DE BETEKENISVOLLE ACTIVITEITEN METHODE IN DE PRAKTIJK ELKAAR LEREN KENNEN EN DOELEN BEPALEN

Transcriptie

1 DE BETEKENISVOLLE ACTIVITEITEN METHODE IN DE PRAKTIJK ELKAAR LEREN KENNEN EN DOELEN BEPALEN Patricia De Vriendt

2 Inhoud en doelen van de workshop Cruciaal in de BAM is elkaar leren kennen en in overleg doelen en prioriteiten bepalen voor de betekenisvolle activiteiten in het dagelijkse leven van het WZC. In de praktijk zijn we evenwel nog wat op zoek naar tools om dit te realiseren. In deze workshop zoomen we concreet in op het BAM-protocol en gaan we er mee aan de slag. 2

3 De betekenisvolle activiteitenmethode Geïndividualiseerde aanpak Stap-voor-stap Bewoners en zorgverleners samen Eén-op-één dialoog Bewoner = actieve rol Zorgverlener = coach Multidisciplinaire aanpak Zaak van iedereen 3

4 Stap 1 Wie is de bewoner? Welke activiteiten zijn betekenisvol? Noden en mogelijkheden. Stap 2 Mentaal beeld van de activiteit. In gezamenlijk overleg doelen bepalen. Stap 4 Stil staan bij wat gerealiseerd werd en hoe het werd aangepakt Stap 3 Activiteiten uitvoeren. 4

5 Start bij eerste stap, geeft cruciale informatie, en zo verder. Maar BAM is niet klaar bij de laatste stap Evaluatie: ga terug naar vorige stap BAM is dynamisch van aard Activiteiten kunnen doorheen de tijd veranderen BAM leeft en eindigt nooit Continue aanpak Niet iets éénmalig Na enige tijd ervaring, draagt een zorgverlener dit mee in de dagelijkse zorg en begeleiding van bewoners 5

6 Deze workshop Stap 1 Wie bent U? Wie zijn wij? Gesprek over levenskwaliteit Dagelijkse activiteiten, gewoontes, routines, dagverloop Wensen Prioriteiten Belemmeringen en bevorderende factoren Stap 2 Selectie één activiteit Exploreren activiteit om tot mentale beeld te komen 6

7 BAM-protocol Eén exemplaar gekregen vandaag Achteraan boek te raadplegen Gratis te downloaden op website Aan te kopen bij uitgeverij Politeia 7

8 Wat is belangrijk in de BAM Open interviewtechniek Vertel eens over een gewone dag voor u En dan dieper ingaan op wat de persoon vertelt, Wat willen we bijhouden: Welke activiteiten zijn relevant voor de persoon Als ze niet meer lukken, wat is de mate en de reden van de beperking. Welke zijn belangrijk om aan te werken (prioriteren) Wat is de betekenis van de activiteit voor de bewoners? Hoe betekenisvol en belangrijk is dit 8 14/09/2018 PWO doelbepaling eerste lijn

9 9 Stap 1: Elkaar leren kennen

10 Deze workshop Stap 1 Wie bent U? Wie zijn wij? Gesprek over levenskwaliteit Dagverloop en activiteiten: gewoontes, routines, wensen Prioriteiten Belemmeringen en bevorderende factoren Stap 2 Selectie één activiteit Exploreren activiteit om tot mentale beeld te komen 10

11 ELKAAR leren kennen Wie is de bewoner en Waar staat die voor? Wie zijn de zorgverleners en waar staat het WZC voor? 11 Studie bachelorproef Shared decision Making Lara Vanham

12 Eén krachtige vraag. 12

13 Wie is de bewoner? Laat de bewoner over zichzelf vertellen Van waar bent U? Wat deed u? Open vragen Waar bent u goed in? Hoe blijft u graag actief? Wat is belangrijk voor u? 13 Occupational Performance History (OPHI)

14 Waarvoor staat het WZC? Wat heeft het te bieden? 14

15 Oefening: unique selling point 15

16 Deze workshop Stap 1 Wie bent U? Wie zijn wij? Gesprek over levenskwaliteit Dagverloop en activiteiten: gewoontes, routines, wensen Prioriteiten Belemmeringen en bevorderende factoren Stap 2 Selectie één activiteit Exploreren activiteit om tot mentale beeld te komen 16

17 Levenskwaliteit

18 Multidimensionele schalen Qualidem (Ettema et al., 2005) (dementie) Unidimensionele schalen Bv Anamnestic Comparative Self-Assessment (ACSA) (Bernheim & Theuns, 1999) Soorten schalen

19 Meet het subjectieve welzijn Kijkt naar het leven van de bewoner zelf ACSA Er wordt gevraagd 2 ankerpunten te noemen in het eigen leven: de beste periode en de slechtste periode uit hun leven In vergelijking met deze 2 ankerpunten gaan ze hun huidige levenskwaliteit na Negatieve en positieve scores mogelijk

20 Protocol blz 6

21 Resultaten Vlaanderen Gemiddeld: 1,78 (range -5 tot +5) Meest geantwoord: 3 Even slecht als mijn slechtste periode Even goed als mijn beste periode De Vriendt et al, 2014; Van Malderen et al, 2016

22 Deze workshop Stap 1 Wie bent U? Wie zijn wij? Gesprek over levenskwaliteit Dagverloop en activiteiten: gewoontes, routines, wensen Prioriteiten Belemmeringen en bevorderende factoren Stap 2 Selectie één activiteit Exploreren activiteit om tot mentale beeld te komen 22

23 Dagverloop en routines 23

24 Dagverloop en routines Beschrijvend: Vertel eens wat u zoal doet? Verdiepend: Wat maakt voor u dat u een goede dag hebt? Wat maakt voor u dat u een slechte dag hebt? 24

25 Activiteitenlijst als hulpmiddel 25

26 Vertel eens Wordt niet lijn per lijn overlopen! 26

27 Wens Heel krachtige vragen Niet: beperkingen of problemen Wel: gewenste situatie Niet eenvoudig! Aanmoedigen, doorvragen 27

28 Deze workshop Stap 1 Wie bent U? Wie zijn wij? Gesprek over levenskwaliteit Dagverloop en activiteiten: gewoontes, routines, wensen Prioriteiten Belemmeringen en bevorderende factoren Stap 2 Selectie één activiteit Exploreren activiteit om tot mentale beeld te komen 28

29 De meest betekenisvolle activiteiten 29

30 De meest betekenisvolle activiteiten U hebt me nu al heel veel verteld over uw activiteiten. Maar wat zijn nu de vijf meest betekenisvolle activiteiten voor u? Dat kan van alles zijn; activiteiten die u nu al doet, activiteiten die u vroeger deed of activiteiten die u heel graag zou willen doen 30

31 NOOD OM AAN TE PAKKEN 31

32 Deze workshop Stap 1 Wie bent U? Wie zijn wij? Gesprek over levenskwaliteit Dagelijkse activiteiten, gewoontes, routines, dagverloop Wensen Prioriteiten Belemmeringen en bevorderende factoren Stap 2 Selectie één activiteit Exploreren activiteit om tot mentale beeld te komen 32

33 Belemmerende en bevorderende factoren 33

34 34 Hoofdstuk 4; blz 70

35 35 Hoofdstuk 4; blz 71

36 Bijkomend assessment Wanneer belemmeringen gerapporteerd worden die verdere evaluatie vergen Gestandaardiseerde meetinstrumenten Stemming, gemoed: Geriatrische Depressieschaal (GDS-15) Mobiliteit: Elderly Mobility Scale (EMS) Of instrumenten waar u vertrouwd mee bent 36 Opgenomen in bijlage

37 37 Stap 2: Doelen bepalen

38 Keuze voor één betekenisvolle activiteit 38

39 Keuze voor één betekenisvolle activiteit Tijd nemen om te bespreken hoe de activiteit zal aangepakt worden Laat de bewoner weten dat Hij/zij keuzemogelijkheden heeft, én elke beslissing zelf mag nemen. Zijn/haar mening van cruciaal belang is. Ik luister heel graag naar hoe u het zelf ziet en hoe u de activiteiten zou willen aanpakken. Elke keuze is gebaseerd op wat de bewoner zelf belangrijk vindt Helder, eenduidig en begrijpbaar Persoonlijk, betekenisvol, activiteitsgericht en contextgebonden Motiveren Realistisch en haalbaar 39

40 Cruciaal: het mentale beeld 40 Hoofdstuk 1, blz 21

41 Oefening 41 Hoofdstuk 1, blz 21; Protocol blz 16

42 De Functie Waarom willen personen de activiteit doen? Ontspanning? Inspanning? Behoeften voldoen? Sociaal contact? /09/2018 PWO doelbepaling eerste lijn

43 De Betekenis-> waarden Vaak te vinden in het verleden In sociale contacten en niet uitgesproken afspraken (niet nagekomen beloftes) Ervaringen willen opdoen Eigen ontwikkeling Iets goed willen maken 43 14/09/2018 PWO doelbepaling eerste lijn

44 De Vorm > mentaal beeld Vb. Trampoline springen: Koffie zetten, wandelen, zich wassen, eten klaarmaken /09/2018 PWO doelbepaling eerste lijn

45 Voorbeelden Marie en Antoinette Beiden ongeveer hetzelfde profiel op vlak van dagelijks functioneren (matig tot ernstige problemen omwille van fysieke redenen), cognitie (vrij intact), mobiliteit (beiden rollator), Gemoedstoestand (risico depressie), sociaal leven (vrij beperkt) Beiden hadden als geprioriteerd doel: breien (behouden) 45

46 Prioriteiten Marie b-adl i-adl a-adl Wassen Aankleden Mandala s kleuren Cafe/restaurantbezoek Breien 46 14/09/2018 PWO doelbepaling eerste lijn

47 Breien voor Marie Betekenis Waarden Breien Naar crea school Verkoop Sociaal contact 1 X week Belangrijk voelen Belangrijk voelen kamer Te weinig Lift 47 14/09/2018 tijdverdrijf voldoening structuur

48 Prioriteiten Antoinette b-adl i-adl a-adl Wassen d510 Aankleden d540 Naar buiten gaan d470 Boodschappen doen d6200 Zingen d9202 Tekenen d9203 Schilderen d9203 Cafe/restaurantbezoek d910 Breien d /09/2018 PWO doelbepaling eerste lijn

49 Breien voor Antoinette Betekenis Waarden Breien Vorm Alternatief kunst Kijk wat k nog kan Iets doen voor aan ander Iedere dag Voldoening Belangrijk voelen kamer Geen keuze wol Krampen tijdverdrijf 49 14/09/2018 zien groeien structuur

50 Het eerste doel van Marie Ik woon hier in mijn kamer in het WZC. Ik kan daar goed mijn plan trekken, maar ik wil blijven breien. Ik kan dat alleen, maar iemand moet mijn wol brengen en ik wil naar beneden kunnen met mijn rollator (lift nemen alleen) Breien is voor mij altijd belangrijk geweest, ik heb dat geleerd in mijn opleiding huishoudkunde (ik ben geboren op een schip in Hoboken). Als ik dit doe op mijn kamer is het vooral om mijn tijd te passeren, maar ik wil dit ook doen in de crea club in het breigroepje (met 7 mensen). Ik wil mij daarvoor engageren en wil ook naar de vergadering gaan van het WZC (maar ik kan niet, doordat de verzorging zelfde moment is). Het geeft mij veel voldoening omdat ze de sjaal verkopen in het WZC. Jammer dat er niet meer momenten zijn om dit te doen in groep, want dan heb ik ook meer sociale contacten. Ik wil onder de mensen komen, erbij horen en wil mij gewaardeerd voelen. Dit doel is samen met Marie opgebouwd en ze heeft dit bevestigd: neem mijn brei af en ik leef niet meer. Het is een zeer relevante activiteit en realistisch om aan te werken met verschillende disciplines /09/2018

51 Algemene principes 51

52 Shared decision making 52 Hoofdstuk 11; blz 171

53 53

54 En dan over naar stap 3. 54