Preventie van rugklachten: van kind tot volwassene

Transcriptie

1 Preventie van rugklachten: van kind tot volwassene Raf Maiori Kinesitherapeut/Bewegingsconsulent Multidisciplinair PijnCentrum Ziekenhuis Oost-Limburg Stalenstraat Genk 089/ Prevalentie van lage rugpijn 20% 80% krijgt ooit lage rugpijn (1) 80% - 90% herstelt spontaan (binnen 6 maanden) - 10% chronisch 1. KCE-rapport, chronische lage rugpijn,

2 Prevalentie van lage rugpijn in de gezondheidszorg In de gezondheidssector leiden lage rugklachten gemiddeld tot 3 à 5 dagen ziekteverzuim per medewerker per jaar. (onderzoek in 21 Vlaamse zorginstellingen en bij 7004 medewerkers) (1) Kosten t.g.v. lage rugpijn in de gezondheidssector: - Directe kosten: 525 à 875 euro tot 720 à euro per werknemer per jaar - Indirecte kosten: 156 à 297 euro per werknemer per jaar 1. Moens G., Rugletsels bij verpleegkundigen. Verpleegkunde & Vroedkunde zakboekje ;4: p Prevalentie van lage rugpijn in de gezondheidszorg Grootschalig onderzoek bij 90 zorginstellingen en 5834 zorgverleners in Nederland (1) - Ziekteverzuim: 9,1% - Ziekteverzuim in instellingen met referentieverpleegkundige: 8,3% - Ziekteverzuim in instellingen met referentieverpleegkundigen en een tilprotocol: 7,1% Inzet van hoog-laagbedden, glijzeilen en tilliften (2) : - Daling klachten bewegingsapparaat - Daling ziekteverzuim (ook na 5 jaar) 1. Mol I., et al. Basisboek voor de ergocoach. Elsevier Gezondheid, Maarssen Knibbe JJ, Friele RD. The use of logs to assess exposure to manual handling of patients, illustrated in an intervention study in home care nursing. International Journal of Industrial Ergonomics, 24, 1999, p

3 Prevalentie van lage rugpijn bij kinderen 30% 30% van de kinderen tussen 10 en 16 jaar heeft wel eens lage rugpijn (1) 70% De kans op lage rugpijn als volwassene stijgt indien je als kind ook één of meerdere episodes van lage rugpijn hebt doorgemaakt. 1. Cardon G., et al, De kinderrugschool, Primaire preventie Secundaire preventie Tertiaire preventie 3

4 Preventie Preventie is het geheel van doelbewuste initiatieven die anticiperen op risicofactoren (= handelen voordat het probleem ontstaat) Risicofactoren 4

5 Risicofactoren persoonsgebonden taakgebonden psychosociale Persoonsgebonden risicofactoren - Leeftijd - Geslacht - Lichaamslengte - Lichaamsgewicht - Roken - Lichamelijke geschiktheid 5

6 Taakgebonden risicofactoren - Handenarbeid - Langdurig zitten - Langdurig staan - Trillingen - Begin werk - ervaring WAT HOE HOELANG Psychosociale risicofactoren gedrag beleving gewaarwording pijnprikkel Dr. J.D. Loeser,

7 Risicofactoren persoonsgebonden taakgebonden psychosociale Belasting Belastbaarheid Belasting: -Wat we doen met ons lichaam (24-uren van de rug) Belastbaarheid: - Hoe sterk ons lichaam is - Wat ons lichaam aankan WAT HOE HOELANG OVERBELASTING Belasting > Belastbaarheid 7

8 Intradiscale druk bij verschillende houdingen Dr. A. Nachemson Tillen NIOSH-norm: Max 23 kg (1) 1. Waters R., ea, Applications manual for the revised NIOSH lifting equation,

9 9

10 10

11 11

12 Beïnvloeden risicofactoren Persoonsgebonden risicofactoren - leeftijd - geslacht - lichaamslengte - lichaamsgewicht - roken - lichamelijke geschiktheid Taakgebonden risicofactoren - handenarbeid - langdurig zitten - langdurig staan - trillingen - begin werk - ervaring Psychosociale risicofactoren - gedrag Preventie van rugklachten Persoonsgebonden risicofactoren - leeftijd - geslacht - lichaamslengte - lichaamsgewicht - roken - lichamelijke geschiktheid Taakgebonden risicofactoren - handenarbeid - langdurig zitten - langdurig staan - trillingen - begin werk - ervaring Psychosociale risicofactoren - gedrag 12

13 Wanneer begint preventie? - Kinderen 6 jaar correct ruggebruik, nadien gaat het vaak mis: (1,2) - Gebrek aan beweging - Zware competitiesport - Zwaarlijvigheid en obesitas - Junkfood - Roken - Tv kijken en computeractiviteiten - Zitten - Overbelasting bij tiltaken - Psychosociale factoren 1. Burton AK, et al. European guidelines for prevention in low back pain. European Spine Journal; 2006, 15:S Cardon G., et al. Low back pain prevention s effects in schoolchildren, What is the evidence? European Spine Journal; :

14 Preventiecampagne basisschool Preventiecampagne basisschool 14

15 Preventiecampagne basisschool Preventie van rugklachten Verhogen belastbaarheid - Beweeg meer (wandelen, fietsen, spelen, dansen, ) - Eet, drink en leef gezond Verlagen belasting - leer je rug correct te gebruiken - vermijd alle langdurige houdingen - vermijd trillingen - warming up - vraag hulp aan ervaren mensen Geef als volwassene het goede voorbeeld aan de kinderen! 15

16 Gebruik je hoofd om je rug te sparen 16