Wat zijn de obstakels?

Transcriptie

1 05 Historie RTC in de Kinderschoenen? Elgard van Leeuwen Deltares We staan in een traditie Opmerkelijk Sturing altijd impliciet gebleven Trage evolutie in doelfunctie, IWB de eeuwige belofte? De kracht van technology push, automatiseren als doel op zich Wat zijn de obstakels? Ambitie

2 05 Community? Opbouw middag. 30 Lunch Opening: RTC in de kinderschoenen? (Elgard) 3. 5 Voorstellen ControlNEXT: Ervaringen en potentie (Klaas-Jan) Vijf Pilots: Sturing regionaal en nationaal Slim en integraal (Henk) Sturen op energie 'Pompen als het waait (Willem) Sturing in de private ruimte 'Tuinders aan het stuur (Saskia) Sturing in de afvalwaterketen 'Uit het zicht, uit het hart? (Jan) Vijf jaar sturing in de boezem 'De ervaring leert (Chris) Pauze Introductie thema s, aan de slag: Halen en brengen in beeld 5. 5 Terugkoppeling door ambassadeurs & Discussie: Zijn dit de belangrijke RTC zaken? Rondje: Hoe nu NEXT? Borrel. Hoge doelen 6. Vernieuwen. Hoe dan? 5. Tweaken 3. Spullenboel 4. Aan de slag 6. Vernieuwen hoe blijft ik fris? (vernieuwen) wanneer herijk ik het systeem? welke ontwikkelingen volgen? dwarsverbanden met andere systemen? 5. Tweaken beheer en onderhoud wie gaat ermee werken hoe houden we de specs?. Hoge doelen sturingsdoelen formuleren de eigen mensen meenemen in doel formulering wat wil ik in div omstandigheden? 4. Aan de slag landen in de organisatie hoe frame ik sturing? hoe laat ik kennismaken?. Hoe dan? functionele opzet wat moet het kunnen? wat meten, wat regelen? Wat doen anderen, is dat wat? 3. Spullenboel technisch ontwerp, mogelijke opties slank of enorm? en waarom? Wat doen de anderen?. Hoge doelen 6. Vernieuwen. Hoe dan? 5. Tweaken 3. Spullenboel 4. Aan de slag

3 december 05 Het begin. Diverse RTC projecten vanaf Noorderzijlvest, Rijnland, West-Friesland direct gekoppeld aan telemetrie Ervaringen en potentie Hoe kijken we terug en vooruit na 5 jaar ControlNEXT Veel onwikkeling op de TU Slimme stuwen Klaas-Jan van Heeringen december 05 december 05 Maar Initiatief ControlNEXT (00) lang niet alle data in telemetrie Weersverwachtingen Radarbeelden. Heel lastig om modellen te gebruiken Oplossing: gebruik Delft-FEWS als data-integrator Aanleiding ControlNEXT : ISA Hoeksche Waard Sturing HHNK + gemeentes.. Doel: + > ontwikkelingen x breed draagvlak modulair verspreiding kennis december 05 Delft-FEWS, Hymos, Matroos gebruikersdag 0 juni 00 4 ControlNEXT concreet Afgelopen jaren Oplossing: gebruik Delft-FEWS als data-integrator Wat is ControlNEXT: product en label Delft-FEWS als data-integrator RTC-model Speerpunten: integreren informatie complete keten modulair eenvoudig, helder In Nederland: ISA hoeksche Waard Noorderzijlvest boezem Noorderzijlvest keten Hollands Noorderkwartier Noordzeekanaal Delfland (05) En verder? Delft-FEWS, Hymos, Matroos gebruikersdag 0 juni juni 00

4 december 05 Sturingscomponent: RTC-Tools MPC + optimalisatie Op basis van actuele info: Op basis van verwacht systeemgedrag: Zoek het minimum van een objective function Bijv.: minimaliseer y = x² Gradient gebaseerd optimalisatie algoritme gebruik de helling y y Bijv. variabelen: RTC-Tools July 6th, 04 7 RTC-Tools July 6th, 04 8 Verbreding focus RTC-Tools ontwikkelingen - moet het altijd doen - niet alleen calamiteit, ook dagenlijks, waterkwaliteit etc - optimalisatie van energiekosten, - CO reductie - van achter in de polder tot en met de volledige boezem - omgaan met onzekerheden Technisch: - Python scripting - multi-objective optimalisatie (bv. primair veiligheid, secundair kosten) - omgaan met onzekerheden (treebased) - mixed-integer (aan/uit) In lopend TKI project december 05 december 05 Plannen.. Uitdaging - Energiebesparing (STOWA c.s.) - Slim Water Management - HKV aangesloten - Koppeling systemen - Polders boezems - Regio s - Compartimenteren Nieuw TKI project? december 05 december 05

5 Energie Toekomstige ontwikkelingen op het gebied van wind- en zonneenergie zullen er voor zorgen dat het aanbod van elektriciteit meer gaat fluctueren. Duurzaam Sturen op flexibele energie Pompen als het waait De kans op onbalans op de energiemarkt wordt hierdoor groter en daarmee ook de waarde van onbalanscapaciteit. Veranderende energie markt vraagt om een flexibele energie inkoop strategie Willem Rauwenhoff, projectleider Rijkswaterstaat ; Coördinatie Bureau Energie APX is een (financiële) indicatie gekoppeld aan opwekking van herzienbare energie Hoe gebruik maken van duurzame energie? Welke RWS objecten zijn flexibel inzetbaar? Energie kunnen opslaan? Water kan dienen als een opslag/buffer. Gemalen (meerdere pompen) zijn groot gebruikers. Wind Echt aantoonbaar schakelen op Duurzame energie> APX markt Stelling: Lage APX prijs is goedkoper en duurzamer Wat is het doel Overheidsbeleid: Aantoonbaar gebruik van duurzame energie: Goedkoper Windenergie = Minder CO??? Klimaatafspraken overheid. Dus pompgemaal aansturen op : Hydro, waterniveau. Schutverliezen Zoutgehalte, van Antwerpen komt zoutwater binnen Meteo gegevens APX, of andere elektriciteitsprijzen Veiligheid voor alles!!

6 Pilot starten Uitgangspunt Pompen als het waait ( zoals Hollands Noorderkwartier) Pompgemaal bij de Kreekrak sluis, Rilland in Zeeland Zouttong en waterpeil. Samenwerking Delta energie, Nelen en Schuurmans en District RWS Simulatie omgeving, bestaande installatie (nog) niet geschikt voor directe aansturing. Doel van pilot is leren en welke energieprijs en vermindering van CO Gebruikersvragen In kaart brengen wat de relevante aspecten zijn bij operationeel sturen op flexibele energie Kreekrakgemaal Overzicht Ervaring opdoen tussen ketenpartners Inzicht krijgen in financieel rendement Inzicht krijgen in duurzaam rendement Optimaal gebruik maken van de flexibele ruimte die er is, en deze ook daadwerkelijk te benutten binnen de randvoorwaarden Pilot gemaal Kreekrak gemaal 4 pompen ;870 kwatt aansluiting In kaart brengen wat de relevante aspecten zijn bij operationeel sturen op flexibele energie Wind Regen Peil Zoutgehalte Energieprijs

7 Gebruik van dashboard Maakt een wekelijkse voorspelling Bij deze voorspelling geeft de energieleverancier aan wanneer RWS kan pompen Inzichten Voorspelling van pompregime (werkelijke) Pompuren worden ook naar Lizard gebracht Energieleverancier wordt hiervan op de hoogte gebracht Combinatie van data van Delta, Lizard en RWS ( HMC ) Schaalvergroting Duurzaamheid 00 3

8 --05 Het principe Slim Watermanagement Samen slim sturen Henk Looijen Rijkswaterstaat Operationeel waterbeheer Van kijken tot de beheergrens gemeenschappelijke kijk op het systeem gezamenlijk sturen Capaciteit watersysteem beter benutten Optimalisatie Slim Watermanagement en ControlNEXT Wensen vanuit Slim Watermanagement Gezamenlijkheid, ook in ontwikkeling ict Uitwisselbaarheid Standaarden gebruiken Sluit aan bij Digitale Delta

9 --05 Tuinders aan het stuur! Spanningsveld Delfland: Opvangcapaciteit Op tijd beschikbaar? Opvangcapaciteit neerslag Tuinder Als de bui niet valt, heb ik dan nog genoeg gietwater? Tuinder beslist altijd zelf Delfland adviseert en faciliteert Voorraad gietwater

10 --05 e pilotfase Dynamische inzet van gietwaterbassins Op dit moment: 0 tuinders, 5 nodig 6 polders gemeenten Ruim 60 ha glas aangesloten Via netwerk tuinders, LTO, vakbladen, aannemers etc.

11 05 ControlNEXT Sturen in de afvalwaterketen Brengen Ervaring met RTC in oppervlaktewater en afvalwater met directe sturing Testomgeving voor innovaties Bestuurlijk draagvlak om hiermee bezig te zijn Vier collega s die direct betrokken zijn Jan Gooijer Halen RWZI Garmerwolde i.e..000 m 3 /uur Kansrijke innovaties Externe klankbord van andere gebruikers Kostenbewust door ontwikkelen door subsidies 3, miljoen/jaar december 05 Aanvoersysteem Huidige aanvoer zonder sturing december 05

12 05 Afgevlakte aanvoer met centrale sturing Afgevlakte aanvoer met centrale sturing Zoals altijd. Werk in uitvoering Werkelijkheid zit onder de grond Dansen op luchtbellen december 05 december 05 Informatie Jan Gooijer Bokke Postma 3 Klaas Jan van Heeringen Colofon Fotografie: Diverse. Meer informatie bij cluster communicatie waterschap Noorderzijlvest Tekst: Waterschap Noorderzijlvest Contact: Stedumermaar, postbus 8, 9700 AA Groningen, info@noorderzijlvest.nl 4 december 05 Ronald van Nooijen

13 05 Rond 500 Vijf jaar sturing in de boezem De ervaring leert Chris Smit December 05 Nu 5 jaar sturing in de boezem 007 Start project 00 Operationeel Optimalisatie Modellen Inlaat regeling Pilot Energie Visie ControlNEXT Verbinding tussen afdelingen Pragmatisch peilbeheer Ervaring en kennis uit het veld vertaald naar regelingen Peilbeheer Verrijkt met kwantitatieve verwachtingen Neerslag Buitenwaterstanden Boezembelasting Ecologie Beleid Nauwkeuriger door gebruik van modellen Kennis en Onderzoek

14 05 Opzet ControlNEXT ControlNEXT Gegevens Real time control Modellen BOA (telemetrie) Nationale Regenradar Matroos (RWS) TenneT (energie) Pompen als het waait Toekomstvisie NEXT? Watertoren calamiteitenbeheer Sturing op energie Uitbreiding en optimalisatie gebiedsregelingen Dashboards Beheer 3Di