De waardering van comfort in het OV in Parijs 14 maart 2012

Transcriptie

1 De waardering van comfort in het OV in Parijs 14 maart 2012 Marco Kouwenhoven

2 Inleiding In Parijs zitten de treinen en metro s vaak erg vol Ook zijn er problemen met andere aspecten van comfort (smerig, lawaaiig, schokkerig) De overkoepelende OV-autoriteit in Parijs (STIF : Syndicat des Transports d'île-de-france) wil investeren Maar wat is voor reizigers nu het belangrijkst? Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 2

3 Over welke aspecten van comfort hebben we het? Drukte Smerigheid Temperatuur Lawaaiigheid Zitcomfort Comfort bij het staan Kun je makkelijk rondlopen? Stabiliteit / schokkerigheid Instapgemak Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 3

4 Maar hoe meet je de waarde van comfort? Twee mogelijkheden 1. Meten (werkelijkheid) 2. Vragen (hypothetisch) Hypothetische vragen: Hoeveel bent u bereid extra te betalen voor een rustigere trein Roept vaak politieke antwoorden op Keuze tussen twee alternatieven: rustig&duur vs. druk&goedkoop Met extra kenmerken wordt het lastiger om politieke antwoorden te geven Ook aangeven of iemand moet staan of een zitplaats heeft Geen kosten presenteren, maar reistijd Neutraler Dus rustig&langzaam vs. druk&snel Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 4

5 Voorbeeld: Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 5

6 Alternatieve formulering Probleem is dat deze situatie erg hypothetisch is Beter is om een keuze te formuleren die dicht ligt bij de keuze die mensen ook in werkelijkheid moeten maken Dus: niet kiezen tussen twee metro s met verschillende reistijden, maar simuleer situatie op perron: U staat op het perron Een drukke metro staat klaar Bent u bereid enkele minuten te wachten op een volgende rustigere trein Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 6

7 Voorbeeld: Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 7

8 Acht niveaus Level Capacity used (% of seat) Metro Bus Capacity used (% of seat) Car 1 25 % 12.5 % 2 50 % 25 % 3 75 % % 37.5 % 50 % % % % 62.5 % 75 % 87.5 % % 100 % Waardering van comfort in het OV in Parijs p.8

9 Survey Internet enquete gehouden onder 3000 reizigers Metro, RER, Trein, Tram, Bus en Lange-afstandsbus Elke respondent kreeg 4 keuze experimenten voorgelegd Met 4 6 vragen per experiment Experiment 1 : drukte versus wachttijd Experiment 2 : drukte versus reistijd versus staan/zitten Gehouden oktober december 2011 Analyse bijna afgerond Empty Expected level of crowding of next opportunity Full Empty 1 Current 2 level 3 LAAG of 4 crowding Full 8 HOOG MEDIUM Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 9

10 Overige aspecten van comfort Je kunt moeilijk een Stated Preference experiment maken met twee alternatieven die elk 9 kenmerken hebben Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 10

11 Overige aspecten van comfort Je zou het kunnen opsplitsen in meerdere keuzes: Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 11

12 Overige aspecten van comfort Maar een andere manier : best-worst scaling Helemaal in het begin vaak gebruikt Daarna uit de mode geraakt, maar inmiddels weer aan een opmars bezig In deze survey hebben we deze methode uitgeprobeerd De helft van de respondenten deed een traditioneel Stated Preference experiment De andere helft deed een best-worst scaling experiment Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 12

13 Welk kenmerk van uw trip bevalt u het beste? Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 13

14 En welk het minste? Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 14

15 En wat is het op-één-na-beste kenmerk? Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 15

16 En het op-één-na-slechtste kenmerk? Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 16

17 Best-worst scaling Makkelijker voor respondenten bij complexere keuzes Met meer dan 5 a 6 kenmerken per keuzealternatief Sneller en simpeler uit te voeren. Minder respondenten nodig, want per respondent krijg je meer informatie Makkelijker begrijpbaar voor klanten Diverse andere voordelen O.a. je kunt er meer informatie uit afleiden Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 17

18 Analyse Vergelijkbaar met standaard analyse van Stated Preference Zelfde software kan worden gebruikt Correcties nodig voor volgorde van de kenmerken: bovenste kenmerk wordt vaker gekozen Daarom moet de volgorde van de kenmerken per respondent gewisseld worden Correctie nodig voor aantal kenmerken waaruit men kiest Het beste kenmerk wordt gekozen uit 9 mogelijkheden Het slechtste kenmerk wordt gekozen uit 8 mogelijkheden etc. Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 18

19 Ruwe resultaten Een lege metro wordt meer gewaardeerd dan een heel schone metro, een heel stille metro etc. Een metro hoeft niet superschoon te zijn, maar een redelijk niveau van schoonheid wordt wel heel belangrijk gevonden Een slecht niveau voor de temperatuur, geluid en het sta-comfort wordt het meest vervelend gevonden Eerste tests laten zien dat SP en BWS vergelijkbare resultaten opleveren zieookburge et al. (2011) Best-worst scaling: Consistency of preferences with discrete choice experiments and stability over time International Choice Modelling Conference, Leeds juli 2011 Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 19

20 Conclusies Bij waarderingsstudies wordt vaak alleen gekeken naar tijd en kosten, maar comfort speelt ook een belangrijke rol Het is mogelijk om met eenvoudige vragen de waarde van diverse aspecten van comfort te bepalen Best-worst scaling technieken zijn eenvoudiger voor respondenten en leveren vergelijkbare resultaten op Deze kunnen snel en simpel worden toegepast Waardering van comfort in het OV in Parijs p. 20