Doorgaande leerlijnen cultuureducatie, hoe werkt dat in de praktijk?

Transcriptie

1 Doorgaande leerlijnen cultuureducatie, hoe werkt dat in de praktijk?

2 Cultuureducatie denkkader: VISIE verankering cultuurmenu verankering cultuurmenu VERTICALE LEERLIJNEN met kwaliteit HORIZONTAAL ONDERWIJS met kwaliteit 3 VISIE

3 Doen is de beste manier van denken 5 sociaal passie zelfvertrouwen rekenen lezen lef drijfveren intuïtief en associatief denken wie ben ik in deze wereld iets kunnen doen citotoets taal inspectie kennis cognitie algemene ontwikkeling verwondering creativiteit autonomie jezelf uitdrukken anders durven kijken jezelf presenteren iets kunnen maken muziek, tekenen, drama, dans, handvaardigheid, website bouwen, games maken, poëzie voordragen... BREDE ONTWIKKELING 6

4 CULTUUREDUCATIE IS IN TE ZETTEN: om de brede ontwikkeling van kinderen te bevorderen; bij het versterken van de leeromgeving; om de kinderen enthousiast te maken voor deelname aan de culturele wereld. 7 VERSTERKEN LEEROMGEVING Afrikaanse hutten en maskers maken na een onderzoekje in het kader van wereldoriëntatie. Cultuureducatie wordt ingezet als middel om doelen uit leerlijnen te halen. Erfgoed uitstapjes in het kader van de leerlijn geschiedenis. Heelal maken en erop reflecteren na een theatervoorstelling Einstein die door het heelal reist. citotoets taal rekenen lezen inspectie L e e r l ij n e n kennis cognitie algemene ontwikkeling De kunstenaar een monument voor verzetstrijders laten ontwerpen bij blok over WO2. 8

5 CULTUURPARTICIPATIE Kunnen reflecteren op toneel, dans, beeldende kunst, journalistiek etc. Toneel kunnen spelen op niveau. Genieten van kunst: exposities, musea, theater... ONTDEKKEN WAT JE WILT EN KUNT Een instrument bespelen. Een beeldend proces doorlopen. 9 Cultuureducatie denkkader: VISIE verankering kunstmenu verankering kunstmenu VERTICALE LEERLIJNEN met kwaliteit HORIZONTAAL ONDERWIJS met kwaliteit 10

6 VERTICALE LEERLIJNEN met kwaliteit HORIZONTAAL ONDERWIJS met kwaliteit VERTICALE LEERLIJNEN & HORIZONTAAL ONDERWIJS VERTICAAL: continuïteit in programmatische aspecten van het onderwijs (kennis en vaardigheden) en pedagogiek en didactiek (Scholtens, 2007) HORIZONTAAL: de samenhang en samenwerking tussen verschillende vakken, een zogenaamde vakoverstijgende benadering. 12

7 verticale leerlijnen, gr. 1 t/m 8 geschiedenis aardrijkskunde natuur en milieu rekenen taal mediaeducatie lezen muziek dans/drama beeldend 13 cultuurmenu = buitenschools verticale leerlijnen, gr. 1 t/m 8 SEO aardrijkskunde GR. 5 Peter Pan was hier natuur en milieu rekenen lezen mediaeducatie taal muziek dans/drama beeldend horizontaal onderwijs, integratie vakken Want wat is er nog aan het leven als je niet meer mag spelen, niet meer 14 ongehoorzaam mag zijn. Niet meer mag vliegen en dromen. (Theatergroep Max)

8 VERTICALE LEERLIJNEN met kwaliteit Wanneer hebben deze leerlijnen kwaliteit? verticale leerlijnen cultuureducatie beeldend onderwijs muziek dans & drama mediaeducatie literatuur erfgoed cultuurmenu = buitenschools 16

9 verticale leerlijn beeldend onderwijs Wanneer heeft bijvoorbeeld beeldend onderwijs kwaliteit? 17 PROCESGERICHTE DIDACTIEK VERTICALE: continuïteit in programmatische aspecten van het onderwijs (kennis en vaardigheden) en pedagogiek en didactiek 18

10 leerkracht Wie bepaalt hoe het werkstuk eruit ziet? leerling Ambachtelijke didactiek Procesgerichte didactiek Vrije expressie UITDAGING (BEELDENDE PROBLEEMSTELLING ) Procescomponenten - beschouwing innerlijke of uiterlijke wereld; kunst of de werkelijkheid; live, afbeelding, youtube, cd... - onderzoek - werkwijze brainstormen, schetsen, experimenteren, improviseren, uitproberen, proefjes etc... a. uitleg over kennis of vaardigheden b. hoe stap voor stap te werk gaan in dit proces - reflecteren voor, tijdens en na het werkproces, over het product 20 én het proces

11 PROCES HELPEN DOORLOPEN reflecteren reflecteren werkwijze vorm materiaal reflecteren PRODUCT kenmerken PROCES kenmerken beschouwing Toeval betekenis gezocht onderzoek reflecteren Cirkelmodel van de procesgerichte didactiek, Jos van Onna

12 GROEP 1/2 t Kofschip in Volendam Welke procesactiviteiten zorgen voor dit resultaat? 23 Beeldende probleem stelling Basisplan & lesomschrijvin g beschouwen Werkwijze digitale methode beeldend onderwijs: 24 laatmaarzien.com

13 (Ken Robinson) (Mark Mieras) (beleidsplan cultuureducatie) (juf Mirjam en Ali B) (Jeroen Busscher over het nieuwe leren) (Man bijt hond, over kunstbeschouwen) (Doen is de beste manier van van denken) Mooi filmpje over procesgericht werken. Ook interessant voor reflecteren, samenwerkend leren en onderzoekend leren. Een link naar een prachtig filmpje uit een programma van Giel Beelen. Deze jongen had als opdracht om een nummer te schrijven over een herinnering.(thema was melancholie) Elke vrijdag hadden ze op zijn basisschool een open podium waar hij graag gebruik van maakte en waar hij helemaal opbloeide... Mooi voorbeeld van wat kunsteducatie kan betekenen voor kinderen.

14 LITERATUUR 1. schrijf een verhaal over wat je hebt meegemaakt op de schoolreis. denk even na: wat vond je leuk en wat niet. Ga je gang. Minstens een blaadje vol. schoolreisje OPSTEL schrijven. Vrije expressie. Juf, ik weet niets... Juf: Maar je weet toch wel wat je allemaal gedaan hebt? Daar kun je toch iets over opschrijven? Nou, doe dat maar. (Voorbeeld uit: ICQ, verbindt cultuur en onderwijs) contact maken met innerlijke beelden en emoties van kinderen: in de kring gesprek over het schoolreisje. open vragen, kinderen vertellen. ruimte voor gevoelens, feiten en fantasie. doorvragen op beeldende details. 3. opdracht geven: we gaan een kwartiertje schrijven over het schoolreisje. 5. in de loop van de week werken de kinderen verder aan hun teksten. en maken er tekeningen bij. schoolreisje OPSTEL schrijven. Procesgerichte aanpak mindmap 4. na een kwartier vraagt de juf of iemand al iets wil voorlezen. voorlezers krijgen tips en tops van de klas. (Deels uit: ICQ, verbindt cultuur en onderwijs) 28

15 contact maken met innerlijke beelden en emoties van kinderen: in de kring gesprek over het schoolreisje. open vragen, kinderen vertellen. ruimte voor gevoelens, feiten en fantasie. doorvragen op beeldende details. beschouwen (innerlijke wereld) 3. we gaan een kwartiertje schrijven over het schoolreisje. experimenteren 5. in de loop van de week werken de kinderen verder aan hun teksten. en maken tekeningen erbij. schoolreisje OPSTEL schrijven. Procesgerichte aanpak. 2. mindmap 2 brainstormen (Deels uit: ICQ, verbindt cultuur en onderwijs) 4 4. na een kwartier vraagt de juf of iemand al iets wil voorlezen. voorlezers krijgen tips en tops van de klas. informeren/ 29 reflecteren leerkracht Wie bepaalt wat er aan muziek te horen is? leerling AMBACHTELIJKE DIDACTIEK PROCESGERICHTE DIDACTIEK VRIJE EXPRESSIE bekijk ter inspiratie voor geluiden uit de omgeving dit filmpje (beschouwing) ( beeld het begin en het eind uit van een regelbui (zonder de interventies die omschreven worden bij tule is dit vrije expressie) tule.slo.nl

16 leerkracht Wie bepaalt hoe het dans/ drama product eruit ziet? leerling AMBACHTELIJKE DIDACTIEK PROCESGERICHTE DIDACTIEK VRIJE EXPRESSIE Juf: Nog iets meer naar achteren leunen... je blik is nu goed. bedenk 4 verschillende houdingen om dat gevoel met je lichaam en je mimiek uit te drukken (onderzoek) ga een toneelstukje maken over deze situatie Voedselbonnen gestolen WO2 of volksdans... UITDAGING (BEELDENDE PROBLEEMSTELLING ) Procescomponenten - beschouwing innerlijke of uiterlijke wereld; kunst of de werkelijkheid; live, afbeelding, youtube, cd... - onderzoek - werkwijze brainstormen, mindmappen, schetsen, experimenteren, improviseren, uitproberen, proefjes etc... a. uitleg over kennis of vaardigheden b. hoe stap voor stap te werk gaan in dit proces - reflecteren voor, tijdens en na het werkproces, over het product én het proces 32

17 leerkracht Wie bepaalt hoe het werkstuk eruit ziet? leerling Ambachtelijke didactiek Procesgerichte didactiek Vrije expressie HORIZONTALE LEERLIJNEN met kwaliteit

18 Over kunstbeschouwen... verticale leerlijnen, gr. 1 t/m 8 geschiedenis PROJECT GR. 4/5 met kunstenaar aardrijkskunde natuur en milieu rekenen taal mediaeducatie lezen muziek dans/drama beeldend horizontale leerlijnen, integratie vakken 36

19 onderzoek of beschouwing kunstvak, procesgericht wereldoriëntatie, taal e.a

20 39 extern aanbod extern aanbod Methode voor WO procesgerichte beeldende opdrachten Eén schooljaar, willekeurige groep. 40

21 thema 1 met extern aanbod thema 2 met extern aanbod extern aanbod geschiedenis natuur procesgerichte drama opdrachten Eén schooljaar, willekeurige groep. 41 extern aanbod extern aanbod Beeldend onderwijs Taal Muziek 42

22 extern aanbod kunstenaar Museum/ extern aanbod Beeldend en drama gr. 1/2 gr. 3/4 Erfgoed uit omgeving molen - watertoren - boerderij - etc. gr. 5/6 gr. 7/8 Wereldoriëntatie 43 onderzoekend leren en talentontwikkeling Cultuur in de spiegel Leerplankader kunstzinnige oriëntatie onderzoek of beschouwing procesgerichte didactiek verbinding van de vakken 44

23 Cultuureducatie denkkader: VISIE verankering cultuurmenu verankering cultuurmenu VERTICALE LEERLIJNEN met kwaliteit HORIZONTAAL ONDERWIJS met kwaliteit 45