Plan van aanpak gebiedsvisie en progamma Maasgaard

Transcriptie

1 Plan van aanpak gebiedsvisie en progamma Maasgaard Versie 13 december Aanleiding Directe aanleiding vormt de noodzaak om op korte termijn de uitvoering van projecten in voorbereiding te financieren en bestaande subsidies veilig te stellen. Een andere reden om gezamenlijk af te stemmen is de herbegrenzing EHS en wijzigende financiering. De betrokken partijen zagen kansen om compensatieverplichtingen zoals EHS en LKM in te zetten voor kansrijke projecten. De insteek is het vastleggen van afspraken om compensatieverplichtingen in het kader van rode ontwikkelingen in Venray en Horst aan de Maas te behouden voor de regio en in zetten in Heidsche Peel en Castenrayse Vennen. Daarnaast moest er een gebiedsvisie ontwikkeld worden voor de uitbreiding van de Schatberg in de EHS. Een EHS saldo-benadering kan niet zonder gebiedsvisie. Aan deze insteek is vervolgens de gedachte gekoppeld dat met het bieden voor ruimte voor rode ontwikkelingen de verplichting ontstaat om ook te investeren in groen/blauwe waarden. Om beleidsmatig de compensatieverplichtingen op een juiste manier te laten landen in Heidsche Peel en Casternrayse Vennen, was een gebiedsvisie noodzakelijk. In deze gebiedsvisie werd richting gegeven aan groenblauwe ontwikkelingen, waaronder de genoemde korte termijn projecten, maar ook toekomstige projecten. Uit de gebiedsvisie ontstond de groene acht, waarbinnen met prioriteit middelen konden worden ingezet. In de gebiedsvisie werd de argumentatie opgebouwd waaraan de projecten in de groene acht hun bestaansrecht en financiering ontlenen, op korte dan wel lange termijn. Vervolgens werden afspraken met betrekking tot de gebiedsvisie en de financiering van projecten op korte termijn en lange termijn vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst. Het totaalpakket van SOK, gebiedsvisie, projecten en financiering is voorgelegd aan de bestuurders van provincie, gemeenten en WPM en besproken tijdens een bestuurlijk overleg op 14 november Één van de conclusie van de bestuurders was dat er van klein naar groot is geredeneerd en het had van groot naar klein moeten zijn. De andere conclusie was dat zo spoedig mogelijk de projecten Heidsche Peel (aankoop gronden) en Castenrayse Vennen Oost (inrichting beken) moeten worden gerealiseerd. 2. De opdracht van de bestuurders aan de werkgroep Maasgaard Voor eind februari 2013 het volgende realiseren: 1. Visie Maasgaard opnieuw definiëren; 2. Programma van uitvoeringsprojecten Maasgaard op te stellen; 3. Financieringsstructuur opzetten met een fonds voor gebiedsontwikkeling; 4. Organisatie opzetten; 5. Intentieovereenkomst of samenwerkingsovereenkomst opstellen; 1

2 Uitgangspunten bij de uitwerking van de opdracht De opdracht betekent het opnieuw definiëren van de visie Maasgaard. Er is behoefte aan een visie op de ontwikkeling van een groenblauwe structuur in de (buitengebieden van de) gemeenten Venray en Horst aan de Maas. Deze visie geeft richting aan de gewenste ontwikkeling van natuur, landschap, water en recreatie en toerisme in beide gemeenten. De visie legt de prioriteiten en gewenste kwaliteit vast. Belangrijk uitgangspunt vormt ook het generen van kwaliteit voor de mens. Dit omvat niet alleen de ontwikkeling van de groenblauwe structuur (leefklimaat) maar ook het vergroten van de toegankelijkheid (belevingswaarde) en het benutten van mogelijkheden voor toeristische functies (gebruikswaarde). Dat betekent dat de groenblauwe structuur aanknopingspunten geeft voor de ontwikkeling van toerisme en recreatie (zoals grote recreatieterreinen, verblijfsrecreatie, horeca, wandelen, fietsen, paardensport, watersport en overige outdooractiviteiten). De visie Maasgaard formuleert de groenblauwe structuur waarbij wordt voortgebouwd op bestaande beleidsdocumenten. Door verbinding te leggen met onder meer de verschillende structuurvisies en de Verklaring van Roermond ontstaat er een visie die niet alleen het relevante beleid samenbrengt maar tegelijkertijd de focus legt op de realisatie van de twee bovenstaande uitgangspunten. De verwachting is dat er meerdere invalshoeken naar voren komen om te komen tot de uitvoering van de groenblauwe ontwikkelingen. Resultaat is dat projecten kunnen variëren van groot tot klein, van integraal tot sectoraal. Maar het is ook mogelijk dat wordt aangehaakt bij groenblauwe ontwikkelingen van andere (majeure) projecten. Of bijvoorbeeld het formuleren van recreatieve hotspots door het hele gebied Maasgaard. De visie Maasgaard is gebiedsdekkend en omvat daarmee ook gebieden waar reeds ontwikkelingen gaande zijn, zoals Peelvenen en de gebiedsontwikkeling OMA. De samenhang en verantwoording worden in beeld gebracht. Verder worden in de visie (groene, blauwe en recreatieve) verbindingen gezocht met de provincie Noord-Brabant, Maasduinen en Midden-Limburg. 2

3 3. Organisatiestructuur Stuurgroep - besluitbevoegdheid P. van de Broeck, Provincie Limburg T. Gresel, Waterschap Peel en Maasvallei L. Litjens / P. Driessen, Gemeente Horst aan de Maas J. Loonen, Gemeente Venray Ambtelijke werkgroep - Bereid stukken voor M. Burger en W. Rongen, provincie Limburg J. Claessens en A. Vaessen,Gemeente Horst aan de Maas J. Kniest, Gemeente Venray M. Schraven, WPM, projectleider t/m oplevering van producten beschreven in dit plan van aanpak 4. Werkwijze bij opstellen visie, gebiedsprogramma en SOK Stap 1 Plan van aanpak en collegevoorstel Aanpak - Plan van aanpak is voorliggend stuk - Een gezamenlijk collegevoorstel wordt geschreven op basis van de systematiek van de provincie Limburg. - Collegevoorstel wordt onderhands rondgezonden aan bestuurders ter goedkeuring, vervolgens per organisatie via de gebruikelijke routing aan de colleges voorgelegd Stap 2 Opstellen gebiedsvisie Maasgaard Aanpak - Als voorbereidende stap inventariseren beide gemeenten alle relevante visies en bespreken highlights met de wethouders. Er bestaan reeds een aantal visies in de gemeenten Venray en Horst aan de Maas, bijvoorbeeld de structuurvisies, landschapsontwikkelingsplannen, visies op recreatie en toerisme; - Alle relevante visies worden op elkaar gelegd. Uit de overlap wordt de groenblauwe structuur voor de Maasgaard gedestilleerd. Dit is input voor het opstellen van voor de gebiedsvisie Maasgaard. 3

4 Werkwijze - Als start voor het opstellen van de gebiedsvisie wordt een ontwerpatelier van 1 dag(deel) georganiseerd. - Voor de procesbegeleiding van het ontwerpatelier en de uitwerking van de resultaten van het ontwerpatelier tot een conceptvisie, wordt een externe adviseur ingehuurd. Dit kan zijn DLG of een adviesbureau. Het resultaat van het ontwerpatelier wordt teruggekoppeld naar de bestuurders. - Na goedkeuring verricht deze externe adviseur vervolgens de benodigde werkzaamheden t.b.v. het opstellen van de visie, kaartmateriaal, etc. en verzorgt de redactie en opmaak van een definitief concept. - Kosten voorlopig geraamd op ,-, afhankelijk van gevraagde niveau / kwaliteit van uitwerking. - De ambtelijke werkgroep toetst en begeleidt het werk van de externe adviseur. Inhuur van een externe adviseur kan een kwalitatieve impuls geven, door: - frisse blik op de Maasgaard; - kwaliteit in de begeleiding van ontwerpateliers; - kwaliteit in het vervaardigen van kaarten en teksten, redactie en vormgeving; Een goed vormgegeven visie beklijft langer bij de betrokken partijen en geeft een positieve uitstraling aan de Maasgaard. Resultaat 1. Resultaat ontwerpatelier: bouwstenen visie en varianten (voor terugkoppeling naar bestuurders). 2. Eindconcept gebiedsvisie. - Resultaat van het ontwerpatelier wordt teruggekoppeld naar de afzonderlijke bestuurders ter goedkeuring. Gestreefd wordt om de bestuurders diverse varianten / opties voor te leggen en te komen tot één gedragen visie; - Vervolgens wordt deze visie uitgewerkt en het eindconcept wordt aan de Stuurgroep voorgelegd. Stap 3 Opstellen gebiedsprogramma Maasgaard Aanpak - In de gebiedsvisie wordt een aantal projecten geformuleerd. Deze projecten worden in een gebiedsprogramma opgenomen. - Op basis van de huidige ervaring is de verwachting dat het in ieder geval gaat om onder meer concrete, lopende projecten ( zoals IGU Mariapeel en Loobeekdal), concrete projecten, zoals IGU Heidsche Peel en Lollebeek Groote Molenbeek A73 oost, maar ook lange termijn projecten zoals EVZ Peel Schadijkse Bossen, de Schuitwaters. - Binnen het gebiedsprogramma worden toerisme en recreatie-projecten opgenomen. Werkwijze - Deze actie wordt uitgevoerd in een breder ontwerpatelier, met eventueel externe kennisdragers (toeristische platform, natuurbeheerders, etc.) 4

5 - Ook voor dit ontwerpatelier wordt een externe begeleider ingehuurd (dezelfde als hierboven). Deze externe zorgt tevens voor het opstellen, afronden en redigeren van de factsheets per project. Deze factsheets worden ondergebracht in het gebiedsprogramma Maasgaard. Dit gebiedsprogramma vormt onderdeel (bijlage) van de gebiedsvisie. Kosten voorlopig geraamd op ,-, afhankelijk van niveau / kwaliteit van uitwerking. Resultaat - Het resultaat van het ontwerpatelier is de visie te concretiseren tot projecten; - Per project wordt in de vorm van een factsheet een korte beschrijving van het gebied, de gebiedsdoelen, de kosten en de output van groen, blauw en T&R beschreven. Tevens een doorkijk op de financiering, een inschatting van de haalbaarheid en betaalbaarheid, de periode van start, voorbereiding en uitvoering. - Na het ontwerpatelier wordt de lijst projecten en een overzichtskaart voorgelegd aan de bestuurders voor akkoord. - Na akkoord wordt de lijst van projecten uitgewerkt in factsheets per project. Stap 4 Financiering en fonds Aanpak - het gebiedsprogramma wordt opgenomen in een financieringsstructuur. Deze financiering bestaat uit (voorstel): eigen (niet gelabelde) middelen van beide gemeenten, WPM en provincie, reguliere financiële instrumenten en subsidies. Werkwijze - Er wordt een aantal varianten van financiering en fondsvorming uitgewerkt Variërend van traditionele financiering per project, programmafinanciering, ontwikkelfonds, etc.; - Vervolgens wordt de geselecteerde format uitgewerkt; - Ondersteuning extern bij opstellen format financiering en organiseren fonds, advieskosten geraamd op 5.000,-; Resultaat - Wijze van financiering, fondsvorming en beheer worden vastgelegd. - Tussentijds worden de verschillende varianten aan de bestuurders voorgelegd; - Na de keuze voor een format wordt deze verder uitgewerkt (incl. financiële administratie). Dit wordt ter besluitvorming aan de Stuurgroep voorgelegd. 5

6 Stap 5 Opstellen SOK Resultaat - Afspraken over rollen, taken en verantwoordelijkheden; - Afspraken over financiering gebiedsprogramma; - Afspraken over organisatie rond bewaking gebiedsvisie, uitvoering gebiedsprogramma en beheer van het fonds. - Na besluitvorming over visie, programma en fonds wordt ter verankering van de samenwerking het SOK ondertekend door de leden van de Stuurgroep. 5. Capaciteit en financiering Plan van Aanpak Inzet uren: - De inzet van uren per lid werkgroep Maasgaard tot en met de oplevering van visie en programma is globaal geraamd op 150 uur. Iedere organisatie is verantwoordelijk voor het vrijmaken van deze capaciteit. De kosten zijn voor eigen rekening. Advieskosten: - Ter ondersteuning van het proces is de inhuur van begeleiding voor de ontwerpateliers nodig (inclusief het uitwerken van de visie, kaarten, en gebiedprogramma). De voorlopige raming voor deze externe kosten bedraagt ,-. De bijdrage van elke partij is 25 %. WPM coördineert de opdracht, conform eigen aanbestedingsbeleid WPM; - Ter ondersteuning van het vormgeven van een fonds is de inhuur van externe expertise nodig (incl. formuleren van een financiële administratie en bijbehorende organisatie). De kosten worden voorlopig geraamd op 5.000,-. De bijdrage van elke partij is 25 %. Gemeente Horst aan de Maas coördineert de opdracht; - De partijen bevestigen de bijdrage schriftelijk aan de WPM, 6. Tijdspad Stap 1 Plan van aanpak en collegevoorstel - Week 47, 2012 Start - Week 49, 2012 GO / NO GO door afzonderlijke bestuurders - Week xx, 2013 Vaststelling in afzonderlijke colleges (tijdspad verschilt per organisatie) Stap 2 Opstellen gebiedsvisie Maasgaard - Week 49, 2012 start voorbereiding - Week 03, 2013 ontwerpatelier - Week 04, 2013 terugkoppeling resultaat ontwerpatelier naar afzonderlijke bestuurders - Week 06, 2013 tussenresultaat gebiedsvisie in stuurgroep - Week 10, 2013 vaststellen eindconcept gebiedsvisie door stuurgroep 6

7 Stap 3, opstellen gebiedsprogramma Maasgaard - Week 49, 2012 start voorbereiding - Week 05, 2013 ontwerpatelier - Week 06, 2013 tussenresultaat gebiedsprogramma in stuurgroep - Week 10, 2013 vaststellen eindconcept gebiedsprogramma door stuurgroep, tevens besluit over GO / NO GO Castenrayse Vennen - Week 15, 2013 vaststellen gebiedsprogramma door stuurgroep Stap 4, financiering en fonds - Week 50, 2012 start voorbereiding, inventarisatie mogelijkheden fonds - Week 06, 2013 tussentijds advies in stuurgroep - Week 10, 2013 tussentijds advies in stuurgroep - Week 12, 2013 advies organisatie fonds/administratie, etc. aan afzonderlijke bestuurders - Week 15, 2013 vaststellen financiering/fonds door stuurgroep Stap 5 opstellen SOK - Week 08, 2013 start opstellen SOK - Week 15, 2013 GO / NO GO SOK in stuurgroep - Week 24, 2013 (feestelijke) ondertekening door stuurgroep. 7. Momenten Stuurgroep moment besluit, advies, informatie Week 03 informele aftrap ontwerpatelier met één of meer bestuurders Week 06 voorleggen tussenresultaat gebiedsvisie voorleggen tussenresultaat gebiedsprogramma voorleggen tussentijds advies financiering en fonds Week 10 Week 15 Week 24 vaststellen eindconcept gebiedsvisie Vaststellen eindconcept gebiedsprogramma voorleggen tussentijds advies financiering en fonds (2) vaststellen gebiedsprogramma vaststellen financiering en fonds Go / no go SOK ondertekening SOK 8. Risico (tijd en geld) Tijdens het bestuurlijk overleg is besloten om de gebiedsvisie, het gebiedsprogramma, de financiering en de SOK af te ronden eind februari

8 - Het tijdspad wordt bepaald door de doorlooptijd van de beschreven stappen in hoofdstuk 5. - Het tijdspad komt onder druk vanwege het verlies van effectieve werktijd vanwege de feestdagen in december en februari. De oplevering van een kwalitatief goed doordacht en geredigeerd/opgemaakt product voor de deadline van eind februari lijkt niet haalbaar. Het is daarom raadzaam nu aan de voorkant uit te gaan van een aangepast tijdspad. Voorgesteld wordt het tijdspad als volgt in te richten: - Eind februari de gebiedsvisie, het gebiedsprogramma en de financiering in definitief concept gereed en voorleggen ter besluitvorming aan de bestuurders. - Vervolgens in de periode maart/april het fonds uitwerken en de SOK afronden. Parallel daaraan de eindredactie en opmaak van de gebiedsvisie en het gebiedsprogramma. - Aanbieden van de SOK aan de bestuurders ter ondertekening medio april. Bezuiniging op tijd en geld is in deze mogelijk door de inzet van een externe adviseur ten behoeve van het begeleiden van ontwerpateliers, opstellen gebiedsvisie (kaarten, tekst, incl. eindredactie en opmaak) en gebiedsprogamma te schrappen/te beperken. Inboeten op creativiteit en kwaliteit van het eindproduct is het gevolg. 8. Pré fase Maasgaard Parallel aan het opstellen van de gebiedsvisie wordt de financiering van pré fase Maasgaard (beter bekend als noodverband ) voor Heidsche Peel en Lollebeek Grootte Molenbeek A73 oost vastgesteld door de betrokken partijen. De bestuurlijke afspraken worden kort samengevat en vervolgens in de gangbare routing ter besluitvorming in de colleges gebracht. Voorlopig tijdspad vatstelling financiering pré fase week 03 in 2013, afhankelijk van de interne routing. WPM start week 50 met het voorbereiden van de planvorming voor Lollebeek oost, om de POP subsidie te kunnen verzilveren eind