V E R S L A G. Van de openbare vergadering van de raad der gemeente Hengelo (O), gehouden op dinsdag 24 juni 2008 te uur

Transcriptie

1 V E R S L A G Van de openbare vergadering van de raad der gemeente Hengelo (O), gehouden op dinsdag 24 juni 2008 te uur

2 --

3 1 24 juni 2008 V E R S L A G Van de openbare vergadering van de raad der gemeente Hengelo (O), gehouden op dinsdag 24 juni 2008 te uur Voorzitter: de burgemeester, drs. F.A.M. Kerckhaert Griffier: mevrouw A. Haarhuis Aanwezig zijn de leden: B. Akkus, Z. Alkan, mevrouw H.J. Buursink, B. Carlak (later), F.J.H. Coopman, mevrouw H. Demiroz, mevrouw J.M.J. Doornbos-Geerdink (later), W. Dragt (later), R.J. Fens, Y. Gouriye, J.W.M. Harink (later), mevrouw M.G. Heidkamp, J.T.J. Heijstek, W.L.M. van den Heuvel, mevrouw M.A. ten Heuw, mevrouw J.H. ter Hofte-Visser, S.M.A. Horsthuis, mevrouw M.C.M. Huiskes (later), W. Jager, L.F.M. Janssen, W.A. Joosten, G. Knegt (later), mevrouw M. Koopman (later), J. Kruiskamp, mevrouw B.M.C. Langenkamp-Mosman, W. Miedema, V.H. Mulder (later), W. Mulder, A. Otten, mevrouw E.Y. Prent, J.J.H. Rikkerink, mevrouw M.B. Rouwet-Smits, P.G. Rutgers (later), M. Vondeling (later), mevrouw G.M. Weenink-Poorthuis, W.A. Winter (later) Afwezig is het lid: F. van Grouw Aanwezig zijn de wethouders: J. Bron, G.A. ter Ellen, B. Otten (later), mevrouw A.E. Oude Alink en G.A.Th. Weber De Voorzitter opent de vergadering en spreekt als volgt: Dames en Heren! Ik heropen de geschorste vergadering van de gemeenteraad van Hengelo. Van de heer Van Grouw is bericht van verhindering ontvangen. De overige nog niet aanwezig raadsleden zullen in de loop van vanavond binnenkomen; de heer Rutgers, mevrouw Buursink, de heer Akkus, mevrouw Koopman, de heer Winter, de heer Harink, mevrouw Huiskes, de heer V. Mulder, de heer Dragt, de heer Carlak, mevrouw Doornbos. E3 Gebiedsontwikkeling luchthaven Twente De Voorzitter: Dit punt hebben we geagendeerd om, als we het willen, nog enige invloed te hebben voor 17 juli. Gisteren was de vraag of we het wel of niet moeten bespreken. We gaan eerst besluiten of we het wel of niet willen bespreken. Zo ja, dan hoop ik dat we dat kort kunnen doen. De heer Ter Ellen (Wethouder): Voorzitter! Ik heb met Enschede gebeld. De gemeenteraad van Enschede heeft, omdat zij partner is in VTM, de inspraakreacties van alle andere willen afwachten en pas aan het eind van die inspraak zelf de behandeling wil doen. Dat is de reden dat dit punt in de raad van Enschede niet is behandeld. De Voorzitter: Ik zou met u willen overwegen om deze mogelijkheid toch aan te pakken om een reactie te geven. Ik wil weten wat u daarvan vindt en of we tot stemming moeten overgaan. De heer Jager (GroenLinks): Ik heb de afgelopen week alle fractievoorzitters twee keer g d. Daarin hebben we duidelijk gemaakt dat wat ons betreft er geen haast is met het reageren. Mijn informatie is dat in Enschede is besloten het nu niet te behandelen, omdat de agenda vol zit, net zoals wij dat hebben. Ook in de provincie komt het pas later aan de orde. Ik heb begrepen van het college dat zij van ons heel graag een eerste reactie wil ontvangen. Wat mij betreft hoeft het niet, dus ik vraag ook aan de anderen of men het wel of niet nu wil bespreken. Bij handopsteken wordt gestemd over het wel of niet nu behandelen van dit agendapunt. De fractieleden van GroenLinks en Progressief Hengelo zijn tegen het nu behandelen. De Voorzitter: Agendapunt wordt dus nu behandeld. Ik wil de heer Jager vragen om zijn betoog voort te zetten. De heer Jager (GroenLinks): Ik ga niet alles herhalen wat ik in die mail geschreven heb. Dat lijkt me overdreven en we hebben ontzettend veel te doen vandaag, dus ik wil het kort houden. Ik heb de berichten van het college enigszins aangepast en doorgestuurd aan alle fractievoorzitters. Ik wil vragen of de partijen instemmen met deze reacties. Daar wil ik het in eerste instantie bij laten.

4 2 24 juni 2008 De heer Van den Heuvel (SP): Wij zijn het niet helemaal eens met GroenLinks om maar zo weinig mogelijk te zeggen, want er is nadrukkelijk gezegd dat we tot 16 juli de gelegenheid hebben om onze inspraak te doen bij de VTM en het gaat erom, of we het eens zijn met de uitgangspunten die ze gehanteerd hebben en vervolgens met de conclusies. Wij zijn het niet eens met de uitgangspunten die de VTM heeft gehanteerd. Dat is denk ik het belangrijkste, want op basis van die uitgangspunten gaat het onderzoek verder. In de uitgangspunten van de VTM missen wij een aantal belangrijke zaken, waaronder: 1. Bij de milieueffecten is alleen gekeken naar de lokale effecten, dus stikstofoxide en fijnstof zijn beoordeeld, maar grootschalige effecten, met name uitstoot van broeikasgassen, zijn helemaal niet meegenomen in de afwegingen. Dat vinden wij belangrijk. Wij zouden die veel zwaarder willen laten wegen. 2. In de presentatie wordt benadrukt, dat er geen verdringingseffecten mogen optreden, maar kijkend naar de rapporten kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat alles wat ze noemen tot verdringingseffecten leidt. Dus dat lijkt me een groot probleem. Er zal meer onderzocht moeten worden dan nu het geval is. Ik denk dat je dan ook andere opbrengsten krijgt. 3. Verder wordt ervan uitgegaan dat bijvoorbeeld de natuurwaarde nauwelijks positieve externe effecten heeft. Als je dat als uitgangspunt neemt, dan betekent dat ook, dat wanneer je aan de knop draait van meer natuur, dat het weinig oplevert. Maar dat is een aanname waar wij het ook niet mee eens zijn. Wij zouden graag zien dat ze wat dat betreft nog eens goed naar de aannames kijken, want dat bepaalt ook wat er gebeurt als je aan de knoppen draait. 4. Daarnaast, en dat is meer ons algemene standpunt dat wel bekend zal zijn, vinden wij dat vliegverkeer alleen voor lange afstanden een goede optie is en wij zijn tegen het regionale vliegverkeer. Dus op afstanden waar ook de trein een goed alternatief zou zijn, vandaar dat we altijd zeer terughoudend zijn tegenover regionale luchtvaart. 5. Ten slotte wil ik opmerking dat de woningbouwprogrammering die daar voorligt, zich uitsluitend richt op de rijkste 10% van de bevolking. Dat vinden wij geen goede zaak. Nog afgezien van het feit dat het concurreert met andere woningbouwprogramma's, waar iedereen zich tegenwoordig op lijkt te richten, vinden wij dat deze gemengd moeten zijn, en zich niet alleen mag richten op de bovenlaag. Wat dat betreft hebben we redelijk wat kritiek op de voorstellen. De heer Winter en wethouder Otten hebben zich inmiddels bij de vergadering gevoegd. De Voorzitter: Ik kan me voorstellen dat u de voorliggende voorstellen niet zult willen ondersteunen. De heer Winter (PvdA): Ik heb het begin natuurlijk gemist. Gisteren kwam even aan de orde of het überhaupt wel ter discussie kwam. De Voorzitter: Correct, en nu bespreken we het voorstel zoals het college het heeft voorbereid, maar daarvan heeft de heer Jager gevraagd of de fracties goedkeuring geven aan de door hem in het voorstel aangebrachte wijzigingen. De SP heeft daarvan net gezegd het hele voorstel af te keuren. Wilt u even wachten en dat ik eerst iemand anders het woord kan geven? De heer Winter (PvdA): Als u wilt, heel graag. Dank u. De heer Horsthuis (VVD): Voorzitter! Wij hebben onlangs van de heer Kuenzli van de VTM een voorlichtingsavond gehad, die wij hebben ervaren als uitermate transparant en inzichtelijk. Hij heeft de door ons gemaakte kritische kanttekeningen uitstekend kunnen pareren in onze optiek. De heer Coopman heeft destijds ook al gezegd dat door de transparantie en de manier waarop met de materie is omgegaan je het proces zou moeten laten afronden. Aan het eind heeft natuurlijk iedereen de vrijheid om zijn keuze te maken. Wij als VVD kiezen nog steeds voor een vliegveld; laat daar geen misverstand over zijn. De heer Jager (GroenLinks): Voorzitter! Het is niet zo, dat als u ervoor kiest deze twee vlekkenplannen te laten ontwikkelen, u ook kiest voor de aannames die erin gedaan worden. Die aannames zijn: 40% natuur, 40% economie, 20% financiering. Daar kiest u dan voor. Het klopt dat u pas volgend jaar kiest voor wel of geen luchthaven. Dat betekent dan ook dat u ervoor kiest de kaders van deze raad te verlaten. Want beide vlekkenplannen voldoen niet aan de kaders van deze raad.

5 3 24 juni 2008 De heer Horsthuis (VVD): Ik ben het niet met u eens. Ik denk dat in 2005 door de toenmalige raad beslissingen zijn genomen. Wij hebben ons als VVD daarbij niet aangesloten, dus daar distantiëren we ons nog steeds van. De heer Kuenzli heeft gezegd dat op het moment dat je het verhaal op tilt wilt zetten, je moet kiezen voor 90% voor het milieu. Dan krijg je een volstrekt ander verhaal. Dat ben ik met u eens. Wij kunnen ons vinden in de verhouding We realiseren ons dat het aannames zijn, maar de manier waarop hij met de materie is omgegaan, betekent dat wij vertrouwen hebben in de wijze waarop hij dit onderzoek gaat doen en die twee vlekkenplannen gaat uitwerken. De heer Jager (GroenLinks): Voorzitter! Dit is waar we al een beetje bang voor waren. Volgens mij zijn dit zaken waar we het in september over moeten hebben, maar ik wil één ding zeggen over wat de heer Horsthuis zegt. De raad heeft destijds een kader aangenomen. Daar was u het niet mee eens, maar het is wel aangenomen. Het is wel een kader van de raad. De heer Horsthuis (VVD): Maar we blijven bij onze eigen mening. Wij hoeven toch niet te volgen wat de raad in gezamenlijkheid gezegd heeft? Ik ben nog steeds tegen de Parkeernota van gisteravond. Daar ga ik me niet plotseling naar schikken en dat geldt hier ook voor. Ik respecteer alleen de stemming die er is geweest; laat daar geen misverstand over zijn. Wij stemmen in met het vlekkenplan en wij denken nog steeds dat het proces uitstekend is. Uiteraard bepalen wij aan het eind onze uiteindelijke keuze. De heer Heijstek (Progressief Hengelo): Dank u, voorzitter! Voor een groot deel kunnen wij instemmen met het betoog dat de heer Van den Heuvel heeft gehouden. Met dien verstande dat wij niet per definitie tegen regionale luchtvaart zijn en niet per definitie een rijke wijk zouden willen uitsluiten op dat punt. Ik denk dat het ook wat vroeg is om een reactie te geven, maar dat gebied ligt er toch mooi bij en wat ons betreft hoeft het helemaal niet meteen ontwikkeld te worden en zeker niet op deze manier. Wij denken dat als we er op deze manier mee verdergaan, het ertoe zal leiden - hoewel dat misschien niet zichtbaar is - dat het altijd de variant wordt met luchthaven. Terwijl je ook moet kijken wat er in Den Haag gebeurt. Als minister Bos straks zegt dat hij gaat investeren in Twente, dan zul je zien dat de balans zal doorslaan naar het alternatief met luchthaven, en dan zien we dit onderzoek meer als een soort verdediging en onderbouwing die we nu niet willen. Wij stemmen niet in met deze voorstellen. De heer Kruiskamp (CDA): Dank u wel, voorzitter! Wij vinden dat het proces tot nu toe goed verlopen is. Wij hebben uiteraard ook geconstateerd dat de beide voorliggende plannen op dit moment niet passen binnen de gestelde kaders, zoals wij die hier met elkaar overeengekomen zijn. Dat neemt voor ons niet weg dat wij wel voor een verdere uitwerking zijn en met de verdere uitwerking van deze plannen in september echt een inhoudelijke discussie over een en ander kunnen voeren. Wij vinden dat wij als Hengelo daar heel dicht bij moeten blijven. De heer Miedema (ChristenUnie): Voorzitter! Op 8 maart 2005 zei het raadslid Schoonhoven het al: 'Ik word een beetje moe van dit onderwerp.' Hij is al een poosje aan het uitrusten en wij mogen nog een keer. Is er sindsdien iets nieuws? Nee hoor, want wat ik vanmiddag hoor, is dat er niet wordt ingegaan op de vraag of het zinvol is om verder onderzoek te gaan doen en op basis van onderzoek moeten we straks een beslissing nemen. Nee, er worden al hakken in het zand gezet: wij willen onder geen beding een luchthaven, dus mag er ook geen onderzoek gedaan worden. Zo komen we natuurlijk nooit verder. De heer Horsthuis (VVD): Ik zeg dat we daar niet in meegaan. De Voorzitter: Hij had het misschien niet tegen u, geloof ik. De heer Jager (GroenLinks): Misschien wel tegen mij, maar ook dat klopt niet. De heer Miedema (ChristenUnie): Aardig dat u reageerde, want ik had het inderdaad niet tegen u. Zoals ik zei, gaan we daarmee voorbij aan wat de inhoud van deze discussie moet zijn. Er is een onderzoek gedaan door de VTM, en daar is de raad mee akkoord gegaan. De VTM gaat nu een vervolgonderzoek doen. We zullen hoe dan ook een onderzoek moeten hebben, tenzij we gewoon het hek op slot draaien. Dat wil ik ook wel, maar zo werkt het gewoon niet.

6 4 24 juni 2008 Dus, inderdaad; laten we dat onderzoek nou maar doen, dan kunnen we op basis van een onderzoek en de feiten die daaruit naar boven komen, een beslissing nemen. De heer Jager (GroenLinks): U zegt dat we het onderzoeken moeten afwachten. Dat ben ik met u eens. Ik wil dat op geen enkele manier op slot draaien. Ik wil alleen aangeven dat 1. de aannames discutabel zijn en 2. het strijdig is met de kaders van deze raad 3. wij een derde variant, die minder van economie en wat meer van natuur uitgaat, als raad ook interessant zouden kunnen vinden en misschien ook wel onderzocht zouden willen hebben. Dat is iets wat ik graag met u in september zou willen bespreken, niet nu. De heer Miedema (ChristenUnie): Maar er wordt nu gevraagd om een beslissing. Even terug naar die 8 maart De heer Coopman zei toen al dat ons standpunt van eind 2003 eigenlijk is achterhaald. Je zou nu, in 2008, kunnen kijken of de uitspraak van de raad van maart 2005 nog valide is. Is die nog steeds helemaal geldig? De heer Jager (GroenLinks): Daar wil ik heel graag met u over debatteren, maar niet nu. De heer Miedema (ChristenUnie): Dat wil ik ook, maar dan wil ik wel vast het onderzoek starten en niet nog een keer vertraagd. De heer Coopman (BurgerBelangen): Voorzitter! We hebben op 8 maart 2005 een amendement ingediend en vervolgens hebben we enkele weken geleden een geweldige presentatie gehad van VTM. Ik moet heel eerlijk zeggen, en dat heb ik toen ook gezegd, dat de presentatie en het stuk wat daarbij voorligt, volkomen objectief is. Veel objectiever dan ik verwacht had. Ook de uitwerking is gebaseerd op zeer reële zaken. Ik heb toen al gezegd en ik ben nog steeds niet van mening veranderd, dat wij nog beslist geen keuze maken of we links- of rechtsaf gaan. Wij vinden dat ook bij de kaders die wij gesteld hebben, beide plannen het recht hebben om uitgewerkt te worden. Er ligt nog een aantal varianten voor en we zouden nu nog een andere kunnen bedenken en volgende week nog wel eentje, maar onze fractie vindt het van belang dat wij straks kunnen oordelen over wat concreter zaken dan een vlekkenplan. Wij gaan er ook vanuit dat bij de uitwerking meer details krijgen over zaken zoals ontwikkeling van natuur, milieueffectrapportage, woningbouw enzovoort. In zo n vlekkenplan wordt dat globaal aangegeven en als wij dat beter onderbouwd krijgen, ook met cijfers, zouden wij een beter oordeel kunnen vormen. Daarbij zou het best kunnen zijn dat we vragen om bijstelling naar links of rechts. Ik zou het jammer vinden als wij het VTM in principe het bos weer insturen met de boodschap dat wij het nog een keer willen beoordelen. Op dit moment vind ik dat er voldoende voorligt om ze de opdracht te geven deze twee varianten uit te werken zodat wij er daarna een oordeel over kunnen vormen. Dat is het standpunt van BurgerBelangen. De heer Winter (PvdA): Voorzitter! Ook voor ons geldt dat wij heel graag in deze raad of in de commissie nog eens breed willen debatteren. In die zin ondersteunen we de correcties en de verzoeken die vanuit GroenLinks zijn ingediend. De heer Miedema (ChristenUnie): Voorzitter! Mag ik weer een punt van orde stellen? De correcties waarover gesproken wordt, zijn aan de fractievoorzitters gestuurd, maar maken op dit moment geen deel uit van de beraadslagingen, dus die zijn er niet. De Voorzitter: Wij zullen dat wat de heer Jager heeft rondgestuurd en waarvan wij veronderstellen dat u daar kennis van hebt genomen, alsnog inbrengen. De heer Winter (PvdA): Dat zou een voorstel kunnen zijn van een wijziging op de brief. De Voorzitter: Ter wille van de snelheid: er ligt een voorstel van het college, er wordt aangedrongen of het college dat zou willen wijzigen. We kunnen misschien vanuit het college zeggen wat we daarvan vinden, maar ik dacht dat u het ook had kunnen lezen en dat ook in uw beschouwingen meeneemt, omwille van de tijd. Als dat niet zo is, beginnen we opnieuw en krijgt GroenLinks het woord om precies voor te leggen wat de wijzigingen zijn, dan krijg je eerst de reactie van de wethouder en dan beginnen we weer opnieuw. Het spijt me mensen, maar we moeten wel een beetje zakelijk vergaderen. Dus: ik vraag eerst aan GroenLinks wat zij precies in het voorstel willen wijzigen. Als u het zo formeel wilt spelen, moeten we dat zo doen. De heer Jager (GroenLinks): Blijkbaar wordt dat op prijs gesteld, dus dat zullen we dan gaan doen. Bij het onderwerp gebiedsontwikkeling luchthaven Twente: bij 'wij stellen u voor'

7 5 24 juni 2008 hebben wij de tekst wat aangepast en die luidt nu als volgt: VTM te berichten dat tegen het verder uitwerken van de door VTM voorgestelde vlekkenplannen A en B geen bezwaren bestaan. VTM na de inhoudelijke behandeling van de vlekkenplannen in commissies en raad begin september 2008 een aanvullende inspraakreactie te doen toekomen. Op pagina 2 ook een zin veranderd, bij de reactie gemeente Hengelo richting VTM, derde alinea, waarbij de tekst is veranderd in: 'wij moeten constateren dat beide varianten op onderdelen niet stroken met de door de raad gestelde kaders, zoals onder andere is verwoord in het geamendeerde raadsbesluit van 8 maart Wij willen in de eerstvolgende commissie en de raad met u van gedachten wisselen hoe hiermee om te gaan. In de inspraakreactie wordt hiermee rekening gehouden. Bovendien zijn er nog etc. en dan gaat de tekst verder zoals u die al kent. Dan heb ik vervolgens de inspraakreactie zoals die gestuurd wordt naar VTM. In de 2 e alinea van de brief die is gericht aan de heer Kuenzli en de heer Kramer: De gemeente Hengelo heeft geen bezwaren tegen deze benadering. Beide vlekkenplannen stroken op onderdelen niet met de kaders van de gemeenteraad zoals deze zijn verwoord in het raadsbesluit van 8 maart Eind augustus en begin september zullen wij als raad inhoudelijk van gedachten wisselen hoe hiermee om te gaan; wij zullen u daarna informeren. Tenslotte op pagina 2, laatste alinea: Wij wijzen u er op dat in september aanstaande in de raad ook nog wordt gesproken over de rol van de gemeente Hengelo in het verdere proces. Verder is de brief ongewijzigd. Dank u. De Voorzitter: Als er niemand die hier verder vragen over heeft, is nu het woord aan het college wat die ervan vindt. De heer Ter Ellen (wethouder): Voorzitter! Er zijn in de wijzigingen twee aspecten die een rol spelen en die we ook in de commissoriale raad van vorige week hebben besproken en die we ook als college nadrukkelijk in onze uitgangspositie willen meenemen. Wat dat betreft hebben we geen bezwaren tegen deze wijzigingen. Sterker nog: het past precies in de intentie zoals we die als college hebben gehad. De wijzigingen betreffen in principe het feit dat we nog een keer aan de heren Kuenzli en Kramer laten weten dat wij in 2005 een amendement op een raadsvoorstel hebben gedaan, en tot een raadsvoorstel hebben besloten met een aantal randvoorwaarden en dat beide vlekkenplannen A en B niet aan deze randvoorwaarden voldoen. Dat weet de heer Kuenzli, maar het is goed hem dat nog een keer te melden. Ten tweede hebben we afgelopen woensdag ook gezegd dat wij nu een voorlopige reactie geven, omdat wij nu al een aantal elementen ter kennis willen brengen van de VTM, maar dat het ten aanzien van de positie van Hengelo en de manier waarop wij met het raadsvoorstel van 2005 willen omgaan, in augustus en september een discussie in de raadszaal moet volgen om te kijken hoe we daar in het vervolg mee omgaan, en dat dan ook nog eens extra in een inspraakreactie aan de VTM laten weten. Wat dat betreft kunnen wij ons als college daar volstrekt in vinden. Het voorstel aan de raad zou dan gewoon een besluit moeten zijn om de inspraakreactie vast te stellen en deze te versturen aan de VTM, anders doen we er niets mee, dus het zal er gewoon bij moeten als punt 2 en dan zou punt 2 van de heer Jager punt 3 moeten worden en de laatste formele opmerking is: zelfs wij mogen nooit iets veranderen in een advies voor beslissing burgemeester en wethouders, want het is een ambtelijk advies. Maar we begrijpen heel goed dat u dat in uw brief wilt hebben en daar zijn we mee akkoord. De heer Winter (PvdA): Dan is het belangrijkste wat wij willen doen gebeurd, namelijk dat we straks een inhoudelijk goede discussie willen hebben over dit punt en in alle openheid kunnen zeggen hoe we de beslissing die we ooit genomen hebben, plaatsen in het licht van dit onderzoek. De Voorzitter: Het gaat er nu om of uw raad bereid is om op dit moment deze brief al dan niet te verzenden en op deze manier toch enige invloed uit te oefenen. Dat is de vraag waarvoor wij staan. Daar kunnen we nog lang over spreken, maar daar zult u dan toch uw stem over moeten laten horen. De heer Van den Heuvel (SP): Het is niet zoals sommigen suggereren, dat wij tegen een onderzoek zijn, maar waar wij bezwaar tegen hebben is een aantal aannames die gedaan worden. Daar zijn we het niet mee

8 6 24 juni 2008 eens, en die liggen ten grondslag aan het onderzoek. Als je verder onderzoekt, moet je wel kijken op basis waarvan je onderzoekt. Dat is ons grote probleem. De conclusies die er dan uitkomen zijn dan waarschijnlijk niet onze conclusies omdat de aannames verschillen. De heer Dragt voegt zich bij de vergadering. De Voorzitter: Het komt erop neer dat u zegt dat u die twee vlekkenplannen niet wilt. Daar komt het op neer en daar bent u tegen. Dat lijkt mij toch? De heer Van den Heuvel (SP): Het is niet zo dat we tegen iedere vorm van ontwikkeling zijn of tegen onderzoek, maar voor onderzoek met bepaalde aannames die voor ons heel belangrijk zijn. De heer Ter Ellen (wethouder); Voorzitter! Het is de bedoeling dat we in augustus in de commissie en in de raad van 9 september daar met elkaar over spreken. We doen daar alle mogelijke moeite voor om dat rond te krijgen voor die tijd. Dan hebt u gelegenheid om daar over te spreken, want ook de raad van Enschede en Provinciale Staten beslissen pas in september over dit hele verhaal, waardoor dan pas de uitwerking van die vlekkenplannen daadwerkelijk plaats zou kunnen vinden. U zou heel goed akkoord kunnen gaan met het versturen van deze voorlopige reactie en uw kruit kunnen bewaren tot september. De heer Horsthuis (VVD): De brief wordt enigszins gewijzigd, maar om redenen die de heer Ter Ellen nu uitspreekt, gaan wij akkoord met de brief. De heer Coopman (BurgerBelangen): Wij kunnen ook met de voorgestelde wijzigingen die de wethouder net noemde, volledig akkoord gaan. Dus wat ons betreft mag hij verstuurd worden. De heer Miedema (ChristenUnie): Dat geldt voor mij ook. Zoals hij door de heer Ter Ellen verwoord is, ga ik mee akkoord. De heer Voorzitter: Dan ben ik aan besluitvorming toe. De heer Jager (GroenLinks): Ik vind het wel heel aardig dat ik een aantal voorstellen doe die worden overgenomen door de heer Ter Ellen en dan vervolgens: zoals door de heer Ter Ellen gezegd. Maar goed, laat maar zitten. De heer Miedema (ChristenUnie): Dat betekent dat het advies niet gewijzigd wordt, want dat kan niet. Dat heeft de heer Ter Ellen gezegd en dat is een wezenlijk punt. De Voorzitter: Het gaat nu om besluitvorming; er is een voorstel dat is gewijzigd. Dank daarvoor, maar het is nu gewijzigd, het college legt het gewijzigde voorstel aan u voor. Daarbij is opgemerkt dat deze brief aan VTM wordt verzonden in de gewijzigde vorm namens de gemeenteraad van Hengelo, ondertekend door de griffier en de voorzitter, en het raadsvoorstel, dat ook in die zin gewijzigd is zoals net besproken. De vraag aan de raadsleden is of u uw goedkeuringhecht aan deze gewijzigde stukken. De heer Van den Heuvel (SP): Wij zitten een beetje te twijfelen, maar het is wel duidelijk dat we het met bepaalde aannames niet eens zijn. We zijn niet tegen het onderzoek op zich en daar kunnen we inderdaad wel in september nog aangeven of we het met bepaalde uitkomsten niet eens zijn. De Voorzitter: Mag ik dan aannemen dat een ieder met zijn eigen nuanceringen erin en wat hij erachter ziet, er nog in september wil inbrengen, instemt met deze brief en dat deze brief namens de gemeenteraad wordt verzonden? Dat geldt ook voor GroenLinks, dus is hij met algemene stemmen aanvaard. De heer Akkus heeft zicht bij de vergadering gevoegd F VOORSTELLEN DOOR TUSSEN- KOMST VAN DE COMMISSORIALE RAAD De Voorzitter: Dan zijn we nu bij agendapunten F1a Jaarverslag en Jaarrekening 2007 (226376), F1b Eerste beleidsrapportage 2008 (229549) en F1c Herziening grondexploitaties per (227605) waarbij we een bespreektijdregeling hebben afgesproken van maximaal 5 minuten spreektijd per fractie. De drie punten doen we in één slag. Als u nog opmerking hebt over het Burgerjaarverslag, dan is dat nog een apart agendapunt, na deze drie. De heer Winter (PvdA): De documenten doornemend, blijven voor ons een aantal belangrijke punten over die we aan het

9 7 24 juni 2008 college willen voorleggen en vragen of daar feitelijk wat mee gedaan wordt en wanneer we daar iets van kunnen verwachten. Ik zou graag opgenomen willen zien dat we naast het normale weerstandsvermogen in de loop van het jaar een beeld zouden kunnen krijgen van het structureel weerstandsvermogen. Tevens hebben wij in de besloten zetting in de commissie over het aanvragen van aanbestedingen gesproken. Ik ga ervan uit dat we volgend jaar die rechtmatigheidcontrole wel gaan halen. Wat voor ons van belang is en wat wij aan het college willen voorleggen, is om projectsubsidies en aanvragen daarvoor te beleggen bij organisaties die good governance op een manier uitvoeren die wij de juiste vinden. Ook om dat good governance idee een stimulans te geven. Ik weet niet of dat mogelijk is, maar het is een idee dat we in de week willen leggen. Over het jaarverslag en de jaarrekening hebben wij niet veel opmerkingen, behalve dat we het een geweldig leesbaar document vinden en een aantal toezeggingen, waaronder het opnieuw bespreken van onze voorzieningenpositie, zijn goed om te doen. Als we kijken naar het verschil tussen een jaarrekening, jaarverslag en berap, dan zouden we ook wel graag willen dat we bijvoorbeeld de rapportage in kleur, wat het voor mij een stuk helderder maakt, ook gaan terugzien in de berap. De vraag van het college aan ons is of we die berap twee keer per jaar willen of één keer per jaar na de zomer. De fractie van de PvdA zit op de lijn dat we die berap toch twee keer per jaar willen. Dus toch een variant voor en een variant na. Want na de zomer moeten we allemaal weer op gang komen en dan loopt het tegen het eind van het jaar aan en dan zijn de mogelijkheden om bij te sturen ook niet meer al te groot. Dus wij pleiten er na ampel overleg binnen de fractie voor, om de berap twee keer per jaar te doen. De heer Dragt (CDA): Voorzitter! Wij hebben een commissoriale raad gehad dus we hebben met elkaar al uitgebreid gedeeld de visies over deze drie documenten. Het zou geen recht doen om daar nu alleen naar te verwijzen. Daarom zal ik nog een aantal punten aanstippen. Waar het gaat om het jaarverslag: we hebben met elkaar kunnen constateren dat we een heleboel op de schop hebben. Wat ons betreft moet de lijn zijn om af te maken waarmee we begonnen zijn en aandacht voor uitvoering. Afmaken waarmee we begonnen zijn waar het gaat om Hart van Zuid, het Binnenstadsdebat, Hengelo 2030, Berflo Es en zo kunnen we er nog een heleboel aan toevoegen. Dat zijn allemaal belangrijke ontwikkelingen voor onze stad en wat ons betreft ertoe nopen voorzichtig te zijn met nog weer allerlei nieuwe ideeën. Qua vorm zien we dat het jaarverslag een uitstekend leesbaar document is en dat we er een goed geraamte aan hebben om de inhoud verder aan te scherpen wat betreft de prestatie-indicatoren naar de toekomst toe. De tweede lijn die er wat ons betreft uit moet springen, is de dienstverlening vanuit de gemeente. Aandacht voor uitvoering betekent aandacht voor communicatie tussen afdelingen en blijvende aandacht voor deregulering. Geen regels scheppen als je ze niet nodig hebt. Wat dat betreft zijn we ook blij met de antwoorden inzake deregulering en wat daar bereikt is. Wij zien graag tegemoet waar wij in onze verordeningen wellicht terug kunnen in het aantal regels. Dat hebben we gezien in de beantwoording. Dat is een goede zaak. Als het gaat om de uitvoering ook de aandacht voor wijkgericht werken en de manier waarop is aangehaakt aan de ambtelijke organisatie. Meest recent hebben we dat gezien in het Trefpunt; daar hebben we een discussie over de evaluatie van de rapportage van de rekenkamer. Dat het nodig is, en dat daar een stevige verankering moet plaatsvinden, kunnen we met elkaar delen. Als we terugkijken, ligt daar een opdracht voor de toekomst om het verder door te geven. De basis ligt daar in met wijkplannen, wijkuitvoeringsplannen dus wat ons betreft betekent dat doorschakelen en met name ook aanhaken aan de ambtelijke organisatie. Inhoudelijk is dat voldoende. Dit zijn wat ons betreft de lijnen. Dank voor de rapportage en ook dank voor de antwoorden op onze inhoudelijke vragen uit twee ronden. Over de grondexploitaties hebben we in de commissoriale raad geconstateerd dat er een bijna te hoge boekwaarde is, hetgeen een blijvend aandachtspunt zal zijn en in de tweede helft van het jaar opgepakt zal worden. Over de berap wordt uit het college de vraag gesteld over functie en timing. Wat ons betreft zitten wij daar praktisch, dus functioneel in. Als het kan, moeten we het zeker twee keer doen. Mocht dat op dit

10 8 24 juni 2008 moment om welke redenen dan ook niet mogelijk zijn, dan hebben wij meer behoefte aan een goed onderbouwd en gevulde berap dan aan twee lege exemplaren. In dat speelveld moeten we kijken wat haalbaar is, maar dat het op orde moet zijn, moge duidelijk zijn. De heer Winter (PvdA): Mijn dilemma zit in het feit dat werd gesproken over 'na de zomer'. Daar liepen wij tegenaan. Stel je voor dat we in september nog een berap krijgen, hoeveel bijsturingmogelijkheden hebben we dan nog? Dat is met name de vraag. De heer Harink voegt zich bij de vergadering. De heer Dragt (CDA): Dat is een kwestie van timing. Als de berap goed is, heb je op dat moment nog bijsturingmogelijkheden. Je kunt op dit moment ook die vraag stellen, dus vanuit dat perspectief benaderen wij het. We hebben liever een goede berap; op basis van feiten constateren of we op koers zijn in het lopende jaar, dan twee lege exemplaren. Het hangt ook af van de mogelijkheden en hoe snel we dat op orde krijgen. Dat het feitelijk mogelijk zou moeten zijn om twee keer per jaar een berap te constitueren zijn we het wel eens. Maar we moeten ook kijken naar wat op dit moment haalbaar is. De heer Van den Heuvel (SP): Voorzitter! We willen ons zorgen uitspreken over de vraag of het college nog wel goede grip heeft op de administratie van de gemeente. We merken dat in vergelijking met de vorige periodes dat er veel meer verschillen zijn tussen de begroting en de jaarrekening en dat er ook gigantisch veel tussentijdse wijzigingen zijn die ook groot zijn, omdat niet alle dingen aansluiten. We merken ook dat het blijkbaar niet meer mogelijk is om de eerste beleidsrapportage van fatsoenlijk cijfermateriaal te voorzien, terwijl dat in eerdere jaren nog wel lukte. Dat vinden wij zorgelijk en willen niet meegaan met het verhaal waarbij om deze tijd van het jaar nog niet duidelijk is hoe de financiën ervoor staan, dat we de eerste beleidsrapportage pas in september of oktober doen omdat er dan pas zicht op begint te komen. Wij vinden dat de financiële administratie zo moet zijn dat al vrij snel de realisatie, dus de urenrapportage enzo ook doorkomt op centraal niveau, zodat er zicht is op wat er gebeurt. We hopen echt, en daar willen we op aandringen, dat er verbetering komt op dit punt en dat de verschillen tussen de begroting die we aannemen en wat er daadwerkelijk gaat gebeuren, minder groot worden. Want zoals het de laatste jaren gaat, zien we het echt als een uitholling van het begrotingsoverzicht, want je maakt mooi afwegingen met alle voors en tegens, maar uiteindelijk gaande het jaar zijn er misschien wel tien grote wijzigingen waar helemaal geen zorgvuldige afweging in zit. Wij vinden het verder heel belangrijk dat de grondexploitaties een reëel beeld geven van de positie van de gemeente, dus dat ook dat de verkoopverwachtingen realistisch zijn. In onze ogen zijn de verkoopverwachtingen volstrekt niet realistisch, omdat een gigantische toename in de verkoop wordt verwacht voor de komende jaren. Dat is niet alleen nu, maar een aantal jaren terug zat er ook al een enorme geprognosticeerde toename in die niet gerealiseerd is, dus wij zien daar wel een structureel verschijnsel in; iedere keer wordt grote toename verwacht en die komt alsmaar niet. Het gevolg daarvan is dat de boekwaarde alsmaar stijgt; als de verkoop niet gerealiseerd wordt, loopt de schuld steeds verder op. Daarom kunnen wij in de huidige vorm niet instemmen met de grondexploitaties zoals die voorligt. We hopen in het najaar, als we weer eens uitvoerig over de grondexploitaties gaan praten, er tot een wat realistischer inschatting gekomen wordt. Ik kan gewoon niet geloven, ook niet als je kijkt hoe de economie zich ontwikkelt, dat er komende jaren een gigantische opleving in de woningmarkt gaat plaatsvinden. Laten we ervan uitgaan dat het ongeveer gaat zoals het de afgelopen jaren is gegaan. Dat lijkt me wat realistischer en dat is misschien nog optimistisch. Tenslotte hebben we in de commissie inhoudelijk wel het meeste gezegd over de jaarrekening. Ik wil daar niet zo heel veel meer over zeggen. We hebben nog wel problemen met de besteding, met name over het feit dat bij het WMO de VNG zomaar, buiten medeweten van de gemeente Hengelo, akkoord gegaan is met de bezuiniging van 30 miljoen. Daarom wil ik daar een motie over indienen, die ik zal voorlezen. MOTIE 'Motie bij Jaarverslag en Jaarrekening 2007' De raad van de gemeente Hengelo, in vergadering bijeen op dinsdag 24 juni 2008 Gelezen het voorstel van het college m.b.t. het jaarverslag en de jaarrekening 2007

11 9 24 juni 2008 Constaterende dat onder punt 7 onder andere wordt voorgesteld een bestemmingsreserve Wmo in te stellen en hierin een bedrag te doteren van ,-- ten behoeve van het flankerende beleid en de overeengekomen terugbetaling aan de Rijk; dat op bladzijde 18 van het jaarverslag wordt gemeld dat tussen de VNG en de staatssecretaris van VWS is overeengekomen om 30 miljoen van het Wmo budget 2007 terug te betalen; dat de middelen voor de Wmo zijn opgenomen in de Algemene uitkering en niet geoormerkt zijn; dat deze terugbetalingsverplichting voor Hengelo neerkomt op een bedrag van ,--; dat de VNG namens de Nederlandse gemeenten de belangen van gemeenten dient te behartigen; dat de VNG niet van tevoren overleg met haar leden heeft gevoerd; dat de VNG zelfs vindt dat ze met de gemaakte afspraak voor alle gemeenten in Nederland een adequate uitvoering van de Wmo mogelijk maakt; Overwegende dat in Hengelo door de gemeenteraad voor 2007 extra middelen beschikbaar zijn gesteld ( ,--) ten behoeve van de uitvoering Wmo; dat het onbegrijpelijk is dat de VNG namens haar leden een deal sluit zonder daarover van tevoren overleg te hebben met haar leden; dat er 30 miljoen wordt ingeleverd bij het Rijk zonder dat daar iets tegenover staat; dat de uitvoeringskosten voor de Wmo niet of volstrekt onvoldoende worden gedekt door de bijdrage die het Rijk Hengelo geeft voor een adequate uitvoering van de Wmo; Concludeert dat het bestuur van de VNG een ernstige fout heeft begaan door niet eerst met haar leden te overleggen over het terugbetalen van een deel uit de Algemene uitkering; dat de handelswijze van het VNG bestuur niet in het belang is geweest van de gemeente Hengelo; dat in tegenstelling tot hetgeen de VNG meent, deze deal een adequate uitvoering van de Wmo bemoeilijkt; Draagt het college op de ernstige teleurstelling van de raad van de gemeente Hengelo over de handelswijze van het VNG ter kennis van het bestuur en de directie te brengen; de VNG te melden dat de raad van Hengelo er vanuit gaat dat bij de vaststelling van het macrobudget Wmo 2010 de VNG bewerkstelligt dat in ieder geval de korting van 30 miljoen wordt gecompenseerd. En gaat over tot de orde van de dag. De motie is ondertekend door de SP. De Voorzitter: De ondertekende motie zal worden ingenomen en verspreid en maakt onderdeel uit van de beraadslagingen. De heer Fens (VVD): Voorzitter! Het jaarverslag, de grondexploitaties en de eerste berap. Bij al deze stukken legt het college aan de raad verantwoording af en dat is ook de taak van het college. Wij als raad hebben drie kerntaken; het volk vertegenwoordigen, het kader stellen en het college controleren. Wij moeten dus namens de burgers afwegingen maken. We hebben maximaal 45 minuten gekregen om deze stukken hier te bespreken, en zoals we gezien hebben, heeft het ertoe geleid dat we allerlei details weer gaan bespreken. Het grote geheel kan in dit korte tijdsbestek nauwelijks aan de orde komen. Bij het jaarverslag en de berap gaat het erom dat we met elkaar vaststellen hoe elk programma zich als geheel ontwikkeld heeft. Wat zijn de knelpunten geweest? Knelpunten die voor elk programma apart gelden. Dat hoort zo sinds de invoering van het duale bestuursstelsel in Dit is belangrijk, omdat deze drie stukken de basis zijn voor verder te ontwikkelen beleid. Het is zelfs bedoeld om in een zo vroeg mogelijk stadium op hoofdlijnen het beleid te bepalen. Om dat voor elkaar te krijgen, zou elk programma apart met elkaar besproken moeten worden. Over de grote lijnen per programma en over de hele verslaggeving kunnen we in vijf minuten niet praten. De details, en niet de hoofdlijnen, zijn voorafgaand aan deze vergadering al aan bod gekomen; dat hoeft dus niet meer. Wij in ieder geval, en het college zou het ook moeten doen, trekken de les uit deze gang van zaken, dat de volgende keer de verantwoording van dit beleid door het college zo belangrijk is, dat daar per onderdeel, dus per programma, aparte agendapunten in de commissie opgenomen worden.

12 10 24 juni 2008 Daarbij verwachten wij dat de verantwoordelijke wethouders bij elk van de programma's een eigen toelichting geven voordat wij als raad erover in gesprek gaan. Pas als alles door de raad met het college besproken is, verwerkt het college de reacties van de raad in een beleid voor het komende jaar, dus in de kadernota. Het is daarom onzinnig om het jaarverslag, de grondexploitaties, de eerste berap, en meteen daarop de kadernota op één avond te behandelen. We hameren de belangrijkste stukken, waarin het college verantwoording aflegt voor het gevoerde beleid, er in één avond door, terwijl we als raad het hele jaar door zitten te pezen op nota's, notities, memo's, structuurvisies, nota's van uitgangspunten en beleidsbrieven. De VVD wordt niet vrolijk van de opzet van deze avond. Vandaar dat wij ons vanavond zullen richten op de kadernota. Daar zullen we het gevoerde beleid in relatie met wat moet gebeuren onder de loep nemen. De opmerking van de PvdA over 2 beraps per jaar, is vanavond gevallen, is een opmerking die wij van harte willen ondersteunen, omdat dit de verantwoording versterkt. De heer Mulder (BurgerBelangen): Voorzitter! Ook wij willen beginnen met complimenten maken, in eerste plaats over de leesbaarheid en kwaliteit van het jaarverslag en dat geldt zeker ook voor de herziening van de grondexploitaties. Wel zijn wij, net als de VVD en ik denk ook anderen, wat verdrietig over de manier waarop wij als raad en commissie de behandeling daarvan hebben afgeraffeld, en dat geldt met name voor de berap; een sturingsmoment bij uitstek om in het komende jaar en lopende jaar wat te kunnen doen. Het ligt een beetje aan de manier waarop dit door onszelf is geagendeerd, maar deze stukken verdienen meer en detaillistischer aandacht van de raad als geheel. Vorig jaar hebben wij een motie ingediend om in ieder geval het jaarverslag op de voorlaatste vergadering voor het zomerreces te doen. We hebben kunnen constateren dat, aan de hand van het feit dat de accountantsverklaring er al was voor de vorige vergadering, dat bijna gelukt is. We willen het college aansporen om dat voor het volgende jaar ook te proberen, en dan met name ook de berap voor het dan lopende jaar erbij. Want dan kunnen we op dat moment nog bekijken waar we staan en bijsturen. Ook wij ondersteunen het idee van ten minste twee beraps per jaar. Als er eentje komt, en die komt na de vakantie, dan valt er nog weinig bij te sturen. We hebben in de commissoriale raad op drie plekken de vinger gelegd. Op twee daarvan wil ik nu terugkomen. Het ene is dat wij gevraagd hebben naar een nadere specificatie van de uitzetting met meer dan 80 FTE's. Dat hebben wij tot nu toe niet mogen ontvangen. Tevens hebben wij vastgesteld dat de gemeente het zicht op de inhuur kwijt is. Niet alleen dat, maar we hebben ook moeten vaststellen dat er een tekort is op de dekking van de uren van een verschil met de begroting van 8,8 miljoen. Dat zijn ook ongeveer 80 FTE's. We hebben toen gevraagd waar de winst zou kunnen zitten. Daar hebben wij in die zin geen concreet antwoord op gekregen, wel hebben wij een antwoord gekregen dat het fenomeen urenverantwoording in het afgelopen jaar nieuw was en dat het aanloopverschijnselen en -problemen heeft opgeleverd. We kunnen op zich wel begrijpen dat er een inleer-periode voor nodig is, maar wij weten nog steeds niet waar de winst ten opzichte van het verlies gevonden moet worden. Het is ook een zodanig groot belang, dat we toen al zeiden dat wanneer dat niet helder boven water komt, we misschien onze goedkeuring aan de jaarrekening zouden onthouden, dus we willen graag het college alsnog de kans geven om daar nu op terug te komen. Voorzitter! Het leek er op, dat het college de grip op de ambtenaren een beetje kwijt is. Gisteren hebben we een begrotingswijziging vastgesteld van 1,8 miljoen op de lopende begroting. Dat ging ook over over- of onderdekking van dat aantal uren. Daarmee realiseert ook het college zich dat ze een probleem heeft en dat ze zich ervan bewust is dat men in ieder geval probeert daar iets aan te doen. Voor dat punt is het wat ons betreft voldoende, maar we willen toch nog een beetje zicht hebben op waar het geld van die uren dan gebleven is. De heer Joosten (GroenLinks): Voorzitter! Ik sluit me aan bij de complimenten die gemaakt zijn over de leesbaarheid en duidelijkheid. Als je kijkt naar de afgelopen periode, dan moet ik constateren dat er grote stappen gemaakt zijn, maar ook hier geldt: volhouden! We zijn er nog niet, we gaan met het college in gesprek om het nog wat te verbeteren. Laten we dan ook zorgen dat we de

13 11 24 juni 2008 moed erin houden om die verbeterslag aan te brengen. We zijn ook blij dat het college toegezegd heeft de aanbeveling van de accountant over te nemen en op te pakken, zodat we de volgende keer hopelijk minder aandachtspunten hebben en verbetering kunnen boeken. Ik wil ook mijn collega's danken voor het stellen van kritische vragen, want de antwoorden op de vragen bevatten heel wat aanvullende informatie, die we her en der hebben kunnen gebruiken in de debatten die we samen gevoerd hebben. Ik heb een paar aandachtspunten. Het gaat over de personeelskosten. Ik sluit mij aan bij de woorden van de heer Mulder, omdat ook wij bij de behandeling in de commissies gevraagd hebben om een goed overzicht te geven hoe dat past: de toename van FTE's en de problemen waar we mogelijk in verzeild zijn geraakt, gelet op de 6 e wijziging van de beleidsbegroting. Misschien is het een idee om de rekenkamer te vragen dat in beeld te brengen. Hoe zit het in elkaar en hoe pakt het uit. Datzelfde geldt voor het parkeerbeleid. Wij zien en horen bij herhaling de opmerking dat de opbrengsten tegenvallen. Het is misschien handig om een goed overzicht te krijgen van wat het ons kost en oplevert. Ook daar zijn wij als fractie GroenLinks het zicht zeker kwijt. Het kan aan ons liggen, maar het zou toch handig zijn om daar een keer een helder overzicht van te krijgen. Wij hechten heel sterk aan twee beraps en ik zal u zeggen waarom. Omdat als je kijkt naar de invloed en de kaderstelling van de raad, de behandeling van jaarrekening en jaarverslag, de bestuursrapportage over het eerste kwartaal en alle structurele effecten die daar tevoorschijn komen, en de doorvertaling naar het meerjarenbeleid, is het een essentieel sturingsinstrument van de raad. Want dan breng je pas in beeld wat de consequenties zijn van de effecten van het vorige jaar, de bijsturingconclusies uit het lopende jaar, en wat dat betekent voor het meerjarenperspectief. Ik denk dat we daaraan vast moeten houden. Hetzelfde geldt voor twee momenten in het jaar: de vaststelling van de begroting, voorafgaand aan de berap II, dan heb je nog een scherper beeld over het lopende jaar en kun je heel goed bekijken wat voor consequenties dat heeft voor de begroting van het volgende jaar. Ik zou sterk willen pleiten om het drieluik en het tweeluik, gekoppeld aan de twee berap's absoluut vast te houden. Dus niet suggesties oproepen om ze misschien maar af te schaffen. Integendeel, we moeten juist de moed hebben om die berap te verbeteren, om er een sturingsinstrument van te maken voor de raad, om nog tijdens het lopende boekjaar tot bijsturingconclusies te kunnen komen. Dit wat betreft het jaarverslag en de jaarrekening. Er is in de commissie, maar ook in het college zelf al aangegeven dat de kwaliteit van de berap niet is wat we graag zouden willen. Laten we met elkaar proberen ook dat te krijgen naar het niveau van de jaarrekening en programmabegroting. Vasthouden dus. Als laatste een opmerking over de grondexploitaties. Ik zou een pleidooi willen houden om de Hengelose systematiek, waarbij we elk jaar alle grondexploitaties tegen het licht houden en transparant en open naar de raad te communiceren, zodat iedereen kan zien waar de risico's en de effecten zitten, te vermarkten. Ik denk dat we een mooi product hebben. Andere gemeenten stellen mij regelmatig vragen hierover en ik geef die stukken meestal weg, want het zijn openbare stukken. Het is een geweldig mooi instrument waarmee iedereen kan zien hoe wij risicoweging doen en wat voor risico we durven te nemen. Er zitten best risico's in, maar ik denk dat met de wijze waarop wij hier sturen in het grondbedrijf, we kunnen schakelen om het beheersbaar te houden. Complimenten daarvoor. De heer Akkus verlaat de vergadering. De heer Miedema (ChristenUnie): Voorzitter! Ik wil graag vastgelegd hebben dat ik het proces van de behandeling van deze stukken ver onder de maat vind. Maar we hebben gelezen dat het presidium dit ook vindt. Ik signaleer dat deze raad wel wil toetsen, maar het moet niet te ingewikkeld worden en vooral niet al teveel tijd kosten. De heer Joosten (GroenLinks): Voorzitter! Nu voel ik mij aangesproken, omdat het woord presidium valt. Wij hebben dit besproken in het besproken in het politiek beraad, meneer Miedema, dus als we kijken, laten we vooral naar onszelf kijken, niemand uitgezonderd. De heer Miedema (ChristenUnie): Ik gebruik ook het woord "wij" als raad, dus ik

14 12 24 juni 2008 reken ook mijzelf daar toe, al was ik toevallig niet bij dit politiek beraad, maar het is iets wat de raad aangaat. Ik was zelf ook bij de commissoriale raad, waar ik ook heb gesputterd tegen de vijf minuten, maar we zijn er allemaal mee akkoord gegaan; het was te weinig. Daar komt bij, dat wij als raad, steeds meer de neiging hebben om te komen tot een niet-publieke afhandeling. In technisch beraad, schriftelijke beantwoording; het is allemaal heel praktisch, het bespaart vergadertijd, dat is allemaal heel goed, maar het speelt zich af buiten het gezichtsveld van de burger. Ik denk dat dat geen goede ontwikkeling is, en zou dan ook aan het college willen vragen dat in het vervolg vragen van de fracties schriftelijk zowel als mondeling, bij nota's, begrotingen en jaarrekeningen gepubliceerd worden, zoals dat bijvoorbeeld ook bij de kadernota is gebeurd. Voor iedereen op de website van de gemeente Hengelo eenvoudig terug te zien. Voorzitter! Het is in Hengelo bijna vast gebruik dat de jaarrekening een flink overschot vertoont. Een overschot is goed; een flink overschot kan wijzen opminder goed begroten. De afwijkingen wijzen daar niet op; het gaat meestal om zaken die zich niet heel nauwkeurig laten voorspellen. Maar toch zien we jaar in, jaar uit, dat er miljoenen overblijven. Door de instelling van de ari lijkt het ook niet zo erg om wat over te houden, want de ari is immers een heel zinvolle besteding. Dat is niet helemaal zo, want te vaak hoor ik de wethouder van financiën zeggen dat ergens geen geld voor is. Hij bedoelt dan af en toe te zeggen dat hij er geen geld voor over heeft, maar hij heeft gelijk, Als er geen geld voor gereserveerd is, dan is er geen geld voor. Komt de nood aan de man, dan blijkt het toch met wat kunstgrepen mogelijk om een bedrag vrij te maken, want diezelfde wethouder van financiën weet dan wel dat er ergens weer een overschot is waarvan gebruik gemaakt kan worden. Ik zou eigenlijk van die systematiek af willen. Door de meerjarenbegroting wordt het steeds lastiger om op actuele zaken in te spelen. Ik zou mijn vraag die nu komt, ook bij de kadernota kunnen stellen, maar ik doe het hier: In hoeverre is het mogelijk om in de begroting voor diverse programma's een bedrag te reserveren voor actuele ontwikkelingen, zeg maar een ara, algemene reserve actualiteit? Nu is dat nog een begrotingtechnische vraag, maar afhankelijk van het antwoord kan hij vanavond terugkomen als een politieke vraag bij de kadernota. Het jaarverslag is zo duidelijk mogelijk geschreven. De complimenten zijn al uitgedeeld, maar onderhand zijn we wel toe aan een bestuurlijk afkortingenboek. Een grove telling leert mij dat in jaarverslag, berap en andere verslagen zo'n 480 ongebruikelijke afkortingen en uitdrukkingen zitten. Van LTHP en FIBEZ tot FES-gelden, nog afgezien van de berap zelf, wat ook een uitdrukking is die buiten dit huis volstrekt onbekend is. Dat communiceert niet echt helder naar een outsider. Mijn vraag is: Wie neemt het initiatief voor zo'n woordenboek, eventueel digitaal? In de commissie opperde wethouder Ter Ellen om met ingang van volgend jaar september met een goede berap te komen. Dat is het initiatief dat ik graag ondersteun, want ik vind dat wij beter eenmaal uitgebreid over een goede berap kunnen praten, dan twee keer per jaar er niet over praten, zoals dit keer gebeurd is. In dat geval is de berap niet meer dan een naslagwerk. Voorzitter! Ik heb in de jaarrekening geen dingen gezien waarover ik het college ernstig zou willen onderhouden en ik denk dat het aangeeft, dat we het in Hengelo heel redelijk voor elkaar hebben. De heer Winter (PvdA): Ik begrijp dat de heer Miedema de behandeling en de tijd die we ervoor genomen hebben, niet voldoende vindt, maar u hebt er inhoudelijk niets over te melden? De heer Miedema (ChristenUnie): Ik had ook hier maar vijf minuten, dus op een gegeven moment loop ik tegen mijn limiet aan. Ik heb prioriteiten in mijn verhaal en ik vind dat je met elkaar ook moet discussiëren over een berap, en dat je het college daar met elkaar vragen over moet stellen en niet nu op de valreep er nog twee of drie krentjes uit moet gaan vissen om daar een antwoord op te krijgen. De heer Mulder (BurgerBelangen): Op welk moment zou de heer Miedema die berap dan graag willen zien? Is dat voor of na het behandelen van een kadernota, zoals wij nu doen? De heer Miedema (ChristenUnie): Ik zou de eerste berap het liefst zien in de eerste raadsvergadering na het zomerreces en de kadernota zou wat mij betreft in het najaar, dus daarna, plaats kunnen vinden.