Relatie nekpijn en hoofdpijn

Transcriptie

1 Relatie nekpijn en hoofdpijn dr. René Castien, manueel therapeut, onderzoeker Paramedisch Behandelcentrum Hoofdpijn, Gezondheidscentra Haarlemmermeer, Hoofddorp Faculty of Behavioural and Movement Sciences VU University Amsterdam (Vrije Universiteit Amsterdam) Department of General Practise and Elderly Care Medicine, EMGO+ Institute for Health and Care Research, VU University Medical Center, Amsterdam 1

2 Prevalentie nekklachten: Punt prevalentie in Nederlandse bevolking: 20.6% (Picavet et al. 2003) Hoogste prevalentie rond de 50 jaar. (Borghouts et al 1998, van Tulder et al 2000) 1 jaar prevalentie nek- en schouderklachten: 44.5% (Picavet et al. 2000) 4 2

3 Prevalentie Hoofdpijn Associatie frequentie van migraine bij adolescenten met nek/schouderpijn: < 1 week: OR 1.4 (95% BI: ) Wekelijks: OR 2.14 (95% BI: ) >15/31 dagen: OR 7.27 (95%BI:

4 Associatie tussen ernstige hoofdpijn of migraine en nekpijn: OR 5.0 (95% BI: ) Open population studie Denemarken 1-jaar prevalentie nekpijn 68.4% nekpijn zonder hoofdpijn: 56,7% nekpijn met TTH of Migraine: 85.7% vs. 56.7% (adjusted OR 3.0, 95% BI , p<0.001). Nekpijn (56.7%) was significant hoger in participanten met migraine (76.2%), migraine én TTH (89.3%) en uitsluitend TTH (88.4%) (p<0.05) in vergelijking met de groep participanten zonder hoofdpijn. 4

5 Associatie nekpijn en hoofdpijn Ashina 2014 Onderzoek relatie cervicale dysfunctie en hoofdpijn Design: case-control study 10 5

6 Relatie cervicale functiestoornis en hoofdpijn 1. Relatie mobiliteit cervicale wervelkolom en hoofdpijn. 2. Relatie isometrische spierkracht nekflexoren en hoofdpijn. 3. Relatie trigger points cervicale musculatuur en hoofdpijn. 4. Relatie hoofdpositie t.o.v. romp en hoofdpijn. 5. Relatie overgevoeligheid van cervico-cephale regio en hoofdpijn 11 Wat te doen bij nek- en hoofdpijn? Conclusion: The headaches associated with neck pain should include exercises 6

7 Verklaring? Pathofysiologie bij Hoofdpijn Pathofysiologisch model Type Hoofdpijn Lokale spierhypertonie Referred pain Perifere en/of centrale sensitisatie Episodische tension- type headache X X Chronische tension-type headache (x) X Cervicogene hoofdpijn X Migraine (X) X 14 7

8 Nekpijn en hoofdpijn:referred pain neuro-anatomie en neuro-fysiologie Trigemino-cervicale complex 8

9 Supraspinale systemen Trigeminus-Cervicale Complex N. Trigeminus V1: N Opthalmicus Cervicale Wervelkolom 9

10 Supraspinale systemen Trigeminus-Cervicale Complex N. Trigeminus V1: N Opthalmicus Cervicale Wervelkolom Supraspinale systemen Trigeminus-Cervicale Complex N. Trigeminus V1: N Opthalmicus Cervicale Wervelkolom 10

11 Supraspinale systemen Trigeminus-Cervicale Complex N. Trigeminus V1: N Opthalmicus Cervicale Wervelkolom Convergentie van hoog-cervicale cutane, musculoskeletale, viscerale en durale afferentie vindt plaats ter hoogte van dorsale hoorn C1 nucleus caudalus (pars spinalis) nervus trigeminus (Kerr 1972, Hu 2005, Morch 2007) 11

12 V1:N. Opthalmicus V2:N. Maxilaris discriminative touch pain, temperature Efferent nerve Aᵟ, C V3: N. Mandibularis Radix C2 N. Occi Major Vernon 2006, Goadsby&Bartsch 2003, Bartsch&Goadsby 2002, Kerr 1972, Chudler 1991, Hu 2005, Morch 2007, LeDoare 2006 Plexus cervicalis C Bartsch& Goadsby 2002, 2005 Stimulering van cervicale cutane nocisensorische afferentie (mustard oil) via radix C2 verhoogt de activiteit en prikkelbaarheid van durale neuronen in dorsale achterhoorn. Stimulering van cervicale musculaire nocisensorische afferentie heeft een significant langer aanhoudend facilitair effect op de activiteit en prikkelbaarheid van durale neuronen in de dorsale achterhoorn versus cutane nocisensorische afferentie 24 12

13 Referred pain: convergentie-projectie theorie. Castien M

14 Referred pain: convergentie-projectie theorie. Uit: Duus Castien M5 27 Wat kan de fysiotherapeut met deze kennis? Is er modulatie mogelijk van het trigeminocervicale complex? Welke technieken kan de fysiotherapeut daarvoor gebruiken? 14

15 15

16 Centrale sensitisatie (Lipchik 1996, Antonaci 2004, Burstein 2000, Filatova 2008, Chen 2009, Goadsby 2009, Bendtsen 2011, Fumal 2008, Sohn 2013) Verandering in verwerking van sensibele informatie op nivo van dorsale hoorn nervus trigeminus nucleus caudalus. door: toename van perifere noxische activiteit afname van inhibitie supraspinale systemen Castien M5 31 Associatie nekpijn en hoofdpijn Ashina

17 1.Stress: productie NO en COX enzymen 3.Afname supraspinale inhibitie 2. Toename nocisensorische afferentie op DH Castien M5 33 Supraspinale systemen Trigeminus-Cervicale Complex N. Trigeminus V1: N Opthalmicus Cervicale Wervelkolom 17

18 Take home message Trigemino-cervicale complex functioneert als centrale schakel tussen hoofdpijn en nekpijn Het is de uitdaging voor de behandelend therapeut de samenhang tussen nekpijn en hoofdpijn te begrijpen, te onderzoeken en te behandelen 18