Waarde van ecosystemen

Transcriptie

1 Waarde van ecosystemen Theo Thewys Odz. groep milieueconomie CMK & fac. BEW

2 De drie waarden van een ecosysteem Totale waarde Score Economische waarde: welvaart voor mensen via gebruik en niet- gebruik Financiële waarde: inkomsten voor mensen Intrinsieke waarde: welvaart voor plant en dier Bron:

3 Actoren met een economisch belang in en rondom een natuurgebied Staat / Provincie Gemeente X Gemeente Y Detailhandel Ondernemers in gebied Beheerder/ Eigenaars Groothandel Onderhoudsbedrijven Vervoersbedrijven Sport & cultuur Horeca Gemeente Z Aannemersbedrijven Openbaar vervoer

4 Nationaal Park Hoge Kempen Directe effect op de toeris-sche sector: vijf jaar na de opening : Bezochten mensen het Na4onaal Park in 2010 (+32% tov 2005) Is het aantal verblijfstoeristen gestegen met 26% Steeg het aantal wandelaars met 85% werden er 47 extra directe banen gecreëerd bedraagt de totale directe omzet minimaal 13 mio per jaar de bestedingen van wandelaars, fietsers en bezoekers aan de toegangspoorten bedraagt de totale indirecte omzet minimaal 11 mio per jaar. uitgaven aan bouwwerken, signalisatie, boekhouding, communicatie Bron: Economisch effect Nationaal Park Hoge Kempen, Resultaten , Regionaal Landschap Kempen en Maasland.

5 Kader: economische waarde natuur Output waarde Gebruikswaarde Niet- gebruiksw. Direct Indirect Erfenis/ Bestaansw Voedsel / water Hout / biomassa Planten gebaseerde medicijnen RecreaAe Water zuivering Klimaat regulering Bestuiving Bescherming tegen rampen Spirituele Culturele

6 Methoden ter monetarisering Gebruikswaarde Niet- gebruiksw. Direct Voedsel / water /Hout / biomassa Planten gebaseerde medicijnen RecreaAe Indirect Water zuivering Klimaat regulering Bestuiving Bescherming tegen rampen Erfenis/ Bestaansw. Spirituele Culturele Marktprijzen Gereveleerde voorkeuren (hedonisasche prijsmethode; reiskostenmethode) Uitgedrukte voorkeuren (conangente waarderingsmeth.) Kost alternaaeve voorziening Vermeden schade Externe baten Uitgedrukte voorkeuren (conangente waarderingsmeth.)

7 Hedonistische prijzen methode (HP) Er wordt uitgegaan van de veronderstelling dat natuur- en/ of milieukwaliteit één van de vele factoren is die de waarde van een marktgoed (huizen, bouwgrond) bepalen. Door op verschillende locaties te kijken naar de natuurkwaliteit en de prijzen van het marktgoed kan de betalingsbereidheid voor natuurkwaliteit worden afgeleid. = een gereveleerde voorkeur methode

8 Reiskosten methode (TCM) Meet de kosten die bezoekers maken om een gebied te bereiken. Alleen toepasbaar op gebieden die recreatief gebruikt worden. Werkt alleen als mensen daadwerkelijk reiskosten maken: niet geschikt wanneer alle bezoekers wandelaars en fietsers zijn Met behulp van TCM kan men alleen de recreatieve belevingsfunctie van de natuur waarderen. Andere ecosysteemfuncties kan men er niet mee waarderen. = een gereveleerde voorkeur methode

9 Contingente waarderingsmethode (1) CVM is een survey methode waarbij respondenten gevraagd wordt hoeveel zij bereid zijn te betalen voor het gebruik of de bescherming van het natuurlijk milieu. Geschikt voor de waardering van gemakkelijk te herkennen aspecten van de natuur zoals natuurschoon of (bekende) dieren. Voor ingewikkelde natuurlijke processen zoals klimaatregulering of nutriëntenzuivering is CVM minder geschikt. CVM levert geen zuivere waarden op als mensen volledig onbekend of onervaren zijn met het betreffende natuurgebied of aspect. = een uitgedrukte voorkeur -methode

10 Contingente waarderingsmethode (2) De CVM kan worden gebruikt om de recreatieve belevingsfunctie van een ecosysteem te waarderen. Kan ook worden gebruikt om de niet-gebruiksfunctie van een ecosysteem te waarderen, door specifieke vragen op te nemen in de enquête over wat mensen er voor over hebben om het gebied te behouden, om het door te geven aan de kleinkinderen, of om er in de toekomst mogelijk gebruik van te kunnen maken. Is aldus de enige waarderingsmethode waarmee de nietgebruikswaarde kan worden bepaald.

11 Economische waarde van biodiversiteit 1. Eén (bepaalde) soort ( specie ): productieve gebruik. 2. Eén (bepaalde) soort: waarde voor het individu. 3. Soorten als ecologisch structurele componenten: belang voor de ecologische processen, -functies, en diensten.

12 Eén (bepaalde) soort: productieve gebruik Voorbeeld: als een input in het O&O proces Informatie voor De medische / farmaceutische sector de plantenveredelings / agrarische sector Betalingen voor de prospectie rechten

13 Eén (bepaalde) soort: individuele waardering Receatie en bestaanswaarde, contingente waarderingsmethode (CVM) Significante bereidheid tot betalen (BTB) voor populaire dieren of planten (vb: protectie van de grizly beer: $) Lage BTB voor obscure soorten.

14 Relatie tussen de attitude t.o.v. soorten (preference score) en de Bereidheid tot Betalen (WTP) voor de conservatie van soorten Op basis van de contingente waarderingsmethode Bron: B-M. Lopez, 2007, The non economic motives behind the willingness to pay for biodiversity conservation, Biological Conservation.

15 Eén (bepaalde) soort: individuele waardering Receatie en bestaanswaarde, contingente waarderingsmethode (CVM) Significante bereidheid tot betalen (BTB) voor populaire dieren of planten (vb: protectie van de grizly beer: $) Lage BTB voor obscure soorten Betekenis: quid? Kan beschouwd worden als een indicator voor de algemene wens om de natuur te beschermen ( Warm glow effect zoals giften voor liefdadigheid)

16 Soorten als structurele componenten v/h ecologisch systeem (1) Species zijn biotische elementen van de structuur van een ecosysteem in combinatie met abiotische elementen, leveren zij de basis voor de ecologische functies van ecosystemen. Voorbeeld: 90 % van de processen aangaande stofwisseling in de bodem worden uitgevoerd door de aldaar aanwezige fauna and flora (Fränzle et al. 1993). Enkelvoudige soorten zijn een input voor de productie van ecologische functies van ecosystemen.

17 Soorten als structurele componenten v/h ecologisch systeem (2) Enkelvoudige soorten zijn een input voor de productie van ecologische functies van ecosystemen. De economische relevantie van deze structurele componenten kan uiteindelijk maar worden afgeleid van de economische waarde van de ecologische functies, wat opnieuw het gevolg is van het feit, dat ze inputs zijn voor de door de mens gebruikte diensten van ecosystemen.

18 Economische waarde van biodiversiteit Diversiteit soorten Ecologische Structuren Ecologische Functies Productie waarde Productie proces Waarde vr het individu Recreatie waarde Bestaans waarde Protectie van (natuurlijk en door de mens gemaakt) kapitaal Waarde vr het individu Bron: O. Fromm, 2000

19 Ecosysteem diensten die bijdragen tot het menselijk welzijn Productie: genetische bronnen, voedsel en vezels, grondstoffen zoals hout, riet, biomassa voor energie, enz Regulerende: filtratie van polluenten door moerassen, klimaatregulering (koolstofopslag), de waterkringloop, bestuiving en bescherming tegen rampen. Culturele: recreatie, spirituele en esthetische waarden, educatie Ondersteunende: zijn noodzakelijk zijn voor de productie van alle overige ecosysteemdiensten. Voorbeelden: productie van atmosferische zuurstof, het vormen en vasthouden van bodems, de voedselkringloop, en de natuurlijke leefomgeving.

20 Ecosysteem functies en diensten (voorb.) Ecosysteem processen en componenten Rol van de bodembedekking en infiltraae Rol van vegetaae, worteleigenschappen en bodem biota in de bodemstructuur Ecosysteem func:es Water regulering Bodem retenae Ecosysteem diensten Drainage en natuurlijke irrigaae Bescherming t.a.v. overstromingen Behoud van vruchtbaar land PrevenAe tegen schade door erosie en verzilang CaptaAe van CO 2 en afgixe van O 2 Klimaatregulering Bijdrage tegen opwarming Rol van organismen in het stockeren en recycleren van nutriënten Aangepaste leefomgeving voor wilde planten en dieren Nutriënten regulering Habitat Behoud van producaeve ecosystemen Behoud van biodiversiteit Behoud van nu\ge soorten

21 (gemidd.) BTB voor biodiversiteit en habitat diensten Topic BTB / persoon/jaar (, 2006) Landen Bescherming bedreigde soorten 121 UK, N, D Landschap 58 UK, NL, A, S Moerassen 35 UK, A Behoud biodiversiteit 29 UK, N, D Waterlopen 27 UK, N Bosgebied 19 UK, NL, S, N NaAonale parken & natuurreservaten 9 UK, H Nijkamp a.o., 2008, Economic evaluation of biodiversity: a comparative study Onzekerheid!

22 Kosten-baten analyse v.e. conservatie project Baten v/h ecosysteem Water kwaliteit Recreatie Extractie door bosbouw Biodiversiteit Biodiversiteit Water kwaliteit Recreatie Extractie door bosbouw Baten min Kosten Biodiversiteit Water kwaliteit Recreatie Zonder conservatie Mét conservatie Extractie door bosbouw Kost conservat

23 Beslissings- kringloop Informatie InsAtuAes Beslissingen Menselijke acties? vermindering Baten Waarde ecosysteem diensten Ecosystemen KOST Economische waarderingsmethoden Diensten Ecosystemen Daily, 2009

24