Voorwoord. Elevator Pitch: Mijn visie op ons cultuuronderwijs

Transcriptie

1 cbs Wicher Zitsema

2 Voorwoord Elevator Pitch: Mijn visie op ons cultuuronderwijs Een kind zit 8 jaar bij ons op school, daarna gaat hij verder. Als dit kind onze school verlaat dan wil ik: dat hij een heleboel verschillende dingen heeft geleerd, gedaan en gezien. Dat zijn rugtas als het ware vol zit met kennis, ervaringen, successen en vaardigheden. Als dit kind zijn rugtas opent dan ziet hij: de oude gebouwen uit ons dorp en de verhalen die hij heeft gehoord dan herinnert hij de voorstellingen die er elk jaar waren Dan hoort hij de liedjes die hij heeft geleerd Kent hij het klapspelletje nog wat eerst zo moeilijk was Als dit kind zijn rugtas opent ziet hij: de lampionnen die hij elk jaar zelf uit mocht kiezen de werkstukken van klei, papier-maché, hout, karton, draad tekeningen in kleur, zwart/wit, geverfd, zelfs gedrukt En hij herinnert zich de momenten dat hij het moeilijk vond iets te verzinnen, om mee te zingen, dat hij het spannend vond om op het toneel te staan. Maar bovenal herinnert hij zich dat deze uren en momenten op school fantastisch waren! En later als hij groot is beseft hij dat op die ene school zijn talenten naar boven zijn gekomen. En dat hij toen al heeft leren kijken naar de wereld om hem heen en de schoonheid daarvan te kunnen zien. Dit is wat wij willen bereiken met ons cultuuronderwijs.

3 Inhoudsopgave Voorwoord 2 Algemeen 4 Missie-Visie 4 Functie 5 Visie op cultuuronderwijs 5 Huidige situatie 6 Doelen 7 Wie en Wat hebben we nodig 8 Knelpunten/aanbevelingen 8 Bijlagen: Inventarisatie team 9 Invulwijzer Atelier 11 Invulwijzer Kunstmenu 12 Kerndoelen 14 Begrippenlijst 15 3

4 Algemeen Naam: cbs Wicher Zitsema Adres: Boerdamsterweg 12C Postcode/Plaats: 9991 BN Middelstum Telefoon: Website: Contactpersoon Cultuureducatie (1) Contactpersoon Cultuureducatie (2) Marjon Beukema Greetje Nomden Missie Onze christelijke school biedt primair onderwijs aan leerlingen uit Middelstum en omgeving. Vanuit een veilige, gestructureerde basis en een goede sfeer geven we kinderen de ruimte om zich optimaal en blijvend te ontwikkelen en met plezier naar school te gaan. Wij bieden kinderen een breed leerpakket aan waarbij we kinderen willen uitdagen en de intrinsieke motivatie willen vergroten. Visie We willen de intrinsieke motivatie van kinderen vergroten door ons te richten op meervoudige intelligentie en coo peratief leren. Wij willen het beste uit kinderen halen door ze continu uit te dagen en onderwijs aan te bieden wat aansluit bij hun niveau. We willen kinderen helpen groeien in hun zelfstandigheid en hun eigen verantwoordelijkheid. We willen onszelf continu blijven ontwikkelen. 4

5 Functie van dit beleidsplan Dit cultuurplan is geschreven voor de komende 4 jaar: Het geeft aan hoe wij vorm geven aan cultuuronderwijs op de Wicher Zitsema. In 4 jaar tijd willen wij van een breed, weinig gestructureerd en leerkrachtafhankelijk model naar een gestructureerde doorgaande lijn binnen cultuuronderwijs. Dit is voornamelijk een intern beleidsplan waarmee we als schoolteam mee aan de slag kunnen. In het schooljaarplan wordt per jaar beschreven wat de doelen zijn voor ieder schooljaar. Deze doelen komen uit dit plan. Onze visie op cultuuronderwijs Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal. Albert Einstein Onder cultuuronderwijs worden alle vormen van onderwijs verstaan waarbij cultuur als doel of als middel wordt ingezet. Cultuuronderwijs is leren over, door en met cultuur, laat kinderen kennismaken met cultuuruitingen en verdiept het inzicht daarin. We hebben het dan over 3 gebieden van educatie: Kunst, erfgoed en media. In de missie van onze school staat dat onze kinderen zich optimaal en blijvend kunnen ontwikkelen. Ons cultuuronderwijs biedt kinderen kansen die verder gaan dan taal en rekenen. Dit cultuuronderwijs wakkert verbeelding, verrassing, verwachting en creativiteit aan. Het brengt je verder dan logica Wij willen kinderen een breed leerpakket aanbieden waarbij kinderen zich zelf kunnen ontwikkelen en trots leren zijn. Wij willen dat onze kinderen nieuwsgierig zijn en zelf gaan leren en ontdekken. Samen beleven en plezier maken. Wij willen onze kinderen voorbereiden op de maatschappij in de 21 e eeuw. Cultuuronderwijs draagt hier in grote mate aan bij. Hierin zijn de 3 eerder genoemde terreinen van belang: kunst, erfgoed en media. Met ons cultuurplan willen wij elk kind bij ons op school structureel laten kennismaken met kunst, erfgoed en media middels een breed aanbod. In dit aanbod richten we ons op meervoudige intelligentie en coöperatief leren. We willen onze kinderen hierin uitdagen en aansluiten bij hun niveau en belevingswereld. 5

6 Dit gebeurt: geïntegreerd in andere vakken (zoals Wereldoriëntatie, Nieuwsbegrip en taal) Hierbij wordt veel gebruikt gemaakt van coöperatieve leervormen; wekelijks tijdens het Atelier. Hierbij ligt de nadruk vooral op Beeldend; op projectmatige basis. Hierbij richten wij ons specifiek op de meervoudige intelligenties; jaarlijks via ons Kunstmenu. Ieder kind maakt zo kennis met de verschillende podiumkunsten. Dit aanbod bij ons op school geeft hiermee inhoud aan de kerndoelen voor het leergebied Kunstzinnige oriëntatie en het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld. Deze worden nader toegelicht in de bijlage. Huidige situatie Het jaarprogramma zit als bijlage in dit document. In is dit de nulmeting. We ontdekken dat we als school al een breed aanbod hebben, maar dit is veelal nog leerkrachtafhankelijk en weinig gestructureerd. Omdat wij een breed aanbod wel belangrijk vinden, is een goede duidelijke structuur noodzakelijk. In de bijlage is een overzicht te vinden met de expertise en kennis van het team. bij wie moet ik zijn voor. We hebben het IVAK als cultuurpartner. Zij verzorgen onze deskundigheidsbevordering op het gebied van; muziek, dans, beeldend en drama. Daarnaast ondersteunen zij bij projecten en bieden zij voorstellingen aan. 6

7 Doelen Over 4 jaar heeft de Wicher Zitsema een Atelier met een doorgaande leerlijn Beeldend en een Kunstmenu waarbij elke leerling bij het verlaten van de basisschool kennis heeft gemaakt met de verschillende disciplines in de kunst; zoals de podiumkunsten (dans, drama, muziek), erfgoed en beeldende kunst. Schooljaar Doelen Strategie ICC-er aanwezig Opleiden ICC-er in Cultuurplan aanwezig. Ateliers opzetten Beleidsplan maken Planning met team Inzetten subsidie voor professionalisering team Tweede jaar subsidie CMK Planning met IVAK Invullen EVI Vormgeven van een doorgaande lijn beeldende vorming Planning met IVAK. Doorgaande lijn borgen/documenteren. Opzetten Kunstmenu Ateliers draaien met structurele externe input 2-jaren planning maken Planning met IVAK; Structurele inzet van IVAK Kunstmenu jaar 1 start Ieder teamlid plant zelf zijn/haar excursies In Ateliers zien we doorgaande lijnen Beeldend Evaluatie afgelopen jaren. Document doorgaande leerlijn Beeldend Kunstmenu jaar 2 start We kennen onze wensen en doelen voor de komende jaren Ieder teamlid plant zelf zijn/haar excursies Evaluatie en vooruitblik met directie en team. 7

8 Wie en Wat hebben we nodig ICC-er bewaakt beleidsplan. Samen met de directie zet zij de jaardoelen op het programma. ICC-er bewaakt met de directie de financiën. ICC-er maakt de opzet voor de Ateliers en het Kunstmenu. Het team zorgt voor de invulling van de Ateliers en het Kunstmenu. Het team verzamelt de lesbrieven van het IVAK op 1 plek en maakt zo een doorgaande leerlijn voor Beeldend. Ons culturele netwerk IVAK: voor professionalisering, projecten en ondersteuning Historische vereniging Middelstum: erfgoed in de omgeving Dorpsbelangen Middelstum: erfgoed in de omgeving CMK: subsidies Knelpunten en aanbevelingen Om te zorgen dat ons cultuuronderwijs meer gestructureerd is en niet meer leerkracht-afhankelijk is, is het van belang dat we onze formats goed verankeren. Een goede en regelmatige evaluatie is hiervoor van belang. Hoe gaat het, lukt het, wat is er nodig? Zitten we nog op de goede weg. Deze evaluaties hebben als een direct gevolg dat dit document een minder statisch document wordt. Er mag gaandeweg het een en ander veranderen. We krijgen hulp bij het maken van de leerlijnen van het IVAK. We maken afspraken met het IVAK hoe zij ons jaarlijks blijven ondersteunen. De ICC-er verdiept zicht in de geldstromen en draagt zorg dat dit geld juist besteed wordt aan cultuureducatie. Bijlagen Bijlage 1 Inventarisatie Team WZ Bijlage 2 Opzet Ateliers invulwijzer Bijlage 3 Opzet Kunstmenu invulwijzer Bijlage 4 Aanvraag CMK: netwerk school leerkrachtdocumenten: cultuur Bijlage 5 EVI-dossier: netwerk school leerkrachtdocumenten: cultuur 8

9 Inventarisatie team WZ Expertises en kennis van team Wicher Zitsema : Bij wie moet ik zijn als ik meer wil weten over. Teamleden Expertise op het gebied van (beeldend, muziek, drama, dans, literatuur, nieuwe media, erfgoed) Contacten met culturele omgeving Ouders met culturele expertise Jolanda Beeldend -boerderij -bibliotheek Anneke Muziek Marjon Karin Muziek Drama - Historische vereniging Middelstum - IVAK - CMK - Hoogeland Museum -Wierdenmuseum -Bakkerij Middelstum Bert -Culturele mobiliteit. - Groninger Museum Sjoukje Dinie Cultureel aanbod in de omgeving IVAK: vanuit de gemeentelijke gelden (DAL) wordt het IVAK jaarlijks ingezet. Dit gebeurt vanaf nu vanuit de vraag van de school. De school moet duidelijk een vraag formuleren voor het IVAK. Zij werken dus vraaggestuurd. De vroegere projecten zoals wij dat gewend waren worden niet meer als zodanig aangeboden. Uiteraard kan dit wel weer vanuit de vraag van de school. IVAK verzorgt verschillende vakgebieden en kan desgevraagd externen inhuren om aan de vraag te voldoen. Historische vereniging Middelstum: Zij organiseren jaarlijks de monumentenklassendag. Groep 7/8 bezoekt dan diverse culturele erfgoederen in de directe omgeving. Deze vereniging kan ook over de geschiedenis van de omgeving vertellen, bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog. Bibliotheek: de bibliotheek staat open voor contact. Momenteel verloopt dit contact via Jolanda. 9

10 Musea: Hoogelandmuseum Warffum. Museum Wierdeland Ezinge. Museum bakkerij Mendels. Oorlogsmuseum Middelstum. Museum Helmantel Westeremden 10

11 Ateliers cbs Wicher Zitsema Met ondersteuning van het IVAK worden er doorgaande leerlijnen ontwikkelt grotendeels op basis van materialen: Klei, Textiel, Papier, Verf, Tekenen, Fotografie, Film Leerlingen krijgen een breed aanbod in de structuur van deze Ateliers. Jaarlijks wordt de planning gemaakt en ondersteunt het IVAK. Elke leerkracht ontwikkelt een lessenserie met een techniek of materiaal. Deze lessenserie is voor groep 3 t/m 8. Het IVAK maakt de lesbrieven, de leerkracht voert het uit met ondersteuning van het IVAK. Dit format is jaarlijks te gebruiken Bert Sjoukje Karin Jolanda 2 oktober Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 9 oktober Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 16 oktober Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 30 oktober Lampion Lampion Lampion 6 november Lampion Lampion Lampion Drama 13 november Gr. 5 en 6 Weven Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 20 november Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 27 november Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 4 december Sintknutsel Sintknutsel Sintknutsel 11 december Spelen Spelen Spelen Drama 18 december Kerstbakjes Kerstbakjes Kerstbakjes 8 januari Gr. 7 en 8 Weven Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 15 januari Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 22 januari Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Drama 29 januari Gr. 3 en 4 Fotografie Gr. 5 en 6 Druktechnieken Gr. 7 en 8 Boetseren 5 februari Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 12 februari Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 19 februari Gr. 7 en 8 Fotografie Gr. 3 en 4 Druktechnieken Gr. 5 en 6 Boetseren 5 maart Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 12 maart Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 19 maart Gr. 5 en 6 Fotografie Gr. 7 en 8 Druktechnieken Gr. 3 en 4 Boetseren 26 maart Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 9 april Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 Gr. 3 en 4 16 april 23 april Gr. 7 en 8 Gr. 5 en 6 Film+montage Gr. 3 en 4 14 mei Gr. 7 en 8 Drama Gr. 5 en 6 Gr. 3 en 4 28 mei Gr. 7 en 8 Gr. 5 en 6 Gr. 3 en 4 4 juni Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Houtskool Gr. 7 en 8 Musical 11 juni Gr. 3 en 4 Drama Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 Musical 18 juni Gr. 3 en 4 Gr. 5 en 6 Gr. 7 en 8 Musical 25 juni Gr. 5 en 6 Gr. 3 en 4 Film+montage Gr. 7 en 8 Musical 2 juli Gr. 5 en 6 Drama Gr. 3 en 4 Gr. 7 en 8 Musical 9 juli Gr. 5 en 6 Gr. 3 en 4 Gr. 7 en 8 Musical 16 juli Groen= coaching on the job door IVAK Blauw= musical eventueel met ondersteuning 11

12 Kunstmenu cbs Wicher Zitsema Ieder kind heeft kennis gemaakt met onderstaande disiplines tijdens zijn schoolloopbaan, Muziek: concerten Theater: voorstellingen (KBW en voorleesdagen) Beeldende Kunst: museumbezoek Erfgoed: museum/erfgoed bezoek Dans: voorstellingen groep Activiteit Jaarlijks Activiteit 1 e jaar (evenoneven) /2 Voorstelling KBW Voorstelling Voorleesdagen Dans: voorstelling (op school) 3/4 Voorstelling KBW Dans: voorstelling (op school) 5/6 Voorstelling KBW Erfgoed: Hogelandmuseum Activiteit 2 e jaar (oneven-even) Muziek: concert Kunst: Groninger Museum Concert: NNO 7/8 Voorstelling KBW Kunst: Rijksmuseum Erfgoed: Westerbork NB. Groepsleerkracht kan zelf de activiteit kiezen, maar de groep blijft 4 jaar in dezelfde discipline. Het heeft de voorkeur om langer dan 4 jaar in dezelfde discipline te blijven. Dappere keuze! Dat bied je als school ook de kans om leerkracht te laten specialiseren in 1 of 2 disciplines. Sluit mooi aan op de wie kan wat lijst. Kwaliteitseisen: Aansluiten bij niveau en belevingswereld. Aanbod wordt gedaan door professionals. 12

13 Aanvraag CMK en EVI-dossier staan op het netwerk van de school. Leerkrachtdocumenten-cultuur. 13

14 Bijlage 4: kerndoelen Kerndoelen Leergebied Kunstzinnige oriëntatie In het leergebied Kunstzinnige oriëntatie maken kinderen kennis met kunst en cultuur. Bijvoorbeeld door musea en voorstellingen te bezoeken en literatuur te lezen. Ook doen kinderen zelf actief aan tekenen, handvaardigheid, muziek en beweging. De kerndoelen van Kunstzinnige oriëntatie zijn: 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. 56. De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Kerndoelen Leergebied Oriëntatie op de wereld Erfgoed valt niet alleen onder het leergebied kunstzinnige oriëntatie (kerndoel 55), maar ook onder het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld. In dit leergebied oriënteren leerlingen zich op hun omgeving. Op die manier worden zij zich bewust van het cultureel erfgoed om hen heen. Erfgoed is ook nauw verbonden met geschiedenis en het ontwikkelen van historisch besef. De kerndoelen van Oriëntatie op jezelf en de wereld zijn: 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. Kerndoelen uitgewerkt in tussendoelen en leerlijnen Op de SLO-website TULE zijn de kerndoelen uitgewerkt in tussendoelen en leerlijnen. 14

15 Bijlage 5: Begrippenlijst Cultuureducatie Doelbewust leren over en met kunst, erfgoed en media via gerichte instructie, zowel binnen- als buitenschools. Buitenschoolse cultuureducatie Doelbewust leren over en met kunst, erfgoed en media via gerichte instructie in de vrije tijd. Bijvoorbeeld bij centra voor de kunsten, culturele instellingen, amateurkunstverenigingen, particuliere docenten. Cultuuronderwijs (binnenschoolse cultuureducatie) Het algemeen vormend onderwijs in kunst, erfgoed en media. Erfgoededucatie Doelbewust leren over en met materieel en immaterieel erfgoed via gerichte instructie, zowel binnen- als buitenschools. Daarbij doen leerlingen aan de hand van sporen uit het verleden kennis en vaardigheden op en ontwikkelen zij inlevingsvermogen en persoonlijk, cultureel en historisch bewustzijn. Kunsteducatie Doelbewust leren over en met kunst via gerichte instructie, zowel binnen- als buitenschools. Kunsteducatie kent drie aspecten die al dan niet gezamenlijk voorkomen: productie (kunst maken), receptie (kunst beschouwen) en reflectie (nadenken over kunst). Media-educatie Doelbewust leren over en met media, zowel binnen- als buitenschools. Media-educatie leert mensen kundig en kritisch omgaan met (massa)media. 15