Het Regina Caelilyceum. Workshop 7 Leerlingen met leerproblemen VVKSO 1

Transcriptie

1 Begeleiden van leerlingen met leerproblemen: tussen draagvlak en draaglast Regina Caelilyceum, Dilbeek Ann Deleenheer en Peter Op t Eynde met medewerking van Katrien Moonen 2 Het Regina Caelilyceum Een ASO-school in de rand rond Brussel 1011 leerlingen, allen gekleed in blauw en wit 120 leerkrachten 2 leerlingenbegeleiders 3 VVKSO 1

2 4 Leerlingenbegeleiding op RC Inzetten op sterktes vs. inzetten op tekort ( Gericht werken aan niveau en zelfredzaamheid Elke leerling zo goed mogelijk begeleiden in zijn ontwikkeling 5 Uitdagingen voor de leerlingenbegeleiding op RC De groeiende heterogeniteit van de leerlingenpopulatie De toenemende zorgvraag De spanning tussen bepamperen en uitdagen Het draagvlak bij en de draagkracht van het schoolteam 6 VVKSO 2

3 Gericht inzetten op begeleiding De leerkracht centraal de klassenleraar en de WGK s het contact met ouders en de oudercontacten het leerlingvolgdossier Een laagdrempelig Trefpunt Het wekelijkse leerlingenoverleg (directie, leerlingenbegeleider, coördinator en CLB) gevoed door het leerlingvolgsysteem 7 Verankering in het schoolbeleid Inzetten op professionalisering en ondersteuning van (klassen)leraren Investeren in een uitgebouwd Trefpunt In overleg met klassenraden en schoolteam duidelijke afspraken maken rond aanpak Maatregelen voor allen als het kan, voor enkelen als het moet Gedragen en gestuurd vanuit het directieteam 8 Leerlingen met leerproblemen op RC - concreet Aantal lln stoornis dyslexie dyscalculie AD(H)D ASS comm VVKSO 3

4 Sticordimaatregelen op onze school Afspraken tussen de school en leerlingen met leerstoornissen en hun ouders Bespreking op kennismakingsklassenraden in oktober Vertaald in werkdocumenten naar vakleerkrachten Uiteindelijke doel: zelfredzaamheid verhogen 10 Procedure sticordimaatregelen Twee mogelijkheden: 1. Een leerling dient zich aan met een attest (in de meeste gevallen) 2. Een leerling dient zich aan zonder attest 11 Leerstoornis met attest 1. Aanvraagformulier in te vullen door de leerling (september) 2. Kennismakingsklassenraden: goedkeuring van maatregelen (oktober) 3. Verwerking in overeenkomst 4. Overeenkomst blijft geldig tot kennismakingsklassenraad van het daarop volgende schooljaar 12 VVKSO 4

5 Leerstoornis zonder attest Melding via klassenraad, ouders, leerling, vakleerkracht Toestemming ouders voor verder onderzoek Consult van vakleerkrachten door CLB via signalisatielijst Intake tussen leerling en CLB Indien nodig: verder onderzoek Stoornis: dyslexie: attest uitgeschreven door CLB AD(H)D : doorverwijzing door CLB Mits toestemming ouders: communicatie naar de school en opstart sticordi maatregelen 13 De maatregelen onder de loep Wederzijds engagement Stimuleren zelfredzaamheid (via ICT, laptopgebruik) Basis Zit Stil Haalbaarheid Onderscheid tussen maatregelen voor iedereen en individuele maatregelen 14 Voorbeeld van aanvraag 15 VVKSO 5

6 16 Voorbeeld van overeenkomst 17 Een hele weg afgelegd en nog te gaan. Gebruik van laptop: zelfredzaamheid stimuleren Extra tijd proces hierbij bewandeld op school: van 10% meer tijd, naar 20% meer tijd van S-vragen naar voor iedereen kortere examens Weerstand spelfouten, werkwoordsfouten, vakjargon Buddy: zelfredzaamheid in 3de graad 18 VVKSO 6

7 Praktische tips Tijdrovende inventaris eerste trimester veel verschillende leerlingen, veel maatregelen te onthouden door betrokken vakleerkrachten leerlingenvolgsysteem: maatregelen per leerling vermeld matrix per jaar: met inventaris maatregelen VVKSO 7

8 Praktische tips Examens mondelinge toelichting, extra pauze: sticordiklas: toezichtbeurten in schoolorganisatie opnemen 22 knelpunten School beleid en leerlingenbegeleiding klas leerkrachten leerlingen Ouders CLB 23 Knelpunten op schoolniveau Schoolbeleid beleidsmaatregelen niet altijd sterk verbonden met visie op zorg Leerlingenbegeleiding soms teveel bezig met praktische organisatie, te weinig met verwerkingsproces bij diagnose 24 VVKSO 8

9 Knelpunten op klasniveau Grote klassen intensere opvolging leerkracht niet vanzelfsprekend Grote heterogeniteit veel leerlingen met verschillende zorgen oplossing : Een aantal maatregelen voor iedereen van toepassing, inzetten op aanpak van leerlingen, inzetten van maatregelen die voor alle leerlingen een gunstig effect hebben (bv. alle examens in Verdana 12 afdrukken) Groepsdynamica Bij AD(H)D: soms grote impact op het groepsgebeuren 25 Knelpunten bij (vak)leerkrachten Weerstand gevoel van betutteling leerlingen i.p.v. versterking zelfredzaamheid perceptie van leerlingenbegeleiding als advocaat van de leerlingen voelen zich niet steeds deskundig met betrekking tot bepaalde problematiek arbeidsintensief Spanning tussen leerplanvereisten en begeleidingsmaatregelen Moeilijkheden om begeleiding te integreren in aanpak gehele klasgroep 26 Hoe gaan we hiermee om? Problemen bespreekbaar maken Mee nadenken over praktische oplossingen en ondersteuning hierbij bieden Boekjes met uitleg over problematieken ter beschikking houden Externe professionals uitnodigen op ouderavonden of personeelsvergadering om echt te kunnen bemeesteren op groepsniveau. 27 VVKSO 9

10 Knelpunten bij leerlingen basisstudievaardigheden vaak onvoldoende aanwezig meer inzetten op basisstudievaardigheden voor alle leerlingen via klassenlerarenmomenten leerlijn plannen, organiseren, schematiseren en structureren uitwerken vakoverschrijdende samenwerking uitbouwen 28 Knelpunten bij ouders en CLB Ouders ouders die geen diagnose wensen hoge verwachtingen school ter verantwoording (beroepsprocedure) CLB tijdsgebrek voor testings beroepsgeheim 29 Onze slechte leerlingen komen nooit alleen naar school. Er komt een ui de klas binnen: een aantal lagen verdriet, angst, ongerustheid, rancune, boosheid, en dat alles tegen de achtergrond van een verleden vol schaamte, een heden dat weinig goeds te bieden heeft, en een verloren toekomst. Zie ze komen, met hun lichamen in wording. 30 VVKSO 10

11 De les kan pas beginnen als de last op de grond staat en de ui gepeld is. Het is moeilijk uit te leggen, maar één enkele blik of een vriendelijk woord volstaan vaak al, een woord van een vertrouwenwekkende, stabiele volwassene waar je van op aan kunt. (uit D. Pennac, Schoolpijn, p ) 31 VVKSO 11