FAZ: Ja Opdrachtgever: Harm Küpers

Transcriptie

1 Onderwerp: Fractieondersteuning/Fractieopvolging Nummer: Bestuursstukken\1966 Agendapunt: 9 DB: Ja BPP: Ja FAZ: Ja VVSW: Ja AB: Ja Opsteller: Janet Hidding, Staf en Directie Opdrachtgever: Harm Küpers Portefeuillehouder: Jakob Bartelds Ondersteuning van de afdeling: Technisch Juridisch Financieel Staf Communicatie Externe betrokkenen: Reden: N.v.t. Samenvatting: Door de kleine fracties binnen het algemeen bestuur is de wens geuit om een besluit te nemen over fractieondersteuning door fractieopvolging. De wens van deze fracties wordt nader geduid en in perspectief van onze bestuurlijke constellatie geplaatst. Duurzaamheidsparagraaf: Nee Begrotingsaspecten: Nee AB Voorstel: In het kader van het verzoek van de kleine fracties binnen het algemeen bestuur te kiezen voor het voortzetten van de huidige werkwijze danwel de commissievergaderingen op verschillende tijdstippen plannen. Bijlagen: Nee Ter inzage (bestuursnet): Nee Onderwerp(en): Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur: 1

2 Inleiding Na het aantreden van het algemeen bestuur, is door vertegenwoordigers van een aantal kleine fracties de wens uitgesproken om steun waar het gaat om het voorbereiden (informatieverwerving en meningsvorming) van vergaderingen en deelnemen in de commissies. Deze wens is door de kleine fracties (AWP, VVD, 50Plus en geborgd natuur) uitgewerkt in een voorstel om elke één- of tweemansfractie de mogelijkheid te bieden om één of twee fractie (op) volgers in te zetten. Voorstel kleine fracties Voornoemde fractie ondersteuning/opvolging zou, volgens genoemde fracties onder de volgende voorwaarden gerealiseerd kunnen worden. 1. Elke éénmansfractie heeft het recht om twee fractie (op) opvolgers aan te wijzen 2. Elke tweemansfractie heeft het recht om één fractie (op) volger aan te wijzen. 3. Het bedoelde in punt 1 of 2 geldt niet voor fracties die een lijstverbinding zijn aangegaan en gezamenlijk uitkomen boven drie of meer vast DB/AB-leden. 4. Als fractie (op) volger (s), als bedoeld onder 1 en 2, kunnen fungeren: a. personen die bij de laatste verkiezingen voor het waterschap Hunze en Aa s op de kandidatenlijst hebben gestaan; b. personen die zijn voorgedragen door het VBE, de Kamer van Koophandel of LTO-noord. 5. Fractie (op) volgers worden gekozen aan de hand van hun plaats op de kandidatenlijst. 6. Fractie (op) volgers worden benoemd door de voorzitter op voordracht van de fractie. 7. Fractie (op) volgers worden benoemd voor de zittingstermijn van het algemeen bestuur. 8. Fractie (op) volgers dienen de Gedragscode van het waterschap Hunze en Aa s te ondertekenen en dienen hun nevenfuncties vooraf te melden. 9. Functies als genoemd in artikel 31, eerste lid, van de Waterschapswet zijn onverenigbaar met het fractie (op) volgerschap. Fractie (op) volgers dienen zich te onthouden van werkzaamheden als bedoeld in artikel 33, eerste lid, van de Waterschapswet. 10. Een fractie (op) volger mag commissievergaderingen, themabijeenkomsten, workshops en excursies bijwonen. Hierbij mag hij het woord voeren namens zijn fractie. 11. Elke fractie (op)volger als bedoeld onder 1, en 2 ontvangt een vaste onkostenvergoeding van 1.500,- per jaar. Huidige gang van zaken Het algemeen bestuur heeft overeenkomstig het bepaalde in de Waterschapswet een besluitvormende, controlerende en sturende rol. Om deze rollen gestalte te geven is betrokkenheid van het algemeen bestuur van groot belang. Om aan de sturende rol inhoud te geven en de betrokkenheid te vergroten, is betrekken van het algemeen bestuur, bij de beleidsvoorbereiding een voorwaarde. Het algemeen bestuur heeft hiervoor in 2001 gekozen voor het instrument commissies, naast themabijeenkomsten en excursies. 2

3 Het algemeen bestuur heeft toen de beslissing om over te gaan tot het instellen van commissie afhankelijk gesteld van het doel dat met het instellen van commissies wordt beoogd en de uitgangspunten die worden gehanteerd. Dit is door de opeenvolgende besturen steeds bevestigd en gecontinueerd. Doel: - De bestuurlijke organisatie dient zodanig vorm te zijn gegeven dat het algemeen bestuur wordt betrokken bij de beleidsvoorbereiding om aan zijn besluitvormende, controlerende en sturende rol vorm te kunnen geven; - De leden van het algemeen bestuur moeten maximaal inzicht krijgen in de achtergronden van voorliggende voorstellen, met andere woorden: kennisvergroting. Uitgangspunten: - Het waterschap is een functionele democratie; - De uitoefening van taken en taakonderdelen is gericht op watersysteembeheer; - In vergelijking met provincie en gemeente, is het takenpakket van het waterschap beperkt; - Vormen van de commissies passend bij de hoofdstructuur van de organisatie van het waterschap. Status en werkwijze Zoals hiervoor aangegeven dienen de commissies met name om kennis te vergaren en te vergroten waar het gaat om voorstellen waarover in het algemeen bestuur een beslissing moet worden genomen. De commissies hebben geen besluitvormende, controlerende of sturende status. Van hetgeen wordt gewisseld in de commissievergaderingen wordt een verslag gemaakt en wordt per onderwerp aangegeven wat de betreffende commissie van de inhoud van het voorstel vindt, de zogenaamde bevindingen. De verslagen gaan naar alle leden van het algemeen bestuur waardoor alle AB-leden optimaal kennis kunnen nemen van hetgeen is toegelicht en het vergoten van kennis zich over het volledige AB verspreid en met maximaal geïnformeerde AB-leden in de AB-vergadering kan worden beraadslaagd en besluitvorming kan plaatsvinden. De commissies zijn openbaar dat wil zeggen dat iedereen welkom is om de vergaderingen bij te wonen. Ook voorziet het reglement in de mogelijkheid voor een ieder om in de commissievergaderingen in te spreken op een punt dat op de agenda staat. Onze commissies worden bij voorkeur samengesteld naar interesse, betrokkenheid, deskundigheid en ervaring. Daarnaast worden de partijen evenredig verdeeld over de commissies. De ervaring heeft hierbij geleerd dat de kleine partijen aansluiting vinden bij de grotere partijen (PvdD en PvdA, CU en CDA en AWP bij geborgd ongebouwd) Hiermee is bij ons een bestuurlijke constellaties gecreëerd die wezenlijk anders is dan die bij de provincie, gemeente of een aantal andere waterschappen. De commissies in de hiervoor genoemde volksvertegenwoordigingen hebben meestal een adviserende rol, waarbij meningen worden gevormd en kan worden gestemd. Hierdoor spelen er meteen politiek-bestuurlijke aspecten mee en is aanwezigheid van alle fracties in de commissies wenselijk. Met ander woorden: de status van dergelijke commissies is formeel van aard. Hier is ook sprake van fractievertegenwoordiging in plaats van opvolging. Deze vertegenwoordigers (soms medewerkers van fracties, soms lijstopvolgers) leggen, zoals reguliere staten- en gemeenteraadsleden de eed danwel de verklaring en belofte af. 3

4 Fractieondersteuning/opvolging of vertegenwoordiging; de varianten De Waterschapswet kent het begrip fractie (s) niet, maar gaat onder andere in artikel 14 wel uit van het bestaan van de in het algemeen bestuur vertegenwoordigde categorieën van belanghebbenden. In navolging van vertegenwoordigende lichamen van algemeen bestuur ligt het in de rede ook bij waterschapsbesturen te spreken van fracties. In de decentrale volksvertegenwoordiging is op allerlei manieren vorm en inhoud gegeven aan fractieondersteuning. De meest gangbare vorm is dat aan fracties financiële middelen ter beschikking worden gesteld, waaruit fractiemedewerkers kunnen worden aangesteld. Soms zijn dat medewerkers die extern worden aangetrokken, maar het komt ook voor dat wordt geput uit lijstopvolgers die niet zijn gekozen, maar op deze manier nauw bij het fractiewerk worden betrokken. In sommige decentrale volksvertegenwoordigingen wordt aan deze fractiemedewerker/opvolger de mogelijkheid gegeven om delen van de taak van de volksvertegenwoordiger over te nemen. Vooral kleine fracties zijn vaak niet in staat om alle commissievergaderingen te bezoeken en dan staan reglementen van orde soms toe dat fracties medewerkers of lijstopvolgers mogen afvaardigen die aan de beraadslaging en stemming deel kunnen nemen. Nog weer een stap verder is het indien zogenaamde fractievertegenwoordigers worden aangesteld met een positie die in menig opzicht lijkt op die van statenlid of raadslid. Deze fractievertegenwoordigers leggen de eed danwel de verklaring en belofte af en zij oefenen hun functie uit op een wijze die veel gelijkenis vertoont met die van andere staten- en raadsleden. Onze kleine fracties gaan in hun voorstel uit van fractieondersteuning door fractieopvolging. Overwegingen bij het voorstel van de kleine fracties De reden dat de kleine fracties voorstellen om tot fractieopvolging te komen is dat ze zich willen laten bijstaan voor zover het gaat om informatieverwerving en meningsvorming. Fractieondersteuners helpen de fractie bij de voorbereiding van vergaderingen en zouden moeten kunnen deelnemen aan commissievergaderingen en thematische vergaderingen en daadwerkelijk het woord voeren. Gerefereerd wordt hierbij aan de mogelijkheden die hiervoor ook door gemeenten, provincies en andere waterschappen wordt geboden. Dit laatste is voor ons waterschap minder relevant omdat, waar het om waterschappen gaat deze qua bestuurlijke cultuur en constellatie niet vergelijkbaar zijn. Gekeken moet worden naar het doel dat de kleine fracties met hun voorstel voor ogen hebben. Hierbij is het verzoek om steun niet vreemd. Gelet op alle voorgaande bestuursperioden leert de ervaring dat aan een dergelijke wens tegemoet kan worden gekomen door aansluiting te zoeken bij andere fracties. Dit is, gelet op de aard, status en werkwijze van de commissies goed te verdedigen. Daarbij moet ook de zachte kant niet uit het oog worden verloren. Bij een optimaal functioneren van het algemeen bestuur is een goede onderlinge relatie en sfeer van bijzonder belang. Dit komt de besluitvorming ten goede. Hier werkt een constellatie zoals wij die hebben aan mee en ondersteund dit. Daarnaast zijn de themabijeenkomsten en excursies van belang om naast het werk dat hierin wordt verricht ook elkaar te leren kennen en als team te functioneren. Indien hier aan mensen van buiten worden betrokken dan wordt afbreuk gedaan aan dit streven. 4

5 Om echter aan de wens van de kleine fracties te kunnen voldoen zijn naast fractieopvolging andere opties mogelijk. Deze opties komen tegemoet aan de wens van de fracties en doen geen afbreuk aan de bestuurscultuur. - Het voorzetten van de huidige werkwijze in casu aansluiting van kleine fracties bij andere fracties. Beginnen om uur (08.30) met de plenaire informatieve bijeenkomst, vervolgens vinden de commissievergaderingen gelijktijdig om uur plaats. - Het plannen van de commissievergaderingen op verschillende tijdstippen. Beginnen van uur met de commissie FAZ, om uur de plenaire informatieve bijeenkomst, van uur de commissie VVSW en van de commissie BPP. NB. De Auditcommissie vergadert twee keer per jaar. Op die momenten worden er geen plenaire bijeenkomsten gepland. Als de commissievergaderingen op verschillende tijdstippen worden gepland is iedere fractie in staat om deze bij te wonen. Bijkomend voordeel is overigens dat het voor de pers en onze ingelanden ook mogelijk is om alle commissies te bezoeken. Juridische en financiële aspecten Indien voor fractieondersteuning door fractieopvolging wordt gekozen moet het reglement van orde voor het algemeen bestuur en het reglement van orde voor de commissies aangepast. De Waterschapswet voorziet alleen in een vergoeding voor leden van het algemeen bestuur. Het is mogelijk om fractieondersteuning te geven op basis van artikel 4:21 van de Algemene wet bestuursrecht. Dit wordt dan mogelijk gemaakt in de vorm van subsidieverstrekking. De subsidie heeft de vorm van verrekening achteraf op basis van reële declaraties. De basis voor fractieondersteuning moet een verordening zijn waarin de ondersteuning geregeld is. In deze verordening moet beschreven worden wat wel en wat niet voor vergoeding in aanmerking komt. De ervaring bij gemeenten leert dat het nogal eens voorkomt dat bedragen terugbetaald moeten worden. De ondersteuning wordt in de praktijk een verhoging van de toelage van de volksvertegenwoordiger of geld vloeit in de partijklas zonder specificatie van werkzaamheden. Voorstel In het kader van het verzoek van de kleine fracties binnen het algemeen bestuur te kiezen voor het voortzetten van de huidige werkwijze danwel de commissievergaderingen op verschillende tijdstippen plannen. namens het dagelijks bestuur, Harm Küpers secretaris-directeur Alfred van Hall dijkgraaf 5