MIND & MOVEMENT COACH. Lichaamsvet

Transcriptie

1 Lichaamsvet Als je wilt gaan afvallen, dan kan het zijn dat je veel vragen hebt over het vet dat je kwijt wilt gaan raken om jouw doel te bereiken. Wat is nu vetweefsel? Hoe ontstaat vetweefsel? Heb je vetweefsel nodig? Welke functie heeft het binnen ons lichaam? Vragen waarop je graag een antwoord wilt hebben en waarvan je hier een basis kan lezen. Wil je meer weten? Dan verwijzen we je naar: Wat is vetweefsel? Vetweefsel valt onder de typen bindweefsel, waarvan we er verschillende in ons lichaam aanwezig hebben. Een van de bekendste vormen van bindweefsel is onze huid, ook wel de dermis genoemd. In tegenstelling tot de bovenste laag van onze huid, de epidermis (opperhuid), waarbij de cellen dicht bij elkaar liggen, liggen de cellen van bindweefsel meer verspreid tot elkaar, met daartussen vele vezels. Er zijn twee soorten vetweefsel: wit en bruin vetweefsel. Op volwassen leeftijd heb je voornamelijk wit vetweefsel in je lichaam. Dit vetweefsel ligt vooral onder de huid en ook rondom de interne organen. Het bruine vetweefsel komt voornamelijk voor bij pasgeboren kinderen. Bruin vetweefsel bevat meer speciale celonderdelen die energie opwekken en is beter doorbloed. Het is vooral actief in het genereren van lichaamswarmte door de verbranding van vetzuren en glucose. Als volwassene is het bruine vetweefsel vaak gemengd met het witte. Bij mannen bestaat ongeveer 15 tot 20% van het lichaamsgewicht uit vetweefsel en bij vrouwen 20 tot 25%, afhankelijk van de leeftijd en of je een gezonde leefstijl er op nahoudt. Lees meer over het meten van ons vetpercentage bij het hoofdstuk: Gezonde taille De functie van vetweefsel De belangrijkste functie van vetweefsel is de opslag van energie in de vorm van vet. Het is een reserve die weer aangesproken kan worden als het lichaam dit nodig heeft. Dit proces noemen we metabolisch actief. Dit laatste is zeker belangrijk als we het hebben over afvallen. Daarnaast heeft de onderhuidse vetlaag in ons lichaam een isolerende werking en helpt ons bij het in stand houden van onze lichaamstemperatuur omdat vetweefsel slecht warmte geleid. Tevens

2 draagt vetweefsel bij aan de ondersteuning en vorming van het lichaam. Rondom onze organen bevindt zich ook vetweefsel, als beschermende en ondersteunende functie. Het vet rondom de organen vult lege ruimtes op en zorgt er voor dat de organen op de juiste plek blijven. Het vet in onze handpalmen en voetzolen dient al stootkussen. Hoe ontstaat van (een overschot) aan vetweefsel Het opslaan en afgeven van vetten (energie) als ons lichaam dit nodig heeft is de belangrijkste functie van ons vetweefsel. Bij dit metabolisch proces zijn hormonen betrokken die door het vetweefsel zelf gereguleerd worden. Daarnaast speelt ons spijsverteringsstelsel een belangrijke rol in het opslaan van vetten (sensoren in ons lichaam die in de gaten houden hoe de energiebalans is in ons lichaam) en hormonen in de hersenen die invloed hebben op ons eetpatroon. Simpel weg gezegd, is er te weinig energie in ons lichaam, dan moeten we eten. Maar er zijn signalen die ons misleiden, denk aan bv. suikerverslaving. Onze hersenen zijn steeds opzoek naar dopamine die ons een prettig gevoel geven. Lees hier meer over bij het hoofdstuk over: FOOD Een volwassen man met een niet al te actieve levensstijl heeft per dag 2500 kilocalorieën nodig. Voor een volwassen vrouw zijn dat 2000 kilocalorieën. De meeste energie uit deze kilocalorieën, ongeveer 75 procent, wordt gebruikt om in leven te blijven. Het is energie die ons lichaam nodig heeft om te functioneren, bv. ons werking van hart, longen, bloed dat wordt rond gepompt om op temperatuur te blijven, etc. Dit noemen we onze rustmetabolisme. De exacte energie die nodig is, is voor ieder mens verschillend. Het hangt af van je geslacht, leeftijd, spiermassa, etc. Ongeveer 15 procent energie wordt gebruikt om je voedsel te verteren. De overige 10 procent gebruiken we voor het maken van bewegingen. Eet je meer, dan kom je aan. Eet je minder, dan val je af. Dat klinkt heel simpel, maar in ons dagelijks leven is dit principe soms lastiger vol te houden of waar te maken dan we graag zouden willen. Dit heeft te maken met verschillende factoren. Denk bv. aan hoeveel bewegen we tegenwoordig, als we het vergelijken met 200 jaar geleden of de oertijd. Welk soort eten kunnen we kopen in de supermarkt t.o.v. het eten dat we zelf verbouwen of konden verkrijgen via ruilhandel. Of welke soorten verleidingen er zijn in de vorm van reclame? Ons voedsel heeft een hoge energiedichtheid, het bevat veel vetten, koolhydraten (in de vorm van bv. suikers) en we nemen massaal meer energie tot ons dan we verbruiken op één dag. Te veel energie vindt ons lichaam minder erg dan een te kort. Als je te weinig eet, dan zorgt je lichaam er voor dat je honger krijgt, maar als je te veel eet, dan is het voor het lichaam geen probleem. Omdat onze voorouders enkele miljoenen jaren geleden een voedselschaarste hebben meegemaakt is het lichaam zo ingesteld dat wanneer het voedsel binnenkreeg het direct ging opslaat. Dit omdat in een periode van schaarste de opgeslagen reserves weer aangesproken konden worden. De periode van schaarste is tegenwoordig verdwenen, maar ons lichaam is hetzelfde gebleven. Daarnaast is ons lichaam steeds opzoek naar nieuwe voedingsstoffen (verschillende soorten voedsel), om er voor te zorgen dat wij voldoende verschillende vitaminen en mineralen binnen krijgen die ons lichaam nodig heeft om te functioneren. Lees meer in ons hoofdstuk FOOD over onze stofwisseling, onze suiker of eetverslaving, onze veranderingen in eetpatroon en wat onze genen willen wat wij eten. Gevaarlijk buikvet? Op 10 April in 2008 publiceert de Elsevier een artikel over overgewicht in Nederland, gebaseerd op statistieken van het CBS uit zijn Permanent onderzoek leefsituatie (2005), een steekproefonderzoek onder circa tienduizend mensen van alle leeftijden. Sinds een lange tijd wist het CBS te melden dat Nederlanders iets gezonder leven. Het percentage van volwassenen die overgewicht hadden, zowel man als vrouw, daalde en meer Nederlanders voldeden aan de nor gezond bewegen. Helaas telt ook in 2005 nog steeds één op de tien volwassenen met een ernstig overgewicht, oftewel obesitas.

3 Helaas kon men niet uit het onderzoek halen waar deze overtollige vetcellen bij de mensen met overgewicht en obesitas zich bevinden. We kennen allemaal wel de opmerking: Ben je een appeltje of een peertje? Waar slaat het overtollige vet zich op bij jou? Op de romp of op de heupen en de benen? Het is jammer dat dit onderzoek deze belangrijke informatie niet heeft kunnen bepalen, want dan zouden we kunnen vaststellen of de afname van mensen met obesitas een groter effect op de verbetering van de volksgezondheid kunnen betekenen. Als we kijken naar de manier waarop het vetreserve wordt opgeslagen, dan kunnen we verklaren dat het opslaan van vet rondom de romp schadelijker of gevaarlijker is, dan rondom de heupen en dijen. Hoe zit dat dan? Naast de functie de vet heeft in ons lichaam, kan buikvet of ook wel visceraal vet genoemd andere (nadelige) effecten hebben op ons lichaam. Ook is al lang bekend dat veel mensen die lijden aan een ongezonde combinatie van overgewicht vaak klachten hebben als: Het ontwikkelen van ouderdomsdiabetes. Een meerderheid van de patiënten met diabetes mellitus type 2 heeft zo'n dikke buik. (Montague & O Rahilly, 2000) Diverse ziektes als hart- en vaatziekten (Yusuf et al., 2004); Denk bv. aan aandoeningen aan de vaatwanden, zoals dichtslibben, waardoor er een hoge bloeddruk ontstaat, waardoor het hart extra belast wordt. ontstekingsziektes, (Marette, 2003); Er wordt wel eens uitgesproken dat buikvet een soort kleine ontstekingen zijn. Dit valt te verklaren richting het gegeven dat het de aanwezige enzymen het hormoon cortisol naar cortison beïnvloeden. Cortisol kennen we ook als het stresshormoon en heeft ondermeer invloed op het verteren van ons eten en het afweersysteem. Cortison betreft een steriodhormoon wat nog wel eens een positieve bijdrage tegen artritis kan bewerkstelligen. Overigens is het bestrijden van artritis met andere middelen effectiever., kanker en longaandoeningen (Mokdad et al., 2003) Verlaging van het goede HDL-cholesterol. Zo heeft vet in de buik een effect op de stofwisseling. Bijvoorbeeld diep buikvet geeft een grote hoeveelheid vetzuren direct aan de lever af. Dit kan leiden tot een verhoging van de bloeddruk en de bloedsuikerspiegel en een verlaging van het goede HDL-cholesterol. Daarnaast blijkt vetweefsel diep in de buik in staat om een groot aantal hormonen en cytokinen te produceren, die van invloed zijn op de insulinegevoeligheid (verminderde gevoeligheid voor insuline: Kern et al., 2001)en zelf een rol zou kunnen spelen in het ontstaan van insulineresistentie.

4 Deze eerder genoemde invloeden kunnen leiden tot meer zichtbare problemen op den duur, bv. hart- en vaatklachten, suikerziekte, etc. Het is dus beter om de eerder genoemde problemen in een vroeger stadium te constateren, dan te wachten tot er ernstigere klachten ontstaan. Preventieve geneeskunde dat voorkomt, is beter dan genezen. Gezonde taille Je zou denken dat alleen mensen met overgewicht last hebben van overtollig buikvet, maar ook als je niet te zwaar bent kan je hier last van hebben. Je kan nl. een gezond gewicht hebben (BMI), maar dat het vet zich verhoudingsgewijs meer rond de romp zich opslaat, i.p.v. zich ook te verdelen over heupen, benen, etc. Hierdoor bepalen we niet meer alleen het overgewicht aan de hand van de BMI index, maar beoordelen we ook aan de hand van de buikomtrek. Lees meer hierover in het item: Gezonde taille [Buik]vet voorkomen of verbranden Uiteraard is het voorkomen van te veel buikvet natuurlijk de beste oplossing, maar ook om het te verliezen zijn de onderstaande feiten handig om te weten om je eet en beweegpatroon hier op aan te passen. Plaatselijk vet verbranden is niet mogelijk Het plaatselijk vet verbranden rondom spiergroepen die je traint is helaas niet mogelijk. Dat dit mogelijk zou zijn is een fabel waar veel mensen van denken dat het waarheid is. Natuurlijk kan je een losse spiergroep wel trainen, bv. buikspieren, maar dit trainen heeft effect op de spiergroep en helaas geen invloed op het aanwezige vet in het gebied. Door het trainen van de spier bouw je spiermassa op. Het opbouwen van spiermassa gaat langzaam, maar wat je wel merkt is dat het gebied strakker en steviger zal gaan aanvoelen. Dit is omdat spiermassa steviger is dan vet. Als je je training combineert met bv. duurtraining of HITT workout en het aanpassen van je voedselinname, kan het zo zijn dat in het algemeen jouw vetpercentage naar beneden gaat waardoor je plaatselijk beter ziet wat je getraind hebt, bv. die mooie buikspieren. Daarnaast willen we wel opmerken dat het niet wordt aangeraden om één enkele spiergroep alleen maar te trainen. Het is verstandiger om een total body workout uit te voeren of minimaal de tegenover [antagonist] liggende spiergroep en hulpspiergroepen ook te trainen. Dit om blessures te voorkomen. Lees hier meer over in het hoofdstuk: TRAINEN: SPIERGROEP Als we een HITT training vergelijken met een duurtraining [met lage hartslag of met hogere hartslag voor cardio workout], dan verbranden we meer tijdens een HITT training tijdens een korte trainingstijd van bv. 30 minuten. Wil je hier meer over lezen? Kijk dan op: TRAINEN: HARTSLAGZONES, in dit artikel vind je de url naar de betreffende pagina.

5 Indirecte invloed van spieren op de vetverbranding Vaak horen we: Als je wilt afvallen, dan moet je meer doen aan sport: cardiotraining. Het effect van cardiotraining is het verbranden van energie op het moment dat we bezig zijn met de training en deze zelfde energie die we hebben verbruikt aanvullen tijdens onze rustperiode. Maar wat we vaak niet weten is dat als krachttraining een onderdeel van onze workout zouden maken het trainingsresultaat groter kan zijn. Door aan krachttraining te doen vergroten de spieren. Een grotere spiermassa heeft meer onderhoudsenergie en dus voedingsstoffen nodig. Door het vergroten van de spiermassa zal er meer verbranding plaats vinden en versnel je jouw stofwisseling. Dit in tegenstelling tot vetmassa, deze heeft geen stofwisseling. Je lichaam gaat dus meer energie verbruiken zonder dat het wordt opgeslagen als vet. Eet je iets minder, waardoor je minder energie tot je neemt dan je verbruikt, dan zal je lichaam vetreserves gaan aanspreken en zal je vet gaan verbranden. Bronvermelding: 23 januari januari januari januari 2016