PROBLEEMGEBIED ETEN EN DRINKEN. ZORGPLANNEN INDELING SENSOMOTORIEK Mond Hoofd / Romp Arm / Hand Cognitief
|
|
- Fien Desmet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 INHOUD ZORGPLANNEN INDELING SENSOMOTORIEK Mond Hoofd / Romp Arm / Hand Cognitief INTERVENTIEBESCHRIJVINGEN Eten en drinken met mondcontrole met veel facilitatie Eten en drinken met mondcontrole met gemiddelde facilitatie Meesturen
2 MOND Sensomotorisch - tonus 1 ja nee? P krijgt voldoende vocht / voeding. LO: Geef mondbehandeling en of tonusregulatietherapie volgens NDT. P slikt niet of verslikt zich. P kan speeksel wegslikken. LO-VP: Zorg voor een goede houding. P krijgt onvoldoende vocht. De mond is schoon. Faciliteer het slikken. Mond wordt onvoldoende gereinigd. Overleg voor sondevoeding. VP: Zorg voor mondhygiëne met mondcontrole. 2 ja nee? De mond is schoon. LO: Geef tonusregulatietherapie volgens NDT. P kan speeksel niet wegslikken De slikfunctie verbetert. LO-VP: Zorg voor een goede houding. door anotonie. VP: Zorg voor mondhygiëne met mondcontrole. 3 ja nee? De hoeveelheid en taaiheid van het LO: Geef tonusregulatietherapie volgens NDT. P kan speeksel niet wegslikken slijm blijven beperkt. LO-VP: Stimuleer het slikken. door hypotonie / hypertonie. P kan slikken. Zorg voor een mondsluiting. De mond is schoon. Zorg voor een goede houding. VP: Vermijd melkproducten. Zorg voor mondhygiëne, eventueel met mondcontrole.
3 MOND Sensomotorisch - tonus 4 ja nee? P kan veilig slikken. LO: Geef mondmotorische oefeningen volgens NDT. P heeft kans op verslikken door Geef uitleg met betrekking tot de slikactie onvoldoende controle over de en oefen deze. mondbewegingen en het slikken. Pas zo nodig beker en of bestek aan. LO-VP: Zorg voor een goede houding. VP: Reik dik vloeibare c.q. dun vloeibare voeding aan ( op mondhoogte ) met indien nodig mondcontrole. Vermijd voeding met dubbele consistentie. 5 ja nee? P verliest geen voedsel uit de mond LO: Geef tonusregulatietherapie volgens NDT. P verliest voeding en of speeksel P kan lippen sluiten. LO-VP: Zorg voor een goede houding en besteed extra aandacht uit de mond door facialisparese. aan de juiste hoofdhouding. Geef mondcontrole. Dep de mond schoon ( niet vegen ). 6 ja nee? De tonus van de wang / tong verbetert. LO: Geef tonusregulatietherapie volgens NDT. P kan etensresten niet uit de wang De mond is schoon na het eten. LO-VP: Zorg voor een goede houding. verwijderen door hypotonie van de Geef mondcontrole tijdens het eten. wang / tong. VP: Inspecteer de mond. Zorg voor mondhygiëne met mondcontrole.
4 MOND Sensomotorisch - tonus 7 ja nee? P kan gemalen voedsel eten c.q. kan LO: Geef tonusregulatietherapie volgens NDT. P heeft onvoldoende kracht om te normale voeding eten. LO-VP: Zorg voor een goede houding. kauwen en te slikken P kan dunne dranken drinken. Geef mondcontrole. Geef zonodig sondevoeding MOND Sensomotorisch - sensibiliteit 8 ja nee? P neemt de temperatuur en de LO: Geef mondbehandeling volgens NDT. P heeft kans op verslikken, letsel en constitentie van de voeding goed waar. VP: Let op temperatuur van de aangeboden voeding. tonusdyregulatie door onvoldoende De mondslijmvliezen blijven intact. Vermijd voeding met dubbele consistentie. waarneming van de temperatuur van P verslikt zich niet. Zorg voor mondhygiëne eventueel met mondcontrole. de voeding en of van de consistentie. Tonus blijft normaal. 9 ja nee? Sensibiliteit in de mond verbetert. LO: Geef mondbehandeling volgens NDT. P heeft kans op letsel doordat hij niet Mondslijmvliezen blijven intact. LO-VP: Geef mondcontrole met grote voorzichtigheid ten aanzien voelt dat hij op de wang bijt. van de wang. Vraag extra aandacht van de patiënt aan de aangedane wang. Inspecteer regelmatig de mondslijmvliezen. Zorg voor mondhygiëne eventueel met mondcontrole.
5 MOND Sensomotorisch - sensibiliteit 10 ja nee? Sensibiliteit in de mond verbetert. LO: Geef mondbehandeling volgens NDT. P heeft kans op ( achteraf ) Mond is schoon na eten en drinken. VP: Stimuleer het twee maal slikken. verslikken door achtergebleven etens- P aspirteert niet. Inspecteer de mond. resten / speeksel die hij niet voelt. Zorg voor mondhygiëne eventueel met mondcontrole. 11 ja nee? P verslikt zich niet. VP: Vermijd zure producten. P heeft kans op verslikken door overprikkeling door zure produkten. 12 ja nee? Sensibiliteit verbetert. LO: Geef mondbehandeling volgens NDT. P kan de voeding niet in de mond P krijgt voldoende voeding. LO-VP: Overleg over het geven van sondevoeding of aangepaste verdragen door hypersensibiliteit, voeding en over het langzaam uitbreiden van aangepaste krijgt te weinig voeding. voeding.
6 HOOFD / ROMP Sensomotorisch - tonus 13 ja nee? Hoofd en rompbalans verbeteren. FT: Stimuleer hoofd - en rompbalans. P kan de voeding niet naar de P krijgt voldoende vocht / voeding. ET: Train hoofd - rompbalans d.m.v. activiteiten. mond transporteren door ontbreken VP: Zorg voor een goede zithouding. van hoofd- en of rompbalans Geef volledige hulp en reik de voeding aan via de middellijn en op mondhoogte. 14 ja nee? P kan met behoud van hoofd FT: Stimuleer hoofd- en rompbalans. P kan bij het eten en drinken niet - rompbalansde voeding naar de ET: Train hoofd - rompbalans d.m.v. activiteiten. blijven zitten door onvoldoende mond brengen. VP: Zorg voor een goede zithouding. hoofd - rompbalans Reik de voeding aan via de middellijn en op mondhoogte. Bouw de hulp bij het naar de mond brengen van de voeding af op geleide van de hoofd - rompbalans. 15 ja nee? P behoudt de juiste hoofdhouding tijdens FT: Stimuleer hoofd- en rompbalans. P kan de hoofdbalans biet handhaven het eten en drinken. ET: Train hoofd - rompbalans d.m.v. activiteiten. VP: Zorg voor een goede zithouding. Geef mondcontrole met veel facilitatie, ga bij verbetering van de hoofdbalans over op mondcontrole met gemiddelde facilitatie.
7 ARM / HAND Sensomotorisch - tonus 16 ja nee? P kan zelfstandig eten en drinken, FT: Stimuleer selectieve arm-handbewegingen. P kan niet smeren, snijden en schakelt de aangedane arm-hand Onderhoud de mobiliteit. dergelijke in verband met atone optimaal in. ET: Train het smeren, snijden enz. met optimale inschakeling arm-hand. van de aangedane arm-hand. 17 ja nee? P heeft voldoende arm-handfunctie FT: Onderhoud de mobiliteit. P heeft onvoldoende arm-handfunctie om de aangedane arm-hand in te Oefen grof- en fijne motorische bewegingen. om te kunnen smeren, snijden e.d. schakelen bij het eten en drinken. FT-ET: Stimuleer selectief arm-handbewegingen m.b.t. smeren, snijden enz. FT-VP Zorg voor een goede zithouding. Train het eten en drinken, evt. met hulpmiddelen. VP: ET-VP: Train de aangeleerde namen. Zorg voor een goede zithouding. Overleg m.b.t. meesturen bij het snijden en smeren.
8 ARM / HAND 18 ja nee? P kan zelfstandig eten en drinken met FT: Inhibeer spastische patronen. P kan niet zelfstandig smeren, snijden normale tonus in de aangedane Onderhoud de mobiliteit. e.d. door tonusdysregulatie in de arm-hand. Stimuleer selectief bewegen m.b.t. smeren, snijden. aangedane arm-hand ET: Train arm-handfunctie. ET-VP: Train het eten en drinken met normale inschakeling van de aangedane arm-hand. Zorg voor een goede zithouding. Overleg m.b.t. meesturen en het gebruik van hulpmiddelen ARM / HAND Sensomotorisch - tonus Sensomotorisch -sensibiliteit 19 ja nee? Sensibiliteit van de hand verbetert. FT: Geef veel en zo divers mogelijke sensorische infromatie. P kan bestek-beker niet (goed) P kan bestek e.d. hanteren. Geef verbale feedback. hanteren door gestoorde sensibiliteit. schakelen bij het eten en drinken. ET: Train de sensibiliteit m.b.v. verschillende materialen. ET-VP Geef verbale begeleiding en of stuur mee bij het eten en drinken,. Stimuleer visuele controle. Overleg m.b.t. het gebruik van hulpmiddelen zoals aangepaste bestek - beker.
9 ARM / HAND Sensomotorisch - sensibiliteit 20 ja nee? P voelt en betrekt de aangedane FT: Geef veel en zo divers mogelijke sensorische P schakelt de aangedane arm-hand bij de handeling. ( proprioceptieve ) informatie; geef verbale arm-hand niet in door gestoorde feedback. dieptesensibiliteit. ET: Train de propriocepsis. Pas eventueel PNF-principes (verschillende stimulatietechnieken ) toe. ET-VP: Geef verbale begeleiding en of stuur mee bij het eten en drinken. Stimuleer visuele controle. Overleg m.b.t. het gebruik van hulpmiddelen zoals aangepast bestek - beker.
10 COGNITIEF Waarneming 21 ja nee? P heeft een goede uitgangshouding om. FT: Stimuleer een goede zit. P pusht, waardoor er een verkeerde te kunnen eten en drinken. Geef verbale feedback. eten en drinken. ET: Train rompfunctie en zithouding tijdens activiteiten. AL: Stimuleer goede zithouding. Geef veel input via de aangedane zijde. LO-VP: Geef zonodig mondcontrole m.b.t. correcte hoofdhouding. 22 ja nee? P kan verslikken voorkomen door zelf FT: Stimuleer een goede stand van het hoofd. P heeft verhoogde verslikkans door de juiste positie van het hoofd aan te Geef verbale feedback. voorkeurstand van het hoofd nemen tijdens het eten en drinken. Onderhoud de mobiliteit. naar de niet aangedane zijde AL: Stimuleer goede zithouding. LO/VP: Geef zonodig mondcontrole. 23 ja nee? P is zich bewust van de aangedane arm ET: Train het gebruik van de aangedane arm-hand, P schakelt de aangedane arm-hand -hand en betrekt deze bij de eventueel m.b.v. tactiel kinesthetische begeleiding; niet in door neglect. handelingen, afhankelijk van het pas dit toe bij eten en drinken. sensomotorisch niveau AL: Stimuleer het gebruik van de aangedane arm/hand. Leer P zorg dragen voor de aangedane arm/hand. VP: Geef verbale begeleiding en stuur zo nodig mee bij het eten en drinken.
11 COGNITIEF Waarneming 24 ja nee? P gebruikt het juiste bestek in VP: Beperk het bestek tot het op dat moment noodzakelijke. P maakt een verkeerde keuze uit te kunnen eten en drinken. Bied het bestek aan met vaste structuur. het bestek omdat de voorwerpen niet relatie tot de voeding. Geef verbale instructie en/of stuur mee bij herkend worden. het maken van de keuze. COGNITIEF Praxis 25 ja nee? P kan kauwen/slikken. LO: Geef orale oefeningen. P weet niet hoe te kauwen en/of A-/dyspraxie vermindert. LO/VP: Vermijd teveel aandacht voor het kauwen/slikken. te slikken. Doe beroep op normale motoriek. Geef normaal bestek, geen aanpassingen. Appelleer aan automatisme. 26 ja nee? P weet bestek/beker juist te hanteren. ET: Train het hanteren van bestek/beker. P weet niet hoe het bestek- -hand en betrekt deze bij de ET/VP: Overleg m.b.t. de meest geschikte cognitieve de beker te hanteren. handelingen, afhankelijk van het behandelstrategie. sensomotorisch niveau Geef verbale begeleiding en/of stuur mee bij het hanteren van normaal bestek/beker. Appelleer aan automatisme.
12 COGNITIEF Praxis 27 ja nee? P eet in de juiste volgorde. VP: Bied de maaltijd per gang aan. P weet de maaltijd niet in de juiste Geef verbale begeleiding en/of stuur mee bij volgorde te eten. het selecteren van de volgende gang.
Door medicijnen Deze kunnen bijvoorbeeld sufheid, verminderde spierkracht of een droge mond veroorzaken.
Slikstoornissen 2 Deze folder is bedoeld voor patiënten met slikproblemen en hun omgeving. Er wordt uitleg gegeven over hoe het komt dat iemand zich verslikt. Ook wordt aangegeven wat de risico s zijn
Nadere informatieSlikken of stikken?! Symposium (On)zichtbare hinder in het dagelijks leven door hersenletsel
Slikken of stikken?! Symposium (On)zichtbare hinder in het dagelijks leven door hersenletsel 19-03-2018 Francien Lammerts, logopedist Groene Hart Ziekenhuis Voorstellen Francien Lammerts, logopedist Groene
Nadere informatieStoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische
Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische bewegingen Akinesie Bevriezen Rigiditeit Verhoogde spiertonus,
Nadere informatieParkinsoncafe Breda 27-09-2013
Parkinsoncafe Breda 27-09-2013 Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische bewegingen Akinesie Bevriezen
Nadere informatieKauw- en slikproblemen
Logopedie Kauw- en slikproblemen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG005 / Kauw- en slikproblemen / 07-07-2017 2 Kauw- en slikproblemen U
Nadere informatieAls slikken moeilijk gaat
Als slikken moeilijk gaat Informatie en algemene adviezen voor volwassenen met slikproblemen Logopedie Locatie Hoorn/Enkhuizen Slikken Eten en drinken (en daarmee kauwen en slikken) zijn van levensbelang
Nadere informatieBegeleiden van een zorgvrager met eten en drinken
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 OPDRACHTFORMULIER Begeleiden van een zorgvrager met eten en drinken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek
Nadere informatie3. De aanzet tot de slikbeweging vindt plaats en het voedsel komt in de keel. 4. De slokdarm verplaatst het voedsel in de richting van de maag.
Slikproblemen SLIKPROBLEMEN Deze folder is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met mensen met slikstoornissen, maar ook voor patiënten die problemen hebben met slikken. In deze folder wordt uitgelegd
Nadere informatie1. Voorbereidende fase In deze fase vindt het afhappen, kauwen en het verzamelen van het voedsel op de tong plaats.
Slikproblemen Eten en drinken Bij normaal eten en drinken is er een hechte samenwerking tussen mond, keel, strottenhoofd en slokdarm. Het slikproces kan globaal in 4 fasen verdeeld worden: 1. Voorbereidende
Nadere informatieWaarom classificeren? Wat is een classificatiesysteem? Welke classificatiesystemen? MACS GMFCS CFCS
voe Om u een beeld te geven van het functioneren van uw kind met cerebrale parese, gebruiken we classificatiesystemen. In deze folder leest u meer over de classificatiesystemen MACS, GMFCS, CFCS en EDACS.
Nadere informatieDienst geriatrie Slikproblemen bij ouderen. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst geriatrie Slikproblemen bij ouderen Informatiebrochure voor de patiënt en de familie VOORWOORD Beste familieleden, Onlangs werd uw familielid opgenomen in het ziekenhuis. Deze informatiebrochure
Nadere informatieHoe verloopt het slikproces?
Slikproblemen Inleiding Tijdens uw ziekenhuisopname heeft u problemen met kauwen en/of slikken gekregen. Daarom is de logopedist ingeschakeld. Zij heeft u uitleg en tips gegeven. In deze folder kunt u
Nadere informatieVRAGENLIJST SPREEKKLACHTEN BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON
VRAGENLIJST SPREEKKLACHTEN BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON Omcirkel steeds het cijfer dat bij het beste antwoord hoort. Ik heb de volgende mening over mijn stem: 1. Mijn stem klinkt normaal. 2. Mijn stem klinkt
Nadere informatieLogopedie slikproblemen
Logopedie slikproblemen Inhoud Logopedische problemen 3 Het normale slikproces 4 Onderzoek en behandeling 5 Tips 7 Wat doen bij verslikken 9 Meer informatie 10 Tot slot 10 Nuttige coördinaten 11 Ter bevordering
Nadere informatieCerebrale parese bij volwassenen. Evaluatie en revalidatie
Cerebrale parese bij volwassenen Evaluatie en revalidatie Definitie CP. «Cerebrale Parese (Cerebral Palsy in het Engels) is een internationaal gebruikte term, waarvan de afbakening en definitie talrijke
Nadere informatieLogopedie na een beroerte
Logopedie na een beroerte Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2011 pavo 0473 Inleiding Veel mensen hebben na een beroerte problemen met praten of slikken. De neuroloog regelt dat u hiervoor naar de logopedist
Nadere informatieSlikproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Slikproblemen In deze folder krijgt u uitleg over de oorzaak van slikproblemen, hoe u verslikken kunt herkennen en de risico s van verslikken. Ook wordt besproken welke behandelmogelijkheden er zijn en
Nadere informatieSlikstoornissen bij een beroerte
Patiënteninformatie Slikstoornissen bij een beroerte Informatie voor patiënten en familie Slikstoornissen bij een beroerte Informatie voor patiënten en familie. U bent (of uw familielid is) opgenomen
Nadere informatieSlikproblemen bij NMA/ALS. Nicole Frielink, logopedist
Slikproblemen bij NMA/ALS Nicole Frielink, logopedist Inhoud Normale slik Slikproblemen en beïnvloedende factoren Specifieke slikproblemen bij NMA/ALS Rol logopedist Slikken: Het geheel van gedrags-, sensorische
Nadere informatieHulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding
OPDRACHTFORMULIER Hulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen
Nadere informatieHulp bij maaltijden bij patiënten met slikstoornissen na een beroerte
Hulp bij maaltijden bij patiënten met slikstoornissen na een beroerte Beste patiënt en mantelzorger Slikstoornissen is een frequent voorkomend probleem na een beroerte (CVA). In deze brochure geven we
Nadere informatieDysfagie. Logopedie. Beter voor elkaar
Dysfagie Logopedie Beter voor elkaar 2 Dysfagie Deze folder geeft u uitleg over slikproblemen en hoe u deze zoveel mogelijk kunt voorkomen. De informatie is ook nuttig voor uw omgeving. Laat uw naasten
Nadere informatieAdviezen bij slikproblemen
Adviezen bij slikproblemen 2 Inleiding In deze folder vindt u adviezen die u kunnen helpen het slikken zo makkelijk mogelijk te maken. Houding - Zorg dat u goed rechtop op de stoel zit. - Zorg ervoor dat
Nadere informatieLOGOPEDIE. Slikproblemen. Bij opgenomen patiënten
LOGOPEDIE Slikproblemen Bij opgenomen patiënten Slikproblemen Omdat u problemen hebt met slikken, krijgt u aangepast eten en/of drinken. Uw logopedist adviseert u daarover het volgende: Overleg altijd
Nadere informatieGezonde en aangepaste voeding bij het ouder worden. Kimberly Feys Diëtiste Liesbeth De Meyer Logopediste
Gezonde en aangepaste voeding bij het ouder worden Kimberly Feys Diëtiste Liesbeth De Meyer Logopediste Als alles goed gaat Gezonde voeding Gezond kauw- en slikpatroon Gezonde voeding Voedingsdriehoek
Nadere informatieSlikproblemen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Slikproblemen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Tijdens uw ziekenhuisopname heeft u problemen met kauwen en/of slikken gekregen. Daarom is de logopedist ingeschakeld.
Nadere informatieInformatiebrochure Dysfagie. UZ Leuven 1
Informatiebrochure Dysfagie UZ Leuven 1 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Nadere informatieSlikstoornissen. Preventie
Slikstoornissen Preventie Mensen slikken 800 tot 2400 keer per dag zonder hier bij na te denken. Het is pas wanneer een probleem in dit proces ontstaat dat we ons bewust worden van de negatieve impact
Nadere informatieVoeding bij chronische longziekten
Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.
Nadere informatieRichtlijn voor de logopedische behandeling van mensen met Amyotrofische lateraal Sclerose
Richtlijn voor de logopedische behandeling van mensen met Amyotrofische lateraal Sclerose Inhoudsopgave Inleiding 3 Indeling - geen klachten 4 - lichte klachten 4 - matige klachten 4 - ernstige klachten
Nadere informatieAangepaste Vanderbilt Hoofd-halstumoren klachtenlijst-50v.2.0 Modified Vanderbilt Head and Neck Cancer Symptom Survey-50v.2.0)
Aangepaste Vanderbilt Hoofd-halstumoren klachtenlijst-50v.2.0 Modified Vanderbilt Head and Neck Cancer Symptom Survey-50v.2.0) Modified VHNSS-50v.2.0 (NL versie 1.0+) Wij stellen u achtereenvolgens vragen
Nadere informatie> Dysfagie (slikstoornissen)
www.azstlucas.be > Dienst logopedie 2 1. Wat is dysfagie? 3 2. Wat is een normaal slikproces? 4 3. Wat zijn de voornaamste oorzaken van een slikprobleem? 5 4. Overzicht van frequent voorkomende problemen
Nadere informatieEen zorgvrager hulp bieden tijdens het eten en drinken
OPDRACHTFORMULIER Een zorgvrager hulp bieden tijdens het eten en drinken Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieSLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE. - Patiëntinformatie -
SLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE - Patiëntinformatie - Inleiding Beste patiënt, beste familieleden, Deze brochure bieden we u aan omdat u of uw familielid problemen ondervindt bij het slikken. Deze brochure is
Nadere informatie1 Wat is dysfagie?... 2. 2 Kenmerken van dysfagie... 3. 3 Gevolgen van dysfagie... 3. 4 Behandeling van dysfagie... 4
Dysfagie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysfagie?... 2 2 Kenmerken van dysfagie... 3 3 Gevolgen van dysfagie... 3 4 Behandeling van dysfagie... 4 5 Tips tijdens het eten en drinken... 5 1 Wat is dysfagie?
Nadere informatieInspiratiesessie Slikstoornissen bij dementie: wat kun je ermee? Maris van Sluijs, kerndocent logopedie Hogeschool Rotterdam
Inspiratiesessie Slikstoornissen bij dementie: wat kun je ermee? Maris van Sluijs, kerndocent logopedie Hogeschool Rotterdam Begeleiding bij de maaltijd.hoe moeilijk is het? Stelling 1 Ik heb ervaring
Nadere informatieLeefregels na verwijderen (rest)gebit.
Leefregels na verwijderen (rest)gebit www.nwz.nl Inhoud De ingreep 3 Na de ingreep 3 Leefregels en instructies voor goed herstel 4 Complicaties 5 Aanpassen van de prothese 5 Uw vragen 6 Notites 6 2 In
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie
PATIËNTENINFORMATIE LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie 2 LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren
Nadere informatiemijn wetenschappelijke experimenten
naam Datum werkblaadje 3 mijn wetenschappelijke experimenten het spijsverteringsstelsel werkblaadje 3 b experiment 1: het SpeekSel citroensap of azijn onderzoeksvraag: water in de mond krijgen, bestaat
Nadere informatieOver slikken... en verslikken WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL
Over slikken... en verslikken WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL 1 2 OVER SLIKKEN... EN VERSLIKKEN INHOUD Voorwoord 4 Normale slikfunctie 5 Slikproblemen (= dysfagie) 6 Oorzaken 6 Gevolgen 7 Behandeling
Nadere informatieAls eten een opgave wordt..
Als eten een opgave wordt.. Bent u onbedoeld afgevallen of geniet u niet meer van het eten zoals vroeger? Duurt het eten steeds langer en wordt het wegslikken van vlees een hele klus? Ervaart u (samen)
Nadere informatieVERPLEEGKUNDIGE OVERDRACHT PALLIATIEVE ZORG
Naam : Geslacht m v Adres : Postcode + plaats : Geboortedatum : Geboorteplaats : Huisarts + telefoon huisarts : Verzekeringsnummer : VERPLEEGKUNDIGE OVERDRACHT PALLIATIEVE ZORG 1. Verzorging van het lichaam
Nadere informatieAfasie. Doel voorlichting. Voorbeeld 2. Voorbeeld 1. Inhoud 9-10-2013. Voorlichting RST Zorgverleners. Spraak- en taalproblemen bij ouderen
Voorlichting RST Zorgverleners Inhoud Spraak- en taalproblemen bij ouderen Afasie Dysartrie Verbale apraxie Dysfagie Datum, Instelling Plaats Door Baukje Dijk, logopedist Doel voorlichting Na deze bijeenkomst
Nadere informatieVoedingsadvies bij een Nissen fundoplicatie
Patiënteninformatie Voedingsadvies bij een Nissen fundoplicatie rkz.nl De chirurg schrijft u na de operatie een voedingsadvies voor. Hierbij mag u de eerste week alleen dik vloeibaar en gemalen eten, zoals
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE SLIKPROBLEMEN
PATIËNTEN INFORMATIE SLIKPROBLEMEN Dysfagie is een stoornis in het slikproces. Slikproblemen komen heel frequent voor en hebben een negatieve invloed op de algemene gezondheid en de levenskwaliteit. Een
Nadere informatieSI bij SMs ontwikkeling
SI bij SMs ontwikkeling De zintuigen. 1) Ruiken, olfactorisch 2) Zien, visuele systeem 3) Horen, auditieve systeem 4) Proeven, gustatorisch 5) Voelen, tactiele systeem 6) Evenwichtorgaan, vestibulaire
Nadere informatieCva: Herkennen en gepast reageren
Cva: Herkennen en gepast reageren Pacqueu Marijke: hoofdverpleegkundige sp neuro 1 op 6 mensen wereldwijd getroffen door een beroerte Beroerte is wereld de tweede meest voorkomende doodsoorzaak en het
Nadere informatieDaarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.
Voeding bij COPD Inleiding Een gezond, afwisselend eetpatroon is voor iedereen goed. Voedsel is immers de brandstof van ons lichaam. Klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hoesten kunnen uw lichamelijke
Nadere informatieLogopedie bij Multiple Sclerose (MS) Paramedische afdeling
Logopedie bij Multiple Sclerose (MS) Paramedische afdeling Door Multiple Sclerose (MS) kunnen verschillende klachten ontstaan die het voor u moeilijker kunnen maken om u goed te uiten. Dit gebeurt bijvoorbeeld
Nadere informatieMONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie
MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING na radiotherapie MONDSLIJMVLIESONTSTEKING na radiotherapie Bij bestraling van de mond- en keelholte kunt u last krijgen van een pijnlijke mond en keel. Ze zien rood en zijn gezwollen.
Nadere informatieSlikproblemen. Eenheid voor beroertezorg Neurologie. Verpleegeenheid 20 050 45 30 20
Slikproblemen Eenheid voor beroertezorg Neurologie Verpleegeenheid 20 050 45 30 20 Waarom aandacht schenken aan een slikprobleem? Net zoals andere hersenfuncties bijvoorbeeld stappen, spreken, zien, )
Nadere informatieUw kind zelf sondevoeding geven in het ziekenhuis
Kindergeneeskunde Uw kind zelf sondevoeding geven in het ziekenhuis i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw kind ligt in het ziekenhuis en krijgt sondevoeding toegediend. Onder bepaalde
Nadere informatieSlikproblemen bij volwassenen
Slikproblemen bij volwassenen Patiëntenvoorlichting alle aandacht Slikproblemen bij volwassenen Slikproblemen komen voor in alle leeftijdsgroepen. Deze folder gaat over de slikproblemen die bij volwassenen
Nadere informatieMmmmaaltijdzorg H E R L I N D E D E LY LO G O P E D I S T E V S P W, 1 9. 1 0. 2 0 1 5
Mmmmaaltijdzorg HERLINDE DELY LOGOPEDISTE VSPW, 19.10.2015 Overzicht Voorstelling Reflectie op maaltijd + oefening Belang van een goede maaltijd Kader = belangrijk voor Psychisch welbevinden Sociale functie
Nadere informatieMoeite met slikken van medicijnen
400047 Moeite met slikken van geneesmiddelen_400003 Antibiotica 21-12-10 05:54 Pagina 4 Medicijnen: sommige medicijnen kunnen sufheid of een droge mond veroorzaken. Als iemand suf is, kan hij vergeten
Nadere informatieKauw- en slikproblemen
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Kauw- en slikproblemen Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 28 91 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatievan delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten.
Afasie Als iemand een beroerte krijgt gebeurt dat bijna altijd plotseling. De schok is groot. Men heeft zich niet kunnen voorbereiden en men weet niet wat hen overkomt. Het dagelijkse leven wordt verstoord.
Nadere informatieErgotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING
Ergotherapie bij Parkinsonpatiënten ALGEMENE AANDACHTSPUNTEN BIJ DE BEHANDELING Observatie Beperkingen komen vaak voor bij volgende motorische activiteiten: Transfers Houding Reiken en grijpen Balans Stappen
Nadere informatieUw kind zelf sondevoeding geven in het ziekenhuis
Kindergeneeskunde Uw kind zelf sondevoeding geven in het ziekenhuis i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw kind ligt in het ziekenhuis en krijgt sondevoeding toegediend. Onder bepaalde
Nadere informatieGIRO 5057. Voor meer informatie:
Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Caroline Bruggeman, logopedist Nieuw Unicum (Zandvoort), en dr. S.T.F.M. Frequin, neuroloog St Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein). Nationaal msfonds Voor
Nadere informatieInstructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst
Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Deze vragenlijst is ontwikkeld om te bepalen in welke mate uw slikprobleem invloed heeft op de kwaliteit van uw dagelijks leven. Neemt u rustig
Nadere informatieZwangerschapsbraken. gevoelige slokdarm door het braken waardoor slikken moeizaam gaat
Zwangerschapsbraken Zwangerschapsbraken wordt ook wel hyperemesis gravidarum genoemd. Het is een term die wordt gebruikt voor overmatig braken tijdens de eerste helft van de zwangerschap. Veel vrouwen
Nadere informatieOpen verbinding neus KAAKCHIRURGIE
KAAKCHIRURGIE Open verbinding neus Soms ontstaat er na het trekken van een tand of kies in de bovenkaak een gaatje in het kaakbot, omdat het kaakbot boven de wortels van de tanden en kiezen heel dun is
Nadere informatieAdviezen na een behandeling door de Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurg (MKA-chirurg)
Adviezen na een behandeling door de Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurg (MKA-chirurg) Inleiding Vandaag heeft u een behandeling aan uw kaak gehad. Door de behandeling kunt u enige tijd klachten hebben.
Nadere informatieHet voorkomen van verslikken
OPDRACHTFORMULIER Het voorkomen van verslikken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2
Nadere informatieSlikproblemen. Informatiebrochure patiënten
Slikproblemen Informatiebrochure patiënten 1. Wat zijn slikproblemen...4 2. Hoe verloopt slikken...4 3. Wat is een slikprobleem...5 4. Hoe ontstaat een slikprobleem...5 5. Hoe slikproblemen verhelpen...5
Nadere informatie28-5-2013. Casus Geriatrische revalidatiezorg. Zorgpad CVA. Modules Vervolg casus. Caroline Meijer Specialist Ouderengeneeskunde
Zorgpad CVA Caroline Meijer Specialist Ouderengeneeskunde Casus Geriatrische revalidatiezorg Zorgpad CVA Modules Vervolg casus 1 Mw Vogel 74 jaar VG: amaurosis fugax links (1997) recidiverende urineweginfecties
Nadere informatieSlikproblemen. Patiënteninformatie
Slikproblemen Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure slikproblemen 2 1. Inhoudstafel 1. Inleiding... 5 2. Hoe verloopt het normale slikken?... 6 3. Slikproblemen... 7 3.1. Mogelijke
Nadere informatie... de geleidelijke overgang van enkel melkvoeding (borst- of kunstvoeding) naar enkel vaste voeding
Baby-led weaning (Rapley methode) Het best bewaarde geheim van het ouderschap? Gill Rapley, PhD Wat is weaning (spenen)? Spenen is...... de geleidelijke overgang van enkel melkvoeding (borst- of kunstvoeding)
Nadere informatieLeerniveau s en Trunk Control Test zie laatste blz.
Longstay N.P.I. Praktijk fotoboek Transfers Hiermee wordt bedoeld de verplaatsingen van de patiënt zowel in bed, rond bed, buiten bed zoals bad en auto. Er wordt steeds uitgegaan van de mate van stabiliteit
Nadere informatieKinderen. Rond de tafel. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk
Kinderen Rond de tafel T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont
Nadere informatieOverprikkeling bij NAH en het ASITT-protocol
Overprikkeling bij NAH en het ASITT-protocol Marinka Jansen, ergotherapeut Ergotherapie Gouda Hoofddocent post hbo cursus sensorische integratie bij volwassen (ASITT) Inhoud van de presentatie Definitie
Nadere informatieSlikproblemen Logopedie & diëtetiek.
Slikproblemen Logopedie & diëtetiek www.nwz.nl Inhoud Slikken 3 Slikproblemen 3 Symptomen van verslikken 4 Risico s 4 Onderzoek en behandeling 5 Voeding 5 Adviezen 6 Meer informatie 7 Uw vragen 7 2 Tijdens
Nadere informatieLogopedie. Patiënteninformatie. Problemen met slikken. Slingeland Ziekenhuis
Logopedie Problemen met slikken i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder is bedoeld voor mensen met slikproblemen en voor hun familieleden. In deze folder leest u hoe het komt dat
Nadere informatieDRBR0775. MKA ingreep. Algemene informatie
DRBR0775 MKA ingreep Algemene informatie 2 Welkom op de dienst mond-,kaak- en aangezichtsheelkunde (MKA). Op advies van uw tandarts of huisarts bent u naar onze dienst doorverwezen voor een operatie aan
Nadere informatiePlaatsen gebitsprothese Direct na het verwijderen van tanden en/of kiezen
KAAKCHIRURGIE Plaatsen gebitsprothese Direct na het verwijderen van tanden en/of kiezen Gebitsprothese Van eigen tanden en kiezen naar een kunstgebit Ten gevolge van een ongeluk of tandbederf worden uw
Nadere informatieMondgezondheid en Voeding betekent. iets met Eten en Drinken?!
Mondgezondheid en Voeding betekent. iets met Eten en Drinken?! José Veen kinderdietist en dietist VG 20-11-2015 Even voorstellen.. José Veen Roots in Wilhelmina Kinderziekenhuis UMC Utrecht Later gespecialiseerd
Nadere informatieFysiotherapie, ergotherapie en logopedie bij COPD. Hoe kunt u omgaan met verminderde energie gedurende de dag?
Fysiotherapie, ergotherapie en logopedie bij COPD Hoe kunt u omgaan met verminderde energie gedurende de dag? 2 Wat is COPD? COPD is de afkorting van de Engelse benaming: Chronic Obstructive Pulmonary
Nadere informatieLogopedie en Myotone Dystrofie de ziekte van Steinert
Logopedie en Myotone Dystrofie de ziekte van Steinert afdeling logopedie Deze folder is bedoeld voor mensen met de ziekte van Steinert (Myotone Dystrofie). In deze folder vindt u meer informatie over de
Nadere informatieSLIKPROBLEMEN Dysfagie
SLIKPROBLEMEN Dysfagie SLIKPROBLEMEN Dysfagie 02 Wat is dysfagie? Wat is dysfagie? 03 Wat is een normaal slikproces? 03 Naar en in de mond 03 In de keel 03 Van de slokdarm naar de maag 04 Wat zijn de voornaamste
Nadere informatieWat doet een eetconsulent?
Diagnosticeren en behandelen van de voedselweigeraar met hulp van multimedia. Monique Thomas-Holtus, eetconsulent Divisie Kinderen Afd. Medische Psychologie UMC/WKZ Utrecht 1 Wat doet een eetconsulent?
Nadere informatieDiëtetiek. Voedingsadviezen na een slokdarmoperatie
Diëtetiek Voedingsadviezen na een slokdarmoperatie Diëtetiek Inleiding U heeft onlangs een slokdarmoperatie ondergaan. Deze operatie heeft gevolgen voor uw manier van eten. In deze brochure kunt u lezen
Nadere informatieIn de bijlage van deze folder leest u meer over het ontstaan en verhelpen van slikproblemen.
Slikspreekuur In overleg met uw behandelend KNO-arts bent u uitgenodigd voor het Slikspreekuur. In deze folder kunt u lezen wat een bezoek aan het Slikspreekuur inhoudt. Heeft u na het lezen van de folder
Nadere informatieOC ENGELBEWAARDER AARTRIJKE VOEDINGS- EN SLIKPROBLEMEN VISIE EN LEIDRAAD
INLEIDING Bij personen met ernstig meervoudige beperkingen verloopt eten en drinken niet altijd vanzelfsprekend. Toch is het een behoefte die meermaals per dag vervuld moet worden. In deze visietekst staan
Nadere informatieWorkshop slikproblemen opsporen en interventies
GOUD symposium Workshop slikproblemen opsporen en interventies Welkom Inleiding Voorstellen workshopleiders Doel en opzet workshop Inventarisatie aanwezige disciplines Resultaten GOUD Hoe vaak komen slikstoornissen
Nadere informatieDe Eetpoli Diagnostisch Centrum Voedingsproblemen
De Eetpoli Diagnostisch Centrum Voedingsproblemen 17 maart 2018 Nee-Eten contactdag Drs. Hilde Krom, arts-onderzoeker Dr. Angelika Kindermann, kinderarts-mdl INLEIDING INLEIDING Fysiologie Respiratoir
Nadere informatieOuderen in het ziekenhuis. Tips om lichamelijk en geestelijke achteruitgang te voorkomen.
Ouderen in het ziekenhuis. om lichamelijk en geestelijke achteruitgang te voorkomen. Inleiding Uit onderzoek blijkt dat sommige ouderen (> 70 jaar) tijdens een ziekenhuisopname achteruit gaan in functioneren.
Nadere informatieVoeding voor je kind na zes maanden:
Voeding voor je kind na zes maanden: Wat, Waarom en Hoe Gill Rapley, MSc Borstvoeding, waarom eigenlijk? Bescherming van baby s gezondheid Bescherming van moeders gezondheid Bevordert de band tussen moeder
Nadere informatieLogopedie en Neurologie
Logopedie en Neurologie Logopedisten hebben een belangrijk aandeel in de zorg van patiënten met een (chronische) neurologische aandoening. Zo kunnen communicatie of eten en drinken problemen geven als
Nadere informatieActies / Werkwoorden
Acties / Werkwoorden Voor er gestart kan worden met onderstaand programma, moet het kind aan de volgende voorwaarden voldoen: Het kind kan 50 objecten benoemen en op verzoek selecteren. Het kind kan 10
Nadere informatieBESTRALING HOOFD EN HALS
+ BESTRALING HOOFD EN HALS Mocht u, na het lezen van deze brochure nog vragen hebben, aarzel dan niet om telefonisch contact op te nemen met de verantwoordelijke diëtiste: Martine Blomme: 02 476 34 99
Nadere informatieSlikproblemen. Informatiebrochure patiënten
Slikproblemen Informatiebrochure patiënten 1. Wat zijn slikproblemen...4 2. Hoe verloopt slikken...4 3. Wat is een slikprobleem...5 4. Hoe ontstaat een slikprobleem...5 5. Hoe slikproblemen verhelpen...5
Nadere informatiePatiëntenvoorlichting Verloskunde en Gynaecologie Overmatig zwangerschapsbraken (Hyperemesis gravidarum)
Patiëntenvoorlichting Verloskunde en Gynaecologie Overmatig zwangerschapsbraken (Hyperemesis gravidarum) Inleiding Deze folder geeft informatie over overmatige misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap.
Nadere informatieDe logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken
Logopedie 1 De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken 2 Gevolgen van een CVA afasie: problemen in taal en communicatie dysartrie: problemen
Nadere informatieSondevoeding thuis. Kindergeneeskunde. Via neus-maagsonde. Inleiding. Sondevoeding. Toediening
Kindergeneeskunde Sondevoeding thuis Via neus-maagsonde Inleiding U heeft van uw behandelend arts gehoord dat uw kind met sondevoeding naar huis gaat. In deze folder vindt u algemene informatie over wat
Nadere informatiePerifere aangezichtsverlamming
Informatiefolder met advies en praktische tips Perifere aangezichtsverlamming Versie november 2016 - gratis te downloaden op www.aangezichtsverlamming.eu Wat is een perifere aangezichtsverlamming? Een
Nadere informatieEndoprothese van de slokdarm. Maatschap Gastro-enterologie IJsselland Ziekenhuis
Endoprothese van de slokdarm Maatschap Gastro-enterologie IJsselland Ziekenhuis Wat is een endoprothese? Wanneer u een slokdarmvernauwing heeft, wordt in een aantal gevallen tijdens de operatie of in een
Nadere informatieLAR-syndroom Klachten na een endeldarmoperatie
LAR-syndroom Klachten na een endeldarmoperatie Afdeling algemene chirurgie Low Anterior Resectie-syndroom Het LAR-syndroom is een verzamelnaam voor klachten die kunnen ontstaan na een endeldarmoperatie.
Nadere informatieSlikstoornis. Dysfagie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN
Slikstoornis Dysfagie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD 1. INLEIDING...4 2. WAT IS DYSFAGIE?...5 3. WAT ZIJN SYMPTOMEN VAN EEN SLIKSTOORNIS?...7 4. WAT IS OORZAAK VAN EEN SLIKSTOORNIS?...7 5. WAT
Nadere informatie