Olieprijs - smeermiddel voor de economie

Transcriptie

1 Outlook

2 Olieprijs - smeermiddel voor de economie Onder invloed van het boek le Capital au XXIe siecle van de Franse econoom Piketty was de herverdeling van inkomen en vermogen een veelbesproken onderwerp in. Sneller dan Piketty voor ogen had, heeft er in de tweede helft van een herverdeling van inkomen plaatsgevonden. De daling van de olieprijs van bijna % heeft tot een majeure verschuiving van inkomen in de wereld geleid. De daling heeft grote gevolgen voor inkomsten van olieproducerende landen en voor de uitgaven van olieconsumerende landen en consumenten. De lage olieprijs zal zeker in Europa en Japan een welkome stimulans zijn voor de economische groei in. Wij verwachten dat, door de sterk toegenomen productie van olie in de VS en de onwil van de OPEC landen om de productie aan te passen, de gemiddelde olieprijs in laag zal blijven. De financiële markten werden in geregeerd door centrale banken wereldwijd. Alle belangrijke centrale banken hanteerden het afgelopen jaar een verruimend monetair beleid. Voor verwachten wij dat hierin een verandering zal optreden. Centrale banken zullen tegengestelde beleidsrichtingen gaan aannemen. Zo zullen de centrale banken van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk in een verkrappend beleid gaan voeren als gevolg van een aantrekkende economische groei en een verbeterende arbeidsmarkt. Aan de andere kant zullen de centrale banken van Europa en Japan doorgaan met monetair verruimende maatregelen om het haperende economische herstel aan te zwengelen. Deze verschillen in BRENT CRUDE FUTR Feb (USD) - Last Price.9 -, 9 economische ontwikkelingen en beleid zullen naar verwachting, samen met de toegenomen waarderingsniveaus van beleggingen, zorgen voor toenemende volatiliteit op de financiële markten in..9 Dec Jan Feb Mar Apr may Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec Jan Figuur : Ontwikkeling van de Olieprijs van een vat Brent olie.

3 Wereld Wereldwijd verwachten wij in een gunstiger economisch beeld ten opzichte van. Deze verbeteringen vinden voor het grootste deel plaats in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Voor de Eurozone en Japan blijft het economische herstel moeizaam vorderen, maar ook hier zien wij positieve veranderingen. De sterk gedaalde olieprijs betekent voor de meeste economieën een extra stimulans. Voor de ontwikkelde markten werkt de lage olieprijs door als een belastingverlaging en levert de consument extra bestedingsruimte op. Voor olie-exporterende landen is de lage olieprijs een aanslag op de begroting. Dit zal voor een aantal opkomende landen als Venezuela, Rusland en Brazilië, de vooruitzichten doen verslechteren. Voor landen als India en China is een lagere olieprijs weer een stimulans voor de economische groei. Verenigde Staten Vanaf de tweede helft van herstelt de Amerikaanse economie zich. In zal de economische groei uitkomen op circa,% en naar onze verwachting in verder verbeteren tot ongeveer,%. Een consequent verbeterende arbeidsmarkt, een verdergaand herstel op de huizenmarkt en stijgende bedrijfsinvesteringen zijn allemaal ingrediënten voor een stijgende economische groei. De gedaalde olieprijs heeft voor de VS twee kanten. Voor de wereldwijde economie verwachten wij in een groei van,% -,%. Enerzijds besparen de Amerikaanse consumenten door de lagere energiekosten jaarlijks meer dan $ mrd. Dit zal de consumptie in andere sectoren ten goede komen. Anderzijds heeft de VS de afgelopen jaren veel World GDP Index (% q/q Annialised) Q =.% Index of fourteen largest advanced and emerging economies weighted at PPP exchange rates geïnvesteerd in de productie van schalie-olie. De afgelopen jaar is de lokale olieproductie in de VS verdubbeld en is het land fors minder afhankelijk geworden van olie-import uit het buitenland. Naar verwachting zullen de investeringen in de oliesector, met een olieprijs beneden de $, fors teruglopen. Figuur : Groei van de grootste economieën over de afgelopen jaren (bron: Capital Economics).

4 Een nadeel voor Amerika is de kracht die de US-dollar ontleent aan deze positieve economische ontwikkelingen. De dollar is de laatste maanden al sterk in waarde gestegen ten opzichte van de overige belangrijke valuta in de wereld. Dit tast de exportpositie van Amerikaanse bedrijven aan en zal een drukkend effect op de economische groei hebben. Daarnaast verwachten wij dat de centrale bank van de VS in zijn rente zal gaan verhogen. Onze partner voor macro economische onderzoek, Capital Economics, verwacht dat de rente door de Fed in twee jaar tijd verhoogd zal worden naar,%-,% ultimo (zie figuur ). Het moment van de eerste verhoging is sterk afhankelijk van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Vooral de stijging van de lonen zijn een belangrijke indicator voor het moment waarop de Fed zal beginnen met het verhogen van de rente. Europa De Europese economie is als een motor die maar niet wil starten. In het tweede en derde kwartaal van kwam de groei niet verder dan,%. Gedurende het jaar wisselden hoopgevende en tegenvallende ontwikkelingen elkaar af. De belangrijkste tegenvallende ontwikkeling binnen Europa is de dalende en lage inflatie. In de maand december van bereikte de Duitse inflatie zelfs een niveau van,%. Niet alleen Duitsland, maar alle Europese economieën hebben op dit moment te kampen met inflatieniveaus die fors achterblijven bij de doelstelling van Pollicy Rates (%) US UK Japan Euro-zone CE Forecasts 9 Figuur : Renteniveaus van de verschillende centrale de ECB van %. Een tweede tegenvallende ontwikkeling in Europa is het dalende consumentenvertrouwen in combinatie met de hoge werkloosheid. Er treedt, in tegenstelling tot andere economieën zoals de VS en het VK, maar weinig verbetering op de Europese arbeidsmarkt op (zie figuur ). Dit zal de consumentenbestedingen naar verwachting onder druk houden en remmend werken op het economische herstel. banken plus de verwachting van Capital Economics van deze niveaus voor de komende twee jaar.

5 Meevallende ontwikkelingen zijn de dalende euro ten opzichte van de dollar en de dalende olieprijs. De zwakkere euro zorgt voor een betere concurrentiepositie van Europese bedrijven en levert opwaartse inflatoire druk. De dalende olieprijs zal de consumentenbestedingen een impuls geven, maar tegelijkertijd een neerwaartse druk op de inflatie geven. Per saldo denken wij dat de verwachtingen van veel analisten voor de Eurozone te negatief zijn. De lage olieprijs en zwakkere euro zullen er uiteindelijk voor zorgen dat de economische groei in boven verwachting uit zal komen. Wij gaan uit van een economische groei in van ongeveer,% voor de Eurozone. Japan Japan zit in een vergelijkbare situatie als Europa en heeft eveneens te maken met een haperende economie. Vorig jaar leek er kortstondig een verbetering op te treden, maar die is nu weer verdwenen. Begin december werd duidelijk dat in Japan, ondanks de forse stimuleringsmaatregelen van de premier Abe, de economische groei in het tweede en derde kwartaal daalde. Daarmee belandde Japan wederom in een recessie. De Japanse centrale bank heeft nu de choke vol aangezet om opnieuw te proberen de motor aan de praat te krijgen. Recentelijk heeft de Bank of Japan haar opkoopprogramma voor obligaties fors Unemployment Rate (%) Euro-zone Latest= November for Euro-zone, US UK & Japan, October for UK US Japan Figuur : Ontwikkeling van de werkloosheidspercentages in de verschillende economische blokken (bron: Capital Economics). verhoogd. Er werden zelfs openlijk aandelen gekocht. Daarnaast heeft het grootste Japanse overheidspensioenfonds (US$. mrd. groot) zijn allocatie naar aandelen meer dan verdubbeld naar %. Tenslotte is de beoogde BTW -verhoging minimaal, jaar uitgesteld en is het vennootschapsbelastingtarief voor bedrijven verlaagd. Deze onorthodoxe maatregelen zullen de herstart van de Japanse economische motor moeten bewerkstelligen. Er kleven wel aanzienlijke risico s aan dit stimuleringsprogramma. Mocht deze herstart wederom niet lukken, dan zijn de mogelijkheden van de centrale bank en de overheid om alsnog stimulerende maatregelen af te kondigen, wel fors afgenomen.

6 Eén positief effect van het zeer ruime monetaire beleid van de Bank of Japan is de stevige devaluatie van de Japanse Yen. Dit geeft het Japanse bedrijfsleven een export voordeel. Daarnaast levert het een opwaartse druk op de inflatie op. De belangrijkste risicofactor voor Japan is de schuldenberg, die momenteel circa % van het GDP bedraagt. Het huidige opkoopprogramma van de Bank of Japan financiert ongeveer de financieringsbehoefte van de Japanse overheid. Dit brengt het risico met zich mee dat deze markt ernstig verstoord kan raken als de Bank of Japan zich hieruit terug gaat trekken in de toekomst. Wij verwachten dat alle bovengenoemde maatregelen de Japanse economische groei zullen stimuleren waardoor deze in uit zal komen op ongeveer.%. Opkomende Markten Binnen de opkomende markten lopen de verwachtingen voor de verschillende landen fors uiteen. Landen die hervormingen hebben doorgevoerd en zich hebben aangepast aan de structureel lagere wereldwijde groei, hebben een goede uitgangspositie in. Gezonde overheidsfinanciën en een lage afhankelijkheid van buitenlandse financieringen werken in het voordeel van Industrial Production (=) Firms forecasts for Sep. & Oct deze landen. Landen als China en India zullen profiteren van de lagere grondstofprijzen en zijn financieel goed gepositioneerd. Hervormingen zijn inmiddels ingezet in deze landen. Landen als Brazilië, Rusland en Venezuela staan aan de andere kant van het spectrum. De sterke afhankelijkheid van de olie inkomsten en de internationale financiële markten maken deze landen kwetsbaar in. De valuta s van deze landen zijn hierdoor de laatste maanden al flink onder druk gekomen. Figuur : De haperingen in het economische herstel in Japan zijn goed af te lezen van de industriële productie van het land (bron: Capital Economics).

7 China, als leidende economie binnen de opkomende markten, heeft te kampen met langzaam teruglopende groei. Voor zal de groei naar verwachting uitkomen op,% en in verder afnemen tot circa,%. De oorzaken van deze dalende groei zijn de zwakke vastgoedmarkt en de hervorming van een investeringseconomie naar een consumptie-economie. Chinese central bank heeft vorig jaar voor het eerst sinds de rente verlaagd ter stimulering van de economische groei. De focus van de overheid verschuift meer en meer naar een langere termijn stabiele groeistrategie. Voorheen stond de kortere termijn groei centraal. Voor de opkomende markten als geheel verwachten wij een groeiniveau van ongeveer,% in. Persoonlijk advies 9 EM GDP (% y/y) 9 Average - 9 YTD Figuur : Groei van de Opkomende markten over de afgelopen jaar (bron: Capital Economics). Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Staalbankiers. Graag maken we een afspraak om u meer te vertellen over onze beleggingsmethodiek en het behaalde resultaat. Als u dat wenst, maken wij op basis van uw persoonlijke wensen ook graag een plan voor het inrichten van uw beleggingsportefeuille.

8 Regio Noord-Holland Prinsen Bolwerk MA Haarlem Tel: 9 Fax: 9 haarlem@staalbankiers.nl Regio Noordoost Eekwal LA Zwolle Tel: 9 Fax: 9 zwolle@staalbankiers.nl Institutendesk Lange Houtstraat CW Den Haag Tel: Fax: 9 institutendesk@staalbankiers.nl Regio Den Haag Lange Houtstraat CW Den Haag Tel: Fax: denhaag@staalbankiers.nl Regio Twente M.H. Tromplaan 9 JJ Enschede Tel: Fax: enschede@staalbankiers.nl Staalbankiers is onderdeel van Achmea Regio Midden Maliebaan CV Utrecht Tel: 9 Fax: 9 utrecht@staalbankiers.nl Regio Zuidoost Stationsweg EJ Oosterbeek Tel: 9 Fax: 9 oosterbeek@staalbankiers.nl Deze publicatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, maar wij kunnen niet garanderen dat deze volledig is. Staalbankiers behoudt zich het recht voor de tekst van deze leaflet te wijzigen. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Staalbankiers wijst op de mogelijkheid dat bepaalde informatie na verloop van tijd verouderd of niet juist is. Reproductie, geheel of gedeeltelijk, is slechts geoorloofd na schriftelijke toestemming. Deze publicatie is vervaardigd op januari. Staalbankiers N.V., statutair gevestigd te Den Haag aan de Lange Houtstraat, CW, is ingeschreven bij de KvK Haaglanden onder nummer. Staalbankiers is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële markten ( te Amsterdam. Voor meer informatie over het toezicht op Staalbankiers N.V. kunt u bellen naar de toezichtlijn van de AFM 9-.