Steunmaatregel nr. N 217/ Nederland Vuurwerkramp Enschede - Schadevergoeding aan ondernemers

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, C (2002) 1674 Betreft: Steunmaatregel nr. N 217/ Nederland Vuurwerkramp Enschede - Schadevergoeding aan ondernemers Excellentie, PROCEDURE Bij brief van 13 maart 2002 (door het secretariaat-generaal geregistreerd op 27 maart 2002) hebben de Nederlandse autoriteiten overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag bij de Commissie een steunregeling aangemeld, getiteld Schadevergoeding aan ondernemers als gevolg van de vuurwerkramp in Enschede. Bij elektronisch schrijven van 23 mei 2002 (door het secretariaat-generaal geregistreerd op 24 mei 2002) verduidelijkten de Nederlandse autoriteiten de taxatie methodologie die gehanteerd wordt bij het berekenen van de waarde van de schade. BESCHRIJVING VAN DE STEUNREGELING Doel van de steunregeling: 1. Op 13 mei 2000 ontplofte een vuurwerkfabriek in de stad Enschede in Nederland. De gevolgen waren rampzalig: 20 personen verloren er het leven bij en honderden raakten gewond. Een hele stadswijk was verwoest en het omringende stedelijke gebied was ernstig beschadigd. Niet alleen woningen werden getroffen door de ramp, ook ondernemingen ondervonden grote schade. 2. Het rampgebied telde 529 ondernemingen, waarvan 30 met meer dan 20 werknemers en 499 kleine ondernemingen met gemiddeld 3 werknemers. Bijna 85% van deze Zijne Excellentie de Heer J.J. VAN AARTSEN Minister van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 Postbus NL EB s GRAVENHAGE Wetstraat 200, B-1049 Brussel - België - Telefoon: centrale Telex: COMEU B Telegramadres: COMEUR Brussel.

2 ondernemingen waren werkzaam in de handel en de dienstverlening. 3. De onderhavige regeling voorziet in schadevergoedingen aan ondernemingen die gevestigd waren in het afgebakende rampgebied in Enschede (zie bijlage) voor materiële en bedrijfsschade die rechtstreeks is veroorzaakt door de vuurwerkramp op 13 mei De in aanmerking komende materiële schade wordt als volgt omschreven: (a) De kosten van herstel van schade aan de activa van de ondernemer. (b) De reis- en verblijfskosten die de ondernemer heeft gemaakt omdat hij het rampgebied na de ontploffing moest verlaten, voorzover deze kosten verschuldigd zijn aan derden. (c) De kosten van transport, opslag en huisvesting van de roerende zaken van de ondernemer, voorzover deze kosten verschuldigd zijn aan derden of toe te rekenen zijn aan arbeid in eigen beheer tot ten hoogste 18,15 euro per mensuur. (d) De met de in punt c) genoemde activiteiten samenhangende verzekeringspremie. (e) De kosten voor opruiming van het pand, voorzover deze kosten verschuldigd zijn aan derden of toe te rekenen zijn aan arbeid in eigen beheer tot ten hoogste 18,15 euro per mensuur. (f) De kosten die zijn gemaakt in verband met het opnieuw starten van de onderneming, met inbegrip van de kosten van (her)huisvesting, voorzover deze kosten verschuldigd zijn aan derden of toe te rekenen zijn aan arbeid in eigen beheer tot ten hoogste 18,15 euro per mensuur. (g) De kosten die zijn gemaakt ter voorkoming of beperking van verdere schade, voorzover deze kosten verschuldigd zijn aan derden of toe te rekenen zijn aan arbeid in eigen beheer tot ten hoogste 18,15 euro per mensuur. 5. Bedrijfsschade wordt gedefinieerd als de winstderving in de jaren 2000, 2001 en 2002 in vergelijking met de winst van het jaar De tegemoetkoming bedraagt 100 % van het bedrag van deze winstderving, na aftrek van 30 % van de winst van 1999 en van alle uitkeringen van verzekeringen. 6. Alleen het deel van de schade dat niet door een verzekering wordt vergoed en waarvoor geen tegemoetkoming uit andere bronnen wordt ontvangen komt in het kader van deze regeling in aanmerking voor steun. Voor materiële schade geldt een aftrek voor eigen risico van 10% en voor bedrijfsschade een van 30%. De termijn voor het aanvragen van bedrijfsschadevergoeding is drie jaar, ingaande op 13 mei Onafhankelijke experts (het Bureau Coördinatie Experts - BCE) zullen de opgave van de schade door de ondernemer controleren. Het BCE brengt vervolgens een advies uit aan de stichting Financiële hulpverlening vuurwerkramp, die dan de beslissing neemt om een schadevergoeding toe te kennen. De schadevergoeding wordt toegekend in de vorm van een subsidie. 8. De uitgetrokken begrotingsmiddelen bedragen maximum 41 miljoen euro. 2

3 BEOORDELING VAN DE VOORGENOMEN STEUNMAATREGEL Op grond van de voorgenomen steunregeling wordt steun verleend aan ondernemingen die gevestigd zijn in het gedeelte van de stad Enschede dat door de vuurwerkramp van 13 mei 2000 is beschadigd. Aangezien de regeling niet beperkt is tot sectoren of ondernemingen die niet betrokken zijn bij handel tussen lidstaten, bestaat een risico dat de steun die handel ongunstig zou kunnen beïnvloeden. Bijgevolg houdt de voorgenomen maatregel steun in zoals bedoeld in artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag en artikel 61, lid 1, van de EER-Overeenkomst. De Nederlandse autoriteiten hebben de procedurevoorschriften van artikel 88, lid 3, van het EG-Verdrag in acht genomen door de maatregel aan te melden alvorens deze in werking te laten treden. De Commissie heeft de voorgenomen steunmaatregel getoetst aan artikel 87, lid 2, onder b), van het EG-Verdrag. Deze beoordeling heeft aanleiding gegeven tot de volgende opmerkingen: 9. Het aantal doden en gewonden, alsmede de omvang van de materiële schade tonen ondubbelzinnig aan hoe zwaar de vuurwerkramp in Enschede wel was. 10. De Commissie heeft in het verleden reeds aanvaard 1 dat ernstige industriële ongevallen en grote branden die tot wijdverspreide verliezen leiden, kunnen worden beschouwd als buitengewone gebeurtenissen in de zin van artikel 87, lid 2, onder b), van het EG-Verdrag. 11. De steun waarin deze regeling voorziet, is uitsluitend een vergoeding voor schade die rechtstreeks is veroorzaakt door deze buitengewone gebeurtenis. Daarenboven komt slechts het deel van de schade waarvoor geen vergoeding kan worden verkregen van de verzekering of uit enige andere bron in aanmerking voor schadevergoeding op grond van deze regeling. Voorts wordt een aftrek voor eigen risico toegepast van 10% voor materiële schade en van 30% voor bedrijfsschade. Wat bedrijfsschade betreft, heeft de Commissie in het verleden reeds aanvaard dat een winstderving wordt vergoed De Nederlandse autoriteiten bevestigen dat de bedrijfsschade eveneens wordt opgenomen door Bureau Coördinatie Experts (BCE), dit is een overkoepelend bureau ban beëdigde verzekeringsexperts. Zij zullen de schade taxeren op basis van verzekeringsnormen, waarbij in eerste instantie gekeken zal worden naar het boekjaar 1999 omdat dat het laatste volledige boekjaar was (inclusief alle seizoenen, uitverkoopdagen, etc) voordat de ramp plaats vond. Op basis van de verzekeringsnormen dient het resultaat van 1999 gecorrigeerd te worden voor alle buitengewone lasten en baten, tevens zal een "waarschijnlijkheidstoets" van de 1 Zie punt van de communautaire richtsnoeren voor staatssteun in de landbouwsector (PB C 28 van ). 2 Steunmaatregel N 433/98: Herstel van de economische bedrijvigheid die heeft geleden onder de aardbeving in Umbrië. 3

4 opgegeven cijfers plaatsvinden aan de hand van bijvoorbeeld branchegegevens en ervaringsgegevens van BCE. Eventueel wordt ook naar andere boekjaren gekeken en voor startende bedrijven in 2000 geldt dat tevens naar de haalbaarheid van het oorspronkelijke businessplan en vergelijkbare branchegegevens gekeken wordt. Deze toetsing door onafhankelijke experts in samenhang met de aftrek voor eigen risico van 30% biedt een voldoende garantie om tot de conclusie te komen dat overcompensatie als dusdanig valt uit te sluiten. CONCLUSIE Gelet op het vorenstaande is de Commissie tot de conclusie gekomen dat de aangemelde steunmaatregel onder de toepassing van artikel 87, lid 1, van het EG-Verdrag en artikel 61, lid 1, van de EER-Overeenkomst valt. De Commissie is evenwel van oordeel dat de steunmaatregel in aanmerking komt voor de uitzondering van artikel 87, lid 2, onder b), van het EG-Verdrag. Ingeval deze brief vertrouwelijke gegevens mocht bevatten die niet mogen worden bekendgemaakt, wordt U verzocht de Commissie daarvan binnen vijftien werkdagen vanaf de ontvangst van dit schrijven in kennis te stellen. Ontvangt de Commissie binnen de vastgestelde termijn geen met redenen omkleed verzoek, dan neemt zij aan dat U instemt met mededeling aan derden en bekendmaking van de volledige tekst van dit schrijven in de authentieke taal op Internet: Dit verzoek dient bij aangetekend schrijven of bij faxbericht te worden gericht aan: Europese Commissie Directoraat-generaal Concurrentie Directoraat Overheidssteun I Wetstraat 200 B-1049 Brussel Faxnummer: (+32) Met bijzondere hoogachting, Voor de Commissie Mario MONTI Lid van de Commissie 4

5 5 Bijlage