EUROPESE COMMISSIE. Brussel, C (2003)4574

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C (2003)4574 BETREFT: STAATSSTEUN NR. N 275/ REGIONALE STEUNMAATREGEL - BELGIË STEUNREGELING TEN BEHOEVE VAN GROTE ONDERNEMINGEN IN REGIONALE STEUNGEBIEDEN IN VLAANDEREN Excellentie, I. PROCEDURE (1) Bij schrijven van 13 juni 2003 (geregistreerd door het Secretariaat-generaal op 17 juni 2003) hebben de Belgische autoriteiten, overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag, aanmelding gedaan bij de Commissie van de bovengenoemde steunregeling ten behoeve van grote ondernemingen in de regionale steungebieden van het Vlaams Gewest in België. (2) Bij schrijven van 8 augustus 2003 heeft de Commissie om aanvullende inlichtingen verzocht, die haar door de Belgische autoriteiten zijn verstrekt bij schrijven van 16 september 2003 (geregistreerd op 19 september 2003). Zijne Excellentie de Heer Louis MICHEL Minister van Buitenlandse Zaken Karmelietenstraat 15 B BRUSSEL Europese Commissie - B-1049 Brussel/Wetstraat 200, B-1049 Brussel - België Telefoon: centrale 32 (0) Telex: COMEU B Telegramadres: COMEUR Brussel

2 II. BESCHRIJVING VAN DE BELANGRIJKSTE ELEMENTEN VAN DE REGELING (3) Doel van de regeling Het doel van de regeling is het stimuleren van het investeringsklimaat in de regionale ontwikkelingszones, met inbegrip van het ontwikkelen van duurzame investeringen, het scheppen van werkgelegenheid en het stimuleren van de uitbreiding, modernisering en diversificatie van de activiteiten van de in deze regio's gevestigde grote ondernemingen, alsmede de vestiging van nieuwe grote ondernemingen. Deze steunregeling voor grote ondernemingen vervangt de steunmaatregel voor grote en middelgrote ondernemingen in regionale steungebieden die door de Commissie als steunmaatregel N 715/2000 was goedgekeurd voor de periode tot 31 december De Commissie neemt nota van de intentie van de Vlaamse autoriteiten om te gepasten tijde een soortgelijke regeling voor KMO's op te zetten onder de KMO-verordening. 1 (4) Rechtsgrondslag van de regeling Decreet van 31 januari 2003 betreffende het economisch ondersteuningsbeleid (Belgisch Staatsblad van 25 maart 2003). (5) Aanbestedingsprocedure Voor aanvragen met een subsidiabel investeringsbedrag tot en met 8 miljoen EUR wordt de subsidie toegekend volgens een aanbestedingsprocedure. Nadat er een oproep is georganiseerd, wordt een vooraf bepaald subsidiebedrag verdeeld over de best gerangschikte projecten. Per jaar kunnen verschillende oproepen worden georganiseerd. De steunaanvragen worden onderzocht en gerangschikt volgens verschillende criteria: a) Beleidscriteria: - verhouding van het gevraagde subsidiepercentage ten opzichte van het maximaal toegelaten subsidiepercentage; - duurzaam ondernemen; - innovatie; - gebruik van de informatie- en communicatietechnologie; - leeftijd van de onderneming; - tewerkstelling 1 Verordening (EG) nr. 70/2001 van de Commissie van 12 januari 2001 betreffende de toepassing van de artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag op staatssteun voor kleine en middelgrote ondernemingen (PB L 10 van , blz ). 2

3 b) Bedrijfseconomische criteria: - percentage van de autofinanciering ten opzichte van het bedrag van de subsidiabele investeringen; - economische leefbaarheid van de onderneming. De ingediende projecten worden gerangschikt op grond van de resultaten die ze hebben behaald op de bovenvermelde criteria. De beschikbare middelen worden verdeeld, te beginnen bij het best gerangschikte project totdat de middelen zijn opgebruikt. De aanvragen met een subsidiabel investeringsbedrag van meer dan 8 miljoen EUR zijn niet onderworpen aan deze aanbestedingsprocedure. De Vlaamse autoriteiten zijn van mening dat investeringen van deze omvang van dusdanig belang zijn voor de Vlaamse economie dat ze niet onder de tijdsbeperkingen en de gesloten budgettaire enveloppe van een aanbestedingsprocedure zouden moeten vallen. Deze projecten worden ingediend bij de minister. Een beslissing wordt genomen door de Vlaamse regering met volledige inachtneming van de voorwaarden van deze regeling. De Belgische autoriteiten hebben de toezegging gedaan om overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag alle investeringsprojecten aan te melden die de drempels overschrijden van de multisectorale kaderregeling betreffende regionale steun voor grote investeringsprojecten 2. (6) Gebied waar de regeling van toepassing is De steunregeling heeft uitsluitend betrekking op de gebieden ex artikel 87, lid 3, onder c), in het Vlaams Gewest, zoals vermeld in het besluit over de regionalesteunkaart van België voor de periode 2000 tot 2006 (Steunmaatregel N 799/99). (7) Sectoren waarop de regeling van toepassing is De Belgische autoriteiten hebben een volledige lijst meegedeeld van alle subsidiabele sectoren volgens de NACE-code. Op grond van deze lijst kan worden vastgesteld dat de regeling van toepassing is op bijna de volledige industrie- en dienstensector. Volgende sectoren komen evenwel niet in aanmerking: de productie, verwerking en afzet van de landbouwproducten die zijn vermeld in bijlage I bij het EG-Verdrag, de visserijsector, de ijzer- en staalindustrie, de scheepsbouw en de sector synthetische vezels. Voor de transportsector vallen enkel het wegvervoer en het gecombineerd vervoer in de zin van de definitie opgenomen in Richtlijn 92/106/EEG onder deze steunregeling. 2 PB C 70 van , zoals gewijzigd door de dienstige maatregelen overeenkomstig artikel 88, lid 1, van het EG-Verdrag betreffende de automobielindustrie en de sector synthetische vezels (PB C 263 van , blz. 3-4). 3

4 (8) Doel en opzet van de steun De investering moet de oprichting van een nieuwe vestiging betreffen, de uitbreiding van een bestaande vestiging of het opzetten van een activiteit waarbij sprake is van een fundamentele aanpassing van het product of het productieproces van een bestaande vestiging. Vervangingsinvesteringen zijn van de regeling uitgesloten. (9) In aanmerking komende ondernemingen De regeling heeft alleen betrekking op grote ondernemingen. (10) In aanmerking komende investeringen: De steun wordt berekend als een percentage van de "subsidiabele investeringen". Dit zijn de "in aanmerking komende investeringen" verminderd met 10% van de afschrijvingen die de laatste drie jaar werden geboekt. Enkel investeringen gestart na de indieningsdatum van de aanvraag komen in aanmerking. Het minimuminvesteringsbedrag bedraagt EUR. De investeringen moeten worden geboekt in de volgende rubrieken van de jaarrekening: - 21: immateriële vaste activa; - 22: terreinen en gebouwen; - 23: installaties, machines en uitrusting; - 24: rollend materieel; - 25: vaste activa in leasing of op grond van een soortgelijk recht; - 26: andere materiële vaste activa; - 27: vaste activa in aanbouw en vooruitbetalingen. Investeringen in immateriële vaste activa onder rubriek 21 worden alleen bij de in aanmerking komende investeringen opgenomen indien aan elk van de volgende voorwaarden is voldaan: deze uitgaven houden verband met technologieoverdracht door de verwerving van octrooien, exploitatielicenties of licenties inzake geoctrooieerde technische knowhow en niet-geoctrooieerde technische knowhow; de immateriële activa mogen uitsluitend in de begunstigde onderneming zelf geëxploiteerd worden. Zij moeten worden beschouwd als afschrijfbare activa en moeten van een derde zijn verworven tegen marktvoorwaarden. Ook moeten zij gedurende minstens vijf jaar binnen de begunstigde onderneming worden behouden; de subsidiabele immateriële investeringen mogen maximaal 25% bedragen van de aanvaarde investeringen in gebouwen en uitrusting. 4

5 De vaste activa in leasing of op grond van een soortgelijk recht onder rubriek 25 kunnen in aanmerking worden genomen als deel van de aanvaarde investeringen, maar alleen indien aan elk van de volgende voorwaarden is voldaan: de leasingcontracten worden als vaste activa opgenomen in de balans van de begunstigde onderneming; de huurder schrijft de geleaste activa af; het leasingcontract heeft een looptijd van minstens vijf jaar; het leasingcontract dekt geen lopende uitgaven (bv. onderhoudskosten, verzekeringskosten enz.). (11) Aard van de steunmaatregelen en intensiteit ervan In het kader van de regeling wordt steun alleen verleend in de vorm van subsidies. Naargelang van de betrokken regio kunnen de maximumintensiteiten van de steun 10% NSE 3 en 15% NSE bedragen (ongeveer 14% BSE 4 en 21% BSE). (12) Cumulering van steun Steun die onder deze regeling wordt toegekend, mag niet worden gecumuleerd met steun afkomstig uit andere bronnen of van andere steunregelingen. (13) Looptijd van de regeling De regeling gaat in op 1 januari 2004 en loopt af op 31 december De regeling is dus beperkt tot 6 jaar. De Belgische autoriteiten voorzien in een beoordeling van de regeling na 3 jaar. De Belgische autoriteiten hebben ook toegezegd dat ze de regeling zullen wijzigen overeenkomstig de mogelijkheden tot steunverlening die al dan niet voorhanden zullen zijn op grond van het besluit van de Commissie over de Belgische regionale-steunkaart voor de periode na Elk besluit om steun toe te kennen onder deze regeling, moet uiterlijk op 31 december 2009 zijn genomen. (14) Overige voorwaarden a) Indien de activa waarop de steun betrekking heeft die in het kader van de regeling werd toegekend, worden vervreemd of indien hun oorspronkelijke bestemming wordt gewijzigd binnen vijf jaar na het beëindigen van het investeringsproject, wordt de steun teruggevorderd. b) De begunstigde onderneming moet zelf minstens 25% bijdragen in de financiering van de aanvaarde investering. In de minimumbijdrage mag geen enkele steun begrepen zijn. 3 NSE = netto-subsidie-equivalent. 4 BSE = bruto-subsidie-equivalent. 5

6 (15) Begroting c) Aanvragen voor steun in het kader van deze regeling moeten worden ingediend vóór het investeringsproject van start gaat. d) Ondernemingen in moeilijkheden zijn uitgesloten van deze steunregeling. e) In de transportsector komt enkel het volgende materieel als rollend materieel in aanmerking als subsidiabele investering (onder rubriek 24 van de jaarrekening): met betrekking tot gecombineerd vervoer het getrokken materiaal zoals containers, wissellaadbakken en opleggers, specifiek voor het gecombineerd vervoer gebouwd (het bewijs wordt geleverd door middel van een attest van de leverancier) en gedurende minimaal 80% van de tijd aangewend voor het gecombineerd vervoer. Van de andere kant zijn alle trekkers, zoals locomotieven en trucks, zowel als zeecontainers ISO 1 uitgesloten. De budgettaire weerslag op jaarbasis wordt geraamd op 30 miljoen EUR. III. BEOORDELING (16) De Belgische autoriteiten hebben voldaan aan de procedurele vereisten van artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag door voormelde steunregeling aan te melden vooraleer deze ten uitvoer te leggen. (17) De vraag of deze regeling steunt vormt In het kader van deze regeling wordt door de overheid (de autoriteiten van het Vlaams Gewest) steun toegekend in de vorm van subsidies aan ondernemingen die gevestigd zijn in steungebieden in het Vlaams Gewest zoals afgebakend in de Belgische regionale-steunkaart (N 799/99). Dankzij de steun in het kader van deze regeling kunnen de begunstigde ondernemingen hun positie versterken. Aangezien de regeling niet beperkt is tot sectoren of ondernemingen waarin er geen handelsverkeer is tussen lidstaten, bestaat een risico dat de steun het handelsverkeer ongunstig kan beïnvloeden. Bijgevolg vormt de voorgestelde maatregel steun in de zin van artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag en artikel 61, lid 1, van de EER-Overeenkomst. 6

7 (18) Ontheffingsgrond Aangezien de voorgestelde regeling beperkt blijft tot gebieden die in aanmerking komen voor de afwijking van artikel 87, lid 3, onder c), van het EG-Verdrag, heeft de Commissie de regeling met name getoetst aan voormeld artikel en aan de richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen 5. De uitkomsten van dit onderzoek worden hieronder samengevat. (19) Gebied waar de regeling van toepassing is In het kader van deze regeling kan uitsluitend steun worden verleend voor initiële investeringen die worden uitgevoerd in een vestiging die gelegen is in een van de gebieden ex artikel 87, lid 3, onder c), in het Vlaams Gewest. De Belgische regionale-steunkaart voor de periode werd op 20 september 2000 door de Commissie goedgekeurd (als Steunmaatregel N 799/99). (20) Sectoren waarop de regeling van toepassing is De Commissie neemt nota van het feit dat de regeling niet geldt voor de volgende sectoren: de productie, verwerking en afzet van de landbouwproducten die zijn vermeld in bijlage I bij het EG-Verdrag, de visserijsector, de ijzer- en staalindustrie, de scheepsbouw, de sector synthetische vezels en dat in de transportsector enkel het wegvervoer en het gecombineerd vervoer in de zin van de definitie opgenomen in Richtlijn 92/106/EEG onder deze steunregeling vallen. (21) Doel van de steunmaatregel In het kader van de regeling kan enkel steun worden verleend in verband met investeringen die voldoen aan de omschrijving van een "initiële investering" uit punt 4.4 van de richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen. (22) Aanbestedingsprocedure De Commissie neemt nota van het feit dat de aanbestedingsprocedure de Belgische autoriteiten in staat stelt om binnen een vooraf voorgesteld bedrag te blijven en om de investeringsprojecten te steunen die door de Belgische autoriteiten op grond van vooraf bepaalde kwalificatiecriteria als beste worden gerangschikt. De Commissie neemt verder nota van het feit dat subsidiabele investeringsbedragen van meer dan 8 miljoen EUR niet zijn onderworpen aan deze aanbestedingsprocedure. De Commissie neemt ook nota van de toezegging van de Belgische autoriteiten om ook voor deze projecten de overige voorwaarden van deze steunregeling na te leven. 5 PB C 74 van , blz. 9. 7

8 De Commissie merkt ook op dat de Belgische autoriteiten zich ertoe verbinden om overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag alle investeringsprojecten aan te melden die de drempels overschrijden die zijn vastgelegd in de multisectorale kaderregeling betreffende regionale steun voor grote investeringsprojecten 6. De Vlaamse autoriteiten bevestigden dat deze staatssteunregeling de dienstige maatregelen met betrekking tot de automobielsector en de sector synthetische vezels respecteert. De Belgische autoriteiten hebben deze dienstige maatregelen aanvaard bij brief van 6 november (23) In aanmerking komende ondernemingen Uitsluitend grote ondernemingen gedefinieerd overeenkomstig de criteria uit de aanbeveling van de Commissie van 3 april 1996 betreffende de definitie van kleine en middelgrote ondernemingen 7. (24) In aanmerking komende uitgaven De "aanvaarde investeringen" worden gedefinieerd in overeenstemming met de omschrijving van in aanmerking komende uitgaven voor initiële investeringen uit punt 4.5 en 4.6 van de richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen. De "subsidiabele investeringen" betreffen een smallere kostenbasis dan die voor de "aanvaarde investeringen" (zij kunnen niet hoger zijn dan, en zijn in vele gevallen lager dan de "aanvaarde investering"). Zodoende is ook de subsidiabele investering in overeenstemming met de definitie voor de in aanmerking komende uitgaven waarnaar zo-even werd verwezen. (25) Steunintensiteit van de maatregelen Naargelang de betrokken regio variëren de regionale-steunplafonds die op de regionale-steunkaart voor de periode werden vastgesteld, tussen 10 en 15% NSE voor grote ondernemingen. (26) Looptijd van de regeling De looptijd van de regeling is beperkt tot 31 december Tot 31 december 2006 is dit in overeenstemming met de looptijd van de regionale-steunkaart. De Belgische autoriteiten voorzien een beoordeling van de regeling na verloop van 3 jaar. De Belgische autoriteiten hebben evenwel toegezegd dat ze de regeling zullen wijzigen overeenkomstig de mogelijkheden tot steunverlening die al dan niet voorhanden zullen zijn op grond van het besluit van de Commissie over de Belgische regionale-steunkaart voor de periode na Elk besluit om steun toe te kennen onder deze regeling moet uiterlijk op 31 december 2009 zijn genomen. 6 PB C 70 van , zoals gewijzigd door de dienstige maatregelen overeenkomstig artikel 88, lid 1, van het EG-Verdrag betreffende de automobielindustrie en de sector synthetische vezels (PB C 263 van , blz. 3-4). 7 PB L 107 van , blz. 4. 8

9 (27) Overige voorwaarden en toezeggingen door de Belgische autoriteiten a) De Commissie merkt op dat de in punt (14) onder a), b) en c), genoemde voorwaarden in overeenstemming zijn met de specifieke vereisten uit de punten 4.2 en 4.10 van de richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen. b) De Commissie merkt op dat met betrekking tot de sector van het gecombineerd vervoer, de in aanmerking komende activa in lijn zijn met de Commissiepraktijk op dit gebied en met de reeds vroeger aangenomen staatssteunbeschikking N 566/02 8. Geen ander rollend materieel onder rubriek 24 van de jaarrekening komt in aanmerking. c) Ten slotte merkt de Commissie op dat ondernemingen in moeilijkheden van deze regeling zijn uitgesloten. IV. BESLUIT (28) Gelet op het voorgaande heeft de Commissie besloten dat de aangemelde steunmaatregel onder de toepassing valt van artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag en artikel 61, lid 1, van de EER-Overeenkomst. Niettemin is de Commissie van oordeel dat door de steunmaatregel de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad, aangezien hij in overeenstemming is met de communautaire richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen. 9 Daarom heeft de Commissie besloten de steun te beschouwen als verenigbaar met het EG-verdrag op grond van artikel 87, lid 3, onder c). (29) De Belgische autoriteiten wordt eraan herinnerd dat zij, overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-verdrag, verplicht zijn de Commissie in kennis te stellen van ieder voornemen om de financiering voort te zetten of de regeling uit te breiden of aan te passen. Deze aanmeldingsverplichting geldt ook voor de wijzigingen die noodzakelijk zullen zijn na het verstrijken van de Belgische regionale-steunkaart op 31 december (30) Tevens wordt herinnerd aan de verplichting om de Commissie jaarlijks een verslag over te leggen betreffende de tenuitvoerlegging van de regeling. Ingeval deze brief vertrouwelijke gegevens mocht bevatten die niet mogen worden bekendgemaakt, wordt u verzocht de Commissie daarvan binnen vijftien werkdagen vanaf de ontvangst van dit schrijven in kennis te stellen. Ontvangt de Commissie binnen de vastgestelde termijn geen met redenen omkleed verzoek, dan neemt zij aan dat u instemt met mededeling aan derden en bekendmaking van de volledige tekst van dit schrijven in de authentieke taal op Internet: Besluit van de Vlaamse regering inzake steun voor het gecombineerd vervoer in de context van de wetgeving betreffende de economische expansie (Beschikkingsbrief van , ref C(2003)529fin). PB C 74 van , blz. 9. 9

10 Dit verzoek dient bij aangetekend schrijven of per faxbericht te worden gericht aan: Europese Commissie Directoraat-generaal Concurrentie Griffie Staatssteun B-1049 Brussel Faxnummer: (+32-2) Vermeld s.v.p. in al uw correspondentie de benaming en het nummer van de steunmaatregel. Inmiddels verblijf ik met gevoelens mijner bijzondere hoogachting, Voor de Commissie Mario Monti Lid van de Commissie 10