefinancierd veldje. De filosofie achter de Cruijff-velden is onveranderd gebleven. Thate: We ontwierpen een trapveldje van 42 bij 28 meter, drie keer nummer 14 en twee keer 14, het vroegere rugnummer van Johan en tevens de juiste verhouding voor een voetbalveld. We kozen voor oranje goaltjes en blauw hekwerk, typisch Nederlandse kleuren die ook in ons logo terugkeren. Sport als podium voor de jeugd, de stichting wil meer bieden dan alleen achter een bal aanhollen. Het concept van het eerste veldje is identiek aan wat we nu doen. Het Mulier Instituut verrichtte dit jaar onderzoek naar de het gebruik en de effecten van de moderne trapveldjes. Thate: Het blijkt dat zo n veld niet alleen de jeugd in beweging brengt, maar tevens de wijk een impuls geeft. Het is belangrijk dat de jongeren trots zijn op hun veld, opdat ze er beter mee omgaan dan met andere voorzieningen in de buurt. Het brengt mensen letterlijk tot elkaar. Telkens wordt de brugfunctie van sport benadrukt. Thate: Integratie, vergroten van de leefbaarheid van de buurt, het bijbrengen van normen en waarden zijn onze kernbegrippen. De spelregels die we uit de sport kennen, zijn in de maatschappij aan het verdwijnen. Het klinkt idealistisch, maar wij hopen dat jongeren die oude regels herontdekken door de aanleg van een sportveld in hun wijk. De Johan Cruyff Foundation waarschuwt voor de urbanisatie van de samenleving. De veldjes worden daarom niet alleen in achterstandswijken aangelegd. Thate: Steden worden volgebouwd. Voor je het weet is alles van beton. De jeugd heeft steeds minder alternatieven om te sporten. Het is in de steden niet meer vanzelfsprekend dat je de straat opgaat om te voetballen. Die ruimte is er niet. Voor gemeenten is het vaak aantrekkelijker om grond te verkopen voor commerciële doeleinden. Wij willen een plek markeren waar de jeugd kan sporten. Er zijn ook te weinig prikkels om naar buiten te gaan. Veel kinderen zitten achter een computer, gevangen in hun virtuele wereld. Thate: Een op de vijf kinderen komt al niet meer buiten spelen. Ik vind het een verontrustend signaal. Je hoeft in deze individualistische maatschappij bijna niemand meer te spreken om te kunnen functioneren. Maar zo hoort een samenleving er niet uit te zien. 9 Voor het volledig artikel, zie pagina 32. Meerjarenbeleidplan

22 3.1 Beleidsvoornemens II: aanvullende onderwerpen Naast de beleidsvoornemens die voortkomen uit het zespijlers-programma onderscheidt de BST nog een aantal onderwerpen die zij van belang vindt voor de beleidsvoornemens Van netwerkorganisatie naar kindcentrum De Brede School Tilburg ziet in het doorgroeien naar een kindcentrum met een educare-systeem mogelijkheden om voorzieningen voor kinderen van 0 tot 12 jaar beter op elkaar af te stemmen. In een school met een educare-systeem werken de verschillende organisaties samen aan betere kansen voor kinderen. Door centrale coördinatie kan meer samenhang in visie, doelen, praktijk en een gedeeld kwaliteitsniveau ontstaan. De combinatie van opvoedingsondersteuning, VVE, verlengde leerdag, ouderbetrokkenheid en goed onderwijs wordt in het algemeen gezien als de kern van een dergelijk systeem. Door de betrokken medewerkers hiërarchisch onder te brengen onder één educatieve leiding is de samenhang en samenwerking veel meer gegarandeerd. De komst van vijf Multifunctionele Accommodaties (MFA) in de Impulswijken kunnen het samenwerkingsproces versterken. Beleidsvoornemen doorgroei naar kindcentrum met educare-systeem In de komende drie jaar wil de Brede School Tilburg minimaal twee pilots ondersteunen waar sprake is van één educatieve leiding. Elk brede schoolprogramma voldoet aan de criteria voor een samenhangend programma Er is pas dan samenhang en ordening in het programma, als er een helder verband is te leggen tussen de behoeften en doelstellingen enerzijds en de activiteiten en werkvormen anderzijds. Vragen als: wat leren kinderen er van, welke betekenis heeft het voor hun ontwikkeling en kun je een relatie leggen tussen de verschillende activiteiten, dienen vooraf te gaan aan het definitief vaststellen van het programma. Daarbij geldt dat dit een ontwikkeltraject is, waarin gefaseerd programma s worden gerealiseerd. Het programma wordt daarnaast ook getoetst aan de volgende uitgangspunten: Is er een evenredige spreiding van activiteiten en projecten over de verschillende leeftijdsgroepen. Is er samenhang tussen binnen- en buitenschoolse activiteiten. Is er een doorgaande lijn tussen voorschool, basisschool en voortgezet onderwijs. Is er een eenduidige benadering van kinderen door uit te gaan van een pedagogische visie / pedagogische dialoog. Worden activiteiten/projecten die elkaar versterken op elkaar afgestemd en doelgericht ingezet (bijv. een sportprogramma combineren met kinderkookcafé en voorlichting aan ouders over gezonde voeding). Wordt er een dagarrangement van bijv uur uur aangeboden bij voorkeur binnen een wijk. Passen ouderbetrokkenheid activiteiten bij de activiteiten van hun kinderen en vormen zij een geheel. Hebben de activiteiten/projecten een duurzaam karakter, bijvoorbeeld een looptijd van 2-4 jaar. Meerjarenbeleidplan