Kick-off Longformularium Regio Utrecht

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kick-off Longformularium Regio Utrecht"

Transcriptie

1 Kick-off Longformularium Regio Utrecht LONGFORMULARIUM REGIO UTRECHT 26 juni 2019

2

3 Welkom en introductie Emiel Rolink door Suzan Knikkink

4 Programma van vanavond 17:00 uur 18:00 uur 18:00 uur 18:05 uur 18:10 uur 18:30 uur 18:40 uur 18:50 uur 19:10 uur 19:50 uur 20:00 uur Ontvangst Aftrap inhoudelijke gedeelte met Filmpje Transmuraal Longformularium regio Utrecht Dagvoorzitter wordt geïntroduceerd en welkom geheten door Suzan Knikkink Dagvoorzitter neemt het stokje over Het verhaal van een Longpatiënt Proces keuzes Longformularium door Johan Kooistra, Innovatiemanager Inhoud Longformularium door Hans Hardeman, Longarts Pitches diverse deelnemende organisaties Groot zorgdebat Feestelijke overhandiging Transmuraal Longformularium regio Utrecht Borrel

5 Verhaal Charro Sokudato

6 Charo Soccodato

7 De noodzaak van een longformularium en hoe is de werkgroep tot de keuzes gekomen Johan Kooistra Regio Zorg Manager BENU apotheken

8 Welke inhalatoren zijn er beschikbaar? Astma COPD

9 Wat is het gevolg? Voorschrijvers zien soms door de bomen het bos niet meer Suboptimale inhalatie instructies Patiënten gebruiken regelmatig combinaties van inhalatoren die absoluut niet bij elkaar passen Er wordt te vaak gewisseld van type inhalator Het maken van keuzes kan bijdragen aan een betere kwaliteit van de medicamenteuze therapie!

10 Maar hoe kom je als formulariumwerkgroep nou tot keuzes? Inhalatiemedicatie beoordelen vanuit het geneesmiddel of vanuit het inhalatiedevice? Welke criteria zou je kunnen hanteren om tot rationele keuzes te komen?

11 Eerst de chaos georganiseerd

12 Criterium 1 Wanneer er voor dezelfde werkzame stof een keuzemogelijkheid is tussen een poederinhalator singledose en een poederinhalator multidose dan is het advies om in het algemeen vanwege het gebruiksgemak een poederinhalator multidose voor te schrijven

13 Wat zijn nou singledose inhalatoren?

14 Die hebben we op basis van het NHG criterium weggestreept

15 Criterium 2 De voorkeur gaat, indien mogelijk, uit naar een inhalatiemiddel met een dosisteller of -indicator om het risico te verminderen dat de patiënt een lege inhalator gebruikt

16 Welke inhalatoren hebben geen dosisteller of indicator?

17 Die er eerst uit

18 Criterium 3 Bij patiënten die meerdere inhalatiemiddelen gebruiken wordt gestreefd naar uniformiteit in de toedieningsvorm

19 Bij welke inhalatoren is uniformiteit niet mogelijk?

20

21 Welke inhalatoren waren er na toepassing van deze criteria nog over? Inhalator Foutkans Doseerfrequentie Aantal handelingen Stoffen Weerstand Turbuhaler Rechtop houden bij het gebruiksklaar maken 2 keer daags 5 SABA, ICS, LABA, ICS/LABA Hoog Novolizer Lage foutkans Moet jaarlijks vervangen worden 2 keer daags 4 (exclusief vullen van het device) SABA, ICS, LABA Midden Genuair Lage foutkans 2 keer daags 4 LAMA, LABA/LAMA Midden Diskus Horizontaal houden 2 keer daags 5 Ellipta Lage foutkans 1 keer daags 3 SABA, ICS, LABA, ICS/LABA LAMA, LAMA/LABA, LABA/ICS Midden/Laag Midden/Laag Easyhaler Deze poederinhalator moet worden geschud voor gebruik. Het niet schudden voor gebruik is een kritieke fout-> deze inhalator viel hierdoor buiten de gemaakte keuzes. 2 keer daags 5 ICS, LABA, ICS/LABA Hoog Respimat Hand-mond coördinatie nodig 1 keer daags 2 inhalaties 8 (exclusief vullen van het device) LABA, LAMA, LAMA/LABA Zeer laag

22 Criterium 4 Bij de keuze van de toedieningsvorm houdt de huisarts rekening met de voorkeur, vaardigheden en levensstijl van de patiënt en het gebruiksgemak

23 Uniform formularium inhalatie-medicatie Hans Hardeman Longarts st Antonius ziekenhuis

24 Formularium voor inhalatie-medicatie Doel Uniform voorschrijfbeleid in de keten Maximale therapietrouw Minimaal aantal gebruiksfouten Minder wisselen van inhalator Verbetering gezondheid patiënten Vermindering ziekenhuis opnames Daling kosten zorg

25 Richtlijnen GOLD 2018 Slechte inhalatie techniek komt mn door leeftijd, meerdere inhalatoren en slechte uitleg GINA 2018 avoid use of multiple inhalers where possible LAN richtlijn astma 2014 streef naar eenduidige instructie en uniformiteit in de inhalator 25

26 Juist inhaleren is belangrijk Onjuist gebruik gaf hogere CAT bij COPD patiënten Onjuist gebruik gaf 30% meer kans op longaanval Juist gebruik gaf betere FEV1

27 Juist inhaleren is lastig, zeker met meerdere devices! 1 inhalator: 68% juist gebruik Verschillende inhalatoren 54% juist gebruik

28 Onjuist gebruik verhoogt ziektelast en kosten Patiënten die meerdere inhalatoren gebruikten hadden: Meer longaanvallen Meer ziekenhuisopnames Meer SEH bezoeken Meer polibezoeken Hogere kosten

29 Daling therapietrouw bij meerdere inhalatoren Hoger risico op staken medicatie Minder therapietrouw (51% vs 55% gebruik) Zowel in groep met veel en met weinig ziekte controle

30 Verschillende inhalatie technieken verhogen risico bij COPD patiënten 1 inhalator cohort: Lager risico op longaanval Lagere kans om hoge dosis SABA te gebruiken

31 Overlevinsgkans COPD exacerbaties zijn nadelig voor overleving No exacerbation p< exacerbations p= exacerbations p< Tijd (maanden) Soler-Cataluña JJ et al. Thorax. 2005;64:925-31

32 Dus Als 1 patiënt verschillende soorten inhalatoren gebruikt zorgt dit voor Meer fouten Minder gebruik Meer longaanvallen Meer kosten

33 Uitgangspunten Type inhalator is belangrijker dan geneesmiddel Juiste inhalator bij juiste patiënt Voorkeur voor multidose Voorkeur voor aanwezigheid teller Indien mogelijk gelijke devices voor COPD en astma Medicatie bij voorkeur vanuit NVALT- NHG standaarden Uniformiteit van inhalator Gebruiksvriendelijkheid Minimaliseren kritische handelingen

34 ICS/LABA ICS SABA Formularium Astma Droog Poeder Inhalatoren Eerste keus (ivm teller) voor patiënten waarbij 1 teug inhalatie mogelijk is en wanneer de patiënt over voldoende inhalatiekracht beschikt (controleer eventueel m.b.v. de Incheck-Dial) Aerosol (altijd met voorzetkamer) Wanneer 1 teug methode niet mogelijk is of bij onvoldoende inhalatiekracht Terbutaline Turbuhaler Salbutamol Diskus Salbutamol Budesonide Turbuhaler Fluticason Diskus Ciclesonide (1 keer daags) Fluticason, Beclometason, Budesonide *Budesonide/ Formoterol Turbuhaler Fluticasonfuroaat/Vilanterol Ellipta (1 keer daags) Beclometason/Formoterol Fluticason/Formoterol Budesonide/Formoterol Stap 1: SABA zo nodig (vaker dan 2 x per week rescue -> ga naar stap 2) Stap 2: ICS met SABA zo nodig (vaker dan 2 x per week SABA nodig-> controleer inhalatietechniek en therapietrouw al vorens naar stap 3 te gaan) Stap 3 combinatie ICS/LABA + SABA zo nodig *Kan ook in een smart behandeling worden toegepast. Bij een smartbehandeling gebruikt de patiënt voor zowel onderhouds- als rescuemedicatie dezelfde inhalator. Ga voor de inhalatieprotocollen naar

35 ICS/LAB A/LAMA ICS/ LABA ICS LAMA/ LABA LAMA LABA SAMA SABA Formularium COPD Droog Poeder Inhalator (DPI) Eerste keus (i.v.m. teller) voor patiënten waarbij 1 teug inhalatie mogelijk is en wanneer de patiënt over voldoende inhalatiekracht beschikt (controleer eventueel m.b.v. de Incheck-Dial) Aerosolen (met voorzetkamer) Wanneer 1 teug inhalatie niet mogelijk is of bij onvoldoende inhalatiekracht Soft Mist Inhaler & Ademgestuurde aerosol Wanneer 1 teug methode mogelijk is bij onvoldoende inhalatiekracht Salbutamol Diskus Salbutamol Novolizer Salbutamol Berodual (SABA/SAMA) Salbutamol Redihaler Ipratropium Salmeterol Diskus Formoterol Novolizer Formoterol Olodaterol Respimat Umeclidinium Ellipta Aclidinium Genuair Tiotropium Respimat Umeclidinium/ Vilanterol Ellipta Aclidinium/ Formoterol Genuair Tiotropium/Olodaterol Respimat Budesonide Novolizer Beclometason Redihaler Fluticasonfuroaat/ Vilanterol Ellipta Fluticasonfuroaat/ Vilanterol/umeclidinium Ellipta Beclometason/Formoterol Fluticason/Formoterol Budesonide/Formoterol Beclometason/Formoterol/ Glycopyrronium ICS uitsluitend bij persisterende exacerbaties of astma component Stap 1: SABA of SAMA en combineer zo nodig Stap 2: LABA of LAMA Stap 3 combinatie LABA/LAMA (of LABA/ICS bij persisterende exacerbaties) Stap 4: LABA/LAMA/ICS (alleen na overleg 2 e lijn)

36 Stroomschema voor keuze inhalator Is een bewuste inhalatie mogelijk? Ja Nee Dosisaerosol met voorzetkamer (5-teug methode eventueel met mondmasker) Uitademen, inademen en adem vasthouden mogelijk?* Nee Dosisaerosol met voorzetkamer (5-teug methode) Ja Beschikt over voldoende inhalatiekracht (controleer bij twijfel met de Incheck-Dial) Ja Voorkeur: een droog poederinhalator (beschikbaarheid tellers in alle behandelstappen, makkelijk mee te nemen, gebruiksgemak, makkelijk te instrueren, hygiëne) alternatieven: aerosol met voorzetkamer bij voorkeur met 1-teug methode*, Soft Mist Inhaler of ademgestuurde aerosol Nee Droogpoeder inhalator met een lage weerstand Soft Mist inhaler (let op hand-mond coördinatie) Ademgestuurde aerosol aerosol met voorzetkamer (Bij voorkeur met 1-teug*) * Stuur bij 1-teug methode op Lang uit, Lang in en Lang vast voor maximale longdepositie

37 Conclusie 1 manier van voorschrijven in 1 e, 2 e en 3 e lijn 1 manier van ophogen of verlagen dosering medicatie in 1 e, 2 e en 3 e lijn 1 manier van inhalatie instructie in 1 e, 2 e en 3 e lijn 1 type inhalator per patiënt Unieke samenwerking zowel over de lijnen heen als in aantallen patiënten

38

39 DANK U

40 Pitches Deelnemende organisaties Longformularium LONGFORMULARIUM REGIO UTRECHT 26 juni 2019

41 Pitches Marieke van Rijnsoever Renée van Snippenburg Huub Lammers Jacqueline Tukker Maret Zonneveld Hans van der Zeijden Roel Wennekes Clasineke Groenendijk Edwin van Velzen Johan Kooistra

42 Marieke van Rijnsoever Huisarts en voorzitter Werkgroep Long HUS 2015 VZ GEZ Utrecht Oost Start longprotocol Jan 2016 contact Renée van Snippenburg, longarts, VZ HUS longen Longprotocol met start formularium Sept 2016 entree Johan Kooistra, healthcare development manager

43 Renée van Snippenburg Longarts en manager innovatie en transmurale diagnostiek Saltro Met name vanuit de inhoud kun je samen heel veel bereiken!

44 Huub Lammers Bestuurder Unicum en kaderarts COPD Regionale samenwerking; een prachtige start, een basis voor mooie nieuwe projecten!

45 Jacqueline Tukker Huisarts en kaderarts COPD Ik ben altijd in voor minder keuze stress en daarnaast trots dat het ons samen gelukt is om dit formularium te maken.

46 Maret Zonneveld Huisarts en kaderarts COPD Een mooie route vanaf een gezamenlijk probleem, naar gezamenlijke wensen met als eindresultaat een gezamenlijke oplossing.

47 Lieve dochters is het toch nog gelukt aan het einde van mijn longartsen loopbaan een zeer geslaagd transmuraal project als dit longformularium te mogen mee waar maken!! Hans van der Zeijden longarts St. Antoniusziekenhuis Longformularium regio Utrecht : DASGOED ( vrij naar SIRE)

48 Roel Wennekes Huisarts en kaderarts COPD Geweldig dit geslaagde ambitieuze project voor een Regionaal Longformularium Utrecht. Coöperatie Noordwest Utrecht en Huisartsen Eemland nemen hier enthousiast aan deel.

49 Clasineke Groenendijk Bestuurder Coöperatie Apothekers Utrecht (CAU) Ik doe hier als apotheker aan mee omdat: - Doelmatigheid alle partijen - Duidelijkheid alle partijen - Gezondheidswinst voor de patiënt Alles bij elkaar dus een win-win situatie!

50 Edwin van Velzen Longarts Meander Medisch Centrum Er valt nog veel te winnen in de COPD zorg, 1 vd pijlers is optimalisatie medicatie-inname. Via juiste device. Ter verbetering Van therapietrouw en kwaliteit Van leven, tevens reductie Exacerbaties en ziekenhuisopnames

51 Johan Kooistra Regio zorgmanager Benu Therapie ontrouw en fouten Inhalatietechnieken zijn aan de orde van de dag en kun je alleen oplossen samen met ketenpartners en patiënt, het Longformularium is een mooie stap om de medicamenteuze zorg voor de patiënten in de regio Utrecht nog beter te organiseren!

52 Ingrid Looijmans Huisarts en intern consulent Astma/COPD Leidsche Rijn Julius Gezondheidscentra, Kaderarts Astma/COPD en CAHAG bestuurslid Regionale samenwerking; vanuit een wetenschappelijk gefundeerde basis een mooi resultaat bereikt!

53 Debat Longzorg LONGFORMULARIUM REGIO UTRECHT

54 Kahoot! Ga naar: Game PIN: Internet nodig? Atoomclub Gasten ww: ikwilinternet

55 Officiële overhandiging Longformularium LONGFORMULARIUM REGIO UTRECHT

Regionaal formularium astma / COPD

Regionaal formularium astma / COPD Regionaal formularium astma / COPD Dr. V. van der Meer, huisarts / kaderarts astma COPD Drs. R. Roelofsen, huisarts / kaderarts i.o. astma COPD Welk middel en device kiest u? Mw. A, 40 jaar Astma, nieuw

Nadere informatie

Inhalatie-instructie Workshop XXXXXXXXXXX. Zorggroep Synchroon

Inhalatie-instructie Workshop XXXXXXXXXXX. Zorggroep Synchroon Inhalatie-instructie Workshop XXXXXXXXXXX Zorggroep Synchroon Programma: LAN, Long Alliantie Nederland Inhalatietechnologie en inhalatietechniek - Poederinhalatoren - Dosisaërosolen + Voorzetkamers - Ademgeactiveerde

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. Inhalatie Medicatie Instructie School. Doelstelling IMIS. Stichting IMIS e.a. Toets. Agenda

Disclosure belangen spreker. Inhalatie Medicatie Instructie School. Doelstelling IMIS. Stichting IMIS e.a. Toets. Agenda Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Inhalatie Medicatie Instructie School Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium

Nadere informatie

Instructie geeft lucht

Instructie geeft lucht Instructie geeft lucht Spiegelbijeenkomst 15 april 2015 Miriam Stoks, apotheker Brenda Spanbroek, longverpleegkundige Robbert Behr, kaderhuisarts astma-copd Inleiding Workshop: - Therapietrouw bij astma

Nadere informatie

Welkom op de nieuwjaarsborrel van HUS

Welkom op de nieuwjaarsborrel van HUS Welkom op de nieuwjaarsborrel van HUS 1. Gezamenlijk Medisch onsult voor mensen met DM of glucose intolerantie Irene Groenewegen, huisarts Mariahoek Eveline Fassaert, POHS Binnenstad Brigitte Wieman,

Nadere informatie

Inhalatie Technologie en Medicatie

Inhalatie Technologie en Medicatie faculteit wiskunde en natuurwetenschappen farmacie en farmaceutische wetenschappen CAHAG 24 januari 2013 1 Inhalatie Technologie en Medicatie Farmaceutische Technologie en Biofarmacie Het belang van inhalatie

Nadere informatie

Inhalatie Medicatie Instructie School. Inhoud van de workshop. Wat zou je willen weten?? Doelstelling. Doelen IMIS

Inhalatie Medicatie Instructie School. Inhoud van de workshop. Wat zou je willen weten?? Doelstelling. Doelen IMIS Inhalatie Medicatie Instructie School Inhoud van de workshop IMIS/LAN Inhalatietechnologie Inhalatietechniek Medicatie Instructie Wat zou je willen weten?? Doelstelling Verwerven van kennis en vaardigheden

Nadere informatie

MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS...

MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS... MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS... Marionne van Hardeveld M ANP longziekten 16 november 2015 Astma en COPD en ACOS Richtlijnen : GINA en GOLD De bomen en het bos Medicatie Casuïstiek (

Nadere informatie

Inhalatiemedicatie en techniek Netwerkavond Fynon

Inhalatiemedicatie en techniek Netwerkavond Fynon Inhalatiemedicatie en techniek Netwerkavond Fynon Rianne Dijk Longverpleegkundige 29 november 2017 Stellingen Tiotropium is een kortwerkende luchtwegverwijder Klopt niet Seretide is een combinatiepreparaat

Nadere informatie

Inhaleren; eenvoudig toch? E. Boot, verpleegkundig specialist

Inhaleren; eenvoudig toch? E. Boot, verpleegkundig specialist Inhaleren; eenvoudig toch? E. Boot, verpleegkundig specialist Inhaleren is makkelijk en even te doen. Inhoud Inhalatiemedicatie Werking van de verschillende inhalatiemedicatie Inhalatie technologie Diverse

Nadere informatie

Astma en COPD: Inhalatoren en instructies. Frederik van Gemert,, kaderhuisarts Wilma de Vreeze,, praktijkverpleegkundige

Astma en COPD: Inhalatoren en instructies. Frederik van Gemert,, kaderhuisarts Wilma de Vreeze,, praktijkverpleegkundige Astma en COPD: Inhalatoren en instructies Frederik van Gemert,, kaderhuisarts Wilma de Vreeze,, praktijkverpleegkundige CAHAG POHdagen 2009 1 Programma Inleiding inhalatoren Demonstratie (fouten herkennen)

Nadere informatie

Inhalatietechnologie en Medicatie

Inhalatietechnologie en Medicatie Groningen, 23 januari 2015 1 Inhalatietechnologie en Medicatie Symposium Groningen, 23 januari 2015 Het belang van inhalatietechnologie voor een optimale luchtwegbehandeling Paul Hagedoorn H.W. Frijlink

Nadere informatie

Nieuwe medicatie voor astma / COPD

Nieuwe medicatie voor astma / COPD Nieuwe medicatie voor astma / COPD Waarom nieuwe middelen? Betere werkzaamheid Mindere bijwerkingen Minder frequente toedieningen Nieuw inhalatie-apparaat Goedkoper Met de tijd meegaan; wil niet achter

Nadere informatie

COPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée

COPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée COPD, Emfyseem, spiroflow 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée Leerdoelen COPD en emfyseem Definitie en beeldvorming Patronen en interpretatie van spiro flow curve medicatie bij COPD Wat is COPD Blijvende

Nadere informatie

Doel van de presentatie

Doel van de presentatie Doel van de presentatie Voordelen & valkuilen aërosoltherapie Educatie & therapietrouw Soorten medicatie en inhalatoren Valkuilen dosisaërosol & concreet gebruik Spacers: voordeel, gebruik en onderhoud

Nadere informatie

Transmuraal voorkeursformularium inhala1emedica1e voor COLA

Transmuraal voorkeursformularium inhala1emedica1e voor COLA Transmuraal voorkeursformularium inhala1emedica1e voor COLA Was het maar zo makkelijk Dr. Geertjan Wesseling, longarts MUMC+ Namens de partners in Blauwe Zorg Amsterdam, 28 juni 2016 Doel van het project

Nadere informatie

EENHEID FARMACEUTISCHE ZORG

EENHEID FARMACEUTISCHE ZORG EENHEID FARMACEUTISCHE ZORG HET BELANG VAN EEN GOEDE INHALATIETECHNIEK Prof. dr. Koen Boussery Dr. Els Mehuys Eenheid Farmaceutische Zorg HOE PREVALENT ZIJN INHALATIETECHNIEKFOUTEN? Analyse van 144 studies

Nadere informatie

Afbakening. Casus Wim van Wanten Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie

Afbakening. Casus Wim van Wanten Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Medicamenteuze therapie bij Astma GEEN BELANGENVERSTRENGELING Riccardo Fornaro, huisarts Gezondheidscentrum Hoensbroek Noord, kaderhuisarts astma-copd KADERHUISARTS SCHAKEL

Nadere informatie

Inhalatie technologie bij kinderen. Stichting VS-KLZ

Inhalatie technologie bij kinderen. Stichting VS-KLZ Inhalatie technologie bij kinderen Margareth Siemons V.S Kinderlongziekten Noordwest ziekenhuis Alkmaar Annelies van der Kolk V.S. Kinderlongziekten Deventer Ziekenhuis Stichting VS-KLZ Disclosure belangen

Nadere informatie

klacht afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, een

klacht afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, een : factoren verergeren en 3 klacht afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease, een, zoals ingen voornaamste de doen om te verbeteren. Daarom hebben we deze serie werkboeken voor zelfmanagement

Nadere informatie

Medicatie bij COPD: Therapie op maat?

Medicatie bij COPD: Therapie op maat? IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015

Nadere informatie

Voor het in kaart brengen van de mate van medicamenteuze (over- onder-) behandeling zijn drie activiteiten uitgevoerd:

Voor het in kaart brengen van de mate van medicamenteuze (over- onder-) behandeling zijn drie activiteiten uitgevoerd: Aan: Saco de Visser, Benien Vingerhoed van Aken (ZonMW / GGG) en Lidwien Verweij (VWS, directie GMT) Van: Long Alliantie Nederland Betreft: eindrapportage Goed Gebruik Longmedicatie GGG projectnummer 836001002

Nadere informatie

Rapport. Medicatie bij Astma en COPD. Voorschrijven en gebruik in de eerste lijn

Rapport. Medicatie bij Astma en COPD. Voorschrijven en gebruik in de eerste lijn Rapport Voorschrijven en gebruik in de eerste lijn Colofon Auteurs Anke Lambooij, apotheker, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik dr. Joost de Metz, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik Rob

Nadere informatie

Longfunctieonderzoek bij kinderen

Longfunctieonderzoek bij kinderen Longfunctieonderzoek bij kinderen Binnenkort komt uw kind voor de in deze folder beschreven longfunctieonderzoeken. De onderzoeken helpen de kinderarts een beter beeld te krijgen van het functioneren van

Nadere informatie

Deze visie is in eerste instantie geconcretiseerd binnen het dossier van de cholesterolverlagers.

Deze visie is in eerste instantie geconcretiseerd binnen het dossier van de cholesterolverlagers. Blauwe Zorg inkoop regionaal diagnostisch en therapeutisch formularium obstructieve longaandoeningen Maastricht, najaar 2016 Inleiding Dit document beschrijft de aanleiding, aanpak en geleerde lessen ten

Nadere informatie

Toetsvragen en stellingen Antwoorden met verklaring

Toetsvragen en stellingen Antwoorden met verklaring Toetsvragen en stellingen Antwoorden met verklaring Stellingen 1. Als de benauwdheidsklachten minder worden, kan de onderhoudsmedicatie gestopt worden. Eens/ oneens Deze gedachte is een reden waarom veel

Nadere informatie

Mening en voorkeuren van astma patiënten over inhalatie techniek

Mening en voorkeuren van astma patiënten over inhalatie techniek Mening en voorkeuren van astma patiënten over inhalatie techniek M. Tameling, EI Metting, P Hagedoorn, S Schokker, E Van Heijst T Klemmeier, M Roman Rodriguez, T Van der Molen, JWH Kocks Disclosure belangen

Nadere informatie

Methacholine-provocatietest. bij overgevoelige luchtwegen

Methacholine-provocatietest. bij overgevoelige luchtwegen Methacholine-provocatietest bij overgevoelige luchtwegen Wat is een methacholine-procovatietest Sommige mensen, bijvoorbeeld astmapatiënten, hebben last van overgevoelige luchtwegen die sterk reageren

Nadere informatie

Uitgebreide Longfunctietest

Uitgebreide Longfunctietest Uitgebreide Longfunctietest Longziekten Beter voor elkaar Inleiding Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een longfuntieonderzoek. Met dit onderzoek wordt de werking van de longen vastgesteld.

Nadere informatie

Afbakening. Casus A Wim van Wanten. Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie

Afbakening. Casus A Wim van Wanten. Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Medicamenteuze therapie bij Astma GEEN BELANGENVERSTRENGELING Jos Dirven, huisarts Renswoude, kaderhuisarts astma-copd Riccardo Fornaro, huisarts Hoensbroek, kaderhuisarts

Nadere informatie

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD GEEN BELANGENVERSTRENGELING

IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD GEEN BELANGENVERSTRENGELING IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK IMPLEMENTATIE

Nadere informatie

Het aanleren van inhaleren bij patiënten met astma en COPD: kan het beter?

Het aanleren van inhaleren bij patiënten met astma en COPD: kan het beter? Het aanleren van inhaleren bij patiënten met astma en COPD: kan het beter? een onderzoek naar verschillende manieren van inhalatie-instructie voor het aanleren van correct gebruik van inhalatiemedicatie

Nadere informatie

Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018

Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018 Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek

Nadere informatie

GO COPD bv derde terugkomdag 07 10 2014 locatie Visio

GO COPD bv derde terugkomdag 07 10 2014 locatie Visio GO COPD bv derde terugkomdag 7 1 14 locatie Visio Programma 7 oktober 14 17.3 Presentatie spiegel informatie eigen zorggroep...joke Presentatie afspraken uitgifte voorzetkamers en inhalatie instructie

Nadere informatie

Begeleiding Nieuwe Medicatie

Begeleiding Nieuwe Medicatie Begeleiding Nieuwe Medicatie Doelstellingen: De gezondheid van de patiënt verbeteren De therapietrouw verbeteren De efficiëntie van de behandelingen verbeteren Arts en apotheker versterken elkaars informatie

Nadere informatie

Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma

Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma Patiënteninformatie Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma Informatie over verschillende toedieningsvormen van inhalatiemedicatie 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Kinderastmateam 4 Aerochamber

Nadere informatie

Inhalatie Management Service Informatiefolder

Inhalatie Management Service Informatiefolder Inhalatie Management Service Voor het controleren en trainen van de inhalatietechniek www.care4lungs.nl 2 Inhoud: 1. De Inhalation Manager 2. Inhalatie Management Service 3. Aanmelden 4. Veelgestelde vragen

Nadere informatie

Medicatie bij COPD: Therapie op maat?

Medicatie bij COPD: Therapie op maat? IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015

Nadere informatie

INHALATIE Hanneke van Dijk kinderlongverpleegkundige

INHALATIE Hanneke van Dijk kinderlongverpleegkundige INHALATIE 30-06-2015 Hanneke van Dijk kinderlongverpleegkundige Doelstelling Aan het eind van deze workshop is de groep bekend met wat voor mogelijkheden er zijn om inhalatie medicatie toe te dienen en

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007

Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers

Nadere informatie

Nationaal nascholingscongres anesthesiologie

Nationaal nascholingscongres anesthesiologie Nationaal nascholingscongres anesthesiologie Thema: De Longen 9 november 2016 Longmedicatie en operatie: what's new? Dr. Daan W. Loth AIOS Longziekten Amphia Ziekenhuis, Breda Geen conflict of interest

Nadere informatie

Histamineprovocatietest

Histamineprovocatietest Histamineprovocatietest Longziekten Beter voor elkaar 2 Histamineprovocatietest Binnenkort wordt u in ons ziekenhuis verwacht voor een histamineprovocatietest. Deze test geeft belangrijke informatie over

Nadere informatie

Geneesmiddelen bulletin

Geneesmiddelen bulletin Geneesmiddelen bulletin maart 2017 jaargang 51, nummer 3 25 Redactieadres: Geneesmiddelenbulletin, Mercatorlaan 1200, 3528 BL Utrecht P. R. I. K. B. O. R. D Opnieuw bezien Afgewezen geneesmiddelenregistraties

Nadere informatie

Werken met cijfers in het FTO. 16 Astma en COPD

Werken met cijfers in het FTO. 16 Astma en COPD Werken met cijfers in het FTO 16 Astma en COPD Colofon Eindredactie Marjorie Nelissen-Vrancken Werkgroep Prescriptieterugkoppeling Margriet Bouma, NHG Petra Denig, UMC Groningen Christa Hooijkaas, Zorginstituut

Nadere informatie

Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)

Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) Diagnostiek Regionale Transmurale Afspraken Utrecht Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) Deelnemende Partijen De RTA wordt gedragen door: 1. Zorggroepen regio Utrecht die de samenwerkingsovereenkomst

Nadere informatie

Inhalatie medicatie toedienen. Vaardigheid Voordelen Nadelen

Inhalatie medicatie toedienen. Vaardigheid Voordelen Nadelen Inhalatie medicatie toedienen Vaardigheid Voordelen Nadelen De soorten hulpmiddelen Doseer inhalator = doseeraesosol Poederinhalatoren, meerdere soorten Verneveling inhalator Soorten medcijnen Medicatie:

Nadere informatie

Infospot. Gebruik van geneesmiddelen bij COPD en astma in de ambulante zorg. April Mei Juni 2017

Infospot. Gebruik van geneesmiddelen bij COPD en astma in de ambulante zorg. April Mei Juni 2017 Infospot Gebruik van geneesmiddelen bij COPD en astma in de ambulante zorg April Mei Juni 2017 Inhoud 1 Inhoudstafel Inleiding... 2 I. Evolutie van het aantal patiënten in de voorbije 3 jaren... 3 Aantallen

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

WERKAFSPRAKEN ASTMA BIJ KINDEREN TUSSEN 1 E EN 2 E LIJN

WERKAFSPRAKEN ASTMA BIJ KINDEREN TUSSEN 1 E EN 2 E LIJN WERKAFSPRAKEN ASTMA BIJ KINDEREN TUSSEN 1 E EN 2 E LIJN REGIO ZUIDWEST-FRIESLAND EN NOP BEGRIPPEN Episodisch expiratoir piepen (< 6 jaar) Astma (> 6 jaar) SABA ICS Episodisch (twee of meer episodes in

Nadere informatie

Bijeenkomst. CHAGZ COPD ketenpartners. 6 maart 2014

Bijeenkomst. CHAGZ COPD ketenpartners. 6 maart 2014 Bijeenkomst CHAGZ COPD ketenpartners 6 maart 2014 Doel Kennismaken ketenpartners COPD en de verwijscriteria. ketenpartners COPD: huisarts, longarts, fysiotherapeut, diëtist en apotheker Man, 83 jaar, gepensioneerde

Nadere informatie

Inhalatietherapie bij COPD

Inhalatietherapie bij COPD Inhalatietherapie bij COPD Artikel door dr. Peter Driesen medisch diensthoofd pneumologie AZ Turnhout Wanneer aan de huisartsen gevraagd werd welk thema zij graag besproken hadden in de pneumologie werd

Nadere informatie

Inhalatietherapie: Puffen of vernevelen. Geert Celis. Hvpk fm pneumologie

Inhalatietherapie: Puffen of vernevelen. Geert Celis. Hvpk fm pneumologie Inhalatietherapie: Puffen of vernevelen Geert Celis Hvpk fm pneumologie Longdepositie Inhoud Zakverstuiver (pmdi) + droogpoeder inhalator (DPI) + verneveling Voor- en nadelen Techniek Educatie inhalatietherapie:

Nadere informatie

Landelijk kader regionale formularia inhalatiemedicatie. Leidraad voor het opstellen van een regionaal formularium

Landelijk kader regionale formularia inhalatiemedicatie. Leidraad voor het opstellen van een regionaal formularium Landelijk kader regionale formularia inhalatiemedicatie Leidraad voor het opstellen van een regionaal formularium Longfonds Long Alliantie Nederland Maart 2018 1 2 Introductie Geachte collegae, Met genoegen

Nadere informatie

INLEIDING 4 WELKE MEDICATIE MOET U INNEMEN? 5 INHALATIETOESTELLEN 6. Aerolizer 6. Autohaler 8. Breezhaler 11. Diskus 13

INLEIDING 4 WELKE MEDICATIE MOET U INNEMEN? 5 INHALATIETOESTELLEN 6. Aerolizer 6. Autohaler 8. Breezhaler 11. Diskus 13 INLEIDING 4 WELKE MEDICATIE MOET U INNEMEN? 5 INHALATIETOESTELLEN 6 Aerolizer 6 Autohaler 8 Breezhaler 11 Diskus 13 Dosisaerosol met zakverstuiver 14 Dosisaerosol met voorzetkamer 16 Easi Breathe 19 Easyhaler

Nadere informatie

COPD PROTOCOL. CELLO Leiden. Auteur: Mw. M. v. Mierlo, praktijkondersteuner

COPD PROTOCOL. CELLO Leiden. Auteur: Mw. M. v. Mierlo, praktijkondersteuner COPD PROTOCOL CELLO Leiden Auteur: Mw. M. v. Mierlo, praktijkondersteuner September 2010 1 Inleiding CELLO, Coöperatie Eerste Lijn Leiden en Omstreken, is een organisatie van solistisch werkende huisartsen,

Nadere informatie

Achtergronden casusschetsen astma/ copd

Achtergronden casusschetsen astma/ copd Achtergronden casusschetsen astma/ copd 7 augustus 2000 Inleiding Dit Interline programma is gemaakt voor groepen die (meer dan) een jaar geleden het longproject hebben gevolgd. Het is gedeeltelijk een

Nadere informatie

Prestatie Resultaatsbeloning Doelmatig Voorschrijven van Geneesmiddelen. Huisartsenovereenkomst 2020

Prestatie Resultaatsbeloning Doelmatig Voorschrijven van Geneesmiddelen. Huisartsenovereenkomst 2020 Prestatie Resultaatsbeloning Doelmatig Voorschrijven van Geneesmiddelen Huisartsenovereenkomst 2020 Achtergrond Doel Toelichten van de resultaatbeloning op doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen voor

Nadere informatie

Astma Controle en ziektelast Paul de Vries

Astma Controle en ziektelast Paul de Vries Astma Controle en ziektelast Paul de Vries S&B 20-2 en 21-3-2017 Belangenverstrengeling Cohaesie Haringvliet Cahag Doel Inzicht in relatie astmacontrole en ziektelast Wat te doen bij onvoldoende controle?

Nadere informatie

Inhalatietechnologie en therapietrouw

Inhalatietechnologie en therapietrouw Inhalatietechnologie en therapietrouw van theorie naar praktijk Trends 2018 Putten Annelies van der Kolk Verpleegkundig specialist kinderlongziekten Deventer Ziekenhuis Kolkvda@dz.nl Ellen Croonen Kinderarts,

Nadere informatie

De nieuwe standaarden astma en COPD. Wat is nieuw

De nieuwe standaarden astma en COPD. Wat is nieuw De nieuwe standaarden astma en COPD Wat is nieuw De patiënt staat centraal Veranderingen Nieuwe definitie luchtwegobstructie Nieuwe indeling ernst astma en COPD Plaats reversibiliteitstest bij astma en

Nadere informatie

Voor persoonlijk gebruik, niet ter distributie

Voor persoonlijk gebruik, niet ter distributie Voor persoonlijk gebruik, niet ter distributie ASTMA en COPD: de juiste combinatietherapie voor de juiste patiënt Guy BRUSSELLE Dienst Longziekten UZ Gent 10/02/2015 Astma en COPD: overzicht Astma versus

Nadere informatie

De longen als doelgebied

De longen als doelgebied CAHAG 017 1 Inhalatietechnologie en Medicatie Disclosure form CAHAG 017 CAHAG 017 Het belang van inhalatietechnologie voor een optimale luchtwegbehandeling Disclosure belangen spreker Geen (potentiële)

Nadere informatie

drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland

drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland 1. Nieuwe producten Inhoud 2. Gewenste nieuwe producten? 3. Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten 1. Nieuwe producten weten? 1. Nieuwe producten www.inhalatorgebruik.nl

Nadere informatie

FTO-module. Astma en COPD: inhalatoren en instructies. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst

FTO-module. Astma en COPD: inhalatoren en instructies. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst FTO-module Astma en COPD: inhalatoren en instructies Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst 22-02-2016 Colofon Auteur Marloes Dankers, apotheker, Instituut voor Verantoord Medicijngebruik Met medeerking

Nadere informatie

Inhalatietherapie 24-4-2014

Inhalatietherapie 24-4-2014 Inhalatietherapie Geert Celis Hvpk FM Pneumo Inhoud Waarom inhalatietherapie? Inhalatiemedicatie: soorten, werking, toedieningsvorm Soorten inhalatoren Inhalatie en tracheo(s)tomie Lokale nevenwerkingen:

Nadere informatie

Medicamenteuze therapie bij COPD

Medicamenteuze therapie bij COPD Medicamenteuze therapie bij COPD Workshop Bert van Bremen 28 maart 2017 Amsterdam 20 april 2016 Zwolle Disclosure sheet Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder

Nadere informatie

Hepatitis Congres, 16 september 2014. drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland

Hepatitis Congres, 16 september 2014. drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland Hepatitis Congres, 16 september 2014 drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland Inhoud 1. Nationaal Plan van Aanpak Hepatitis? 2. Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten 3. Lessen 1. Nationaal

Nadere informatie

Inhaleren met de Novolizer

Inhaleren met de Novolizer Inhaleren met de Novolizer Poederinhalator voor kinderen vanaf ± 7 jaar De arts heeft vastgesteld dat je problemen hebt met je luchtwegen. Je krijgt daarvoor medicijnen in poedervorm. Dit poeder zit in

Nadere informatie

ASTMA PROTOCOL CELLO. Leiden

ASTMA PROTOCOL CELLO. Leiden ASTMA PROTOCOL CELLO Leiden Mei 2011 1 Inleiding Dit protocol omvat uitleg ziektebeeld, diagnose, doelstellingen, niet medicamenteuze therapie, medicamenteuze therapie en schema dosering inhalatiemiddelen.

Nadere informatie

EVALUATIE REGIONALE TRANSMURALE AFSPRAKEN COPD

EVALUATIE REGIONALE TRANSMURALE AFSPRAKEN COPD EVALUATIE REGIONALE TRANSMURALE AFSPRAKEN COPD Mari-Liis Päeva Begeleiders: dr. I. Looijmans, A. Borgdorff, prof. dr. N. de Wit Stageperiode P6 P7 2017 Inhoud Regionale transmurale afspraken (RTA) RTA

Nadere informatie

Acetylcysteïne wordt niet aanbevolen bij de behandeling van COPD, omdat geen voordeel is aangetoond ten opzichte van placebo. fenoterol/ipratropium

Acetylcysteïne wordt niet aanbevolen bij de behandeling van COPD, omdat geen voordeel is aangetoond ten opzichte van placebo. fenoterol/ipratropium 5 10 Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 1 juli 2016 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen reageren. COPD Onderhoudsbehandeling

Nadere informatie

INNOVATIES IN DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD. Prof. Dr. W. De Backer UA

INNOVATIES IN DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD. Prof. Dr. W. De Backer UA INNOVATIES IN DE BEHANDELING VAN ASTMA EN COPD Prof. Dr. W. De Backer UA Nieuwe inzichten/mogelijkheden voor inhalatie Talrijke nieuwe producten of devices - Bestaande producten in nieuwe/andere devices

Nadere informatie

Casusschetsen astma/copd

Casusschetsen astma/copd Casusschetsen astma/copd 7 augustus 2000 Casusschets 1 Mevr. N, is een 26 jarige adipeuze Surinaamse vrouw die sinds 1994 in Nederland woonachtig is. Sinds haar komst naar Nederland heeft zij in wisselende

Nadere informatie

FTO-module COPD. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst

FTO-module COPD. Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst FTO-module COPD Werkmateriaal voor een FTO-bijeenkomst Colofon Auteur Marloes Dankers, apotheker, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik Met medewerking van Persijn Honkoop, huisarts, NHG Karen de

Nadere informatie

NHG-Standaard Astma bij volwassenen

NHG-Standaard Astma bij volwassenen M27 NHG-Standaard Astma bij volwassenen Derde herziening Smeele I, Barnhoorn MJM, Broekhuizen BDL, Chavannes NH, In t Veen JCCM, Van der Molen T, Muris JW, Van Schayck O, Schermer TRJ, Snoeck-Stroband

Nadere informatie

Medicatiestaking bij longfunctietest

Medicatiestaking bij longfunctietest Medicatiestaking bij longfunctietest In overleg met uw arts heeft u besloten om binnenkort een longfunctietest te ondergaan. Om deze longfunctietest goed te kunnen uitvoeren, kan het zijn dat u voorafgaand

Nadere informatie

Introductie Boehringer Ingelheim

Introductie Boehringer Ingelheim Introductie Boehringer Ingelheim Kenmerken Boehringer Ingelheim Familiebedrijf, sinds 1885, Ingelheim am Rhein, Duitsland Niet beursgenoteerd, lange termijn strategie 145 vestigingen in 45 landen Ruim

Nadere informatie

Astma en COPD Nieuwe ontwikkelingen. Regien Kievits, kaderarts astma/copd CAHAG-cursus 2017 CAHAG POH

Astma en COPD Nieuwe ontwikkelingen. Regien Kievits, kaderarts astma/copd CAHAG-cursus 2017 CAHAG POH Nieuwe ontwikkelingen Astma en COPD 2017 Regien Kievits, kaderarts astma/copd CAHAG-cursus 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Het gebruik van de verschillende inhalatoren

Het gebruik van de verschillende inhalatoren Longgeneeskunde Inhaleren Inhalatiemedicijnen Bij de behandeling van astma en COPD (chronische bronchitis en longemfyseem) wordt er gebruik gemaakt van verschillende inhalatie medicijnen. Ze zijn onder

Nadere informatie

Astma behandelplan. Kindergeneeskunde. mca.nl

Astma behandelplan. Kindergeneeskunde. mca.nl Astma behandelplan Kindergeneeskunde mca.nl Inhoudsopgave Telefonisch spreekuur 2 Hoe werken de medicijnen? 3 Tips 3 Groene zone 4 Oranje zone 5 Rode zone 6 Afbouwschema Ventolin/Salbutamol/Airomir 100

Nadere informatie

Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten

Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma Chronische ontstekingsreactie van de luchtwegen die samengaat met de neiging van het luchtwegsysteem om sneller

Nadere informatie

Inhaleren moet je leren Droog oefenen Geneesmiddelen op maat

Inhaleren moet je leren Droog oefenen Geneesmiddelen op maat In Nederland heeft één op de tien mensen last van een chronische aandoening aan de luchtwegen. Dit kan astma zijn, chronische bronchitis of emfyseem. Voor astma, chronische bronchitis en emfyseem samen

Nadere informatie

Inhalatietherapie. Hvpk fm pneumologie

Inhalatietherapie. Hvpk fm pneumologie Inhalatietherapie Geert.celis@uzleuven.be Hvpk fm pneumologie Therapie(on)trouw 50-70% van de chronische patiënten die geneesmiddelen gebruiken breekt voortijdig zijn behandeling af, zelfs al kort na

Nadere informatie

Inhalatietherapie i e m lda m o r n i t g e o g r t z u m

Inhalatietherapie i e m lda m o r n i t g e o g r t z u m Inhalatietherapie imelda omringt u met zorg Inhoud Inleiding 3 De dienst pneumologie 3 Medicatielijst 4 2 De inhalatietoestellen Overzicht 6 Aerolizer 8 Autohaler 10 Breezehaler 12 Diskus 14 Dosisaërosol

Nadere informatie

Inhaleren met de Turbuhaler

Inhaleren met de Turbuhaler Inhaleren met de Turbuhaler poederinhalator voor kinderen vanaf ± 7 jaar De arts heeft vastgesteld dat je problemen hebt met jouw luchtwegen. Je krijgt daarvoor medicijnen in de vorm van poeder. Deze poeder

Nadere informatie

Histaminedrempelbepaling

Histaminedrempelbepaling Deze informatie is ook te vinden in de JBZ Zorgapp. www.jbzzorgapp.nl Longgeneeskunde Histaminedrempelbepaling Afspraak Dag en datum:... dag... Tijd:... uur Waar: Longgeneeskunde functieonderzoeken, gebouw

Nadere informatie

Workshop: Reversibiliteitstest

Workshop: Reversibiliteitstest Workshop: Reversibiliteitstest Kevin De Soomer Longfunctie UZA VVLR, Colloquium 2016 Bronnen: Standaardisatie rapport ATS/ERS 2005 GINA richtlijnen GOLD richtlijnen Stellingen: JUIST / FOUT 1. Om de reversibiliteit

Nadere informatie

Astma bij Kinderen. Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits

Astma bij Kinderen. Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits Astma bij Kinderen Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits Wat wil je weten? Astma is meest voorkomende chronische ziekte bij kinderen Prevalentie: 8 10 % van alle kinderen Standaarden: NHG- en Zorgstandaard

Nadere informatie

Astma en COPD VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER

Astma en COPD VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER Astma en COPD WAT ZIJN DE KLACHTEN MEDICIJNEN OM UW KLACHTEN TE VERMINDEREN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN OP RECEPT VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?

Nadere informatie

Piepjes en Pufjes. 8 september 2014

Piepjes en Pufjes. 8 september 2014 Piepjes en Pufjes 8 september 2014 NHG standaard: Astma bij kinderen Patrick Bindels Huisarts Praktijk Buitenhof Hoofd afdeling Huisartsgeneeskunde Erasmus MC Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen bij astma

Nadere informatie

Behandelplan 1. Medicijnen gebruiken

Behandelplan 1. Medicijnen gebruiken Behandeling van COPD Als de diagnose COPD is gesteld, krijgt u te maken met verschillende zorgverleners die hun best doen voor een goede behandeling van COPD. Ook verwachten zij iets van u als patiënt.

Nadere informatie

Easyhaler. Diskushaler Schuif de beschermkap van de Diskushaler open door de inkeping met je duim naar rechts te schuiven

Easyhaler. Diskushaler Schuif de beschermkap van de Diskushaler open door de inkeping met je duim naar rechts te schuiven Schud de Easyhaler voor gebruik Easyhaler Verwijder de beschermdop Laad de Easyhaler door éénmaal op het oranje bovenstuk te drukken: KLIK Adem zo krachtig en diep mogelijk in via de mond Neem de inhalator

Nadere informatie

Bijsluiter gebruik astma (kinderen) indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3

Bijsluiter gebruik astma (kinderen) indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3 Bijsluiter gebruik astma (kinderen) indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 3 Inhoud Overzicht van de indicatoren... 2 Populatie... 2 Monitoring... 2 Beschrijving

Nadere informatie

Inspanningsonderzoek bij astma op de longfunctieafdeling

Inspanningsonderzoek bij astma op de longfunctieafdeling Inspanningsonderzoek bij astma op de longfunctieafdeling Belangrijk: Lees deze folder bijtijds en goed door. Met sommige longmedicijnen moet u tijdelijk stoppen. Om vast te stellen of u inspanningsastma

Nadere informatie

Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma

Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma Patiënteninformatie Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma Informatie over verschillende toedieningsvormen van inhalatiemedicatie Inhoudsopgave Pagina Kinderastmateam 4 Babyhaler 5 Instructie 5 Onderhoud

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker De mening van zorgprofessionals over inhalatiemedicatie instructie - Een focusgroep onderzoek - Hester Hoving Vera Otermann Studenten Geneeskunde Huisartsgeneeskunde UMCG Disclosure belangen spreker (potentiële)

Nadere informatie

FOSTER NEXTHALER. Gebruiksinstructie voor de patiënt. Extrafijn inhalatiepoeder Beclometason+Formoterol

FOSTER NEXTHALER. Gebruiksinstructie voor de patiënt. Extrafijn inhalatiepoeder Beclometason+Formoterol FOSTER NEXTHALER Gebruiksinstructie voor de patiënt Extrafijn inhalatiepoeder Beclometason+Formoterol Uw arts heeft u de FOSTER NEXThaler voorgeschreven voor de onderhoudsbehandeling van uw astmaklachten.

Nadere informatie

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen

Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen COPD: Inhalatiemiddelen bij COPD kritisch bekeken 1. Toelichting In dit onderwijsmateriaal, gebaseerd op de herziene NHG-Standaard COPD (juli 2007), de CBO-richtlijn medicamenteuze therapie van COPD (2007)

Nadere informatie

Waar hebben jullie als longverpleegkundigen behoefte aan om je werk beter te kunnen doen?

Waar hebben jullie als longverpleegkundigen behoefte aan om je werk beter te kunnen doen? Waar hebben jullie als longverpleegkundigen behoefte aan om je werk beter te kunnen doen? Ledendag V&VN Longverpleegkundigen 2 juni 2015 - Reehorst Ede Long Alliantie Nederland Emiel Rolink Inhoud 1. Long

Nadere informatie

Aanwezig zijn huisartsen en hun praktijkondersteuner, een longarts, longverpleegkundige van het ziekenhuis, kaderarts astma/copd van zorggroep ELZHA.

Aanwezig zijn huisartsen en hun praktijkondersteuner, een longarts, longverpleegkundige van het ziekenhuis, kaderarts astma/copd van zorggroep ELZHA. Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 8 oktober 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek

Nadere informatie