Leerplankader kunstzinnige oriëntatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Leerplankader kunstzinnige oriëntatie"

Transcriptie

1 Leerplankader kunstzinnige oriëntatie Op weg naar een toekomstbestendig leerplan SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Stéfanie van Tuinen 18 november 2014, 2012

2 Leerplankader kunstzinnige oriëntatie SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, 2012

3 Doel en opzet van deze presentatie Informeren Aanleiding, opdracht, werkwijze. Inhoud van het leerplankader kunstzinnige oriëntatie (de website)

4 Aanleiding SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

5 Aanleiding 1. Geef scholen meer grip op de inhoud 2. Bevorder de deskundigheid in de school 3. Stel de culturele infrastructuur in dienst van de school Regeling "Cultuureducatie met Kwaliteit"

6 Wat is een leerlijn? SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

7 Termen buitelen over elkaar leerlijn doorlopende leerlijn leerstoflijn inhoudslijn vaardighedenlijn ontwikkelingslijn programmalijn beheersingslijn referentiekader

8 Definitie Een leerlijn is een beredeneerde opbouw van tussendoelen en inhouden naar een einddoel. Afhankelijk van de precieze functie, gebruikscontext en doelgroep variëren leerlijnen in de mate waarin implicaties voor verschillende leerplanelementen zijn uitgewerkt.

9 Curriculair spinnenweb 9

10 Curriculumniveaus Supra Macro Meso Micro Nano Internationaal niveau (verdragen, kaders, vergelijkingen) Landelijke richtlijnen en kaders (al dan niet voorschrijvend), zoals kerndoelen, examenprogramma s, referentieniveaus taal en rekenen en leerlijnen Leerplan (leerlijn) op schoolniveau: eigen invulling en verantwoording op door de school Leerplan (leerlijn) gericht op het werken in de klas; invulling vooral door de leraar; invloed methode Persoonlijke leerplan (leerlijn); invulling op leerlingniveau 10

11 Gemeenschappelijk koersgevoel (systeem spinnenweb) 11

12 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Opdracht

13 Een leerplankundig SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling perspectief

14 De inhoud telt! Nederland is kampioen curriculumautonomie in Europa.. hoewel subjectieve beleving soms anders is. 14

15 De inhoud telt! Recent beleidstendens naar iets meer sturing: referentieniveaus, (doorlopende) leerlijnen, al dan niet verplichte eindtoets, focus van Inspectie... Echter slechts op onderdelen (m.n. basics); nog geen integrale visie en weinig samenhang. Onderscheid in bemoeienis tussen WAT (waartoe, waarheen, wat van het leren) en HOE (van het onderwijzen)? Behoefte aan wat meer gezamenlijke inhoudelijke kaders/richtingsgevoel/houvast ( keurslijf) 15

16 Praktijk is weerbarstig Onvoldoende afstemming/samenwerking tussen (verkokerde) actoren (systeemniveaus: macro, meso enz.) Uiteenlopende werelden/belangen Te smal draagvlak/eigenaarschap Te weinig gemeenschappelijk koersgevoel Vaak te simplistisch denken over top-down versus bottom-up 16

17 Praktijk: landelijke leerplanontwikkeling Combinatie is nodig, top down, bottom up plus druk en steun van opzij (horizontale krachten) Plus synergie tussen vele actoren en partijen 17

18 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Werkwijze

19 Werkwijze leerplanontwikkeling

20 Kwaliteitscriteria leerplanontwikkeling Criteria Relevantie Consistentie Bruikbaarheid Toelichting Het leerplan voorziet in behoeften en is gebaseerd op valide inzichten. Het leerplan zit logisch en samenhangend in elkaar. Verwachte: De inschatting is dat het leerplan praktisch uitvoerbaar is in de situatie waarvoor het bedoeld is. Werkelijke: Het leerplan blijkt praktisch uitvoerbaar in de situatie waarvoor het bedoeld is Effectiviteit Duurzaamheid Opschaalbaar Verwachte: De inschatting is dat het werken met het leerplan leidt tot de gewenste resultaten Werkelijke: Werken met het leerplan blijkt te leiden tot de gewenste resultaten Het leerplan is een zekere mate van toekomstbestendig. Richtinggevend, inspirerend voor leerplannen op meso- en microniveau.

21 Onderzoeksontwerp

22 Het leerplankader SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

23 Opbouw leerplankader Uitgangspunten: Karakteristiek Kerndoelen 54, 55, 56 Aandachtspunten Samenhang: Preambule Toelichting preambule 21 e eeuwse vaardigheden Inleiding leerlijnen: in jaargroepen, het creatieve proces, generieke competenties Beeldend Dans Drama Muziek Nadere uitwerking cultureel erfgoed

24 Opbouw leerplankader Uitgangspunten: Karakteristiek Kerndoelen 54, 55, 56 Aandachtspunten Samenhang: Preambule Toelichting preambule 21 e eeuwse vaardigheden Inleiding leerlijnen: in jaargroepen, het creatieve proces, generieke competenties Beeldend Dans Drama Muziek Nadere uitwerking cultureel erfgoed

25 Aandachtspunten 1. Alle kunstzinnige vakdisciplines binnen het leergebied kunstzinnige oriëntatie kennen aspecten van de volgende vaardigheden: produceren en/of reproduceren, receptie en reflectie. 2. De kunstzinnige vakdisciplines kennen alle aspecten van het (cyclische) creatieve proces. De vaardigheid reflecteren heeft een relatie met elke fase in dit proces. 3. De belevingswereld van de leerling staat centraal bij de ontwikkeling van kennis en vaardigheden. 4. De inhouden van de kunstzinnige vakdisciplines van het leergebied kunstzinnige oriëntatie worden, waar mogelijk, in samenhang met elkaar en met andere leergebieden aangeboden. 5. Er is sprake van betekenisvol leren en divergente opdrachten. 6. Het leren vindt zowel binnen- als buitenschools plaats. 7. Het leren vindt plaats in onderlinge communicatie en in samenwerking tussen leerlingen. 8. Er is sprake van een procesgerichte didactiek.

26 Het creatieve proces

27 Het leerplankader SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

28 Detail leerlijn beeldend

29 Hartelijk dank! SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen WORKSHOP LEERLIJNEN Welkom en inleiding Wat is een leerlijn? Voorbeelden en achtergronden van leerlijnen cultuuronderwijs Leerlijnen in Flevoland: KIDD en De Culturele Haven Hoe bouw je een leerlijn? WORKSHOP

Nadere informatie

Vanuit doelen Jonge Kind naar een beredeneerd aanbod voor peuters en kleuters

Vanuit doelen Jonge Kind naar een beredeneerd aanbod voor peuters en kleuters SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Vanuit doelen Jonge Kind naar een beredeneerd aanbod voor peuters en kleuters Netwerkbijeenkomst Utrecht 23 mei 2018 het curriculum Curriculum verschillende

Nadere informatie

Reflectie op het ontwerpproces van het leerplankader

Reflectie op het ontwerpproces van het leerplankader Reflectie op het ontwerpproces van het leerplankader kunstzinnige oriëntatie Stéfanie van Tuinen en René Leverink Sinds juni 2014 is er een leerplankader kunstzinnige oriëntatie, dat richtinggevend is

Nadere informatie

OnsOnderwijs2032: Het domein Taal & Cultuur de (on)mogelijkheden

OnsOnderwijs2032: Het domein Taal & Cultuur de (on)mogelijkheden OnsOnderwijs2032: Het domein Taal & Cultuur de (on)mogelijkheden 29 september 2016 Netwerkdag Taalcoördinatoren en -specialisten Stéfanie van Tuinen SLO Opbouw workshop OnsOnderwijs2032 Cultuuronderwijs

Nadere informatie

Startnotitie leerplanontwikkeling pilot tweetalig primair onderwijs (tpo)

Startnotitie leerplanontwikkeling pilot tweetalig primair onderwijs (tpo) Startnotitie leerplanontwikkeling pilot tweetalig primair onderwijs (tpo) (Conceptversie 3 juni 2014, Karel Philipsen, Bas Trimbos & Annette Thijs) Vooraf In augustus 2014 start een pilot tweetalig primair

Nadere informatie

Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden. Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018

Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden. Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018 Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018 Toekomst Wat maakt cultuuronderwijs toekomstgericht? Programma Wat is toekomstgericht

Nadere informatie

kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs

kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs Martin Klein Tank Leerplan(kader) Techniekpact jaarconferentie Wetenschap & 19 technologie mei 2014 Waarom?

Nadere informatie

KWALITEITSCRITERIA FONDS CULTUUREDUCATIE ZWOLLE

KWALITEITSCRITERIA FONDS CULTUUREDUCATIE ZWOLLE KWALITEITSCRITERIA FONDS CULTUUREDUCATIE ZWOLLE Fonds Cultuureducatie Zwolle en kwaliteit cultuuronderwijs De gemeente Zwolle wil dat alle basisschoolleerlingen een stevige culturele basis krijgen. Hiervoor

Nadere informatie

Curriculumontwikkeling in de praktijk 4

Curriculumontwikkeling in de praktijk 4 Curriculumontwikkeling in de praktijk 4 DEEL 1 HOE STEL JE ALS SCHOOL EEN GOED CURRICULUM SAMEN? VERA MEEWIS (LKCA) VIOLA VAN LANSCHOT HUBRECHT (SLO) Curriculumontwikkeling vindt plaats op verschillende

Nadere informatie

Over doorgaande leerlijnen en talentontwikkeling binnen kunst en cultuur Bureau BABEL, 's-hertogenbosch

Over doorgaande leerlijnen en talentontwikkeling binnen kunst en cultuur Bureau BABEL, 's-hertogenbosch Over doorgaande leerlijnen en talentontwikkeling binnen kunst en cultuur Bureau BABEL, 's-hertogenbosch Beschrijving van het arrangement voor talentontwikkeling Bureau Babel is een intermediair tussen

Nadere informatie

Zoals het klokje thuis tikt...

Zoals het klokje thuis tikt... Zoals het klokje thuis tikt... Cultuur Basis INHOUDSOPGAVE Het project 3 Inhoudelijke uitgangspunten van onze projecten 4 Introductie Kunstdisciplines, leerlijnen en onderwerpen Referentiekader Cultuureducatie

Nadere informatie

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO 21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs Maaike Rodenboog, SLO m.rodenboog@slo.nl SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onafhankelijke, niet-commerciële positie als

Nadere informatie

21 e eeuwse vaardigheden in het onderwijs. stand van zaken en toekomstige mogelijkheden. Petra Fisser VELON-studiedag Breda, 13 november 2015

21 e eeuwse vaardigheden in het onderwijs. stand van zaken en toekomstige mogelijkheden. Petra Fisser VELON-studiedag Breda, 13 november 2015 21 e eeuwse vaardigheden in het onderwijs stand van zaken en toekomstige mogelijkheden SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Petra Fisser VELON-studiedag Breda, 13 november 2015 SLO, nationaal

Nadere informatie

HET NEDERLANDSE CURRICULUM VOOR DE TOEKOMST

HET NEDERLANDSE CURRICULUM VOOR DE TOEKOMST HET NEDERLANDSE CURRICULUM VOOR DE TOEKOMST SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Jan van den Akker SLO-Jubileumconferentie Utrecht, 10 december 2015 We zijn allemaal nieuwsgierig naar de

Nadere informatie

NiBi-conferentie Gezonde leefstijl van leerlingen. SLO Ger van Mossel

NiBi-conferentie Gezonde leefstijl van leerlingen. SLO Ger van Mossel NiBi-conferentie Gezonde leefstijl van leerlingen SLO Ger van Mossel (g.vanmossel@slo.nl) Kennismaking Wie...? Werkwijze bijeenkomst Leerplankader Gezonde leefstijl Naar een leerplan gezonde leefstijl

Nadere informatie

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO.

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science,

Nadere informatie

Dag van de Cultuureducatie LKCA. 13 maart 2018

Dag van de Cultuureducatie LKCA. 13 maart 2018 Dag van de Cultuureducatie LKCA 13 maart 2018 Voorwaarden voor succesvolle vakkenintegratie Anne Hoogenboom & Karin Hoogeveen Opzet workshop Wie, wat en waarover Voorbeeld meester Maarten Conclusies monitoronderzoek

Nadere informatie

Ontwerp een kunst- en cultuurcurriculum

Ontwerp een kunst- en cultuurcurriculum Ontwerp een kunst- en cultuurcurriculum Curriculum en curriculumontwikkeling SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Stéfanie van Tuinen & Nienke Nieveen, SLO Onderzoeksconferentie CECP, LKCA

Nadere informatie

Kerndoelen primair onderwijs

Kerndoelen primair onderwijs Kerndoelen primair onderwijs Publicatie van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Tekst: Productie: Ontwerp: Druk: Projectnr.: 36027/8000 Uitgave: April 2006 Jan Greven & Jos Letschert SLO

Nadere informatie

Ontwikkelingen in het onderwijs

Ontwikkelingen in het onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Ontwikkelingen in het onderwijs Marja van Graft Inspiratiedag NME 10 april 2017 Leerplan(kader) Wetenschap & technologie Doelen bijeenkomst informeren

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie

Teamtrainingen & ouderavond

Teamtrainingen & ouderavond Teamtrainingen & ouderavond Een teamtraining is een bijeenkomst van 1,5 tot 2 uur voor een heel schoolteam. Op actieve en enthousiasmerende wijze verdiep je je samen in een onderwerp. Er zijn verschillende

Nadere informatie

Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs

Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs Overeenkomsten OGW - HGW Cyclisch ambitieuze doelen stellen en evalueren: Welke leerlijnen liggen er onder jullie onderwijs? Doorgaande leerlijnen? Uitgaan

Nadere informatie

Voorbeeldleerplan Talentontwikkeling kunst & cultuur in het primair onderwijs. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Voorbeeldleerplan Talentontwikkeling kunst & cultuur in het primair onderwijs. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Voorbeeldleerplan Talentontwikkeling kunst & cultuur in het primair onderwijs SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Voorbeeldleerplan Talentontwikkeling kunst & cultuur in het primair onderwijs

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8 Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851 Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling

Nadere informatie

CKV Festival 2012. CKV festival 2012

CKV Festival 2012. CKV festival 2012 C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van

Nadere informatie

Sardes, 2014. Kader Kwaliteit Kunstzinnige oriëntatie primair onderwijs

Sardes, 2014. Kader Kwaliteit Kunstzinnige oriëntatie primair onderwijs Sardes, 2014 Kader Kwaliteit Kunstzinnige oriëntatie primair onderwijs Kader Kwaliteit Kunstzinnige oriëntatie primair onderwijs Ministerie van OCW Folkert Haanstra, Barend van Heusden Karin Hoogeveen

Nadere informatie

Stimuleren van vakgebied overstijgende vaardigheden? Doen!

Stimuleren van vakgebied overstijgende vaardigheden? Doen! SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Stimuleren van vakgebied overstijgende vaardigheden? Doen! Marja van Graft en Nora Steenbergen-Penterman Workshop Lunteren 5 april 2016 Inhoud Inventariseren

Nadere informatie

Talen in het curriculum van de toekomst

Talen in het curriculum van de toekomst Talen in het curriculum van de toekomst SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Jornada de formación para profesores de español como lengua extranjera, Utrecht 16 enero 2017 Daniela Fasoglio,

Nadere informatie

CULTUUREDUCATIE BOVEN

CULTUUREDUCATIE BOVEN CULTUUREDUCATIE BOVEN KCE ZEEUWS- VLAANDEREN WIE KCE ZEEUWS-VLAANDEREN HET PROGRAMMA Van 13.30 tot 14.15 uur Presentatie Van 14.15 tot 14.30 uur Van 14.30 tot 15.00 uur Koffie en thee in de foyer Dansduet

Nadere informatie

Format aanvragen subsidieregeling cultuureducatie cultuur voor ieder kind

Format aanvragen subsidieregeling cultuureducatie cultuur voor ieder kind Format aanvragen subsidieregeling cultuureducatie cultuur voor ieder kind Dit format is bedoeld voor scholen die in 2015 een tweede aanvraag doen voor de subsidieregeling cultuur voor ieder kind van de

Nadere informatie

MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM

MATCH ONDERWIJS CULTUUR AMSTERDAM Keizersgrach T 020-6 info@mocca-amsterdam.nl Vergelijkingen Raamleerplannen Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Amsterdam & Leerplankader SLO Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. In het kort: raamleerplannen

Nadere informatie

Lesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2

Lesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2 Lesbrief schuttersstukken voor de groepen 1 en 2 Educatieve dienst Historisch Museum De Bevelanden, Singelstraat 13, 4461 HZ Goes 1 Inhoudsopgave 1. Achtergrondinformatie voor de leerkracht... 3 2. Kerndoelen

Nadere informatie

Doorgaande leerlijnen cultuureducatie, hoe werkt dat in de praktijk?

Doorgaande leerlijnen cultuureducatie, hoe werkt dat in de praktijk? Doorgaande leerlijnen cultuureducatie, hoe werkt dat in de praktijk? www.kunstedu.nl info@kunstedu.nl 06 11322235 www.kunstedu.nl Cultuureducatie denkkader: VISIE verankering cultuurmenu verankering cultuurmenu

Nadere informatie

Kleine Gartmanplantsoen 21 1017 RP Amsterdam T 020 620 9567 info@mocca-amsterdam.nl www.mocca-amsterdam.nl. Stappenplan cultuureducatiebeleid

Kleine Gartmanplantsoen 21 1017 RP Amsterdam T 020 620 9567 info@mocca-amsterdam.nl www.mocca-amsterdam.nl. Stappenplan cultuureducatiebeleid Kleine Gartmanplantsoen 21 1017 RP Amsterdam T 020 620 9567 info@mocca-amsterdam.nl www.mocca-amsterdam.nl Stappenplan cultuureducatiebeleid Inleiding Dit stappenplan is een handreiking om te komen tot

Nadere informatie

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden Erfgoedonderwijs 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren 4. Erfgoed in de klas voorbeelden ERFGOED DOEN! Wat is erfgoed? Wat is erfgoed? Definitie Materiële

Nadere informatie

Sprekende Portretten

Sprekende Portretten Docentenhandleiding Sprekende Portretten Sprekende Portretten Jacob Cuyp, Michiel Pompe van Slingelandt, 1649 Primair Onderwijs Groep 4 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling programma..

Nadere informatie

Dit ben ik: selfies en portretten

Dit ben ik: selfies en portretten Docentenhandleiding Educatieprogramma Dit ben ik: selfies en portretten Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3

Nadere informatie

Brabantse aanpak Cultuureducatie met Kwaliteit

Brabantse aanpak Cultuureducatie met Kwaliteit Brabantse aanpak Cultuureducatie met Kwaliteit Hoe breng je meer lijn en structuur in je cultuureducatie en hoe werk je gericht aan de persoonlijke (creativiteits)- ontwikkeling van leerlingen? Basisscholen

Nadere informatie

Cultuureducatie, geen vak apart

Cultuureducatie, geen vak apart Cultuureducatie, geen vak apart Uitvoeringsplan Theo Thijssen Inleiding Op Educatief Centrum Theo Thijssen wordt gewerkt aan een ononderbroken ontwikkeling van kinderen van 0-13 jaar. Het ondernemend leren

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6 Docentenhandleiding Educatieprogramma Kijk je rijk Primair Onderwijs groep 5 en 6 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3 Programma Kijk je rijk

Nadere informatie

Naar een ambitieuze leercultuur voor alle leerlingen

Naar een ambitieuze leercultuur voor alle leerlingen Naar een ambitieuze leercultuur voor alle leerlingen PO-conferentie, 3 november 2011 Nienke Nieveen Sigrid Loenen SLO, Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling Ambitieuze leercultuur Leercultuur:

Nadere informatie

Welkom in mijn Museum

Welkom in mijn Museum Docentenhandleiding Educatieprogramma Welkom in mijn Museum Primair Onderwijs groep 3 en 4 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3,4 Programma:

Nadere informatie

Huisje, boompje, beestje

Huisje, boompje, beestje Docentenhandleiding Educatieprogramma Huisje, boompje, beestje Primair Onderwijs groep 1 en 2 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3 Programma:

Nadere informatie

Curriculum in beweging

Curriculum in beweging Curriculum in beweging SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Strategische Agenda SLO 2017-2020 Curriculum in beweging De afgelopen twee jaar is een breed, landelijk debat gevoerd over een

Nadere informatie

Theoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden

Theoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden Theoretisch kader: Zoals ik in mijn probleemanalyse beschrijf ga ik de vaardigheid creativiteit, van de 21st century skills onderzoeken, omdat ik wil weten op welke manier de school invloed kan uitoefenen

Nadere informatie

Workshop Leerlijnen dag Cultuureducatie Amsterdam 20 maart 2013

Workshop Leerlijnen dag Cultuureducatie Amsterdam 20 maart 2013 Workshop Leerlijnen dag Cultuureducatie Amsterdam 20 maart 2013 Presentatie over: Leerlijnen, definities, lijn naar de toekomst kerndoelen onderwijs SKVR Rotterdam leerlijn cultuureducatie Cultuur in de

Nadere informatie

Teamtrainingen & ouderavond

Teamtrainingen & ouderavond Teamtrainingen & ouderavond Een teamtraining is een bijeenkomst van 1,5 tot 2 uur voor een heel schoolteam. Op actieve en enthousiasmerende wijze verdiep je je samen in een onderwerp. Er zijn verschillende

Nadere informatie

Veel gestelde vragen aanvragen Cultuureducatie met Kwaliteit

Veel gestelde vragen aanvragen Cultuureducatie met Kwaliteit Veel gestelde vragen aanvragen Cultuureducatie met Kwaliteit Met deze vragenlijst proberen we antwoord te geven op vragen die er over de regeling Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK) en het aanvragen daarvan

Nadere informatie

Waarom ontwikkel je een curriculum en wat is een curriculum dan? Jan van den Akker en Nienke Nieveen

Waarom ontwikkel je een curriculum en wat is een curriculum dan? Jan van den Akker en Nienke Nieveen Waarom ontwikkel je een curriculum en wat is een curriculum dan? Jan van den Akker en Nienke Nieveen Inleiding De term curriculum stamt van het Latijnse werkwoord currere, dat wil zeggen (hard) lopen.

Nadere informatie

Cultuureducatie in het VMBO. Karin Hoogeveen Peter van der Zant

Cultuureducatie in het VMBO. Karin Hoogeveen Peter van der Zant Cultuureducatie in het VMBO Karin Hoogeveen Peter van der Zant Opzet sessie Korte presentatie onderzoek: 1. Waarom extra aandacht voor cultuureducatie in het vmbo? 2. Wat is gelukt, wat is minder gelukt?

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Regeling Cultuureducatie in het vmbo en het praktijkonderwijs

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Regeling Cultuureducatie in het vmbo en het praktijkonderwijs STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 12302 7 maart 2017 Regeling Cultuureducatie in het vmbo en het praktijkonderwijs Het bestuur van stichting Fonds voor

Nadere informatie

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen? Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?

Nadere informatie

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,

Nadere informatie

Gaat 'gezond bewegen' het verschil maken?

Gaat 'gezond bewegen' het verschil maken? Gaat 'gezond bewegen' het verschil maken? SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling VO Studiedag 20-01-2016 Berend Brouwer (b.brouwer@slo.nl) Agenda Warming-up Het leerplankader SBGL Thema 'bewegen

Nadere informatie

Vmbo. Wat je als professional moet weten over kunst en cultuur in het vmbo.

Vmbo. Wat je als professional moet weten over kunst en cultuur in het vmbo. Vmbo Wat je als professional moet weten over kunst en cultuur in het vmbo. Kunst en cultuur onderbouw De onderbouw in het vmbo omvat de eerste twee leerjaren. Kunst en cultuur komen aan de orde in het

Nadere informatie

De leerlingen leggen hun ervaringen vast in een portfolio.

De leerlingen leggen hun ervaringen vast in een portfolio. Het leergebied Arts in de bovenbouw staat voor: Leerlingen ontwikkelen kennis en vaardigheden om de wereld van kunst en cultuur te verkennen, begrijpen en zelf een bijdrage te leveren. Creativiteit is

Nadere informatie

Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk

Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk Verkennende studie in opdracht van het Programma 'Stimuleren Gebruik Digitaal Leermateriaal' Allard Strijker 25 januari 2010 Verantwoording 2010 Stichting leerplanontwikkeling

Nadere informatie

1 en 2 oktober 2013. Bezoek aan Groningen

1 en 2 oktober 2013. Bezoek aan Groningen 1 en 2 oktober 2013 Bezoek aan Groningen programma 1-2 oktober 2013 www.cultuurindespiegel.be 1. Stavaza van CIS Nederland 2. Emiel Copini (14-18jaar) en Theisje van Dorsten (4-10 jaar) 3. Astrid Rass

Nadere informatie

Bestuurlijk kader Cultuur en Onderwijs

Bestuurlijk kader Cultuur en Onderwijs Bestuurlijk kader Cultuur en Onderwijs Cultuuruitingen spelen een belangrijke rol in de samenleving en in het leven van mensen. Cultuur vertegenwoordigt daarbij zowel een maatschappelijke, een artistieke

Nadere informatie

Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk Verkennende studie in opdracht van het Programma Stimuleren Gebruik Digitaal Leermateriaal

Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk Verkennende studie in opdracht van het Programma Stimuleren Gebruik Digitaal Leermateriaal Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk Verkennende studie in opdracht van het Programma Stimuleren Gebruik Digitaal Leermateriaal SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Leerlijnen en vocabulaires

Nadere informatie

25. 21e eeuwse vaardigheden: wat moet je er mee en wat kan je er mee?

25. 21e eeuwse vaardigheden: wat moet je er mee en wat kan je er mee? 25. 21e eeuwse vaardigheden: wat moet je er mee en wat kan je er mee? 21 e eeuwse vaardigheden in het funderend onderwijs - stand van zaken- SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Petra Fisser

Nadere informatie

Cultuur in de Spiegel

Cultuur in de Spiegel Cultuur in de Spiegel zelfstudie Wat is de betekenis van Kunst Wat is de kracht van verbeelding Wat is cultureel zelfbewustzijn Wat is de functie van Kunst Wat is blending Aanleiding voor onderzoek Cultuur

Nadere informatie

HKU Utrechts Conservatorium Opleiding Docent Muziek. O2DM. vrijdag 6 april studieleiders ODM

HKU Utrechts Conservatorium Opleiding Docent Muziek. O2DM. vrijdag 6 april studieleiders ODM KunstEnCultuur - - - HKU Utrechts Conservatorium Opleiding Docent Muziek. O2DM vrijdag 6 april 2018 7 7 7 7 studieleiders ODM Beschrijft de conceptvisie in voldoende mate de relevantie van ons leergebied

Nadere informatie

EtuConsult. cursus Cultuur en Creativiteit. Voor pedagogisch medewerkers

EtuConsult. cursus Cultuur en Creativiteit. Voor pedagogisch medewerkers EtuConsult cursus Cultuur en Creativiteit in de BSO Voor pedagogisch medewerkers Cultuureducatie is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom bieden steeds meer bso s culturele activiteiten

Nadere informatie

Doorlopende leerlijnen (groep 1-8) voor kunst- en erfgoededucatie binnen de basisschool, inclusief teamcursus!

Doorlopende leerlijnen (groep 1-8) voor kunst- en erfgoededucatie binnen de basisschool, inclusief teamcursus! Drama Dans Muziek Beeldend Media Erfgoed & Minitheater-Blikopener Doorlopende leerlijnen (groep 1-8) voor kunst- en erfgoededucatie binnen de basisschool, inclusief teamcursus! Kunst- en erfgoededucatie

Nadere informatie

1 en 2 oktober 2013. Bezoek aan Groningen

1 en 2 oktober 2013. Bezoek aan Groningen 1 en 2 oktober 2013 Bezoek aan Groningen programma 1-2 oktober 2013 www.cultuurindespiegel.be - Barend geeft een stavaza van CIS Nederland - Emiel Copini (10-14 jaar) - Theisje van Dorsten (4-10 jaar)

Nadere informatie

De bovenschool ICT-coördinator kan ingezet/gedetacheerd worden als lokale ICT-er. De bovenschools ICT-coördinator heeft een adviserende rol.

De bovenschool ICT-coördinator kan ingezet/gedetacheerd worden als lokale ICT-er. De bovenschools ICT-coördinator heeft een adviserende rol. Hieronder vind je een algemeen profiel van een bovenschools ICT er. Aan de hand van dit profiel zal het sollicitatiegesprek worden gevoerd en wordt een nadere invulling gegeven aan de functie. De cursieve

Nadere informatie

ZOEK MEE MET SIMON! DOCENTENHANDLEIDING

ZOEK MEE MET SIMON! DOCENTENHANDLEIDING ZOEK MEE MET SIMON! DOCENTENHANDLEIDING PRIMAIR ONDERWIJS, groep 5 en 6 Inhoudsopgave Huis Van Gijn p.3 Algemene doelstelling programma p.4 Opbouw van het programma p.4 Doelen p.4 Voorbereidende les p.5

Nadere informatie

Vakgebieden Methoden Omschrijving Taal Groep 1-2. Schatkist

Vakgebieden Methoden Omschrijving Taal Groep 1-2. Schatkist Nederlandse taal Kinderen ontwikkelen mondelinge en schriftelijke vaardigheden waarmee ze de Nederlandse taal leren gebruiken in situaties die zich in het dagelijkse leven voordoen. Tevens verwerven ze

Nadere informatie

CKV EEN KWALITEITSIMPULS

CKV EEN KWALITEITSIMPULS CKV EEN KWALITEITSIMPULS M.T.A. van de Kamp MA, MSc ILO-UvA/ Expertisecentrum Kunsttheorie VOORGESCHIEDENIS Zowel de Raad voor Cultuur als de Verkenningscommissie Kunstvakken, hebben benadrukt dat het

Nadere informatie

Achtergrondinformatie subsidieregeling Cultuureducatie met Kwaliteit 2019

Achtergrondinformatie subsidieregeling Cultuureducatie met Kwaliteit 2019 Achtergrondinformatie subsidieregeling Cultuureducatie met Kwaliteit 2019 Scholen en cultuuraanbieders in 21 gemeenten in Overijssel (alle gemeenten behalve de steden Zwolle, Deventer, Enschede en Hengelo)

Nadere informatie

Digitale geletterdheid en de lerarenopleidingen, een ontwikkelplan

Digitale geletterdheid en de lerarenopleidingen, een ontwikkelplan Digitale geletterdheid en de lerarenopleidingen, een ontwikkelplan SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling VELON conferentie Brussel, 4 februari 2016 Petra Fisser, Monique van der Hoeven, Sigrid

Nadere informatie

Gratis cultuuronderwijs voor Haagse basisscholen: een digitale ladekast met 128 projecten voor de groepen 1-8

Gratis cultuuronderwijs voor Haagse basisscholen: een digitale ladekast met 128 projecten voor de groepen 1-8 Gratis cultuuronderwijs voor Haagse basisscholen: een digitale ladekast met 128 projecten voor de groepen 1-8 Cultuuronderwijs op zijn Haags Met het project Cultuuronderwijs op zijn Haags (COH) zorgen

Nadere informatie

Kunstzinnige oriëntatie in het basisonderwijs

Kunstzinnige oriëntatie in het basisonderwijs Kunstzinnige oriëntatie in het basisonderwijs Domeinbeschrijving ten behoeve van peilingsonderzoek SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Kunstzinnige oriëntatie in het basisonderwijs Domeinbeschrijving

Nadere informatie

Aan de slag met een leerlijn Erfgoededucatie. 13 Juni 2013 World Trade Center Rotterdom

Aan de slag met een leerlijn Erfgoededucatie. 13 Juni 2013 World Trade Center Rotterdom Aan de slag met een leerlijn Erfgoededucatie 13 Juni 2013 World Trade Center Rotterdom Op zoek naar mogelijkheden en kansen voor een leerlijn erfgoededucatie in het Rotterdamse basisonderwijs Opzet presentatie

Nadere informatie

beeldend onderwijs De kennisbasis van beeldend onderwijs maakt voor de beschrijving van de inhoud gebruik van

beeldend onderwijs De kennisbasis van beeldend onderwijs maakt voor de beschrijving van de inhoud gebruik van beeldend onderwijs Belang van het vak Beeldend onderwijs ontwikkelt het visueel verbeeldend vermogen door kinderen aan te spreken op hun ervaringen van de werkelijkheid en ze vervolgens te leren die ervaringen

Nadere informatie

Ook voor de basisschool zijn nieuwe er kerndoelen gemaakt die duidelijk aansluiten bij de kerndoelen van de onderbouw VO.

Ook voor de basisschool zijn nieuwe er kerndoelen gemaakt die duidelijk aansluiten bij de kerndoelen van de onderbouw VO. CKV kerndoelen en eindtermen Er zijn duidelijke doorlopende leerlijnen van het basisonderwijs naar de onderbouw en het onderbouw naar de bovenbouw. De betreffende, ook wettelijk verplichte kerndoelen en

Nadere informatie

MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE

MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE MULTIPERSPECTIVITEIT EN ERFGOEDEDUCATIE Carla van Boxtel Meerstemmig erfgoed - 8 juni 2016 Genk MULTIPERSPECTIVITEIT Vormen van multiperspectiviteit Het belang van multiperspectiviteit Didactiek PERSPECTIEVEN

Nadere informatie

De Blauwe Schuit Onderwijs, gemaakt als onderdeel van het project Cultuleren.

De Blauwe Schuit Onderwijs, gemaakt als onderdeel van het project Cultuleren. Welkom bij CULTUURspoor, een instrument om in 5 stappen cultuurbeleid te maken. De uitkomst van deze handleiding leidt tot een kader waarmee je als school keuzes maakt uit het culturele aanbod. Zo heb

Nadere informatie

Willibrordus: cultuur in ons hart

Willibrordus: cultuur in ons hart 1. Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom

Nadere informatie

Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs

Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs Uit: Besluit van 16 maart 2017 tot wijziging van het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel en het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel BES in verband

Nadere informatie

Cultuurbeleidsplan 2015-2019

Cultuurbeleidsplan 2015-2019 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Cultuurbeleidsplan 2015-2019 1. Inleiding Dit is het cultuureducatieplan van de CBS Maranatha in Winschoten. Een plan dat is opgesteld om een bijdrage te leveren

Nadere informatie

Deze eeuw vraagt om procesgericht en kindgericht cultuuronderwijs

Deze eeuw vraagt om procesgericht en kindgericht cultuuronderwijs Deze eeuw vraagt om procesgericht en kindgericht cultuuronderwijs DEEL 3 HOE BEOORDEEL JE DE CULTURELE ONTWIKKELING VAN DE LEERLINGEN? KIM HARSTA (CULTUURMIJ OOST) Robinson is een digitaal leerlingontwikkelsysteem

Nadere informatie

Linked open data pilots voor onderwijs

Linked open data pilots voor onderwijs Linked open data pilots voor onderwijs SLO na'onaal exper'secentrum leerplanontwikkeling 2015-02-12 Allard Strijker, Eindhoven Doel De mogelijkheden van nieuwe innova'eve onderwijstoepassingen onderzoeken

Nadere informatie

Feedback. KunstEnCultuur

Feedback. KunstEnCultuur Feedback visie KunstEnCultuur Reactieformulier Curriculum.nu visie Ontwikkelteam heeft de eerste ontwikkelsessie achter de rug (14-16 maart) en heeft daarin een conceptvisie opgesteld voor het leergebied.

Nadere informatie

Kunst onderzoekt de wereld. 5 niveaus procesgerichte didactiek

Kunst onderzoekt de wereld. 5 niveaus procesgerichte didactiek Kunst onderzoekt de wereld 5 niveaus procesgerichte didactiek rekenen mens en wereld sociaal emotionele ontwikkeling taal innerlijke wereld leerling het onderwijs versterkt het versterkt het het kunstzinnige

Nadere informatie

GEDURFD OF DUF? cultureel erfgoed en de kunstvakken

GEDURFD OF DUF? cultureel erfgoed en de kunstvakken GEDURFD OF DUF? cultureel erfgoed en de kunstvakken ICC-netwerkmiddag Kunst & Onderwijs Cultureel erfgoed en de kunstvakken. Gedurfd of duf? 22 maart 2017 Programma 14.30 uur Miriam van Meer informeert

Nadere informatie

TEST COACHING CULTUURWIJSHENGELO Totaal aantal vragen: 10

TEST COACHING CULTUURWIJSHENGELO Totaal aantal vragen: 10 TOPHES 04/04/2018 TEST COACHING CULTUURWIJSHENGELO Totaal aantal vragen: 10 De meeste juiste antwoorden: #6 Minste Juiste antwoorden: #6 1. De volgende coachingsvragen komen naar voren bij enkele basisscholen.

Nadere informatie

Schoolbeleidsplan Cultuureducatie

Schoolbeleidsplan Cultuureducatie Schoolbeleidsplan Cultuureducatie 1. De algemene visie op onderwijs in relatie tot cultuureducatie 1.2 Visie van de school op onderwijs: Onze school wil [. invullen wat de algemene visie is t.a.v. het

Nadere informatie

Basisschool De Ontdekkingsreis, Doorn

Basisschool De Ontdekkingsreis, Doorn Basisschool De Ontdekkingsreis, Doorn Beschrijving van het arrangement voor talentontwikkeling Basisschool De Ontdekkingsreis werd tien jaar geleden opgericht als vernieuwingsschool en telt ongeveer 90

Nadere informatie

Zelfregulering bij kunstzinnige oriëntatie in het primair onderwijs

Zelfregulering bij kunstzinnige oriëntatie in het primair onderwijs Zelfregulering bij kunstzinnige oriëntatie in het primair onderwijs Wat is zelfregulering bij kunst en cultuurvakken? Een leeractiviteit is gericht op zelfregulering als er aandacht is voor het opstellen

Nadere informatie

Willibrordus: cultuur in ons hart

Willibrordus: cultuur in ons hart 1. Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom

Nadere informatie

IN DE STARTBLOKKEN VOOR BETER CULTUURONDERWIJS

IN DE STARTBLOKKEN VOOR BETER CULTUURONDERWIJS IN DE STARTBLOKKEN VOOR BETER CULTUURONDERWIJS TRENDS OP ROTTERDAMSE BASISSCHOLEN Analyse en tekst: Irja Hartenberg Redactie: Jon Marrée, Sanne Helbers, Nikki Kamps Een uitgave van het Kenniscentrum Cultuureducatie

Nadere informatie

Het beleidsplan cultuureducatie

Het beleidsplan cultuureducatie Het beleidsplan cultuureducatie Beleidsplannen voor cultuureducatie kunnen variëren van 1 A4 tot een compleet beleidsplan. Belangrijk hierbij is dat het cultuureducatiebeleid onderdeel is van het schoolplan.

Nadere informatie

Willibrordus: cultuur in ons hart

Willibrordus: cultuur in ons hart Willibrordus: cultuur in ons hart De huidige maatschappij vraagt om creatieve burgers die nieuwe ideeën kunnen bedenken en uitwerken. Daarom mag je op de Willibrordus door spelen wijs(er) worden! Kom je

Nadere informatie

Alvast hartelijk dank voor het invullen! De teams van Kunststation C, IVAK de Cultuurfabriek, Cultuur Educatie Stad en Museumhuis Groningen

Alvast hartelijk dank voor het invullen! De teams van Kunststation C, IVAK de Cultuurfabriek, Cultuur Educatie Stad en Museumhuis Groningen Wij verzoeken u vriendelijk de volgende vragen over cultuureducatie op uw school te beantwoorden. Uw antwoorden zijn voor ons van groot belang om de ondersteuning van cultuureducatie op de scholen de komende

Nadere informatie

Cultuureducatie met Kwaliteit Nijmegen - Vaardigheidslijn Drama -

Cultuureducatie met Kwaliteit Nijmegen - Vaardigheidslijn Drama - Cultuureducatie met Kwaliteit Nijmegen - Vaardigheidslijn Drama - In de vaardigheidslijn drama wordt gebruik gemaakt van spelvaardigheden, verbeelden en vormgeven in een opbouwende lijn voor de groepen

Nadere informatie

Reflectiewijzer Mondelinge taalvaardigheid

Reflectiewijzer Mondelinge taalvaardigheid Reflectiewijzer Mondelinge taalvaardigheid Mondelinge taalvaardigheid in het basisonderwijs Effectief en sociaal kunnen communiceren is belangrijk om goed te kunnen functioneren in de huidige maatschappij.

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn cultuureducatie Onderzoek naar een veelgebruikt begrip met verschillende betekenissen

Doorlopende leerlijn cultuureducatie Onderzoek naar een veelgebruikt begrip met verschillende betekenissen Doorlopende leerlijn cultuureducatie Onderzoek naar een veelgebruikt begrip met verschillende betekenissen Naam: Ainsley Liem Studentnummer: 3401324 Studiejaar: 2013-2014 Datum voltooiing: 28 november

Nadere informatie