Loonheffing -- deel 1

Transcriptie

1 Loonheffing les 1 programma Wie is belastingplichtig? Wie is inhoudingspichtig? Wanneer is sprake van een dienstbetrekking? Fictieve uitbreidingen begrip dienstbetrekking Loon Werkkostenregeling 1 Belastingsubject = de werknemer Onder de naam 'loonbelasting' wordt van werknemers [ ] een directe belasting geheven. De inhoudingsplichtige is degene die het loon betaalt en op grond van de wet loonbelasting moet inhouden. Werknemer is de natuurlijke persoon die: tot een inhoudingsplichtige in dienstbetrekking staat, of van een inhoudingsplichtige loon geniet uit: een vroegere dienstbetrekking van hemzelf of een ander of een bestaande dienstbetrekking van een ander. Geen relatie tussen de dagen waarop is gewerkt en het loon. 2 Dienstbetrekking Artikel 7:610 BW De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. Kenmerkend is dus dat: 1. er arbeid wordt verricht; 2. er loon wordt betaald; 3. er een gezagsverhouding is tussen werkgever en werknemer. 3 1

2 Geen werknemer voor LB + PH Wie? De werknemer die in het buitenland woont én werkt: volledig (100%) buiten Nederland m.u.v.: commissaris van NL-lichaam (NV/BV); in dienst van NL-overheid; werkte daar krachtens verdrag met NL. of werkt nagenoeg geheel ( 90%) buiten NL én (cumulatieve eis) betaalt in het buitenland over dit loon belasting. is geen werknemer voor de LOONBELASTING en de VOLKSVERZEKERINGEN 4 Fictieve dienstbetrekking 1 / 2 Zonder gezagsverhouding geen dienstbetrekking. Kennen een wildgroei aan contracten die vaak tot doel hebben belastingheffing tegen te gaan. Reactie wetgever: fictieve dienstbetrekking Een aantal bijna arbeidsrelaties wordt op grond van de wet toch als dienstbetrekking als dienstbetrekking behandeld. Bestudeer art. 4 LB. 5 Fictieve dienstbetrekkingen 2 / 2 1. aannemer van werk* + zijn hulpen; 2. agent + zijn subagenten; 3. stagiair; 4. meewerkend kind; 5. commissaris; 6. deelvisser; Onthoud Echte dienstbetrekking gaat altijd voor fictieve dienstbetrekking. Bij beoordelen of er sprake is van een fictieve dienstbetrekking dit in de hier gegeven volgorde aan de regels toetsen. 7. bestuurder coöperatie met werknemerszelfbestuur; 8. sekswerker; 9. topsporter met een A-status; 10. uitzendkracht; 11. thuiswerker* + zijn hulpen; 12. artiest; 13. gelijkgestelde; 14. pseudowerknemer; 15. aanmerkelijk belanghouder werkzaam in eigen bv zonder loon (dga). 6 2

3 Aannemer van werk + hulpen Kenmerken Moet werk persoonlijk verrichten of toezicht houden; Overeenkomst tot aanneming van werk stoffelijk werk, iets maken; Heeft niet meer dan twee hulpen (hulp in dienst van aannemer? Zo ja, aannemer is inh.pl.) Uitzonderingen opdrachtgever is privépersoon en/of opdrachtnemer is ondernemer of thuiswerker opdrachtgever werkgever 7 Stagiair Kenmerken Verricht werkzaamheden; Tegen betaling ( onkostenvergoeding); Er is geen echte dienstbetrekking. Goedkeuring Als de school: de stagevergoeding ontvangt, deze voor onderwijsdoeleinden gebruikt en; apart administreert, is er geen dienstbetrekking geldt voor LH en beperkt voor SV: niet verzekerd voor WW en WIA, wel ZW + WAJONG 8 Meewerkend kind Kenmerken Kind van 15 jr of ouder, werkt mee in bedrijf van ouder(s) woont bij ouders. Uitzondering Kind is in echte dienstbetrekking werkzaam; of kind is mede-eigenaar (is dan ondernemer). Let op: deze fictie geldt niet voor de werknemersverzekeringen. 9 3

4 Thuiswerker + hulpen 1 / 2 Kenmerken De thuiswerker: verricht werkzaamheden thuis / in een eigen ruimte, en verricht arbeid persoonlijk, en verdient daarmee doorgaans per maand ten minste 40% van het brutominimumloon, en verricht het werk voor onbepaalde duur of voor minimaal 1 maand (tijdsduur arbeidsrelatie). 10 Thuiswerker + hulpen 2 / 2 De fictie voor thuiswerker geldt niet bij: arbeid van overwegend geestelijk aard; auteurs (eerst toetsen aan loondienst!); familieverhoudingen (gezagsverhouding); zelfstandige ondernemers; dienstverlening aan huis; hebben van meer dan twee hulpen. 11 Gelijkgestelden Kenmerken Persoonlijk arbeid verrichten; verdient daarmee doorgaans per week ten minste 40% van brutominimumloon; werkt doorgaans ten minste 2 dagen per week; verricht het werk voor onbepaalde duur of voor minimaal 1 maand (tijdsduur arbeidsrelatie). De fictie geldt o.a. niet voor: geestelijke verzorgers; auteurs en redactiemedewerkers; dienstverlener aan huis. 12 4

5 Pseudowerknemer Kenmerk Arbeidsverhouding is geen echte en ook geen fictieve dienstbetrekking; Vertoont toch veel overeenstemming met dienstbetrekking. Goedkeuring De werknemer kan er samen met werkgever voor kiezen om voor de loonheffing + Zvw (let op: niet voor de SV!) als werknemer behandeld te worden. Keuze geldt vanaf eerste loonbetaling na melding. Beëindiging hoeft niet bij gezamenlijk verzoek. 13 Dienstverlening in en rond huis De huishoudelijke hulp is de werknemer die werkt: 1. voor natuurlijke persoon; 2. in diens huishouden; 3. doorgaans op minder dan vier dagen per week. Artikel 5 1. Als dienstbetrekking wordt niet beschouwd de arbeidsverhouding van degene die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend diensten verricht ten behoeve van het huishouden van de natuurlijke persoon tot wie hij in dienstbetrekking staat, indien hij de diensten doorgaans op minder dan vier dagen per week verricht. 2. Onder het verrichten van diensten ten behoeve van een huishouden wordt voor de toepassing van dit artikel mede verstaan het verlenen van zorg aan de leden van dat huishouden. 14 Oneigenlijke dienstbetrekking 1 van 2 Verdere uitbreiding van de kring van belastingplichtige. Artikel 34 Ter vergemakkelijking van de heffing ( ) kunnen bij algemene maatregel van bestuur regels worden gesteld gesteld ingevolge welke de loonbelasting mede wordt geheven van natuurlijke personen die: a. termijnen van lijfrente of andere periodieke uitkeringen of verstrekkingen genieten; b. uitkeringen genieten ter vervanging van gederfde of te derven periodieke uitkeringen of verstrekkingen. Dit is uitgewerkt in art. 11 Uitvoeringsbesluit loonbelasting. 15 5

6 Oneigenlijke dienstbetrekking 2 van 2 Het gaat veelal om personen, die recht hebben op een inkomenvervangende uitkering zoals: pensioenuitkering (geen dienstbetrekking met het pensioenfonds); uitkering op grond van een sociale verzekering (bijv. WW-uitkering of WIA-uitkering); uitkering op grond van een sociale voorziening (bijv. bijstandsuitkering). 16 Vrijwilligersregeling Wanneer De vrijwilligersregeling geldt als: het werk anders dan als zelfstandig beroep/ondernemer wordt verricht; het werk is verricht voor een sportvereniging of een organisatie zonder winstoogmerk; de vergoeding: max. 150 per maand is + max per jaar; lager is dan gebruikelijk Bij een vergoeding van max. 4,50 per uur ( 2,50 voor jongeren tot 23 jr) wordt er van uitgegaan dat sprake is van een nietmartkconforme vergoeding. Bij hogere bedragen zelf bewijs leveren dat het geen loon is. 17 Inhoudingsplichtige Artikel 6 1. Inhoudingsplichtige is: a. degene, tot wie een of meer personen in dienstbetrekking staan; b. degene, die aan een of meer personen loon uit een vroegere dienstbetrekking tot hemzelf of tot een ander verstrekt; c. degene, die ingevolge een aanspraak die niet tot het loon behoort, aan een of meer personen uitkeringen of verstrekkingen uit een dienstbetrekking tot een ander doet. Conclusie Het gaat om iemand die: bepaalde loonbetalingen doet of personeel in dienst heeft, de dienstbetrekking. 18 6

7 Loon hfd. 10 Artikel Loon is al hetgeen uit een dienstbetrekking of een vroegere dienstbetrekking wordt genoten Twee zaken vallen op: al hetgeen Hoe het heet en wie het betaalt, doet er niet toe uitzondering: fooien uit dienstbetrekking Vereist een oorzakelijk verband. 19 Uniform loonbegrip Vertrekpunt/opzet uniform loonbegrip Loon SV = loon Zvw = loon LB/PH Loon uit vroegere dienstbetrekking SV = werknemersverzekeringen Hoofdregel: loon uit vroegere dienstbetrekking is geen loon voor SV. Uitzonderingen: loon krachtens loondoorbetalingsverplichting; uitkeringen krachtens WW, ZW, WAO/WIA; uitkeringen krachtens WAZO (zwangerschap, adoptie, e.d) 20 Loon in natura Kenmerk Werknemer ontvangt (deel van het) loon niet in geld maar in gebruiksrecht, goederen, aanspraken, e.d. Aanspraak Een aanspraak is: Afdwingbaar van werkgever of derde een recht op een uitkering of verstrekking; Er gelden voorwaarden in de toekomst; Wordt verleend aan werknemer of derde wordt nu toegekend naast het loon in geld. 21 7

8 Aanspraak is loon Is aanspraak loon? Loon is al hetgeen aanspraak is loon. Wat is de waarde? De betaalde of te betalen premie, de factuurwaarde (door werkgever betaalde prijs incl. btw) of forfaitaire waarderingsnorm Op welk moment belast? Hoofdregel: bij toekennen van de aanspraak. omkeerregel Uitzondering: bij ontvangen van de uitkering/verstrekking. 22 Verlof 1 / 2 Wie werkt, bouwt verlofrechten op. Je verwerft het recht vrij te nemen met behoud van loon. Het recht op verlof vertegenwoordigt dus een bepaalde waarde. Voorbeeld A werkt per jaar 11 maanden. Per maand werkt hij gemiddeld 22 dagen. A bouwt per maand 2 dagen verlof op. Dat is per jaar 11 x 2 dagen = 22 dagen. Dit is voldoende om een maand met verlof te gaan met behoud van loon. Wij zouden nu kunnen zeggen: A verdient per maand een maandsalaris plus 2/22 x zijn maandsalaris. Als A vakantie heeft, verdient hij niets. Er wordt 11 maanden belasting geheven (over 1+ 2/22 maandloon) en 1 maand niet. Dit komen wij nog beperkt tegen (het vakantiebonnensysteem). Meer gebruikelijk is, dat pas op het moment dat het verlof wordt opgenomen met de waarde van de verlofdagen rekening wordt gehouden. Wij belasten dan niet de aanspraak maar de uitkering. 23 Verlof 2 / 2 Uitzondering is hoofdregel Omkeerregel, dus belasten op moment uitkering. Uitzondering op de uitzondering Als de werknemer meer verlofdagen heeft gespaard dan 50x aantal werkdagen per week is het meerdere loon. De omkeerregel geldt ook voor andere verlofvormen zoals: Geclausuleerd verlof; Verlofvormen volgens WAZO; Bindingsverlof; Educatiefverlof; Politiek verlof. 24 8

9 Pensioen Bij pensioen altijd de omkeerregel toepassen. Dus aanspraak vrij, uitkering belast. Drie soorten pensioenregelingen: eindloonregeling pensioen op basis laatstverdiende loon middelloonregeling pensioen op basis van gemiddeld verdiende loon beschikbare premieregeling pensioen op basis van grootte gespaarde kapitaal 25 Forfaitaire waarderingsnorm Er gelden o.a. forfaitaire waarderingsnormen voor: huisvesting en inwoning (art. 3.8-b Uitv.reg. LB) Kenmerk: wel een eigen kamer maar gemeenschappelijke keuken, douche, toilet, e.d. Forfait: 5,35 per dag maar als werknemer zich er in redelijkheid niet aan kan onttrekken nihilwaardering (boorplatform) maaltijden (art. 3.8-a Uitv.reg. LB) Kenmerk: maaltijd is niet-zakelijk, d.w.z. <10% zakelijk belang Forfait: 3,15 per maaltijd (ontbijt/lunch/diner) privégebruik personenauto (art. 13bis Wet LB) Kenmerk: werknemer gebruik auto van de zaak ook privé Forfait: 25% van cataloguswaarde auto zie ook les 2 26 Werkkostenregeling 1 / 4 De leidende gedachte is: de werkgever/inhoudingsplichtige mag aan alle werknemers te samen maximaal 1,5% van het gezamenlijk loon als onbelaste vergoedingen en verstrekkingen toekennen. (art. 31a lid 2 Wet LB) Daarbij maakt het niet uit wie de vergoeding of verstrekking krijgt of waarvoor hij die krijgt, tenzij de waarde meer dan 30% hoger is dan in de branche gebruikelijk is, het gebruikelijkheidscriterium. Als dat geval is, is het deel boven 130% loon. 27 9

10 Werkkostenregeling 2 / 4 Bij: loon in geld Bij: loon in natura Bij: vergoedingen en verstrekkingen loon Af: vrije vergoedingen (art. 11) loon in de zin van de Wet LB vergoeding schade/verlies persoonlijke zaken eenmalige uitkeringen/verstrekkingen bij overlijden diensttijd- of jubileumvrijstelling Vrije ruimte = 1,5% loon LB gerichte vrijstellingen nihilwaarderingen overige vergoedingen en verstrekkingen Voor intermediaire kosten geldt: voorgeschoten geen loon 28 Werkkostenregeling 3 / 4 Gerichte vrijstellingen Een beperkt aantal vrije vergoedingen en verstrekking uit de oude regeling is omgezet in gerichte vrijstellingen (art. 31a, lid 2, letters a t/m f LB). Het gaat om de volgende vergoedingen of verstrekkingen: zakelijke reiskosten + woon-werkverkeer (art. 31a-2-a LB); tijdelijk verblijf elders t.b.v. het werk (hotel, flat), maaltijden mits >10% zakelijk (art. 31a-2-b LB); permanente educatie, inschrijving beroepsregister en vakliteratuur, outplacement (art. 31a-2-c LB); studie- en opleiding (art. 31a-2-d LB); 30%-regeling (art. 31a-2-e LB); verhuiskosten (er gelden voorwaarden (art. 31a-2-f LB jo. art. 8.4 Uitv.reg. LB). 29 Werkkostenregeling 4 / 4 Nihilwaarderingen (art. 3.7 Uitv.reg. LB) In een aantal gevallen wordt de waarde van de verstrekking of terbeschikkingstelling op nihil gesteld. Gaat om werkplekgerelateerde voorzieningen (eis: wordt 90% op de werkplek gebruikt). niet elders te gebruiken (bureau, copier, fitnessruimte); voor tbs werkkleding geldt nihilwaardering indien de kleding: niet elders/in privé te gebruiken (uniform, overall) wel elders/in privé te gebruiken - kleding met logo, kleding blijft op zaak; consumptie op de werkplek (koffie, thee, frisdrank, gebak, e.d.) mits geen onderdeel van maaltijd; tbs apparatuur, computer, gereedschap bij >90% zakelijk gebruik; mobiele comm. apparatuur (gsm) bij >10% zakelijk gebruik; kinderopvang op de werkplek; privégebruik tbs ov-jaarkaart of ov-kortingskaart mits deze ook voor woon-werkverkeer/zakelijk wordt gebruikt

11 Voorbeeld 1 Bij Flora bv werken drie werknemers. Alle drie verdienen zij Alle drie krijgen zij: - een gsm, zakelijk gebruik meer dan 10%; - 0,19 per zakelijk gereden km; - een vaste onkostenvergoeding van 15 per maand; - een kerstpakket ter waarde van 50. Vrije ruimte: 1,50% x 3 x = GSM (nihilwaardering) 0 Km-vergoeding (gericht vrijgesteld) 0 Vaste kostenvergoeding 12 x 3 x 15 = 540 Kerstpakketten 3 x 50 = Totaal 690 Resterende vrije ruimte Voorbeeld 2 Bij Flora bv werken drie werknemers. Alle drie verdienen zij Alle drie krijgen zij: - een gsm, zakelijk gebruik meer dan 10%; - 0,19 per zakelijk gereden km; - een vaste onkostenvergoeding van 15 per maand; - een kerstpakket ter waarde van 50. Vrije ruimte: 1,50% x 3 x = GSM (nihilwaardering) 0 Km-vergoeding (gericht vrijgesteld) 0 Vaste kostenvergoeding 12 x 3 x 15 = 540 Kerstpakketten 3 x 50 = 150 1x Elektrische fiets Totaal Resterende vrije ruimte -390 De werkgever moet over % eindheffing betalen. 32 Eigen bijdrage Kern Een eigen bijdrage vermindert het voordeel en komt daarom in mindering op de waarde (bijtelling). Eigen bijdrage aan belaste aanspraak Premie -/- eigen bijdrage. Eigen bijdrage aan vrijgestelde aanspraak Hoofdregel: geen aftrek want aanspraak is vrijgesteld, dus geen loon. Uitzondering: eigen bijdrage pensioen en ZW, WW, WIA, e.d. (eigen bijdrage verlaagt het loon) 33 11

12 Waarderingsregels oud Als de werkgever de oude regeling nog gebruikt, geldt voor de waardering van loon in natura het volgende: Hoofdregel waarde economisch verkeer (winkelwaarde incl. BTW) (bij werkkostenregeling: factuurwaarde). Uitzonderingen Er gelden speciale waarderingsnormen, voordeel = normbedrag; Het is (ook) nodig voor het werk, voordeel = besparingswaarde of normbedrag. 34 Oefening 1 Mieke is serveerster op het terras van een Grand Café. Dat levert haar op een willekeurige dag het volgende op: a. Aan het einde van de dag betaalt haar werkgever haar het overeengekomen loon van 30 netto uit. b. Daar bovenop betaalt hij haar 10 wegens de enorme drukte die dag. c. Mieke had hier zelf ook al in voorzien. Zij heeft van de dagopbrengst 20 in haar eigen zak gestoken. d. Mieke ontving in totaal 25 aan fooi. Wat behoort tot het loon? 35 Oefening 2 Joost krijgt van zijn werkgever een mountainbike met een winkelwaarde van Zijn werkgever betaalde echter 950 voor de fiets (factuurwaarde). Joost heeft een vreselijke hekel aan fietsen. Hij komt dan ook altijd met de auto naar zijn werk. Hij is niet van plan dat ooit te veranderen. Joost zet de fiets op marktplaats.nl en verkoopt de fiets voor 700. Behoort de fiets tot het loon en zo ja, tot welk bedrag? Oude regeling Het is een voordeel genoten uit de dienstbetrekking, dus loon. Het wordt gewaardeerd op de winkelwaarde: Bij 52% LB geniet Joost per saldo een nettovoordeel van LB = 76. Nieuwe regeling Stel totale loonsom is De vrije ruimte is dan Stel dat hiervan al is gebruikt. Van de 950 is dan 500 vrij, 450 is belast. Hierover moet de inh.pl. 80% eindheffing betalen, is 360. Doordat het eindheffingsloon niet op de loonstrook staat, merkt Joost er niets af. Joost geniet een nettovoordeel van

13 Gebruikelijk loonregeling 1 / 2 Een AB-houder kan op tweeërlei wijze uit de NV/BV inkomen genieten: als loon box 1 36,25%-52% IB+PH als dividend box 2 25% IB AB-houders kozen massaal voor laag loon. Wetgever kwam toen met gebruikelijk loonregeling (art. 12a Wet LB). Het gebruikelijk loon is hoogste van: 70% van elders gebruikelijk loon voor deze functie (wat zou je in deze functie bij een derde verdienen); tabelloon van best betaalde werknemer; (tabelloon). 37 Gebruikelijk loonregeling 2 / 2 Er wordt gekeken naar loon voor de loonbelasting (tabelloon). Gebruikelijk loon -/- feitelijk loon = fictief loon. Voorbeeld Dirk is directeur/grootaandeelhouder. Hij geniet loon. Hij heeft een auto van de zaak; cataloguswaarde De bedrijfsleider verdient per jaar en heeft een auto van de zaak, cat.waarde Bij een derde zou Dirk in deze functie per jaar verdienen. Het gebruikelijk loon bedraagt hoogste van: - feitelijk fiscaal loon: 25% van = elders gebruikelijk: 70% van = best betaalde werknemer: % van = Fictief loon: = Dirk geniet dit loon op 31 dec of bij eerder uitdienst treden. 38 Optierechten Een optierecht is het recht om op een later moment tegen een in de optie vermelde prijs aandelen te kopen. Voorbeeld Dick krijgt als bonus 1000 opties. De opties vertegenwoordigen het recht 1000 aandelen te kopen tegen 600 per aandeel; de uitoefenprijs. De huidige beurskoers is 550. Na twee jaar is beurskoers 700 en oefent Dick het optierecht uit. Voordeel: Dick verkrijgt aandelen met een w.e.v Af: Dick betaalt voor de aandelen /- Voordeel = loon Dick geniet het voordeel op moment uitoefenen recht of bij verkoop van de optie

14 Loon voor de inkomstenbelasting Loonbelasting is voorbelasting op de inkomstenbelasting. Om dit te bereiken geldt: loon LB = loon IB. Deze regel kent twee uitzonderingen: loon van derden (fooien): LB: alleen voor zover er rekening mee is gehouden; IB: zelf alle ontvangen fooien aangeven. loon waarop eindheffing is toegepast: is wel loon voor LB, is geen loon voor IB. 40 EINDE 41 14