FAZ: Ja Opdrachtgever: Jelmer Kooistra

Transcriptie

1 Onderwerp: Projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken Nummer: Bestuursstukken\1642 Agendapunt: 7 DB: Ja BPP: Ja FAZ: Ja VVSW: Ja AB: Ja Opsteller: Willem Kastelein, Beleid, Projecten en Geoinformatie Opdrachtgever: Jelmer Kooistra Portefeuillehouder: Meino Smit Ondersteuning van de afdeling: Technisch Juridisch Financieel Staf Communicatie Externe betrokkenen: Gemeente Slochteren, Staatsbosbeheer, Meerstad/gemeente Groningen, provincie Groningen, BBL/DLG, Waterschap Noorderzijlvest, aanliggende grondeigenaren en grondgebruikers en omwonenden. Reden: De te nemen maatregelen raken aan eigendommen en inrichtings- en ruimtelijkeordeningsbelangen van deze (overheids)partijen. Daarbij liggen ook mogelijkheden synergie. Daarom is in de planontwikkeling nauw met deze partijen afgestemd. Samenvatting: Het Slochterdiep en de zijtakken Borgsloot, Scharmer Ae, Slochter Ae, Woltersumer Ae, Groenedijk en Slochterhaven hebben een gezamenlijke lengte van 22 km. Langs deze kanalen liggen 39 km regionale keringen. In het kader van het Masterplan Kaden, KRW en baggerbeleid zijn hiervoor belangrijke opgaven geïdentificeerd ten aanzien kadehoogte, kadestabiliteit, oeverafkalving, natuurvriendelijke oevers en baggeren. Met name de ondergrond met veen en zandlagen heeft in dit gebied een specifieke nadelige invloed op kade- en oeverstabiliteit. In het projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken zijn de maatregelen beschreven die nodig zijn om de inrichting van het Slochterdiep en zijtakken op kosteneffectieve wijze te laten voldoen aan de geldende beleidskaders en normen voor kadehoogte, kade- en oeverstabiliteit, inrichting van natuurvriendelijke oevers en doorvoercapaciteit en bevaarbaarheid. In de planuitwerking zijn belangen en wensen van derden meegenomen en zorgvuldig afgewogen. Mogelijkheden om werk-met-werk te maken zijn zo veel mogelijk in het plan opgenomen. Door toetsingen te paren aan een nader beheerdersoordeel, door integrale planontwikkeling, door gebruik te maken van 'slimme oplossingen' en het benutten van koppelkansen tussen eigen waterschapsopgaven en opgaven van derden konden benodigde maatregelen en daarmee gepaard gaande kosten aanzienlijk worden teruggebracht. De benodigde investeringen blijven echter substantieel. Naar aanleiding van de terinzagelegging het projectplan zijn 11 zienswijzen ontvangen. Deze zijn beantwoord in een reactienota. De zienswijzen geven geen aanleiding tot bijstelling van de plannen maar wel tot enige, verduidelijkende, tekstaanpassingen in het projectplan. Duurzaamheidsparagraaf: Ja 1

2 AB Voorstel: - De Reactienota bij het Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen. - Het projectplan inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen inclusief de wijzigingen als opgenomen in de Reactienota bij Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken. - 15,3 miljoen beschikbaar stellen voor de uitvoering van dit projectplan. Bijlagen: Ja Samenvatting projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken; Reactienota bij ontwerp Projectplan Slochterdiep en zijtakken. Ter inzage (bestuursnet): Ja Onderwerp(en): Projectplan Inricnting Slochterdiep en zijtakken; Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken, Arcadis, :D Definitief 17 december 2013 Bijlage 3 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken - Inrichting Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis 22 juli 2013 Bijlage 4 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken: Addendum bij rapport Inrichting Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis, 11 september Bijlage 5 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken: Addendum bij rapport Inrichting Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis, 1 oktober 2013 Bijlage 6 bij Toetsrapportage Slochterdiep en zijtakken: Memo Contra-expertise kade Borgsloot, 14 maart 2013 Inrichting Slochterdiep en zijtakken, geotechnisch achtergrondrapport, Arcadis 22 juli 2013 Bureauonderzoek archeologie Slochterdiep, Arcadis, 2013 Waterbodemonderzoek eutrofiërende parameters Slochterdiep en zijtakken, Arcadis, 2013 Verkennend- en actualisatieonderzoek waterbodem Slochterdiep en zijtakken, Arcadis, 2013 Notitie mogelijkheden waterdoorvoer vanuit Eemskanaal via Slochterdiep naar Meerstad, Arcadis 2013 Natuurtoets ecologie Slochterdiep en aangrenzende watergangen, Arcadis 2013 Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur: 2

3 Inleiding Het projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken gaat over de inrichting van het Slochterdiep en de zijtakken Borgsloot, Scharmer Ae, Slochter Ae, Woltersumer Ae, Groenedijk en Slochterhaven. Deze kanalen, met een gezamenlijke lengte van 22 km, zijn gelegen tussen de stad Groningen en het dorp Slochteren en maken deel uit van de Duurswoldboezem. Via Bestuursnet is het algemeen bestuur in september 2013 en in januari 2014 geïnformeerd over de voorbereiding van het projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken, de daarmee samenhangende afstemming met de omgeving, de terinzagelegging en kostenraming voor het projectplan. Ook is het algemeen bestuur geïnformeerd over de Best Value Procurement (BVP) aanbestedingsmethodiek die wordt gehanteerd voor de uitvoering van het projectplan. Binnen het kader van onder meer het Masterplan Kaden, KRW en baggerbeleid zijn voor het Slochterdiep en zijtakken belangrijke opgaven geïdentificeerd ten aanzien van kadehoogte, kadestabiliteit, oeverafkalving, natuurvriendelijke oevers en baggeren. Met name de ondergrond met veen en zandlagen heeft een voor dit gebied specifieke nadelige invloed op kade- en oeverstabiliteit. Gezien de onderlinge verwevenheid van deze opgaven (kansen om werk-met-werk te maken) en kansen voor meekoppeling met aangrenzende gebiedsontwikkelingen (zoals Midden-Groningen en Meerstad) is in de planvorming voor Slochterdiep gekozen voor een integrale benadering. Dit heeft er onder meer in geresulteerd dat een deel van de waterschapsopgaven inmiddels in uitvoering zijn in projecten van derden (Midden-Groningen, Meerstad) 1. De overige urgente opgaven langs het Slochterdiep en zijtakken zijn opgenomen in het voorliggende projectplan. Het peilbesluit voor de Duurswoldboezem, dat in april 2014 is vastgesteld, is in het projectplan als kaderstellend gehanteerd. 1 Er wordt hierbij met name wederzijds voordeel gehaald door grond die vrijkomt bij gebiedsinrichting te benutten voor kadeverbetering. 3

4 Het projectplan heeft inmiddels ter inzage gelegen en wordt nu ter vaststelling voorgelegd aan het algemeen bestuur. Planproces en extern betrokkenen Het projectplan is opgesteld vanuit het doel om de inrichting van het Slochterdiep en zijtakken op kosteneffectieve wijze te laten voldoen aan de geldende beleidskaders en normen voor kadehoogte, kade- en oeverstabiliteit, doorvoercapaciteit en bevaarbaarheid en inrichting van natuurvriendelijke oevers. In de planuitwerking zijn belangen en wensen van andere belanghebbenden meegenomen en zorgvuldig afgewogen. Mogelijkheden om werk-met-werk te maken zijn zo veel mogelijk in het plan opgenomen. In de voorbereiding is in de eerste plaats de bestaande situatie getoetst aan gestelde eisen. Hieruit is gebleken dat een deel van de kaden niet aan de hoogte-eisen voldeed en dat een groot deel niet voldeed aan de stabiliteitseisen. Ook bleken kaden te worden ondermijnd door oeverafkalving, mede doordat beschoeiing in slechte staat was. Aan de hand van de toetsingen zijn eerste ontwerpen en kostenramingen voor maatregelen uitgewerkt. Door het toepassen van een nader beheerdersoordeel en door gebruik te maken van 'slimme oplossingen' konden benodigde maatregelen en bijbehorende kosten aanzienlijk worden teruggebracht, maar deze blijven substantieel. De toetsing en beoordeling daarvan zijn vastgelegd in een toetsingsrapportage die de basis heeft gevormd voor de verdere uitwerking van het projectplan. In een tweede spoor heeft afstemming plaatsgevonden met organisaties in de projectomgeving (gemeente Slochteren, Staatsbosbeheer, Meerstad/gemeente Groningen, provincie Groningen, waterschap Noorderzijlvest 2 en DLG/BBL). De te nemen maatregelen aan kaden en oevers en ook voor verwerking van baggerspecie raken deels aan eigendommen en inrichtings- en ruimtelijkeordeningsbelangen van deze overheidspartijen. Er bleken mogelijkheden te liggen voor wederzijds voordeel en synergie. Deze hebben een plaats gekregen in de nadere planuitwerking. Daarnaast zijn in een eerste gebiedsbijeenkomst belanghebbenden en belangstellenden geïnformeerd over de waterschapsopgaven en mogelijke oplossingsrichtingen. In de bijeenkomst hebben aanwezigen wensen en aandachtspunten voor de planontwikkeling ingebracht die bij de planuitwerking zijn betrokken. Verder zijn diverse onderzoeken uitgevoerd (waaronder flora- en faunaonderzoek, archeologie, cultuurhistorie, inventarisatie kabels en leidingen en milieukundig (water)bodemonderzoek). Op basis van de afstemming met belanghebbenden en de uitgevoerde onderzoeken zijn maatregelen nader uitgewerkt. Vervolgens zijn in overleggen (onder meer in keukentafelgesprekken) met direct belanghebbenden (instanties, grondeigenaren en aanwonenden die direct geraakt worden door maatregelen) de ontwerpen aangepast en bijgesteld. Tevens zijn te nemen maatregelen, inclusief grondgebruik en/of grondverwerving en eventuele compenserende maatregelen, vastgelegd in (gespreks)verslagen en correspondentie over maatregelen. Deze maatregelen maken integraal onderdeel uit van het projectplan. 2 Overleg vanwege de rioolpersleiding van het waterschap Noorderzijlvest die van Groningen naar Garmerwolde loopt en die daarbij het Slochterdiep kruist. 4

5 Aan het einde van het planproces is de planuitwerking opnieuw gepresenteerd en besproken in een tweede gebiedsbijeenkomst en in een aantal aanvullende overleggen. De uitkomsten hiervan zijn vervolgens weer verwerkt in het projectplan. Projectplan Het projectplan is opgesteld voor zowel de formele besluitvormingsprocedure volgens de Waterwet als om te dienen als kader voor de BVP aanbestedingsprocedure voor de uitvoering van het project. In het projectplan worden het plangebied, de functionele eisen en de uitwerking van benodigde maatregelen omschreven. Eveneens worden in het projectplan benodigde gronden en de eigendomssituatie hiervan beschreven, worden de wijze van uitvoering, samenwerking en planning nader geduid en worden benodigde vergunningen benoemd. Ook worden de effecten van het plan beschreven en de maatregelen om potentieel nadelige effecten te voorkomen. Verder wordt omschreven hoe het plan is getoetst aan wet- en regelgeving en vigerend beleid, worden in het projectplan gemaakte keuzes verantwoord en wordt de vaststellingsprocedure beschreven. De belangrijkste maatregelen die zijn opgenomen in het projectplan worden onderstaand samengevat. De wateren die deel uitmaken van Slochterdiep en zijtakken hebben een totale lengte van 22 km met daarlangs gelegen 39 km regionale keringen 3. Binnen het kader van het projectplan moet de veiligheid van 23 km kaden op orde worden gebracht om aan veiligheidsnorm voor overstromingsrisico van 1:100 te kunnen voldoen 4. Hierbinnen moet over een lengte van 17 km oevers worden hersteld en beschermd tegen afkalving en moet 15 km kaden worden verzwaard en/of verhoogd om aan de geldende veiligheidseisen te voldoen. De oevers worden zo ingericht dat er om de 100 meter een fauna uittreemogelijkheid is en, waar van toepassing, migratieroutes voor dieren niet worden verstoord. Aangezien de Wolterumer Ae en de Groenedijk geen waterafvoerfunctie hebben, worden deze kanalen in het kader van het projectplan afsluitbaar gemaakt, waardoor ze in geval van calamiteiten van de Duurswoldboezem gescheiden kunnen worden. 5 Met de afsluitbaarheid hoeven de kaden langs deze kanalen alleen lokaal verzwaard en/of opgehoogd te worden en kan verzwaring van 6 km kaden achterwege blijven. De meest kosteneffectieve oplossing om kaden aan de stabiliteitseisen te laten voldoen is door, verflauwing van de taluds. Voorwaarde daarbij is dat er voldoende ruimte beschikbaar moet zijn voor de verbreding. In dat geval worden taludhellingen toegepast van 1:5 of 1:5,5. In het kader van het projectplan ontstaan door deze benadering ten minste 3 km natuurvriendelijke oevers, in feite als bijproduct bij de kadeverbeteringen waardoor het eveneens niet nodig is kostbare extra oeververdediging (beschoeiing) aan te brengen. 3 Op de meeste trajecten liggen de regionale keringen aan beide zijden van de kanalen. Bij de Scharmer Ae en de Slochter Ae liggen de regionale keringen deels slechts aan één zijde. Het tussen deze Ae s gelegen gebied is namelijk boezemgebied en wordt daarom niet beschermd door regionale keringen. 4 Daarnaast wordt 5 km kaden worden momenteel verbeterd binnen het kader van projecten van derden (Midden- Groningen en Meerstad). De overige kaden (11 km) behoeven geen urgente verbetering. 5 In kadeverbetering binnen het project met Meersstad wordt ook de roeibaan afsluitbaar gemaakt, waardoor de veiligheidsrisico s voldoende beheersbaar zijn in de komende jaren voordat roeibaan opgaat in het Woldmeer (het meer van Meerstad). 5

6 In het kader van het projectplan wordt 19 km kanaal gebaggerd. Hiervan wordt 4 km gebaggerd om aan de hydraulische eisen (ten behoeve van de afvoercapaciteit) te voldoen. 10 km wordt gebaggerd om zowel aan hydraulische als vaarwegeisen te voldoen. En 5 km wordt gebaggerd om aan vaarwegeisen te voldoen. Verder wordt in het kader van het projectplan op kosteneffectieve wijze het boezemoppervlak met 13 ha vergroot. Deels ontstaat de boezemvergroting door verflauwing van kadetaluds, maar de grootste bijdrage komt van aanpassing van een gebied tussen de Slochter Ae en de Scharmer Ae, dat met medewerking van de eigenaar Staatsbosbeheer, als een soort uiterwaarden wordt ingericht en waarbij de natte natuurwaarden in het gebied worden versterkt en ook ca 600 m natuurvriendelijke oevers worden gerealiseerd. Ten behoeve van het onderhoud van natuurvriendelijke oevers worden een aantal overslagplaatsen voor maaisel ingericht. Deze kunnen ook door hengelsporters worden gebruikt. Juridische procedure/inspraak Op 16 december 2013 heeft het dagelijks bestuur het Projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken in ontwerp vastgesteld. Vervolgens heeft het ontwerp projectplan, met bijbehorende stukken, van 27 december 2013 tot en met 20 februari 2014 ter inzage gelegen 6. De terinzagelegging is bekend gemaakt door aankondiging in streekbladen, op de website en per brief aan belanghebbenden en belangstellenden die als zodanig bij het waterschap bekend waren. Er zijn in totaal 11 zienswijzen ontvangen. De volgende organisaties hebben gereageerd: Gemeente Slochteren, Staatsbosbeheer, Waterschap Noorderzijlvest, Hengelsportfederatie Groningen Drenthe, Werf De Woudbloem MARINE SERVICE en Stichting Platform Berend Botje. De andere vijf zienswijzen zijn ingediend door particulieren die woonachtig zijn aan of in de directe nabijheid van het Slochterdiep en zijtakken. De zienswijzen zijn gebundeld en worden beantwoord in een reactienota die ter vaststelling aan het algemeen bestuur wordt voorgelegd. De zienswijzen betreffen onder meer zorgpunten over bevaarbaarheid (zowel vaardiepte als doorvaarthoogte), handelen ten aanzien van beschermde flora en fauna (onder meer krabbenscheer, groene glazenmaker en heikikker), wijze van uitvoering en zorgvuldigheid bij maatregelen nabij leidingen, gevolgen voor hengelsporters en verwijderen dan wel handhaven van bomen op kaden en in beschermingszones. Daarnaast worden in de zienswijzen een aantal aandachtspunten en tips aangedragen over specifieke lokale omstandigheden. De zienswijzen worden in de Reactienota beantwoord met nadere toelichtingen en op een aantal punten wordt toegezegd verduidelijkende tekstuele aanpassingen door te voeren in het projectplan. Ook worden in de Reactienota een aantal ambtshalve aanpassingen aan het projectplan voorgesteld. Dit betreffen actualisaties van informatie, onder meer ten aanzien van de status van de besluitvorming over het projectplan. De aanpassingen aan het projectplan naar aanleiding van de zienswijzen en de ambtshalve aanpassingen betreffen geen veranderingen ten aanzien van de uit te voeren maatregelen of de gevolgen/effecten van het projecten. 6 In verband met de vakanties rond de jaarwisseling is een iets langere periode aangehouden dan de wettelijke minimumtermijn van zes weken. 6

7 Aan het algemeen bestuur wordt voorgesteld het projectplan inrichting Slochterdiep en zijtakken vast te stellen inclusief de wijzigingen als opgenomen in de, door het algemeen bestuur vast te stellen, reactienota. Het projectplan en de reactienota worden op 2 juli 2014 door het dagelijks bestuur ter vaststelling voorgelegd aan het algemeen bestuur. Voorafgaand daaraan wordt het behandeld in de commissievergaderingen van het algemeen bestuur van het waterschap op 18 juni Daarbij is er voor belanghebbenden een mogelijkheid tot gebruik van spreekrecht zowel bij de commissievergadering als bij de behandeling in het algemeen bestuur. Het besluit van het algemeen bestuur wordt vervolgens gepubliceerd. Op de dag na de bekendmaking wordt het besluit van kracht. Indieners van zienswijzen worden hierover ook persoonlijk schriftelijk geïnformeerd. Degene die een zienswijze op het ontwerp projectplan heeft ingediend kan bij de rechtbank beroep instellen tegen het vaststellingsbesluit. In geval het plan gewijzigd wordt vastgesteld kunnen daarnaast ook degenen, van wie belangen door de wijziging worden beïnvloed, beroep in te stellen bij de rechtbank. Beroep bij de rechtbank kan tot maximaal zes weken na de bekendmaking van het vaststellingsbesluit worden ingesteld. Tegen de uitspraak van de rechtbank kan hoger beroep worden ingesteld bij de Raad van State. Beroep en hoger beroep schorten de inwerkingtreding van het projectplan niet op. Vooruitlopend op de uitspraak in (hoger) beroep kan een belanghebbende wel een verzoek indienen bij de rechtbank of Raad van State tot (gedeeltelijke) opschorting van het plan. Kansen en risico s Bovenstaand is al ingegaan op het benutten van kansen door samenwerking met diverse overheidspartijen. Gezien de onderlinge verwevenheid van de waterschapsopgaven onderling (kadeen oeververbetering, baggeren en inrichting van natuurvriendelijke oevers) en de raakvlakken met aangrenzende gebiedsontwikkelingen (zoals Midden-Groningen en Meerstad) is in de planvorming voor Slochterdiep gekozen voor een integrale benadering waarin kansen op synergie en werk-metwerk maken zo goed mogelijk zijn benut. Dit heeft er onder meer in geresulteerd dat een deel van de waterschapsopgaven inmiddels, buiten het kader van voorliggend projectplan, in uitvoering zijn in projecten van derden (Midden-Groningen, Meerstad) 7. Om het Woldmeer (nieuwe meer van Meerstad) de geplande noodbergingsfunctie te laten vervullen voor de Eemskanaal-Dollard boezem, moet in de toekomst water kunnen worden doorgevoerd van het Eemskanaal naar het Woldmeer. Zoals in het ontwerp projectplan is omschreven is hiervoor in het kader van de planvoorbereiding een variantenstudie uitgevoerd. Uit de studie blijkt dat het, gezien de vooralsnog beperkte omvang van het Woldmeer, voorlopig nog niet nodig is om de doorvoercapaciteit 7 Er wordt hierbij met name wederzijds voordeel gehaald door grond die vrijkomt bij gebiedsinrichting te benutten voor kadeverbetering. Bij de samenwerking met Meerstad kon daarnaast, in anticipatie op de toekomstige doorvoer noodberging van Eemskanaal water op het meer van Meerstad, het eerste stuk van het Slochterdiep, praktisch zonder meerkosten, verbreed worden. 7

8 van de Slochtersluis te vergroten of een parallelle waterinlaat te maken tussen het Eemskanaal en het Slochterdiep. Echter omdat in de toekomst een grotere doorvoercapaciteit nodig zal zijn voor het meest westelijke deel van het Slochterdiep wordt, waar dat tegen geringe meerkosten mogelijk is, de verbreding van het Slochterdiep al meegenomen 8. Daarnaast bleken natuurdoelen van Staatsbosbeheer, de provincie Groningen en van de gemeenten Slochteren en Groningen gecombineerd te kunnen worden met waterhuishoudkundige doelen. Doordat partijen de benodigde ruimte voor kadeverbetering en natuurvriendelijke oevers beschikbaar kunnen maken, kunnen hiermee tevens betere leef- en migratieomstandigheden worden gecreëerd voor faunasoorten waaronder ook de heikikker. Door de aanpassingen aan het gebied tussen de Slochter en Scharmer Ae wordt de inrichting meer geschikt voor de natte natuurdoelen van Staatsbosbeheer en EHS en wordt op het zelfde moment de boezemruimte vergroot waardoor deze robuuster wordt en worden kansen voor 0,6 km natuurvriendelijke oevers benut. Op het traject Slochtersluis-Lageland langs de noordzijde van het Slochterdiep moet de gemeente Slochteren de weg reconstrueren. Wegverbetering raakt direct aan de hier benodigde kadeverbetering (verhoging en oeververbetering). Met de gemeente is afgesproken de wegverbetering en de kadeverbetering op geïntegreerde wijze uit te laten voeren via het BVP aanbestedingstraject. Door de geïntegreerde aanpak kan een optimalere oplossing worden gevonden en worden door beide partijen kosten bespaard. Om de uitvoering van het projectplan tijdig obstakelvrij te kunnen maken zijn diverse onderzoeken uitgevoerd (waaronder flora- en faunaonderzoek, archeologie, cultuurhistorie, inventarisatie kabels en leidingen, milieukundig (water)bodemonderzoek). Naar aanleiding hiervan zijn de plannen afgestemd met de gemeente Slochteren en de provincie Groningen en is inmiddels een ontheffing van de Floraen faunawet aangevraagd en verleend vanwege de aanwezigheid van de heikikker en de waterspitsmuis. In hoofdstuk 11 van het projectplan zijn benodigde vergunningen en meldingen nader omschreven. De te nemen maatregelen raken deels ook aan private percelen met woningen, een camping en/of met een landbouwfunctie. Hier is in overleg met de eigenaren (keukentafelgesprekken) gezocht naar kosteneffectief maatwerk waarbij de belangen van de perceeleigenaar en de waterstaatkundige belangen in redelijkheid tegen elkaar zijn afgewogen. Met de meeste partijen hebben we hierover tot afspraken kunnen komen. Maar met een aantal partijen is dat niet gelukt. Door het project via een formele projectplanprocedure vast te stellen worden de afspraken met eigenaren ook in formele zin vastgelegd. Waar belanghebbenden het niet eens zijn met de maatregelen geeft de projectplanprocedure hun de ruimte voor het indienen van bezwaar en eventueel een rechterlijke toets via beroepsprocedures. De uitkomst is vervolgens voor alle partijen bindend en geeft het waterschap waar nodig doorzettingsmacht om uitvoering te kunnen zekerstellen. Ditzelfde geldt voor eventuele bezwaren van overige belanghebbenden. Zonder rechtsgeldig besluit zouden bezwaarmakers de uitvoering stil kunnen laten leggen. Deze risico s worden vermeden door de wettelijk projectplanprocedure te doorlopen. De projectplanprocedure geeft zowel aan de belanghebbenden als aan het waterschap rechtszekerheid. 8 Dit is met name van toepassing op de kadeverbetering die nu met Meerstad wordt uitgevoerd. 8

9 Binnen de BVP aanbesteding geven de afspraken met overheden en private partijen, die zijn bekrachtigd in de projectplanprocedure, ook rechtszekerheid aan de kaders waarbinnen de oplossingen door de marktpartijen moeten worden uitgewerkt. Hoewel in de planvoorbereiding de benodigde maatregelen en daaraan gerelateerde kosten zo veel mogelijk beperkt zijn, betreft de uitvoering van het projectplan een omvangrijke investering. Om financiële onzekerheden in de besluitvoering over het project Inrichting Slochterdiep en zijtakken te beperken is er voor gekozen om eerst kennis te nemen van beprijzing van de projectuitvoering door de markt. Op basis van de voorlopige uitkomsten van de BVP aanbesteding en de daaruit voortkomende economisch meest voordelige inschrijving, (EMVI) kan het algemeen bestuur een marktconform krediet vrijgeven voor het project Slochterdiep. Daarbij dienen wel de volgende kanttekeningen te worden gemaakt. Hoewel, zowel in de projectvoorbereiding alsook in de BVP aanbesteding, risico s zo veel mogelijk zijn geïnventariseerd en beheersbaar gemaakt, kunnen onzekerheden en risico s niet geheel worden weggenomen. Binnen de aanbesteding komen onvoorziene risico s voor rekening van de opdrachtgever. Het algemeen bestuur wordt daarom gevraagd om vanwege de onzekerheden een extra financiële ruimte van 10% beschikbaar te stellen zodat de uitvoering van het project tegenvallers slagvaardig tegemoet kan treden. Zoals gebruikelijk wordt deze 10% niet aan het projectbudget toegevoegd maar apart gezet. De projectleider heeft de toestemming van de opdrachtgever nodig om over (een gedeelte van) hiervan te kunnen beschikken. Daarnaast is het mogelijk dat in de uitwerkingsfase (voordat de opdracht definitief gegund wordt) blijkt dat de partij aan wie de opdracht voorlopig is gegund, zijn aanbieding toch niet gestand kan doen. In dat geval zal de opdracht, in eerste instantie eerst voorlopig, worden gegund aan de partij die als tweede uit de aanbestedingsselectie kwam. Daar hoort dan ook een andere prijs bij. Indien dit onverhoopt nodig mocht blijken zal in dat geval een aanvullend voorstel aan het algemeen bestuur worden voorgelegd. Duurzaamheidsaspecten Geen spijtmaatregel De maatregelen in het projectplan betreffen robuuste maatregelen waarbij een lange levensduur als uitgangspunt is gehanteerd. Verder wordt in de uit te voeren maatregelen een balans aangehouden tussen de investeringskosten in het heden, de kosten voor beheer een onderhoud tijdens de gebruiksperiode en toekomstige vervangingsinvesteringen. Niet afwentelen tijd/ruimte/anderen De maatregelen versterken de robuustheid van het bovenstroomse deel van de Duurswoldboezem zowel ten aan zien van kwantiteit als ten aanzien van kwaliteit. Natuurlijk gestuurd en functionerend Met de maatregelen in het projectplan wordt gestreefd naar zo veel mogelijk natuurvriendelijke oevers en zo veel mogelijk bergingsruimte zodat het Slochterdiep en zijtakken zo robuust mogelijk worden ingericht zowel ten aanzien van waterkwantiteit als ten aan zien van waterkwaliteit. 9

10 Gezond ecosysteem Naast de verbetering van de aquatisch ecologische inrichting door inrichting van natuurvriendelijke oevers en het verwijderen van een overmaat aan slib, wordt ook natte natuur in aangrenzende gebieden versterkt. Verantwoord gebruik van (hulp)bronnen De maatregelen in het projectplan zijn gericht op robuuste maatregelen met een lange levensduur, zo beperkt mogelijke onderhouds- en beheerinspanningen, en zo min mogelijke toekomstige vervangingsinvesteringen. Ook wordt ingezet op zo veel mogelijk hergebruik van vrijkomende grondstromen en nuttige aanwending in de nabije omgeving van vrijkomende baggerspecie waardoor ook transportbewegingen en daaraan gerelateerd energiegebruik en CO 2 uitstoot beperkt blijven. Afstemming op gebruiksfuncties De maatregelen in het projectplan zijn gericht op het op orde brengen van de inrichting van het Slochterdiep en zijtakken overeenkomstig de daarvoor geldende beleidskaders en normen. De functies van het watersysteem Duurswold ten aanzien van veiligheid, waterafvoer en aanvoercapaciteit, waterkwaliteit en bevaarbaarheid worden gefaciliteerd en versterkt door deze maatregelen. Meerwaarde voor andere dan taakbelangen In de planontwikkeling zijn andere belanghebbenden nadrukkelijk betrokken. Belangen en wensen van derden zijn zorgvuldig afgewogen en zoveel mogelijk meegenomen zeker waar dit mogelijk was door werk-met-werk maken. Door de uitvoering van de maatregelen zullen belevingswaarde van het Slochterdiep en zijtakken worden versterkt, mogelijkheden voor vaarrecreatie verbeterd en natuurwaarden zowel van de aquatische ecologie als van omliggende natuurgebieden worden versterkt. Financiën Volgens de voorlopige uitkomsten van de BVP procedure bedraagt de EMVI voor het projectplan 14,1 miljoen. Hiervan heeft 1,1 miljoen betrekking op de reconstructie van de weg tussen Slochtersluis en Lageland. Deze kosten komen voor rekening van de gemeente Slochteren. Daarnaast zijn buiten het bestek gelaten, maar wel noodzakelijk, de kosten voor het verleggen van kabels en leidingen en grondverwerving. Deze kosten worden begroot op 0,9 miljoen. Zoals eerder aangegeven betekent deze nieuwe vorm van aanbesteden dat risico s voor rekening van de opdrachtgever komen. Ondanks dat risico s zo veel mogelijk zijn geïnventariseerd en beperkt door beheersmaatregelen kunnen ze niet geheel voorkomen worden. Dit betreffen onder meer risico s ten aanzien van vervuilde grond en baggerspecie, constructieve eigenschappen van de ondergrond, flora en fauna en archeologische waarden, extreem weer en ondergrondse infrastructuur. Hiervoor nemen we 10% van de netto kosten op. Vanaf 2015 worden geen uren van de afdeling projecten meer geactiveerd. Ook wordt er geen bouwrente meer toegerekend aan projecten met een looptijd langer dan een half jaar en een minimale omvang van ,-. Deze kosten zijn dan ook niet meer in de cijfers verwerkt. 10

11 Samenvattend de totale projectkosten (in miljoenen euro s) Uitkomst BVP Slochterdiep en zijtakken 14,1 Kosten weg voor rekening gemeente - 1,1 Verleggen kabels en leidingen en grondverwerving 0,9 Totale netto kosten 13,9 10% aandeel risico 1,4 Benodigd krediet 15,3 In de MJI is een aantal investeringen geraamd die te koppelen zijn aan dit project. Het totaal benodigde bedrag kan volledig uit de geraamde investeringsuitgaven worden gedekt. Het betreft de volgende investeringen (bedragen in miljoenen euro s): E Natuurvriendelijke oevers Duurswold 0,2 E Baggeren Slochterdiep 2,5 E Groot onderhoud kaden en beschoeiingen Slochterdiep 9,1 E Groot onderhoud kaden Duurswold 3,5 Totaal 15.3 Omdat vanaf 2015 geen bouwrente meer aan projecten wordt toegevoegd is op het in de MJI geraamde bedrag van E1 project 665 0,3 miljoen in mindering gebracht. Uiteindelijk (na 2018) bedragen de kapitaallasten maximaal rond de 1,1 miljoen. Een en ander is afhankelijk van de mogelijke inzet van het 10% risico-aandeel. De kosten komen volledig ten laste van de taak watersysteembeheer en dalen door de gebruikte lineaire afschrijvingsmethode. Voorgesteld wordt een krediet beschikbaar te stellen van 15,3 miljoen. Uitvoering/tijdspad De uitvoering van het projectplan wordt middels een BVP procedure aanbesteed. Deze procedure is inmiddels in gang gezet. Aan het einde van mei 2014 wordt de opdracht voorlopig gegund op basis van de economisch meest voordelige inschrijving (onder voorbehoud van goedkeuring door het algemeen bestuur. Na vaststelling van het projectplan door het algemeen bestuur zijn de volgende uitvoeringsfasen gepland: Planning definitieve gunning BVP en verder uitvoering Concretiseringsfase BVP Jul - okt 2014 Definitieve gunning BVP 30 okt 2014 Uitvoering (inclusief voorbereidingstijd voorafgaand aan schop in de grond ) Nov 2014 dec 2018 De uitvoering van het projectplan zal uiterlijk einde 2018 gereed zijn. 11

12 Voorstel - De Reactienota bij het Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen. - Het projectplan inrichting Slochterdiep en zijtakken vaststellen inclusief de wijzigingen als opgenomen in de Reactienota bij Ontwerp projectplan Inrichting Slochterdiep en zijtakken. - 15,3 miljoen beschikbaar stellen voor de uitvoering van dit projectplan. namens het dagelijks bestuur, Harm Küpers secretaris-directeur Alfred van Hall dijkgraaf 12