Betreft: - Staatssteun Nederland (Flevoland) - Steun No N 516/2003 Schoolfruitproject Flevoland

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29-VII-2005 C(2005) 3023 Betreft: - Staatssteun Nederland (Flevoland) - Steun No N 516/2003 Schoolfruitproject Flevoland Excellentie, De Commissie wenst Nederland mee te delen dat zij, na bestudering van de door de Nederlandse autoriteiten verstrekte gegevens over bovengenoemde steunmaatregel, besloten heeft geen bezwaar te maken tegen deze steunmaatregel, aangezien hij verenigbaar is met het EG-Verdrag. Bij dit besluit heeft de Commissie zich gebaseerd op de onderstaande overwegingen. 1. PROCEDURE (1) Bij brief van 10 november 2003, geregistreerd op 14 november 2003, heeft de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie de Commissie overeenkomstig artikel 88, lid 3, van het Verdrag in kennis gesteld van de bovengenoemde ontwerp-maatregel. Bij brieven van 30 maart 2004, 5 juli 2004, 15 oktober 2004, 24 januari 2005, 3 mei 2005 en 16 juni 2005 geregistreerd op 5 april 2004, 7 juli 2004, 21 oktober 2004, 26 januari 2005, 10 mei 2005 en 20 juni 2005, is aanvullende informatie verstrekt in antwoord op brieven van de diensten van de Commissie van 28 januari 2004, 4 juni 2004, 16 augustus 2004, 22 december 2004, 29 maart 2005 en 13 juni Zijne Excellentie de Heer Bernard Rudolf Bot Minister van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 Postbus NL EB Den Haag Rue de la Loi 200, B-1049 Bruxelles/Wetstraat 200, B-1049 Brussel - Belgium Telephone: exchange (+32-2) Telex: COMEU B Telegraphic address: COMEUR Brussels.

2 2. BESCHRIJVING 2.1. Titel (2) Schoolfruitproject Flevoland Begroting (3) De totale subsidies bedragen , totale projectkosten zijn Voor de investering wordt een subsidie gegeven van op een totale investering van Voor de technische ondersteuning wordt een bedrag uitgetrokken van op een totale begroting voor technische ondersteuning van De totale reclame kosten bedragen , hiervoor wordt een subsidie gegeven van Duur (4) Investeringssteun: eenmalig. (5) Technische ondersteuning en steun voor reclame: Begunstigden (6) Stichting schoolfruit Flevoland Steunmaatregel (7) De steunmaatregel heft als doel het bevorderen van de consumptie van fruit (appels) op lagere en middelbare scholen in de Nederlandse provincie Flevoland. Hiertoe hebben acht fruittelers de Stichting Schoolfruit Flevoland opgericht. De Stichting zal subsidies ontvangen voor investeringen, technische ondersteuning en reclame activiteiten. (8) De investeringen hebben betrekking op de oprichting van een verpakkingslijn, een koelcel, een werkruimte, transport en kantoorinventaris. (9) De fruittelers zullen gebruikmaken van adviesdiensten om hun bedrijfsvoering te veranderen. Deze verandering betreft de verwerking van het fruit en het teeltproces zelf. De verpakking van het fruit dat bestemd is voor de scholen zal niet langer plaatsvinden in grote hoeveelheden, maar in kleinere eenheden worden gestructureerd. Het teeltproces van de appels zelf zal moeten worden afgestemd op de teelt van kleinere appels die geschikt zijn voor de consumptie door kinderen. De Nederlandse autoriteiten verzekeren dat de technische ondersteuning niet meer zal zijn dan per begunstigde voor een periode van drie jaar. 2

3 (10) De Nederlandse autoriteiten garanderen dat, indien van toepassing, een procedure gevolgd zal worden volgens de Richtlijn van de Raad 92/50 EEG of de Richtlijn van de Raad 2004/18/EEG voor de selectie van instanties waar de uitvoering van de technische assistentie aan zal worden toegekend. In gevallen waar de hiervoor genoemde richtlijnen niet van toepassing zijn, verzekeren de Nederlandse autoriteiten dat zulke instanties op een open en transparantie wijze geselecteerd worden zonder dat hierbij sprake is van discriminatie. (11) De reclame betreft promotiemateriaal voor het project. Dit promotiemateriaal is bestemd voor scholen in Flevoland en zal de consumptie van fruit op een algemene manier bepleiten (d.w.z. niet gericht op fruitproducten van de Stichting Schoolfruit Flevoland, de provincie Flevoland of Nederland). (12) De Stichting en de steunmaatregel zijn open voor alle fruittelers in Flevoland. Deelnemende scholen zullen vrij zijn om fruittelers te kiezen om het fruit van te kopen. Zij worden hierin niet beperkt tot fruittelers die aan het project deelnemen, noch tot fruit dat van een bepaalde regionale of nationale origine is Juridische basis (13) Decentralisatie overeenkomst van de Staat der Nederlanden en de provincie Flevoland met betrekking tot het Enkelvoudig Programmeringsdocument (EPD) (14) EPD-overeenkomst tussen de provincie Flevoland en Stichting schoolfruit Flevoland Steunintensiteit (15) Voor investeringskosten: 38% Voor technische steun: 48% Voor reclame: 25% (16) De steunregeling kan niet worden gecumuleerd met andere steunmaatregelen voor hetzelfde doel. 3. BEOORDELING (17) Overeenkomstig artikel 87, lid 1, van het Verdrag zijn steunmaatregelen van de staten of in welke vorm ook met staatsmiddelen bekostigd, die de mededinging door begunstiging van bepaalde ondernemingen of bepaalde producties vervalsen of dreigen te vervalsen, onverenigbaar met de gemeenschappelijke markt, voorzover deze steun het handelsverkeer tussen de lidstaten ongunstig beïnvloedt. De onderhavige maatregel voldoet aan deze definitie omdat zij bepaalde ondernemingen begunstigt (namelijk de Stichting Schoolfruit Flevoland) en zij kan het handelsverkeer en de mededinging beïnvloeden vanwege de positie die Nederland inneemt in deze sector (in 2003 nam zij binnen de EU-25 de achtste plaats in in de productie van appels). 3

4 (18) Artikel 87, leden 2 en 3, van het Verdrag voorziet evenwel in afwijkingen op grond waarvan bepaalde maatregelen toch als verenigbaar met de gemeenschappelijke markt worden beschouwd. (19) Gelet op de kenmerken van de onderhavige steunmaatregel, is de enige mogelijke afwijking die van artikel 87, lid 3, onder c), van het Verdrag, op grond waarvan steunmaatregelen om de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën te vergemakkelijken, als verenigbaar met de gemeenschappelijke markt kunnen worden beschouwd, mits de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt daardoor niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad. Om voor deze afwijking in aanmerking te komen, moeten de gefinancierde maatregelen aan bepaalde voorwaarden voldoen Investeringssteun (20) De Commissie past de regels toe zoals vastgesteld in paragraaf 4.2 van de Communautaire Richtsnoeren voor Staatssteun in de landbouwsector 1 (hierna genoemd: de Richtsnoeren) om de staatssteun te beoordelen voor investeringen in de verwerking van agrarische producten In aanmerking komende subsidiabele kosten en steunpercentage. (21) Volgens punt van de Richtsnoeren kunnen de in aanmerking komende subsidiabele kosten betrekking hebben op de bouw, verwerving en verbetering van onroerende goederen en nieuwe machines en materiaal, met inbegrip van computerprogrammatuur. Het steunpercentage mag niet hoger zijn dan 50% van de in aanmerking komende investeringen in doelstelling 1 regio s en 40% in andere regio s. Aan deze voorwaarden wordt als volgt voldaan: (22) Steun wordt gegeven voor de bouw van een geïsoleerde werkruimte, voor de inrichting ervan en voor de verpakking en opslag van appels (verpakkingslijn en koelcel). Ook worden kantoorinventaris en twee auto s gekocht. Er zal een administratie van de gereden kilometers worden bijgehouden om te bewijzen dat de auto s alleen worden gebruikt voor de Stichting Schoolfruit Flevoland. De bouw en inrichting van de werkplaats en de verwerving van de kantooruitrusting en de auto s kunnen worden beschouwd als de bouw of verbetering van onroerend goed en/of de verwerving van nieuwe machines en uitrusting in de betekenis van punt van de Richtsnoeren. (23) De Flevolandse autoriteiten hebben de genotificeerde steun beperkt tot een maximum van 40 % van de in aanmerking komende subsidiabele kosten. 1 PB C 232 van , blz

5 Economische levensvatbaarheid en communautaire minimum standaarden (24) Punt van de Richtsnoeren stelt dat steun voor investeringen alleen mag worden verstrekt aan ondernemingen waarvan de economische levensvatbaarheid kan worden aangetoond door een beoordeling van de vooruitzichten van de onderneming. Ook moet de onderneming voldoen aan de minimum communautaire standaarden inzake het milieu, hygiëne and dierenwelzijn. (25) Aan deze voorwaarden wordt voldaan. De Stichting Schoolfruit Flevoland en de daaraan gelieerde fruittelers worden beoordeeld op basis van de criteria in het Enkelvoudig Programmeringsdocument. Dit betreft o.a. criteria voor de economische levensvatbaarheid (verdiencapaciteit, solvabiliteit etc. gebaseerd op tenminste drie meest recente jaarrekeningen). (26) Het Enkelvoudig Programmeringsdocument stelt verder dat er geen projecten zullen worden ondersteund die niet voldoen aan de minimum communautaire standaarden voor milieu, hygiëne en dierenwelzijn. Deze voorwaarden zullen worden opgenomen in de overeenkomst met de Stichting Afzetmogelijkheden (27) Punt van de Richtsnoeren stelt dat geen steun mag worden uitgekeerd voor investeringen inzake producten waarvoor geen normale afzetmogelijkheden op de markt bestaan. Rekening moet worden gehouden met eventuele productiebeperkingen of beperkingen op communautaire steunverlening op grond van de gemeenschappelijke marktordeningen. (28) Aan deze voorwaarde wordt eveneens voldaan. De investering leidt niet tot extra productiecapaciteit en verandert niet de aard van de bestaande capaciteiten. Een klein deel van de productie zal zijn weg vinden naar de scholen. De steun is in lijn met de gemeenschappelijke marktordeningen Maatregelen voor technische ondersteuning (29) De Commissie past de regels toe zoals vastgesteld in paragraaf 14 van de Richtsnoeren om de staatssteun te beoordelen voor technische assistentie in de agrarische sector. (30) Paragraaf 14 van de Richtsnoeren stelt dat steun mag worden verleend tot 100% van kostenposten zoals adviseursbeloningen als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan: - ter voorkoming van mededingingsvervalsing moet dergelijke steun in beginsel beschikbaar zijn al degenen die in het betrokken gebied op grond van objectief bepaalde voorwaarden daarvoor in aanmerking komen. Aan deze voorwaarde wordt voldaan zoals blijkt uit punt 12; - De steun mag in totaal niet meer dan per begunstigde en per driejarige periode bedragen. Uit punt 9 blijkt dat aan deze voorwaarde wordt voldaan. 5

6 (31) Zoals beschreven in punt 10 wordt, indien van toepassing, een procedure gevolgd volgens de Richtlijn 92/50/EEG van de Raad of de Richtlijn 2004/18/EEG van de Raad voor de selectie van instanties waar de uitvoering van de technische assistentie aan zal worden toegekend. In gevallen waar de hiervoor genoemde richtlijnen niet van toepassing zijn, verzekeren de Nederlandse autoriteiten dat zulke instanties op een open en transparantie wijze geselecteerd worden zonder dat hierbij sprake is van discriminatie Steun voor reclame voor schoolfruit (32) De Commissie past de Communautaire Richtsnoeren toe voor Staatssteun voor reclame voor in bijlage I van het Verdrag vermelde producten en voor bepaalde niet in bijlage I vermelde producten 2 (hierna genoemd de Richtsnoeren voor reclame). (33) Paragraaf 19, onder b, van de Richtsnoeren voor reclame stelt dat reclamecampagnes op de binnenlandse markt van een lidstaat waarbij generieke reclame voor het product wordt gemaakt zonder enige verwijzing naar de nationale oorsprong van dat product in lijn zijn met artikel 28 van het EG-Verdrag inzake het verbod op kwantitatieve invoerbeperking tussen lidstaten en alle maatregelen van gelijke werking. Dergelijke reclamecampagnes kunnen als verenigbaar worden beschouwd met de gemeenschappelijke markt in de betekenis van artikel 87, lid 3, onder c), van het EG-Verdrag. (34) Volgens paragraaf 29 van de Richtsnoeren voor reclame kan het verlenen van steun voor rechtstreekse reclame voor de producten van een bepaalde onderneming of van bepaalde ondernemingen in geen geval worden gerechtvaardigd met een beroep op het gemeenschappelijk belang. Dergelijke steun dient te worden beschouwd als steun voor de bedrijfsvoering, en als zodanig als niet verenigbaar met de gemeenschappelijke markt. (35) Zoals hiervoor beschreven in punt 11, is het promotiemateriaal voor het project bedoeld voor scholen in Flevoland en bepleit het de consumptie van fruit op algemene wijze. Het promotiemateriaal verwijst niet naar de fruitproducten van de Stichting Schoolfruit Flevoland, noch naar fruit afkomstig uit de provincie Flevoland of uit Nederland. De Commissie concludeert derhalve dat er geen steun wordt verleend voor reclame die gericht is op de producten van één of meerdere specifieke bedrijven en dat de steun voor de promotiecampagne daarom als verenigbaar kan worden beschouwd met de gemeenschappelijke markt in de betekenis van artikel 87, lid 3, onder c), van het EG-Verdrag. 2 PB C , p.5 6

7 (36) Paragraaf 31 van de Richtsnoeren voor reclame stelt dat teneinde in aanmerking te komen voor de uitzondering onder artikel 87, lid 3, onder c), van het Verdrag, steun voor reclameactiviteiten voor landbouw- en andere producten de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën moeten vergemakkelijken. Aan deze positieve voorwaarde wordt geacht te zijn voldaan indien de gesubsidieerde reclame o.a. betrekking heeft op de ontwikkeling van ondernemingen uit het midden- en kleinbedrijf zoals gedefinieerd door Verordening (EG) Nr. 70/2001 van de Commissie 3. Omdat fruit met name wordt geteeld door het agrarisch midden- en kleinbedrijf voldoet de voorgestelde steunmaatregel aan deze voorwaarde. (37) Paragraaf 60 van de Richtsnoeren voor reclame stelt dat het percentage voor directe steun voor reclame niet meer mag zijn dan 50% en dat ondernemingen uit de desbetreffende sector ten minste 50% van de kosten moeten dragen. Aan deze voorwaarde is voldaan zoals beschreven in punt 15. (38) De Nederlandse autoriteiten hebben daarnaast afdoende aangetoond dat de steunmaatregel niet in strijd is met secundaire Communautaire wetgeving. Ze hebben de verzekering gegeven dat de reclame in overeenstemming is met de bepalingen van artikel 2 4 van Richtsnoer 2000/13/EG van het Europese Parlement en van de Raad betreffende onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake de etikettering en presentatie van levensmiddelen almede de daarvoor gemaakte reclame 5 (zie punt 26 van de Richtsnoeren voor reclame). 4. CONCLUSIE (39) De Commissie concludeert uit de hierboven uiteengezette overwegingen dat de onderhavige steunmaatregel in aanmerking komt voor de in artikel 87, lid 3, onder c), van het Verdrag vastgestelde afwijking en beschouwd mag worden als steun die verleend wordt om de ontwikkeling van bepaalde vormen van economische bedrijvigheid of van bepaalde regionale economieën te vergemakkelijken mits de voorwaarden waaronder het handelsverkeer plaatsvindt daardoor niet zodanig worden veranderd dat het gemeenschappelijk belang wordt geschaad. 3 PB L 10 van , blz. 33, Verordening van de Commissie inzake de toepassing van artikelen 87 en 88 van het EG-Verdrag inzake staatssteun voor het midden- en kleinbedrijf. 4 Artikel 2(1) van het Richtsnoer stelt dat de etikettering en de gebruikte methoden, inclusief promotie en reclame voor levensmiddelen de koper niet mogen misleiden, onder meer: (i) ten aanzien van de kenmerken van het levensmiddel en met name van de aard, identiteit, hoedanigheden, samenstelling, hoeveelheid, houdbaarheid, oorsprong of herkomst, wijze van vervaardiging of verkrijging; (ii) door aan het levensmiddel effecten of eigenschappen toe te schrijven die het niet bezit; (iii) door hem te suggereren dat het levensmiddel bijzondere kenmerken vertoont, hoewel alle soortgelijke levensmiddelen dezelfde kenmerken bezitten. 5 PB L 109 van , blz

8 (40) In geval deze brief vertrouwelijke gegevens mocht bevatten die niet mogen worden bekendgemaakt, wordt u verzocht de Commissie daarvan binnen vijftien werkdagen vanaf de ontvangst van dit schrijven in kennis te stellen. Ontvangt de Commissie binnen de vastgestelde termijn geen met redenen omkleed verzoek, dan neemt zij aan dat u instemt met mededeling aan derden en bekendmaking van de volledige tekst van dit schrijven in de authentieke taal op internetsite Dit verzoek dient bij aangetekend schrijven of bij faxbericht te worden gericht aan: Europese Commissie Directoraat-Generaal Landbouw en Plattelandsontwikkeling Directie H Landbouwwetgeving Eenheid H2 Concurrentie Kantoor: Loi 130 5/128 B-1049 Brussel Fax Nr.: Met bijzondere hoogachting, Voor de Commissie Joe BORG Lid van de Commissie VOOR GELIJKLUIDEND AFSCHRIFT Voor de Secretaris generaal, Patricia BUGNOT Directeur van de Griffie 8