2. BESCHRIJVING VAN DE MAATREGEL

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C (2002)3498 Betreft: Steunmaatregel N 530/2002 Nederland Geomatics Business Park Excellentie, 1. PROCEDURE Bij schrijven van 1 augustus 2002, door de Commissie geregistreerd op 9 augustus 2002, hebben de Nederlandse autoriteiten, overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG- Verdrag, een maatregel genaamd 'Geomatics Business Park' aangemeld. Bij fax van 12 september 2002, door de Commissie geregistreerd op 13 september 2002, hebben de Nederlandse autoriteiten aanvullende informatie verstrekt. 2. BESCHRIJVING VAN DE MAATREGEL Het Geomatics Business Park (GBP) werd in 2000 opgericht in Marknesse, in de provincie Flevoland, en moet dienen als ontmoetingsplaats voor kleine en middelgrote ondernemingen ('s) die werkzaam zijn op het gebied van aardobservatie, informatica en geomatica. Clusters van elkaar aanvullende bedrijven die actief zijn in deze sector kunnen leiden tot synergie-effecten. Dit wordt gestimuleerd door gemeenschappelijke programma's en onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten (O&O) waarbij een nieuwe applicaties worden ontwikkeld. Door middel van teledetectie (remote sensing) in de landbouw kunnen bijvoorbeeld gegevens verstrekt worden over de gezondheid en de groei van gewassen op wereldschaal. Voor gewas controle worden wereldwijd vooral optische beeldverwerkingtechnieken gebruikt. Ook voor maritieme toepassingen kan teledetectie bijzonder nuttig zijn, aangezien er vaak geen andere informatie op zee beschikbaar is. Radar kan stromingssnelheden, ruwheid van de zee, golfhoogte en in speciale gevallen zelfs zeediepte aangeven. Met optische beeldvorming kunnen suspensie en algen in de oceaan gevonden worden. Deze diensten worden ondersteund door de verwerking en de verspreiding van aardobservatie gegevens, met inbegrip van de integratie van gegevensmodellen en de diensten van mobiele grondstations voor aardobservatie. Dichtbij het park ligt het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR). Deze grote openbare onderzoeksinstelling levert de nodige de kennis en voorzieningen om de bedrijven te ondersteunen en bevordert de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Het GBP is een publiek-privaat samenwerkingsverband tussen het NLR, de in het park gevestigde 's, de nationale en regionale autoriteiten en een vastgoedonderneming. Het business park wordt geleid door een onafhankelijke stichting zonder winstoogmerk. Zijne Excellentie de Heer J.N.G. DE HOOP SCHEFFER Minister van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 Postbus NL 2500 EB 's-gravenhage Europese Commissie, B-1049 Brussel - België. Telefoon: (32-2)

2 De Stichting GBP stimuleert de groei van de geomatica sector, voornamelijk door het verspreiden van informatie over kennis, technologie en financiering. De provincie Flevoland financiert deze algemene activiteiten van de Stichting GBP. De in het park gevestigde 's betalen de marktprijs voor de huur van gebouwen en materieel. De Stichting GBP stelt zich het volgende ten doel: Nuttig gebruik maken van de synergie-effecten die van de bedrijfsactiviteiten van clusters met 'door de gebruikers gestuurd' toegepaste O&O-activiteiten die uitgevoerd worden in samenwerking met het NLR, een van de grootste openbare centra voor technologisch onderzoek in Nederland; Oprichting van een thematisch Expertisecentrum op het gebied van geomatica waarbij O&O gecombineerd wordt met op teledetectie gebaseerde diensten; Totstandbrenging van een duurzame 'remote sensing value adding' sector, ingebed in de (inter)nationale geomatica-infrastructuur; Ondersteuning van de succesvolle tenuitvoerlegging van het ESR-programma; 's toegang verschaffen tot de groeiende geomatica markt. GBP heeft een projectplan voorgesteld, genaamd GBP Synergieplan Dit Synergieplan vormt het kaderwerk voor industriële O&O-projecten, die moeten uitgevoerd worden door openbare onderzoeksinstellingen en de in het GBP business park werkzame 's. De Stichting GBP zal als manager optreden bij de O&O-projecten. De O&O-projecten zullen leiden tot innovaties op het vlak van 'remote sensing value adding' ingebed in de geomatica sector, verbeterde methoden en technieken die geïntegreerd zijn in aangepaste operationele diensten en de vorming van invloedrijke samenwerkingsverbanden. De Nederlandse autoriteiten hebben een regeling aangemeld voor de toekenning van steun aan O&O-projecten die uitgevoerd worden volgens de bepalingen van het GBP Synergieplan De directe ontvanger van de steun is de Stichting GBP. Deze vereniging zonder winstoogmerk coördineert de onderzoeksactiviteiten. De begunstigden van de aangemelde regeling zijn de deelnemende kleine en middelgrote ondernemingen ('s). Hun onderzoekskosten worden verminderd door de overheidsgelden die de Stichting GBP toekent. De 's worden in de aangemelde maatregel gedefinieerd in overeenstemming met Aanbeveling 96/280/EG van de Commissie van 3 april 1996 betreffende de definitie van kleine en middelgrote ondernemingen 1. Alleen industriële onderzoeksprojecten komen voor steun in aanmerking. Deze projecten zijn gedefinieerd als gepland kritisch onderzoek met het doel nieuwe kennis te verwerven, aangezien dergelijke kennis nuttig kan zijn bij de ontwikkeling van nieuwe producten, processen of diensten of voor een beduidende verbetering van bestaande producten, processen en diensten. De volgende kosten komen in aanmerking voor steun: Personeelskosten (van onderzoekers, technici en ander ondersteunend personeel dat zich uitsluitend met O&O bezighoudt). 1 PB L 107 van , blz. 4. 2

3 Kosten van apparatuur, uitrusting, land en gebouwen, die uitsluitend en permanent (behalve indien ze op commerciële basis worden afgestaan) voor O&O worden gebruikt Kosten voor advies en soortgelijke diensten die uitsluitend voor O&O worden gebruikt, met inbegrip van aangekocht onderzoek, aangekochte technische kennis, octrooien, etc. Extra algemene kosten die rechtstreeks uit O&O-activiteiten voortvloeien. Andere exploitatiekosten (zoals die van materieel, leveranties en dergelijke) die rechtstreeks uit O&O-activiteiten voortvloeien. De Stichting GBP moet alle kosten registeren. Enkel de daadwerkelijk gemaakte en betaalde kosten die direct verband houden met de O&O-projecten komen voor steun in aanmerking. De Stichting GPB is verplicht op geregelde tijdstippen verslag uit te brengen over de daadwerkelijk gemaakte en betaalde kosten. De maximale steunintensiteit bedraagt 60% van de subsidiabele kosten. Indien er sprake is van daadwerkelijke samenwerking tussen één of meerdere 's en één of meerdere openbare onderzoeksinstellingen wordt de maximale steunintensiteit met 10 procentpunten opgetrokken tot 70%. De hierboven genoemde maximale steunintensiteiten zijn ook van toepassing op alle afzonderlijke s die deelnemen aan de O&O-projecten. Het totale budget voor de regeling beloopt 4,2 miljoen EUR. De maatregel wordt gecofinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). De regeling heeft een looptijd van 5 jaar. 3. STANDPUNT VAN DE NEDERLANDSE AUTORITEITEN De Nederlandse autoriteiten zijn van mening dat de aangemelde steunmaatregel voldoet aan de bepalingen van de 'Communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling 2, hierna O&O-kaderregeling genoemd. 4. BEOORDELING De Nederlandse autoriteiten zijn hun verplichting krachtens artikel 88, lid3, van het EG- Verdrag nagekomen door de steunmaatregel aan te melden alvorens deze ten uitvoer te leggen. De ontvanger van de aangemelde steun is de Stichting GBP. De begunstigden van de aangemelde steunregeling zijn kleine en middelgrote ondernemingen. De met overheidsmiddelen bekostigde financiële steun aan de begunstigde ondernemingen zal hun positie versterken. Dit kan leiden tot een wijziging in de markvoorwaarden van hun concurrenten. Deze versterking van de positie van de betrokken ondernemingen ten opzichte van andere ondernemingen die met hen concurreren in het handelsverkeer tussen de lidstaten, moet geacht worden een ongunstige invloed te hebben op dit handelsverkeer. Artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag en artikel 61, lid 1, van de EER-Overeenkomst zijn derhalve van toepassing. 2 PB C 45 van , p.5. 3

4 Om te bepalen welke partijen staatssteun ontvangen in de zin van artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag, worden in onderstaand vereenvoudigd model de verschillende partijen schematisch voorgesteld: Overheid A (60% tot 70%) Stichting Geomatics Business Park C B Openbare onderzoeksinstelling Openbare onderzoeksinstelling De ontvanger van de steun is de Stichting GBP (zie A in het model). De Stichting GBP werd echter uitsluitend opgericht om de O&O-projecten te beheren. De Stichting heeft een non-profit status en alle resultaten die geen aanleiding geven tot intellectuele eigendomsrechten worden op grote schaal verspreid over de Europese Unie. Alle intellectuele eigendomsrechten in verband met een specifiek O&O-project zullen toekomen aan de deelnemende partijen bij het bewuste O&O-project. Daarom kan de Stichting GBP beschouwd worden als een bijzondere constructie ('special purpose vehicle') die uitsluitend is opgezet om het onderzoek te coördineren waarvoor steun werd toegekend. Wat betreft de staatssteun in de zin van artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag, zijn de begunstigden van de steunregeling de belanghebbende in de specifieke O&Oprojecten, d.w.z. de openbare onderzoeksinstelling(en) en de betrokken 's. Wat betreft de aan de openbare onderzoeksinstellingen toegekende steun, heeft de Commissie gemerkt dat de resultaten, voor zover deze geen aanleiding geven tot intellectuele eigendomsrechten, op grote schaal verspreid worden onder belanghebbende derden. Alle intellectuele eigendomsrechten op de O&O-resultaten worden toegewezen aan de onderzoeksinstelling(en) en de 's die deelnemen aan het O&O-project in kwestie. De openbare onderzoeksinstellingen ontvangen van de 's een compensatie, gelijk aan de marktprijs, voor de intellectuele eigendomsrechten die uit het onderzoekproject voortvloeien en waarvan deze 's houder zijn. Dit is in overeenstemming met punt 2.4, derde alinea, onder b), derde streepje van de O&Okaderregeling. Daarom vallen de gelden die de openbare onderzoeksinstellingen 4

5 verstrekken voor de O&O-projecten niet onder artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag (zie B in het model). Wat betreft de steun aan de 's (C in het model), heeft de Commissie het volgende vastgesteld: De door de 's ondernomen projecten zijn industriële onderzoeksactiviteiten in de zin van Bijlage I van de O&O-kaderregeling; De definitie van de in aanmerking komende kosten ligt in de lijn van Bijlage II van de O&O-kaderregeling; De aanvankelijke steunintensiteit van de regeling is beperkt tot 50%, overeenkomstig de maximale steunintensiteit voor industrieel onderzoek, zoals is vastgelegd in punt 5.3 van de O&O-kaderregeling; Overeenkomstig punt van de O&O-kaderregeling wordt de steunintensiteit verhoogd met 10 procentpunten aangezien de steun ten goede komt aan 's in de zin van Aanbeveling 96/280/EG van de Commissie betreffende de definitie van kleine en middelgrote ondernemingen 3 ; Overeenkomstig punt (b) van de O&O-kaderregeling wordt de steun nog eens met 10 procentpunten verhoogd aangezien de projecten daadwerkelijke samenwerking tussen ondernemingen en openbare onderzoeksinstellingen betreffen; De hierboven genoemde maximale steunintensiteiten zijn ook van toepassing op alle afzonderlijke s die deelnemen aan de O&O-projecten; Alle begunstigden van de aangemelde regeling zijn 's. Daarom gaat de Commissie er overeenkomstig punt 6.4 van de O&O-kaderregeling van uit dat de steun een stimulerend effect heeft. De aangemelde steunregeling is dus in overeenstemming met de O&O-kaderregeling. 5. CONCLUSIE De Commissie heeft derhalve besloten de steunmaatregel als verenigbaar met artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag te beschouwen. Deze steunmaatregel kan worden goedgekeurd op grond van artikel 87, lid 3, onder c), van het EG-Verdrag en artikel 61, lid 3, onder c) van de EER-Overeenkomst, aangezien hij voldoet aan de voorwaarden van de "communautaire kaderregeling inzake staatssteun voor onderzoek en ontwikkeling". De Nederlandse regering wordt verzocht jaarlijks een verslag over de tenuitvoerlegging van de steunmaatregel bij de Commissie in te dienen. Indien deze brief vertrouwelijke gegevens bevat die niet aan derden mogen worden bekendgemaakt, wordt u verzocht de Commissie daarvan binnen 15 werkdagen vanaf de ontvangst van dit schrijven in kennis te stellen. Ontvangt de Commissie binnen de vastgestelde termijn geen met redenen omkleed verzoek, dan neemt zij aan dat u instemt 3 PB L 107 van , p. 4 5

6 met de bekendmaking van de volledige tekst van dit schrijven. Dit verzoek dient bij aangetekend schrijven of bij faxbericht te worden gericht aan: Met bijzondere hoogachting Commissie van de Europese Gemeenschappen DG Concurrentie, Griffie overheidssteun Jozef II-straat, 70, B Brussels Fax: Voor de Commissie Mario MONTI Lid van de Commissie 6