Naar een afwegingsmodel voor gezondheidsbeleid

Transcriptie

1 Naar een afwegingsmodel voor gezondheidsbeleid prof. dr. Frauke Ohl Animal Welfare & Laboratory Animal Science; Dept. Animals in Science & Society Veterinary Faculty, Utrecht University, NL Council of Animal Affairs, NL

2 het huidige gezondheidsbeleid stelt de mens centraal het primaire streven is om de levenskwaliteit van mensen te verbeteren, zodat mensen langer en zelfstandiger kunnen bijdragen aan de maatschappij (Rijksoverheidsnota 2011) gezondheid verschijnt als individueel eigendom, waarvoor ieder mens zijn eigen verantwoordelijkheid dient te nemen

3 de levenskwaliteit van de mens staat direct in verband met zijn omgeving: levenskwaliteit wordt beïnvloed door de omgeving en die omgeving wordt ook beïnvloed door de mens een integraal gezondheidsbeleid dient rekening te houden met een grote hoeveelheid factoren en belangen Is er een model denkbaar dat kan helpen om een dergelijk complexe afweging te structureren, dat wil zeggen: een model dat relevante factoren in kaart brengt en (morele) dilemma s zichtbaar maakt?

4 OVP case: het dilemma van onnodig lijden since 1968; large scale wetland area for wetland birds (Natura2000..) large herbivores introduced in 1983 (cattle), 1984 (horse), 1992 (deer: measure to maintain short grassland for geese 1996: management from Rijkswaterstaat to SBB natural processes developed to main objective concerns about population large herbivores grew winter 2009/2010 resulted in major public concern

5 OVP case Framework ethical consideration ICMOII Based on: Fundamental moral questions What duties do we have towards the large herbivores in the OVP? Societal moral Broadly accepted and based on: Intuition/feelings (e.g. perception of animal welfare) Principles (e.g. animal welfare, autonomy, justice) Facts (being confronted with dying animals) What are the objectives for the OVP and do these objectives result in moral conflicts that are related to the duties towards the animals? If so, how should we deal with animal-related moral conflicts that result from the objectives of the OVP? and Scientific knowledge (relevant and actual) Animal welfare, including Animal health Public health Economic interests Human environment Recreation Education Conservation of nature Wild life vs domestic (i.e. kept by man) interests are weighed interests are weighed. Specific considerations: Are the OVP animals a tool to achieve certain management goals or an integral component of the ecosystem? To what extend are the OVP large herbivores wild animals, domesticated animals, or in-between? The animals occur in a fenced area of more then 5000 ha of which 2000 ha is currently useable for large herbivores. Does fencing of an area of this size lead to specific moral responsibilities? Should suffering and stress of animals be prevented at all times or are they acceptable under certain conditions? Adopted from RDA, 2010, Agenda voor het Dierbeleid

6 OVP case onnodig versus inacceptabel lijden duty of care wetenschappelijke feiten EN emoties communicatie

7 Afwegingsmodel meer recreatiegebieden Aan de hand van: Maatschappelijke Moraal Breed gedragen en gebaseerd op: Intuïties Principes Feiten en Fundamentele morele vragen Wat is de verantwoordelijkheid van de mens t.o.v. natuur? Is een uitbreiding van recreatiegebieden nodig voor de bevordering van onze gezondheid? Mag de mens ter bevordering van zijn gezondheid natuur en milieu belasten? wetenschappelijke feiten (relevant en actieel) Relevante worden belangen morele waarden: gewogen. Individuele Gezondheid Volksgezondheid Relevante morele (Global waarden: Health) Economische Individuele Gezondheid waarde Milieu Volksgezondheid (Global Health) Biodiversiteit/natuur Economische waarde Duurzaamheid Milieu Dierenwelzijn Biodiversiteit/natuur (incl. -gezondheid) Duurzaamheid Dierenwelzijn (incl. -gezondheid) worden belangen gewogen. Potentiële morele dilemma s: Mag een betere levenskwaliteit voor mensen ten kosten gaan van levensruimte voor dieren en planten? Weegt een verbetering van de gezondheid van de huidige populatie op tegen de mogelijke lange-termijn gevolgen van een uitbreiding van recreatiegebieden voor de natuur? Adopted from RDA, 2010, Agenda voor het Dierbeleid

8 Vragen op het terrein van volksgezondheidsbeleid raken drie mogelijke dimensies: Individu versus populatie. De belangen van het collectief kunnen botsen met die van de individuele mens. Dat roept de ethische vraag op of - en zo ja, wanneer - we er moreel goed aan doen de eigen belangen boven de belangen van het collectief te stellen en hoe wij onze eigen verantwoordelijkheid op een moreel verdedigbare manier kunnen uitoefenen. Heden versus toekomst. Actuele belangen kunnen conflicteren met belangen in de toekomst, zelfs met die van toekomstige generaties. Mens versus dier. Dieren hebben ook belangen en die belangen kunnen conflicteren met menselijke belangen.

9 Conclusies: afwegingsmodel: zal niet direct resulteren in een oplossing van complexe morele dilemma s, maar het kan de achterliggende morele kaders van beleid transparant maakt en dus helpen om het beleid te verantwoorden aan de burger. overheidsbeleid: zal actief moeten werken aan het vergroten van de kennis/verhogen van het bewustzijn van Nederlandse burgers over samenhang tussen gezondheidsbeleid/milieu/dierenwelzijn. Reflectief afwegen van eigen belangen tegen andere relevante factoren is nodig om een afgewogen standpunt in te nemen/eigen verantwoordelijkheid waar te nemen. Fundamentele vragen agenderen en uitgangspunten/morele dilemma s zichtbaar te maken zal een transparant en meer consistent beleid mogelijk maken - ook als de dilemma s extra complex worden omdat volksgezondheid raakt aan vraagstukken op het terrein van dieren en milieu.