Gert verpooten. COPD versus Astma RIZIV RIZIV
|
|
- Wouter de Ruiter
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Gert verpooten Consensusrichtlijnen COPD versus Astma
2 De onderzoeksgroep van GV ontvangt steun van Fresenius, Amgen, Roche, Novartis, Baxter en Teva. GV is Belgisch hoofdonderzoeker voor de ALTITUDE studie van Novartis. GV heeft in opdracht van zijn werkgever adviesopdrachten uitgevoerd voor Genzyme en Vifor.
3 Focus op farmacotherapie
4 Astma vs COPD Astma COPD Reversiebele obstructie bt ti Irreversiebele obstructie bt ti Grote luchtwegen Kleine luchtwegen Klinischescoring i i van ernst Spirometrische i stagiëring i Peak expiratory flow reversibiliteit FEV1 < 45 jaar > 45 jaar Intrinsiek Extrinsiek Disease modifying therapie Step up Step down therapie Roken Symptomatische therapie Continuë therapie Inhalatiecorticoïden Anticholinergica (LABA)
5 GINA richtlijnen Astma Astma aanvallen kunnen worden voorkomen Diagnose klinisch spirometrie: reversibiliteit allergietesten Ernst is functie van resultaat van behandeling Behandeling onderhoud: inhalatiecorticoïden symptomatisch: kortwerkende inhalatie beta2 agonisten
6 GINA richtlijnen Astma (cont) Zoals in alle chronische ziekten is patiënteducatie en betrokkenheid essentieel in de behandeling Naast de farmacologische behandeling is aanpak van de uitlokkende factoren essentieel Opvolging van de symptomatologie is essentieel om steeds de laagste stap in de behandeling na te streven om neveneffecten van de behandeling te minimaliseren. Acute aanvallen worden behandeld met kortwerkende inhalatie beta2 mimetica, orale corticoïden en indien noodzakelijk zuurstof.
7 GOLD richtlijnen COPD COPD leidt tot irreversibele beschadiging van de kleine luchtwegen en alveoli (emfyseem) Naast deklinische symptomen van hoest, kortademigheid en sputumproductie, berus tde diagnosevooral op spirometrie: FEV1/FVC < 0.70 Belangrijke comorbiteit: CV ziekte, spierdysfunctie, metabool syndroom, osteoporose, depressie, longkanker Rookstop is de enige disease modifying ingreep
8 GOLD richtlijnen COPD (cont) Inhalatie anticholinergica en langwerkende beta2 mimetica zijn de hoeksteen van de behandeling Inhalatie corticoïden zijn enkel van nut bij ernstige opstoten Langdurige therapie met inhalatie of orale corticoïden is niet aangewezen De aanpak van opstoten van COPD omvat twee aspecten: symptomatische ti bh behandeling dli en preventie Systemische corticoïden en antibiotica kunnen de opstoot verkorten Rookstop, vaccinatie tegen influenza en pneumokokken kunnen opstoten voorkomen
9 COPD Astma Overlap Ongeveer 10% van de COPD patiënten (Oudere) astmapatiënten met irreversiebele bronchoconstrictie Behandeling zoals COPD
10 COPD Astma Overlap Tiotropium in Asthma Poorly Controlled with Standard Combination Therapy (Kerstjens et al. N Engl J Med 2012
11 Consensus Conferentie Astma 2001 Bibliografiegroep: Project Farmaka Deskundigen: R. Pauwels, E. Bodart Juryvoorzitter: K. Van den Bulck
12 Consensus Conferentie Astma 2001 Doelstelling: doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen in het kader van astma adviseren van de overheid Achtergrond: toenemend gebruik van vaste combinaties van langwerkende betamimetica en inhalatiecorticoïden hoger gebruik van producten voor verneveling i.p.v. inhalatie stijgend gebruik van leukotrienenantagonisten
13 Consensus Conferentie Astma 2001 Juryvragen: Hoe stelt men de diagnose van astma en bepaalt men de ernst? Zijn er bijzondere vormen (bij inspanning, bij zwangeren, door aspirine)? Wat is de chronische behandeling van astma in functie van de ernst? Wat is de doelmatige toediening van inhalatiemedicatie bij kinderen en volwassenen? Hoe behandelt men acuut astma? Wlk Welke schikkingen dienen getroffen te worden om de huidige richtlijnen toe te passen in de Belgische praktijk?
14 Consensus Conferentie Astma 2001 Besluiten van de jury: Benadrukken van de rol van inhalatiecorticoïden vanaf stadium 2 (licht chronisch astma) Combinatie van inhalatiecorticoïden en langwerkende betamimetica enkel bij ernstig astma Step up step down: evaluatie van de therapie elke 3 6 maanden Inhalatietherapie hl h i (met/zonder voorzetkamer) geeft betere dispositie dan verneveling Leukotrienenantagonisten: bij licht astma bij intolerantie van inhalatietherapie toevoegen bij zeer ernstig astma bij door aspirine geïnduceerd astma Anticholinergica: geen rol
15 Consensus Conferentie Astma 2001 Effecten op termijn: quasi verdwijnen van verneveling in de ambulante praktijk stabilisatie ti van gebruik van leukotrienenantagonisten verdere stijging van de vaste combinatiepreparaten
16 Consensus Conferentie COPD 2011 Bibliografiegroep: Farmaceutische Zorg en farmaco economie KUL, G. Laekeman Deskundigen: E. Derom, G. Liistro Juryvoorzitter: A. De Sutter
17 Consensus Conferentie COPD 2011 Achtergrond: blijvend hoog gebruik van combinatieinhalatietherapie antibioticagebruik in België heeft resistentie doen toenemen de kosten van zuurstoftherapie nemen toe de rol van het langwerkende anticholinergicum tiotropium is onduidelijk rookstop is de enige disease modifying i interventie. i Hoe kan men dat best aanpakken?
18 Consensus Conferentie COPD 2011 Juryvragen: Wat is de rol van spirometrie (in de huisartsenpraktijk) in de diagnosestelling? Hoe pakt men een acute opstoot aan? Wat is de rol van antibiotica en zuurstof? Wat is de plaats van geneesmiddelen in de chronische behandeling van COPD in functie van de ernst? Wat is de plaats van vaccinaties? Wat is de plaats van geneesmiddelen (nicotinesubstitutie, nortriptyline, bupropione, varenicline) en van gedragstherapie bij rookstop? kt Wat is de rol van zuurstoftherapie bij ernstige COPD en opstoten?
19 Consensus Conferentie COPD 2011 Besluiten van de jury (selectie): Toegang tot spirometrie is essentieel voor de huisarts. Als alternatief voor zelf uitvoeren worden open longfunctielabs gepromoot. Orale toediening van prednisone wordt in internationale richtlijnen aangeraden bij ernstige opstoten. In België is geen preparaat p meer beschikbaar. Als alternatief wordt methylprednisolone voorgesteld (strikt genomen off label use).
20 Consensus Conferentie COPD 2011 Besluiten van de jury (selectie): Antibioticaenkel bijzeer ernstige opstoten met toename van purulent sputum (en bij tekens van pneumonie op RX). Het belang van rehabilitatie wordt benadrukt. Voor case finding met spirometrie is niet aangetoond dat het op termijn nuttig is. Er is geen verschil tussen langwerkende betamimetica en tiotropium in de chronische behandeling. Tiotropium is wel duurder. De rol van inhalatiecorticoïden is beperkter dan bij astma. Voorbehouden voor patiënten met veelvuldige exacerbaties. Er is geen rol voor mucolytica lti of antitussiva. i
21 Consensus Conferentie COPD 2011 Besluiten van de jury (selectie): Rookstop is essentieel. De combinatie van cognitieve gedragstherapie en geneesmiddelen is het meest effectief. Rookstopprogramma s zijn kosteneffectief. Zuurstoftherapie heeft enkel zin bij ademhalingsinsufficiëntie en bij langdurige toediening. Het gebruik van draagbare oxyconcentratoren is het meest kosteneffectief en zou moeten bevorderd worden door aanpassing van terugbetalingscriteria.
22 Bespreking De verschillen in de pathogenese en klinisch verloop tussen astma en COPD komen duidelijk tot uiting in de internationale richtlijnen. De consensusconferenties van het sluiten aan bij dezeinternationale richtlijnen, maar stellen enkele typische Belgische aspecten in het licht: antibiotica resistentie terugbetalingscriteria
P olik lin isch m an agem en t can patiën ten m et Ch ron isch Obstru ctief Lon glijden : bek n opte h an dleidin g
P olik lin isch m an agem en t can patiën ten m et Ch ron isch Obstru ctief Lon glijden : bek n opte h an dleidin g BASED ON THE GLOBAL STR ATEGY FOR DIAGNOSIS, MANAGMENT AND P REVENTION OF COPD GLOBAL
Nadere informatieHET ZORGPAD COPD. DOELSTELLING Een betere kwaliteit van zorg organiseren door o.a. multidisciplinair samen te werken.
HET ZORGPAD COPD INLEIDING Het LMN CWV organiseert rookstopconsultaties door een erkende tabakoloog in het Regiohuis in Izegem en in het Eerstelijnshuis Midden West-Vlaanderen. Om het zorgpad COPD op te
Nadere informatieCOPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel
COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel Inhoud Definities Etiologie en impact Diagnose Behandeling Definitie van COPD COPD, een ziekte die voorkomen en behandeld kan worden,
Nadere informatieRegionaal formularium astma / COPD
Regionaal formularium astma / COPD Dr. V. van der Meer, huisarts / kaderarts astma COPD Drs. R. Roelofsen, huisarts / kaderarts i.o. astma COPD Welk middel en device kiest u? Mw. A, 40 jaar Astma, nieuw
Nadere informatieCOPD Pneumologie. Patiënteninformatie
COPD Pneumologie Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Inleiding... 3 1.1. Definitie... 3 1.2. Klachten bij COPD... 3 1.3. Onderzoeken... 4 1.4. Behandeling... 4 2. Contact... 6 3. Notities... 7 Deze publicatie
Nadere informatiePraktische implementatie van astma- en COPD-richtlijnen
Praktische implementatie van astma- en COPD-richtlijnen LOK-programma Domus Medica 2008 Programma Voorstelling en doelstellingen programma Warming-up Casuïstiek Overlopen GINA- en GOLDaanbevelingen Conclusies
Nadere informatieWat is astma? Wat is astma? Basis Cursus Astma bij Kinderen. Dilemma s bij behandeling van kinderen met astma
Basis Cursus Astma bij Kinderen Wat is astma? Anneke Landstra Mariëlle Pijnenburg Maarten Kuethe Wim van Aalderen Wat is Normale luchtweg Matig/ernstig astma gezond fataal astma Dilemma s bij behandeling
Nadere informatieDubbeldiagnose. Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts
Dubbeldiagnose Paul Bresser, longarts Anaïs van Essen-Rubingh, huisarts Quiz 1 COPD is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen Beiden Quiz 2 Astma is een aandoening van Jonge mensen Oudere mensen
Nadere informatieHet piepende kind. Nascholing huisartsen. 20 mei 2014. Annejet Plaisier. kinderarts
Het piepende kind Nascholing huisartsen 20 mei 2014 Annejet Plaisier kinderarts Incidentie van wheezing bij kinderen 18 16 Kinderen in % 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 MAS-90 Leeftijd
Nadere informatieCOPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée
COPD, Emfyseem, spiroflow 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée Leerdoelen COPD en emfyseem Definitie en beeldvorming Patronen en interpretatie van spiro flow curve medicatie bij COPD Wat is COPD Blijvende
Nadere informatieAstma en COPD. Aanbevelingen en lijsten geneesmiddelen
Astma en COPD Aanbevelingen en lijsten geneesmiddelen Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1 e Deel ASTMA 5 I. Astma aanbeveling 6 1. Stel de diagnose 6 2. Kies de chronische behandeling 6 3. Elementen
Nadere informatieFARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH OBSTRUCTIEF LONGLIJDEN: EEN UPDATE
FARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH OBSTRUCTIEF LONGLIJDEN: EEN UPDATE In de Folia van september 2000 verscheen een overzichtsartikel over farmacotherapie bij chronisch obstructief longlijden (chronic obstructive
Nadere informatieVRAGEN OVER GESTELDE VEEL COPD
VEEL GESTELDE VRAGEN OVER COPD VEEL GESTELDE VRAGEN OVER COPD Assoc. Prof. Dr. N.H. Chavannes Prof.dr. P.N.R. Dekhuijzen 2013 2013 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV, Houten Alle
Nadere informatieWorkshop: Reversibiliteitstest
Workshop: Reversibiliteitstest Kevin De Soomer Longfunctie UZA VVLR, Colloquium 2016 Bronnen: Standaardisatie rapport ATS/ERS 2005 GINA richtlijnen GOLD richtlijnen Stellingen: JUIST / FOUT 1. Om de reversibiliteit
Nadere informatieWat is astma eigenlijk? 5 stellingen
Leerdoelen Kennis over: Moeilijk behandelbaar astma Wim Oomen & Regien Kievits 2017 Wat is astma nu precies? Reflectie over astma-zorg in eigen praktijk Verschil tussen moeilijk behandelbaar en ernstig
Nadere informatieAcute bronchitis bij volwassenen
bij volwassenen L.J. Dupont, MD, PhD www.lung.be Acute exacerbatie van chronische bronchitis frequent probleem in klinische praktijk meest frequente infectie van de lagere luchtwegen frequente oorzaak
Nadere informatieAstma en COPD: kernpunten voor management.
Astma en COPD: kernpunten voor management. Dr.J.Buffels, Academisch Centrum voor Huisartsgeneeskunde, K.U.Leuven. Januari 2008 Inleiding Deze tekst is een zeer beknopte herhaling van kernpunten inzake
Nadere informatieNieuwe medicatie voor astma / COPD
Nieuwe medicatie voor astma / COPD Waarom nieuwe middelen? Betere werkzaamheid Mindere bijwerkingen Minder frequente toedieningen Nieuw inhalatie-apparaat Goedkoper Met de tijd meegaan; wil niet achter
Nadere informatiedubbeldiagnose Workshop deel 1 Dhr. R Indeling workshop POH - HA overleg
Disclosure belangen spreker dubbeldiagnose Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder 2 Indeling workshop Workshop deel 1 inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker Geen belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Dubbeldiagnose Indeling workshop inventariseren vragen in de zaal + casus plenair NHG standpunt over dubbeldiagnose - hoe de
Nadere informatieWorkshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007
Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers
Nadere informatieOBSTRUCTIEVE LONGAANDOENINGEN: Door de bomen het bos opnieuw zien. Diensten Longziekten AZ Maria Middelares Gent AZ Sint-Vincentius - Deinze
OBSTRUCTIEVE LONGAANDOENINGEN: Door de bomen het bos opnieuw zien Diensten Longziekten AZ Maria Middelares Gent AZ Sint-Vincentius - Deinze COPD: welke bos kiezen? Dr Paul Germonpré- Pneumologie AZ Maria
Nadere informatieIMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD GEEN BELANGENVERSTRENGELING
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015 KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK IMPLEMENTATIE
Nadere informatieCasusschetsen astma/copd
Casusschetsen astma/copd 7 augustus 2000 Casusschets 1 Mevr. N, is een 26 jarige adipeuze Surinaamse vrouw die sinds 1994 in Nederland woonachtig is. Sinds haar komst naar Nederland heeft zij in wisselende
Nadere informatieLongziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens
Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het
Nadere informatiePopulatie Management COPD Leuven. Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven
Populatie Management COPD Leuven Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven COPD: definitie volgens GOLD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is a common, preventable and treatable
Nadere informatieBijsluiter gebruik astma-indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3
Bijsluiter gebruik astma-indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 3 Inhoud Overzicht van de indicatoren... 3 Populatie... 3 Monitoring... 3 Behandeling...
Nadere informatieAstma & COPD Uitgangspunten LTA en locale werkafspraak: Controle-eis LTA: Diagnostiek astma/copd (door huisarts) Controle bij astma en COPD
Astma & COPD Uitgaande van de Landelijke Transmurale Afspraak (LTA) Astma & COPD van 2002 (coproductie NHG: Nederlands Huisartsen Genootschap en NVALT: Nederlandse Vereniging voor Artsen voor Longziekten
Nadere informatieHERZIENE AANBEVELINGEN VAN GINA VOOR ASTMA, EN VAN GOLD VOOR COPD
HERZIENE AANBEVELINGEN VAN GINA VOOR ASTMA, EN VAN GOLD VOOR COPD In november 2006 verschenen de herziene aanbevelingen van GINA (Global Initiative for Asthma) voor astma, en van GOLD (Global Initiative
Nadere informatieAstma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten
Astma; moeilijk of ernstig?! Marianne van Nieuwamerongen Physician Assistant longziekten Astma Chronische ontstekingsreactie van de luchtwegen die samengaat met de neiging van het luchtwegsysteem om sneller
Nadere informatieVijf gedragsthema s lopen als een rode draad door de begeleiding van de patiënt met astma/copd:
Praktijkondersteuning bij COPD en astma Doel van praktijkondersteuning is het ophogen en/of verdieping van kennis bij de patiënt en het daaraan verbonden zelfmanagement 1. De begeleiding richt zich in
Nadere informatieAstma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen
Astma/ COPD versie 2009 achtergronden casusschetsen Voor: begeleider/presentator Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Interline januari 2010 INTERLINE
Nadere informatieAstma bij Kinderen. Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits
Astma bij Kinderen Adembenemend 2015 Hans Berg, Regien Kievits Wat wil je weten? Astma is meest voorkomende chronische ziekte bij kinderen Prevalentie: 8 10 % van alle kinderen Standaarden: NHG- en Zorgstandaard
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
COPD: Inhalatiemiddelen bij COPD kritisch bekeken 1. Toelichting In dit onderwijsmateriaal, gebaseerd op de herziene NHG-Standaard COPD (juli 2007), de CBO-richtlijn medicamenteuze therapie van COPD (2007)
Nadere informatieMedicatie bij COPD: Therapie op maat?
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015
Nadere informatieF. Thorax. Inhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F
F. Thorax nhoudsopgave 01 F 02 F 03 F 04 F 05 F 06 F 07 F 08 F 09 F 10 F 11 F 12 F 13 F 14 F 15 F 16 F Aspecifieke thoracale pijn... 1 Minder belangrijk thoraxtrauma... 1 Medische controle voor indiensttreding
Nadere informatieAfbakening. Casus Wim van Wanten Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie
DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Medicamenteuze therapie bij Astma GEEN BELANGENVERSTRENGELING Riccardo Fornaro, huisarts Gezondheidscentrum Hoensbroek Noord, kaderhuisarts astma-copd KADERHUISARTS SCHAKEL
Nadere informatieAstma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in
Astma COPD Klinisch - Doet zich meestal voor in kinderen maar ook in volwassenen - Niet-,wel- of ex-roker - Vaak atopie - Familie geschiedenis van astma Overeenkomsten - Chronische aandoeningen - Ontsteking
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieAstma. Chronos, 14 juni 2016. Regien Kievits, kaderarts astma/copd
Astma Chronos, 14 juni 2016 Regien Kievits, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieReumatische Koorts en Post-Streptokokken Reactieve Artritis
www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Reumatische Koorts en Post-Streptokokken Reactieve Artritis Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Klinische symptomen
Nadere informatieIn deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.
Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD terugkomdag COPD ketenzorg 7 oktober 2014 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2014 De nieuwe NHG COPD standaard 2015
Nadere informatieBegeleiding Nieuwe Medicatie
Begeleiding Nieuwe Medicatie Doelstellingen: De gezondheid van de patiënt verbeteren De therapietrouw verbeteren De efficiëntie van de behandelingen verbeteren Arts en apotheker versterken elkaars informatie
Nadere informatiePraktische implementatie van de astma- en COPD-richtlijnen
Bea Vermeyen Praktische implementatie van de astma- en COPD-richtlijnen Handleiding voor de moderator Handleidingen voor Kwaliteitsbevordering, 25 Antwerpen 2008 Domus Medica vzw BELANGRIJK! Het is niet
Nadere informatieRIJKSINSTITUUT VOOR ZIEKTE- EN INVALIDITEITSVERZEKERING COMITÉ VOOR DE EVALUATIE VAN DE MEDISCHE PRAKTIJK INZAKE GENEESMIDDELEN
Afgiftekantoor: 8400 Oostende Mail P209156 Bijlage aan de,,folia Pharmacotherapeutica Volume 40 Nummer 5 mei 2013 CONSENSUS VERGADERING 24 november 2011 Doelmatige behandelingen van COPD RIJKSINSTITUUT
Nadere informatieDiabetes. D1 Diabetes prevalentie 249,0 233,9. D2 Diabetespopulatie indicatoren 78,7 85,8. D3 Hoofdbehandelaar diabetes 58,2 49,6
Diabetes uw praktijk alle praktijke n D1 Diabetes prevalentie 249,0 233,9 D2 Diabetespopulatie indicatoren 78,7 85,8 D3 Hoofdbehandelaar diabetes 58,2 49,6 D6 HbA1c bepaald 70,9 70,5 D36 HbA1c < 53 81,3
Nadere informatieIndeling workshop. De Machinist 2014 7 oktober 2014 Chantal Kroese Karin Aulbers 10-10-2014 DUBBELDIAGNOSE ASTMA & COPD
DUBBELDIAGNOSE ASTMA & COPD DUBBEL MOEILIJK TE INTERPRETEREN De Machinist 2014 7 oktober 2014 Chantal Kroese Karin Aulbers 1 Indeling workshop Casus besprekingen NHG standpunt over dubbeldiagnose - hoe
Nadere informatieAfbakening. Casus A Wim van Wanten. Medicamenteuze therapie bij Astma. Leerdoel. Medicamenteuze therapie
DISCLOSURE BELANGEN SPREKERS: Medicamenteuze therapie bij Astma GEEN BELANGENVERSTRENGELING Jos Dirven, huisarts Renswoude, kaderhuisarts astma-copd Riccardo Fornaro, huisarts Hoensbroek, kaderhuisarts
Nadere informatieDe meest gestelde vragen over: astma
De meest gestelde vragen over: astma De meest gestelde vragen over: astma Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 2008 Bohn Stafleu van Loghum, Houten Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag
Nadere informatieNotulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018
Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 5 april 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek
Nadere informatieDisclosure belangen spreker Adembenemend 2016
Disclosure belangen spreker Adembenemend 2016 (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieIk ben zo benauwd. Titia Klemmeier/Josien Bleeker
Ik ben zo benauwd Titia Klemmeier/Josien Bleeker dyspneu ademnood kortademigheid benauwdheid Bemoeilijkte ademhaling Programma Inventarisatie leerdoelen Kennis over de praktijk? Alarmsymptomen Achtergrond
Nadere informatieNationaal nascholingscongres anesthesiologie
Nationaal nascholingscongres anesthesiologie Thema: De Longen 9 november 2016 Longmedicatie en operatie: what's new? Dr. Daan W. Loth AIOS Longziekten Amphia Ziekenhuis, Breda Geen conflict of interest
Nadere informatieMedicatie bij COPD: Therapie op maat?
IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD DISCLOSURE IN DE BELANGEN HUISARTSENPRAKTIJK SPREKERS: IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK GEEN BELANGENVERSTRENGELING 29 januari + 30 januari 2015
Nadere informatieAanwezig zijn huisartsen en hun praktijkondersteuner, een longarts, longverpleegkundige van het ziekenhuis, kaderarts astma/copd van zorggroep ELZHA.
Notulen Transmuraal overleg Haga Ziekenhuis 8 oktober 2018 Inleiding: Het doel van dit overleg is het verder verhogen van de kwaliteit van astma/copd zorg door o.a. bespreken van actualiteiten, casuïstiek
Nadere informatiemet betrekking tot een aantal uitingen van geneesmiddelenreclame van:
K05.008 Samenvatting K05.008 Boehringer Ingelheim BV/GlaxoSmithKline BV inzake Seretide De klacht van Boehringer Ingelheim heeft betrekking op een aantal reclame-uitingen van GSK voor haar geneesmiddel
Nadere informatieASTMA PROTOCOL CELLO. Leiden
ASTMA PROTOCOL CELLO Leiden Mei 2011 1 Inleiding Dit protocol omvat uitleg ziektebeeld, diagnose, doelstellingen, niet medicamenteuze therapie, medicamenteuze therapie en schema dosering inhalatiemiddelen.
Nadere informatieINHALATIE Hanneke van Dijk kinderlongverpleegkundige
INHALATIE 30-06-2015 Hanneke van Dijk kinderlongverpleegkundige Doelstelling Aan het eind van deze workshop is de groep bekend met wat voor mogelijkheden er zijn om inhalatie medicatie toe te dienen en
Nadere informatieBegeleidingsgesprek nieuwe medicatie Astma-Inhalatiecorticosteroïden stap voor stap
Begeleidingsgesprek nieuwe medicatie Astma-Inhalatiecorticosteroïden stap voor stap Doelstellingen Deze procedure strekt tot doel: Om de verschillende stappen van het begeleidingsgesprek nieuwe medicatie
Nadere informatieDUODAGEN NWU 24-25 november. Roel Wennekes Jelmer Haanstra Jouke Hanje
DUODAGEN NWU 24-25 november Roel Wennekes Jelmer Haanstra Jouke Hanje Ketenzorg COPD Inleiding Protocol Voorbereiding op DBC Voorbeeld opzet Pauze Spirometrie blazen Spirometrie beoordelen Inleiding Overheid
Nadere informatieIndeling presentatie
Gho-Go COPD ketenzorg avond 10 september 2013 Norbert IJkelenstam Kaderhuisarts astma/copd 1 Indeling presentatie Aandachtspunten vanuit spiegelinformatie 2013 Het begrip ziektelast en de COPD ziektelastmeter
Nadere informatieadviezen hernia-operatie ZorgSaam
adviezen longontsteking na een hernia-operatie ZorgSaam 1 2 LONGONTSTEKING (PNEUMONIE) Inleiding Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel, veroorzaakt door micro-organismen.
Nadere informatieAstma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS
Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Longen Longen Longen Wat doen longen precies? Zuurstof opnemen Koolstofdioxide afscheiden Longblaasjes Astma: de laatste
Nadere informatieHuisarts en longarts ernstig astma
Huisarts en longarts ernstig astma lentebries 6 maart 2019 Els JM Weersink, Pulmonologist Department of pulmonology Location AMC Amsterdam University Medical Centers The Netherlands Casus mevrouw 60 jaar
Nadere informatieRichtlijn palliatieve zorg bij COPD
Richtlijn palliatieve zorg bij COPD Heleen Nederveen: palliatief verpleegkundige Maasstadziekenhuis Lolkje Roos: palliatief verpleegkundige hospice Cadenza / Laurens Levina Oosterom: longverpleegkundige
Nadere informatieNurse versus physician-led care for the management of asthma
TRAM onderzoek Nurse versus physician-led care for the management of asthma Maarten C Kuethe1, Anja A P H Vaessen-Verberne1, Roy G Elbers2, Wim MC Van Aalderen3 1. Paediatrics, AMPHIA Hospital, Breda,
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Zowel beleidsmakers en zorgverleners als het algemene publiek zijn zich meer en meer bewust van de essentiële rol van kwaliteitsmeting en - verbetering in het verlenen van
Nadere informatieIndicatoren Kwaliteit Huisartsenzorg bij patiënten met Astma (volwassenen)
Indicatoren Kwaliteit Huisartsenzorg bij patiënten met Astma (volwassenen) Versie 2.3 16 februari 2018 Het NHG maakt Standaarden voor de huisarts. Voor het interne kwaliteitsbeleid van de huisarts(praktijk)
Nadere informatieCOPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG
COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG Wat is COPD? COPD is de afkorting voor chronisch obstructief longlijden. Het is een verzamelnaam voor onder meer chronische bronchitis (= chronische ontsteking van
Nadere informatieAchtergronden casusschetsen astma/ copd
Achtergronden casusschetsen astma/ copd 7 augustus 2000 Inleiding Dit Interline programma is gemaakt voor groepen die (meer dan) een jaar geleden het longproject hebben gevolgd. Het is gedeeltelijk een
Nadere informatieEVALUATIE VAN HET GEBRUIK VAN DE SPIROMETRIE IN DE EERSTE LIJN. Masterthesis in huisartsen geneeskunde. Dr. Shamsia Gharjestani
EVALUATIE VAN HET GEBRUIK VAN DE SPIROMETRIE IN DE EERSTE LIJN Masterthesis in huisartsen geneeskunde Dr. Shamsia Gharjestani Promotor: Prof. Dr. B. Nemery Co-promotor: Dr. S. Hendrickx 15/05/2008 Inhoud:
Nadere informatieIndicatoren Kwaliteit Huisartsenzorg bij patiënten met Astma (volwassenen)
Indicatoren Kwaliteit Huisartsenzorg bij patiënten met Astma (volwassenen) Versie 2.2 1 maart 2017 Het NHG maakt Standaarden voor de huisarts. Voor het interne kwaliteitsbeleid van de huisarts(praktijk)
Nadere informatieCOPD. Wat moet je weten? Deze patiëntenfolder kwam tot stand in samenwerking met de Verbruikersunie Test-Aankoop
COPD Wat moet je weten? Deze patiëntenfolder kwam tot stand in samenwerking met de Verbruikersunie Test-Aankoop Inhoud - COPD - Wat moet je weten? 1 Inhoud Inleiding... 2 I. COPD: een woordje uitleg...
Nadere informatieZuurstoftherapie thuis. Dr. Christel Haenebalcke Dienst pneumologie AZ Colloquium 23/05/2013
Zuurstoftherapie thuis anno 2013 Dr. Christel Haenebalcke Dienst pneumologie AZ Colloquium 23/05/2013 Zuurstoftherapie thuis Medische indicaties Economische reflecties Korte termijn zuurstoftherapie Chronische
Nadere informatieBijsluiter gebruik astma (kinderen) indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3
Bijsluiter gebruik astma (kinderen) indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten f.schouten@nhg.org 09-02-2017 Versie 3 Inhoud Overzicht van de indicatoren... 2 Populatie... 2 Monitoring... 2 Beschrijving
Nadere informatieAcetylcysteïne wordt niet aanbevolen bij de behandeling van COPD, omdat geen voordeel is aangetoond ten opzichte van placebo. fenoterol/ipratropium
5 10 Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 1 juli 2016 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen reageren. COPD Onderhoudsbehandeling
Nadere informatieBijsluiter gebruik COPD-indicatoren in de huisartsenpraktijk. Fenna Schouten Versie 3
Bijsluiter gebruik COPD-indicatoren in de huisartsenpraktijk Fenna Schouten 09-02-2017 Versie 3 Inhoud Overzicht van de indicatoren... 2 Populatie... 2 Monitoring... 2 Behandeling... 2 Beschrijving per
Nadere informatieASTMA BIJ HET KIND. Definitie van astma: klinisch. Definitie van astma: fysiopathologisch-immunologisch
ASTMA BIJ HET KIND Prof. Dr. A. Malfroot Kinderlongziekten UZ Brussel -VUB Definitie van astma: klinisch ziekte onderste luchtwegen, periodiek optreden van ademnood, vooral in expirium. Ademnood is gevolg
Nadere informatieCOPD PROTOCOL. CELLO Leiden. Auteur: Mw. M. v. Mierlo, praktijkondersteuner
COPD PROTOCOL CELLO Leiden Auteur: Mw. M. v. Mierlo, praktijkondersteuner September 2010 1 Inleiding CELLO, Coöperatie Eerste Lijn Leiden en Omstreken, is een organisatie van solistisch werkende huisartsen,
Nadere informatieDe nieuwe standaarden astma en COPD. Wat is nieuw
De nieuwe standaarden astma en COPD Wat is nieuw De patiënt staat centraal Veranderingen Nieuwe definitie luchtwegobstructie Nieuwe indeling ernst astma en COPD Plaats reversibiliteitstest bij astma en
Nadere informatieCOPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning
COPD en longproblematiek Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning De luchtwegen Hogere luchtwegen (Mond, keel, neus) Slijmvlies zorgt voor bevochtiging v/d lucht en het binden van stofdeeltjes Lagere
Nadere informatieTransmurale werkafspraken
Silvia Hiep GHO-GO COPD terugkomdag Transmurale werkafspraken verwijs en terugverwijsbeleid Programma Inleiding Verwijscriteria volgens de LAN / SLA Casuïstiek Discussie 2 1 Definitie volgens NHG standaard
Nadere informatieAlain Van Meerhaeghe, Service de Pneumologie et GERHPAC, Hôpital Vésale, CHU-Charleroi ; Laboratoire de médecine factuelle de l ULB
Ernstig COPD: wat is de meerwaarde van een triple therapie met een inhalatiecorticosteroïd, een langwerkend bèta-2-mimeticum en een langwerkend anticholinergicum? Singh D, Papi A, Corradi M, et al. Single
Nadere informatieConflict van belangen
Steroïden en luchtwegverwijders: aparte inhalers of één langwerkend combinatiepreparaat? - een studieprotocol - Baretta H.J. 1, Metting E.I. 1, van Boven J.F. 1, Flokstra-de Blok B.M.J. 1, van der Molen
Nadere informatieAanpak van acute exacerbaties van COPD in de ambulante praktijk
Aanbevelingen voor een goed gebruik van antibiotica van COPD in de ambulante praktijk K. Elinck A. Vints Y. Sibille B. Gérard Aanbevelingen voor een goed gebruik van antibiotica De multidisciplinaire ontwikkelingsgroep,
Nadere informatiePiepjes en Pufjes. 8 september 2014
Piepjes en Pufjes 8 september 2014 NHG standaard: Astma bij kinderen Patrick Bindels Huisarts Praktijk Buitenhof Hoofd afdeling Huisartsgeneeskunde Erasmus MC Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen bij astma
Nadere informatieNHG-standaard COPD Anno 2015
NHG-standaard COPD Anno 2015 Jiska B. Snoeck-Stroband, huisarts J.B.Snoeck-Stroband@umc.n Huisartspraktijk Akeei, Den Haag Afd Medische Besiskunde, LUMC, Leiden CAHAG bestuur 1 Discosure beangen Jiska
Nadere informatieDr. Vanclooster ( Huisarts )
CASUS COPD Dr. Vanclooster ( Huisarts ) Dr. Tits ( Pneumoloog) Niet-medische context Man 86 jaar Gehuwd (echtgenote is nog goed) 7 gehuwde kinderen (erg betrokken) Medische voorgeschiedenis CARA patiënt,
Nadere informatieIndicatoren Kwaliteit Huisartsenzorg bij patiënten met Astma (volwassenen)
Indicatoren Kwaliteit Huisartsenzorg bij patiënten met Astma (volwassenen) Versie 2.1 3 oktober 2016 Het NHG maakt Standaarden voor de huisarts. Voor het interne kwaliteitsbeleid van de huisarts(praktijk)
Nadere informatieVersie augustus Zorgprotocol COPD
Versie augustus 2018 Zorgprotocol COPD Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Inclusiecriteria... 4 3. Uitvoering zorg... 5 3.1 Nieuwe COPD-patiënt (na stellen diagnose)... 5 3.2 Bekende COPD-patiënt (follow-up)...
Nadere informatieToetsvragen en stellingen Antwoorden met verklaring
Toetsvragen en stellingen Antwoorden met verklaring Stellingen 1. Als de benauwdheidsklachten minder worden, kan de onderhoudsmedicatie gestopt worden. Eens/ oneens Deze gedachte is een reden waarom veel
Nadere informatieCHAPTER 8. Dutch summary / Nederlandse samenvatting
CHAPTER 8 Dutch summary / Nederlandse samenvatting Dutch summary / Nederlandse samenvatting 119 ACHTERGROND Astma is een aandoening van de luchtwegen en wordt gekenmerkt door een piepende ademhaling,
Nadere informatiethuiszorg in de standaardzorg voor
Tijdige integratie van palliatieve thuiszorg in de standaardzorg voor mensen met ernstige COPD Charlotte Scheerens 10 meest voorkomende doodsoorzaken 2008 Mortaliteit COPD/100 000 inwoners, 2011 België
Nadere informatieMEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS...
MEDICATIE BIJ ASTMA EN COPD: DE BOMEN EN HET BOS... Marionne van Hardeveld M ANP longziekten 16 november 2015 Astma en COPD en ACOS Richtlijnen : GINA en GOLD De bomen en het bos Medicatie Casuïstiek (
Nadere informatieDe RTA COPD juni 2012. De RTA de achtergrond 6-7-2012. Uitgangspunt: de integrale gezondheidstoestand
De RTA COPD juni 2012 Afspraken tussen huisartsen en longartsen in de regio Noord Brabant Noord Oost De RTA de achtergrond Gebaseerd op de LTA De oude RTA de versie uit 2006 De nieuwe zorgstandaard COPD
Nadere informatieWorkshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk. Adembenemend 2015 Hetty Cox, kaderarts astma/copd
Workshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk Adembenemend 2015 Hetty Cox, kaderarts astma/copd Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieFARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH ASTMA
FARMACOTHERAPIE BIJ CHRONISCH ASTMA In dit artikel wordt aandacht besteed aan de medicamenteuze behandeling van chronisch astma. Daarbij wordt vooral gesteund op de GINA ( Global Initiative for Asthma
Nadere informatieHoesten, en dan...? Huisartsensymposium Jon van Harten, longarts
Hoesten, en dan...? Huisartsensymposium 21-11-2018 Jon van Harten, longarts Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen
Nadere informatieAdressen en websites. Algemeen
Adressen en websites Algemeen Astma Fonds Postbus 5 3830 AA Leusden telefoon: 033 434 12 12 telefonische advieslijn: 0900 227 25 96 (op werkdagen tussen 10.00 en 14.00 uur) www.astmafonds.nl www.allesovercopd.nl
Nadere informatie