SI bij SMs ontwikkeling

Transcriptie

1 SI bij SMs ontwikkeling

2

3

4 De zintuigen. 1) Ruiken, olfactorisch 2) Zien, visuele systeem 3) Horen, auditieve systeem 4) Proeven, gustatorisch 5) Voelen, tactiele systeem 6) Evenwichtorgaan, vestibulaire systeem 7) houdings- bewegings gevoel, Propriocepsis Cor Reusen

5 Schema ex-afferent, re-afferent Ex-afferente sensoriek Sensoriek waarnemen kind Motoriek Bewegen Re-afferente Sensoriek Doelgericht Bewegen m.n. ADL en Spel Cor Reusen

6 De twee taken van de zintuigen Waarschuwen voor gevaar Richten van aandacht Herkennen van informatie Cor Reusen

7 Winnie Dunn, PhD, OTR/L: Model of Sensory Processing Cor Reusen

8 SP lijsten Analysis of the sensory Profile in children with SMs personen Indeling in de vier kwadranten Low Registration 31 van de 34 veel meer dan anderen Sensory seeking 23 in veel meer dan anderen 5 in meer dan anderen Sensory sensitivity 19 veel meer dan anderen, 7 meer dan anderen Avoiding 23 veel meer dan anderen, 7 meer dan anderen

9 Opvallende uitkomsten sensorische processen Vestibulair, tactiel, multi sensorisch, auditief afwijkend, veel meer dan anderen Mond gebied vaak binnen het gewone Processen in relatie tot tonus veel meer afwijkend Modulatie en het effect op emotionele reactie veel meer Cor Reusen

10 Ingeleverd 9 Ingeleverde lijsten SMs dag in kwadrant Twee volwassenen in het gewone Één Kind onder 4: uithoudingsvermogen tonus, emotionele reactie en oraal (mond gebied) 6 personen vallen uit in 4 kwadranten meest in onder registratie, dan op gevoeligheid, prikkel zoekend en vermijdend is gelijk verdeeld Cor Reusen

11 Indeling alertheid SI 1 -Slapen 2 - Wakker en ongericht actief / passief 3 - Wakker en gericht actief 4 - Wakker en gespannen actief / passief 5 - Huilen of andere emotionele ontlading Cor Reusen

12 Arousalfluctuaties o.i.v. zintuigelijke informatie (Sheet Wilbarger) Esther Fleurbaay

13 (zelf) Regulatie Activiteiten die door kind/ cliënt zelf worden ondernomen om de alertheid te veranderen of te behouden. Co- regulatie Activiteiten die door de omgeving van het kind/ cliënt worden ondernomen om het kind/ cliënt te helpen de alertheid te reguleren Cor Reusen

14 Regulatie Doel van de verandering van de alertheid kan zijn: Verbeteren van de voorwaarde informatie te verwerken Verbeteren welbevinden Cor Reusen

15 Hiërarchisch model (Rietman) Archi niveau: alertheid van lichaam en geest (autonoom zenuwstelsel en hersenstam) Paleo niveau: emoties en motivatie (limbisch systeem) Neo niveau: cognitie en taal ( (frontale) hersenschors) Esther Fleurbaay

16 Sensorisch profiel SMs Gevoeligheid op de verte zintuigen het zien en het horen waarbij het horen er meer uitspringt dan het zien. Ondergevoeligheid op de dichtbij zintuigen het voelen, het evenwicht en het houding en bewegingsgevoel. Meer moeite met oprichten tegen de zwaartekracht en moeite met stabiliteit Ondergevoeligheid tactiel is voor groot deel bepalend binnen de ontwikkeling van spel, ordening en verminderde praxis (handelingsplanning, inzicht en uitvoering) Vertraagde verwerking Cor Reusen

17 voorzichtige hypothese Gevoeligheid op de verte zintuigen heeft vooral te maken met het betekenis geven aan wat gezien en gehoord wordt. Het (anders) betekenis geven heeft gevolgen voor de emotionele reactie op de prikkels Door de vestibulaire ondergevoeligheid is er een slechter oprichten tegen de zwaartekracht, zowel in kracht als in duur en een grotere schommeling in de alertheid Door de ondergevoeligheid op de dichtbij zintuigen is er een slechtere regulatie van de alertheid. Dit begint al in het mondgebied. Door de ondergevoeligheid is er een slechtere stabiliteit te beginnen in het hoofd. Door de ondergevoeligheid is het lastiger voor het kind om ervaringen op te doen Cor Reusen

18 Ontwikkeling Motorische mijlpalen worden later gehaald Door de tactiele en vestibulaire ondergevoeligheid is er een slechtere ontwikkeling van de spraak Door de tactiele ondergevoeligheid is er een slechter lichaamsbesef Door de slechtere oprichting zowel vestibulair als tactiel is er een verminderde tonus en een beperkter uithoudingsvermogen Cor Reusen

19 Mond hand, oog hand ontwikkeling Esther Fleurbaay

20 Ontwikkeling Mond verkent de wereld Mond verkent de hand, hand verkent de mond Mond en de hand verkennen de wereld oog kijkt er naar Horen wat je ziet en voelt bewegen geeft primair begripsgestalte, start van de ordening Ontwikkeling mondspieren kracht tonus en coördinatie Hand vervangt de mond Ontwikkeling secundair begripsgestalte, spraak symbool voor voorwerp Oog vervangt ten dele de hand Ontwikkeling praxis Esther Fleurbaay

21 Oraal Eerste 6 mnd weinig problemen basis van reflexen drinken gaat op Na zes mnd. te weinig coördinatie, tonus en kracht om drinken zelf te doen. Overgang naar vast voedsel lastig Lang de mond nodig om te onderzoeken Esther Fleurbaay

22 Middenlijn samenwerking Voor Achter Boven Onder Links Rechts T.b.v. Stabiliteit, balans, evenwicht Esther Fleurbaay

23 SMs Oprichten verminderd door vestibulaire ondergevoeligheid Stabiliteit, voorzijde verminderd door verminderd voelen Verminderde exploratie (onderzoeken) drang van oa. aftasten met handen van knieën en voeten waardoor verminderd lichaamsbesef ontstaat. door minder voelen brengen benen minder naar handen Verminderde integratie alle informatie Links recht samenwerking minder tot stand. Verhouding stabiliteit en mobiliteit Esther Fleurbaay

24 Cor Reusen

25 ZORG ERVOOR DAT HET KIND DE ZINTUIGPRIKKELS OPMERKT EN GEBRUIKT BIJ DOELGERICHTE ACTIVITEITEN * Cor Reusen

26 Innerdrive De innerlijke drijfveer die kinderen aanzet om met hun omgeving tot interactie te komen.(ayres, 1979; Bundy 2002) Adaptive response Adaptive behavior Cor Reusen

27 Spel Adaptive response: - Autonomie - Competentie Door aan te sluiten bij de innerdrive van een kind, wordt de therapie kindgericht!! (Ayres, 1979) (Stagnitti, 2014) Cor Reusen

28 Definitie: Wat is spel? (Watts, Stagnitti, Brown, 2014; Bundy 2002) Het is dat wat jij wil dat het is!!!!! Meer intrinsieke dan extrinsieke motivatie. Zowel overstijgend als reflecterend aan werkelijkheid Geïnitieerd door het kind Meer gericht op proces dan op product Veilig, plezier, onvoorspelbaar, spontaan Cor Reusen

29 Verkennen van de omgeving door middel van bewegen en onderzoeken. Alles omvattende activiteiten Belangrijkste bezigheid in kinderleeftijd Bevat motorische, zintuiglijke, cognitieve, perceptuele vaardigheden Cor Reusen

30 Play and SI (Bundy, 2002; Stagnitti, 2014) The type of play often referred to during SI sessions is pretend play Cor Reusen

31 Aandachtpunten ontwikkeling Betekenis geven aan gedrag, aansluiten bij de beleving van het kind Opbouw spierspanning en stabiliteit in het begin starten in het mondgebied Aanbieden van ervaringen Ondertitelen van wat gevoeld gehoord en gezien wordt Oprichten vanuit het zien, oprichten tegen de zwaartekracht Ontwikkelen van stabiliteit samenwerken voor achter, boven onder en links rechts Helpen bij ordenen Cor Reusen

32 Vervolg Aandacht voor communicatie: gebaren taal ter ondersteuning, soms picto s (vaak tijdelijk) Ondersteuning in de regulatie van de alertheid Mondgebied Bewegen Horen Zien voelen Sensorisch dieet Balans in de dag Samen spelen (Veronica Sherborn) Omzetten in cognitieve scripts Cor Reusen

33 Vragen Cor Reusen