De *ener, zijn brein en ontplooiing
|
|
- Frieda Mertens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De *ener, zijn brein en ontplooiing Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, LEARN! ins*tuut Vrije Universiteit Amsterdam Jelle Jolles. Keynote Murmellius Gymnasium Alkmaar; Oudervereniging 9 november 2015 Toelichting Deze handout is gemaakt voor de lezing De tiener, zijn brein en ontplooiing. De lezing is gegeven voor de oudervereniging van het Murmellius Gymnasium Alkmaar op De handout bevat van alle sheets de teksten zónder visuals. Copyright. Op voorwaarde van een adequate vermelding van auteur en bron kunnen de gegeven opinies en informatie verder worden verspreid. Vermeld dan: Bron: J. Jolles. De tiener, zijn brein en ontplooiing. Lezing ouderavond Murmellius Gymnasium Alkmaar 9 nov Bronnen. - mijn boek Ellis en het verbreinen uit artikelen op mijn websites en zijn voor download beschikbaar. Jelle Jolles, j.jolles@vu.nl, Jelle Jolles. Keynote Murmellius Gymnasium Alkmaar; Oudervereniging 9 november
2 Rijping loopt tot na 25 e jaar! Ontplooiing! 3 Steunen? Sturen? Duwen? inspireren? Vrij laten? Antwoord: ALLE! 4 1. Hersenen, waarnemen en informatie verwerken 5 1
3 Informatie uit de zintuigen stuurt de ontplooiing 6 Het gaat om informatieverwerking en aanpassing aan een veranderende omgeving aanpassingen leiden tot ervaringen en leren 7 Waarnemen, handelen, acties 8 2
4 We zijn een nieuwigheids-machine 9 Spiegelneuronen, imitatie, empathie en inleven in de ander Spiegelen : het grote belang van leedijdsgenoten en de peer group 10 Hersenen en lichaam zorgen voor interactie met de omgeving Sturing van het lichaam (hart, lever, interne organen, zintuigen, spieren, hormonen) De hogere funcmes (waarnemen, taal en spreken,geheugen denken en redeneren)_ Bewegen en handelen, sociaal gedrag Non-cogniMeve processen (mohvahes, emohes, plezier, angst, aieer - bewustzijn, aandacht) Biopsychologie: voedsel, slapen, sex 3
5 Take Home 1 Let op slaap, stress, rust van uw kind!! De diagnose ADHD wordt véél te vaak gegeven Het lichaam (en haar brein) moeten ervaringen opdoen. Verschaf die! Neuropsychologische ontwikkeling en rijping 13 Het brein is plastisch, verandert het leven lang 14 4
6 Individuele verschillen in rijpingssnelheid 15 Omgevingsprikkels zorgen voor aanpassing microstructuur hersenen Leerkracht en ouder zijn als een tuinman. Ze verwijderen ongebruikte hersenconnecmes. AcMeve verbindingen worden versterkt. 16 De kluisjes in het brein moeten gevuld: kennis, ervaring, oefenen 5
7 Steun, Sturing, Inspiratie nodig: voor Kennis & Ervaringen 18 Take Home 2 Ouder: verschaf de voorwaarden voor schools leren Laat je kind ervaringen opdoen. Coach. Speel. Geef feedback. AcMeve rol, zacht sturen Essentieel: de non-cognitieve functies, executieve functies 20 6
8 Executieve functies ontwikkelen zich van peutertijd tot ver in de volwassenheid 21 Sommige niet-cognimeve funcmes beginnen te rijpen in de MenerMjd Ervaring in het handelen Impuls controle ConsequenMes overzien Invoelen, empathie EvaluaMe van sociale omgeving PerspecMefname Kiezen en beslissen Verantwoordelijkheid nemen Zelfinzicht en zelfregulame Let op: er zijn enorme verschillen tussen vroege, midden - en late adolescenme 22 Tieners gebruiken andere hersennetwerken dan volwassenen Hersen-netwerken blijven zich reorganiseren om opmmaal in te spelen op omgeving 23 7
9 De belangrijkste non-cognitieve functies Planning and prioriteren van complexer handelingen Zelf-evaluaMe ( wat wil ik, waar ben ik, wat is het plan) ZelfregulaMe ( wat zou de beste aanpak zijn? Doe ik het goed? ) PerspecMef-name ( wat denkt de ander?, wat wil die man?, wat voelt mama? ) en empathie Keuzegedrag: overzien van de directe consequenmes ook in de emomonele betekenis Overzien van lange termijn consequences van keuzen en gedrag De overgrote meerderheid van Meners heed niet ervaring om een goede keuze en planning te maken. Omgeving is daarvoor nodig! Source: Jelle Jolles, Ellis en het verbreinen Take Home 3 Voorwaarden voor leren: - veel verschillende ervaringen - leermateriaal dat afracmef is en Wow! oproept - een veranderende omgeving - stel de Mener in staat om fouten te maken - inspireer!, faciliteer! - geef kennis - suggereer routes, geef strategieën Hoe? InspiraMe geven, routes wijzen, hoe? 26 8
10 Drama, rollen spelen, invoelen, lol, plezier, empathie en begrijpen van intenties Rollenspelen op school is goed voor de ontplooiing van kind en Mener 27 Puzzels, muziek spelen & strategiespel is goed voor het brein Bewegen is goed voor cognitie 9
11 Verbeelden, verwonderen en inleven Mentaal schema, nieuwsgierigheid, inleven, wat gebeurt als Jongens-meisjes: ze verschillen! 31 Jongensbrein rijpt in sommige regio s (veel) trager dan meisjesbrein Meisjeshersenen zijn op zijn grootst op 10.5 jaar, jongens op 14.5 jaar Binnen de hersenen sommige structuren vóór 10e jaar op maximum, andere na het 15e 32 10
12 Meisjes kunnen het wél, maar doen het anders Waarom luistert dat joch niet? Het hersen-weggetje tussen taalbegrip en doen is niet klaar Dus: alleen maar met woorden werken is beslist NIET almjd goed Alleen praten en het samen uitzoeken is NIET almjd aan te raden 34 Take Home 4 Ouder wordt meedenkende coach De Mener heed een simpele gebruiksaanwijzing ( blijf van het rode knopje af) Leer intenmes van anderen Leer empathie Leer impulsremming Leer complexe planning 35 11
13 5. Denken, mentalizeren, redeneren Gek materiaal, spelletjes, uitdagen, vragen! 36 School en ouder: maak de voorwaarden voor brede ontwikkeling van ALLE functies Bewegen, ac*e, doen Sensopathic play Motor play ConstrucMve play As..if play CreaMve play Maker play Social play CogniMve play Waarom spelen meer is dan spelen 37 Rommelmateriaal voor alsof spel. Mentaal schema 38 12
14 Stimuleer breed. Leer strategieën, Ruimtelijk denken. Give eyes and hands to teacher and parent 39 Stimuleer taalflexibiliteit. Taalspel, taalcreativiteit 40 Daag uit. Guinness book of Records. De grootste mond.! He? Hoe kan dat? 41 13
15 wat is er hier gebeurd? 42 Gebruik humor. LEER wat humor is. Leer dat te ervaren. 43 Stimuleer he? Hoe zit dat? Wat voorbeelden uit onze interventie DenkBeeld 44 14
16 Vertel me wat over deze drie mannen 45 Wat gebeurt er hier? 46 Take Home 5 Kennis zit NIET in de genen!! Stop het erin Bereid je kind voor op de wereld van STRAKS ICT? Mwwwah. Heell belangrijk maar niet belangrijker dan de 3-D wereld en 3-D vaardigheid 47 15
17 6. Neuropsychologie, motivatie en attitude 48 Pas in late adolescentie goede doorontwikkeling sociale cognitie, zelfevaluatie, perspectiefname, inschatting emoties Steun en structuur uit de omgeving zijn nodig om de jongere tot gestructureerd handelen en denken te brengen. Omgeving werkt als externe frontaalkwab 49 Ook slimme tieners moeten ervaring opdoen met emoties (let op angst, gedeprimeerdheid, middelengebruik) 50 16
18 Oei ik groei. Wat wordt van me verwacht? 51 De mentale organisatie ontwikkelt zich Termen: controleprocessen, planning, consequenmes, prioritering, evaluame, monitoring, explicitering, abstraheren, denken 52 Nog eens de non-cognitieve functies Plannen en prioriteiten stellen Zelf-evaluaMe ( waar sta ik, waar wil ik heen? ) ZelfregulaMe ( wat is de beste manier om dat anders aan te pakken?; handelen) PerspecMef-name ( wat denkt die ander ervan?, wat is de bedoeling? ) Empathie, hoe voelt die ander zich? Kiezen en overzien van keuzen, emohonele betekenis en sociale perspecmef Overzien van lange termijn consequenmes van keuzen en gedrag Bron: Jelle Jolles, Ellis en het verbreinen
19 Enkele vroeg-rijpe tieners kunnen regie voeren over hun eigen leerproces. Maar velen kunnen het nog lang niet!!! Láát hun on-volwassen zijn! 54 Jelle Jolles. Keynote Murmellius Gymnasium Alkmaar; Oudervereniging 9 november 2015 Take Home 6 Ontwikkel het dénken SMmuleer nieuwsgierigheid en verwondering Wow, wat is dat Ehhh? Hoe werkt dat? Zorg voor vele, brede ervaringen. Vul zo de lege kluisjes in de hersenen 55 Jelle Jolles. Keynote Murmellius Gymnasium Alkmaar; Oudervereniging 9 november 2015 Dank voor de aandacht Jelle Jolles. Keynote Murmellius Gymnasium Alkmaar; Oudervereniging 9 november
De *ener, zijn brein en ontplooiing
08-12-15 De *ener, zijn brein en ontplooiing Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, LEARN! ins*tuut Vrije Universiteit Amsterdam Jelle Jolles. Keynote ORS Lek & Linge, Culemborg; Thema-avond 7 december 2015
Nadere informatieHet'+enerbrein,'risicogedrag'en' ontplooiing''
22"04"16 Het+enerbrein,risicogedragen ontplooiing JelleJolles CentrumBrein&Leren,VrijeUniversiteitAmsterdam Toelichting Dezehandouthoortbijdelezingdieikop21april2016gafinDeRode HoedinAmsterdam.Hetgingomeenavond,georganiseerdvanuit
Nadere informatieWerk in uitvoering op de atletiekbaan
Werk in uitvoering op de atletiekbaan Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam Verantwoording Keynote op Dag van de Atletiek, Papendal, Arnhem, 23 maart 2019 Achtergrond. Deze hand-out is gemaakt voor
Nadere informatieDe'leerkracht'is'de'motor'
De'leerkracht'is'de'motor' Jelle'Jolles' ' Centrum'Brein'&'Leren,'' Vrije'Universiteit'Amsterdam' Toelichting Deze handout is gemaakt voor de deelnemers aan de workshop De leerkracht is de motor. De workshop
Nadere informatieOver'ons'onderwijs.'Over'ontplooiing.' 'voor'ons'kind'in#de#wereld#van#straks#
03#12#15' Over'ons'onderwijs.'Over'ontplooiing.' 'voor'ons'kind'in#de#wereld#van#straks# Jelle'Jolles' ' Centrum'Brein'&'Leren,'' Vrije'Universiteit'Amsterdam' Jelle#Jolles.#Voordracht#op#het#D66#Onderwijscongres,#Ro
Nadere informatieOver&intelligen0e,&brein&en&ontplooiing:& intelligen0e&in&dagelijks&leven &
Overintelligen0e,breinenontplooiing: intelligen0eindagelijksleven JelleJolles CentrumBreinLerenAmsterdam Verantwoording Achtergrond.,Dezehandoutbevatdekernvanmijnpresenta0evoor Dedagvande intelligen0e,georganiseerddoorpearsonacademyop28september2018innieuwegein.de
Nadere informatieLeren,%presteren%en%inspireren% De%leraar%is%de%motor%
@JelleJolles" www.jellejolles.nl" Leren,prestereneninspireren Deleraarisdemotor JelleJolles CentrumBrein&Leren VrijeUniversiteitAmsterdam 6"november"2017"Conferen0e"Tienerbrein,"Amersfoort" Verantwoording
Nadere informatieLeren, brein, onderwijs en ontplooiing. Jelle'Jolles' Centrum'Brein'&'Leren'Amsterdam'
Leren, brein, onderwijs en ontplooiing Jelle'Jolles' Centrum'Brein'&'Leren'Amsterdam' Samenvatting en verantwoording PresentaBe(op(het(landelijke(congres(van(NRClive(op(11(oktober(2018(in(RoGerdam.((!
Nadere informatieOpvoeden en ontplooien vanuit een Brein & Leren perspectief: steun, sturing en inspiratie
Opvoeden en ontplooien vanuit een Brein & Leren perspectief: steun, sturing en inspiratie Jelle Jolles Centrum Brein & Leren LEARN! instituut, Amsterdam-VU Samenvatting en verantwoording Samenvatting.
Nadere informatieOntplooi'het'1enerbrein!'
Ontplooihet1enerbrein! JelleJolles CentrumBrein&Leren VrijeUniversiteitAmsterdam Verantwoording Deze(handout(is(gemaakt(naar(aanleiding(van(mijn(presentaDe(op(het(seminar(over( Ontplooi(het( Tienerbrein
Nadere informatieWat'iedere'ouder'zou'moeten'weten' van'de'zelfregula9e'(en'waarom)'
19#04#18 Watiedereouderzoumoetenweten vandezelfregula9e(enwaarom) JelleJolles CentrumBrein&Leren VrijeUniversiteitAmsterdam Verantwoording Deze(handout(is(gemaakt(naar(aanleiding(van(mijn(voor(de(ouderavond(van(het(Hermann(
Nadere informatieWat'iedere'leraar'zou'moeten'weten' van'de'zelfregula9e'(en'waarom)'
16#04#18 Watiedereleraarzoumoetenweten vandezelfregula9e(enwaarom) JelleJolles CentrumBrein&Leren VrijeUniversiteitAmsterdam Verantwoording Deze(handout(is(gemaakt(naar(aanleiding(van(mijn(presenta.e(op(het(landelijke(
Nadere informatieLesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden
Lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van (neuro)cognitieve vaardigheden Jelle Jolles, Marleen van Tetering, Mathilde van Gerwen & Bianca Koomen Tetering, Gerwen, Koomen, Jolles. Workshop voor
Nadere informatieJelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU
Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU 11 november 2009 Volkshogeschool Breda 1 Enorme kosten zijn gemoeid met de consequenties van verkeerd kiezen 2 Nodig: kennis, structuur, inspiratie 3 4 De
Nadere informatieEen probleem in het hoger onderwijs: de prestatie, de motivatie, de inspiratie, de lol in het leren
Jelle Jolles Centrum Brein & Leren/AZIRE Vrije Universiteit Amsterdam Een probleem in het hoger onderwijs: de prestatie, de motivatie, de inspiratie, de lol in het leren 1 Toe naar een grootschalige aanpassing
Nadere informatieJelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU. 29 oktober LAKS, jaarcongres Amsterdam. Jelle Jolles 29 oktober 2009, LAKS Amsterdam
Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU 29 oktober LAKS, jaarcongres Amsterdam 1 Enorme kosten zijn gemoeid met de consequenties van verkeerd kiezen 2 Nodig: kennis, structuur, inspiratie 3 4 5
Nadere informatieNieuwsgierigheid, kunst, cultuur en ontplooiing (en het brein)
Nieuwsgierigheid, kunst, cultuur en ontplooiing (en het brein) Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Amsterdam Verantwoording Achtergrond. Deze hand-out is gemaakt voor aanwezigen van de Haagse Cultuuronderwijsdag
Nadere informatieHet hockeytalent in neuropsychologisch perspectief deel 3 (slot)
Het hockeytalent in neuropsychologisch perspectief deel 3 (slot) Auteur: Prof. Dr. Jelle Jolles, universiteitshoogleraar Neuropsychologie en directeur van het Centrum Brein & Leren VU Amsterdam. Nadere
Nadere informatieWat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project
Wat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project Jelle Jolles, Marleen van Tetering, Mathilde van Gerwen & Bianca Koomen Tetering, Gerwen, Koomen, Jolles. Workshop
Nadere informatieDe lerende tiener: Tussen brein en omgeving
De lerende tiener: Tussen brein en omgeving Jelle"Jolles" Centrum"Brein"&"Leren"VU" Amsterdam" @JelleJolles,www.jellejolles.nl,j.jolles@vu.nl 1" Verantwoording Achtergrond.," Ik"geef"veel"presenta=es"over"leren"en"ontplooiing"van"kind"en"=ener"en"over"de"ontwikkeling"
Nadere informatieEen probleem in het hoger onderwijs: de prestatie, de motivatie, de inspiratie, de lol in het leren. Ze willen gewoon niet leren...
Deze handout heeft betrekking op een voordracht die is gegeven op het jaarcongres van de HBO raad in Amersfoort op 22 april 2009. Een overzicht van de lezing is te vinden in het programmaboek. De kern
Nadere informatieHet tienerbrein in de praktijk Over kennisoverdracht, leren en ontplooiing
Het tienerbrein in de praktijk Over kennisoverdracht, leren en ontplooiing Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Vrije Universiteit Amsterdam Verantwoording Achtergrond. Deze hand-out is gemaakt voor de deelnemers
Nadere informatieHet hockeytalent in neuropsychologisch perspectief deel 1
Het hockeytalent in neuropsychologisch perspectief deel 1 Auteur: Prof. Dr. Jelle Jolles, universiteitshoogleraar Neuropsychologie en directeur van het Centrum Brein & Leren VU Amsterdam. Nadere informatie:
Nadere informatieWat'iedere'leraar'zou'moeten'weten' van'de'execu9eve'func9es'(en' waarom)'
Watiedereleraarzoumoetenweten vandeexecu9evefunc9es(en waarom) JelleJolles CentrumBrein&Leren VrijeUniversiteitAmsterdam @JelleJolles,(ResearchED,(Amstelveen,(20(januari(2018( Verantwoording Deze(handout(is(gemaakt(naar(aanleiding(van(mijn(presentaAe(voor(het(landelijke(congres(
Nadere informatieHet hockeytalent in neuropsychologisch perspectief deel 2
Het hockeytalent in neuropsychologisch perspectief deel 2 Auteur: Prof. Dr. Jelle Jolles, universiteitshoogleraar Neuropsychologie en directeur van het Centrum Brein & Leren VU Amsterdam. Nadere informatie:
Nadere informatieDe tiener, zijn brein en ontplooiing
De tiener, zijn brein en ontplooiing 30 januari 2016, Presentatie ResearchEd Amsterdam Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam j.jolles@vu.nl twitter: @jellejolles Websites: www.jellejolles.nl
Nadere informatiePubers en het nieuwe leren. Anneke E. Eenhoorn
Pubers en het nieuwe leren Anneke E. Eenhoorn Het nieuwe leren De nadruk wordt gelegd op sociale vaardigheden zoals samenwerken en naar elkaar luisteren. Nadruk op inspiratie vanuit het kind zelf (intrinsieke
Nadere informatieJelle Jolles AZIRE, research instituut, Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU. 6 november 2009 Debat Kennis voor de Stad, Amsterdam
Jelle Jolles AZIRE, research instituut, Centrum Brein & Leren Amsterdam-VU 6 november 2009 Debat Kennis voor de Stad, Amsterdam 1 Wat kunnen kinderen eigenlijk? 2 3 4 Onderwijzende en ouder zijn een FRUITTELER:
Nadere informatieMAGAZINE. Geef leerling de eerste jaren meer structuur. Neuropsycholoog Jelle Jolles: Magazine voor voortgezet onderwijs November 2016 / jaargang 11 2
Neuropsycholoog Jelle Jolles: Geef leerling de eerste jaren meer structuur MAGAZINE 10 jaar VO-raad: een tussenbalans / Wat docenten zeggen over het lerarentekort / etwinning kweekt begrip / Ook loskomen
Nadere informatieWaarom het brein van boeken houdt. En wat dat betekent. Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, Amsterdam-VU
Waarom het brein van boeken houdt. En wat dat betekent Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, Amsterdam-VU 1' Verantwoording Deze(handout(is(gemaakt(naar(aanleiding(van(mijn(presenta.e(op(het(seminar(over(
Nadere informatiePuberbrein, huiswerk en ouders..
Puberbrein, huiswerk en ouders.. Opbouw Introductie Deel 1: Het puberbrein Deel 2: Pubers, huiswerk en hun ouders Deel 3: Tips Introductie Wie Jongeren aan het woord Stellingen Deel 1: Het puberbrein Breinfeit
Nadere informatieHet puberbrein; werk in uitvoering. Anneke E. Eenhoorn
Het puberbrein; werk in uitvoering Anneke E. Eenhoorn Bij 12 begint het pas! Uitspraak van Nelis en Sark in Puberbrein binnenstebuiten Hoe zo? Tot 12 jaar moeten ouders hun kinderen goed begeleiden, daarna
Nadere informatieVERHALEN VERTELLEN, VERWONDEREN EN VERBEELDEN MET DE SCHOOLSCHRIJVER
VERHALEN VERTELLEN, VERWONDEREN EN VERBEELDEN MET DE SCHOOLSCHRIJVER Suzanne Mol, Inouk Boerma, Sanne Dekker & Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam INHOUD Contact en informatie
Nadere informatieWat is puberteit? Het Puberbrein; Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities. Wat gaan we doen? Definities. Dr.
Het Puberbrein; Brein, leefstijl en leren Wat is puberteit? Dr. Renate de Groot" Centre for Learning Sciences and Technologies" (CELSTEC)" Open Universiteit Weekend van de Wetenschap 2012 Definities Definities
Nadere informatiehet neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP
het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP 15-03-2013 Inhoud Het neuropsychologisch denkkader De schoolsetting Ter ondersteuning bij het kind met
Nadere informatieDe mythe dat leren onafhankelijk is van biologie
De mythe dat leren onafhankelijk is van biologie Jelle Jolles Centrum Brein & Leren Instituut Hersenen & Gedrag Universiteit Maastricht Verantwoording Op 20 november 2007 werd in de Buitensocieteit te
Nadere informatieHet Puberbrein. Pubers kunnen niet plannen en dus ook niet kiezen 27-12- 14. Defini9es. Wat gaan we doen? Defini9es. Stelling 1
Het Puberbrein Defini9es Dr. Renate de Groot, PhD Welten Ins9tuut Open Universiteit Adolescen1e = overgangsperiode tussen puberteit en volwassenheid waarin de jongere een eigen iden9teit moet ontwikkelen.
Nadere informatieVerwondering, nieuwsgierigheid, wetenschap & techniek
Verwondering, nieuwsgierigheid, wetenschap & techniek Een workshop op NEMO Jelle Jolles Centrum Brein & Leren, Amsterdam-VU Verantwoording Op 25 maart 2015 heb ik op NEMO een workshop verzorgd over ontplooiing
Nadere informatieDefinities. Het Puberbrein moet kiezen: hoe, wat, waar, wanneer? Wat gaan we doen? Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand?
Het Puberbrein moet kiezen: hoe, wat, waar, wanneer? Dr. Renate de Groot" " Centre for Learning Sciences and Technologies" (CELSTEC)" " Open Universiteit Definities Puberteit: - Periode van lichamelijke
Nadere informatieDOEN! onderwerp AAN DE SLAG! Kenner. Kenner. Kenner. Kenner. Kenner. Kenner 5 DOE MEER MET JE OMGEVING
binnenkort iemand uit of heb je dat al gedaan? Wat je ook gaat doen: bewaar de kaart, geef m een prominente plek in klas, school of culturele ruimte, hou m up to date (denk aan verhuizingen, nieuwe aanmeldingen,
Nadere informatieWat is puberteit? Het Puberbrein. Definities. Definities. Wat gaan we doen? Hoe komt leren tot stand? Dr. Renate de Groot!! Welten instituut!
Wat is puberteit? Het Puberbrein Dr. Renate de Groot!! Welten instituut!! Open Universiteit Graaf Huyn, 19 november 2014 Definities Definities Puberteit: - Periode van lichamelijke verandering - Periode
Nadere informatieHet Puberbrein. Pubers kunnen niet plannen en dus ook niet kiezen Defini9es. Wat gaan we doen? Defini9es. Stelling 1
Het Puberbrein Defini9es Dr. Renate de Groot, PhD Welten Ins9tuut Open Universiteit Adolescen1e = overgangsperiode tussen puberteit en volwassenheid waarin de jongere een eigen iden9teit moet ontwikkelen.
Nadere informatieDefinities. Het Puberbrein moet kiezen: hoe, wat, waar, wanneer? Wat gaan we doen? Definities. Conclusie. Hoe komt leren tot stand?
Het Puberbrein moet kiezen: hoe, wat, waar, wanneer? Dr. Renate de Groot" " Welten instituut" " Open Universiteit Definities Puberteit: - Periode van lichamelijke verandering - Periode van geslachtsontwikkeling
Nadere informatieStellingen Zelfsturend Leren
Stellingen Zelfsturend Leren 1 Regie nemen voor je eigen leerproces De leerling is in staat om zelf initiatief te nemen en regie te voeren over zijn of haar leerproces, waar, wanneer, wat, hoe en met wie.
Nadere informatieOntwikkeling van het brein in de adolescentie
Ontwikkeling van het brein in de adolescentie Dr Lydia Krabbendam Centrum Brein en Leren VUA ac.krabbendam@psy.vu.nl 7 oktober 2010 Thema s Zelfregulatie Sociale cognitie Hoera, een blob! 1. Beelden verkregen
Nadere informatie<titel slide gecentreerd plaatsen>
BEWUST OMGAAN MET PUBERS OUDERAVOND CALSCOLLEGE NIEUWEGEIN 2019 VITRAS ALGEMEEN MAATSCHAPPELIJK WERK MARIET FERGUSON PROGRAMMA - Welkom, voorstellen - Puber quiz - De
Nadere informatieDe&)ener,&zijn&brein&en&ontplooiing&&
De&)ener,&zijn&brein&en&ontplooiing&& Jelle&Jolles& & Centrum&Brein&&&Leren,&LEARN!&ins)tuut& Vrije&Universiteit&Amsterdam& Jelle$Jolles,$workshop$voor$de$5$Amsterdamse$Gymnasia,$4$april$2016$ Toelichting
Nadere informatieHet Puberbrein. Pubers kunnen niet plannen en dus ook niet kiezen Defini9es. Wat gaan we doen? Defini9es. Stelling 1
Het Puberbrein Defini9es Dr. Renate de Groot, PhD Welten Ins9tuut Open Universiteit Adolescen1e = overgangsperiode tussen puberteit en volwassenheid waarin de jongere een eigen iden9teit moet ontwikkelen.
Nadere informatiePuberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn
Puberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn Gedrag komt nooit alleen. Vier factoren spelen een rol bij het ontstaan en in stand houden van gedrag. Kindfactor Opvoedvaardighedenfactor Ouderfactor
Nadere informatieBrein, leren en onderwijsontwikkeling in het HBO Jaaropening Hogeschool INHolland, Haarlem 3 september 2009
Brein, leren en onderwijsontwikkeling in het HBO Jaaropening Hogeschool INHolland, Haarlem 3 september 2009 Toelichting Onderstaande tekst geeft een compacte punt-voor-punt samenvatting van de hoofdlijnen
Nadere informatieMAGAZINE. Geef leerling de eerste jaren meer structuur. Neuropsycholoog Jelle Jolles: Magazine voor voortgezet onderwijs November 2016 / jaargang 11 2
Neuropsycholoog Jelle Jolles: Geef leerling de eerste jaren meer structuur MAGAZINE 10 jaar VO-raad: een tussenbalans / Wat docenten zeggen over het lerarentekort / etwinning kweekt begrip / Ook loskomen
Nadere informatiePROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH
PROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH 56 TIPS & TRICKS Elke hardloper heeft zijn eigen doelstelling: waar de één zich bijvoorbeeld focust op het verbeteren van zijn looptechniek,
Nadere informatieOntdek je kracht voor de leerkracht
Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te
Nadere informatieInformatiefolder Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam. Annemarie Trouw Schoolleider St Maartensschool, Limmen (NH)
Nieuwsgierigheid een basis in de school? Informatiefolder Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam Annemarie Trouw Schoolleider St Maartensschool, Limmen (NH) Sanne Dekker Neuropsycholoog, onderzoeker
Nadere informatieEllis en. het verbreinen. Jelle Jolles OVER HERSENEN, GEDRAG & EDUCATIE. Neuropsych Publishers
Ellis en OVER HERSENEN, GEDRAG & EDUCATIE het verbreinen Jelle Jolles Neuropsych Publishers JELLE JOLLES - ELLIS EN HET VERBREINEN COLOFON 2 e, geheel herziene en uitgebreide druk Jelle Jolles. Ellis en
Nadere informatieHersenen in verbouwing
Hersenen in verbouwing 23 april 2012 Sascha Roos, Gz-psycholoog / neuropsycholoog Cecile Gunning, Klinisch-psycholoog/ psychotherapeut Programma Breinfeiten Het ontwikkelende en lerende brein Het emotionele
Nadere informatieZelfsturend leren met een puberbrein
Zelfsturend leren met een puberbrein Jacqueline Saalmink In het hedendaagse voortgezet onderwijs wordt een groot beroep gedaan op zelfsturend leren. Leerlingen moeten hiervoor beschikken over vaardigheden
Nadere informatiePubers kunnen niet plannen Rijden zonder helm. Definities. Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities.
Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren Dr. Renate de Groot Welten Institute Research Centre for Learning, Teaching and Technologies Open Universiteit Adolescentie overgangsperiode tussen puberteit en
Nadere informatieHet tienerbrein in de praktijk
Beknopt verslag symposium over de totale tiener op 15 juni 2018, Amsterdam Het tienerbrein in de praktijk Tekst: Brigitte Bloem1 Met een drukbezocht symposium nam neuropsycholoog Jelle Jolles op 15 juni
Nadere informatieCoaching als je puber moet kiezen
Coaching als je puber moet kiezen De verschillende keuzestijlen Het College Weert 8 april 2013 Programma Kennismaken met elkaar, het onderwerp Het puberende brein en LOB Kiezen en keuzestijlen De ouder
Nadere informatieWelkom bij de workshop Adolescenten in de klas
Welkom bij de workshop Adolescenten in de klas Martha Beeker m.m.beeker@saxion.nl Kom verder. Saxion. Vandaag Intro Het breinperspectief toegepast op een thema Interventies Vragen aan jullie Invullen van
Nadere informatieAlle uitspraken/ antwoorden van ouders op onderwijscafé OPONOA, 26/10. Per vraag in volgorde van belangrijkheid (antwoorden zijn gewogen).
Bijlage bij verslag oudercafé OPONOA 26 oktober 2016 Aan : CvB, klankbordgroep (verspreiding bepalen in klankbordgroep) Betreft : Impressie en uitkomsten oudercafé 26 oktober 2016 Datum: : 28 oktober 2016
Nadere informatieW E L K O M. BreinLink voor ouders: BreinLink voor ouders 31 oktober 2012. BCL Instituut - Hulda Möller 1
W E L K O M BreinLink voor ouders: Beter Begeleiden door Breinkennis? Hulda Möller BreinCentraal Leren Instituut De Werkplaats 31 oktober 2012 www.breinlink.nl www.bclinstituut.nl IQ van tieners niet stabiel,
Nadere informatieZwakke executieve functies komen voor bij kinderen met ADHD, autisme en leerstoornissen, maar ook bij veel kinderen zonder diagnose.
Talenten en problemen Het is zó frustrerend als je ziet dat getalenteerde kinderen telkens weer worstelen met simpele taken zoals huiswerk, opruimen en aankleden. Of met het omgaan met boosheid en teleurstellingen.
Nadere informatieWorkshop Gedrag in de klas
Workshop Gedrag in de klas Annemieke Kornblum 17 maart 2016 Programma Opening: Welkom Kern: 1. Welke leiderschapsstijl heb je en wat betekent dit voor de dagelijkse praktijk? 2. Wat zijn executieve functies?
Nadere informatiePubers kunnen niet plannen Rijden zonder helm. Definities. Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren. Definities. Definities.
Het Puberbrein: Brein, leefstijl en leren Dr. Renate de Groot Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) Open Universiteit Adolescentie overgangsperiode tussen puberteit en volwassenheid waarin
Nadere informatieOUDERAVOND FRISSE START. Het Hooghuis 31 januari Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering
OUDERAVOND FRISSE START Het Hooghuis 31 januari 2017 Yvon Dieks Medewerker gezondheidsbevordering Programma Overgang van groep 8 naar de brugklas Het puberbrein Consequenties in gedrag (roken en alcohol)
Nadere informatieAUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN
AUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN EEN VOORBEELD Mira, 14 jaar. Derde klas van de middelbare school. Vanaf baby snel boos. Nu zo vlug kwaad dat ouders het niet meer weten. DRIE MOGELIJKE
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek. Prof. Dr. Dick Swaab Wij zijn ons brein
Wetenschappelijk onderzoek Prof. Dr. Dick Swaab Wij zijn ons brein Gedrag - Agressie Ja Homofilie door inwerking aanwezige testosteron op brein Ja en Nee Adolescentie (10-25 jaar) is de ontwikkelfase
Nadere informatieInleiding psycho-educatie ASS bij volwassenen
Inleiding psycho-educatie ASS bij volwassenen Dit is de inleiding van de psycho-educatie modules. Aan de hand van deze modules geven we meer informatie over hoe autismespectrumstoornissen (ASS) zich uiten
Nadere informatieInformatie voor ouders over executieve functies
Zelfsturing bij kinderen. Naarmate kinderen ouder worden, zijn ze steeds beter in staat om hun gedrag aan te sturen. Deze toename in zelfsturing is gerelateerd aan de ontwikkeling van executieve functies.
Nadere informatiePUBERS EN SOCIALE MEDIA
UW KIND EN SOCIALE MEDIA PUBERS EN SOCIALE MEDIA Pel van Hattum Gezondheidsbevordering Groene Hart Lyceum, Rijnwoude 1 oktober2018 Pel van Hattum Adviseur Gezonde School Uw kind en sociale media Social
Nadere informatieParkinsoncafe april 16. Ziekte van Parkinson Cognitie
Parkinsoncafe april 16 Irene Vermeulen, Ziekte van Parkinson Cognitie GZ-psycholoog Brabantzorg Programma Dopamine en de hersenen Psychologische gevolgen Cognitie Neuropsychologisch onderzoek Dopamine
Nadere informatieIk stel veel 'doe-ik-het-goed' vragen. Ik weet hoe ik mezelf kan verbeteren, maar het lukt mij nog niet.
Leerdoelen a.d.h.v. rubrics Rubrics voor het onderwijs Deze rubrics zijn door ons verzameld, geschreven of herschreven. Met vriendelijke groet, Team Vierkantgoed Rubric Optie 1 Optie 2 Optie 3 Optie 4
Nadere informatieDoel van de workshop
Praten over gedrag Doel van de workshop In deze workshop leer je waarom praten met kinderen zo belangrijk is! In deze workshop krijg je ideeën aangereikt voor het voeren van gesprekken met het kind over
Nadere informatieBetrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl
Betrokken bij Buiten Welkom Het puberbrein als basis 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Pubers Welk (puber)gedrag valt jou het meest op? We zijn allemaal puber geweest Leef je in!
Nadere informatieTest je kennis van het brein!
2 4 2015 Wat kun je als schoolpsycholoog met kennis over het brein? Dr. Sanne Dekker Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam & Het ABC Schoolpsychologencongres, 13 maart 2015 Over het brein
Nadere informatie111 super waardevolle quotes
Stel jezelf eens een doel waar je zowel zenuwachtig als enorm enthousiast van wordt. Je mag er natuurlijk even over nadenken, maar deel wel hieronder welk doel jij jezelf hebt gesteld! Je leert het meeste
Nadere informatieOuderavond Bornego jr.
Ouderavond Bornego jr. 27 oktober 2015 Thema Loslaten?! Deze avond... - - - - : hoe houd je het leuk? Met tips! Wie staat er voor u? Wie staat voor u Voorlezen Schrijfster: actuele puberonderwerpen Oud-lerares
Nadere informatieRegie over eigen leerproces? In het nieuws. Hersenweetjes. PET, MEG en MRI. Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017
Introductie brein Voorwaarden voor leren Tips om het leren te ondersteunen Ouderavond Mariscollege d.d. 27 maart 2017 Workshops: Gameverslaving Alcohol/drugs Social media Praten met je puber Invloed van
Nadere informatieAUTISME EN CONFLICTHANTERING. Anneke E. Eenhoorn
AUTISME EN CONFLICTHANTERING Anneke E. Eenhoorn UITGANGSPUNT UITGANGSPUNT DRIE VOORBEELDEN Rosa van 8 jaar. Na een ogenschijnlijk gewone dag op school, haalt ze fel uit Mike van 11 jaar. Na een kleine
Nadere informatieBreinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling
Breinleren, zet het brein open voor groei en ontwikkeling Platform Opleidingsprofessionals Waterschappen 12 juni 2018 Gertie Verreck, associate Mob: 06-81418171 Onze diensten TRAININGEN & OPLEIDINGEN OPEN
Nadere informatieHet tienerbrein. Het gaat om de gezonde ontwikkeling. Kansen, mogelijkheden, verlokkingen en bedreigingen
Het tienerbrein https://didactiefonline.nl/artikel/voorpublicatie-het-tienerbrein Tekst Jelle Jolles Gepubliceerd op 11-11-2016 Gewijzigd op 14-11-2016 Op 25 november 2016 verschijnt het nieuwste boek
Nadere informatiehet lerende puberbrein
het lerende puberbrein MRI / fmri onbalans hersenstam of reptielenbrein automatische processen, reflexen, autonoom het limbisch systeem of zoogdierenbrein cortex emotie, gevoel, instinct, primaire behoeften
Nadere informatiePUBERBEURS LEIDERDORP
PUBERBEURS LEIDERDORP P R O G R A M M A 19:45 Inloop koffie /thee 20:00 Opening 20:10 Presentatie & Theater 20:40 Pauze 21:00 Presentatie & Theater 21:45 Afsluiting DE PUBERTEIT VROEGE ADOLESCENTIE vroege
Nadere informatieWERELDBURGER MET KETCHUP LESGEVEN OVER WERELDBURGERSCHAP. HOE DOE JE DAT?
WERELDBURGER MET KETCHUP LESGEVEN OVER WERELDBURGERSCHAP. HOE DOE JE DAT? colofon Wereldburger met ketchup is een uitgave van NCDO, centrum voor mondiaal burgerschap. De publicatie vloeit voort uit de
Nadere informatieUW KIND EN ALCOHOL. Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering
UW KIND EN ALCOHOL Liesbeth Faber Adviseur gezondheidsbevordering PROGRAMMA Welkom in de puberteit Alcohol Opvoeding en genotmiddelen DE PUBERTEIT Dit is de periode waarin jongeren zich tot volwassene
Nadere informatieLeren leuker door (brein)lol!
Leren leuker door (brein)lol! LOL= Language of learning Januari 2012, Jeannette Verhoeven, begeleidingskundige, Windesheim, Corporate Academy (CA) b/a Pauline Fellinger, opleider PMT-BA Life long learning
Nadere informatieHet Grote Vindingrijkboek
Het Grote Vindingrijkboek HET GROTE VINDINGRIJK BOEK David van der Kooij met een voorwoord van Jelle Jolles 2013 Denken Om Een Hoekje, Amstelveen. Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen
Nadere informatieHet puberbrein een handleiding. Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits
Het puberbrein een handleiding Hoofdvaart College Ouderavond 20 oktober 2014 dr. Aletta Smits Waar gaan we het over hebben? Wie zijn pubers? Wat gebeurt er met pubers? Hoe kunnen wij er mee omgaan? Wie
Nadere informatieKKGK - Lerend Netwerk 9 februari 2017 Sanne Feryn
KKGK - Lerend Netwerk 9 februari 2017 Sanne Feryn Programma Deel 1: Wat zijn EF? Deel 2: Zet je EF-bril op Deel 3: Discussie DEEL 1: Wat zijn executieve functies? Wat zijn executieve functies? https://www.youtube.com/watch?v=fnu48tm-170
Nadere informatiePuberbrein in breed perspectief Wouter Camps
Wat halen ze in hun hoofd? Puberbrein in breed perspectief Wouter Camps Dit zijn ze nou.. 3 Fasen Vroege adolescentie Midden adolescentie Late adolescentie Doelstellingen Kennismaking met informatie over
Nadere informatieBreinkennis en loopbaanontwikkeling: zin of onzin?
KENNIS & KUNDE Hoofdartikel Breinkennis en loopbaanontwikkeling: zin of onzin? Ria van Dinteren & Marinka Kuijpers Kennis over de werking van het brein kan richting geven aan loopbaancoaching. In een eerder
Nadere informatieHele fijne feestdagen en een gezond en vrolijk 2017! Raymond Gruijs. BM Groep ARBO West Baanzinnig
De tijd vliegt voorbij en voor je weet zijn we al weer een jaar verder. Ik zeg wel eens: mensen overschatten wat je in een jaar kunt doen, maar onderschatten wat je in 3 jaar kan realiseren. Laten we naar
Nadere informatieDoel van deze presentatie is
Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)
Nadere informatieOver de rol die neurowetenschappelijk onderzoek kan betekenen voor het onderwijs
Over de rol die neurowetenschappelijk onderzoek kan betekenen voor het onderwijs VLOR-inspiratiedag School onderzoek, 14/02/2019 Pieter Tijtgat, PhD Waarom zitten jullie hier? Inspiratie opdoen Iets bijleren
Nadere informatieNieuwsbrief voor ouders G5
Algemeen nieuws voor alle nieuwsbrieven 1. Geslaagde thema-avond Tienerbrein Dinsdag 11 april was de jaarlijkse thema-avond van het Ouderplatform. De bekende neuropsycholoog professor Jelle Jolles, gespecialiseerd
Nadere informatieWat zijn chromosomen en genen?
Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XYY. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen en om anderen beter uitleg hierover
Nadere informatieKarin Nijman & Inge Verstraete. CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën
Karin Nijman & Inge Verstraete CNV onderwijsthemadag Masterclass leerstrategieën masterclass Deel I/ theorie De basis van leren (leren is-zintuigenkennishaakjes-wg-zelfregulatie & metacognitie) Regie
Nadere informatie