AB: Ja Opdrachtgever: Henk Wolven

Transcriptie

1 Onderwerp: Tariefdifferentiatie watersysteemheffing Nummer: Bestuursstukken\1077 Agendapunt: 6 DB: Ja BPP: Nee Workflow Opsteller: Eenje van Wijngaarden, Financiële en Algemene Zaken FAZ: Ja Opdrachtgever: Henk Wolven VVSW: Nee Portefeuillehouder: Jakob Bartelds AB: Ja Ondersteuning van de afdeling: Technisch Juridisch Financieel Staf Communicatie Externe betrokkenen: Reden: N.v.t. Samenvatting: Na het invoeren van de Waterschapswet in 2009 bleek dat de waarde ongebouwd sterk wordt beïnvloed door de waarde van de aanwezige infrastructuur zoals wegen en spoorlijnen. Het belastingtarief voor ongebouwd werd hierdoor hoger dan verwacht. Om deze weeffout binnen de categorie ongebouwd op te lossen kan het waterschap ervoor kiezen eigenaren van wegen een hoger belastingtarief in rekening te brengen. Voorgesteld wordt om hiervoor te kiezen. Duurzaamheidsparagraaf: Nee AB Voorstel: - In afwachting van de definitieve wijziging van het belastingstelsel te besluiten tot een tariefdifferentiatie van 100% voor wegen en de kostentoedelingsverordening in deze zin te wijzigen; - In een bestuurlijk overleg met de betrokken provincies en gemeenten dit besluit nader toe te lichten. Bijlagen: Nee Ter inzage (bestuursnet): Nee Onderwerp(en): 1

2 Besluit/opmerkingen bestuur: Paraaf secretaris-directeur: 2

3 Inleiding Bij het opstellen van een nieuw kostentoedelingsverordening in 2008 bleek dat de waarde ongebouwd sterk wordt beïnvloed door de waarde van de aanwezige infrastructuur zoals wegen en spoorlijnen. Voor deze zogenaamde weeffout is aandacht gevraagd bij de staatssecretaris van IM. Op voorstel van de Unie van waterschappen heeft de staatssecretaris een wetswijziging voorbereid. Voorgeschiedenis Als onderdeel van de nieuwe Waterschapswet is in 2009 een nieuw belastingstelsel ingevoerd. Kenmerkend voor het nieuwe stelsel is een vereenvoudiging; minder belastingsoorten en een vaste berekening van de kostentoedeling volgens de methode Delfland. Voor uitzonderingen kan een afwijkend belastingtarief worden ingesteld, door tarieven te differentiëren. In 2008 heeft het vorige bestuur besloten in zijn algemeenheid geen tariefdifferentiatie toe te passen. Alleen voor een klein buitendijks gebied op het haventerrein in Delfzijl is een differentiatie ingesteld. Iedereen heeft immers baat bij de werkzaamheden van het waterschap, de een wat meer dan de ander, solidariteit is echter het leidend principe. Daarom zag het vorige bestuur geen aanleiding verschillende tarieven in te stellen. Huidige situatie Bij het daadwerkelijk toepassen van het nieuwe belastingstelsel kwam een weeffout aan het licht bij de berekening van het kostenaandeel voor ongebouwd. Het kostenaandeel van ongebouwd wordt voor een belangrijk deel bepaald door de hoge waarde van het aantal hectares ten behoeve van wegen en spoorwegen. De waarde van deze infrastructuur bleek hoger uit te vallen dan vooraf was voorzien. Hierdoor is bij een aantal waterschappen een forse stijging van het tarief voor ongebouwd opgetreden. Ook bij ons waterschap is het tarief een aantal euro s hoger uitgevallen dan aanvankelijk werd verwacht. De Unie van Waterschappen heeft voorstellen ontwikkeld om deze weeffout te corrigeren. Deze voorstellen zijn eind 2011 ingediend bij de staatssecretaris van IM. Hierbij is de wens uitgesproken de voorstellen per 1 januari 2014 in te laten gaan, zo mogelijk zelfs per 1 januari De staatssecretaris heeft daarop een begin gemaakt met het wetgevingsproces. Inmiddels is het kabinet Rutte gevallen, controversiële onderwerpen zullen niet meer door de Kamer in behandeling worden genomen. Ook de voorstellen tot wijziging van de waterschapsbelastingen zullen daarom worden aangehouden. De kans bestaat dat een volgend kabinet het nu voorbereide wetsvoorstel niet opnieuw zal agenderen en dat er compleet andere voorstellen zullen worden ontwikkeld om de waterschapsbelastingen te vereenvoudigen. Het is daarom nu niet te voorzien of de nu aan te brengen wijzigingen in onze belastingsystematiek toekomstbestendig zullen zijn. Het voornemen van de staatssecretaris was de bestaande mogelijkheid om tariefdifferentiatie voor wegen toe te passen verder te verruimen. Nu is het al wettelijk mogelijk eigenaren van wegen een 100% hoger tarief in rekening te brengen. In het nog niet gepubliceerde voorstel van de 3

4 staatssecretaris wordt de mogelijkheid gecreëerd het tarief voor wegen op maximaal 400% van het tarief ongebouwd te stellen. Door het instellen van deze tariefdifferentiatie verandert alleen het tarief voor ongebouwd. Het tarief voor ingezetenen, gebouwd en natuur wijzigt niet. De weeffout bij Hunze en Aa s De gevolgen van de weeffout worden met name als knelpunt ervaren in die waterschappen met een dicht wegen- en spoorwegennet. Grootschalige projecten als de aanleg van de HSL en de aanpassing van rijkswegen hebben het effect op de totale waarde ongebouwd verder vergroot. Hoewel het waterschap Hunze en Aa s een minder dichte infrastructuur kent dan sommige waterschappen in het westen van het land wordt het aandeel van de (spoor)wegen ook in de tarieven ongebouwd bij ons waterschap gevoeld. Door de wegen zwaarder te belasten zal het belastingtarief voor het overig ongebouwd dalen en meer in lijn komen met de in 2008 uitgesproken verwachtingen. Daarom wordt voorgesteld vanaf het belastingjaar 2013 van de wettelijke mogelijkheid van tariefdifferentiatie voor wegen gebruik te maken. Op basis van gegevens van de meerjarenraming en het aantal hectares wegen uit de vorige kostentoedeling is een berekening gemaakt van de tarieven voor ongebouwd in 2013 bij verschillende differentiaties. Zolang de wet niet is gewijzigd is alleen de tariefdifferentiatie van 100% een reële optie. De overige percentages zijn slechts een indicatie voor een mogelijk verdere toekomst. Basis % 200% 300% 400% Eigenaren wegen 51,03 93,38 129,59 160,92 188,27 Overig ongebouwd 51,03 47,11 43,76 40,86 38,33 Buitendijks 13,39 12,41 11,57 10,85 10,22 Een tariefdifferentiatie betekent dat binnen de categorie ongebouwd de te betalen waterschapsbelasting anders wordt verdeeld. De tabel hieronder geeft het aandeel weer van diverse eigenaren binnen ongebouwd bij verschillende percentages differentiatie voor wegen. Vooral de medeoverheden rijk, provincies en gemeenten zullen een hogere aanslag waterschapsbelastingen krijgen. Basis % 200% 300% 400% Eigenaren wegen Overig ongebouwd Buitendijks Bij de voorbereiding van de wetswijziging was landelijk bestuurlijk overleg voorzien met het IPO en de VNG. Nu tariefdifferentiatie voor wegen regionaal maatwerk wordt binnen de nu bestaande wetgeving is het wenselijk deze aangelegenheid dan ook op regionaal niveau met de betrokken provincies en gemeenten te bespreken. Ook in het kader van samenwerken in de waterketen wordt regelmatig overleg gevoerd met deze partijen. Duidelijk moet zijn dat de wijziging in onze belastingheffing om de weeffout te compenseren los staat van onze sterke wens om te komen tot samenwerking in de keten. 4

5 Procedure Voor het toepassen van tariefdifferentiatie moet de kostentoedelingsverordening worden aangepast. Deze verordening moet als concept ter inzage worden gelegd; het hele traject om de verordening aan te passen neemt minimaal drie a vier maanden in beslag. Om er voor te zorgen dat per 1 januari 2013 een aangepaste kostentoedelingsverordening geldt, zal het volgende tijdpad in acht genomen moeten worden. Vaststellen concept kostentoedelingsverordening door Juli / augustus dagelijks bestuur Concept kostentoedelingsverordening ter inzage 14 augustus 2012 Einde ter inzage legging 25 september 2012 Vaststellen door dagelijks bestuur 8 oktober 2012 Behandelen in commissies 31 oktober 2012 Vaststellen door AB 21 november 2012 Voorstel - In afwachting van de definitieve wijziging van het belastingstelsel te besluiten tot een tariefdifferentiatie van 100% voor wegen en de kostentoedelingsverordening in deze zin te wijzigen; - In een bestuurlijk overleg met de betrokken provincies en gemeenten dit besluit nader toe te lichten. namens het dagelijks bestuur, Harm Küpers secretaris-directeur Alfred van Hall dijkgraaf 5