Genoteerde activiteiten nav. bijeenkomst Expertgroep Fijnmazig metadateren

Transcriptie

1 Genoteerde activiteiten nav. bijeenkomst Expertgroep Fijnmazig metadateren 13 november 2014 Aanwezig: Dedact, PulseOn, VO-content, ItsLearning, Wikiwijs / Edurep, Bureau Edustandaard, Rijdende School, Khan, SLO, Ontwikkelcentrum/Groen Kennisnet, EduApp Status: concept-verslag Henk Nijstad Inhoud Genoteerde activiteiten nav. bijeenkomst Expertgroep Fijnmazig metadateren Hoe ziet de basisset van vocabulaires eruit voor het Fijnmazig metadateren voor personaliseren Standaardisatie nodig van moeilijkheidsgraad + beproeven in de praktijk Standaardisatie nodig van werkvormen + beproeven in de praktijk; idem voor bedoelde toepassing van een leerobject; beheersingsniveau s Voorbeeld Leerlijnen beschikbaar maken Nederlands: uitwerken Grammatica en Woordenschat In kaart brengen, en vervolgens focusssen: welke delen van het curriculum (vakken) lenen zich juist wel of wat minder voor automatisering van gepersonaliseerd leren Regie op beproeven van standaarden tbv. vaststellen van standaard Detailset voor rekenen / wiskunde (CCSS en mapping). Detailsets voor andere vakken nodig? 6 9. Visualisatie kernprogramma s Leerdoelen ook in docenten- en leerlingtaal veel rijker beschrijven... 7

2 Hieronder worden de genoteerde activiteiten genoemd waarvan de aanwezigen hebben aangegeven dat ze belangrijk zijn. De opgesomde volgorde is in willekeurige volgorde van belangrijkheid. Er zijn meer algemene items genoteerd die voor meer onderdelen gelden (bijv. 6 en 7). 1. Hoe ziet de basisset van vocabulaires eruit voor het Fijnmazig metadateren voor personaliseren Zeker de vakinhouden en tussendoelen: hier is iedereen het over eens. o Nog lang niet alle tussendoelen etc zijn beschikbaar: SLO en Bureau Edustandaard werken hier hard aan. Voor het overzicht zie Daarnaast een gevarieerde set waar verschillende partijen vaak verschillende focus op hebben: o Werkvormen o Moeilijkheidsgraad + onderwijsniveau o Tempo / tijdsbesteding o Bedoelde toepassing o Zie de lange lijsten van SLO op de Edustandaard-website Heel belangrijk aandachtspunt: wat betekent het precies als er een relatie wordt gelegd tussen een classificering (tussendoel, vakinhoud, maar ook werkvorm etc) en een leerobject (draagt bij tot? Of: dekt af? Toetst helemaal of slechts een onderdeel?). De betekenis van de relatie moet glashelder worden en moet kunnen worden vastgelegd in een standaard. 2. Standaardisatie nodig van moeilijkheidsgraad + beproeven in de praktijk Wat: alle aanwezigen geven aan dat dit essentiëleinformatie is die noodzakelijk is om een leerobject te kunnen gebruiken voor personaliseren. Probleem is dat er geen eenduidige beschrijving is: moeilijkheidsgraad is erg relatief (afh. Van voorkennis + opgebouwde ervaring, uit welke context komt een leerling, in welke vorm wordt de opdracht gedaan, etc). Binnen een groter arrangement kunnen ook nog leerblokjes van diverse moeilijkheidsgraden voorkomen (bijv. enkele van gemiddeld niveau, en ook 1 of 2 onderdelen van een plus niveau). Er zou een eerste verkenning kunnen worden uitgevoerd om op 1 A4 tje een gedeeld voorstel te beschrijving hoe dit te standaardiseren (hou het vooral simpel, bijv. 3 graden en niet 10) er lijkt een gemeenschappelijke basis voor de gewenste beschrijving. Vervolgens zou dit beproefd moeten worden in diverse situaties om toe te werken naar een meer formele afspraak.

3 Waarom: noodzakelijk veld om een stukje leermateriaal in te kunnen passen. Is het geschikt voor havo3, maar dan misschien ook voor VMBO KGT? En VWO brugklas? alle partijen aan tafel willen dit. Bij bepaalde partijen speelt dit nog meer, die zijn hier flink mee aan het puzzelen. Wie kan dit oppakken? Edustandaard in eerste instantie? En Doorbraak om het beproeven te ondersteunen (te organiseren) en de resultaten tot een afspraak te verheffen en in te dienen bij Edustandaard 3. Standaardisatie nodig van werkvormen + beproeven in de praktijk; idem voor bedoelde toepassing van een leerobject; beheersingsniveau s Wat: alle aanwezigen geven tevens aan dat de werkvorm essentiële informatie is, noodzakelijk om een leerobject te kunnen gebruiken voor personaliseren. Simpel voorbeeld: de tag opdracht geeft een actie in leeromgeving om iets te kunnen inleveren ( uploaden ). Maar veel meer varianten van werkvormen zijn nodig. SLO heeft een enorme waslijst met soorten werkvormen. Prima, maar in de praktijk nog niet goed werkbaar. Het moet in deze fase veel simpeler en overzichtelijker maar laten we vooral met z n allen wel uitgaan van dezelfde werkvormen. Dit is vakoverstijgend. Bedoelde toepassing: is een leerobject bedoeld als instructie, als toets, als oefening? Gebruik bijv. het direct instructiemodel Waarom: inhoudelijk noodzakelijke informatie om onderwijs te kunnen ontwerpen; initieert vaak een actie in de leeromgeving als vervolg-activiteit alle partijen aan tafel. Bij bepaalde partijen speelt dit nog meer, die zijn hier flink mee aan het puzzelen. Wie kan dit oppakken? Standaard opstellen door SLO met Edustandaard? Beproeven zou kunnen worden gedaan door de diverse partijen die deze gebruiken. En Doorbraak zou het beproeven kunnen ondersteunen (organiseren) en de resultaten tot een afspraak te verheffen en in te dienen bij Edustandaard. Of: NLLOM werkgroep (althans theoretisch) ism SLO/BES. 4. Voorbeeld Leerlijnen beschikbaar maken Wat: voorbeeld leerlijnen, op niveau van vakinhouden en leerdoelen zichtbaar maken voor onderwijsontwerpers, metadateerders en leerplanontwikkelaars. En ook voor docenten en

4 leerlingen. En technisch beschikbaar maken om leermateriaal aan te koppelen, te duiden ( waar in de leerlijn past dit stukje leermateriaal ). Graag van beproefde methodes, die bekend zijn bij docenten en waarvan bewezen is dat ze werken. Dus van de meest bekende methodes. (EduApp vraagt steeds al aan docenten of ze willen aangeven waar in de methode dit past). + landelijk beschikbare en toegankelijke visualisatie van de voorbeeld leerlijnen (ook via een app of HTML-code op te nemen in methodesites)!! (is er een standaard nodig voor een leerlijn? mappen op de kernprogramma s, of ook volgorde meenemen, op de andere aspecten / classificaties taggen? hier lijkt wel behoefte aan te zijn maar eerst maar eens tegen de kernprogramma s mappen) Idee: tevens is wel eens geopperd: zou SLO dit niet als regulier dienstverlening kunnen bieden aan aanbieders van (open) (kern)methodes? Idee: het mappen van methodes op kernprogramma s zou op termijn een verplichtend karakter kunnen krijgen; dit traject zou daar op vooruit lopen en de weg effenen. Waarom: Leerlijnen geven houvast, vormen de basis voor het ontwerpen van het onderwijsproces. Ze zijn eigenlijk essentieel om de kleine blokjes leermateriaal een plekje te kunnen geven. alle partijen aan tafel. Met name de Rijdende School, EduApp en Khan. Wie kan dit oppakken? Doorbraak? Bijv. start een project waarin uitgevers worden uitgenodigd om 1 of meer methodes in te brengen. Leerplan-experts gaan samen met de aanbieder de leerlijn uitpluizen en relateren aan de kernprogramma s. Vergelijk het werk uit PLD3. Plus de borging voor onderhoud beleggen. 5. Nederlands: uitwerken Grammatica en Woordenschat Wat: Niet alle gebieden van taal lenen zich voor het personaliseren in leeromgevingen. Maar juist grammatica en woordenschat wel, terwijl SLO hiervoor nog geen uitwerkingen heeft die bruikbaar zijn. Deze zijn dus dringend gewenst, op voldoende detailniveau! Idem dito: Referentiekader Taal (bijv. Dedact heeft hier uitstekende kennis van) Bijv. woordenschat: maak een startset van thema s waar een minimum woordenschat voor gevraagd wordt (bijv. familie, je thuis, sport, school, etc) deze set kan later uitgebreid worden met andere thema s. Expertisecentrum NL staat te popelen om dit uit te werken. En deze uitwerkingen zijn niet alleen voor NL, maar voor alle MVT bruikbaar. Waarom: inhoudelijk noodzakelijke informatie om onderwijs te kunnen ontwerpen; initieert vaak een actie in de leeromgeving als vervolg-activiteit

5 alle partijen aan tafel. Bij bepaalde partijen speelt dit nog meer, die zijn hier flink mee aan het puzzelen. Wie kan dit oppakken? Edustandaard was al in gesprek met het Expertise centrum NL; evt. samen met SLO oppakken? En Doorbraak om het beproeven te ondersteunen (te organiseren) en de resultaten tot een afspraak te verheffen en in te dienen bij Edustandaard 6. In kaart brengen, en vervolgens focusssen: welke delen van het curriculum (vakken) lenen zich juist wel of wat minder voor automatisering van gepersonaliseerd leren Wat: Niet alle onderdelen van het curriculum lenen zich voor het automatiseren van gepersonaliseerd leren. Bijv. binnen het vak Nederlands leent samenvatting maken zich minder dan grammatica en woordenschat. Maak een inventarisatie welke onderdelen zich al dan niet lenen; en richt je activiteiten in eerste instantie vooral op de gunstiger onderdelen. Ga deze delen ook als eerste verbinden met de kernprogramma s. Scoren kan bijv. met de RTTI-index: de R- en T-delen lenen zich vaak goed; de Ten I-delen vaak wat minder. Waarom: richten. geeft structuur en sturing waar in eerste instantie het fijnmazig metadateren op te alle partijen aan tafel. Wie kan dit oppakken? SLO? 7. Regie op beproeven van standaarden tbv. vaststellen van standaard Wat: eigenlijk zijn alle partijen op bepaalde onderdelen aan het beproeven van standaardisatie. De ene partij is druk bezig met het goed metadateren van moeilijkheidsgraad, de ander met werkvormen en een derde met tussendoelen en meer gedetailleerde leerdoelen. Alle partijen willen de opgebouwde ervaring en kennis wel delen, maar willen dat wel op basis van wederkerigheid: ze willen niet zelf alle moeite doen en vervolgens een ander het zonder tegenprestatie zien gebruiken. Ze willen hun ervaring ook wel inbrengen voor standaardisatie. Soms is enige (financiele) hulp gewenst om het beproeven te versnellen. Vraagstelling is: Breng dus in kaart wie waarmee aan het experimenteren of beproeven is; laat elke activiteit steeds uitgaan van een voorstel hoe dit het beste te standaardiseren (concept-standaard) +

6 laat het beproeven hierop gebaseerd zijn. En het resultaat van het beproeven moet zijn: dat we een goed voorstel hebben voor de betreffende afspraak of vocabulaire. NB: deze vocabulaire moet zo nauwkeurig beschreven zijn dat het duidelijk is in de context hoe deze te gebruiken. Looptijd misschien wel 12 maanden. Voer hier regie op, ondersteun, zorg dat ervaringen op gelijke basis worden gedeeld. Waarom: samen kunnen we het snelst standaardiseren; vele handen maken licht werk delen van kennis en ervaring alle partijen aan tafel. Wie kan dit oppakken? Doorbraak; evt. is hier financiele ondersteuning nodig (beproeven kost partijen mogelijk extra inspanning, en de resultaten zijn voor het algemeen belang) 8. Detailset voor rekenen / wiskunde (Common Core State Standards en mapping). Detailsets voor andere vakken nodig? Wat: er klinkt vanuit de expertgroep de roep om meer gedetailleerde leerdoelen dan de tussendoelen van de kernprogramma s. Er is geen gedeeld beeld of dit werkelijk nodig is om te standaardiseren. Behalve voor rekenen. En hier is door Bureau Edustandaard een set ontwikkeld met ca. 800 leerdoelen voor de hele PO-VO-lijn (ca. 3 leerdoelen per week). Deze set is nog niet gekoppeld aan de kernprogramma s rekenen / wiskunde: die was destijds nog niet beschikbaar. Dus deze koppeling is gewenst. Daarnaast wordt de mapping op de Common Core State Standards genoemd. Niet alleen komt daarmee mooie USA-open content beschikbaar (Khan filmpjes, etc), maar ook kunnen we leren en ons laten inspireren door de CCSS. CCSS zijn er overigens ook voor andere vakken waaronder Engels. CCSS zijn trouwens ook verplicht gesteld in oa. de staat New York. Zie voor inhoud en ook voor de dekking: Of voor andere vakken ook meer uitgewerkte detailsets nodig is, is nog niet duidelijk. Men vraagt er soms wel om, maar vaak blijken de kernprogramma s nog onvoldoende benut om die conclusie al te trekken. Waarom: rekenen / wiskunde is het #1 domein waar geautomatiseerd personaliseren aantoonbaar succesvol is (zie ook bijv. Dreambox). Veel content beschikbaar. alle partijen aan tafel. Alle partijen experimenteren hier mee Wie kan dit oppakken? (HERA). Koppeling rekenset kernprogramma s: Bureau Edustandaard Mapping CCSS kernprogramma: HERA (indiener huidige detailset), met hulp van SLO. Doorbraak zou hier ook sturing aan kunnen geven: wat willen we hier van leren?

7 Detailsets voor andere vakken (verfijning van de tussendoelen)? Ook hier zou eventueel the docenten-crowd voor gebruikt kunnen worden: laat docenten en andere experts maar hun ideeen aandragen voor meer gedetailleerde beschrijvingen. Deze kunnen op z n minst als inspiratie gebruikt worden, en wellicht op termijn een aanvulling vormen op de kernprogramma s. Eventueel zou dat ook kunnen aansluiten op de hele beweging om het curriculum te vernieuwen: betrek de (docenten) crowd! 9. Visualisatie kernprogramma s Wat: kernprogramma s visualiseren, toegankelijk maken voor diverse doelgroepen: Onderwijs ontwerpers Docenten Leerlingen Er is een mooie kernprogrammabrowser, deze dient echter nog veel verder doorontwikkeld worden. Bijv. het vergelijken van 2 kernprogramm s (bijv. niveau havo vergelijken met niveau VWO) is zeer gewenst maar kan nog niet. Het betreft een 1 ste goede basic versie. SLO heeft Leerplan in Beeld, echter deze is niet gebaseerd op het OBK en dus variant die bruikbaar is voor metadateren, kent geen leerlingbeschrijvingen, etc. Verder heeft SLO tal van nuttige documenten (?), maar die zijn niet vindbaar en niet gerelateerd aan het OBK ( = de daadwerkelijke duurzame versie van de kernprogramma s). En de promotie bij de doelgroep. Klik hier voor de huidige OBK-kernprogrammabrowser. Waarom: iedereen is het er over eens: de KP s staan centraal. Dan moet je dze ook goed toegankelijk maken alle partijen aan tafel Wie kan dit oppakken? Doorbraak aansturen en hoeden 10. Leerdoelen ook in docenten- en leerlingtaal veel rijker beschrijven Wat: de kernprogramma s zijn heel scherp en kort uitgewerkt, vooral vanuit het perspectief van de (meer theoretische / conceptuele) leerplanduiding door SLO. En niet zozeer als lekkere toelichting en rijke begripsvorming voor docenten en leerlingen. Voor toepassing in gepersonaliseerd leren is het dringend gewenst dat er beschrijvingen komen die bruikbaar zijn voor m.n. leerlingen: zij moeten veel meer zelf inzicht krijgen in de leerdoelen, noodzakelijke vakinhouden, vakvaardigheden etc die

8 ze zich met hun leeractiviteiten al dan niet eigen maken. Ook docenten hebben rijkere beschrijvingen nodig (achtergrond, context, toelichting) om de kernprogramma s te kunnen gebruiken bij het verder personaliseren en varieren. Waarom: het leerproces moet veel inzichtelijker gemaakt worden voor de leerlingen. Waarom moet je een leeractiviteit doen en welke doel bereik je er mee. Hoe past dit in het overall doel dat je wilt bereiken (bijv. brugklas havo goed afronden) alle partijen aan tafel. Khan Academy, Dedact, PulseOn Wie kan dit oppakken? SLO? Doorbraak / Wikiwijs? laat bijv. de crowd (docenten en leerlingen) zelf de omschrijvingen van SLO in eigen taal formuleren. En laat experts (van SLO) de goede teksten eruit pikken en deze formaliseren richting OBK. Alternatief: DBpedia kent heel rijke omschrijvingen van bijv. vakinhouden ( DNA-profielen ) die eenvoudig aan het OBK te koppelen zijn (De begrippen in het OBK zijn vakinhoudelijk, DBpedia geeft meer definities). Daarmee zou een enorme context worden toegevoegd aan de omschrijvingen van SLO vraag is wel in hoeverre die context ook daadwerkelijk aansluit bij de bedoelde betekenis van SLO.