FAZ: Ja Opdrachtgever: Jan van der Laan

Transcriptie

1 Onderwerp: Renovatie 2 e en 5 e Verlaat te Stadskanaal en Musselkanaal Nummer: Bestuursstukken\1192 Agendapunt: 8 DB: Ja BPP: Nee Workflow Opsteller: Niels Erenstein, Veiligheid en Voldoende Water FAZ: Ja Opdrachtgever: Jan van der Laan VVSW: Ja Portefeuillehouder: Harrie Prins AB: Ja Ondersteuning van de afdeling: Technisch; Jan Lammers, Peter Nieuwenhuizen, Arnold Barkmeijer Juridisch; Ids Vlieg Financieel; Jan Schiphuis Staf Communicatie; Marian Boelens Externe betrokkenen: Gemeente Stadskanaal Reden: De gemeente verleent de monumenten- en omgevingsvergunning om werkzaamheden aan de beide rijksmonumenten uit te voeren. Tevens is de gemeente eigenaar van aangrenzende terreinen en wegen. Samenvatting: De monumentale sluizen 2 e en 5 e Verlaat in het Stadskanaal zijn in 2004 met een groot aantal zogenaamde Stadsbezittingen overgedragen aan het waterschap. Een aantal objecten zijn direct gerenoveerd, een aantal waren destijds nog in goede of redelijke staat. Met het tijdig uitvoeren van groot onderhoud aan de 2 e en 5 e Verlaat blijft de veiligheid voor de gebruiker en de omgeving gewaarborgd. De toekomstige onderhoudskosten beperken zich tot regulier onderhoud aan deuren en bewegingswerken. Duurzaamheidsparagraaf: Nee AB Voorstel: Instemmen met het beschikbaar stellen van een krediet van ,- voor het uitvoeren van het voorgenomen onderhoud aan het 2 e en 5 e Verlaat. Bijlagen: Nee Ter inzage (bestuursnet): Nee Onderwerp(en): 1

2 Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur: 2

3 Inleiding De Rijksmonumentale sluizen 2 e en 5 e Verlaat in het Stads- en Musselkanaal zijn in 2004 in eigendom overgedragen van Stadsbezittingen (gemeente Groningen) naar het waterschap. Bij deze overdracht is destijds een afkoopsom overeengekomen om het toekomstig onderhoud aan de sluizen uit te kunnen voeren. Om te voorkomen dat de onderhoudssituatie verder verslechterd en onveilige situaties ontstaan, moeten de sluizen in 2013 gerenoveerd worden. Voorgeschiedenis/eerdere besluitvorming/beheerplan In 2004 is ingestemd met de overdracht van de monumentale sluizen 2 e en 5 e Verlaat in respectievelijk Stadskanaal en Musselkanaal. Het 5 e Verlaat bestaat uit twee kolken, waarvan alleen de grote kolk actief is voor de recreatievaart. In 2005 is in het beleidskader voor cultuurhistorisch (water)erfgoed vastgelegd dat het waterschap haar ruimtelijke, landschappelijke en cultuurhistorische verantwoordelijkheid neemt als het gaat om de beeldbepalende elementen. Dit uitgangspunt is in het beheerplan nogmaals bevestigd. Huidige situatie De sluizen 2 e en 5 e Verlaat hebben een functie voor het peilbeheer en de recreatievaart. Daarnaast is er bij het 5 e Verlaat een kleinere, inactieve kolk aanwezig die geen functie meer heeft. In 2006 en 2012 is de onderhoudstoestand boven en onder de waterlijn inzichtelijk gemaakt. Uit deze inspecties volgt dat de onderhoudstoestand bij beide verlaten zodanig achteruit gaat, dat onderhoud niet langer uitgesteld kan worden. Het onderhoud bestaat uit civieltechnische werkzaamheden aan het metselwerk in de sluiskolkwanden en rollagen (ontbrekende en losliggende stenen en scheurvorming in de wanden). Ook de remmingwerken moeten verbeterd worden. Bij het 2 e Verlaat is er daarnaast onder de waterlijn een uitspoeling in de vloer nabij de beneden deuren geconstateerd. Het werktuigbouwkundig en elektromechanisch onderhoud aan de sluizen maken onderdeel uit van een meerjareninvesteringsprogramma en worden in dit project buiten beschouwing gelaten. Uitstel van onderhoud leidt tot onveilige situaties voor passanten (recreatievaart) en op termijn tot het bezwijken van de constructie, waardoor de scheepvaart en wateraanvoer en -afvoer belemmerd worden. Tijdens het uitgevoerde flora- en faunaonderzoek zijn in de inactieve kolk van het 5 e Verlaat veel beschermde varens aangetroffen. Als er aan de inactieve kolk geen onderhoud uitgevoerd wordt, heeft dit nadelige invloed op de instabiliteit van de kolk en kan de naastgelegen openbare weg in de toekomst verzakken. Vooralsnog gaan we ervan uit dat beide kolken onderhouden mogen worden en we voorzichtig moeten omgaan met de aangetroffen beschermde varens. Mocht op korte termijn geen 3

4 overeenstemming zijn over de manier van onderhoud dan is afzetten van de kolk op korte termijn het enige alternatief om onveilige situaties te voorkomen. Onderbouwing van het plan en de aanwezige risico s Op basis van de laatste inspecties is een werkplan en een begroting opgesteld om bij de beide verlaten het onderhoud op een duurzame, omgevings- en kostenbewuste wijze uit te voeren. De constructieve functie van de sluizen staat hierbij voorop en zal worden geborgd, zodanig dat de komende jaren geen onderhoud uitgevoerd hoeft te worden, anders dan het jaarlijks reguliere onderhoud. De beide verlaten zijn monumentale objecten. De subsidiebronnen voor onderhoud aan monumentale objecten zijn opgedroogd, waardoor onderhoud vanuit eigen middelen bekostigd moet worden. Vanwege het feit dat de sluizen cultuurhistorische monumenten zijn, is wel toestemming vereist van het bevoegd gezag. In dit geval is de gemeente Stadskanaal het bevoegd gezag. Over de monumenten- en omgevings-vergunning is ambtelijk gesproken vertegenwoordigers van de gemeente. Over die inhoud is overeenstemming. De beide vergunningaanvragen zullen gelijktijdig ingediend en ter inzage gelegd worden. Eventuele zienswijzen kunnen vertragend werken, maar uit het overleg met de gemeente is gebleken dat er een kleine kans op zienswijzen is. Ervaring met soortgelijke kunstwerken binnen het beheergebied van het waterschap leert dat het risicovol is om werkzaamheden aan de objecten in den droge uit te voeren. Niet alleen voor het object zelf, maar ook voor omliggende bebouwing (verzakking en scheurvorming), wegen en groenvoorzieningen. Nieuwe reparatietechnieken maken het mogelijk om ook onder de waterlijn onderhoud aan de daarvoor geldende eisen en normen te laten voldoen. In dit geval wordt er daarom voor gekozen om de werkzaamheden aan de beide Verlaten uit te voeren zonder de sluiskolken droog te zetten of bemaling toe te passen. Risico s op schade ten gevolge van waterpeilverlaging aan het object en omliggende omgeving worden hierdoor tot een minimum beperkt. Indien noodzakelijk wordt de waterstand buiten het vaarseizoen tijdelijk en plaatselijk een tiental centimeters verlaagd. De afwatering van het Stadskanaal is tijdens de werkzaamheden gewaarborgd worden, omdat het doorstroomprofiel niet afgesloten hoeft te worden. De werkzaamheden worden zoveel mogelijk buiten het recreatievaartseizoen (1 mei 1 oktober) uitgevoerd. Werkzaamheden die tijdens het recreatievaartseizoen uitgevoerd worden hebben geen overlast voor de recreatievaart tot gevolg. Uiterlijk 1 december 2013 worden de werken afgerond. Naast de bouwkundige inspecties is er een onderzoek in het kader van de Flora- en Faunawet uitgevoerd. Bij het 5 e Verlaat zijn op de sluiskolkwanden van de inactieve kolk groeiplaatsen van de beschermde soort steenbreekvaren aangetroffen. Vanwege de aanwezigheid is onderhoud aan de kolkwanden zonder instemming van het ministerie van LNV niet toegestaan. De ecologische opgave is gericht op het behoud van de populatie. Voor vernietiging van de populatie zal geen ontheffing worden verleend. Bij het ministerie van LNV wordt daarom een ontheffing aangevraagd om zonder de populatie te vernietigen toch onderhoud te mogen uitvoeren. In de ontheffing wordt ook een advies van de 4

5 stadsecoloog van de gemeente Groningen meegenomen. Hij heeft ervaring met de aanwezigheid van steenbreekvarens bij onderhoudswerkzaamheden en is door de aangrenzende wegbeheerder (gemeente Stadskanaal), die baat heeft bij goed onderhoud aan de sluis, gevraagd om te adviseren. Het is de verwachting dat het ministerie met aanbevelingen komt die onderhoud aan de sluis mogelijk maakt. Financiën De kosten van de renovatie / groot onderhoud van de sluizen worden geraamd op ,-. In het meerjareninvesteringsschema (MJI) is hiervoor onder projectnummer ,- opgenomen verdeeld over ,- in 2013 en ,- in De werkzaamheden worden volledig uitgevoerd in In het investeringsschema behorende bij de begroting 2013 is dan ook een bedrag opgenomen van ,- in De kapitaallasten van deze investering bedragen het eerste volle jaar ,- en zullen jaarlijks, als gevolg van de gebruikelijke lineaire afschrijvingsmethode, dalen. De kapitaallasten zijn in de begroting 2013 opgenomen. Wettelijke kader/juridische procedure/inspraak Het onderhoud aan de Verlaten, leidt niet tot wijziging van ligging, vorm, afmeting, waardoor er geen projectplanprocedure doorlopen hoeft te worden. De benodigde vergunning beperken zich tot een omgevings- en monumentenvergunning en vrijstelling van het ministerie van LNV om ondanks de aanwezigheid van de steenbreekvaren toch onderhoud te mogen uitvoeren aan de inactieve kolk van de 5 e Verlaat. Communicatie Communicatie is een onderdeel bij herstel van monumenten. In principe verwachten we geen tegenstand van de omgeving. De hinder die omwonende, grondeigenaren, water- en gebiedsgebruikers mogelijk ondervinden tijdens de uitvoering, vangen we zo goed mogelijk op door tijdige en duidelijke informatieverstrekking. We doen dit op het moment dat het project gestart wordt (moment van besluitvorming bestuur), gedurende de loop van het project en het moment van oplevering. Ook is het van belang omwonenden en water- en gebiedsgebruikers vooraf te informeren over het feit dat er gewerkt gaat worden (werk in uitvoering). Dit ter voorkoming van vragen en misverstanden. Middelen: - Doelgroepen vooraf en tijdens de werkzaamheden informeren over de werkwijze, de startdatum en de datum van de ter inzage legging. Dit om begrip voor hindernissen tijdens de uitvoering te bewerkstelligen. - Advertentie in het lokale h-a-h blad met aankondiging van de ter inzage legging - Bekendmaking via sociale media en internet - Afhankelijk van het vaarseizoen een advertentie in de Schuttevaer voor de water- en gebiedsgebruikers. 5

6 Uitvoering/tijdspad De vergunningstrajecten worden in 2012 allemaal in gang gezet. Parallel aan deze trajecten worden de aanbestedingsdocumenten voorbereid, zodat volgend voorjaar een aanbesteding en gunning kan plaatsvinden. De uitvoering van de werkzaamheden aan beide verlaten wordt uiterlijk 1 december 2013 afgerond. Voorstel Het algemeen bestuur voorstellen om in te stemmen met het beschikbaar stellen van een krediet van ,- voor het uitvoeren van het voorgenomen onderhoud aan het 2 e en 5 e Verlaat. namens het dagelijks bestuur, Harm Küpers secretaris-directeur Alfred van Hall dijkgraaf 6