RTC STURING IN DE RIOLERING

Transcriptie

1 RTC STURING IN DE RIOLERING DR IR ELGARD VAN LEEUWEN 1

2 VOORAF Beknopte inleiding over RTC in afvalwatersystemen met het oog op twee perspectieven: 1. Voor de opdrachtnemer: Essentie sturing afvalwatersystemen, valkuilen in ontwikkeling 2. Voor de opdrachtgever: Pakt de consultant het goed op? Contact: ook voor boekje of pdf van Sturing van Afvalwatersystemen 2

3 VOORBEELD Geschakelde bemalingsgebieden (bakjes) 3

4 Wat zijn sturingsregels? verstoring Sturen = bijstellen gewenste situatie + - regelaar (sturingsregels) sturingsactie proces actuele sitiuatie 1. 4

5 Wat zijn sturingsregels? Wat is sturing? instroom gemaal niveau meting inslagpeil uitslagpeil pomp pompkelder 1. 5

6 Wat zijn sturingsregels? Wat is sturing? instroom gemaal niveau meting inslagpeil uitslagpeil pompkelder pomp instroom gemaal niveau meting inslagpeil uitslagpeil pomp pompkelder 1. 6

7 Wat zijn sturingsregels? Vullingsplan hevige neerslag / principe van gelijke vullingsgraad I 1 I 2 O 1 (t) O 2 (t) afvoerrichting AWZI V 1 (t) Q 1 (t) V 2 (t) Q 2 (t) Reservoir1 Reservoir2 1. 7

8 ophalen info realiseren u ophalen info realiseren u ophalen info realiseren u Wat zijn sturingsregels? Sturen = bijstellen control horizon voorspelde systeeminloop sturingscyclus 1. 8

9 Wat zijn sturingsregels? Wat is sturing? Systeemgedrag volgens plan laten verlopen Plan = vullingsplan / afvoerplan Hevige neerslag: juist vullen Droog weer: awzi optimaal belasten Integraal beeld -> nauwkeuriger plan lokale sturing: vaste in- en uitslagpeilen Integrale sturing: situatie-afhankelijke in- en uitslagpeilen 1. 9

10 RTC zinvol: Helikopterview Sturing RWA: Welke buien in analyse betrekken? Single reservoir methode: onhandelbaar volume Probleemloze buien: altijd handelbaar volume Overige: in principe stuurbare buien 10

11 RTC zinvol omdat Sturing altijd een rol speelt (Kockengen) Beton-Investeringen (desnoods m.t.w.k.) beter kunnen worden benut Het dwingt tot expliciet maken van verdelen van de pijn, past bij modern, op overlast gericht waterbeheer 11

12 Moet u haar geheimen doorgronden? Tot op welk niveau? Mp3, Wifi, ABS Bent u: 1. Ontwikkelaar (u maakt regelaars en info systemen) 2. Projectleider/opdrachtgever (krijgt u wat u wilt, en wat wilt u?) 3. Projectingenieur/opdrachtnemer (kunt u leveren wat men wil?) 4. Gebruiker (RTC gebruiker = tuner) 5. Beslisser (u adviseert bestuur m.b.t. investering) 6. Adviseur (u adviseert de gebruiker en/of beslisser) 12

13 vaststellen systeemtoestand wat is de situatie? wat is mogelijk? vaststellen actuele beslisruimte? wat is gewenst? vaststellen gewenste systeemtoestand wat is realiseerbaar? bepalen sturingsregels 13

14 Wat zijn sturingsregels? Weten waar naartoe / vullingsplan hevige neerslag 1 0,9 0,58 0,8 0,7 0,6 0,5 District A, = 0.5 District B en C, = 1 V * i VMAX i 0,34 0,4 0,3 0,2 0, ,1 0,2 0,3 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 0,40 Vsys åvmax i 1. 14

15 WINST DOOR STURING Lagere belasting ontvangend water (zware metalen, zuurstof) Betere belasting AWZI, hoger rendement, lagere kosten Lagere energiekosten gemalen Hogere levensduur pompen, Rustiger schakelgedrag Uitstel investering systeemuitbreiding Klimaatadaptatie, opvang extreme neerslag Beter gedrag bij extreme situaties 15

16 DRIE-EENHEID RTC Sturing is een functie van: doel, systeem en belasting Sturingsregels herzien bij verandering in (een van) deze elementen 16

17 ONTWIKKELING TIJDENS PROJECT Doel (ontwikkeling in beleid): Van Hemelse doelen naar expliciete performance indicator Systeem (verandering buiten ): Van werkelijk systeem naar betrouwbare schematisering (model) Belasting (verandering klimaat): Van alle mogelijke neerslag naar representatieve bui(en) 17

18 NAAR GEWENST SYSTEEMGEDRAG Formuleren expliciet sturingsdoel Waar gaat het nu niet goed? Gewenst systeemgedrag in problematische situaties 18

19 VIA VULLINGSSCHEMA NAAR STURINGSREGELS Welk vullingsschema leidt tot halen doelen? Hiërarchie in beslissingen Situaties onderscheiden Doe vooraf, wat vooraf kan Less is more 19

20 Winstladder van centrale sturing schade Situatie-specifieke vullingsplannen Actuele perceptie? initieel fouten hersteld lokaal afgestemd integraal basis Integraal afgestemd sturing 1. 20

21 VOOR BIJ DE OPEN HAARD Sturingsdoelen moeten uitrekenbaar / simuleerbaar zijn, dus ofwel stel je doelen bij ofwel verbeter je model Stelling: Sturen is het nieuwe uitbreiden Meten zinvol voor proceskennis en modelbouw, niet zozeer voor evaluatie. Begrijpelijkheid belangrijk criterium bij inrichting sturingssysteem. 21

22 5 TIPS VOOR DE OPDRACHTGEVER 1. RTC gaat over informatie processing, niet perse over de bouw van info-systemen, als dat wel zo blijkt te zijn, hou beide dan uit elkaar. 2. Doelen van sturing moeten zijn geformuleerd in termen van concrete, meetbare en stuurbare grootheden. Zijn die doelen niet in die vorm voorhanden, hou dan rekening met een doelen discussie waarbij draagvlak centraal staat. 3. RTC met vlag en wimpel, maar hou de zaken simpel! Hanteer de 20 seconden regel en het beginsel baat het niet, doe het niet. De bewijslast voor meerwaarde ligt bij de ontwikkelaar. Construeer via een modelsimulatie de RTC-winstladder. 4. Ga bij het ontwikkelen van sturing uit van zaken die nu niet goed lopen, en hoe men dat nu oplost. Krijgt u in eerste oplevering een oplossing? 5. Winst van sturing in volgorde van grootte: Fouten uit systeem halen, optimaliseren huidige sturing alleen kijkend naar actuele knelpunten die bekend zijn bij beheerder, centraliseren sturing