Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Transcriptie

1 Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017

2 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid, ogen, spieren, hart, lever, etc. allerlei klachten Granuloom in een spier

3 Wat is het probleem? Orgaanspecifieke klachten vermindering van longfunctie hartritme stoornissen Niet orgaanspecifieke klachten moeheid (>80%) inspanningsbeperking (45%) verminderde spierkracht (25%) Marcellis R.et al. Exercise capacity, muscle strength and fatigue in sarcoidosis. ERJ 2011.

4 Negatieve vicieuze cirkel Symptomen sarcoïdose: verminderde activiteiten en kwaliteit van leven Swigris JJ, et al. Pulmonary rehabilitation in idiopathic pulmonary fibrosis: a call for continued investigation. Respir Med 2008.

5 Onbegrepen klachten adequate medische behandeling verdwijnen actieve sarcoïdose verbetering klinische tests (bijv. longfunctie) onbegrepen (rest)klachten moeheid verminderde conditie veelal onvoldoende erkenning door artsen

6 Monitoring & evaluatie ervaren fysieke klachten uitkomst medische onderzoeken monitoring ziekte orgaanfunctie (long) herstel of normaal beeld aanvullende monitoring inspanningsvermogen / conditie spierfunctie (kracht) moeheid Marcellis R. et al. Is there an added value of cardiopulmonary exercise testing in sarcoidosis patients? Lung 2013.

7 Voorspellers moeheid geheugen problemen kortademigheid inspanningsvermogen voorspelt 10% Geen samenhang met: geslacht en leeftijd longfunctie tests ziekte-activiteit behandeling De Kleijn W. et al. Symptoms predicting fatigue in sarcoidosis.phd thesis Strookappe et al. Predictors of fatigue. Respir Med 2016.

8 Bewegen en ziekte Preventie en risico - vermindering dementie hart- en vaatziekten osteoporose overmatige achteruitgang musculaire systeem (sarcopenie)... Pedersen et al. Exercise as medicine evidence for prescribing exercise as therapy in 26 different chronic diseases. Scand J Med Sci Sports. 2015;25:1-72.

9 Bewegen en acute ziekte Acute ziekte IC-opname multi-orgaanfalen snelle fysieke achteruitgang vertraagd herstel Een week na ontslag van IC 73% van patienten loopt niet Vroeg mobilisatie en training 46% van patienten loopt niet

10 Bewegen en chronische ziekte Chronische systemische ontsteking Fysieke training toename productie anti-ontsteking cytokines afname productie pro-ontsteking cytokines Eenmalige training laat deze effecten reeds zien! Gleeson et al. The anti-inflammatory effects of exercise: mechanisms and implications for the prevention and treatment of disease. 2011; Nature Reviews Immunology:11:

11 Fysieke training bij sarcoïdose Literatuur fysieke training en ILD 5 studies Positieve resultaten inspanningsvermogen kwaliteit van leven moeheid

12 Studie naar effect training Design 12 weken trainingsprogramma (inspanningsvermogen/spierkracht) 90 sarcoïdosepatiënten groep I (n=49): gesuperviseerd fysiek trainingsprogramma groep II (n=41): geen training Strookappe B. et al. Benefits of physical training in sarcoidosis. Lung 2015.

13 Inspanningsvermogen +4m Strookappe B. et al. Benefits of physical training in sarcoidosis. Lung 2015.

14 Moeheid Strookappe B. et al. Benefits of physical training in sarcoidosis. Lung 2015.

15 Studie longfibrose Design 12 sarcoïdose patiënten met longfibrose (stadium IV) 12 longfibrose patiënten 12 weken trainingsprogramma (inspanningsvermogen/spierkracht) Resultaten loopafstand: verbetering 51 en 29 meter >10% verbetering loopafstand: 50% patiënten >10% verbetering spierkracht: 58% patiënten Strookappe B. et al. Benefits of physical training in patients with idiopathic or end-stage sarcoidosis-related fibrosis. SVDLD 2015.

16 Inspanningsvermogen Longfibrose Sarcoïdose Verschil tussen 6 min. wandeltestuitslag voor en na 12 weken training (% van de norm) Strookappe B. et al. Benefits of physical training in patients with idiopathic or end-stage sarcoidosis-related fibrosis. SVDLD 2015.

17 Samenvattend Fysieke training: is veilig gebleken verbetert spierkracht verhoogt inspanningsvermogen vermindert moeheid Onafhankelijk van: leeftijd geslacht uitgangssituatie longfunctie ziekte-activiteit medicatie

18 Fysieke training I Aanmelding door medisch specialist Screening door fysiotherapeut Voor aanvang en na 3 maanden spierkracht inspanningsvermogen inventarisatie moeheid / klachten

19 Fysieke training II Training op maat individuele aanpak, gericht op beperkingen eerste sessie(s): aftasten 2 x per week gesuperviseerd trainen duur: minimaal 30 minuten per keer Opbouw training uithoudingsvermogen (50%) intervaltraining perifere spierkrachtfunctie (50%) spierkracht/uithoudingsvermogen Interval training: verhouding arbeid-rust 1:3

20 Training met zuurstof Indicatiestelling door arts Desaturatie bij inspanning Zuurstof suppletie Verminderen kortademigheid / desaturatie Hogere trainingsintensiteit haalbaar Effectiviteit training hoger Meer onderzoek nodig

21 Conclusie geen sarcoïdosepatiënt is hetzelfde moeheid is groot probleem belastbaarheid niet alleen longfunctie geen standaard therapie fysieke training verbetert fysieke fitheid fysieke training is zinvol bij sarcoïdose

22