Cerebrale Visuele Stoornissen. Jij maakt het verschil!

Transcriptie

1

2 Cerebrale Visuele Stoornissen Weet bij jij kinderen wat ik zie? Weet jij wat ik zie? Jij maakt het verschil! Studiedag Carantegroep

3 Even voorstellen Marieke Steendam ergotherapeut VVB-team Koninklijke Visio Leiden Auteur boek: Weet jij wat ik zie? Uitgave Visio 2007

4 Programma workshop - Uitleg over CVI - Kenmerken van CVI - Herkennen van CVI - Behandeling/begeleiding - Casus M.

5 Wat is CVI? Cerebral Visual Impairment Cerebrale Visuele Stoornissen Andere termen: -Hersenblind -Corticale Visuele Stoornissen -Cerebrale Visuele Inperkingen

6 Definitie CVI Cerebrale Visuele stoornissen Uitsluitingsdefinitie Als de beperkingen in het visuele functioneren van het kind niet te verklaren zijn vanuit een oogaandoening of overige beperkingen, dan wordt gesproken van CVI. Hierbij is met name het kijkgedrag een belangrijke factor. (Steendam 2007)

7 Schema visuele zenuwbanen 1.2 boek

8 Verwerking in de hersenen Primaire visuele zenuwbanen - bewust Secundaire visuele zenuwbanen - onbewust Verwerken om te integreren: dorsale stroom ventrale stroom

9

10 Oorzaken van CVI bij kinderen Hersenbeschadiging door: -Aanlegstoornis door syndroom -Problemen tijdens zwangerschap -Zuurstofgebrek rondom geboorte -Epilepsie -Infectie -Trauma -Hydrocephalus (hoge druk op hersenen na problemen met afvoer vocht in hersenen)

11 Meervoudige beperkingen en CVI CVI komt veel voor bij kinderen die ook andere aandoeningen hebben: -Cerebrale parese Let vooral op PVL* in medische geschiedenis -Epilepsie -Verstandelijke beperkingen -Gehoorstoornissen -Sensorische integratieproblemen *PVL=periventriculaire leucomalacie

12 Diagnose CVI stellen?

13 Diagnose CVI CVI moet worden vastgesteld door een multidisciplinair team, waarbij het gaat om een optelsom van factoren

14 Diagnose stellen Neurologische gegevens, scans Anamnese, medisch Intake/Vragenlijst ouders/begeleiders Onderzoek oogarts Traject Koninklijke Visio: Visueel Functie Onderzoek (orthoptist) Observatie door ergotherapeut/ambulant begeleider Observatie of onderzoek door (neuro)gedragswetenschapper

15 CVI is een paraplu- of containerdiagnose Veel variatie in uitingsvormen, ernst en duidelijkheid van kenmerken Visueel CVI-profiel geeft inzicht in dit kind op dit moment

16 Casus M. videobeelden M. leeftijd 9 jaar in 2008 Ernstige Cerebrale Parese, quadriplegie Epilepsie Verstandelijk ernstig beperkt Tactiel overgevoelig mn. gezicht en handen Blind Eerste 9 jaar in Polen gewoond, dagopvang alleen gericht op verzorging, niet ontwikkeling 29 mei 2011

17 29 mei 2011

18 Kenmerken van CVI Kijkgedrag Zien en handelen dorsale stroom Herkennen en oriënteren ventrale stroom

19 Kijkgedrag - Wisselvallig visueel functioneren - Weinig visuele nieuwsgierigheid, kijken is niet vanzelfsprekend - Kijken is vermoeiend - Langdurig naar lichtbronnen kijkend of lichtschuwheid - De ontwikkeling van de visuele vaardigheden - Vertrouwdheid geeft beter kijkgedrag - Verkorten van kijkafstand - Wegkijken van drukke informatie

20 Zien en handelen -Crowding: complexe visuele situaties overzien

21

22 Zien en handelen -Crowding: complexe visuele situaties overzien -Beweging zien -Visuomotorische taken -Plaats bepalen in de ruimte

23 Herkennen en oriënteren - Kleuren zien - Figuur-achtergrondrelaties onderscheiden - Herkennen

24

25 Herkennen en oriënteren - Kleuren zien - Figuur-achtergrondrelaties onderscheiden - Herkennen - Gezichten, mimiek en lichaamstaal herkennen - Routes en oriëntatiepunten herkennen en onthouden - Lezen en rekenen

26 Invloed overige hersengebieden Mentale snelheid Sensorische integratie Emoties Geheugen Taal Motoriek Ontwikkelingsniveau Alertheid Filtering Oogsturing bewust en onbewust

27 Prognose - Verbetering door - Ontwikkeling - Therapie - Compensatie- strategieën - Tot het niveau van?

28 Opdracht nav. video Ga in groepjes van 3 of 4 mensen samen zitten en overleg welke kenmerken jullie herkennen in dit stukje video? Gebruik de CVI profiel-lijst

29 Wanneer moet je vragen gaan stellen of er sprake is van CVI? Als de beperkingen in het visuele functioneren van het kind niet te verklaren zijn vanuit een oogaandoening of overige beperkingen, dus andersom: door visus los gekoppeld te zien van de andere beperkingen. Ezelsbruggetjes hierbij: - Neem in gedachten hoe sterk baby's van een paar dagen oud al visueel zijn ingesteld - Bekijk de onlogica in de ontwikkeling van een kind vanuit een visueel perspectief

30 Behandeling van CVI Deze is gebaseerd op een goede en uitgebreide onderzoeksperiode met tot slot een Visueel CVI profiel als basis, naast het multidisciplinaire profiel dat de overige mogelijkheden en beperkingen van dit kind beschrijft.

31 Behandeling/begeleiding 1. Uitleg 2. Therapie 3. Compensatie strategieën

32 1. Uitleg Aan omgeving Regelmatig herhaling van uitleg: - Nieuwe mensen rondom kind - Kind ontwikkelt zich

33 2.Therapie heeft een 3D aanpak

34 2.Therapie heeft een 3D aanpak Meer visuele vaardigheden leren, normale visuele ontwikkeling volgen Verlengen van: tijdsduur van fixatie, andere vaardigheden tijdsduur van functionele visuele activiteiten Verbreden van het scala aan activiteiten, materialen waar het kind op reageert

35 2. Therapie - Gericht op kijkgedrag - Gericht op ontwikkeling van visuele perceptie - Praktische vaardigheden oefenen in zo gunstig mogelijke omstandigheden - Begeleiding door Koninklijke Visio - Dagelijks kort oefenen en inpassen door directe omgeving

36 3. Compensatie strategieën Observeer hoe het kind functioneert op dit moment Weet wat moeilijk is voor dit kind Wat is het doel van de activiteit: is het kijken het doel of wil je dat het kind iets anders leert

37 3. Compensatie strategieën Er zijn héél véél compensatie strategieën - Voor alle visueel beperkte kinderen geldt: - Verlichting, contrast, kleur, vergroting - Deze zijn altijd op maat gesneden voor dit kind in deze situatie

38

39 opdracht Geef suggesties voor andere activiteiten die de visuele mogelijkheden van M. kunnen stimuleren. Geef aan of dit - Een-op-een situatie - Activiteit die hij alleen kan doen - Activiteit met de hele groep Kies voor elke situatie minimaal 1 activiteit en leg uit wat er gebeurt.

40 Wat kun je altijd doen? Versimpelen - van de (visuele) prikkels - van de omgeving Tempo aanpassen Structuur en voorspelbaarheid

41 - Visuele activiteiten als kind visueel alert is Vertrouwde prikkels gebruiken (of juist nieuwsgierigheid prikkelen) Eén zintuig tegelijk aanspreken (of ondersteunen met een ander zintuig als gehoor of tast)

42 Probeer te weten te komen wát dit kind ziet en hóe dit kind het ziet! WEET JIJ WAT IK ZIE?

43

44 Vragen? Vragen?