FAZ: Ja Opdrachtgever: Jan van der Laan

Transcriptie

1 Onderwerp: Herstel kade Borgsloot Nummer: Bestuursstukken\1022 Agendapunt: 4 OR: Nee DB: Ja BPP: Ja Workflow Opsteller: Niels Erenstein, Veiligheid en Voldoende Water FAZ: Ja Opdrachtgever: Jan van der Laan VVSW: Ja Portefeuillehouder: Harrie Prins AB: Ja Ondersteuning van de afdeling: Technisch; Sjouke Hoekstra, Henk van der Leij Juridisch Financieel; Jan Schiphuis Staf Communicatie; Marian Boelens Externe betrokkenen: - Gasunie - Aanwonenden Reden: Aanwezigheid van een gasleiding in de kade vraagt overleg met de Gasunie; Langs het traject zijn een aantal aanwonenden die geinformeerd worden. Samenvatting: De kaden langs de Borgsloot bij de stad Groningen zijn van groot belang voor de veiligheid van de omgeving en een goed functionerende Duurswoldboezem. Door de langdurige winters van 2009 en 2010 met veel sneeuw en ijs is de toestand van de kade langs de Borgsloot sneller verslechterd dan op basis van inspecties voorzien is. Deze kade werd in voorgaande inspecties beoordeeld als matig en is in de inspectie van 2011 beoordeeld als slecht. De kaden langs trajecten A en B moeten hersteld worden om de veiligheid te verbeteren. Met de voorgestelde werkzaamheden wordt het buitentalud van de kade hersteld. De kade voldoet dan nog niet aan de nog vast te stellen toetsingscriteria van de provincie Groningen. Toekomstige veiligheidsaanpassingen worden in een latere fase aan de landzijde uitgevoerd. Er is dus geen sprake van spijtmaatregelen. Op de kade langs traject C zijn mogelijkheden om natuurvriendelijke oevers te realiseren. Om onderhoud op dit traject later uit te kunnen voeren, wordt de conditie van de dijk regelmatig gecontroleerd. Waar nodig worden noodreparaties uitgevoerd. Tijdens het hoog water van januari 2012 zijn extra inspecties uitgevoerd. Het uitvoeren van (nood)maatregelen bleek niet nodig. Desondanks moeten de voorgenomen maatregelen voor 1 oktober 2012 gerealiseerd zijn. 1

2 Duurzaamheidsparagraaf: Ja AB voorstel: Instemmen met het herstel van de kade langs de Borgsloot en een krediet van ,- beschikbaar te stellen, die reeds als E-investering gereserveerd is. Bijlagen: Ja Overzichtskaart Ter inzage (bestuursnet): Nee Onderwerp(en): Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur: 2

3 Inleiding De kaden langs de Borgsloot bij de stad Groningen zijn van groot belang voor een goed functionerende Duurswoldboezem en een veilige omgeving rondom de stad Groningen. Door de langdurige winters van 2009 en 2010 met veel sneeuw en ijs is de toestand van de kaden langs de Borgsloot sneller verslechterd dan op basis van inspecties voorzien is. In 2011 zijn de kaden, die als matig beoordeeld werden in de voorgaande inspecties, beoordeeld als slecht. Op deze plekken moeten de kaden voor 1 oktober 2012 hersteld worden om de veiligheid van de omgeving te verbeteren. Voorgeschiedenis/eerdere besluitvorming/beheerplan De kaden langs de Borgsloot voldoen niet aan enkele uitgangspunten van ons waterschap, zoals verwoord in het Beheerplan In paragraaf wordt als doel gesteld dat boezemkaden moeten voldoen aan de veiligheidsnorm. De kaden langs de Borgsloot worden getoetst aan de Leidraad toetsen op veiligheid regionale keringen (actie 7.3.b) en deze blijken op dit moment niet te voldoen. - Actie 8.10.a in paragraaf van het beheerplan en de bijlagen (factsheets) geven opdracht om binnen de Duurswoldboezem 7 kilometer natuurvriendelijke oevers te realiseren (KRW doelen). Naast het Beheerplan is er in het Waterbodembeleidsplan aangegeven dat in de Borgsloot baggerwerkzaamheden uitgevoerd zullen worden. De afgelopen jaren is er gestreefd om acties, doelen en werkzaamheden vanuit het Beheerplan en het Waterbodembeleidsplan integraal uit te voeren. Recente inspecties en beoordelingen wijzen echter uit dat onderhoud aan de kade langs de Borgsloot niet langer kan wachten. Aangezien de trajecten die in 2012 uitgevoerd worden geen mogelijkheden bieden om natuurvriendelijke oevers te realiseren is geen sprake van spijtmaatregelen en kostenverhogende omstandigheden. Hetzelfde geldt voor de aanpassingen om aan de veiligheidseisen te voldoen, doordat deze landinwaarts afgestemd worden op de gekozen constructie. De KRW doelen zullen elders binnen de Duurswold boezem worden gerealiseerd. De kade langs de Borgsloot maakt onderdeel uit van de Duurswoldboezem en is tijdens de hoogwatercalamiteit in januari 2012 extra geïnspecteerd. Het uitvoeren van (nood)maatregelen bleek niet nodig. Desondanks moeten de voorgenomen werkzaamheden voor het volgende stormseizoen gerealiseerd zijn. Huidige situatie/analyse van het probleem De kaden in de omgeving zijn verdeeld in trajecten om te beoordelen waar werkzaamheden integraal uitgevoerd kunnen worden (zie bijlage). De zuidwest kade (traject A op de bijlage met een lengte van circa m) en traject B vertonen de meeste schadebeelden en bieden geen kansen om natuurvriendelijke oevers te realiseren. 3

4 Traject B omsluit een stukje water dat helemaal geen kade heeft. Dit is een ongewenste situatie die voor 1 oktober 2012 opgelost moet worden. Traject C biedt kansen om KRW doelen te behalen. Om de KRW doelstellingen en het groot onderhoud op dit traject later uit te kunnen voeren, zijn in 2011 een aantal noodreparaties uitgevoerd en wordt de conditie van deze kade regelmatig bewaakt. De zuidoost en noordwest oever (trajecten D en E) zijn momenteel nog in redelijke staat. Een aandachtspunt in de uitvoering is de aanwezigheid van een gastransportleiding die over de volledig lengte in traject A ligt. Deze gasleiding wordt bij de toekomstige toetsing op de veiligheid als risico betiteld. Binnen het huidige project wordt er vanuit gegaan dat de gasleiding kan blijven liggen. De eerste toetsingsronde zal inzichtelijk maken wat de risico s en aanbevelingen zijn. Er wordt nu voor gekozen om een constructie te kiezen die de kade aan de waterzijde voldoende bescherming tegen erosie biedt. Toekomstige veiligheidsaanpassingen vanuit de nog door de provincie Groningen vast te stellen toetsingscriteria worden in een latere fase aan de landzijde uitgevoerd. Het waterschap toetst start zo spoedig mogelijk na vaststelling van de toetsingscriteria (medio zomer 2012) met de toetsing van de. De uitkomsten van de toetsing worden gerapporteerd, waarbij de ingeschatte risico s bepalen wanneer de diverse veiligheidsmaatregelen uitgevoerd worden. De trajecten C, D en E worden meegenomen in het integrale project van het Slochterdiep. Trajecten A en B moeten snel opgepakt worden om het veiligheidsniveau te verbeteren. Beschrijving en onderbouwing/oplossing /plan en eventuele alternatieven Traditionele beschoeiing, variant 1 De hoogte van de kade op de trajecten A en B, de beperkte ruimte en het niet in eigendom hebben van aanliggende gronden maakt het niet mogelijk om zonder extra investeringen natuurvriendelijke oeverbeschermingen aan te brengen. Om de kades op korte termijn tegen afkalving te beschermen is het mogelijk de oeverlijn te versterken met een verankerde beschoeiing. Deze beschoeiing wordt onder het waterpeil aangebracht om de levensduur te verlengen tot ongeveer 40 jaar. Op het talud van de kade wordt een bekleding van stortsteen met gaas aangebracht om uitspoeling op en onder de waterlijn en aantasting door muskusratten te voorkomen. De watergang bij traject B wordt afgesloten doormiddel van een dam met afsluitbare duiker. Uitspoelingen en laagtes in de kade worden hersteld om de kadehoogte te garanderen, nadat de beschoeiing is geplaatst. Met deze werkzaamheden voldoet de kade weer aan de traditionele eisen. De eisen uit de veiligheidstoets toetsen op veiligheid regionale waterkeringen betreffende de boezemkaden zijn echter zwaarder. Om te voldoen aan deze nieuwe eisen moet de dijk in een volgend project landinwaarts verstevigd worden en zal de gasleiding mogelijk verwijderd moeten worden. 4

5 Stalen damwand, variant 2 Er bestaat ook de mogelijkheid om de kade met één maatregel te laten voldoen aan de veiligheidstoets. Waarbij aangetekend moet worden dat de gasleiding, net als bij variant 1, mogelijk verwijderd moet worden. De maatregel betreft het aanbrengen van een 11 meter lange damwandconstructie die rijkt tot de kerende hoogte van de kade. Een dergelijke constructie vergt weinig onderhoud en heeft een levensduur van 50 jaar. De uit te voeren werkzaamheden zijn getoetst aan de Leidraad toetsen op veiligheid regionale keringen (actie 7.3.b). In hoeverre deze maatregel landschappelijk inpasbaar is moet nog worden onderzocht. Op de kade ligt bestemmingsplan technisch een zekere historische waarde. Planning/Financiën De uitvoeringswerkzaamheden worden voor het stormseizoen van 2012 uitgevoerd. De totale kosten van variant 1 worden geraamd op ,-. Dit zijn kosten voor werkvoorbereiding, uitvoering en projectbegeleiding. Bij deze variant dienen in de nabije toekomst aanvullende kadeverbeteringen plaats te vinden. De kosten voor werkvoorbereiding, uitvoering en projectbegeleiding van variant 2 worden geraamd op ,-. Toekomstige stabilisatie van de kade is met deze variant niet nodig. Op basis van bovengenoemde ramingen is variant 1 de economisch meest verantwoorde oplossing. Op korte termijn is een geringere investering nodig, terwijl op langere termijn geen sprake is van (financiële) spijtmaatregelen. Het herstel van de winterschade aan de kaden wordt gecombineerd met het vervangen van de beschoeiingen. Voor vervangen van beschoeiingen langs maaipaden is in 2011 en in ,- per jaar als C krediet beschikbaar gesteld (project 366). Voor de beschoeiingen langs maaipaden wordt momenteel beleid opgesteld. In afwachting van dit beleidsdocument, worden in 2012 geen grote werken langs maaipaden uitgevoerd. Om de kadeherstelwerkzaamheden langs de Borgsloot uit te voeren wordt daarom ,- ingezet. Voor herstel van de winterschade is in het investeringsschema ,- geraamd als E1 krediet (project 486). De kosten ad ,- zullen als volgt worden gedekt: E1 krediet project 486 herstel winterschade ,- C krediet project 366 vervangen diverse beschoeiingen 2011 en ,- Totaal ,- De kapitaallasten van deze investering bedragen het eerste volle jaar ,- en zullen jaarlijks, als gevolg van de gebruikelijke lineaire afschrijvingsmethode, dalen. Risico s Tijdens het vooronderzoek is gebleken dat er in de kaden een gasleiding van de Gasunie ligt. Om de consequenties voor het project in te kunnen schatten is overleg met de Gasunie gevoerd. Uit deze 5

6 verkennende gesprekken is gebleken dat het verleggen van de Gasleiding op korte termijn niet tot de mogelijkheden behoort. Bij de uitwerking is het uitgangspunt dat de gasleiding kan blijven liggen en eventueel op termijn wordt verlegd. In de nabijheid van het werk staan een aantal woningen die beschadigd kunnen worden tijdens de werkzaamheden. Schades aan deze woningen worden voor aanvang van en tijdens de werkzaamheden geïnventariseerd om te monitoren of er als gevolg van de werkzaamheden (extra) schades ontstaan zijn. De schade-inventarisatie zal door een erkend bedrijf plaatsvinden. Extern betrokkenen De Gasunie is betrokken om de invloed van de gasleiding op de kade te onderzoeken. Deze kan mogelijk voor gevaarlijke situaties zorgen. In verband met de toetsing zorgt deze leiding voor extra eisen aan de constructie van kaden. Enkele van de werkzaamheden worden in de buurt van bebouwing uitgevoerd. Met deze aanwonenden worden de werkzaamheden besproken. Duurzaamheidsaspecten Bij dit voorstel/project zijn onderstaande duurzaamheidmaatregelen betrokken. Met x is aangegeven op welke thema s/doelstellingen deze zijn gericht. Uitgangspunt is dat de maatregelen de opgaven positief beïnvloeden; waar dat echter negatief uitpakt, is de aanduiding x aangevuld met (-). Duurzaamheidsaspecten -maatregelen Energie Mobiliteit Duurzaam inkopen/bouwen Chemicaliën en afval Minder/ vermijden Zelf opwekken Duurzame energie Minder / vermijden brandstofverbruik Duurzaam materiaal Vermijden milieubelastend materiaal Minder/ vermijden De gekozen oeverconstructie heeft een ontwerplevensduur van 40 jaar Het gekozen ontwerp is onderhoudsvriendelijk Bij de uitvoering zullen milieubelastende materialen vermeden worden x x x 6

7 Duurzaamheidsaspecten -maatregelen Watersystemen Opvangen van Niet afwentelen extraneerslag extrawatervraag zeespiegelstijging Minder co 2- uitstoot (anderen) (tijd) (ruimte) Bevorderen van natuurlijke processen Het gekozen ontwerp is onderhoudsvriendelijk x De gekozen constructie is ontworpen voor een onderhoudslevensduur van 40 jaar en is onderhoudsvriendelijk. De jaarlijkse onderhoudskosten hiervan zijn laag. Wettelijke kader/juridische procedure/inspraak De werkzaamheden worden uitgevoerd overeenkomstig de geldende wet- en regelgeving. De gedragscode Flora- en Faunawet voor waterschappen is op dit werk van toepassing. Waar nodig worden uittredeplaatsen voor fauna gerealiseerd. Communicatie De voorgenomen werkzaamheden worden uitgevoerd in bewoond gebied en nabij enkele woningen. Communicatie met aanwonende eigenaren is daarom belangrijk. Het de verwachting dat er weinig weerstand zal zijn bij de uitvoering, aangezien de veiligheid van het gebied door herstel van de kade verbeterd wordt. Het volgende schema wordt gebruikt voor de communicatie: - Informatiebrief aan aan- en omwonenden en andere belanghebbenden over de geplande werkzaamheden, eventuele overlast door werkzaamheden vóór en tijdens de werkzaamheden moeten via één vast contactpersoon lopen; - Persoonlijk informeren van omwonenden; - Persbericht bij de start van het project; - Informatie op internet, intranet, extranet en via social media; - Briefing en overleg aannemer; - Intern met planologen, waterkwaliteitsadviseurs en projectleiders. Uitvoering/tijdspad - Voorbereiding 2e kwartaal 2012; - Realisatie: gereed op 1 oktober

8 Voorstel Instemmen met het herstel van de kade langs de Borgsloot en een krediet van ,- beschikbaar te stellen, die reeds als E-investering gereserveerd is. namens het dagelijks bestuur, Harm Küpers secretaris-directeur Alfred van Hall dijkgraaf 8