Eerstelijnsgezondheidszorg: klaar voor de uitdaging?
|
|
- Helena Mulder
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WAT MET NIEUWE VLAAMSE BEVOEGDHEDEN? Eerstelijnsgezondheidszorg: klaar voor de uitdaging? Jan De Maeseneer en Yvo Nuyens De vergrijzing van de bevolking, de opkomst van chronische aandoeningen, de multiculturalisering, de sociale gezondheidskloof, stellen nieuwe uitdagingen aan de organisatie van de gezondheidszorg. Internationaal is er overeenstemming dat eerstelijnsgezondheidszorg de hoeksteen vormt van een modern gezondheidssysteem. Twee eerstelijnsgezondheidszorgconferenties hebben in Vlaanderen de eerstelijn duidelijk op de agenda geplaatst. Om de toegankelijkheid van de eerstelijnsgezondheidszorg te bevorderen, dienen alle drempels te worden weggenomen, ook de financiële. Bovendien moet worden ingezet op meer integratie, met aandacht voor de samenwerking tussen gezondheid en welzijn, versterking van de patiënt, een financiering die kwaliteit en rechtvaardigheid in de zorg bevordert. Wetenschappelijk onderzoek is noodzakelijk, alsook investeren in opleiding van hulpverleners om de nieuwe uitdagingen tegemoet te treden. De 6 de staatshervorming zet een kleine stap in de richting van meer integratie, maar de uitdaging blijft om solidariteit in verscheidenheid in de praktijk te brengen. UITDAGINGEN: VROEGER In september 1978 ondertekenden de lidstaten van de Wereldgezondheidsorganisatie (waaronder België) de Verklaring van Alma Ata over Primary Health Care. Hiermee engageerden nationale beleidsmakers zich om in hun gezondheidssysteem prioritaire aandacht te geven aan begrippen zoals integrale en continue zorg, directe toegankelijkheid, samenwerking met andere sectoren en gemeenschapsparticipatie. Precies op hetzelfde ogenblik startte in Vlaanderen een breed opgezet nationaal onderzoeksprogramma dat vraag en aanbod inzake eerstelijnszorg in kaart bracht en een aantal eerste en voorzichtige beleidsadviezen naar voor schoof. Op basis van de resultaten van dit onderzoek richtte de toenmalige Vlaamse sampol 2014/1 95 SAMPOL_januari 2014.indd 95
2 Executieve een stuurgroep op die de specifieke problematiek van de eerste lijn in het kader van de aan de gemeenschap toebedeelde bevoegdheden zal moeten uitdiepen. 1 alleen maar toegenomen. Ze kunnen als volgt worden samengevat: - Demografische en epidemiologische ontwikkelingen: we worden alsmaar ouder (in 2016 zal in de Europese Unie de gemiddelde levensverwachting voor mannen 84,6 jaar en voor vrouwen 89,1 jaar zijn). Dit zal gepaard gaan met een toename van het aantal personen met chronische aandoeningen, met vooral een stijging van multi-morbiditeit (het hebben van meerdere chronische aandoeningen): uit recent Op sociaaleconomisch vlak stelt men vast dat er grote gezondheidsverschillen zijn tussen landen, maar ook tussen sociale groepen binnen één bepaald land: arm maakt ziek en ziek maakt arm blijft een realiteit. De financiële en economische crisis heeft de sociale ongelijkheid op het vlak van gezondheid nog versterkt. Ongeveer 15 jaar later verscheen in Huisarts Nu een bijdrage met als titel: De eerstelijnsgezondheidszorg in België: een nog niet vervulde belofte. 2 Het artikel gaf een overzicht, beginnend in 1945, van de internationale en (schaarse) nationale ontwikkelingen rond eerstelijnsgezondheidszorg. De analyse klonk als volgt: de opeenvolgende (federale) Ministers van Sociale Zaken en Volksgezondheid hebben weliswaar uitvoerig lippendienst bewezen aan de ontwikkeling van de eerstelijnsgezondheidszorg, maar op het terrein werd nauwelijks iets gerealiseerd. Voor de toekomst leken toen de ontwikkeling en implementatie van een Globaal Medisch Dossier een vorm van inschrijving, de invoering van echelonnering (eerst naar de huisarts, dan indien nodig met een verwijsbrief naar de specialist), nood aan multidisciplinaire teamwerking, een professionalisering van de praktijkorganisatie op de eerste lijn, een terugdringen van de toenemende dualisering in de gezondheidszorg via een toegankelijke eerstelijnsgezondheidszorg. UITDAGINGEN: NU Vandaag, 35 jaar na de Alma Ata Verklaring, zijn de uitdagingen voor de gezondheidszorg onderzoek 3 blijkt dat de helft van de 75-plussers twee of meer chronische aandoeningen hebben, terwijl twee op vijf 75-plussers vier of meer chronische aandoeningen hebben. - Een tweede belangrijke uitdaging vormen de wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen. Wetenschappelijke vooruitgang biedt het perspectief van nieuwe preventieve en curatieve mogelijkheden op het vlak van genetica, hart- en vaatziekten, neurowetenschappen, zorg voor kanker en geestelijke gezondheidszorg. Informatie- en communicatietechnologie zijn niet meer weg te denken uit de dagelijkse praktijk in de gezondheidszorg. - Culturele ontwikkelingen brengen met zich mee dat de patiënt zich meer en meer opstelt als consument, en op basis van informatie gevonden op het internet de zorgverstrekker tegemoet treedt met nieuwe zorgvragen. - Op sociaaleconomisch vlak stelt men vast dat er grote gezondheidsverschillen zijn tussen landen, maar ook tussen sociale groepen bin- sampol 2014/1 96 SAMPOL_januari 2014.indd 96
3 nen één bepaald land: arm maakt ziek en ziek maakt arm blijft een realiteit. De financiële en economische crisis heeft de sociale ongelijkheid op het vlak van gezondheid nog versterkt. - Ten slotte leidt de globalisering ertoe dat zorg meer en meer multicultureel wordt, en mensen ook internationaal op zoek gaan naar oplossingen voor hun gezondheidsproblemen. Er is een concentratie van mensen in steden, wat ertoe leidt dat globale problemen steeds meer zichtbaar worden op het lokale niveau. Als antwoord op deze ontwikkelingen publiceerde het Europees Bureau van de Wereldgezondheidsorganisatie recent het rapport Health 2020: European Policy Framework and Strategy for the 21st Century 4, waarin de eerstelijnszorg als hoeksteen van een modern gezondheidssysteem opnieuw naar voor wordt geschoven: Health 2020 remains committed to a primary health care approach as a cornerstone of health systems in the 21st century. Primary health care can respond to today s needs by fostering an enabling environment for partnerships to thrive, and encouraging people to participate in new ways in their treatment and take better care of their own health. Making full use of 21st-century tools and innovations such as communications technology - digital records, telemedicine and e-health - and social media can contribute to better and more costeffective care. Recognizing patients as a resource and as partners, and being accountable for patient outcome are important principles. Hoe kan Vlaanderen dit implementeren? VLAAMSE EERSTELIJNSGEZOND- HEIDSZORGCONFERENTIES Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen is de eerste Vlaamse minister die tijdens één legislatuur twee conferenties over eerstelijnsgezondheidszorg heeft georganiseerd. Een duidelijk teken van interesse. In 2010 werd, zes jaar na de goedkeuring van het Vlaams decreet over eerstelijnsgezondheidszorg, onder grote belangstelling een conferentie georganiseerd vertrekkende van zes werkgroepen met als topics: ICT, positionering eerstelijnsgezondheidzorg, preventie, samenwerking, zorg voor talent en geestelijke gezondheidszorg. Op basis van de uitkomsten van deze werkgroepen formuleerde het syntheserapport 5 een reeks beleidsaanbevelingen, respectievelijk inzake instrumenten (ICT, financiering, talent, onderzoek), functies (integratie, preventie, geestelijke gezondheidszorg) en uitkomsten (kwaliteit, effectiviteit, billijkheid). De notie verbinden vormde de rode draad in het beleidsantwoord van de minister op deze aanbevelingen. Verbinden van patiënt en zorgverstrekkers en zorgverstrekkers onderling door een betere communicatie, waarin ICT en e-health een cruciale rol speelt, ondersteunen en verbinden van zorgverleners met elkaar op het meso -niveau, verbinden van zorgverleners op het praktijkniveau door samenwerkingsverbanden in multidisciplinariteit, financiële toegankelijkheid van eerstelijnsgezondheidszorg voor sociaaleconomisch zwakkeren garanderen, verbinden van geestelijke gezondheidszorg met de eerstelijn, verbinden van preventie en curatie in de eerstelijn, ontwikkelen van talent en menskracht in de zorgsector, wetenschappelijke ondersteuning van de eerstelijnszorg en vermaatschappelijking van de zorg door een grotere betrokkenheid van de samenleving op zorg voor gezondheid en welzijn. Dat er na deze eerste conferentie verder werd overlegd, nagedacht, gepland en georganiseerd, bleek uit de aanwezigheid van 500 stakeholders op het symposium van 7 december 2013 in Brussel. Het symposium betekende een belangrijk moment van consolidatie : de eerstelijn is volop sampol 2014/1 97 SAMPOL_januari 2014.indd 97
4 bezig zich te structureren, er groeit eensgezindheid over de oriëntaties, maar er is nog heel wat implementatie- en organisatiewerk. EN NU DE ACTIE! Een actieprogramma in 10 punten, dat een eigen invulling geeft aan de hefbomen, die het voortgangsrapport De eerste lijn in beweging? op het symposium van 7 december 2013 naar voor schoof. 6 Maak eerstelijnsgezondheidszorg drempelvrij Eerstelijnsgezondheidszorg is het meest kosteneffectieve niveau van zorg: wetenschappelijk onderzoek leert dat meer dan 90% van alle problemen die zich aanmelden op de eerstelijn ook daar worden opgelost. 7 Dit vormt een voldoende reden voor een universele benadering 8,waarbij voor de burger geen drempels naar de eerstelijnsgezondheidszorg worden ingebouwd. Geen geografische, culturele, psychologische en ook geen financiële drempels. Patiënten schrijven zich in bij een huisartspraktijk en worden daar verzorgd. Ofwel in een systeem van forfaitaire betaling zoals in wijkgezondheidscentra en sommige groepspraktijken, ofwel door systematische toepassing van de elektronische regeling derde betaler zonder remgeld (waarbij de arts rechtstreeks afrekent met het ziekenfonds van de patiënt). In de huisartspraktijk wordt het Globaal Medisch Dossier van de patiënt bijgehouden en gebeurt de coördinatie van de informatie rond de zorg. Binnen de verdere ontwikkeling gericht op subsidiariteit worden in de toekomst verschillende taken opgenomen door eerstelijnsverpleegkundigen (vragen rond preventie, wondzorg, hygiëne, zelf-limiterende aandoeningen). Voor welzijnsproblemen is er een directe toegang tot de eerste lijn via maatschappelijk werk (CAW, OCMW, diensten voor maatschappelijk werk van de ziekenfondsen, maatschappelijk werk in de wijkgezondheidscentra) met een eerste algemene opvang. Drempelvrije eerstelijn betekent ook een betere toegang tot de geestelijke gezondheidszorg. De huidige experimenten met de eerstelijnspsycholoog dienen, weliswaar na grondige evaluatie, zo spoedig mogelijk naar een bredere toepassing begeleid te worden. Een laagdrempelige eerstelijn betekent ten slotte ook dat de huidige laagdrempeligheid van de spoedopnames dient afgebouwd te worden. En dit zowel om organisatorische als om kosten-effectiviteitsredenen. Met uitzondering van echte noodtoestanden, zou een patiënt slechts op de spoed dienen te komen wanneer hij een verwijsbrief heeft van de eigen huisarts of de huisartsenwachtdienst. Zorg voor horizontale en verticale integratie Een brede, toegankelijke eerstelijn kan het merendeel van de aangeboden problemen oplossen. Voor een beperkte groep van patiënten/ cliënten zijn echter gespecialiseerde trajecten noodzakelijk. De algemene regel is dat men eerst naar de brede, generalistische zorg gaat, en vandaar wordt doorverwezen voor gespecialiseerde zorg. Dit betekent dat de zorg via echelonnering wordt aangeboden. Het vormt een extra argument om geen remgeld te vragen in de eerstelijnsgezondheidszorg. De toepassing van echelonnering vandaag kan verschillend zijn voor acute problemen die zich aanmelden in de zorg en voor chronische problemen die langdurig behandeld en begeleid worden. Voor acute problemen gebruikt men best een lineair model: eerst naar de brede eerstelijn en zo nodig naar de gespecialiseerde zorg. Voor chronische problemen verdient een spiraalvormige benadering de voorkeur: de patiënt zal opeenvolgend, horizontaal worden doorverwezen, bijvoorbeeld van huisarts naar verpleegkun- sampol 2014/1 98 SAMPOL_januari 2014.indd 98
5 dige, naar kinesitherapeut, naar diëtist, maar op sommige momenten ook verticaal (voor specialistisch onderzoek). Van groot belang is dat de patiënt centraal staat in deze spiraalvormige zorg en dat hierbij communicatie met de patiënt (naast samenwerking binnen deze spiraal) bijzondere aandacht krijgen. Dit is des te belangrijker, vermits de passage in ziekenhuizen steeds korter wordt (verschuiving naar dagopname), en dus de voor- en nabereiding en onderlinge afstemming veel aandacht vragen. Zet in op gezondheidspromotie, preventie, empowerment en participatie Belangrijke gezondheidswinst, op niveau van de samenleving, kan nog geboekt worden op het vlak van gezond bewegen, eten en niet roken. Hierop inzetten met een gevarieerde strategie (individugericht, gemeenschapsgericht, contextgericht) blijft een belangrijke opdracht. Een goede mix van top-down benadering (gezondheidsdoelstellingen) en bottom-up initiatieven (lokale bewegingsactiviteiten, gezonde voedingsacties) blijft noodzakelijk. Bij het hanteren van een bottom-up benadering gaat men best uit van het stellen van een gemeenschapsdiagnose met betrokkenheid van de lokale bevolking, waarna met alle stakeholders een interventie wordt ontwikkeld en geëvalueerd. 9 Dit vormt een uitstekend model om te evolueren naar intersectorale actie ter bevordering van gezondheid, waarbij achterliggende determinanten van gezondheid (werk, educatie, woonkwaliteit) worden betrokken bij gezondheidsbevordering. Op het lokale vlak kan het initiatief Gezonde Gemeente hierin een belangrijke rol spelen. Zorg ervoor dat het aanbod territoriaal goed gestructureerd en toegankelijk is De vraag naar territoriale organisatie van de zorg heeft overwegend betrekking op het zogenaamde meso-niveau. Op dit niveau dienen de organisatorische voorwaarden geschapen om het micro-niveau zo kwaliteitsvol en efficiënt mogelijk te laten werken: dit betekent afstemming tussen organisaties in de verschillende sectoren, uittekenen van interdisciplinaire samenwerkingsafspraken, afstemming met andere sectoren (welzijn, werk, opleiding). De lange discussie over het territoriaal verband is nu uitgeklaard. Mede op basis van experimenten kiest men als mesoniveau ( à inwoners) voor het kleinstedelijk niveau uit het Zorgregiodecreet. Van groot belang is dat de patiënt centraal staat in deze spiraalvormige zorg en dat hierbij communicatie met de patiënt (naast samenwerking binnen deze spiraal) bijzondere aandacht krijgen. Dit is des te belangrijker, vermits de passage in ziekenhuizen steeds korter wordt. Het huidige tussenniveau van de SEL (Samenwerkingsinitiatieven EersteLijn) kan in een eerste fase blijven bestaan om de vorming van sterke meso-niveaus te ondersteunen. Een duidelijke territoriale organisatie brengt de lokale besturen, als potentiële actoren en coördinatoren op het terrein van eerstelijnsgezondheidszorg in beeld. Een belangrijke uitdaging vormt de performantie van lokale besturen, met sampol 2014/1 99 SAMPOL_januari 2014.indd 99
6 een voldoende grote schaal: men kan zich moeilijk indenken hoe een gemeente met minder dat 30 à inwoners op performante wijze (eerstelijns)gezondheidszorg kan ondersteunen. Toenemende lokale deskundigheidsontwikkeling op het vlak van gezondheidszorg is een must. En een gezondheidsraad die het lokaal bestuur adviseert wellicht een nuttige strategie. Een slimme financiering voor de eerstelijn In de eerstelijnsgezondheidszorg zijn momenteel twee hoofd-financieringsmodellen actief: de betaling per prestatie (al dan niet met remgeld of persoonlijke bijdrage, al dan niet in het kader van een regeling derdebetaler) en een forfaitaire betaling zoals deze in de wijkgezondheidscentra wordt toegepast en waarbij een globaal bedrag, dat de zorgbehoefte van de ingeschreven populatie weerspiegelt, wordt gebruikt om meerdere eerstelijnsdisciplines globaal te financieren. Opeenvolgende maatregelen (Globaal Medisch Dossier, IMPULSEO, praktijkondersteuning, EMD) hebben er intussen voor gezorgd dat huisartsen in de prestatiegeneeskunde momenteel 20% van hun inkomen verwerven buiten de betaling-per-prestatie. De uitdaging bestaat er in door slimme financiering stimuli in te bouwen die de doelstellingen van zorgverlening op het vlak van relevantie, equity, kwaliteit, kosteneffectiviteit, persoon- en populatiegerichtheid, duurzaamheid en innovatie best benaderen. Financieringsmodellen dienen steeds in de context van het gezondheidszorgsysteem te worden gezien: zo werkt een inschrijving en echelonnering veel beter in het kader van een forfaitaire betaling, dan in het kader van een betaling per prestatie. Het invoeren van nieuwe systemen zoals pay-for-quality waarbij gezondheidszorg worden gefinancierd in functie van het behalen van bepaalde uitkomsten (goede regeling van diabetes, bloeddruk) dient steeds met omzichtigheid te gebeuren, teneinde te vermijden dat wat men wint op het vlak van kwaliteit men verliest op het vlak van toegankelijkheid of rechtvaardigheid. Equity als doelstelling voor zorg Zeker nu sociaaleconomische gezondheidsverschillen voortdurend toenemen, is het van belang dat hulpverlening voldoende aandacht heeft voor de sociale determinanten van ziekte en gezondheid. Het gezondheidszorgsysteem moet erover waken dat het zelf geen nieuwe ongelijkheid induceert. Bijvoorbeeld door bepaalde zorgpakketten ter beschikking te stellen aan (sub)groepen van patiënten, op basis van hun diagnose ( inequity by disease ). Out-reaching naar kansarme groepen, samen met een meer effectieve hantering van het GMD plus, kunnen daarentegen een belangrijke bijdrage bieden om de sociale gezondheidskoof te versmallen. Permanente monitoring en evaluatie, en wetenschappelijk onderzoek voedt het gezondheidsbeleid Om de kwaliteit, effectiviteit en billijkheid van de eerstelijnsgezondheidszorgverstrekking te evalueren, is permanente monitoring van relevante indicatoren (zowel kwantitatieve als kwalitatieve) noodzakelijk. Er is nood aan grootschalig, multidisciplinair en beleidsvoorbereidend onderzoek rond eerstelijnsgezondheidszorg, dat vraag en aanbod binnen gezondheids- en welzijnszorg in kaart brengt, bestaande praktijkvormen evalueert en innovatieve organisatiemodellen onderbouwt. Investeren in vernieuwende opleiding en menskracht Er zijn nog steeds knelpuntberoepen in de sampol 2014/1 100 SAMPOL_januari 2014.indd 100
7 eerstelijnsgezondheidszorg (bv. verpleegkundigen) en er is nood aan nieuwe profielen en skill-mix : praktijkassistent in de eerstelijnsgezondheidszorg, mondhygiënist, tandartsassistent, Opleidingen zetten nog te weinig in op de specificiteit van het werken in de eerstelijn. De opleiding Huisartsgeneeskunde heeft voor het arts-beroep een duidelijk geprofileerd traject uitgetekend voor deze specificiteit. Ook in de verpleegkunde wordt hieraan gewerkt.in andere beroepen (kinesitherapie, ergotherapie) is dit nog veel minder het geval. De aanzetten tot interprofessionele opleiding en samenwerking dienen ondersteund en versterkt te worden. 10 Staatshervorming: de politieke context De 6 de staatshervorming is één, weliswaar beperkte, kans om op een aantal terreinen tot meer homogene bevoegdheden te komen. Het financiering van artsen en andere zorgverstrekkers, in verschillende beleidscontexten wordt onderhandeld, is uiteraard niet geschikt om geïntegreerde zorg en samenwerking te realiseren. Men dient dringend op zoek te gaan naar een nieuw, meer transparant en participatief overlegmodel waarin de belangrijkste stakeholders een plaats krijgen met duidelijk bepaalde opdrachten en bevoegdheden. Wat Brussel betreft is een oplossing vanuit de logica van gemeenschappen (Nederlandstalige en Franstalige) een anachronisme: Brussel is een multiculturele stad, waar de meerderheid niet tot één van deze gemeenschappen behoort. Een rechtvaardige oplossing voor Brussel, met zijn concentratie aan armoedeproblematiek, kan enkel een solidaire, eigenstandige, grootstedelijke, multiculturele oplossing zijn. Wil de stad haar positie in Europa behouden, dan De 6 de staatshervorming is één, weliswaar beperkte, kans om op een aantal terreinen tot meer homogene bevoegdheden te komen. Het grootste knelpunt blijft dat het merendeel van de curatieve interventies vastzit in de federale context van de negotiatie via bilaterale overeenkomstencommissies, met als belangrijkste kader de betaling-per-prestatie. grootste knelpunt blijft dat het merendeel van de curatieve interventies vastzit in de federale context van de negotiatie via bilaterale overeenkomstencommissies, met als belangrijkste kader de betaling-per-prestatie. Op die manier worden voor een groot stuk de drivers vastgelegd, ook al probeert men in bepaalde sectoren (klinische biologie, radiologie) en voor de ziekenhuizen na te denken over meer globale mechanismen. Een beleidscontext, waarin infrastructuur, financiering van een deel van het personeel, zal hier vanuit een toekomstgerichte visie op korte termijn werk moeten worden van gemaakt. De patiënt centraal Hoewel iedereen het erover eens is dat het stuurwiel van onze gezondheidszorg in de handen van de patiënt moet berusten, ziet de realiteit er vrij verschillend uit. De patiënten blijven als groep in de buitenbaan van ons gezondheidssysteem meedraaien. Om hen ook effectief dit stuurwiel in handen te geven, moeten patiëntenorganisa- sampol 2014/1 101 SAMPOL_januari 2014.indd 101
8 ties dringend wettelijk erkend en gefinancierd worden, met een bijzondere aandacht voor organisaties voor kansarme groepen met inbegrip van culturele minderheden. Een oplijsting van de besluitvormingsniveaus waarin zij betrokken dienen te worden, kan daarbij een katalyserende rol vervullen. EPILOOG De belangrijkste uitdaging i.v.m. de toekomst van gezondheids- en welzijnszorg ligt in het leren denken binnen andere kaders. Dit betekent dat solidariteit op het vlak van behoeften en gemeenschappelijkheid van globale doelstellingen perfect kunnen samengaan met diversiteit in de manier waarop zorgverlening wordt verstrekt. Het one size fits all -principe werkt niet in gezondheids- en welzijnszorg. Dit geldt in het bijzonder voor de eerstelijn. De eerstelijn kan op die manier een eigenstandige bijdrage leveren tot het uittekenen van een samenleving die solidariteit in verscheidenheid in de praktijk brengt. Jan De Maeseneer Hoogleraar huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg, Universiteit Gent 11 Yvo Nuyens Emeritus hoogleraar medische sociologie, KULeuven en Universiteit Antwerpen Noten 1/ Nuyens Y., Eerstelijnszorg in Vlaanderen: verworvenheden en uitdagingen. Welzijnsgids 2013, 86, pp / De Maeseneer J., De eerstelijnsgezondheidszorg in België: een nog niet vervulde belofte. Huisarts Nu, 1995, 5, pp / Barnett K., Mercer S.W., Norbury M. et al., Epidemiology of multimorbidity and implications for health care, research, and medical education: a crosssectional study. The Lancet 2012, May 10. 4/ World Health Organization. Health 2020: European Policy Framework and Strategy for the 21 st Century. WHO/EURO, Copenhagen, / Nuyens Y., Meer lijnen in de eerstelijn. Syntheserapport Conferentie eerstelijnsgezondheidszorg, / Nuyens Y., De eerste lijn in beweging? Voortgangsrapport (te raadplegen op www. zorg-en-gezondheid.be/symposiumeerstelijn). 7/ De Maeseneer J., Huisartsgeneeskunde: een verkenning. Doctoraatsproefschrift, Universiteit Gent, / Marmot M., Fair Society, Healthy Lives. Strategic Review of Health Inequalities in England post / Over deze benadering zie o.m. Community Oriented Primary Care. 10/ Reeves S, Lewin S, Espin S, Zwarenstein M., Interprofessional Teamwork for Health and Social Care. Wiley-Blackwell, / Prof. Jan De Maeseneer wenst te benadrukken dat de visies uitgedrukt in deze tekst persoonlijke standpunten zijn en geenszins de organisaties en raden binden waarin hij actief is. sampol 2014/1 102 SAMPOL_januari 2014.indd 102
Ruth Mangroe,MSc 20 maart 2013
Ruth Mangroe,MSc 20 maart 2013 Ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg hebben direct invloed op de wijze waarop men verwacht dat de praktische dienstverlening zal worden uitgevoerd of geboden. Dat de
Nadere informatieV.A.N.-TOP MINISTER JO VANDEURZEN 21 NOVEMBER 2015
V.A.N.-TOP MINISTER JO VANDEURZEN 21 NOVEMBER 2015 ZORG IN EVOLUTIE 2 ZORG IN EVOLUTIE Professioneel gestuurde zorg Hospitalocentrisme Gezondheidszorg welzijn gescheiden Nadruk acute geneeskunde Aanbodgestuurde
Nadere informatieReflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen. Prof. Dr. Paul Van Royen
Reflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen Prof. Dr. Paul Van Royen Deze voordracht Enkele basiscijfers qua aanbod en gebruik van zorg Vijf uitdagingen voor de toekomst
Nadere informatieOrganisatie van de eerste lijn: een toekomstperspectief Together we change! Jan De Maeseneer, Bert Aertgeerts, Roy Remmen, Dirk Devroey
Organisatie van de eerste lijn: een toekomstperspectief Together we change! Jan De Maeseneer, Bert Aertgeerts, Roy Remmen, Dirk Devroey 11 punten programma 11 punten programma Uitdagingen 1.Uitdagingen
Nadere informatieCD&V SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI EEN DUIDELIJKE DOELGERICHTE EN DUURZAME VISIE OP ZORG
CDV 3 D ZORGPLAN SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI EEN DUIDELIJKE DOELGERICHTE EN DUURZAME VISIE OP ZORG CDV 3 D ZORGPLAN SOCIALE VOORUITGANG DOOR ECONOMISCHE GROEI MENS CENTRAAL TOTALE ZORG SAMENWERKEN
Nadere informatieProf. Em. Dr. Jan De Maeseneer
Prof. Em. Dr. Jan De Maeseneer Universiteit Gent Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Het Lokaal Bestuur is aan zet in de Eerste Lijn Opinion on Definition primary care Definitie
Nadere informatieEXPOO-CONGRES: ELK GEZIN TELT! GEZONDHEIDSONGELIJKHEID TERUGDRINGEN: YES YOU CAN!
EXPOO-CONGRES: ELK GEZIN TELT! VAKGROEP HUISARTSGENEESKUNDE EN EERSTELIJNSGEZONDHEIDSZORG GEZONDHEIDSONGELIJKHEID TERUGDRINGEN: YES YOU CAN! Prof. dr. Sara Willems 10 de EXPOO congres: Elk gezin telt!
Nadere informatieMemorandum Vereniging van Wijkgezondheidscentra - december 2013 Regionale, federale en Europese aandachtspunten voor een gezondheidsbeleid
Memorandum Vereniging van Wijkgezondheidscentra - december 2013 Regionale, federale en Europese aandachtspunten voor een gezondheidsbeleid De sector van de wijkgezondheidscentra is in volle ontwikkeling.
Nadere informatieAntwerpen 14/09/2017
Antwerpen 14/09/2017 ELZ wat is dat nu? Standpunt van Domus Medica (Huisartsenvereniging) Dr. Wim Verhoeven Geografische afbakening Ziekenhuisnetwerken Standpunt van de patiënt Tijd voor interactie: rondetafelgesprek
Nadere informatieBeleidsnota Vandeurzen : hervorming van structuren
Samenwerking tussen welzijn en gezondheid: the best of both worlds Prof. dr. Koen Hermans, Prof. dr. Jan De Maeseneer Studiedag SWVG Integrale zorg en ondersteuning 19 november 2015 - workshop 3 Beleidsevoluties
Nadere informatiePostgraduaat Casemanagement in de eerste lijn. Studiegebied gezondheidszorg campus Kortrijk
Postgraduaat Casemanagement in de eerste lijn Studiegebied gezondheidszorg campus Kortrijk Hedendaagse uitdagingen Hedendaagse uitdagingen Toenemende vergrijzing - multimorbiditeit Vermaatschappelijking
Nadere informatieOrganisatie van de chronische zorg: een nieuwe aanpak nodig? Ontwikkeling van een position paper. Presenter : K. Van Week denvpk Heede 18 Maart 2013
Organisatie van de chronische zorg: een nieuwe aanpak nodig? Ontwikkeling van een position paper Editors: D. Paulus, K. Van den Heede, R. Mertens Presenter : K. Van Week denvpk Heede 18 Maart 2013 Position
Nadere informatie- kiezen voor het gebruik van goede digitale informatiesystemen in de zorgpraktijk.
SAMENVATTING Het aantal mensen met een chronische aandoening neemt toe. Chronische aandoeningen leiden tot (ervaren) ongezondheid, tot beperkingen en vermindering van participatie in arbeid en in andere
Nadere informatieHuisartsen aan het woord
Huisartsen aan het woord Xavier Brenez Directeur-generaal Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen Bedankt! Mutualités Libres Onafhankelijke Ziekenfondsen Huisartsen aan het woord Xavier Brenez Directeur-generaal
Nadere informatieEerstelijnsgezondheidsconferentie
Beleidstraject (Vlaamse overheid) 2010: Conferentie eerstelijnszorg (11 december 2010) 2013 : Symposium eerstelijnsgezondheidszorg 2016 : 6 voorbereidende werkgroepen 2017 : Conferentie eerstelijnszorg
Nadere informatieVLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD
STUK 459 (2011-2012) Nr. 1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZIT TING 2011-2012 17 NOVEMBER 2011 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van mevrouw Elke ROEX betreffende het waarborgen van het recht op kinderopvang
Nadere informatieAdvies. Over de financiering en de organisatie van de eerstelijnspsychologische interventies in Vlaanderen. Brussel, 27 september 2018
Advies Over de financiering en de organisatie van de eerstelijnspsychologische interventies in Vlaanderen Brussel, 27 september 2018 SARWGG_Raad_20180927_ELPF_ADV_DEF.docx Strategische Adviesraad Welzijn
Nadere informatieNetwerkdag chronische zorg en zorgregio s Domus Medica 21 maart 2015. Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Netwerkdag chronische zorg en zorgregio s Domus Medica 21 maart 2015 Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Beleidstraject eerste lijn in Vlaanderen tot 2014 6 e staatshervorming
Nadere informatieBETAALBARE EN TOEGANKELIJKE GEZONDHEIDSZORG
ONS ENGAGEMENT VOOR BETAALBARE EN TOEGANKELIJKE GEZONDHEIDSZORG 1STEKLAS EERSTEKLAS ZORG VOOR IEDERS PORTEMONNEE We investeren 800 miljoen extra in solidaire zorg Hiermee betalen we extra zorg terug via
Nadere informatieSteunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ( )
Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (2012-2015) Consortium SWVG KU Leuven LUCAS, Centrum voor Zorgonderzoek en Consultancy Instituut voor Sociaal Recht Dienst Jeugdgezondheidszorg HIVA, Onderzoeksinstituut
Nadere informatieDe opleiding tot huisarts in 2020: gaat u de uitdaging mee aan?
De opleiding tot huisarts in 2020: gaat u de uitdaging mee aan? Karen Sinnesael ( t HOP) Guy Gielis (ICHO) Dag van de Huisarts, 18/05/2013 Interuniversitair Centrum voor HuisartsenOpleiding vzw PROGRAMMA:
Nadere informatieSleutelwoord: verbinden
Sleutelwoord: verbinden Fragmentering overstijgen Evoluties: Patient centeredness Meer chronische aandoeningen Belang van genetische en omgevingsfactoren, leefstijl Digitalisering en e-health ICT en e-health:
Nadere informatieBeleidsvisie Sociaal Werk
Beleidsvisie Sociaal Werk Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Het momentum Groot enthousiasme voor deelname aan werkgroepen Sociaal werkers uit verschillende sectoren en
Nadere informatieMeer lijn in de eerste lijn
Meer lijn in de eerste lijn Syntheserapport Prof. em.yvo Nuyens Vooruit kijken in de spiegel 1982 : Nationaal Symposium Eerstelijnsgezondheidszorg, Koning Boudewijnstichting, Koninklijk Paleis, Brussel
Nadere informatieHistoriek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg
Historiek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg Info avond SEL Waasland 24 mei 2012 Sint-Niklaas Stefaan Baeten Directeur psychiatrisch centrum Sint-Hiëronymus Historische context
Nadere informatieOP ÉÉN LIJN IN DE GEZONDHEIDSZORG VAN MORGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 23/02/2019
OP ÉÉN LIJN IN DE GEZONDHEIDSZORG VAN MORGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 23/02/2019 VERDELING BEVOEGDHEDEN Vlaamse sociale bescherming (CARE) Persoonsvolgende financiering
Nadere informatieReorganisatie van de eerste lijn. Wat verandert er voor u?
Reorganisatie van de eerste lijn Wat verandert er voor u? Verloop van de avond 20u: onthaal 20u30: verwelkoming en samenvatting van de Eerstelijnsconferentie 21u: lezing prof. Annemans 22u: netwerkdrink
Nadere informatieJo Vandeurzen. Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Jo Vandeurzen Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Zorg om talent en slimmer zorgen Zorg om talent Een vd belangrijkste pijlers van Flanders Care Aandacht voor mensen die werken in zorg en welzijn
Nadere informatieIs POP geschikt voor de SOLO praktijk? Kwaliteitsdag POP. Mechelen, 28 april 2012
Is POP geschikt voor de SOLO praktijk? Kwaliteitsdag POP Mechelen, 28 april 2012 Voorbereiding : Marleen De Greef Invaller : Olga Van de Vloed Met de medewerking van Jan Gevers en de inbreng van alle deelnemers
Nadere informatieZorgregio s uw toekomst?
Zorgregio s uw toekomst? Inhoud Vanwaar het nieuwe begrip Zorgregio? Wat behelst een proefproject? Wat is nu eigenlijk het doel van de zorgregio s? Is er behoefte aan een zorgregio? Waarom alle pijlen
Nadere informatiePreventie Bevorderen van gezond gedrag
Preventie Preventie Bevorderen van gezond gedrag Marleen Mares Pepijn Roelofs Tweede druk Boom Lemma uitgevers Amsterdam 2015 Voorwoord In de Nederlandse Grondwet ligt vastgelegd dat de overheid verantwoordelijk
Nadere informatieHERVORMING VAN DE EERSTE LIJN
HERVORMING VAN DE EERSTE LIJN WAAROM VERANDEREN? UITDAGINGEN > Demografische en epidemiologische ontwikkelingen: vergrijzing en multimorbiditeit > Wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen: digitaal
Nadere informatieActieplan 1 Informatie- en preventiebeleid naar de Zeelse bevolking toe op het vlak van o.m. (kinder)armoede, gezondheid, participatie
DEEL ARMOEDEBESTRIJDING Actieplan 1 Informatie- en preventiebeleid naar de Zeelse bevolking toe op het vlak van o.m. (kinder)armoede, gezondheid, participatie Actie 1 : Het OCMW zorgt er, zelfstandig of
Nadere informatieHet RAI-instrument Resident Assessment Instrument Naar een implementatie in België?
FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU DIRECTORAAT-GENERAAL ORGANISATIE GEZONDHEIDSZORGVOORZIENINGEN Symposium 19 februari 2008 Wolubilis - Brussel (Sint-Lambrechts-Woluwe)
Nadere informatieWoon-, renovatie en zorgnoden aan de kust oude barrières versus innoverende faciliteiten
Health Care Accelerator Partnermoment Woon-, renovatie en zorgnoden aan de kust Oude barrières versus innoverende faciliteiten Kurt Penninck Vergrijzingsgolf komt Vlaanderen binnen via de kustregio Vergrijzing
Nadere informatieTowards an evidence-based Workforce Planning in Health Care?
Symposium Towards an evidence-based Workforce Planning in Health Care? Sodehotel La Woluwe 25/04, 09u-13u. Symposium - Towards an evidence-based Workforce Planning in Healthcare. Hoe is het dreigende huisartsentekort
Nadere informatieOrganiseren van de Gezondheidszorg in International Perspectief. NVAG Nieuwjaarsbijeenkomst 22 januari 2015
Organiseren van de Gezondheidszorg in International Perspectief NVAG Nieuwjaarsbijeenkomst 22 januari 2015 ! Kernbegrippen Deze Inleiding! Belangrijke thema s in internationale gezondheidszorg! Innovatie
Nadere informatieToespraak van Sven Gatz. Minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel. Viering 80 jaar Doktersgild Van Helmont. Brussel, zaterdag 1 oktober 2016
Toespraak van Sven Gatz Minister van Cultuur, Jeugd, Media en Brussel Viering 80 jaar Doktersgild Van Helmont Brussel, zaterdag 1 oktober 2016 Geachte voorzitter, dames en heren, - Het is me een grote
Nadere informatieStand van zaken organisatie huisartsenpraktijken in de stad Antwerpen Welke maatregelen voorziet de stad?
Stand van zaken organisatie huisartsenpraktijken in de stad Antwerpen. 20.02.2016 Welke maatregelen voorziet de stad? Liesbet Meyvis liesbet.meyvis@stad.antwerpen.be Dienst Gezondheid Stad Antwerpen Toegang
Nadere informatieSamen Beter. Op weg naar 2020
Samen Beter Op weg naar 2020 Ambitie BovenIJ ziekenhuis 2020 Op weg naar 2020 wil het BovenIJ ziekenhuis met en voor alle bewoners van Amsterdam-Noord e.o. bijdragen aan een betere gezondheid en een betere
Nadere informatieLokale besturen kunnen werken aan toegankelijkheid van zorg en preventie. Veerle Cortebeeck, stafmedewerker lokaal gezondheidsbeleid VVSG
Lokale besturen kunnen werken aan toegankelijkheid van zorg en preventie Veerle Cortebeeck, stafmedewerker lokaal gezondheidsbeleid VVSG Overzicht 1. Toegankelijkheid: 7 B s 2. Toepassing 7 B s lokale
Nadere informatieWERKGROEP GEZONDHEID REGIONAAL ZORGSTRATEGISCH PLAN
VISIETEKST WERKGROEP GEZONDHEID REGIONAAL ZORGSTRATEGISCH PLAN 2017-2024 P a g i n a 2 INHOUD 1. Wat vooraf ging 2. Roadshow 3. Keuzes en beleid 4. Gestelde doelstellingen 5. Meerjarenplan 6. Vooropgestelde
Nadere informatieNHG-Standpunt Zorg voor patiënten met een veelvoorkomende chronische aandoening in de eerste lijn
Dit standpunt is vastgesteld in de Algemene Ledenvergadering van 12 mei 2005. NHG-Standpunt Zorg voor patiënten met een veelvoorkomende chronische aandoening in de eerste lijn Toelichting op de NHG-Standpunten
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.minbuza.nl Minbuza-2014.234720 Bijlage(n) fichedocument
Nadere informatieEr is geen tekort aan huisartsen in Vlaanderen en zij zijn niet "burnt out"!
Er is geen tekort aan huisartsen in Vlaanderen en zij zijn niet "burnt out"! Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg maakte een interessante studie over de performantie van de Belgische gezondheidszorg.
Nadere informatie11/12/2018 HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? Vraag van de FOD Volksgezondheid. onderzoekvragen en methode
HOE DE ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG VOOR OUDEREN VERBETEREN? JEF ADRIAENSSENS, MARIA-ISABEL FARFAN-PORTET, NADIA BENAHMED, LAURENCE KOHN, CÉCILE DUBOIS, STEPHAN DEVRIESE, MARIJKE EYSSEN,
Nadere informatieHoe kan het LMN u als arts ondersteunen?
Hoe kan het LMN u als arts ondersteunen? 1. Inleiding Het LMN (Lokaal Multidisciplinair Netwerk) Regio Gent werd in 2010 opgericht ter ondersteuning van de zorgtrajecten en meer algemeen ter ondersteuning
Nadere informatieDe SER en chronisch zieke werkenden
Chronisch ziek en werken in Nederland, operationaliseren van de beleidsadviezen 2016. Een plan van aanpak waaruit Vlaanderen kan leren of aanzet tot gezamenlijke actie? 25 januari 2018 00-00-2009 pagina
Nadere informatieEén gezin één plan. Meer capaciteit en samenwerking in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp
Eén gezin één plan Meer capaciteit en samenwerking in de rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp Inhoud De oproep Context en beleidskeuzes Finaliteit van de oproep: één gezin, één plan Samenstelling en uitbouw
Nadere informatieArtsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer
Artsen moeten geen supermannen of supervrouwen zijn Prof. dr. Jan De Maeseneer Gewoon Hoogleraar Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Voorzitter Opleidingscommissie Geneeskunde Universiteit
Nadere informatieVoorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid
VR 2017 2402 DOC.0170/2BIS Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging,
Nadere informatieNVAG 16012014 Prof. Dr Marie Louise Essink-Bot en drs Marielle Jambroes MPH
NVAG 16012014 Prof. Dr Marie Louise Essink-Bot en drs Marielle Jambroes MPH Slide 5 Ik ga u een stukje van mijn oratie laten zien, die ik op 11-12-13 heb uitgesproken. Voor degenen die daar ook waren,
Nadere informatieVlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
JO VANDEURZEN Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin CONTEXT > Het doel Draagvlak en engagementen aftoetsen en stimuleren in ganse werkveld van relevante actoren Kennis van bewezen strategieën
Nadere informatieDWARSVERBINDINGEN OP MESONIVEAU
DWARSVERBINDINGEN OP MESONIVEAU An Huygen Paul Heremans Netwerkdag chronische zorg Domus Medica 21 maart 2015 Opdracht van de overheid Zoveel mogelijk diverse kringen van zorgverstrekkers en eerstelijnsorganisaties
Nadere informatieGlobale Consensus rond Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Medische Faculteiten.
Global Consensus for Social Accountability of Medical Schools. Nederlandse vertaling: Globale Consensus rond Maatschappelijke Verantwoordelijkheid van Medische Faculteiten. Consensus-document. De consensus
Nadere informatie18/03/2015. Innovatie in de mondzorg. 1. De problematiek voor de kwetsbare ouderen 2. Oplossingen voor personen met beperkingen en kwetsbare ouderen
Innovatie in mondzorg voor kwetsbare groepen Maandag 16 maart 2015 Maatschappelijke Tandheelkunde Universiteit Gent- Universitair Ziekenhuis JVO & LDV - 18 maart 2015 1 Maatschappelijke Mondzorg, Vakgroep
Nadere informatieInleiding. Johan Van der Heyden
Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be
Nadere informatieSamenvatting voor niet-ingewijden
voor niet-ingewijden Type 2 diabetes Diabetes is een ernstige chronische ziekte, die wordt gekenmerkt door te hoge glucosespiegels (de suikers ) in het bloed. Er zijn verschillende typen diabetes, waarvan
Nadere informatieOver de lijnen heen. Daan Aeyels Departement maatschappelijke gezondheidszorg & eerstelijnszorg KU Leuven
Over de lijnen heen Daan Aeyels Departement maatschappelijke gezondheidszorg & eerstelijnszorg KU Leuven daan.aeyels@med.kuleuven.be @daanaeyels Romeo & Julia 1929: geboren 1943: oorlogswonde 1950: trouw
Nadere informatieToegang tot gezondheidszorg voor Roma in België
Toegang tot gezondheidszorg voor Roma in België State of the art Prof. dr. Sara Willems Lise Hanssens Onderzoeksgroep Equity in Health Care Vakgroep huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg 1.
Nadere informatieHoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op?
Hoeveel gezondheid levert onze gezondheidszorg op? Ann Van den Bruel Senior Clinical Research Fellow Department of Primary Care Health Sciences University of Oxford Declaration Alma Ata 1978 Gezondheid
Nadere informatieMDO in perspectief. Herentals, 22 november 2018
MDO in perspectief Herentals, 22 november 2018 Ann Baeyens, Raadgever Woonzorg, kabinet Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Plaats van het MDO in een vernieuwde zorgcontext
Nadere informatieHervormingen in de eerste lijn. Zorgcircuit GGZ Ouderen 23 februari 2018
Hervormingen in de eerste lijn Zorgcircuit GGZ Ouderen 23 februari 2018 Waar het begon? Zesde staatshervorming overdracht van bevoegdheden Eerstelijnsconferentie 16 februari 2017 hervorming van de eerstelijnsgezondheidszorg
Nadere informatieGEZONDHEIDSENQUETE 2013
GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 3: GEBRUIK VAN GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSDIENSTEN Sabine Drieskens, Lydia Gisle (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance
Nadere informatieDe plaats van wijkgezondheidscentra in Vlaanderen en Brussel in een toekomstgericht gezondheidsbeleid.
De plaats van wijkgezondheidscentra in Vlaanderen en Brussel in een toekomstgericht gezondheidsbeleid. 1. Inleiding. In deze visietekst willen we vertrekken van een analyse van de maatschappelijke ontwikkelingen
Nadere informatieZorg om talent: van inzicht naar implementatie
Zorg om talent: van inzicht naar implementatie Johan Hellings voorzitter Zorgvernieuwingsplatform ViA Ronde Tafel, Brussel, 18 februari 2013 Flanders Care Bredere kader = Gekaderd in doorbraak warme samenleving
Nadere informatieKlinische netwerken: uitdagingen, verantwoordelijkheden en middelen van een ziekenhuismutatie
Klinische netwerken: uitdagingen, verantwoordelijkheden en middelen van een ziekenhuismutatie Jean-Noël Godin, deskundige adviseur voor volksgezondheid VBS-GBS Symposium Het gewijzigde ziekenhuislandschap
Nadere informatieDe toekomst van de verpleegkundige zorg anno 2030
De toekomst van de verpleegkundige zorg anno 2030 Hendrik Van Gansbeke algemeen coördinator WGK van Vlaanderen 23/03/2017 Wit-Gele Kruis van Vlaanderen 1 Visie op een duurzame en zorgzame toekomst Let
Nadere informatieZiekenfonds: een veranderende rol in een veranderende gezondheidszorg-wereld
2/10/2012 ziekenfondsen en toegankelijkheid 1 Ziekenfonds: een veranderende rol in een veranderende gezondheidszorg-wereld 2/10/2012 ziekenfondsen en toegankelijkheid 2 1. Wat is de taak van de ziekenfondsen
Nadere informatieAl gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes
Al gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes Heb je al gehoord van de 107? Niet 101 of 102 of 105 maar 107? gebaseerd op het nummer van het artikel in het KB over de ziekenhuizen die de
Nadere informatieNHG-Standpunt. GGZ in de huisartsenzorg. Ik zie het even niet meer zitten. standpunt
NHG-Standpunt GGZ in de huisartsenzorg Ik zie het even niet meer zitten standpunt Het aantal mensen met psychische problemen dat een beroep doet op de huisarts, groeit en zal blijven toenemen... Mevrouw
Nadere informatieStructuur van het verhaal
Spanningsvelden bij toegankelijkheid van zorg : ICURO symposium 19/10/2012 Mind the Gap (s) : zorg voor gezondheid reikt verder dan financiële toegankelijkheid van ónze gezondheidszorg Prof. Em. Yvo Nuyens
Nadere informatieREGIOHUIZEN Inleiding: Esther Van den Bossche (LMN Schelde-Rupel) Moderator: Dr. Stefan Teughels (LMN Turnhout)
REGIOHUIZEN Inleiding: Esther Van den Bossche (LMN Schelde-Rupel) Moderator: Dr. Stefan Teughels (LMN Turnhout) in Vlaanderen 45 Netwerken 27 Waarom regiohuizen Zeer ruim aanbod aan paramedici Onduidelijk
Nadere informatieCall to Action. voor de gezondheid van pasgeborenen in Europa. Powered by
Call to Action voor de gezondheid van pasgeborenen in Europa Powered by Het VN verdrag voor de rechten van het kind is door 196 landen geratificeerd en stelt vast dat het kind, wegens zijn lichamelijke
Nadere informatieWat zijn de mogelijkheden van chronische zorg in de thuiszorg?
Wat zijn de mogelijkheden van chronische zorg in de thuiszorg? Sam Cordyn, Beleidsmedewerker, Wit-Gele Kruis Vlaanderen Wit-Gele Kruis Vlaanderen 1 Wit-Gele Kruis Vlaanderen De zorgomgeving heeft het laatste
Nadere informatieVilnius resolutie: betere scholen door gezondheid (better schools through health) 17 juni 2009
Vilnius resolutie: betere scholen door gezondheid (better schools through health) 17 juni 2009 Vilnius resolutie: betere scholen door gezondheid 17 juni 2009 Inleiding Onderwijs en gezondheid hebben een
Nadere informatieSlotwoord. Jo Vandeurzen Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Slotwoord Jo Vandeurzen Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Op een aantoonbare wijze en door innovatie het aanbod van kwaliteitsvolle zorg verbeteren en verantwoord ondernemerschap in de zorgeconomie
Nadere informatiegeef elke wijk een sociale groepspraktijk
geef elke wijk een sociale groepspraktijk stad op mensenmaat mechelen.pvda.be 1 STADSPROGRAMMA mechelen 2018 3. Gezonde stad Standpunt Geen sector steunt méér op mensenwerk dan de gezondheidszorg. Elke
Nadere informatieOnderbescherming & Lokaal Sociaal Beleid Themasessie Detectie & Toeleiding Inspiratiedag Zorgzame Buurten Brussel Maandag 25 maart 2019
Onderbescherming & Lokaal Sociaal Beleid Themasessie Detectie & Toeleiding Inspiratiedag Zorgzame Buurten Brussel Maandag 25 maart 2019 Didier Boost UAntwerpen Master Sociaal Werk Centre for Research on
Nadere informatieDe patiënt als partner in zorg: ook in medicatie!
De patiënt als partner in zorg: ook in medicatie! 13 november 1015 Studiedag MFC Ilse Weeghmans Voorstelling Vlaams Patiëntenplatform vzw (VPP) (Fr tegenhanger LUSS) Platform van 100 patiëntenverenigingen
Nadere informatieGezondheidszorg in 2020
Gezondheidszorg in 2020 Een transitieproces Ida Spelt huisarts in Wassenaar kwaliteitsfunctionaris bij ELZHA Leerdoelen Inzicht in de zorgkosten tussen nu en 2020 Inzicht in organisatie van zorg in het
Nadere informatieHERVORMING VAN DE EERSTE LIJN IN VLAANDEREN
HERVORMING VAN DE EERSTE LIJN IN VLAANDEREN Axxon 13 mei 2017 Jo Vandeurzen, Vlaams minister voor welzijn, volksgezondheid en gezin OVERZICHT 1. De omgeving verandert: demografisch, epidemiologisch, organisatorisch,
Nadere informatiePLENAIRE SESSIE ZORG EN WELZIJN (MEER GEZONDHEID IN DE ZORG)
PLENAIRE SESSIE ZORG EN WELZIJN (MEER GEZONDHEID IN DE ZORG) VLAAMSE GEZONDHEIDSDOELSTELLINGEN > Decreet van 21/11/2003 betreffende het preventieve gezondheidsbeleid > Gezondheidsconferentie bespreekt
Nadere informatieVerslag debat provinciale toetsingsavond Gent woensdag 28 september 2016
Verslag debat provinciale toetsingsavond Gent woensdag 28 september 2016 1. Toelichting Op basis van de synthesetekst werden een aantal discussiestellingen geformuleerd. Deze dienen niet gezien te worden
Nadere informatieWorkshop: ontwikkeling en evaluatie van sociaalwerkpraktijken binnen het Geïntegreerd Breed Onthaal. Didier Boost UAntwerpen - Master Sociaal Werk
Workshop: ontwikkeling en evaluatie van sociaalwerkpraktijken binnen het Geïntegreerd Breed Onthaal Didier Boost UAntwerpen - Master Sociaal Werk Context van uitdagingen Het Geïntegreerd Breed Onthaal:
Nadere informatiePerformante ICT voor (zelfstandige) zorgverstrekkers in de eerste lijn.
Performante ICT voor (zelfstandige) zorgverstrekkers in de eerste lijn. Prof. Jan De Maeseneer Vakgroep huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg UGent, Interuniversitair Samenwerkingsverband Huisartsopleiding
Nadere informatieVLAAMS ZIEKENHUISLANDSCHAP IN BEWEGING JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 30/04/2019
VLAAMS ZIEKENHUISLANDSCHAP IN BEWEGING JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN 30/04/2019 NIEUW VLAAMS ZIEKENHUISLANDSCHAP (VISIETEKST VLAAMSE REGERING 8 JULI 2016) Vertrekt
Nadere informatieAanvraag VEZN Pro Vita
Aanvraag VEZN Pro Vita Projectinformatie en resultaten In 2013 is het Centrum voor gezondheidszorg Pro Vita opgericht. Een centrum met zorgprofessionals die (deels in samenwerking met elkaar) goede zorg
Nadere informatieDementievriendelijke gemeente/stad. Ilse Masselis Expertisecentrum dementie Sophia
Dementievriendelijke gemeente/stad Ilse Masselis Expertisecentrum dementie Sophia WAAROM? Belang van een dementievriendelijke gemeente Door de ogen van personen met dementie Door de ogen van personen met
Nadere informatieVan twee naar één netwerk Een nieuw netwerk Een nieuwe naam
Van twee naar één netwerk Een nieuw netwerk Een nieuwe naam Kwadraat staat voor. kwaliteit, want kwaliteitsvolle zorg vermenigvuldigt als je ze deelt.. het bundelen van de krachten om mensen met een psychische
Nadere informatieNaar geïntegreerde zorg: Wat houdt ons tegen?
Naar geïntegreerde zorg: Wat houdt ons tegen? Lieven Annemans Gent, 16 juni 2017 De drie basisprincipes DUURZAAMHEID Uitstel of afstel van behandeling in België Totale populatie AROP AROP = At-risk-of-poverty
Nadere informatieVLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN RESOLUTIE. van mevrouw Ria Van Den Heuvel en de heren Jan Roegiers, Carlo Daelman en Koen Helsen
Stuk 2223 (2003-2004) Nr. 1 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2003-2004 5 maart 2004 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van mevrouw Ria Van Den Heuvel en de heren Jan Roegiers, Carlo Daelman en Koen Helsen betreffende een
Nadere informatieDE SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011
DE SOCIALE STAAT VAN VLAANDEREN 2011 Gezondheid en Zorg, Europees gekaderd. Lynn Ryssaert, Dirk Avonts, Pauline Boeckxstaens, Piet Bracke, Thierry Christiaens, Leen De Coninck, Lea Maes, Koen Matthijs,
Nadere informatieOrganisatiemodellen Huisartsenzorg Friesland. Marc Bruijnzeels & Auke Vlonk Jan van Es Instituut 30 september 2013
Organisatiemodellen Huisartsenzorg Friesland Marc Bruijnzeels & Auke Vlonk Jan van Es Instituut 30 september 2013 Dimensies van geïntegreerde zorg Externe omgeving Management proces Macro Ondersteunende
Nadere informatieToegankelijkheid op maat van een grote stad. VIGEZ-symposium 23/04/2013
Toegankelijkheid op maat van een grote stad VIGEZ-symposium 23/04/2013 BESTUURSAKKOORD NIEUWE LEGISLATUUR als basis lokale beleid specifieke engagementen stadsbestuur rond toegankelijkheid gezondheid:
Nadere informatieHoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken?
Hoe kunnen de Huizen van het Kind en het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal elkaar versterken? Dirk Van Noten en Inne Devos Departement Welzijn, Volksgezondheid en gezin Afdeling Welzijn en
Nadere informatieStructuur van de palliatieve zorg in Vlaanderen.
Structuur van de palliatieve zorg in Vlaanderen. Dr. Y. Lievens 1,2, Dr. J. Menten 1, I. Bossuyt 1, M. Depril 1. 1 Palliatief-supportteam Dienst Gezwelziekten Universitaire Ziekenhuizen K.U.Leuven 2 Correspondentieadres
Nadere informatieVlaams ICT beleid en de toekomstplannen van de Vlaamse overheid met betrekking tot e-health
Vlaams ICT beleid en de toekomstplannen van de Vlaamse overheid met betrekking tot e-health Inleiding De maatschappij confronteert ons met nieuwe uitdagingen. Een van de antwoorden is de uitbouw van ICT
Nadere informatieGebruik van huisartsenzorg bij financieel kwetsbare welzijnszorggebruikers
Gebruik van huisartsenzorg bij financieel kwetsbare welzijnszorggebruikers Annelien Poppe Evelyn Verlinde Prof. dr. Sara Willems Prof. dr. Jan De Maeseneer Onderzoeksthema s Gezondheidstoestand van de
Nadere informatieVisietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject
Visietekst PRAGT Perinataal Regionaal Ambulant GezinsTraject Huidige Partners: - Mariaziekenhuis ( gynaecologen-vroedvrouwen-sociale dienst) - Huisartsen regio - CKG/Amberbegeleiding - CIG De Zeshoek -
Nadere informatie