Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens"

Transcriptie

1 Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens

2 Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het dagelijks leven Revalidatie is erop gericht om de symptomen te verminderen, de functionele status en 'participatie' te verbeteren. Revalidatie doet dit NIET door de longziekte zelf te verbeteren maar door de gevolgen van de aandoening aan te pakken

3 Welke longziekten COPD/emfyseem (60 %) Longtransplantatie (20 %) 45 % COPD 24 % Longfibrose 31 % andere Longfibrose (in studieverband) (20%)

4 Gezonde longen

5 Gezonde longen GASWISSELING!!! opname van zuurstof en afgave van koolzuurgas

6 Gezonde longen Bestrijden van indringers!!! Trilhaarepitheel / onstekingscellen tegen stof, bacteriën, virus

7 1. Definities Chronic Obstructive Pulmonary Disease Chronisch obstructief longlijden CARA (chron. aspecifieke respiratoire aandoeningen)

8 COPD 1/ gekenmerkt door luchtwegvernauwing MINDER lucht uitademen MINDER SNEL uitademen PIEPENDE ADEMHALING!! KORTADEMIG!!

9 Liter COPD 0 1 Normal COPD FEV 1 FVC FEV 1 / FVC % % 2 FEV FEV 1 COPD FVC 5 Normal FVC Seconds EEN SECONDE WAARDE!

10 Eénseconde waarde COPD Luchtwegvernauwing neemt progressief toe en is niet omkeerbaar Leeftijd

11 COPD 2/ gekenmerkt door luchtwegontsteking HOESTEN! FLUIMEN! OPSTOTEN ONTSTEKING!

12 COPD /emfyseem 3/ gekenmerkt door verlies longblaasjes MINDER zuurstof opname

13 COPD /emfyseem Diffusiecapaciteit!!! Zuurstoftekort! Kortademig bij inspanning / in rust!

14 COPD Ten gevolge van inademen schadelijke stoffen of gassen

15 COPD 1. Blootstelling aan schadelijke invloeden Tabak!, beroep, verkeer 2. Gastheerfactoren Genetische factoren Astma Verminderde longgroei vroeggeboorte 20 % van de rokers krijgt COPD of 80 % van de rokers krijgt nooit COPD

16 COPD Belgen lijden aan COPD <50 % correcte diagnose

17 COPD Behandeling in functie van ernst rooktstop en vaccinaties inhalatietherapie - zuurstoftherapie behandeling opstoten respiratoire revalidatie transplantatie

18 Longfibrose MEER DAN 200 verschillende aandoeningen ZELDZAAM Gekende oorzaken Inhalatie dampen en toxische stoffen Inhalatie organische partikels (duiven, bakker,.) Medicatie Infectie Irradiatie Ongekende oorzaken IPF, UIP, LIP, NSIP Sarcoidose Histiocytosis..

19 Vitale capaciteit Longfibrose Gekenmerkt door progressieve fibrosering van long = verlittekening = verkleinen van longinhoud: ziekteprogressie Minder ademen en sneller ademen!

20 Diffusiecapaciteit Longfibrose Gekenmerkt door progressieve fibrosering van long = verlittekening = verminderen van zuurstofopname Zuurstoftekort! ziekteprogressie Kortademig bij inspanning / in rust!

21 longfibrose Behandeling in functie van soort en ernst verwijderen oorzaak vaccinaties onstekingswerende medicatie zuurstoftherapie behandeling infecties respiratoire revalidatie (?) transplantatie

22 Respiratoire revalidatie Luchtwegvernauwing Verlittekening van long Gestoorde zuurstofopname Kortademigheid deconditionering dysfunctionering depressie

23 Steps.day -1 (n) Aantal stappen per dag Inactiviteit bij COPD Ctrl GOLD I GOLD II GOLD III GOLD IV Troosters ERS 2007 Watz AJRCCM 2007

24 Respiratoire Revalidatie Resultaten Prof Thierry Troosters

25 Centra in Conventie UZ Gent UZ Leuven CHU Sart-Tilman CH St-Ode

26 A. Programma: verloop - aantal sessies: 60 - duur: 6 maanden - gedurende 3 maanden: 3 x per week - gedurende 3 maanden: 2 x per week - type training : interval, duur, kracht en ademspier

27

28 Revalidatie, multidisciplinair! Longarts Onderzoekers Huisarts Patiënt Sociaal werker Kinesitherapeut Verpleegkundige Ergotherapeut Diëtiste Psychologe

29 Revalidatie, multidisciplinair! In welke mate denkt u dat de volgende disciplinie heeft bijgedragen tot het algemene effect van uw revalidatieprogramma? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Arts Training Psycholoog Sociaal werk Ergotherap. Dieetist Geenszins Niet Een beetje Veel Erg veel

30 Het effect van het huidige programma MWD CRDQ Staptest Levenskwaliteit Spierkracht QF Voor revalidatie 3 maand 6 maand 12 maand

31 Winst per aandoening % toename van wandelafstand

32 Het effect van het huidige programma AB Antibiotica courses verbruik 0 Doktersbezoek GP visits 0 Hospital Opnames Voor revalidatie 6 maand 12 maand 18 maand

33 Rookstop Ex smoker Current smoker Quit Continued

34 Effecten revalidatie Verbetert revalidatie de symptomen? JA Verbetert revalidatie de inspanningscapaciteit? JA Verbetert revalidatie de levenskwaliteit? JA Verbetert revalidatie de levensverwachting? JA Verbetert revalidatie de longfunctie? NEEN

35 VEEL SUCCES

COPD Pneumologie. Patiënteninformatie

COPD Pneumologie. Patiënteninformatie COPD Pneumologie Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Inleiding... 3 1.1. Definitie... 3 1.2. Klachten bij COPD... 3 1.3. Onderzoeken... 4 1.4. Behandeling... 4 2. Contact... 6 3. Notities... 7 Deze publicatie

Nadere informatie

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,

Nadere informatie

De longverpleegkundige

De longverpleegkundige De longverpleegkundige De longverpleegkundige Van uw longarts heeft u de eerste informatie gekregen over uw aandoening en de klachten die daarmee gepaard gaan. Vervolgens heeft de longarts u verwezen naar

Nadere informatie

Wat is COPD? 1 van

Wat is COPD? 1 van Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen

Nadere informatie

COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG

COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG COPD LONGREVALIDATIE EN DE PSYCHOLOOG Wat is COPD? COPD is de afkorting voor chronisch obstructief longlijden. Het is een verzamelnaam voor onder meer chronische bronchitis (= chronische ontsteking van

Nadere informatie

COPD Ziekte en beleving

COPD Ziekte en beleving Versiedatum augustus 2016 - objectid 234962 vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt, www.jessazh.be COPD Persoonlijke notities Welkom Het team van de afdeling Pneumologie heet u van harte

Nadere informatie

Respiratoire Revalidatie : Overwegingen bij selectie van patienten. Wim Janssens MD, PhD COPD en respiratoire revalidatie UZ-Gasthuisberg Leuven

Respiratoire Revalidatie : Overwegingen bij selectie van patienten. Wim Janssens MD, PhD COPD en respiratoire revalidatie UZ-Gasthuisberg Leuven Respiratoire Revalidatie : Overwegingen bij selectie van patienten Wim Janssens MD, PhD COPD en respiratoire revalidatie UZ-Gasthuisberg Leuven Inleiding Waarom respiratoire revalidatie Definitie van respiratoire

Nadere informatie

Luchtgenoten. Wie zijn wij

Luchtgenoten. Wie zijn wij Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Respiratoire revalidatie

Patiënteninformatie. Respiratoire revalidatie Patiënteninformatie Respiratoire revalidatie Inhoud Inleiding... 2 Voor wie is dit programma geschikt?... 2 Waarom is fysieke training zo belangrijk?... 2 Specifieke doelstellingen van de training... 4

Nadere informatie

COPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning

COPD en longproblematiek. Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning COPD en longproblematiek Angst voor inspanning Noodzaak voor inspanning De luchtwegen Hogere luchtwegen (Mond, keel, neus) Slijmvlies zorgt voor bevochtiging v/d lucht en het binden van stofdeeltjes Lagere

Nadere informatie

De longverpleegkundige

De longverpleegkundige De longverpleegkundige Algemeen U bent door uw longarts verwezen naar de longverpleegkundige. Een longverpleegkundige is een verpleegkundige, die zich heeft gespecialiseerd in astma en COPD (chronische

Nadere informatie

Populatie Management COPD Leuven. Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven

Populatie Management COPD Leuven. Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven Populatie Management COPD Leuven Prof. Wim Janssens Longziekten en revalidatie UZ Leuven COPD: definitie volgens GOLD Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) is a common, preventable and treatable

Nadere informatie

Informatie voor patiënten met astma en COPD

Informatie voor patiënten met astma en COPD Informatie voor patiënten met astma en COPD Inleiding U heeft de diagnose COPD en/of astma en u bent onder behandeling bij de longarts en longverpleegkundige. Van uw longarts heeft u de eerste informatie

Nadere informatie

Tevens zal de longverpleegkundige u individueel kunnen begeleiden op het gebied van medicatiegebruik en zo nodig het aanvragen van hulpmiddelen.

Tevens zal de longverpleegkundige u individueel kunnen begeleiden op het gebied van medicatiegebruik en zo nodig het aanvragen van hulpmiddelen. Longrevalidatie Inleiding Deze brochure geeft u informatie over de poliklinische longrevalidatie in de regio Haaglanden, in het HagaZiekenhuis locatie Leyweg en het Ziekenhuis Bronovo. Waarom longrevalidatie?

Nadere informatie

Opname en ontslag bij COPD

Opname en ontslag bij COPD Opname en ontslag bij COPD Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten met COPD-gerelateerde klachten. In deze brochure krijgt u informatie over de aandoening maar ook over de behandeling tijdens

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Longrevalidatie

Patiënteninformatie. Longrevalidatie Patiënteninformatie Longrevalidatie Inhoud Inleiding... 2 Algemene informatie... 2 Voor wie is dit programma bedoeld?... 2 Waarom is bewegen zo belangrijk?... 2 Inhoud van de revalidatie... 4 Doelstellingen...

Nadere informatie

Longziekten. COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte. Evean. Midden in het leven.

Longziekten. COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte. Evean. Midden in het leven. Longziekten COPD of astma? Evean helpt u omgaan met uw longziekte Evean. Midden in het leven. COPD of astma? Evean helpt u Een longziekte als COPD of astma kan het leven ingrijpend veranderen. Dan is het

Nadere informatie

Luchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie

Luchtwegen: luchtpijp. luchtwegen spirometrie. Longblaasjes: Alveolen longvolumes diffusie Interstitiële longziekten Prof. Dr. Guy Brusselle Dienst Longziekten UZ GENT BVP, 23/11/2013 Interstitiële longziekten (ILZ): Inleiding Kenmerken overzicht ILZ met gekende oorzaken ILZ met ongekende oorzaken:

Nadere informatie

Praktijk voor Fysiotherapie. Altijd in beweging

Praktijk voor Fysiotherapie. Altijd in beweging Praktijk voor Fysiotherapie Altijd in beweging In samenwerking met. Viola Gijzen, diëtist Mieke Verschuren/Marijke Sligchers, fysiotherapeuten Inhoud Inleiding Wat is COPD? COPD en dan? COPD en voeding

Nadere informatie

Ergotherapie voor mensen met COPD. Afdeling Ergotherapie

Ergotherapie voor mensen met COPD. Afdeling Ergotherapie Ergotherapie voor mensen met COPD Afdeling Ergotherapie Uw huisarts of behandelend arts heeft u doorverwezen naar de afdeling Ergotherapie omdat u door COPD problemen ondervindt bij het uitvoeren van dagelijkse

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 147 Nederlands samenvatting Wat is COPD? Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is een ziekte waarbij er een blijvende vernauwing van de luchtwegen in de long optreedt, die voornamelijk veroorzaakt

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD

FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD Wat is COPD? COPD is een ongeneeslijke chronische aandoening aan de luchtwegen (Chronic Obstructive Pulmonary Diseases). Deze longaandoening kan

Nadere informatie

Infobrochure Longrevalidatie

Infobrochure Longrevalidatie Infobrochure Longrevalidatie Inleiding Deze brochure geeft je informatie over de longrevalidatie binnen het Sint-Franciscusziekenhuis. Patiënten met een diagnose COPD, Chronisch Obstructief Longlijden,

Nadere informatie

Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening. Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis

Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening. Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Wat kan de fysiotherapeut voor u betekenen? Fysiotherapie kan u helpen uw conditie op peil te brengen door inspanningstraining

Nadere informatie

Idiopathische longfibrose. Informatie voor mensen met idiopathische longfibrose en hun familieleden.

Idiopathische longfibrose. Informatie voor mensen met idiopathische longfibrose en hun familieleden. Idiopathische longfibrose Informatie voor mensen met idiopathische longfibrose en hun familieleden. Idiopathische longfibrose is een progressieve ziekte van de longen. In deze brochure vindt u een overzicht

Nadere informatie

Astma / COPD-dienst Geldrop

Astma / COPD-dienst Geldrop Astma / COPD-dienst Geldrop Wat is astma en COPD Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. De luchtwegen reageren overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels door het samentrekken van luchtwegspiertjes,

Nadere informatie

Chapter 8 Nederlandse samenvatting

Chapter 8 Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting CHAPTER 8 NEDERLANDSE SAMENVATTING COPD De Engelse afkorting COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische obstructieve longziekte). Dit is een chronische

Nadere informatie

Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007

Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007 Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 27 Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans, NIVEL, Oktober 27). LEVEN MET COPD VRAAGT OM LEF

Nadere informatie

Astma / COPD-dienst Geldrop

Astma / COPD-dienst Geldrop Astma / COPD-dienst Geldrop Wat is astma en COPD Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. De luchtwegen reageren overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels door het samentrekken van luchtwegspiertjes,

Nadere informatie

Luchtgenoten. Wie zijn wij

Luchtgenoten. Wie zijn wij Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie

Nadere informatie

Trainingsprogramma COPD

Trainingsprogramma COPD Trainingsprogramma COPD Informatie voor patiënten F0947-3064 januari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070

Nadere informatie

COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel

COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel COPD anno 2018/(2019) Eef Vanderhelst Universitair Ziekenhuis Brussel Inhoud Definities Etiologie en impact Diagnose Behandeling Definitie van COPD COPD, een ziekte die voorkomen en behandeld kan worden,

Nadere informatie

COPD- en Astmacontroleboekje van:

COPD- en Astmacontroleboekje van: De Astma apotheken en COPD van Zorggroep Uw behandelplan Almere Inhoudsopgave Waarom dit boekje 1 Controleafspraak voor astma / COPD 4, 6, 8, 10 Doelen voor de controle de volgende keer 5, 7, 9, 11 Andere

Nadere informatie

Interstitiële longziekten Onderzoek.

Interstitiële longziekten Onderzoek. Interstitiële longziekten Onderzoek www.nwz.nl Inhoud Wat zijn interstitiële longziekten? 3 Onderzoeken 3 Afspraak longarts 5 Uw vragen 6 Notities 7 2 U heeft mogelijk een zogenoemde interstitiële longziekte.

Nadere informatie

Astma & COPD Uitgangspunten LTA en locale werkafspraak: Controle-eis LTA: Diagnostiek astma/copd (door huisarts) Controle bij astma en COPD

Astma & COPD Uitgangspunten LTA en locale werkafspraak: Controle-eis LTA: Diagnostiek astma/copd (door huisarts) Controle bij astma en COPD Astma & COPD Uitgaande van de Landelijke Transmurale Afspraak (LTA) Astma & COPD van 2002 (coproductie NHG: Nederlands Huisartsen Genootschap en NVALT: Nederlandse Vereniging voor Artsen voor Longziekten

Nadere informatie

Opname bij COPD. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Opname bij COPD. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Opname bij COPD U bent opgenomen op de Verpleegafdeling Longziekten van Rijnstate Arnhem, omdat u last heeft van COPD. In deze folder leest u wat u van de opname kunt verwachten. Neem altijd uw verzekeringsgegevens

Nadere informatie

Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS

Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Astma: de laatste ontwikkelingen S.R.J. VAN OORD LONGARTS - LANGELAND ZIEKENHUIS Longen Longen Longen Wat doen longen precies? Zuurstof opnemen Koolstofdioxide afscheiden Longblaasjes Astma: de laatste

Nadere informatie

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam adviezen Bewegen na een bij hernia-operatie COPD ZorgSaam 1 RECONDITIONERING bij COPD Inleiding In deze folder informeren wij u over de klachten en behandeling door de fysiotherapeut bij COPD. Het is goed

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie. informatie voor patiënten

Respiratoire revalidatie. informatie voor patiënten Respiratoire revalidatie informatie voor patiënten Respiratoire revalidatie 2 Respiratoire revalidatie 3 Inleiding 5 Het team 6 Patiënt Medische begeleiding Kinesitherapeut Ergotherapeut Sociaal werker

Nadere informatie

De volgende onderwerpen komen in deze folder aan bod:

De volgende onderwerpen komen in deze folder aan bod: Longfibrose In deze folder vindt u informatie over longfibrose. Als u na het lezen nog vragen heeft, dan kunt u daarop tijdens uw polikliniekafspraak terugkomen. De volgende onderwerpen komen in deze folder

Nadere informatie

In het kader van uw chronische longaandoening (COPD) komt u in aanmerking voor longrevalidatie.

In het kader van uw chronische longaandoening (COPD) komt u in aanmerking voor longrevalidatie. Longrevalidatie 1 In het kader van uw chronische longaandoening (COPD) komt u in aanmerking voor longrevalidatie. Inleiding Wat is een chronische longaandoening? Een chronische longaandoening is een aandoening

Nadere informatie

info voor patiënten Revalidatie bij patiënten met chronische longaandoeningen

info voor patiënten Revalidatie bij patiënten met chronische longaandoeningen info voor patiënten Revalidatie bij patiënten met chronische longaandoeningen Inhoud 01 Inleiding 05 02 Doelstellingen 07 03 Team en behandeling 09 04 Programma 16 05 Praktisch 18 01. Inleiding COPD,

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie

Respiratoire revalidatie Respiratoire revalidatie informatie voor patiënten 2 Respiratoire revalidatie Respiratoire revalidatie 3 INLEIDING 5 HET TEAM 6 Patiënt Medische begeleiding Kinesitherapeut Ergotherapeut Sociaal werker

Nadere informatie

1. cilindrische bronchiëctasieën (de mildste vorm) : de bronchiën zijn vergroot en cilindrisch (zie plaatje 2).

1. cilindrische bronchiëctasieën (de mildste vorm) : de bronchiën zijn vergroot en cilindrisch (zie plaatje 2). Bronchiëctasieën De arts heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën zijn, de oorzaken en de klachten en wat de behandeling in kan houden.

Nadere informatie

De longverpleegkundige. Poli Longgeneeskunde

De longverpleegkundige. Poli Longgeneeskunde 00 De longverpleegkundige Poli Longgeneeskunde 1 Algemeen De longverpleegkundige is een verpleegkundige die zich heeft gespecialiseerd in het geven van advies en begeleiding aan patiënten met luchtwegklachten.

Nadere informatie

COPD. Patiënten informatiefolder. verkoudheden en andere infecties zoals griep) - Jaarlijkse griepprik halen

COPD. Patiënten informatiefolder. verkoudheden en andere infecties zoals griep) - Jaarlijkse griepprik halen COPD Patiënten informatiefolder Wat is COPD? COPD is een afkorting voor het Engelse Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. Klachten zijn

Nadere informatie

Astma/COPD Dienst Geldrop

Astma/COPD Dienst Geldrop Astma/COPD Dienst Geldrop Wat is astma en COPD? Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. Wanneer de luchtwegen overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels reageren door het samentrekken

Nadere informatie

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator

Nadere informatie

Chronische longziekten en werk

Chronische longziekten en werk Chronische longziekten en werk Mensen met een longziekte hebben meer moeite om aan het werk te blijven of een betaalde baan te vinden dan de rest van de bevolking. Slechts 42% van de mensen met COPD heeft

Nadere informatie

Longziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp:

Longziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Longziekten / COPD pad 1 De behandeling van COPD Inleiding Deze folder geeft u informatie over het ziektebeeld en de behandeling van COPD en geeft stapsgewijs weer wat u de komende

Nadere informatie

1 Definitie, epidemiologie en risicofactoren Niels Chavannes en Hans in t Veen

1 Definitie, epidemiologie en risicofactoren Niels Chavannes en Hans in t Veen 1 Definitie, epidemiologie en risicofactoren Niels Chavannes en Hans in t Veen Definitie Chronisch obstructief longlijden (Chronic Obstructive Pulmonary Disease, COPD) wordt in de huisartsenrichtijn COPD

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie.

Respiratoire revalidatie. Respiratoire revalidatie Iris.coosemans@uzleuven.be Inactiviteit bij COPD Pitta, AJRCCM 2005 Gevolgen van inactiviteit COPD Ventilatoire noden Flow limitatie Air Trapping Hyperinflatie Dyspnoe Deconditionering

Nadere informatie

Oefeningen en adviezen bij COPD

Oefeningen en adviezen bij COPD Oefeningen en adviezen bij COPD U bent opgenomen bij Rijnstate omdat u COPD heeft. COPD is de Engelse afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease oftewel chronische obstructieve longziekte. U

Nadere informatie

HET ZORGPAD COPD. DOELSTELLING Een betere kwaliteit van zorg organiseren door o.a. multidisciplinair samen te werken.

HET ZORGPAD COPD. DOELSTELLING Een betere kwaliteit van zorg organiseren door o.a. multidisciplinair samen te werken. HET ZORGPAD COPD INLEIDING Het LMN CWV organiseert rookstopconsultaties door een erkende tabakoloog in het Regiohuis in Izegem en in het Eerstelijnshuis Midden West-Vlaanderen. Om het zorgpad COPD op te

Nadere informatie

Transmurale werkafspraken

Transmurale werkafspraken Silvia Hiep GHO-GO COPD terugkomdag Transmurale werkafspraken verwijs en terugverwijsbeleid Programma Inleiding Verwijscriteria volgens de LAN / SLA Casuïstiek Discussie 2 1 Definitie volgens NHG standaard

Nadere informatie

U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd.

U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd. COPD zorgpad U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad.

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 151 Achtergrond Wat is COPD? COPD is een Engelse afkorting van chronic obstructive pulmonary disease, in het Nederlands chronisch obstructieve

Nadere informatie

OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND

OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Welkom in het Vlietland ziekenhuis en op afdeling longgeneeskunde. U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde omdat uw klachten van de COPD

Nadere informatie

PATIËNTENBROCHURE. Kinesitherapie bij COPD

PATIËNTENBROCHURE. Kinesitherapie bij COPD PATIËNTENBROCHURE Kinesitherapie bij COPD INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding... 3 2. Ademhalingsoefeningen 4 Ademen met geperste lippen. 4 Buikademhaling.. 4 Hoesten en verwijderen van slijmen. 6 3. Houdingen

Nadere informatie

Fysiotherapie bij COPD

Fysiotherapie bij COPD FYSIOTHERAPIE Fysiotherapie bij COPD het longrevalidatieprogramma ADVIES Fysiotherapie bij COPD het longrevalidatieprogramma Bij u is COPD vastgesteld. Uw longarts heeft u verwezen naar de afdeling Fysiotherapie

Nadere informatie

LONGGENEESKUNDE. De longverpleegkundige astma en COPD

LONGGENEESKUNDE. De longverpleegkundige astma en COPD LONGGENEESKUNDE De longverpleegkundige astma en COPD De longverpleegkundige astma en COPD U bent door uw longarts doorverwezen naar het spreekuur van de longverpleegkundige. De longverpleegkundige is gespecialiseerd

Nadere informatie

Wat is COPD? COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem.

Wat is COPD? COPD is een verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. COPD 2 U heeft van uw longarts gehoord dat u COPD heeft. Dit zou kunnen leiden tot bezorgdheid, maar ook tot onzekerheid. Waarschijnlijk wilt u niet alleen weten wat u precies mankeert, maar ook wat de

Nadere informatie

Longontsteking (pneumonie)

Longontsteking (pneumonie) Longontsteking (pneumonie) In deze folder informeren wij u over wat een longontsteking is, hoe de behandeling verloopt en welke adviezen er zijn om uw herstel te bevorderen. Wat is een longontsteking?

Nadere informatie

Dia 1. Klinische les COPD

Dia 1. Klinische les COPD Dia 1 Klinische les COPD Dia 2 Korte introductie Filmpje Werking van de longen We gaan er in deze klinische les niet vanuit dat iedereen een basiskennis heeft over de werking van de longen en de ziekte

Nadere informatie

Longaanval COPD. Wat is een longaanval?

Longaanval COPD. Wat is een longaanval? Een longaanval wordt door artsen exacerbatie genoemd. Uw klachten worden dan plotseling erger. Een longaanval is een heftige en vaak nare ervaring. In deze brochure kunt u lezen over wat u kunt doen als

Nadere informatie

Richtlijn palliatieve zorg bij COPD

Richtlijn palliatieve zorg bij COPD Richtlijn palliatieve zorg bij COPD Heleen Nederveen: palliatief verpleegkundige Maasstadziekenhuis Lolkje Roos: palliatief verpleegkundige hospice Cadenza / Laurens Levina Oosterom: longverpleegkundige

Nadere informatie

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,

Nadere informatie

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald.

BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK. In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. BRONCHIËCTASIE POLIKLINIEK In deze folder leest u meer over bronchiëctasieën en de bronchiëctasie polikliniek van het UCCZ Dekkerswald. Het ziektebeeld Wat zijn bronchiëctasieën? Bronchiëctasieën zijn

Nadere informatie

COPD-zorgpad. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad.

COPD-zorgpad. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad. COPD-zorgpad Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten van het HagaZiekenhuis, locatie Leyweg. De reden voor uw opname is een ontregeling en/of verergering van uw COPD, Chronic Obstructive

Nadere informatie

Wat is een longontsteking?

Wat is een longontsteking? Longontsteking Wat is een longontsteking? Een longontsteking is een infectie van de longblaasjes en het omliggende weefsel. De infectie kan veroorzaakt worden door een bacterie of een virus, die u via

Nadere informatie

Fysieke training bij. COPD-patiënten

Fysieke training bij. COPD-patiënten 4 RICHTLIJNEN Fysieke training bij COPD-patiënten Richtlijn van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie Cees P. van der Schans lector Transparante Zorgverlening, Hanzehogeschool Groningen,

Nadere informatie

Longrevalidatie. Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Longziekten augustus 2012 pavo 0178

Longrevalidatie. Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Longziekten augustus 2012 pavo 0178 Longrevalidatie Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Longziekten augustus 2012 pavo 0178 COPD Onder COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) vallen de ziekten chronische bronchitis en longemfyseem.

Nadere informatie

De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort

De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort Afdeling: Onderwerp: Longziekten De nieuwe Uw eigen COPD paspoort 1 COPD Carrousel / COPD paspoort Inleiding Van uw longarts heeft u te horen gekregen dat u COPD heeft met het advies deel te nemen aan

Nadere informatie

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen?

Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Dokter, is het mijn hart of zijn het mijn longen? Zaterdag 8 oktober Ziekenhuis Gelderse Vallei Dr. Ronald Walhout, cardioloog Drs. Jeroen Verheul, longarts Het normale hart De normale longen Rechter long

Nadere informatie

Longaandoeningen. Sportief bewegen met een chronische longaandoening

Longaandoeningen. Sportief bewegen met een chronische longaandoening Longaandoeningen Sportief bewegen met een chronische longaandoening Sportief bewegen met een chronische longaandoening...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig

Nadere informatie

Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007

Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Workshop voor apothekers en huisartsen Behandeling van COPD anno 2007 Voorbeeld Programma Maken van de ingangstoets Bespreking leerdoelen l en inleiding idi Presentatie van regionale voorschrijfcijfers

Nadere informatie

Patiënteninformatie COPD

Patiënteninformatie COPD Patiënteninformatie COPD AZ Turnhout Maatschappelijke zetel Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout www.azturnhout.be Inleiding Om zo kwaliteitsvol te kunnen leven is het belangrijk dat u uw dagelijkse

Nadere informatie

Longrevalidatie kan ook zinvol zijn voor patiënten die zich voorbereiden op een longoperatie of daarvan herstellen.

Longrevalidatie kan ook zinvol zijn voor patiënten die zich voorbereiden op een longoperatie of daarvan herstellen. Longrevalidatie Ongeveer één miljoen Nederlanders krijgen te maken met een longziekte. Bij patiënten met een longaandoening is vaak meer aan de hand dan alleen een longziekte. De aandoening beïnvloedt

Nadere informatie

Longrevalidatieprogramma

Longrevalidatieprogramma Longrevalidatieprogramma Inhoudsopgave 1. Regie in eigen hand 2 2. COPD 3 3. Longrevalidatie Flow 4 4. Verkennend gesprek met de longverpleegkundige 5 5. Onderzoeken voorafgaand aan de revalidatie 6 6.

Nadere informatie

Praktische informatie

Praktische informatie Praktische informatie Patiënten Informatie Map COPD Deze map is eigendom van Patiëntensticker Uw behandelend longarts is: Inhoud PIM COPD Praktische informatie PIM COPD Informatie Polikliniek Longziekten

Nadere informatie

Poliklinische longrevalidatie

Poliklinische longrevalidatie LONGGENEESKUNDE Poliklinische longrevalidatie in samenwerking met CIRO De longaandoeningen COPD (chronische bronchitis en/of longemfyseem) en astma leiden vaak tot benauwdheid, kortademigheid en een verminderd

Nadere informatie

Behandeling longrevalidatie Lindenhof

Behandeling longrevalidatie Lindenhof Behandeling longrevalidatie Lindenhof Behandeling longrevalidatie bij Lindenhof Lindenhof biedt aan patiënten met een chronische longaandoening de mogelijkheid tot poliklinische longrevalidatie. De huisarts

Nadere informatie

Poliklinische longrevalidatie

Poliklinische longrevalidatie Poliklinische longrevalidatie Inleiding De longaandoeningen COPD (chronische bronchitis en/of longemfyseem) en astma zijn chronische aandoeningen. Dat wil zeggen dat ze niet te genezen zijn. Deze beide

Nadere informatie

Longverpleegkundige. Longgeneeskunde

Longverpleegkundige. Longgeneeskunde Longverpleegkundige Longgeneeskunde Astma en COPD Astma en COPD (chronische bronchitis en longemfyseem) zijn chronische aandoeningen van de ademhlingsorganen. Bij deze aandoeningen kan er sprake zijn van

Nadere informatie

Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking

Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende

Nadere informatie

Pulmonale revalidatie. Dr. Gert-Jan Smets Dienst Pneumologie Heilig Hartziekenhuis Mol

Pulmonale revalidatie. Dr. Gert-Jan Smets Dienst Pneumologie Heilig Hartziekenhuis Mol Pulmonale revalidatie Dr. Gert-Jan Smets Dienst Pneumologie Heilig Hartziekenhuis Mol Inhoudstabel Introductie Definitie pulmonale revalidatie Waarom pulmonale revalidatie te overwegen? Wie komt er in

Nadere informatie

COPD. Wat moet je weten? Deze patiëntenfolder kwam tot stand in samenwerking met de Verbruikersunie Test-Aankoop

COPD. Wat moet je weten? Deze patiëntenfolder kwam tot stand in samenwerking met de Verbruikersunie Test-Aankoop COPD Wat moet je weten? Deze patiëntenfolder kwam tot stand in samenwerking met de Verbruikersunie Test-Aankoop Inhoud - COPD - Wat moet je weten? 1 Inhoud Inleiding... 2 I. COPD: een woordje uitleg...

Nadere informatie

Samenvatting Richtlijn Palliatieve zorg voor mensen met COPD

Samenvatting Richtlijn Palliatieve zorg voor mensen met COPD Samenvatting Richtlijn Palliatieve zorg voor mensen met COPD 1 Samenvatting Richtlijn Palliatieve zorg voor mensen met COPD Initiatief: Long Alliantie Nederland Organisatie: Kwaliteitsinstituut voor de

Nadere informatie

aerobe dissimilatie gaswisseling ademhaling

aerobe dissimilatie gaswisseling ademhaling Gaswisseling Ademhaling Het lichaam heeft energie nodig, die door de aerobe dissimilatie wordt geleverd. Voor verbranding hebben de cellen zuurstof nodig. Na de verbranding geven de cellen koolstofdioxide

Nadere informatie

mijnkoers Voor patiënten met COPD Wat kunt u met mijnkoers?

mijnkoers Voor patiënten met COPD Wat kunt u met mijnkoers? mijnkoers Voor patiënten met COPD Wat kunt u met mijnkoers? mijnkoers is een document waarmee u aan uw gezondheid kunt werken.u krijgt op deze manier inzicht in uw aandoening en meer controle over uw klachten.

Nadere informatie

5,9. Werkstuk door een scholier 2073 woorden 16 juli keer beoordeeld

5,9. Werkstuk door een scholier 2073 woorden 16 juli keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 2073 woorden 16 juli 2001 5,9 68 keer beoordeeld Vak Biologie Dit biologiewerkstuk gaat over longziekten en speciaal over taaislijmziekte. Dit is naar aanleiding van de video

Nadere informatie

COPD-revalidatie. Revalidatieprogramma voor longpatiënten

COPD-revalidatie. Revalidatieprogramma voor longpatiënten COPD-revalidatie Revalidatieprogramma voor longpatiënten COPD is een verzamelnaam voor een chronische aandoening van de ademhalingsorganen, namelijk chronische bronchitis en longemfyseem. Symptomen van

Nadere informatie

COPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée

COPD, Emfyseem, spiroflow. 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée COPD, Emfyseem, spiroflow 16 oktober 2018 Chantal Kroese - Bovée Leerdoelen COPD en emfyseem Definitie en beeldvorming Patronen en interpretatie van spiro flow curve medicatie bij COPD Wat is COPD Blijvende

Nadere informatie

Oorzaken. Klachten en verschijnselen

Oorzaken. Klachten en verschijnselen Bronchiëctasieën De dokter heeft vastgesteld dat u bronchiëctasieën heeft. In deze folder krijgt u informatie over wat bronchiëctasieën, de oorzaken, klachten en de behandeling inhouden. Bronchiëctasieën

Nadere informatie

Kortademigheid bij een (chronische) longziekte. informatie voor patiënten

Kortademigheid bij een (chronische) longziekte. informatie voor patiënten Kortademigheid bij een (chronische) longziekte informatie voor patiënten 2 Kortademigheid bij een (chronische) longziekte Kortademigheid bij een (chronische) longziekte 3 INLEIDING 5 WAT MOET U DOEN BIJ

Nadere informatie

Fysiotherapie Longrevalidatie

Fysiotherapie Longrevalidatie Fysiotherapie Longrevalidatie 2 COPD en conditie De longaandoening die u heeft wordt COPD genoemd. Dit is een Engelse afkorting die staat voor Chronic (chronische) Obstructive (de uitademing beperkende)

Nadere informatie

Longrevalidatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Longrevalidatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Longrevalidatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. COPD Onder COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) vallen de ziekten chronische bronchitis en longemfyseem. Voor

Nadere informatie

Vijf gedragsthema s lopen als een rode draad door de begeleiding van de patiënt met astma/copd:

Vijf gedragsthema s lopen als een rode draad door de begeleiding van de patiënt met astma/copd: Praktijkondersteuning bij COPD en astma Doel van praktijkondersteuning is het ophogen en/of verdieping van kennis bij de patiënt en het daaraan verbonden zelfmanagement 1. De begeleiding richt zich in

Nadere informatie

Afdeling Longgeneeskunde. Informatie over astma

Afdeling Longgeneeskunde. Informatie over astma Afdeling Longgeneeskunde Informatie over astma Algemeen Bij astma is er sprake van een chronische ontsteking van de luchtwegen. Hierdoor kunnen de luchtwegen zich vernauwen. Dit kan tot de volgende klachten

Nadere informatie