De (waan)zin van innoveren:) Onderliggende processen bij onderwijsinnovatie

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De (waan)zin van innoveren:) Onderliggende processen bij onderwijsinnovatie"

Fien Moens
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De (waan)zin van innoveren:) Onderliggende processen bij onderwijsinnovatie

2 WAT gebeurt er op dit moment? deep learning Engels voor kleuters leerateliers makerspace evidence-based STEAM science, technology, engeneering, arts & math

3 Everything starts with a why Waartoe dient ons onderwijs? Normatief vraagstuk The Golden Circle (Sinek, 2009)

4 Everything starts with a WHY Wenselijk Effectief Goed onderwijs en de cultuur van het meten(biesta, 2012)

5 Waarom? vragen #Onderwijsvraag 1 Waarom lange zomervakanties? Operation Education (Boonstra, 2017)

Waarom? antwoorden De lange zomervakantie is ontstaan uit het landbouwverlof en was dus oorspronkelijk een vrije periode om te kunnen helpen op het land en met de oogst.

6 Waarom? antwoorden De lange zomervakantie is ontstaan uit het landbouwverlof en was dus oorspronkelijk een vrije periode om te kunnen helpen op het land en met de oogst. In de leerplichtwet van 1900 is opgenomen dat er maximaal zes weken verlof toegestaan was ten behoeve van werkzaamheden in of voor bedrijven van landbouw, tuinbouw, boschbouw, veehouderij of veenderij. Lange zomervakanties zijn een wereldwijs verschijnsel de duur in verschillende landen loopt uiteen van 6 tot 14 weken. VOORDELEN: tijd voor ontspanning en andere vormen van ontwikkeling NADELEN: summer learning loss, hoge werkdruk docenten ivm toetsing aan einde van periode, hoge vakantieprijzen in hoogseizoen. Operation Education (Boonstra, 2017)

7 Waarom? vragen #Onderwijsvraag 9 Waarom geven we cijfers? Operation Education (Boonstra, 2017)

Waarom? antwoorden We weten niet precies waar het cijfersysteem in het onderwijs vandaan komt. We weten dat tamelijk lang de cijfers 1 t/m 5 werden gehanteerd. Later werd dit 1 t/m 10.

8 Waarom? antwoorden We weten niet precies waar het cijfersysteem in het onderwijs vandaan komt. We weten dat tamelijk lang de cijfers 1 t/m 5 werden gehanteerd. Later werd dit 1 t/m 10. In de negentiende en een deel van de twintigste eeuw was er geen uniform systeem in de cijferschaal voor rapporten. Op een school in Zwolle werd een cijferschaal van 1 t/m 12 gehanteerd. De pedagoog Jan Geluk hield in 1881 een pleidooi voor woorden in plaats van cijfers omdat de cijfers door leerlingen en ouders toch in woorden vertaald zouden worden. VOORDELEN: cijfers zijn kwantitatieve data die het meten van onderwijs mogelijk maken NADELEN: Veel focus op het rendement (eindresultaten) beïnvloedt prestaties van leerlingen nauwelijks. Prestatiedruk. Fixed mindset. Extrinsieke motivatie leerlingen. Teaching to the test. Operation Education (Boonstra, 2017)

9 Waarom? vragen #Onderwijsvraag 10 Waarom geven we huiswerk? Operation Education (Boonstra, 2017)

10 Waarom? antwoorden Huiswerk vond zijn oorsprong in de 2 e helft van de 19 e eeuw toen nieuwe schoolvormen zoals de HBS ontstonden. Ook op de lagere school werd in die tijd huiswerk gegeven aan de oudere kinderen. Huiswerk was een manier om ouders te informeren over de opvoeding en de ontwikkeling op school. Huiswerk werd gegeven als middel ter bevestiging van het vroeger geleerde. VOORDELEN: leerlingen onthouden en begrijpen leerstof beter indien er rekening wordt gehouden met de leeftijd van de leerling, de duur van het huiswerk en er sprake is van feedback en support van de leerkracht/ ouders. NADELEN: vergroten van ongelijke kansen omdat bepaalde kinderen te weinig ondersteuning van thuis krijgen. Emotionele vermoeidheid, stress. Te veel huiswerk werkt motivatie-verlagend voor leren. Operation Education (Boonstra, 2017)

11 HOW do we do that? Hoe kun je een innovatie laten landen binnen de bestaande cultuur van een school? Hoe krijg je collega s mee? Hoe maak je een veranderingsproces duurzaam? The Golden Circle (Sinek, 2009)

filosofieën (gedocumenteerd) Onderliggende basisveronderstellingen Onbewuste als vanzelfsprekende aangenomen

12 Cultuur hebben we die? Hoe kun je een innovatie laten landen binnen de bestaande cultuur van een school? Artefacten Zichtbaar op de werkvloer (moeilijk te onderkennen) Beleden waarden Strategieën, doelstellingen, filosofieën (gedocumenteerd) Onderliggende basisveronderstellingen Onbewuste als vanzelfsprekende aangenomen overtuigingen, percepties, gedachten en gevoelens (uiteindelijke bronnen van waarden en handelen) Cultuurniveaus, Schein (1999)

13 Cultuur. Hebben we die? laag hoog Flexibiliteit Familiecultuur Adhocratie Apple Gericht op goede interne verhouding, flexibel, zorg voor personeel en Klantgevoeligheid Gericht op externe positionering, gekoppeld aan een grote mate van flexibiliteit en individualiteit. Succes door samenwerking Succes door creatie Hiërarchiecultuur Marktcultuur De overheid Gericht op zorg voor goede verhoudingen, stabiliteit en beheersbaarheid. Succes door controle Gericht op externe positionering, stabiliteit en Beheersbaarheid Succes door te concurreren intern Oriëntatie extern Het OCAI-model (Cameron & Quinn)

14 Adoptie van een verandering Hoe krijg je collega s mee? Vijf stappen van het innovatie-besluitvormingsproces, Rogers (2003)

15 Adoptiesnelheid diffusieproces in een sociaal systeem, Rogers (2003)

16 Red monkey Hoe maak je een veranderingsproces duurzaam? My organisation is a jungle, Staes (2009)

17 Timing is key

18 WAT helpt? Verken onderliggende basisverondestellingen binnen je team. Ga in gesprek op zoek naar het waarom voordat er wordt nagedacht over hoe en wat. Zoek binnen je team naar early adopters. Dit zijn de ambassadeurs van de vernieuwing. Think big, act small. Zet proeftuintjes uit. Durf fouten te maken!

Vergelijkbare documenten

IN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen

IN DE LUWTE OF IN DE WIND? Reflecties op ontwikkeling van scholen 1 OPZET Regelluw met welk doel? Onderwijskwaliteit: wie bepaalt dat? Naar scholen als lerende organisaties Condities: Een visie op innovatie