HOE VEILIG IS HEEMSTEDE?

Transcriptie

1 Rapport HOE VEILIG IS HEEMSTEDE? Veiligheidsmonitor gemeente Heemstede Mei

2 COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus AN Enschede Rapportnummer 2018/74 Datum Mei 2018 Opdrachtgever Gemeente Heemstede Auteur(s) Rik Derksen Wouter Andringa (red.) Bestellingen Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever. Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld. HOE VEILIG IS Heemstede? Colofon

3 INHOUDSOPGAVE Samenvatting Inleiding Over de Veiligheidsmonitor Steekproef en respons Vragenlijst Analyse Presentatie van de cijfers Leeswijzer Leefbaarheid woonbuurt Fysieke voorzieningen Sociale cohesie Oordeel over de woonbuurt Functioneren gemeente Overlast in de buurt Fysieke verloedering Sociale overlast Verkeersoverlast Hinder van horecagelegenheden Totale overlast Aanpak van buurtproblemen Respectloos gedrag Inhoudsopgave

4 4. Veiligheidsbeleving Veiligheidsbeleving in de buurt Veiligheidsbeleving in woonplaats Veiligheidsbeleving algemeen Verwachte kans op slachtofferschap Slachtofferschap Slachtofferschap geweldsdelicten Slachtofferschap vermogensdelicten Slachtofferschap vernielingen Slachtofferschap totaal Slachtofferschap cybercrime Preventie Sociopreventieve maatregelen Technopreventieve maatregelen Burgers en politie Contacten burgers met politie Functioneren politie in de buurt Functioneren politie in het algemeen Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket Gemeentelijke toezichthouders Het 3D aangifteloket Bijlage 1. Landelijke trends en samenhangen in de Veiligheidsmonitor Landelijke trends in de Veiligheidsmonitor Patronen in de Veiligheidsmonitor Inhoudsopgave

5 SAMENVATTING HOE VEILIG IS Heemstede? Samenvatting 5

6 Samenvatting Hieronder zijn de belangrijkste resultaten van de Veiligheidsmonitor Heemstede beschreven. Allereerst door middel van een situatiebeschrijving en trends per veiligheidsthema en daarna door in te zoomen op trends, benchmarks en wijken. Leefbaarheid- en veiligheid in Heemstede Leefbaarheid woonomgeving: Fysieke kwaliteit van de woonomgeving is gedaald. De fysieke kwaliteit van de woonomgeving is afgenomen ten opzichte van. Inwoners zijn minder tevreden over het onderhoud van groen (perken, plantsoenen en parken) en grijs (wegen, paden en pleintjes). Op sociaal vlak geven inwoners aan dat buurtbewoners elkaar minder goed kennen. Het aandeel inwoners dat vindt dat de buurt is achteruitgegaan is toegenomen ten opzichte van, maar het aandeel inwoners dat vindt dat de buurt is vooruitgegaan is bijna even hard gestegen. Overlast in de buurt: Verkeersoverlast is toegenomen in Heemstede. Er is een stijging in het aandeel inwoners dat zelf veel verkeersoverlast ervaart. Er is met name meer overlast door agressief gedrag in het verkeer, maar ook overlast door te hard rijden en parkeerproblemen lijken toe te nemen. Een positieve ontwikkeling is dat er minder inwoners het idee hebben dat er (veel) bekladde muren en gebouwen zijn in de buurt. Veiligheidsbeleving: Heemstedenaren voelen zich ongeveer even veilig als in. De veiligheidsbeleving in Heemstede is vrijwel gelijk aan de situatie in. De veiligheid in de woonbuurt krijgt een ruime voldoende (7,6) en minder dan 10 procent van de inwoners voelt zich wel eens onveilig in de buurt. Inwoners voelen zich het meest onveilig bij plekken waar groepen jongeren rondhangen. Slachtofferschap: Minder Heemstedenaren melden of doen aangifte bij slachtofferschap. Bij alle vormen van delicten is er een afname in melding en aangifte van slachtofferschap. Het aandeel inwoners dat slachtoffer is geworden van geweld, vermogensdelicten of vernielingen is wel gelijk gebleven. Daarnaast is er een toename in slachtofferschap van cybercrime. Ten opzichte van zijn meer Heemstedenaren slachtoffer geworden van hacken. HOE VEILIG IS Heemstede? Samenvatting 6

7 Preventie: Het aantal preventieve maatregelen in Heemstede is gelijk gebleven ten opzichte van. De meest toegepaste sociale preventiemaatregel is om waardevolle spullen mee te nemen uit de auto. De meest toegepaste maatregelen in huis zijn buitenverlichting en extra veiligheidssloten of grendels op buitendeuren. Contact burgers en politie: Er is een afname in contact tussen de politie en de burger in de gemeente Heemstede. Minder inwoners van de gemeente Heemstede hebben afgelopen jaar contact gehad met de politie. Wel is de tevredenheid over het functioneren van de politie in de woonbuurt gedaald ten opzichte van. Er zijn meer inwoners die vinden dat de politie in de buurt te weinig tijd heeft voor allerlei zaken. Ook zijn minder inwoners (zeer) tevreden over het functioneren van de politie in het algemeen. Toezichthouders en het 3D aangifteloket: Respectievelijk 80 en 45 procent van de Heemstedenaren weet dat er gemeentelijke toezichthouders zijn en dat er een 3D loket De gemeentelijke toezichthouders/handhavers zijn vrij algemeen bekend in Heemstede. De helft van de Heemstedenaren heeft de toezichthouders meerdere malen gezien. Ook vindt 46 procent van de Heemstedenaren dat de toezichthouders een positieve bijdrage leveren aan de veiligheid in de buurt. Het 3D aangifteloket was bij meer dan de helft van de Heemstedenaren nog niet bekend. Van de inwoners die wel bekend zijn met het 3D aangifteloket zou 19 procent hier wel gebruik van maken en 12 procent niet, voor 52 procent van deze groep hangt dit af van de situatie. Heemstede vergeleken Benchmark: De gemeente Heemstede ligt op het gemiddelde met de refentiegemeenten, maar doet het iets beter dan in de veiligheidsregio en landelijk. In deze rapportage wordt de gemeente Heemstede vergeleken met referentiegemeenten Bloemendaal, Oegstgeest, Bergen en Vught. Over het algemeen houden de uitkomsten in Heemstede het midden tussen de referentiegemeenten. Positieve uitzondering is sociale cohesie, op vrijwel alle aspecten hiervan is de tevredenheid in Heemstede hoger dan of minimaal gelijk aan de referentiegemeenten en ruim hoger dan het gemiddelde in de veiligheidsregio en landelijk. Het punt waarop de gemeente Heemstede het meest achterblijft bij de referentiegemeenten is slachtofferschap van delicten. In de andere vier gemeenten werden inwoners minder vaak of hooguit even vaak slachtoffer van verschillende delicten als in Heemstede. Het totale oordeel over de leefbaarheid en veiligheid in de buurt ontloopt elkaar niet veel tussen de referentiegemeenten. Het oordeel van inwoners over de leefbaarheid in Heemstede is lager dan in Bloemendaal, maar ook Oegstgeest, Bergen en Vught scoren lager dan Bloemendaal. De tevredenheid over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid door de gemeente is in Heemstede hoger dan in de andere gemeenten, met uitzondering van Vught. HOE VEILIG IS Heemstede? Samenvatting 7

8 HOOFDSTUK Inleiding HOE VEILIG IS Heemstede? Inleiding 8

9 1. Inleiding De Veiligheidsmonitor is een tweejaarlijks terugkerend bevolkingsonderzoek naar veiligheid, leefbaarheid en slachtofferschap. De Veiligheidsmonitor wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, gemeenten en politie. In heeft Heemstede voor de vijfde keer meegedaan aan de Veiligheidsmonitor. Dit rapport doet verslag van dit grootschalige onderzoek. Achtereenvolgens bespreken we in dit inleidende hoofdstuk de achtergrond van de Veiligheidsmonitor (paragraaf 1.1), de steekproef en respons (par. 1.2), de vragenlijst (par. 1.3), de weging en analyse (par. 1.4), presentatie van de cijfers (par. 1.5) en de leeswijzer (par. 1.6). 1.1 Over de Veiligheidsmonitor Het Ministerie van Justitie en Veiligheid laat tweejaarlijks enquêtes onder de Nederlandse bevolking afnemen door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en I&O Research. Politiekorpsen, die verder willen inzoomen binnen de regio, en individuele gemeenten kunnen zich aansluiten bij de Veiligheidsmonitor (deelnemers). Deelnemers aan de VM kopen enquêtes in bij I&O Research, bovenop de enquêtes die vanuit het landelijke deel voor hun eigen gebied beschikbaar zijn. Daarbij kunnen deelnemers zelf kiezen met welke frequentie ze aan de VM willen deelnemen (tweejaarlijks of anders). De eerstvolgende Veiligheidsmonitor zal in 2019 worden gehouden. Meer informatie over de Veiligheidsmonitor is na te lezen op de website van de Veiligheidsmonitor ( 1.2 Steekproef en respons Voor dit onderzoek is door het CBS een aselecte steekproef getrokken van 972 inwoners 1 uit de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente Heemstede. Bij het trekken van de steekproef is rekening gehouden met het schaalniveau waarop de gemeente Heemstede informatie wenst te ontvangen. De gemeente wil graag inzicht in de ervaren veiligheid op gemeenteniveau. De geselecteerde inwoners kregen in augustus een brief thuis met een persoonlijke uitnodiging voor deelname aan het onderzoek en konden vervolgens tot en met november online de vragenlijst invullen. Aan non-responders is tweemaal een herinnering met papieren vragenlijst per post gestuurd. Als zij niet reageerden, werden zij nagebeld en telefonisch gemotiveerd om alsnog deel te nemen. In totaal hebben 448 van de 972 geselecteerde inwoners een volledige vragenlijst ingevuld. Dit komt neer op een respons van 46,1 procent. Daarnaast hebben 64 inwoners van Heemstede deelgenomen aan de landelijke Veiligheidsmonitor. Deze zijn toegevoegd aan het respondentenbestand. De totale respons in Heemstede komt daarmee uit op 512. Daarvan heeft 60,1 procent de vragenlijst online ingevuld en 39,1 procent schriftelijk. Het landelijke responspercentage van de Veiligheidsmonitor bedraagt 39,3 procent. In het tabellenboek is de responsverdeling opgenomen, uitgesplitst naar persoonlijke kenmerken. 1 Het betreft inwoners van 15 jaar en ouder in particuliere huishoudens. Dit is exclusief inwoners die verblijven in instellingen, inrichtingen en tehuizen. HOE VEILIG IS Heemstede? Inleiding 9

10 1.3 Vragenlijst De vragenlijst van de Veiligheidsmonitor bestaat uit 12 standaard vragenblokken waarin verschillende onderwerpen op het gebied van leefbaarheid en veiligheid aan bod komen. Daarnaast heeft Heemstede gebruik gemaakt van de vrije ruimte van de vragenlijst om vragen over lokale onderwerpen toe te voegen. Het kader hieronder geeft een overzicht van de verschillende onderwerpen in de vragenlijst van Heemstede. Overzicht van vraagblokken in vragenlijst van de Veiligheidsmonitor Leefbaarheid woonbuurt Beleving overlast in de buurt Veiligheidsbeleving Slachtofferschap Tevredenheid laatste politiecontact Oordeel functioneren politie in de buurt Oordeel functioneren politie algemeen Oordeel functioneren gemeente Preventie Onveilige plekken Respectloos gedrag Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket Achtergrondkenmerken 1.4 Analyse Voor steekproefonderzoek is het van groot belang dat de steekproef op grond waarvan uitspraken worden gedaan zo veel mogelijk representatief is voor de populatie waarnaar wordt gegeneraliseerd. Om de representativiteit van de steekproef te vergroten is een weging toegepast. Weging is een rekenkundige bewerking, die ervoor zorgt dat een eventuele scheefheid van de respons ten opzichte van de populatie wordt gecorrigeerd. Dit gebeurt door bevolkingsgroepen die in de respons onder- dan wel oververtegenwoordigd zijn zwaarder of juist minder zwaar in de resultaten mee te laten tellen. Aan het databestand van de Veiligheidsmonitor is door het CBS een weging toegevoegd. In deze weging zijn onder andere de volgende kenmerken meegenomen: leeftijd, geslacht, huishoudgrootte, stedelijkheidsgraad en herkomst. Voor de analyse in dit rapport is gebruik gemaakt van het door het CBS aangeleverde databestand. 1.5 Presentatie van de cijfers In dit rapport worden de resultaten voornamelijk op twee wijzen gepresenteerd: Een deel van de resultaten wordt gepresenteerd in de vorm van percentages, bijvoorbeeld het percentage personen dat ergens tevreden over is. Bij de berekening van de percentages in deze rapportage is de werkwijze van het CBS gevolgd: de weigert - en weet niet -antwoorden zijn niet buiten beschouwing gelaten. In dit rapport wordt veel gebruik gemaakt van zogenoemde schaalscores. Dit zijn cijfermatige samenvattingen van meerdere met elkaar samenhangende vragen. Bij de berekening van deze scores is de werkwijze van het CBS gevolgd: de waarde van iedere schaalscore varieert op een schaal tussen 0 en 10. Bij de berekening van de schaalscores zijn de weigert - en weet niet -antwoorden, eveneens conform CBS-werkwijze, wel buiten beschouwing gelaten. Let op! Een schaalscore staat niet gelijk aan een rapportcijfer, omdat de indicatoren zijn samengesteld op basis van percentages en niet op basis van rapportcijfers. De uitkomsten van Heemstede zijn in dit rapport afgezet tegen de resultaten in referentiegemeenten Bloemendaal, Oegstgeest, Bergen (NH) en Vught, de Veiligheidsregio Kennemerland en de landelijke cijfers over (Nederland). Er wordt vergeleken met. De uitkomsten volgens de geografische indeling van de politie (basisteam, district en politie-eenheid) zijn opgenomen in bijlage 3. HOE VEILIG IS Heemstede? Inleiding 10

11 Verschillen tussen de resultaten van en worden beschreven als deze significant zijn. Het is dan minimaal 95 procent zeker dat de resultaten ook daadwerkelijk van elkaar verschillen en het gevonden verschil niet te wijten is aan toeval. Verschillen tussen de resultaten van de gemeente Heemstede en de referentiegebieden worden beschreven als deze 3 procent of groter zijn (bij percentages) en 0,3 punt (bij rapportcijfers en indicatoren). Er is voor deze gradaties gekozen omdat deze het dichtst in de buurt komen van de standaard betrouwbaarheidsmarge van de resultaten. 1.6 Leeswijzer In de hoofdstukken 2 tot en met 5 worden de resultaten gepresenteerd over achtereenvolgens de leefbaarheid van de woonbuurt, beleving van buurtoverlast, veiligheidsbeleving en slachtofferschap. Hoofdstuk 6 geeft een beeld van genomen preventiemaatregelen en in hoofdstuk 7 gaat over burgers en politie. Daarnaast heeft de gemeente Heemstede invulling gegeven aan de vrije ruimte, in hoofdstuk 8 wordt het functioneren van gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket uitgewerkt. In bijlage 1 geven we een korte samenvatting van landelijke trends en samenhangen in de Veiligheidsmonitor. Bij dit rapport horen verder een Excel-bestand met tabellen met alle uitkomsten van de Veiligheidsmonitor en een overzicht van de Indicatoren Kernbeleid Veiligheid voor Heemstede, en de vragenlijst. Deze zijn als separate bijlagen meegeleverd. HOE VEILIG IS Heemstede? Inleiding 11

12 HOOFDSTUK Leefbaarheid woonbuurt HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 12

13 2. Leefbaarheid woonbuurt Dit hoofdstuk gaat over de leefbaarheid van de woonomgeving in Heemstede. In paragraaf 2.1 wordt de door inwoners ervaren kwaliteit van voorzieningen in de woonbuurt beschreven (onderhoud, verlichting en voorzieningen voor kinderen en jongeren). In paragraaf 2.2 staat de betrokkenheid van inwoners bij de woonbuurt, oftewel de sociale cohesie in Heemstede centraal. Paragraaf 2.3 beschrijft hoe de bewoners de ontwikkeling van de buurt ervaren. Paragraaf 2.4 sluit af met de tevredenheid over het functioneren van de gemeente als het gaat om leefbaarheid en veiligheid. 2.1 Fysieke voorzieningen De aanwezigheid van fysieke voorzieningen en het onderhoud hiervan kunnen van invloed zijn op de aspecten van de fysieke omgeving van de eigen woonbuurt. Bewoners is middels vijf stellingen gevraagd hoe zij hierover denken in hun eigen leefomgeving (figuur 2.1). Daarnaast is op basis van de scores op deze vijf stellingen een schaalscore fysieke kwaliteit berekend (figuur 2.2). De schaalscores voor fysieke kwaliteit zijn berekend op basis van de vijf stellingen over fysieke voorzieningen. De schaalscore kan variëren tussen 0 en 10. Hoe hoger de score, des te meer inwoners de kwaliteit van de aanwezige fysieke voorzieningen waarderen. Figuur 2.1 Stellingen over fysieke voorzieningen (percentage (helemaal) eens) Figuur 2.2 Fysieke kwaliteit (schaalscore) het is buiten goed verlicht perken, plantsoenen en parken zijn goed onderhouden de wegen, paden en pleintjes zijn goed onderhouden goede speelplekken voor kinderen goede voorzieningen voor jongeren 22% 22% 58% 61% 83% 84% 79% 85% 74% 79% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland 6,5 6,7 6,5 6,5 6,1 6,7 6,9 6,8 6,4 6,4 6,3 6, De totale waardering van de fysieke kwaliteit in Heemstede is in, met een schaalscore van 6,5, afgenomen ten opzichte van. De waardering van de fysieke kwaliteit ligt rond het landelijke gemiddelde (6,3) en de veiligheidsregio (6,4). Inwoners van Heemstede zijn het meest tevreden over de buitenverlichting. Er is een daling in tevredenheid over het onderhoud in groen en grijs ten opzichte van. Daarnaast zijn inwoners van Heemstede meer tevreden over de fysieke kwaliteit dan inwoners van referentiegemeente Bergen (Noord-Holland) en minder tevreden dan inwoners van Vught. HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 13

14 79% van de Heemstedenaren zijn tevreden over de groenvoorzieningen in hun gemeente, dit is een relatief sterke daling ten opzichte van. Tabel 2.1 Stellingen over fysieke voorzieningen vergeleken met het gemiddelde van Heemstede als basis de wegen, paden en pleintjes zijn goed onderhouden perken, plantsoenen en parken zijn goed onderhouden het is buiten goed verlicht goede speelplekken voor kinderen goede voorzieningen voor jongeren Heemstede 74% 79% 83% 58% 22% Bloemendaal 78% 82% 79% 55% 22% Oegstgeest 77% 75% 83% 71% 27% Bergen (NH) 76% 66% 68% 55% 19% Vught 76% 83% 87% 67% 31% VR Kennemerland 69% 71% 83% 64% 25% Nederland 68% 67% 77% 63% 25% Uitleg tabel De zogenaamde stoplichttabel laat zien hoe bewoners uit Heemstede oordelen over de voorzieningen ten opzichte van bewoners uit de verschillende referentiegebieden. Dit is met verschillende kleuren aangegeven: Rood: gemiddelde Heemstede is negatiever dan referentie Grijs: vergelijkbaar met het gemiddelde van Heemstede Groen: gemiddelde Heemstede is positiever dan referentie Inwoners van de gemeente Heemstede zijn negatiever over de fysieke voorzieningen dan inwoners van de referentiegemeenten Oegstgeest en Vught en positiever over de fysieke voorzieningen dan de inwoners van Bergen. Onderhoud aan groen en grijs wordt slechter ervaren dan in Bloemendaal, terwijl buitenverlichting en speelplekken voor kinderen beter ervaren worden in Heemstede. Het aandeel Heemstedenaren dat zeer tevreden is over de speelplekken voor kinderen en voorzieningen voor jongeren is lager dan gemiddeld in de veiligheidsregio en landelijk. Het oordeel over de andere vormen van fysieke verloedering is positiever in Heemstede dan gemiddeld in de veiligheidsregio en landelijk. 2.2 Sociale cohesie De leefbaarheid van een woonbuurt wordt niet alleen bepaald door de aanwezigheid en kwaliteit van fysieke voorzieningen. Ook de sociale cohesie in de woonbuurt speelt hierbij een rol. Bij sociale cohesie gaat het om de mate waarin burgers vinden dat zij zelf en anderen betrokken zijn bij hun woonbuurt. Aan de inwoners zijn zes stellingen voorgelegd over sociale cohesie (figuur 2.4). Daarnaast is op basis van de scores op vier van de zes voorgelegde stellingen een schaalscore berekend (figuur 2.5). HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 14

15 De schaalscores voor sociale cohesie zijn berekend op basis van de stellingen de mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om, ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen, ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is en de mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks. De schaalscore kan variëren tussen 0 en 10. Hoe hoger de score, des te positiever men is over de sociale cohesie in de eigen woonbuurt. Figuur 2.4 Stellingen over sociale cohesie (percentage (helemaal) eens) de mensen in de buurt gaan op een prettige manier met elkaar om Ik ben tevreden over de bevolkingssamenstelling in de buurt ik voel me thuis bij de mensen die in de buurt wonen ik woon in een gezellige buurt waar mensen dingen samen doen 49% 45% 67% 66% 77% 76% 76% 76% Figuur 2.5 Sociale cohesie (schaalscore) Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught 6,5 6,6 6,4 6,5 6,4 6,4 6,4 6,3 Ik heb veel contact met andere buurtbewoners de mensen in de buurt kennen elkaar nauwelijks 25% 17% 39% 42% VR Kennemerland Nederland 6,1 6,1 6,2 6,2 0% 20% 40% 60% 80% 100% De sociale cohesie in Heemstede is hoger dan gemiddeld in de veiligheidsregio en in Nederland. Heemstedenaren zijn met name tevreden over de omgang met elkaar en de bevolkingssamenstelling in de buurt. In vergelijking met is de sociale cohesie in Heemstede ongeveer gelijk gebleven. Wel geven meer inwoners van Heemstede aan dat mensen in de buurt elkaar nauwelijks kennen. Verschillen tussen Heemstede en de referentiegemeenten zijn van beperkte omvang. 76% van de inwoners van Heemstede is tevreden over de bevolkingssamenstelling in de buurt. HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 15

16 Tabel 2.1 Stellingen over sociale cohesie vergeleken met het gemiddelde van Heemstede als basis de mensen in de buurt gaan op een prettige manier met elkaar om ik voel me thuis bij de mensen die in de buurt wonen ik woon in een gezellige buurt waar mensen samen dingen doen de mensen in de buurt kennen elkaar nauwelijks ik ben tevreden over de bevolkingssamenstelling in de buurt ik heb veel contact met andere buurtbewoners Heemstede 77% 67% 49% 25% 76% 39% Bloemendaal 76% 64% 45% 23% 71% 37% Oegstgeest 77% 65% 46% 25% 73% 36% Bergen (NH) 71% 65% 41% 19% 66% 38% Vught 76% 65% 44% 29% 74% 35% VR Kennemerland 69% 57% 39% 27% 69% 35% Nederland 70% 60% 43% 25% 67% 36% Heemstedenaren waarderen de sociale cohesie beter dan inwoners van de gemeente Bloemendaal, Oegstgeest, Bergen en de overige inwoners van de veiligheidsregio en de gemiddelde Nederlander. Alleen de tevredenheid over de bevolkingssamenstelling in de buurt is hoger in de gemeente Vught, dan in Heemstede. Daarentegen vinden meer Heemstedenaren dat ze in een gezellige buurt wonen en dat ze veel contact hebben met buurtbewoners dan inwoners van de gemeente Vught. 2.3 Oordeel over de woonbuurt De inwoners van Heemstede is ook een aantal algemene vragen voorgelegd over de ontwikkeling van hun eigen woonbuurt. Vindt men dat de eigen buurt in het afgelopen jaar vooruit of achteruit is gegaan? Het oordeel over de ontwikkeling van de woonbuurt wordt uitgedrukt in het aandeel inwoners dat zegt dat de buurt vooruit is gegaan en het aandeel dat vindt dat de buurt achteruit is gegaan (figuur 2.6). Ook is gevraagd naar een oordeel over hoe prettig men het vindt om in de buurt te wonen (figuur 2.7). Figuur 2.6 Ontwikkeling van de buurt in het afgelopen jaar Figuur 2.7 Oordeel over de leefbaarheid in de buurt (rapportcijfer van 1 tot en met 10) Achteruitgang Vooruitgang Heemstede 7,8 7,9 Heemstede -11% 9% Bloemendaal 8,1 8,0 Bloemendaal -8% 12% Oegstgeest 7,8 7,9 Oegstgeest -9% 10% Bergen (NH) 7,8 Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland -8% -6% -13% -14% 10% 10% 10% 10% -20% -10% 0% 10% 20% Vught VR Kennemerland Nederland 7,8 7,4 7,4 7,5 7, HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 16

17 Er is een relatief sterke afname in het aandeel inwoners, dat vindt dat de buurt gelijk is gebleven. Daarnaast is het aandeel inwoners dat vindt dat de buurt achteruit is gegaan sinds groter geworden, al is dit aandeel lager dan het landelijk gemiddelde. Heemstedenaren geven de leefbaarheid in de buurt een 7,8. Dit is hoger dan het landelijk gemiddelde en het gemiddelde in de veiligheidsregio. In de referentiegemeente Vught is het aandeel inwoners die vinden dat de buurt achteruit is gegaan kleiner dan in Heemstede. In Bloemendaal is het percentage inwoners die vindt dat de buurt vooruit is gegaan hoger. 11% van de inwoners van Heemstede vindt dat de buurt het afgelopen jaar achteruit is gegaan. 2.4 Functioneren gemeente De inwoners is gevraagd om een oordeel te geven over het totale functioneren van de gemeente Heemstede op het gebied van leefbaarheid en veiligheid (figuur 2.8). Figuur 2.8 Oordeel totale functioneren gemeente op aanpak leefbaarheid en veiligheid Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland (zeer) ontevreden tevreden -5% -8% -8% -12% 34% -4% -10% 39% -11% 39% 54% 50% 51% 54% (zeer) -20% 0% 20% 40% 60% Het aandeel Heemstedenaren dat (zeer) ontevreden is over het functioneren van de gemeente is relatief laag in vergelijking met de meeste referentiegebieden, met uitzondering van Vught. Daarnaast is ook het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is over het functioneren van de gemeente lager in Bloemendaal, Oegstgeest, Bergen, de veiligheidsregio en landelijk. Daarnaast is door middel van drie specifieke stellingen bepaald hoe inwoners denken over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid door de gemeente. Zes op de tien inwoners van de gemeente Heemstede geeft aan dat de gemeente aandacht heeft voor het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid van de gemeente. Ook vindt de helft dat de gemeente de buurt informeert over de aanpak van deze onderwerpen. Het oordeel over de aanpak van leefbaarheid en veiligheid door de gemeente Heemstede is in nog even hoog als in. HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 17

18 Figuur 2.9 Oordeel functioneren gemeente (percentage (helemaal) eens) De gemeente heeft aandacht voor verbeteren leefbaarheid en veiligheid De gemeente informeert de buurt over aanpak leefbaarheid en veiligheid 54% 53% 61% 62% De gemeente betrekt de buurt bij aanpak van leefbaarheid en veiligheid 42% 43% 0% 20% 40% 60% 80% 100% HOE VEILIG IS Heemstede? Leefbaarheid woonbuurt 18

19 HOOFDSTUK Overlast in de buurt HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 19

20 3. Overlast in de buurt In dit hoofdstuk staat de door de inwoners van Heemstede ervaren overlast in hun buurt centraal. De diverse verschijningsvormen van overlast zijn geclusterd tot drie scores: fysieke verloedering (paragraaf 3.1), sociale overlast (par. 3.2) en verkeersoverlast (par. 3.3). Elk van deze scores is berekend op basis van het percentage inwoners dat veel overlast ervaart van één of meerdere verschijningsvormen van overlast. Hinder van horecagelegenheden (par. 3.4) is niet geclusterd. Op basis van 13 verschijningsvormen is een score voor de totale overlast in de buurt bepaald (par. 3.5). Inwoners hebben prioriteiten kunnen aangeven voor de aanpak van buurtproblemen (par. 3.6) en het hoofdstuk sluit af met een paragraaf over respectloos gedrag (par 3.7). 3.1 Fysieke verloedering Eén van de problemen waar een woonbuurt mee te maken kan hebben, is fysieke verloedering in de buurt. In de Veiligheidsmonitor zijn daarover vier mogelijke buurtproblemen voorgelegd aan de inwoners. Figuur 3.1 geeft weer hoe vaak deze buurtproblemen voorkomen en hoeveel inwoners hier veel overlast van ervaren. Figuur 3.2 toont het percentage inwoners dat veel overlast ervaart van de vier verschijningsvormen van fysieke verloedering over verschillende meetjaren. Figuur 3.1 Vormen van fysieke verloedering Figuur 3.2 Fysieke verloedering (% veel overlast) hondenpoep op straat of in de perken 15% 64% hondenpoep op straat of in de perken 13% 15% rommel op straat vernieling van straatmeubilair bekladde muren of gebouwen 2% 20% 1% 11% 0% 0% 50% 100% komt wel eens voor 38% ervaart veel overlast rommel op straat vernieling van straatmeubilair bekladde muren of gebouwen 2% 2% 1% 1% 0% 0% 0% 10% 20% Hondenpoep op straat of in de perken wordt door de inwoners van Heemstede ervaren als de meest voorkomende vorm van fysieke verloedering. 64 procent van de Heemstedenaren geeft aan dat hinder door hondenpoep wel eens voorkomt. 15 procent ervaart hier veel overlast van. Volgens de inwoners van Heemstede komt het minder vaak voor dat muren en gebouwen in de buurt beklad zijn dan in. HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 20

21 Figuur 3.3 Totaal fysieke verloedering per gebied (% ervaart veel overlast) Heemstede 14% 16% Bloemendaal 13% 16% Oegstgeest 9% 12% Bergen (NH) 20% Vught 18% VR Kennemerland Nederland 22% 22% 23% 25% 0% 10% 20% 30% Het aandeel Heemstedenaren dat veel overlast ervaart door fysieke verloedering is lager dan in de veiligheidsregio Kennemerland en het gemiddelde van Nederland. Ook ligt dit aandeel lager dan in referentie Bergen. Het aandeel inwoners dat veel overlast ervaart door fysieke verloedering ligt hoger dan in referentiegemeenten Bloemendaal en Oegstgeest. Ondanks dat er een beperkte toename is in het aandeel inwoners dat veel overlast ervaart in de gemeente, daalt dit aandeel in de veiligheidsregio en landelijk. 16% van de Heemstedenaren ervaart veel overlast door fysieke verloedering. Tabel 3.1 Fysieke verloedering per referentiegebied vergeleken met gemeentelijk gemiddelde hondenpoep op de straat of in de perken rommel op straat bekladde muren of gebouwen vernieling van straatmeubilair Heemstede 15% 2% 0% 1% Bloemendaal 11% 2% 1% 1% Oegstgeest 11% 3% 0% 2% Bergen (NH) 20% 2% 0% 1% Vught 18% 2% 0% 0% VR Kennemerland 17% 7% 2% 3% Nederland 17% 7% 1% 2% In de gemeente Heemstede wordt er door meer inwoners veel overlast door hondenpoep op straat ondervonden dan in de gemeente Bloemendaal en Oegstgeest. In de gemeente Heemstede ligt dit aandeel lager dan in referentiegemeente Bergen en Vught. Ook wordt er minder overlast op straat ondervonden door Heemstedenaren dan gemiddeld in de veiligheidsregio en gemiddeld landelijk. HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 21

22 Uitleg tabel De zogenaamde stoplichttabel laat zien hoe bewoners uit de verschillende gemeenten en regio s oordelen over de voorzieningen ten opzichte van bewoners uit de gemeente Heemstede. Dit is met verschillende kleuren aangegeven: Rood: gemiddelde Heemstede is negatiever dan Grijs: vergelijkbaar met het gemiddelde van Heemstede Groen: gemiddelde Heemstede is positiever dan 3.2 Sociale overlast In de Veiligheidsmonitor is gevraagd naar vijf vormen van sociale overlast die in de buurt voor zouden kunnen komen. Figuur 3.5 geeft weer hoe vaak deze vormen van sociale overlast voorkomen en hoeveel inwoners hier veel overlast van ervaren. Figuur 3.6 toont het percentage inwoners dat overlast ervaart van vormen van sociale overlast over verschillende meetjaren. Figuur 3.5 Vormen van sociale overlast Figuur 3.6 Sociale overlast per meetjaar (% veel overlast) rondhangende jongeren 2% 26% rondhangende jongeren 2% 3% overlast door buurtbewoners 1% 20% overlast door buurtbewoners 1% 2% dronken mensen op straat 16% 0% drugsgebruik of drugshandel 1% 0% drugsgebruik of drugshandel lastig vallen van mensen op straat 10% 1% 8% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% dronken mensen op straat lastig vallen van mensen op straat 0% 0% 0% 0% komt wel eens voor ervaart veel overlast 0% 1% 2% 3% 4% 5% De meest voorkomende vorm van sociale overlast is overlast door rondhangende jongeren. Ongeveer een kwart van de Heemstedenaren geeft aan dat overlast door rondhangende jongeren wel eens voorkomt. Ook geeft één op de vijf aan dat overlast door buurtbewoners wel eens voorkomt. De ontwikkelingen ten opzichte van in sociale overlast zijn beperkt. HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 22

23 Figuur 3.7 Totaal sociale overlast per gebied (% ervaart veel overlast) Heemstede 4% 4% Bloemendaal 6% 6% Oegstgeest Bergen (NH) Vught 3% 5% 5% 5% VR Kennemerland Nederland 12% 13% 12% 12% 0% 5% 10% 15% Vier procent van de inwoners van Heemstede ervaart veel sociale overlast. Dit is nagenoeg gelijk ten opzichte van. Ook in de referentiegemeenten, de veiligheidsregio en landelijk is het aandeel inwoners dat veel sociale overlast ervaart ongeveer gelijk aan. Het percentage sociale overlast in gemeente Heemstede is lager dan in de veiligheidsregio en landelijk. Ontwikkelingen ten opzichte van de referentiegemeenten zijn beperkt. 4% van de Heemstedenaren ervaart veel sociale overlast, dit is ongeveer gelijk aan. Tabel 3.2 Stellingen over sociale overlast per gebied vergeleken met gemeentelijk gemiddelde rondhangende jongeren overlast door buurtbewoners drugsgebruik of drugshandel dronken mensen op straat lastigvallen van mensen op straat Heemstede 2% 1% 1% 0% 0% Bloemendaal 3% 3% 1% 1% 0% Oegstgeest 2% 3% 1% 1% 0% Bergen (NH) 2% 2% 0% 2% 0% Vught 2% 2% 1% 1% 0% VR Kennemerland 7% 5% 3% 2% 1% Nederland 5% 5% 4% 3% 1% In de gemeente Heemstede wordt er minder overlast door rondhangende jongeren en door buurtbewoners ervaren dan gemiddeld in de veiligheidsregio en gemiddeld landelijk. Ook wordt er minder overlast door drugsgebruik en handel en dronken mensen op straat ervaren dan gemiddeld landelijk. HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 23

24 3.3 Verkeersoverlast Een ander probleem van een woonbuurt betreft de mate van verkeersoverlast in de buurt. In de Veiligheidsmonitor zijn daarover drie buurtproblemen voorgelegd aan de inwoners. Figuur 3.9 Vormen van verkeersoverlast Figuur 3.10 Verkeersoverlast per meetjaar (% veel overlast) te hard rijden 20% 67% te hard rijden 16% 20% parkeerproblemen 17% 53% agressief verkeersgedrag 6% 3% 26% agressief verkeersgedrag 6% 0% 20% 40% 60% 80% parkeerproblemen 15% 17% komt wel eens voor ervaart veel overlast 0% 10% 20% 30% Te hard rijden is de meest voorkomende vorm van verkeersoverlast (67%). Daarnaast vindt meer dan de helft van de Heemstedenaren dat parkeerproblemen wel eens voorkomen. Het aandeel inwoners dat veel overlast ervaart van agressief verkeersgedrag is toegenomen ten opzichte van. Deze ontwikkeling wordt in beperkte omvang gevolgd door de andere twee vormen van verkeersoverlast. Figuur 3.11 Totale verkeersoverlast per gebied (% veel overlast) Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) 26% 25% 27% 23% 25% 24% 32% Vught 33% VR Kennemerland 33% 35% Nederland 31% 31% 0% 10% 20% 30% 40% HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 24

25 Het percentage inwoners dat veel verkeersoverlast ervaart is gestegen ten opzichte van tot 32 procent. Daarmee ligt het percentage ongeveer gelijk met het gemiddelde van de veiligheidsregio en het landelijk gemiddelde. In referentiegemeenten Bloemendaal, Oegstgeest en Bergen is het aandeel inwoners dat veel verkeersoverlast ervaart lager dan in Heemstede. 32% van de Heemstedenaren ervaart veel verkeersoverlast, dit is een stijging ten opzichte van. Tabel 3.3 Stellingen over verkeersoverlast per gebied vergeleken met gemeentelijk gemiddelde te hard rijden parkeerproblemen agressief verkeersgedrag Heemstede 20% 17% 6% Bloemendaal 18% 12% 6% Oegstgeest 12% 14% 2% Bergen (NH) 15% 13% 6% Vught 25% 17% 4% VR Kennemerland 20% 20% 6% Nederland 22% 17% 6% Eén op de vijf Heemstedenaren geeft aan vaak overlast te ondervinden van personen die te hard rijden. Dit is meer dan in referentiegemeenten Oegstgeest en Bergen. Desalniettemin is dit percentage lager dan in de gemeente Vught, waar één op de vier veel verkeersoverlast door te hard rijden ondervindt. Daarnaast is het aandeel inwoners dat veel overlast ervaart door parkeerproblemen hoger dan in Bloemendaal, Oegstgeest en Bergen, maar lager dan gemiddeld in de Veiligheidsregio. 3.4 Hinder van horecagelegenheden De laatste van 13 vormen van overlast in de buurt die zijn voorgelegd, betreft: hinder van horecagelegenheden zoals cafés, restaurants of snackbars (figuur 3.13). Figuur 3.13 Hinder van horecagelegenheden Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland 1% 1% 0% 1% 0% 2% 2% 6% 9% 11% 12% 14% 13% 17% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% komt wel eens voor ervaart veel overlast HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 25

26 Negen procent van de inwoners van Heemstede geeft aan dat hinder van horecagelegenheden wel eens voorkomt. In de veiligheidsregio en landelijk is dit respectievelijk 14 en 13 procent. Hinder van horecagelegenheden komt in Heemstede vaker voor dan in Oegstgeest, maar minder vaak dan in Bergen en Vught. Het aandeel inwoners die veel overlast ervaren van horecagelegenheden is nagenoeg overal gelijk. 3.5 Totale overlast Op basis van de 13 hierboven beschreven vormen van overlast en overlast van horecagelegenheden is een indicator voor totale overlast in de buurt voor Heemstede en de referentiegebieden berekend. Deze is weergegeven in figuur Figuur 3.14 Totale overlast Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland 40% 33% 29% 38% 43% 45% 44% 90% 91% 90% 89% 93% 94% 93% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% komt wel eens voor ervaart veel overlast Negen van de tien Heemstedenaren geeft aan dat overlast wel eens voorkomt. Dit is ongeveer gelijk aan de referentiegemeenten, de veiligheidsregio en het landelijk gemiddelde. Daarnaast geeft 40 procent van de inwoners aan dat ze over het algemeen veel overlast ervaren. Dit is lager dan in referentiegemeente Vught, de veiligheidsregio Kennemerland en het landelijk gemiddelde, maar hoger dan in referentiegemeente Bloemendaal en Oegstgeest. 3.6 Aanpak van buurtproblemen Er is in de Veiligheidsmonitor ook aandacht voor de aanpak van buurtproblemen. De inwoners van Heemstede is gevraagd welke buurtprobleem zij als eerste aangepakt zouden willen zien. Hieruit komt een top 3 van buurtproblemen (tabel 3.4). Het belangrijkste buurtprobleem is te hard rijden. Dit is zowel in de gemeente Heemstede als in de referentiegebieden gelijk. De top 3 wordt voltooid door parkeerproblemen en hondenpoep. Het tweede belangrijkste buurtprobleem in Heemstede is het probleem met parkeren. Dit is hetzelfde in referentiegemeente Oegstgeest en in de veiligheidsregio. In de andere referentiegemeente en landelijk wordt hondenpoep als één na grootste buurtprobleem gezien. Het derde belangrijkste buurtprobleem is óf parkeerproblemen (in Bloemendaal, Bergen, Vught en landelijk) óf hondenpoep (in Heemstede, Oegstgeest en veiligheidsregio). HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 26

27 Tabel 3.4 Belangrijkste buurtproblemen. EERSTE TWEEDE DERDE Heemstede Te hard rijden (26%) Parkeerproblemen (16%) Hondenpoep (14%) Bloemendaal Te hard rijden (29%) Hondenpoep (13%) Parkeerproblemen (9%) Oegstgeest Te hard rijden (20%) Parkeerproblemen (17%) Hondenpoep (11%) Bergen (NH) Te hard rijden (20%) Hondenpoep (19%) Parkeerproblemen (13%) Vught Te hard rijden (27%) Hondenpoep (19%) Parkeerproblemen (16%) VR Kennemerland Te hard rijden (17%) Parkeerproblemen (15%) Hondenpoep (13%) Nederland Te hard rijden (20%) Hondenpoep (14%) Parkeerproblemen (12%) 3.7 Respectloos gedrag Met respectloos gedrag wordt gedrag bedoeld waarbij de grenzen van fatsoen worden overschreden. Figuur 3.15 geeft weer hoe vaak burgers in de gemeente Heemstede persoonlijk door personen of instanties respectloos worden behandeld. Figuur 3.15 Percentage inwoners dat wel eens respectloos wordt behandeld door... onbekenden op straat personeel van winkels of bedrijven 14% 14% 15% 17% onbekenden in het openbaar vervoer 9% 14% personeel van overheidsinstanties bekenden zoals partner, familie of vrienden 5% 6% 9% 11% 0% 5% 10% 15% 20% Inwoners van de gemeente Heemstede worden het vaakst respectloos behandeld door onbekenden op straat (17%). Ook geeft 14 procent van de Heemstedenaren aan wel eens respectloos te worden behandeld door personeel van winkels of bedrijven en door onbekenden in het openbaar vervoer. Ten opzichte van is respectloos gedrag door onbekenden in het openbaar vervoer toegenomen. HOE VEILIG IS Heemstede? Overlast in de buurt 27

28 HOOFDSTUK Veiligheidsbeleving HOE VEILIG IS Heemstede? Veiligheidsbeleving 28

29 4. Veiligheidsbeleving In dit hoofdstuk wordt de veiligheidsbeleving van de inwoners van Heemstede beschreven. Paragraaf 4.1 zoomt in op de veiligheidsbeleving in de eigen woonbuurt, in paragraaf 4.2 komt de veiligheidsbeleving in de woonplaats aan de orde en paragraaf 4.3 behandelt de veiligheidsbeleving in het algemeen. Afgesloten wordt met een paragraaf over de te verwachten kans op slachtofferschap (par. 4.4). 4.1 Veiligheidsbeleving in de buurt Gevoelens van onveiligheid In figuur 4.1 worden de onveiligheidsgevoelens in de eigen woonbuurt weergegeven, alsmede de frequentie ervan. Negen procent van de Heemstedenaren heeft wel eens een gevoel van onveiligheid in hun eigen woonbuurt. Dit is lager dan in referentiegemeente Bloemendaal, de veiligheidsregio en op landelijk niveau. Figuur 4.1 Gevoel van onveiligheid in eigen woonbuurt Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland 0% 1% 0% 0% 0% 2% 2% 9% 13% 10% 8% 10% 16% 16% 0% 10% 20% 30% 40% 50% wel eens onveilig vaak onveilig 9% van de inwoners van de gemeente Heemstede heeft wel eens een gevoel van onveiligheid in eigen woonbuurt. Vermijdingsgedrag Inwoners die zich in een bepaalde situatie onveilig of onprettig voelen kunnen vermijdingsgedrag vertonen, ze passen hun gedrag aan uit gevoelens van onveiligheid. Figuur 4.2 geeft weer hoeveel procent van de inwoners van Heemstede zegt dat een bepaalde vorm van vermijdingsgedrag bij hen persoonlijk vaak voor komt. De vorm van vermijdingsgedrag dat het vaakst voorkomt is s avonds de deur niet opendoen. In figuur 4.2 komt naar voren dat zeven procent van de Heemstedenaren dit doet. Alle andere vormen van vermijdingsgedrag wordt door één procent van de inwoners gedaan. HOE VEILIG IS Heemstede? Veiligheidsbeleving 29

30 Figuur 4.2 Vermijdingsgedrag (percentage komt vaak voor ) doet 's avonds niet open 7% 6% voelt zich onveilig 's avonds in de buurt op straat is bang zelf slachtoffer te worden van criminaliteit voelt zich onveilig 'savonds alleen thuis loopt of rijdt om in eigen buurt vanwege onveilige plekken 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 0% 5% 10% 15% 20% 25% Criminaliteit in de buurt Figuur 4.5 toont het percentage inwoners dat het idee heeft dat er veel criminaliteit plaatsvindt in de buurt. Figuur 4.6 laat zien in welke mate inwoners denken dat de criminaliteit in hun buurt de afgelopen twaalf maanden is toegenomen, afgenomen of gelijk is gebleven. Het aandeel inwoners, dat vindt dat er veel criminaliteit is in de buurt, is drie procent. Dit is lager dan in referentiegemeente Bloemendaal, de veiligheidsregio en het landelijk gemiddelde. Wel geeft acht procent van de Heemstedenaren aan dat de criminaliteit is toegenomen in de afgelopen 12 maanden. Twee procent van de Heemstedenaren vindt dat de criminaliteit is afgenomen in de afgelopen 12 maanden. De overige inwoners vinden dat de criminaliteit nagenoeg gelijk is gebleven. Het aandeel inwoners, dat vindt dat de criminaliteit is toegenomen in de afgelopen 12 maanden, is lager dan in de veiligheidsregio en op landelijk niveau. Figuur 4.5 Criminaliteit in de buurt (percentage veel ) Figuur 4.6 Ontwikkeling criminaliteit in de afgelopen 12 maanden Heemstede 3% 3% afgenomen toegenomen Bloemendaal Oegstgeest 6% 6% 3% 2% Heemstede -2% 8% Bloemendaal -3% 9% Oegstgeest -3% 10% Bergen (NH) 2% Bergen (NH) -2% 7% Vught 1% Vught -4% 6% VR Kennemerland Nederland 8% 9% 9% 10% VR Kennemerland -4% 12% Nederland -4% 12% -10% 0% 10% 20% 0% 10% 20% HOE VEILIG IS Heemstede? Veiligheidsbeleving 30

31 Rapportcijfer veiligheid in de woonbuurt De inwoners is gevraagd om een algemeen rapportcijfer te geven voor de veiligheid in de eigen buurt (figuur 4.8). Figuur 4.8 Oordeel veiligheid woonomgeving (rapportcijfer) Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland 7,3 7,2 7,3 7,2 7,6 7,7 7,7 7,5 7,7 7,7 7,6 7, Met een cijfer van 7,6 scoort Heemstede een ruime voldoende op veiligheid in de woonbuurt. Heemstede scoort daarmee nagenoeg gelijk met de referentiegemeenten. In verhouding tot de veiligheidsregio Kennemerland (7,3) en het landelijk gemiddelde (7,3), scoort Heemstede beter. Ten opzichte van zijn er geen noemenswaardige verschillen in rapportcijfers. 4.2 Veiligheidsbeleving in woonplaats In deze paragraaf wordt ingegaan op onveilige plekken in de eigen woonplaats. Figuur 4.9 geeft per plek het percentage inwoners in Heemstede aan dat zich hier wel eens onveilig voelt in hun woonplaats. Hierbij is er in de berekening van het percentage geen rekening mee gehouden of een bepaalde plek of voorziening aanwezig is in de woonplaats en of iemand deze plek ook wel eens bezoekt. Figuur 4.9 Onveilige plekken (vaak/soms onveilig) op plekken waar groepen jongeren rondhangen 30% 31% bij het treinstation in het openbaar vervoer rondom uitgaansgelegenheden 15% 14% 12% 13% 17% 20% in winkelgebied of -centrum in eigen buurt in centrum van gemeente in eigen huis 7% 5% 7% 5% 4% 6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% HOE VEILIG IS Heemstede? Veiligheidsbeleving 31

32 Heemstedenaren voelen zich het meest onveilig op plekken waar groepen jongeren rondhangen. 30 procent van de inwoners geeft aan zich bij deze plekken vaak of soms onveilig te voelen. Ook geeft respectievelijk 17 en 15 procent aan dat men zich onveilig voelt bij het treinstation en in het openbaar vervoer. Ten opzichte van zijn er wederom geen noemenswaardige verschillen. 4.3 Veiligheidsbeleving algemeen Naast de veiligheidsbeleving in de eigen buurt is gevraagd of men zich wel eens onveilig voelt in het algemeen. In figuur 4.10 worden deze onveiligheidsgevoelens weergegeven. Figuur 4.10 Gevoel van onveiligheid in het algemeen Heemstede Bloemendaal 1% 1% 31% 31% Oegstgeest 1% 37% Bergen (NH) 0% 29% Vught 31% 0% VR Kennemerland 33% wel eens onveilig 2% Nederland 34% vaak onveilig 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 31 procent van de Heemstedenaren voelt zich wel eens onveilig in het algemeen. Eén procent van de Heemstedenaren voelt zich vaak onveilig. Zowel in referentie gemeente Oegstgeest als landelijk voelen meer inwoners zich wel eens onveilig. Het aandeel inwoners dat zich vaak onveilig voelt is nagenoeg overal gelijk. 4.4 Verwachte kans op slachtofferschap In deze paragraaf gaan we in op de vraag hoe groot inwoners denken dat de kans is om in de komende twaalf maanden slachtoffer te worden van een delict of voorval (figuur 4.11). Figuur 4.11 Kans slachtofferschap... is (heel) groot Inbraak in woning 8% 10% Zakkenrollerij zonder geweld Mishandeling Beroving op straat met geweld 2% 3% 1% 0% 1% 0% 0% 5% 10% 15% 8 procent van de inwoners van Heemstede verwacht dat de kans op een woninginbraak (heel) groot is. Daarnaast acht 2 procent van de Heemstedenaren dat de kans op zakkenrollerij zonder geweld (heel) groot is. Ten opzichte van zijn er vrijwel geen verschillen. HOE VEILIG IS Heemstede? Veiligheidsbeleving 32

33 HOOFDSTUK Slachtofferschap HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 33

34 5. Slachtofferschap Dit hoofdstuk gaat over slachtofferschap van veel voorkomende delicten en voorvallen. Dat is afgemeten aan het percentage inwoners van Heemstede dat in de twaalf maanden voorafgaand aan dit onderzoek slachtoffer is geworden van een delict. Achtereenvolgens komen aan de orde slachtofferschap van geweldsdelicten (paragraaf 5.1), vermogensdelicten (par. 5.2), vernielingen (par. 5.3) slachtofferschap totaal (par. 5.4) en cybercrime (par. 5.5). 5.1 Slachtofferschap geweldsdelicten Voor het slachtofferschap van geweldsdelicten is berekend hoeveel inwoners één keer of vaker slachtoffer zijn geweest van mishandeling, bedreiging of geweld met seksuele bedoelingen. Dit is weergegeven in figuur 5.1. In figuur 5.2 is het totale percentage inwoners van Heemstede zichtbaar dat in de twaalf maanden voorafgaand aan dit onderzoek slachtoffer is geworden van een geweldsdelict. Figuur 5.1 Slachtofferschap geweldsdelicten in de afgelopen twaalf maanden Figuur 5.2 Totaal slachtofferschap geweldsdelicten in de afgelopen twaalf maanden bedreiging 0,5% 0,9% Heemstede Bloemendaal 0,8% 2,2% 2,0% 2,3% mishandeling 0,4% 1,4% Oegstgeest Bergen (NH) 1,5% 2,6% 2,7% Vught 2,0% geweld met seksuele bedoelingen 0,0% 0,0% 0% 1% 2% VR Kennemerland Nederland 2,3% 2,3% 2,1% 2,3% 0% 1% 2% 3% In de gemeente Heemstede komt slachtofferschap door bedreigingen het meest voor in de afgelopen 12 maanden (0,5%). Ook mishandeling kwam voor in de afgelopen 12 maanden (0,4%). Daarentegen was er geen slachtofferschap van geweld met seksuele bedoelingen in Heemstede. Daarnaast zijn de verschillen tussen de gemeente en de referentiegebieden van beperkte omvang. Net als ontwikkelingen in de tijd. In totaal waren er in Heemstede gemiddeld 1,2 geweldsdelicten per 100 inwoners in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek. Er is geen betrouwbaar cijfer voor aangiftebereidheid van geweldsdelicten in Heemstede 2. Van de deelnemers aan het onderzoek die slachtoffer zijn geworden van een geweldsdelict heeft niemand dit gemeld bij de politie. 2 Minder dan 50 waarnemingen HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 34

35 0,8% van de Heemstedenaren is de afgelopen 12 maanden slachtoffer geworden van geweldsdelicten Tabel 5.1 Slachtofferschap geweldsdelicten in de afgelopen twaalf maanden bedreiging mishandeling geweld met seksuele bedoelingen Heemstede 1% 0% 0% Bloemendaal 1% 0% 0% Oegstgeest 1% 0% 0% Bergen (NH) 1% 1% 0% Vught 2% 0% 0% VR Kennemerland 1% 1% 0% Nederland 1% 1% 0% Slachtofferschap van geweldsdelicten uitgesplitst naar de drie delictsvormen geeft geen noemenswaardige verschillen tussen de referentiegebieden en de gemeente Heemstede. Uitleg tabel De zogenaamde stoplichttabel laat zien hoe bewoners uit de verschillende gemeenten en regio s oordelen over de voorzieningen ten opzichte van bewoners uit de gemeente Heemstede. Dit is met verschillende kleuren aangegeven: Rood: gemiddelde Heemstede is negatiever dan Grijs: vergelijkbaar met het gemiddelde van Heemstede Groen: gemiddelde Heemstede is positiever dan 5.2 Slachtofferschap vermogensdelicten Voor het slachtofferschap van vermogensdelicten is berekend hoeveel inwoners één keer of vaker slachtoffer zijn geweest van poging tot woninginbraak, fietsendiefstal, diefstal uit/vanaf auto s, autodiefstal, diefstal ander motorvoertuig, (poging tot) zakkenrollerij/beroving of overige diefstal (figuur 5.4). Ook is het totale percentage inwoners van Heemstede dat in de twaalf maanden voorafgaand aan dit onderzoek slachtoffer is geworden van een vermogensdelict berekend (figuur 5.5). HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 35

36 Figuur 5.4 Slachtofferschap vermogensdelicten in de afgelopen twaalf maanden Figuur 5.5 Totaal slachtofferschap vermogensdelicten in de afgelopen twaalf maanden overige diefstal 3,7% 3,3% Heemstede 11,0% 11,9% fietsdiefstal 3,3% 2,7% Bloemendaal 10,9% 11,2% woninginbraak 1,6% 3,2% Oegstgeest 9,5% 13,2% diefstal uit / vanaf auto 1,6% 2,3% Bergen (NH) 7,2% (poging tot) zakkenrollerij-beroving 1,4% 1,5% Vught 8,6% diefstal ander motorvoertuig autodiefstal 1,1% 0,2% 0,2% 0,2% VR Kennemerland Nederland 11,3% 14,7% 10,0% 13,0% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 0% 5% 10% 15% 20% 25% Slachtofferschap bij overige vormen van diefstal komen het meest voor in de gemeente Heemstede (3,7%). Ook is 3,3 procent van de inwoners slachtoffer geworden van fietsdiefstal. Inwoners van Heemstede werden vaker slachtoffer van vermogensdelicten dan in Bergen. De landelijke daling in slachtofferschap is Heemstede slechts beperkt zichtbaar. In totaal waren er in Heemstede 13,5 vermogensdelicten per 100 inwoners in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek. Hiervan werd 39,9 procent gemeld bij de politie. 3 De aangiftebereidheid in de referentiegemeenten ligt tussen de 31 en 44 procent. 11% Van de Heemstedenaren is afgelopen 12 maanden slachtoffer geworden van een vermogensdelict. Tabel 5.2 Slachtofferschap vermogensdelicten in de afgelopen twaalf maanden woninginbraak fietsdiefstal overige diefstal (poging tot) zakkenrollerijberoving diefstal uit/vanaf auto diefstal ander motorvoertuig autodiefstal Heemstede 2% 3% 4% 1% 2% 1% 0% Bloemendaal 3% 2% 5% 2% 1% 1% 1% Oegstgeest 1% 3% 4% 2% 2% 1% 0% Bergen (NH) 2% 2% 2% 2% 0% 1% 0% Vught 1% 3% 4% 1% 2% 0% 0% VR Kennemerland 3% 3% 3% 2% 2% 1% 1% Nederland 2% 3% 3% 2% 2% 1% 0% 3 Minder dan 50 waarnemingen HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 36

37 Er zijn geen verschillen tussen Heemstede en de referentiegebieden bij slachtofferschap van vermogensdelicten uitgesplitst naar de verschillende delictsvormen. 5.3 Slachtofferschap vernielingen Voor het slachtofferschap van vernielingen is berekend hoeveel inwoners één keer of vaker slachtoffer zijn geweest van vernielingen aan voertuigen, zoals auto en fiets, en overige vernielingen zoals in de tuin of aan de buitenkant van het huis. Dit wordt weergegeven in figuur 5.7. Figuur 5.8 toont het totale percentage inwoners van Heemstede dat in de twaalf maanden voorafgaand aan dit onderzoek slachtoffer is geworden van vernielingen. Figuur 5.7 Slachtofferschap vernielingen in de afgelopen twaalf maanden Figuur 5.8 Totaal slachtofferschap vernielingen in de afgelopen twaalf maanden Heemstede 6,1% 6,4% voertuigvernielingen 4,6% 4,7% Bloemendaal Oegstgeest 5,2% 4,0% 5,8% 8,3% Bergen (NH) 5,2% 1,5% overige vernielingen 1,7% 0% 2% 4% 6% 8% 10% Vught VR Kennemerland Nederland 5,3% 6,4% 7,5% 5,5% 6,8% 0% 2% 4% 6% 8% 10% In is 4,6 procent van de Heemstedenaren slachtoffer geworden van voertuigvernielingen. Dit is ongeveer gelijk aan. Daarnaast is het totale slachtofferschap van vernielingen in de afgelopen twaalf maanden ongeveer gelijk aan de referentiegebieden. De landelijke daling in vernielingen is in Heemstede, anders dan in Bloemendaal en Oegstgeest, niet zichtbaar. In totaal waren er in Heemstede 9,8 vernielingen per 100 inwoners in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek. Hiervan werd 9,1 procent gemeld bij de politie. 4 De aangiftebereidheid in de referentiegemeenten ligt tussen de 12 en 24 procent. 4,6% van de inwoners van Heemstede is slachtoffer geworden van voertuigvernielingen in de afgelopen 12 maanden. 4 Minder dan 50 waarnemingen. HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 37

38 Tabel 5.3 Slachtofferschap vernielingen in de afgelopen twaalf maanden Vernielingen aan voertuigen Overige vernielingen Heemstede 5% 2% Bloemendaal 3% 2% Oegstgeest 3% 1% Bergen (NH) 3% 2% Vught 5% 1% VR Kennemerland 3% 2% Nederland 4% 2% Ook bij slachtofferschap door vernielingen zijn de verschillen tussen de gemeente Heemstede en de referentiegebieden uitgesplitst naar delictsvormen van beperkte omvang. 5.4 Slachtofferschap totaal Voor het totale slachtofferschap is berekend hoeveel inwoners slachtoffer zijn geweest van bovengenoemde delicten. Figuur 5.10 geeft het percentage inwoners van Heemstede dat in de twaalf maanden voorafgaand aan dit onderzoek slachtoffer is geworden van een geweldsdelict, vermogensdelict en/of vernielingen. Figuur 5.10 Slachtofferschap totaal in de afgelopen 12 maanden Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) Vught VR Kennemerland Nederland 16,2% 18,9% 15,2% 18,6% 13,6% 12,0% 14,5% 19,0% 16,8% 21,1% 15,2% 18,9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Het aandeel slachtoffers in Heemstede van de afgelopen 12 maanden is 16,2 procent. Dit ligt rond het gemiddelde in de veiligheidsregio en het landelijk gemiddelde. Inwoners van de gemeente Heemstede werden gemiddeld vaker slachtoffer van een delict dan inwoners van Bergen, in de andere referentiegemeenten is het slachtofferschap vergelijkbaar met Heemstede. Er waren in Heemstede in totaal gemiddeld 24,4 delicten per 100 inwoners in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek. Hiervan werd 25,6 procent gemeld bij de politie. Dit is een sterke afname in meldingen ten opzichte van (50,9%), maar ongeveer gelijk aan de aangiftebereidheid in de referentiegemeenten Bergen en Vught. In Bloemendaal en Oegstgeest werden misdrijven vaker gemeld bij de politie. HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 38

39 5.5 Slachtofferschap cybercrime Slachtofferschap van cybercrime wordt niet meegerekend in het totale slachtofferschap, vandaar dat deze paragraaf achterin het hoofdstuk staat. Figuur 5.11 toont slachtofferschap van verschillende vormen van cybercrime. Figuur 5.12 toont het totale slachtofferschap van deze vormen van cybercrime in Heemstede en de referentiegebieden. Figuur 5.11 Slachtofferschap cybercrime in de afgelopen twaalf maanden Figuur 5.12 Totaal slachtofferschap cybercrime in de afgelopen twaalf maanden hacken 4,2% 8,7% Heemstede Bloemendaal 13,2% 9,2% 10,9% 12,8% koop- of verkoopfraude via internet 2,9% 3,3% Oegstgeest 10,6% 12,3% pesten via internet 2,7% 1,3% Bergen (NH) Vught 11,8% 12,3% identiteitsfraude via internet 0,5% 1,5% 0% 2% 4% 6% 8% 10% VR Kennemerland Nederland 11,0% 11,7% 11,0% 11,2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% De meest voorkomende vorm van cybercrime is hacken in Heemstede. 8,7 procent van de inwoners geeft aan slachtoffer te zijn geworden van hacken in de afgelopen 12 maanden. Dit is een toename ten opzichte van. Daarnaast is er een toename in het totale slachtofferschap van cybercrime in de gemeente Heemstede. Het aandeel slachtofferschap in Heemstede ligt rond het gemiddelde van de referentiegebieden, in werden inwoners van Heemstede nog minder vaak slachtoffer van Cybercrime dan in Bloemendaal en Oegstgeest. In totaal waren er in Heemstede 22,6 voorvallen van cybercrime per 100 inwoners in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek. Hiervan werd 23,4 procent gemeld bij de politie. De meldingbereidheid in de referentiegemeente ligt tussen de 8 en 15 procent. In Heemstede wordt er dus vaker melding gedaan van cybercrime dan in de referentiegemeenten. 13,2% van de Heemstedenaren zijn slachtoffer geworden van cybercrime in. Dit is een sterke toename ten opzichte van. HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 39

40 Tabel 5.3 Slachtofferschap cybercrime in de afgelopen twaalf maanden hacken koop- of verkoopfraude via internet pesten via internet identiteitsfraude via internet Heemstede 9% 3% 3% 1% Bloemendaal 6% 4% 3% 1% Oegstgeest 5% 3% 3% 1% Bergen (NH) 6% 5% 3% 0% Vught 7% 4% 3% 1% VR Kennemerland 5% 4% 3% 0% Nederland 5% 4% 3% 0% De relatief sterke toename in slachtofferschap door hacken is eveneens terug te zien in tabel 5.3. Het aandeel slachtofferschap door hacken is hoger dan in de referentiegemeenten Bloemendaal, Oegstgeest en Bergen. Het aandeel slachtofferschap door hacken is ook hoger dan in de veiligheidsregio en landelijk. HOE VEILIG IS Heemstede? Slachtofferschap 40

41 HOOFDSTUK Preventie HOE VEILIG IS Heemstede? Preventie 41

42 6. Preventie In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de maatregelen die burgers treffen ter preventie van criminaliteit, voornamelijk in de woonomgeving. Burgers hebben immers ook een eigen verantwoordelijkheid om te voorkomen dat zij slachtoffer worden van criminaliteit. Als het gaat om specifieke maatregelen is criminaliteitspreventie onder te verdelen in sociopreventie (gedragsmatige maatregelen, paragraaf 6.1) en technopreventie (technische maatregelen, par. 6.2). 6.1 Sociopreventieve maatregelen Aan de inwoners is een lijst met vier voorzorgsmaatregelen voorgelegd die betrekking hebben op sociopreventie. Hierbij is gevraagd of zij wilden aangeven welke maatregelen zij hebben genomen (figuur 6.1). Daarnaast is op basis van het gebruik van deze vier maatregelen een somscore voor sociopreventie berekend (figuur 6.2). De somscore geeft een totaalbeeld van het gebruik van de vier beschreven maatregelen. Daarmee verschilt de score van de eerder toegepaste schaalscores. Voor de somscore geldt: hoe hoger de somscore, des te hoger het gebruik van sociopreventieve maatregelen. De minimale waarde van de somscore is 0. De maximale waarde is 4. Figuur 6.1 Sociopreventieve maatregelen Figuur 6.2 Sociopreventieve maatregelen (somscore) Neemt altijd waardevolle spullen mee uit auto 75% 75% Heemstede Bloemendaal 1,9 1,8 1,9 2,1 Laat 's avonds wanneer niemand thuis is meestal licht branden 44% 42% Oegstgeest Bergen (NH) 2,1 2,0 1,8 Zet indien mogelijk fiets in bewaakte fietsenstalling 37% 34% Vught 2,0 Laat waardevolle spullen thuis om diefstal of beroving te voorkomen 32% 34% VR Kennemerland Nederland 1,7 1,8 1,8 1,8 0% 20% 40% 60% 80% 100% De meest voorkomende vorm van sociopreventieve maatregelen is het meenemen van waardevolle spullen uit de auto. Drie van de vier Heemstedenaren geeft aan dit altijd te doen. Dit is, net als bij de andere vormen van sociopreventieve maatregelen, ongeveer gelijk aan. Ook verschillen tussen Heemstede en de referentiegemeenten, veiligheidsregio en landelijk zijn van beperkte omvang. 75% Van de Heemstedenaren neemt altijd waardevolle spullen mee uit de auto. HOE VEILIG IS Heemstede? Preventie 42

43 Tabel 6.1 Sociopreventieve maatregelen per referentiegebied neemt altijd waardevolle spullen mee uit auto laat s avonds wanneer niemand thuis is licht branden zet indien mogelijk fiets in bewaakte fietsenstalling laat waardevolle spullen thuis om diefstal of beroving te voorkomen Heemstede 75% 44% 37% 32% Bloemendaal 76% 47% 37% 32% Oegstgeest 77% 50% 53% 31% Bergen (NH) 65% 47% 37% 32% Vught 78% 41% 52% 31% VR Kennemerland 70% 38% 35% 30% Nederland 69% 42% 36% 30% Wanneer we de sociopreventieve maatregelen uitsplitsen naar de verschillende referentiegebieden ontstaat tabel 6.1. Gemiddeld in Nederland, de veiligheidsregio en referentiegemeente Bergen is het aandeel inwoners dat altijd waardevolle spullen uit de auto meeneemt lager dan in Heemstede. In referentiegemeente Vught is dit percentage hoger. Daarnaast is het aandeel inwoners dat s avonds wanneer niemand thuis is licht laat branden hoger in Bloemendaal, Oegstgeest en Bergen ten opzichte van Heemstede. In Vught en de veiligheidsregio is dit percentage lager. Tot slot is het percentage Oegstgeesters en Vughtenaren dat hun fiets indien mogelijk in een bewaakte fietsenstalling zet hoger dan in Heemstede. Uitleg tabel De zogenaamde stoplichttabel laat zien hoe bewoners uit de verschillende gemeenten en regio s oordelen over de voorzieningen ten opzichte van bewoners uit de gemeente Heemstede. Dit is met verschillende kleuren aangegeven: Rood: gemiddelde Heemstede is negatiever dan Grijs: vergelijkbaar met het gemiddelde van Heemstede Groen: gemiddelde Heemstede is positiever dan 6.2 Technopreventieve maatregelen Vervolgens is aan de inwoners een lijst met vier maatregelen voorgelegd die betrekking hebben op technopreventie. Hierbij is gevraagd welke maatregelen aanwezig zijn om hun woning en bezittingen te beschermen (figuur 6.4). Daarnaast is op basis van de aanwezigheid van deze maatregelen een somscore voor technopreventie berekend (figuur 6.5). De somscore geeft het gemiddelde aantal aanwezige technopreventieve maatregelen per huishouden in de vergelijkingsgebieden weer. De waarde van de somscore is minimaal 0 en maximaal 4. HOE VEILIG IS Heemstede? Preventie 43

44 Figuur 6.4 Technopreventieve maatregelen Figuur 6.5 Technopreventieve maatregelen (somscore) Buitenverlichting 80% 78% Heemstede Bloemendaal 1,8 1,7 2,0 2,0 Extra veiligheidsloten of grendels op buitendeuren 72% 72% Oegstgeest Bergen (NH) 1,7 1,7 1,7 Alarminstallatie in huis 19% 18% Vught 1,9 Luiken of rolluiken voor ramen en/of deuren 7% 7% VR Kennemerland Nederland 1,6 1,6 1,7 1,8 0% 20% 40% 60% 80% 100% De meest voorkomende vorm van technopreventieve maatregelen is het ophangen van buitenverlichting. Acht op de tien Heemstedenaren geeft aan dat hun woning deze maatregel heeft. Daarnaast geeft 72 procent aan extra veiligheidssloten of grendels op buitendeuren te hebben. Zowel verschillen in de tijd, als verschillen met de referentiegebieden zijn van beperkte omvang. 80% van de inwoners van de gemeente Heemstede heeft buitenverlichting opgehangen ter preventie. Tabel 6.2 Technopreventieve maatregelen per gebied buitenverlichting extra veiligheidsloten of grendels op buitendeuren alarminstallatie op huis luiken of rolluiken voor ramen en/of deuren Heemstede 80% 72% 19% 7% Bloemendaal 84% 75% 30% 7% Oegstgeest 80% 70% 15% 9% Bergen (NH) 82% 66% 15% 8% Vught 83% 69% 14% 22% VR Kennemerland 73% 66% 14% 11% Nederland 76% 65% 13% 19% In de gemeente Heemstede wordt minder buitenverlichting opgehangen dan in referentiegemeenten Bloemendaal en Vught. In de veiligheidsregio en landelijk ligt dit percentage lager dan in de gemeente Heemstede. Daarnaast is het aandeel inwoners dat extra veiligheidssloten of grendels op buitendeuren hebben opgehangen in Heemstede lager dan in Bloemendaal. Dit percentage ligt hoger in Bergen, Vught, de veiligheidsregio en landelijk. Ook is het aandeel inwoners met een alarminstallatie lager in Heemstede dan in Bloemendaal. Inwoners van de andere referentiegebieden maken minder gebruik van alarminstallaties op het huis dan in de gemeente Heemstede. Tot slot ligt het aandeel inwoners met luiken of rolluiken voor de ramen en/of deuren hoger in de gemeente Vught, de veiligheidsregio Kennemerland en in Nederland dan in de gemeente Heemstede. HOE VEILIG IS Heemstede? Preventie 44

45 HOOFDSTUK Burgers en politie HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 45

46 7. Burgers en politie In dit zevende hoofdstuk staat de tevredenheid over het functioneren van de politie centraal. Allereerst wordt de tevredenheid over contacten tussen burgers en de politie beschreven (paragraaf 7.1). Daarna beschrijft dit hoofdstuk het functioneren van de politie in de buurt (par. 7.2) en het functioneren van de politie in het algemeen (par. 7.3). 7.1 Contacten burgers met politie Deze paragraaf beschrijft de contacten van de inwoners van Heemstede met de politie. Achtereenvolgens gaan we in op het percentage dat contact heeft gehad, de reden(en) hiervoor en de tevredenheid over dit contact. Figuur 7.1 laat het percentage inwoners zien dat contact heeft gehad met de politie in de afgelopen twaalf maanden in Heemstede en de referentiegebieden. Figuur 7.1 Contacten met politie in de gemeente in de afgelopen twaalf maanden Heemstede Bloemendaal Oegstgeest Bergen (NH) 16% 20% 23% 21% 24% 27% 30% Vught 18% VR Kennemerland Nederland 23% 22% 26% 28% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% De gemeente Heemstede volgt de algemeen dalende trend in afname van contact tussen burgers en politie ten opzichte van van de referentiegemeenten, de veiligheidsregio en landelijk. Daarnaast is het aandeel inwoners dat in de afgelopen twaalf maanden contact heeft gehad met de politie in de gemeente Heemstede lager dan in referentiegemeente Bloemendaal en in de veiligheidsregio. Dit aandeel ligt wel hoger dan in referentiegemeente Bergen. Tabel 7.1 gaat verder in op het contact dat inwoners hebben gehad met de politie. Waarom hebben zij contact gehad, op wiens initiatief en op welke manier(en)? De voornaamste reden van contact tussen burgers en de politie in Heemstede is om een andere reden dan bekeuring of aangifte. De helft van de Heemstedenaren heeft op deze manier contact gehad. Daarnaast lag het initiatief in 81 procent van de gevallen bij de burger en 19 procent bij de politie zelf. De voornaamste wijze van contact was persoonlijk (59%), maar ook telefonisch en via internet werd respectievelijk door 23 procent en 12 procent van de Heemstedenaren gebruikt. HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 46

47 Tabel 7.1 Reden contact, initiatief, wijze van contact (percentage van inwoners met contact) REDEN CONTACT % INITIATIEF CONTACT % WIJZE CONTACT % bekeuring/waarschuwing 16% politie 19% persoonlijk 59% aangifte/melding 34% burger 81% telefonisch 23% andere contacten 50% via sociale media op internet, bijv. twitter anders via internet, bijv. via de website van de politie 0% 12% anders niet via internet, bijv. schriftelijk 6% Figuur 7.2 toont hoe tevreden de burgers - die contact hebben gehad met de politie - waren over dit laatste politiecontact. Wanneer burgers over bepaalde punten van het laatste politiecontact niet tevreden waren konden zij aangeven wat hier de redenen voor waren (figuur 7.3). Figuur 7.2 Hoe tevreden is men over het contact? (percentage (zeer) tevreden)* Figuur 7.3 Redenen ontevredenheid contact politie (meerdere antwoorden mogelijk) Heemstede Bloemendaal Oegstgeest 68% 62% 59% 57% 64% 62% problemen niet opgelost politie gaf onvoldoende informatie 10% 27% 43% 39% Bergen (NH) 62% politie was onverschillig 21% 35% Vught VR Kennemerland Nederland 59% 60% 61% 59% 72% 0% 20% 40% 60% 80% 100% andere reden te lang wachten 20% 29% 20% 10% 0% 20% 40% 60% 68 procent van de Heemstedenaren is (zeer) tevreden over het laatste contact met de politie. Dit is hoger dan in referentiegemeenten Bloemendaal, Oegstgeest en Bergen. Ook in de veiligheidsregio en landelijk is het aandeel inwoners, die (zeer) tevreden zijn over het contact met de politie, lager dan in gemeente Heemstede. Van de inwoners, die niet tevreden zijn, geeft 43 procent aan dat dit komt omdat problemen niet opgelost zijn (figuur 7.3). Onvoldoende informatie geven werd vaker als reden genoemd waarom men ontevreden is over het contact met de politie. 27% van de bewoners, die ontevreden zijn over het contact met de politie, vindt dat de politie onvoldoende informatie gaf. Dit is een toename van 17 procent ten opzichte van. HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 47

48 7.2 Functioneren politie in de buurt Allereerst is inwoners gevraagd een oordeel te geven over het functioneren van de politie in de buurt. Vervolgens is aan de inwoners een aantal stellingen voorgelegd op basis waarvan twee indicatoren voor het functioneren van de politie in de buurt zijn gemaakt: beschikbaarheid en functioneren. Tevredenheid Aan de inwoners van Heemstede is gevraagd een oordeel te geven over het functioneren van de politie in de woonbuurt. Figuur 7.4 geeft dit weer. Figuur 7.4 Tevredenheid over functioneren politie in de woonbuurt (zeer) ontevreden (zeer) tevreden Heemstede Bloemendaal -6% -7% 27% 24% Oegstgeest -5% 29% Bergen (NH) -5% 18% Vught -4% 33% VR Kennemerland -7% 28% Nederland -7% 27% -10% 0% 10% 20% 30% 40% De gemeente Heemstede ligt op het landelijk gemiddelde wat betreft de tevredenheid over het functioneren van de politie in de woonbuurt. 27 procent van de Heemstedenaren is (zeer) tevreden, terwijl 6 procent van (zeer) ontevreden is. In de referentiegemeenten Bloemendaal en Bergen is het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is lager dan in de gemeente Heemstede. In referentiegemeente Vught is het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is hoger dan in Heemstede. Beschikbaarheid van de politie Inwoners is ook gevraagd te reageren op een aantal stellingen over beschikbaarheid van de politie in de buurt om specifieker inzicht te krijgen welke aspecten van het functioneren meer en minder worden gewaardeerd (figuur 7.5). Op basis van de vijf stellingen is een indicator samengesteld voor de beschikbaarheid van de politie (figuur 7.6). HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 48

49 Figuur 7.5 Stellingen over beschikbaarheid van de politie in de buurt (percentage (helemaal) eens) Figuur 7.6 Beschikbaarheid politie in de buurt (schaalscore 0-10) je ziet de politie in de buurt te weinig 46% 41% Heemstede 5,0 5,1 de politie komt hier te weinig uit de auto 34% 29% Bloemendaal Oegstgeest 4,5 4,3 5,0 4,8 de politie is hier te weinig aanspreekbaar 28% 23% Bergen (NH) 4,2 de politie heeft hier te weinig tijd voor allerlei zaken de politie komt niet snel als je ze roept 24% 17% 10% 8% Vught VR Kennemerland Nederland 4,6 4,5 4,4 4,5 4,4 0% 20% 40% 60% 80% 100% De stelling waar ongeveer de helft van de Heemstedenaren (46%) mee eens is, is dat je de politie in de buurt te weinig ziet. Daarnaast is er een relatief sterke toename ten opzichte van in het aandeel inwoners, dat vindt dat politie in de gemeente te weinig tijd heeft voor allerlei zaken. Desalniettemin wordt beschikbaarheid van de politie in de gemeente Heemstede beter ervaren dan in referentie gemeente Bloemendaal, Bergen en Vught. Ook ligt de schaalscore hoger dan gemiddeld in de veiligheidsregio en het landelijk gemiddelde. HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 49

50 Functioneren van de politie Vervolgens is aan de inwoners een aantal stellingen voorgelegd over het functioneren van de politie in de buurt. Figuur 7.7 geeft het percentage inwoners weer dat het (helemaal) eens is met de stellingen. Op basis van vijf van deze stellingen 5 is een indicator samengesteld voor het functioneren van de politie. Deze is weergegeven in figuur 7.8. Figuur 7.7 Stellingen over functioneren van de politie in de buurt (percentage (helemaal) eens) Figuur 7.8 Functioneren van politie in de buurt (schaalscore 0-10) De politie biedt de burgers in deze buurt bescherming 50% 50% Heemstede 5,6 5,8 De politie neemt je serieus 50% 55% Bloemendaal 5,2 5,2 De politie reageert op de problemen hier in de buurt 44% 44% Oegstgeest 5,8 5,7 De politie doet in deze buurt haar best 40% 45% Bergen (NH) 5,1 5,0 De politie pakt de zaken in deze buurt efficiënt aan 26% 28% Vught 5,9 De politie heeft hier contact met de bewoners uit de buurt Ze bekeuren hier te weinig 24% 22% 24% 19% 0% 20% 40% 60% 80% 100% VR Kennemerland Nederland 5,4 5,3 5,6 5, De helft van de Heemstedenaren geeft aan dat de politie de burgers bescherming biedt in deze buurt en dat de politie je serieus neemt. Ontwikkelingen ten opzichte van zijn van beperkte omvang. Daarnaast wordt het functioneren van de politie in de buurt beter ervaren in Heemstede dan in referentiegemeenten Bloemendaal en Bergen. Wel ligt Heemstede op het landelijk gemiddelde. 7.3 Functioneren politie in het algemeen In deze laatste paragraaf van dit hoofdstuk staat het functioneren van de politie in het algemeen centraal. Inwoners van Heemstede is gevraagd om een oordeel te geven over het functioneren van de politie in het algemeen (figuur 7.9). 27 procent van de Heemstedenaren zijn (zeer) tevreden over het functioneren van de politie in het algemeen, terwijl acht procent (zeer) ontevreden is. Ten opzichte van is het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is over het functioneren van de politie in het algemeen relatief sterk afgenomen. Inwoners van Heemstede zijn minder tevreden over het functioneren van de politie in het algemeen dan in de meeste referentiegebieden. Wel is dit aandeel hoger in gemeente Heemstede dan in referentiegemeente Bergen. 5 De stellingen ze bekeuren hier te weinig en de politie neemt je serieus zijn geen onderdeel van de schaalscore. HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 50

51 Figuur 7.9 Tevredenheid over het functioneren van de politie in het algemeen (zeer) ontevreden (zeer) tevreden Heemstede -8% 27% Bloemendaal -8% 32% Oegstgeest -5% 37% Bergen (NH) -7% 23% Vught -4% 37% VR Kennemerland -9% 33% Nederland -8% 32% -10% 0% 10% 20% 30% 40% HOE VEILIG IS Heemstede? Burgers en politie 51

52 HOOFDSTUK Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket HOE VEILIG IS Heemstede? Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket 52

53 8. Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket Dit laatste hoofdstuk maakt geen deel uit van de algemene veiligheidsmonitor. De gemeente Heemstede heeft extra vragen ingevoegd over gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket. In paragraaf 8.1 wordt de tevredenheid over het functioneren van de gemeentelijke toezichthouders beschreven. In de tweede paragraaf wordt onderzocht of het 3D aangifteloket wordt gebruikt door Heemstedenaren. 8.1 Gemeentelijke toezichthouders Allereerst is de Heemstedenaren gevraagd of ze weten dat er gemeentelijke toezichthouders zijn. 4 op de 5 inwoners van de gemeente Heemstede weet dat deze toezichthouders er zijn (80%). 20 procent van de Heemstedenaren geeft aan dit niet te weten. 80% van de inwoners van Heemstede weet dat er gemeentelijke toezichthouders zijn. De Heemstedenaren, die weten dat er gemeentelijke toezichthouders zijn, is vervolgens gevraagd of ze deze toezichthouders ook gezien hebben en hoe vaak in het afgelopen jaar. De helft van de inwoners geeft aan de gemeentelijke toezichthouders meerdere keren per jaar gezien te hebben (51%). 32 procent van de Heemstedenaren geeft aan de toezichthouders een enkele keer gezien te hebben. De overige 17 procent heeft geen toezichthouders gezien het afgelopen jaar. 17% van de inwoners van Heemstede, die weten dat er gemeentelijke toezichthouders zijn, hebben deze het afgelopen jaar niet gezien. Tot slot zijn de Heemstedenaren, die weten dat er gemeentelijke toezichthouders zijn, vier stellingen voorgelegd over het functioneren van de toezichthouders. Het aandeel inwoners van de gemeente dat (helemaal) eens is met de stellingen staan vermeld in figuur 8.1. De helft van de Heemstedenaren met bekendheid van de toezichthouders vindt dat zij een positieve bijdrage leveren aan de veiligheid op straat (48%). Ook vindt 38 procent van de inwoners van Heemstede dat de toezichthouders vriendelijk en behulpzaam zijn naar de burgers. Daarentegen weet de meerderheid niet of de toezichthouders adequaat reageren op problemen die gemeld zijn. 14 procent van de Heemstedenaren vindt dat de toezichthouders wel adequaat reageren en 35 procent vindt dat toezichthouders dat niet doen of dat dit niet goed of slecht gebeurd. Een relatief groot deel van de inwoners (24 procent) geeft aan dat ze zich niet veiliger voelen door de aanwezigheid van toezichthouders/handhavers, maar het kan hierbij goed gaan om inwoners die zich überhaupt niet onveilig voelen. HOE VEILIG IS Heemstede? Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket 53

54 Figuur 8.1 Stellingen over het functioneren van de toezichthouders. (% Heemstedenaren bekend met gemeentelijke toezichthouders) De toezichthouders/ handhavers... leveren een positieve bijdrage aan de veiligheid op straat 48% 30% 9% 13% zijn vriendelijk en behulpzaam naar de burgers 38% 24% 8% 30% Ik voel me veiliger op straat door de aanwezigheid van 27% 38% 24% 11% reageren adequaat op het door mij gemelde probleem 14% 26% 8% 52% 0% 20% 40% 60% 80% 100% (helemaal) mee eens (helemaal) niet mee eens niet mee eens en niet mee oneens n.v.t. / geen antwoord 8.2 Het 3D aangifteloket Daarnaast zijn aan de Heemstedenaren extra vragen gesteld over het 3D aangifteloket. Allereerst is gevraagd of Heemstedenaren weten dat er een 3D aangifteloket is. 45 procent van de Heemstedenaren geeft aan dit wel te weten. De overige 55 procent van de inwoners van Heemstede weet niet dat er een 3D aangifteloket is. 45% van de inwoners van Heemstede weet dat er een 3D aangifteloket is. Vervolgens zijn de Heemstedenaren, die weten dat er een 3D aangifteloket is, gevraagd of ze aangifte zouden doen aan dit loket. 19 procent van de inwoners van Heemstede geeft aan dit ook te gaan doen. 12 procent zou dit niet doen. Meer dan de helft geeft aan misschien of afhankelijk van de situatie aangifte te gaan doen bij een 3D aangifteloket. Tot slot weet 17 procent niet of ze naar het loket zouden gaan. HOE VEILIG IS Heemstede? Gemeentelijke toezichthouders en het 3D aangifteloket 54

55 BIJLAGE Landelijke trends en samenhangen in de Veiligheidsmonitor HOE VEILIG IS Heemstede? Bijlage Landelijke trends en samenhangen in de Veiligheidsmonitor 55