Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's

Transcriptie

1 IP/11/565 Brussel, 13 mei 2011 Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's Het geleidelijke herstel van de EU-economie zet door, zo blijkt uit de vooruitzichten voor 2011, die iets gunstiger ogen dan de najaarsprognoses van Voor dit jaar wordt gerekend op een bbp-groei van circa 1¾%. Volgend jaar zal deze dicht bij de 2% uitkomen. De gunstigere vooruitzichten voor de mondiale economie en de optimistische stemming in het EUbedrijfsleven zijn de dragende factor. Wel neemt de inflatie toe door de stijging van de grondstofprijzen. De nominale inflatie loopt dit jaar op tot gemiddeld bijna 3% in de EU en 2½% in het eurogebied, om daarna af te vlakken tot respectievelijk zo'n 2% en 1¾% in De situatie op de arbeidsmarkt geeft in de prognoseperiode slechts een geringe verbetering te zien. Zo daalt de werkloosheid in 2012 met een half percent tot iets boven de 9% in de EU en 9¾% in het eurogebied. Op budgettair gebied wordt gestage vooruitgang geboekt: in 2012 zal het overheidstekort volgens de prognoses zijn gedaald tot 3¾% van het bbp. Wel lopen de vooruitzichten van lidstaat tot lidstaat sterk uiteen. Europees Commissaris voor economische en monetaire zaken Olli Rehn: Uit onze prognoses blijkt met name dat er in Europa sprake is van een solide economisch herstel dat ondanks recente externe onrust en spanningen op de markt voor overheidsobligaties aanhoudt. De overheidstekorten lopen duidelijk terug. Het is nu zaak deze groei- en consolidatietrend te versterken en er ook voor te zorgen dat deze zich vertaalt in meer en betere banen. Dit betekent concreet dat de begrotingen verder op orde moeten worden gebracht en resoluut structurele hervormingen moeten worden doorgevoerd om meer banen te scheppen en onze economieën concurrerender te maken. Economisch herstel houdt aan Het economisch herstel in de EU zet door, ook al blijven de financiële markten op bepaalde punten kwetsbaar en is het externe klimaat moeilijker geworden. Het herstel verbreedt zich en in 2011 zal deze lijn min of meer worden doorgetrokken volgens de prognoses van het afgelopen najaar. De investeringen in bedrijfsuitrusting zullen dit jaar duidelijk aantrekken, dit mede door een opwaartse bijstelling van de groei van de uitvoer. De investeringen in de bouw lopen daarentegen opnieuw terug. Dit komt door de correctie die op dit moment gaande is in een aantal lidstaten. De particuliere consumptie neemt dit jaar in de EU slechts licht toe en dit geleidelijke herstel zou daarna moeten worden gedragen door een langzame verbetering van de situatie op de arbeidsmarkt, door een bescheiden inkomensgroei en door lagere besparingen. Door de hogere inflatie is het tempo van deze geleidelijke toename echter iets achtergebleven bij de najaarsprognoses. Bovendien zullen de nog aan de gang zijnde afbouw van schulden in het bedrijfsleven en de huishoudens, een sterkere risicoaversie en de inspanningen van de overheden om de begroting op orde te krijgen, op korte termijn drukken op de kapitaal- en de consumentenuitgaven.

2 Er wordt voor de EU uitgegaan van een minder sterk herstel dan bij vorige oplevingen. Dit is kenmerkend voor herstelperiodes die volgen op een diepe financiële crisis. Wel zal het herstel door de geleidelijk aantrekkende particuliere binnenlandse vraag een steeds autonomer karakter krijgen. Voor dit jaar wordt een gemiddelde bbp-groei op jaarbasis verwacht van iets meer dan 1½% voor het eurogebied en 1¾% voor de EU. Voor 2012 wordt voor beide regio's gerekend op 2%. De cijfers voor 2011 vallen iets hoger uit dan de najaarsprognoses van afgelopen jaar. Situatie loopt van lidstaat tot lidstaat uiteen Het totaalbeeld kan niet verhelen dat de ontwikkelingen per lidstaat sterk variëren. Met name in Duitsland, maar ook in een aantal kleinere exportgerichte landen, is een solide opleving van de bedrijvigheid waar te nemen, terwijl andere landen, en met name landen in de periferie, juist achterblijven. Verwacht wordt dat het tempo waarin de verschillende economieën in de EU zich herstellen, uiteen zal blijven lopen. De huidige correctie van onevenwichtigheden tussen de EU-landen zal in de prognoseperiode doorzetten. De aanpassing is het duidelijkst zichtbaar in landen met grote tekorten bij het uitbreken van de crisis en is daar grotendeels toe te schrijven aan een verminderde consumptie. Door een toename van de binnenlandse vraag en een dynamische invoer blijkt inmiddels echter ook het structureel hoge overschot op de lopende rekening van een aantal landen geleidelijk terug te lopen. Vrij weinig nieuwe banen ondanks herstel, wel gestage verbetering van de overheidsfinanciën Met een werkloosheid van 4-5% in Nederland en Oostenrijk tot 17-21% in Spanje en de Baltische staten blijft de situatie op de Europese arbeidsmarkten divers. In het laatste kwartaal van 2010 is de werkgelegenheid in de EU licht gestegen dankzij een verbetering in alle sectoren, behalve de industrie en de bouw. Aangezien de groei van de productie gewoonlijk vertraagd doorwerkt in de werkgelegenheid, wordt voor beide regio's gerekend op een bescheiden stijging van de werkgelegenheid dit jaar. De werkloosheid zal in de prognoseperiode in beide regio's met circa een half percent afnemen. Ook al zijn de vooruitzichten sinds het afgelopen najaar iets gunstiger geworden, toch zal er per saldo sprake blijven van een min of meer baanloos herstel. De overheidsfinanciën zijn afgelopen jaar verbeterd. Door een aantrekkende groei en door de stopzetting van de tijdelijke stimuleringsmaatregelen zal het overheidstekort in de EU volgens de prognoses dalen van circa 6½% van het bbp in 2010 naar rond de 4¾% in 2011 en 3¾% in Het eurogebied volgt in grote lijnen eenzelfde patroon, maar kent een iets lager tekort. Het resultaat is iets gunstiger dan in het najaar werd verwacht. In beide regio's is de correctie voor het overgrote deel door bezuinigingen op de uitgaven tot stand gekomen. De schuld als percentage van het bbp blijft in de prognoseperiode daarentegen oplopen. In 2012 komt deze uit op zo'n 83% van het bbp in de EU en 88% in het eurogebied. 2

3 Inflatie loopt op Voor de komende periode mag voor de EU en het eurogebied worden uitgegaan van een betrekkelijk sterke stijging van de consumentenprijzen. Wel blijft de inflatie ver onder de piek van Vooral onder invloed van de hogere energieprijzen zal de HICP-inflatie dit jaar gemiddeld bijna 3% in de EU en 2½% in het eurogebied bedragen, om daarna af te vlakken tot respectievelijk zo'n 2% en 1¾% in Verwacht wordt dat zowel de stijging van de lonen als de onderliggende inflatie onder controle blijven vanwege de nog sterk te wensen overlatende economische situatie. Daardoor zal de verwachte toename van de energie- en de grondstofprijzen deels worden geneutraliseerd. Neerwaartse risico's voor de groei door toegenomen onzekerheid De politieke veranderingen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika en de economische rampspoed als gevolg van de aardbeving en tsunami in Japan hebben de onzekerheid vergroot, vormen een bedreiging voor de mondiale economische bedrijvigheid en kunnen leiden tot een wereldwijd hogere inflatie en lagere groei dan de prognoses van het basisscenario. De financiële markten, en vooral een aantal markten voor overheidsobligaties, blijven kwetsbaar en schadelijke terugkoppelingseffecten kunnen niet volledig worden uitgesloten. Ook op de valutamarkten dreigen nog spanningen. Daar staat tegenover dat de mondiale groei, vanwege de toename van de binnenlandse vraag op de opkomende markten, hoger kan uitvallen dan verwacht. Daarvan zou de EU-export weer kunnen profiteren. In het binnenland kan de bbpgroei van de EU een evenwichtigere samenstelling krijgen door een sterkere verschuiving naar de binnenlandse vraag dan in de prognoses wordt aangenomen, bijvoorbeeld omdat de arbeidsmarkt het beter doet dan verwacht. Evenzo kan de krachtige opleving in Duitsland sterker doorwerken naar andere lidstaten dan waarop wordt gerekend. Al met al helt de balans duidelijk over naar de neerwaartse zijde wat betreft de risico's voor de huidige economische groeivooruitzichten. Een uitvoerig overzicht is te vinden op: 3

4 4

5 5

6 6

7 7