IMPACT VAN PERSOONSGERICHTE ZORG VIA DEMENTIA CARE MAPPING OP HET WELBEVINDEN VAN BEWONERS MET DEMENTIE EN HUN ZORGVERLENERS IN VLAAMSE WOONZORGCENTRA

Transcriptie

1 IMPACT VAN PERSOONSGERICHTE ZORG VIA DEMENTIA CARE MAPPING OP HET WELBEVINDEN VAN BEWONERS MET DEMENTIE EN HUN ZORGVERLENERS IN VLAAMSE WOONZORGCENTRA Ingrid Dreessen KHLim, departement gezondheidszorg Dr. Nele Spruytte Onderzoekscentrum LUCAS 1

2 Dementia Care Mapping Methode om persoonsgericht zorg voor personen met dementie te evalueren en te optimaliseren Meetinstrument: mapping Hulpmiddel: inzicht in beleving van een persoon met dementie Proces : ZV helpen nadenken over de kwaliteit van zorg + verbeteracties 2

3 Mapping Gestandaardiseerd: - observatie van 6 (tot max 8) bewoners - representatieve groep - observatie gedurende 6 uren - in gemeenschappelijke ruimte - 2 codes per bewoner, elke 5 minuten - PO en PV 3

4 Onderzoeksvraag 1 Effect DCM en PGZ op kwaliteit van zorg? 2 Effect DCM en PGZ op kwaliteit van leven? 3 Effect DCM en PGZ op houding personeel tav PGZ? 4 Welke faciliterende en belemmerende factoren zijn er belangrijk bij de implementatie van een zorgverbetertraject? 4

5 Onderzoeksdesign Quasi experimentele effectstudie: - Experimentele groep N= Controlegroep N= WZC, 29 afdelingen in Limburg Kwalitatieve procesanalyse: - 6 focusgroepen leidinggevenden Verpleegkundigen Paramedici 5

6 Verloop van de studie fase 1 fase 2 Fase 3 Fase 4 experimentele groep controlegroep VOORMETING mappings, qualidem, Katz, leeftijd, geslacht, verblijfsduur, GDS INTERVENTIE Opleiding PGZ GEEN INTERVENTIE Bespreking mapping Focusgroepen NAMETING mappings, qualidem, Katz, leeftijd, geslacht, verblijfsduur, GDS Bespreking mappings Valorisatie van de onderzoeksgegevens 6

7 Hypothese Afdelingen uit de experimentele groep zullen een sterkere vooruitgang realiseren in het bieden van persoonsgerichte zorg voor mensen met dementie dan de afdelingen uit de controlegroep. 7

8 Onderzoeksmateriaal 1 Effect DCM en PGZ op kwaliteit van zorg? Via analyse tijdsbesteding dmv gedragscodes en PO/PV 2 Effect DCM en PGZ op kwaliteit van leven? Via analyse stemming en betrokkenheid en Qualidem 3 Effect DCM en PGZ op houding personeel tav PGZ? 4 Faciliterende en belemmerende factoren bij de implementatie van een zorgverbetertraject? Via focusgroepen 8

9 Gedragscategorie codes A Verbale of non-verbale interactie B Passief rondkijken, wel betrokken met de omgeving C In zichzelf gekeerde, afwezig houding, niet betrokken op de omgeving D Bezig met zelfzorg E Bezig met expressieve communicatievormen zoals dansen, kunst, F Eten en drinken G Reminiscentie, teruggaan naar vroeger via verhalen, activiteiten e.d. I Intellectuele activiteit: lezen, kruiswoordraadsels, e.d. J Bezig met lichamelijke oefeningen of sport K Zelfstandig lopen of staan L Vrijetijdsbesteding, plezier, grappen maken,... N Slapen en/of doezelen O Gehechtheid aan of bezig zijn met levenloze objecten, bv. tas, pop, kussen,.. P Zorg ontvangen R Religieuze activiteit S Seksuele expressie T Gedrag m.b.t. stimulering van de zintuigen: strelen, ruiken,... U Vragen, roepen, aandacht vragen zonder antwoord van derden V Huishoudelijke en/of werkactiviteiten W Herhalende zelfprikkeling X Alles i.v.m. toiletbezoek: ernaar vragen, zelf gaan, hulp nodig hebben Y Praten in een imaginaire wereld: tegen zichzelf, tegen TV,... Z Gedrag dat onder geen andere letter past Q Bewoner verlaat de ruimte 9

10 Stemming en betrokkenheid Zeer gelukkig, zeer blij,... emotie Score engagement 5 Zeer sterk geëngageerd Tevreden, gelukkig, met onderbrekingen Neutraal: geen positieve of negatieve emoties Lichte tekens van ontevredenheid 3 Geëngageerd, maar vlug afgeleid 1 Kort geëngageerd of met vele onderbrekingen -1 Teruggetrokken, niet geëngageerd Matig ontevreden, ongelukkig, met -3 onderbrekingen Zeer ongelukkig,

11 Persoonsondermijnende en versterkende acties PV: acties die tegemoet komen aan de behoeften PO: acties die NIET tegemoet komen aan de behoeften 11

12 Re data naam persoon tijd 11u45 11u50 11u55 12u00 12u05 12u10 12u15 12u20 12u25 12u30 I GCC K F F K K K K Q Q K SB C GCC B E F F P Q P N N N SB RY GCC B A F F D D V K P B SB N GCC D A F F F D D V D D SB RE GCC A A F F F X F V V P SB O GCC B A F F F F A K D B SB

13 Analyses van de re data Resultaten op groepsniveau Resultaten op individueel niveau Overzicht van alle PO/PV Rapport Feedback in team 13

14 Welbevinden groep 14

15 Profiel stemming/ betrokkenheid 15

16 Profiel bezigheden 16

17 Kwantitatieve resultaten over impact van DCM en PGZ 17

18 Kwaliteit van zorg: evolutie van tijd in GCC 100% 90% 16% 17% 14% 19% 80% 70% 60% 5% 6% 10% 13% 11% 12% 10% 14% neutraal laag potentieel 50% 40% matig potentieel 30% 65% 66% 64% + 1 % -7% 57% 20% hoog potentieel 10% 0% voormeting nameting voormeting nameting experimentele groep controlegroep 18

19 19

20 Globale evolutie van PO en PV 20

21 Kwaliteit van leven: evolutie van gemiddeld relatieve tijd in stemming/betrokkenheid 21

22 Besluit onderzoeksresultaten Geen statistisch bewijs dat DCM effect heeft op welbevinden Trend dat kwaliteit van zorg Verklaringen? Klinisch positief effect 22

23 Focusgroepen Diversiteit aan acties en activiteiten in gang gezet Veranderingen op vlak van o Visie en attitude tav persoon met dementie o Gedrag van het team, organisatorische wijzigingen o Interactie en communicatie tav bewoners o Inrichting en infrastructuur Voorwaarden voor veranderingen: o Betrokkenheid van leidinggevenden o Open teamklimaat o Dosering 23

24 Valorisatie 1. Opleiding Geprikkeld door dementie Ervaringsgericht leren Je kunt een mens niets leren, je kunt hem alleen helpen het zelf te ontdekken in zichzelf (Galileo Galilei) 2. Reflectietool 24

25 Besluit DCM = meerwaarde voor PGZ: Spiegel van eigen handelen Hulpmiddel om te reflecteren op eigen zorgpraktijk Aanzet voor verbeteracties 25

26 Meer informatie 26

27 Meer lezen? Onderzoeksrapport ter beschikking: via websites via aanvraag per mail 27