Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking"

Transcriptie

1 Het meten van beperkende factoren bij COPD een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren

2 Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende factoren bij COPD Testen van beperkende factoren bij COPD En nu aan de slag!

3 Huiswerkopdracht Neem contact op met een fysiotherapeut in de buurt die COPD patiënten behandelt en vraag hem of haar welke fysieke testen en vragenlijsten er afgenomen worden bij de intake van een nieuwe COPD patiënt

4 Gezond

5 Gezond

6 Gezond Waardoor kunnen deze kampioenen uiteindelijk ook niet meer harder / sneller/ krachtiger?

7 Gezond Kortom: Wat is hun beperkende factor voor inspanningsvermogen?

8 Gezond 100% 75% 50% 25% 0%

9 Gezond Dus: Gezonden worden met name cardio-circulatoir beperkt: het hart kan op een gegeven moment niet meer sneller pompen om het lichaam van nog meer bloed te voorzien soms speelt een beperkte spierkracht ook een rol Is dit ook zo bij patienten met COPD?

10 COPD

11 COPD Longen en luchtwegen ventilatoir O 2 /CO 2 transport

12 COPD Ventilatoire beperking / diffusiestoornis Verminderde ventilatoire capaciteit: luchtwegobstructie dynamische hyperinflatie Verhoogde ventilatoire belasting vroegtijdig op gang komen van het anaerobe spiermetabolisme verhoogde doderuimteventilatie Mogelijk: Verstoorde gaswisseling

13 COPD Longen en luchtwegen ventilatoir O 2 /CO 2 transport Ademspieren Perifere spieren

14 COPD Spiervermoeidheid Perifere spieren (met name beenspieren) atrofie op basis van chronische inactiviteit pathofysiologische veranderingen ondervoeding Prednison-gebruik Inademingsspieren al verkort in rustsituatie hoge vraag tijdens inspanning

15 COPD Longen en luchtwegen ventilatoir O 2 /CO 2 transport Cardio-circulatoir Ademspieren Perifere spieren

16 COPD Cardio-circulatoire beperking Zelfde mechanisme als bij gezonden.

17 COPD Longen en luchtwegen ventilatoir O 2 /CO 2 transport Motivatie Angst Depressie Cardio-circulatoir Ademspieren Perifere spieren

18 COPD Psychische factoren Angst voor dyspnoe Depressie

19 COPD Longen en luchtwegen ventilatoir O 2 /CO 2 transport Motivatie Angst Depressie Cardio-circulatoir Ademspieren Perifere spieren

20 Testen bij COPD

21 Testen bij COPD Hoe test de fysiotherapeut: Welke factor de patient het meest beperkt en in welke mate? Ventilatoir O2/CO2 transport Spierkracht perifere spieren ademspieren Cardiocirculatoir Psychische factoren

22 Testen bij COPD Anamnese MRC-score link Fysieke activiteit per dag

23 Testen bij COPD Lichamelijk onderzoek Functionele inspanningscapaciteit: 6 minuten wandeltest / SWT Spierkracht Handhelddynamometrie (quadriceps, handknijpkracht) Inspiratoire spierkracht Kwaliteit van leven CRDQ / St George questionnaire / CCQ

24 Testen bij COPD 6 minutenwandeltest

25 Testen bij COPD 6 minutenwandeltest In 6 minuten zo ver mogelijk wandelen op een vastgesteld parcours Metingen: Borg dyspnoe / vermoeidheid Hartslagfrequentie in slagen/min Zuurstofsaturatie in % Gelopen afstand in meters Observatie adempatroon

26 Testen bij COPD 6 minutenwandeltest In 6 minuten zo ver mogelijk wandelen op een vastgesteld parcours Metingen: Borg dyspnoe / vermoeidheid Hartslagfrequentie in slagen/min Zuurstofsaturatie in % Gelopen afstand in meters Observatie adempatroon Beperkende factor: O 2 /CO 2, spierkracht cardiocirculatoir O 2 /CO 2 transport ventilatoir

27 Testen bij COPD Handhelddynamometrie

28 Testen bij COPD Handhelddynamometrie De maximale isometrische spierkracht van perifere spieren meten Metingen: Quadriceps femoris (grote dijbeenspier) Handknijpkracht

29 Testen bij COPD Handhelddynamometrie De maximale isometrische spierkracht van perifere spieren meten Metingen: Quadriceps femoris (grote dijbeenspier) Handknijpkracht Beperkende factor: perifere spierkracht perifere spierkracht

30 Testen bij COPD Inspiratoire spierkracht

31 Testen bij COPD Inspiratoire spierkracht De maximale spierkracht van de inademingsspieren meten Meting: PI max

32 Testen bij COPD Chronic Respiratory Disease Questionnaire (CRDQ)

33 Testen bij COPD Chronic Respiratory Disease Questionnaire (CRDQ) Het in kaart brengen van de ziekte-specifieke kwaliteit van leven Metingen: benoemen van activiteiten die voor kortademigheid zorgen rangschikken van deze activiteiten scoren van mate van aanwezigheid emoties (boosheid, vedriet, angst, etc.)

34 Testen bij COPD Chronic Respiratory Disease Questionnaire (CRDQ) Het in kaart brengen van de ziekte-specifieke kwaliteit van leven Metingen: benoemen van activiteiten die voor kortademigheid zorgen rangschikken van deze activiteiten scoren van mate van aanwezigheid emoties (boosheid, vedriet, angst, etc.) Beperkende factor: Psychische factoren

35 COPD MRC-score 6MWT: Borg-score Zuurstofsaturatie Observatie CRDQ 6MWT: Hartslagfrequentie Inspiratoire spierkracht Handhelddynmometrie

36 En nu aan de slag We gaan zelf de testen uitvoeren!

37 Vragen

38 link

Gezond. Inhoud. Gezond. Gezond. Het metenvan beperkendefactorenbijcopd een praktische kennismaking. Peter Willemsen

Gezond. Inhoud. Gezond. Gezond. Het metenvan beperkendefactorenbijcopd een praktische kennismaking. Peter Willemsen Het metenvan beperkendefactorenbij een praktische kennismaking Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Inhoud Huiswerkopdracht Beperkende factoren bij gezonden Beperkende factoren

Nadere informatie

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD

NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD NVZF Jaarcongres 2011 Inspanningstesten en hun klinische betekenis bij COPD dr. A.J. van t Hul Schoondonck-centrum voor Longrevalidatie Brabantlaan 1 4817 JW Breda 076-533 14 54 a.vanthul@rcbreda.nl Basis

Nadere informatie

Even Voorstellen. 22-3-2010. COPD en longrevalidatie / longreactivatie. Fonny Heijerman Fysiotherapeut, (sport)fysiotherapeut

Even Voorstellen. 22-3-2010. COPD en longrevalidatie / longreactivatie. Fonny Heijerman Fysiotherapeut, (sport)fysiotherapeut COPD en longrevalidatie / longreactivatie. Even Voorstellen. Fonny Heijerman Fysiotherapeut, (sport)fysiotherapeut Hoe werkt het in de praktijk - Aanmelding - Intake/nulmeting/baseline meeting - Longrevalidatie

Nadere informatie

Diëtist-Fysiotherapeut: het gouden koppel

Diëtist-Fysiotherapeut: het gouden koppel Diëtist-Fysiotherapeut: het gouden koppel Anke Kalisvaart & Peter Willemsen Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren 1 Inhoud Inhoud Waarom samenwerken Multidisciplinaire problematiek bij COPD

Nadere informatie

Het meten van ziektespecifieke kwaliteit van leven

Het meten van ziektespecifieke kwaliteit van leven Het meten van ziektespecifieke kwaliteit van leven Meetproblemen bij Tukkers Job van der Palen Universiteit Twente, Faculteit Gedragswetenschappen Vakgroep Onderzoeksmethodologie, meetmethoden en dataanalyse

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie.

Respiratoire revalidatie. Respiratoire revalidatie Iris.coosemans@uzleuven.be Inactiviteit bij COPD Pitta, AJRCCM 2005 Gevolgen van inactiviteit COPD Ventilatoire noden Flow limitatie Air Trapping Hyperinflatie Dyspnoe Deconditionering

Nadere informatie

Inspanningsfysiologie Rhijn Visser, sportarts Beatrix Ziekenhuis Gorinchem

Inspanningsfysiologie Rhijn Visser, sportarts Beatrix Ziekenhuis Gorinchem Inspanningsfysiologie Rhijn Visser, sportarts Beatrix Ziekenhuis Gorinchem SMA Middenrivierengebied Gorinchem 2015 Jaarlijks aantal sportblessures Alle Blessures: 4.500.000 Behandelingen: 1.900.000 Ziekenhuisopnames:

Nadere informatie

Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD.

Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Er is een complexe relatie tussen Obesitas en COPD. Robbert Kerseboom Kaderhuisarts astma-copd De prevalentie van obesitas (BMI > 30 kg/m 2 ): (in 2012) 11 % bij mannen 14 % bij vrouwen. De prevalentie van COPD is 20/1000 Nederlanders KADERHUISARTS SCHAKEL

Nadere informatie

29 en 30 januari 2015 te Papendal

29 en 30 januari 2015 te Papendal IMPLEMENTATIE VAN ASTMA EN COPD IN DE HUISARTSENPRAKTIJK 29 en 30 januari 2015 te Papendal KADERHUISARTS SCHAKEL TUSSEN WETENSCHAP EN PRAKTIJK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Praktijk voor Fysiotherapie. Altijd in beweging

Praktijk voor Fysiotherapie. Altijd in beweging Praktijk voor Fysiotherapie Altijd in beweging In samenwerking met. Viola Gijzen, diëtist Mieke Verschuren/Marijke Sligchers, fysiotherapeuten Inhoud Inleiding Wat is COPD? COPD en dan? COPD en voeding

Nadere informatie

Fysiotherapie en Voeding bij Astma en COPD NETWERK EERSTELIJNS DIETISTEN AMSTERDAM

Fysiotherapie en Voeding bij Astma en COPD NETWERK EERSTELIJNS DIETISTEN AMSTERDAM Fysiotherapie en Voeding bij Astma en COPD NETWERK EERSTELIJNS DIETISTEN AMSTERDAM Anouck Hoenderkamp Fysiotherapie Amsterdam Oost 0646074824 www.ftao.nl LoRNa www.lornamsterdam.nl www.lornamsterdam.nl

Nadere informatie

Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007

Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 2007 Factsheet Astma-/COPD-Monitor Oktober 27 Deze factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding worden gebruikt (M. Heijmans, NIVEL, Oktober 27). LEVEN MET COPD VRAAGT OM LEF

Nadere informatie

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens

Longziekten en respiratoire revalidatie. Prof Dr W. Janssens Longziekten en respiratoire revalidatie Prof Dr W. Janssens Definitie Respiratoire revalidatie is gericht op patienten met chronische longaandoeningen met klachten en gereduceerde activiteiten van het

Nadere informatie

Therapie aan huis COPD en dagelijkse activiteit

Therapie aan huis COPD en dagelijkse activiteit 26 Ingezonden artikel Therapie aan huis COPD en dagelijkse activiteit Oefentherapie is een belangrijk onderdeel van de behandeling van patiënten met Chronic Obstructive Respiratory Disease (COPD). Er is

Nadere informatie

Fysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014

Fysiotherapie & Longfibrose. Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Fysiotherapie & Longfibrose Bert Strookappe MSc Fysiotherapeut Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede 19 november 2014 Inhoud presentatie Belang van bewegen (algemeen) Bewegen bij acute en chronische ziekte Literatuur

Nadere informatie

Fysieke training bij. COPD-patiënten

Fysieke training bij. COPD-patiënten 4 RICHTLIJNEN Fysieke training bij COPD-patiënten Richtlijn van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie Cees P. van der Schans lector Transparante Zorgverlening, Hanzehogeschool Groningen,

Nadere informatie

Samenvatting. Overzicht bevindingen

Samenvatting. Overzicht bevindingen Samenvatting 135 136 Samenvatting Samenvatting Sarcoïdose is een multisysteemaandoening, welke gekenmerkt wordt door ontstekingsactiviteit met de vorming van niet verkazende granulomen. Granulomen zijn

Nadere informatie

Fysiotherapie Longrevalidatie

Fysiotherapie Longrevalidatie Fysiotherapie Longrevalidatie 2 COPD en conditie De longaandoening die u heeft wordt COPD genoemd. Dit is een Engelse afkorting die staat voor Chronic (chronische) Obstructive (de uitademing beperkende)

Nadere informatie

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam

adviezen hernia-operatie COPD ZorgSaam adviezen Bewegen na een bij hernia-operatie COPD ZorgSaam 1 RECONDITIONERING bij COPD Inleiding In deze folder informeren wij u over de klachten en behandeling door de fysiotherapeut bij COPD. Het is goed

Nadere informatie

Luchtgenoten. Wie zijn wij

Luchtgenoten. Wie zijn wij Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie

Nadere informatie

Onderzoeken van de longfunctie

Onderzoeken van de longfunctie Onderzoeken van de longfunctie Functieafdeling Hart-Long-Sport U heeft op verzoek van uw specialist een afspraak om uw longfunctie te laten meten. Het onderzoek van de longfunctie vindt plaats op: Datum:

Nadere informatie

Praktische informatie

Praktische informatie Praktische informatie Patiënten Informatie Map COPD Deze map is eigendom van Patiëntensticker Uw behandelend longarts is: Inhoud PIM COPD Praktische informatie PIM COPD Informatie Polikliniek Longziekten

Nadere informatie

Trainingsprogramma COPD

Trainingsprogramma COPD Trainingsprogramma COPD Informatie voor patiënten F0947-3064 januari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070

Nadere informatie

Revalidatie/Longziekten Longrevalidatie

Revalidatie/Longziekten Longrevalidatie Revalidatie/Longziekten Longrevalidatie COPD en conditie De longaandoening die u heeft wordt COPD genoemd. Dit is een Engelse afkorting die staat voor Chronic (chronische) Obstructive (de uitademing beperkende)

Nadere informatie

Praktische informatie

Praktische informatie Praktische informatie Patiënten Informatie Map COPD Deze map is eigendom van Patiëntensticker Uw behandelend longarts is: Inhoud PIM COPD Praktische informatie PIM COPD Informatie Polikliniek Longziekten

Nadere informatie

Fysiotherapie en COPD

Fysiotherapie en COPD Fysiotherapie en COPD FysioCompany Strikkers, de Rooij & Jongmans Lid COPD expert groep Fysio ompany samenwerkende fysiotherapeuten Fysiotherapie en COPD Leerdoelen deze avond: 1. Inzicht fysiotherapeutische

Nadere informatie

Februari 2011 DBC-COPD-Fysiotherapie zorg Maastricht Heuvelland.

Februari 2011 DBC-COPD-Fysiotherapie zorg Maastricht Heuvelland. 1 Februari 2011 DBC-COPD-Fysiotherapie zorg Maastricht Heuvelland. Om aan de transparantie in de Fy net COPD zorg in Heuvelland te beantwoorden, is deze summiere papieren lijst samengesteld. Deze lijst

Nadere informatie

De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort

De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort Longziekten Beter voor elkaar 2 COPD Carrousel / COPD paspoort Inleiding Van uw longarts heeft u te horen gekregen dat u COPD heeft met het advies deel te

Nadere informatie

Oefeningen en adviezen bij COPD

Oefeningen en adviezen bij COPD Oefeningen en adviezen bij COPD U bent opgenomen bij Rijnstate omdat u COPD heeft. COPD is de Engelse afkorting voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease oftewel chronische obstructieve longziekte. U

Nadere informatie

De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort

De nieuwe COPD carrousel Uw eigen COPD paspoort Afdeling: Onderwerp: Longziekten De nieuwe Uw eigen COPD paspoort 1 COPD Carrousel / COPD paspoort Inleiding Van uw longarts heeft u te horen gekregen dat u COPD heeft met het advies deel te nemen aan

Nadere informatie

Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening. Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis

Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening. Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Ademhalingsoefeningen bij een longaandoening Afdeling fysiotherapie IJsselland Ziekenhuis Wat kan de fysiotherapeut voor u betekenen? Fysiotherapie kan u helpen uw conditie op peil te brengen door inspanningstraining

Nadere informatie

Samenvatting eindrapportage. Ontwerp van een minimale dataset voor lage rugklachten en COPD in de fysiotherapie

Samenvatting eindrapportage. Ontwerp van een minimale dataset voor lage rugklachten en COPD in de fysiotherapie Samenvatting eindrapportage Ontwerp van een minimale dataset voor lage rugklachten en COPD in de fysiotherapie Simone van Dulmen Philip van der Wees Koen Verburg Ria Nijhuis-van der Sanden September 2017

Nadere informatie

Ziektelastmeter: adviezen eerstelijn

Ziektelastmeter: adviezen eerstelijn nee, nooit gerookt U rookt niet. Heel goed! Voor COPD- patiënten is het van groot belang om niet te roken. roken exacerbaties Voorheen ja en gemotiveerd om te stoppen Ja, niet gemotiveerd om te stoppen

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Longrevalidatie

Patiënteninformatie. Longrevalidatie Patiënteninformatie Longrevalidatie Inhoud Inleiding... 2 Algemene informatie... 2 Voor wie is dit programma bedoeld?... 2 Waarom is bewegen zo belangrijk?... 2 Inhoud van de revalidatie... 4 Doelstellingen...

Nadere informatie

OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND

OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND OPNAME IN EEN COPD ZORGPAD FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Welkom in het Vlietland ziekenhuis en op afdeling longgeneeskunde. U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde omdat uw klachten van de COPD

Nadere informatie

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten

Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,

Nadere informatie

Beweging om herstel te versnellen

Beweging om herstel te versnellen Beweging om herstel te versnellen Inleiding Inspanningscapaciteit voor transplantatie Fysieke fitheid voor transplantatie Daling inspanningscapaciteit VO2max = 40-60% pred Daling spierkracht Daling kwaliteit

Nadere informatie

ENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen

ENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen ENERGIEK Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen Achtergrond Bewegen is goed, voor iedereen! Dat is wat u vaak hoort en ziet in de media. En het is waar, bewegen houdt ons fit en

Nadere informatie

Luchtgenoten. Wie zijn wij

Luchtgenoten. Wie zijn wij Luchtgenoten Luchtgenoten Met deze folder wil de patiëntenvereniging Luchtgenoten zich aan u voorstellen: wie zijn wij en wat kunnen wij u bieden. Ook wordt vermeld waar u terecht kunt voor nadere informatie

Nadere informatie

Longziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp:

Longziekten. Behandeling van COPD / COPD pad. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Longziekten / COPD pad 1 De behandeling van COPD Inleiding Deze folder geeft u informatie over het ziektebeeld en de behandeling van COPD en geeft stapsgewijs weer wat u de komende

Nadere informatie

Behandeling longrevalidatie Lindenhof

Behandeling longrevalidatie Lindenhof Behandeling longrevalidatie Lindenhof Behandeling longrevalidatie bij Lindenhof Lindenhof biedt aan patiënten met een chronische longaandoening de mogelijkheid tot poliklinische longrevalidatie. De huisarts

Nadere informatie

Fysiotherapie vóór uw hartoperatie

Fysiotherapie vóór uw hartoperatie Fysiotherapie vóór uw hartoperatie Inleiding Binnenkort ondergaat u een hartoperatie. Uit onderzoek is gebleken dat u in aanmerking komt voor een training van de ademhalingsspieren. Elke keer dat u ademhaalt,

Nadere informatie

Inspanningsfysiologie Victor Niemeijer, sportarts

Inspanningsfysiologie Victor Niemeijer, sportarts Inspanningsfysiologie Victor Niemeijer, sportarts 18 e Grande Conference Verona 2012 Algemene veranderingen tijdens inspanning Binnen enkele seconden: Hartfrequentie neemt toe Ventilatie neemt toe Zuurstofopname

Nadere informatie

Gerandomiseerde pros pectieve

Gerandomiseerde pros pectieve Gerandomiseerde prospectieve p studie naar klinische resultaten en kosteneffectiviteit van een interdisciplinair en transmuraal COPD managementprogramma Carel van Wetering INLEIDING Bij jpatiënten met

Nadere informatie

Opname en ontslag bij COPD

Opname en ontslag bij COPD Opname en ontslag bij COPD Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten met COPD-gerelateerde klachten. In deze brochure krijgt u informatie over de aandoening maar ook over de behandeling tijdens

Nadere informatie

Trainingsprogramma hartfalen afdeling fysiotherapie

Trainingsprogramma hartfalen afdeling fysiotherapie Trainingsprogramma hartfalen afdeling fysiotherapie 1 Inleiding In deze folder kunt u lezen wat hartfalen is en wat de gevolgen hiervan zijn op uw dagelijkse activiteiten. En u kunt lezen wat het trainingsprogramma

Nadere informatie

Longrevalidatie. Hier gaat het om u. Sebastiaan Denker, longarts Maarten de Boer, fysiotherapeut Marlies Roodenburg, ergotherapeut

Longrevalidatie. Hier gaat het om u. Sebastiaan Denker, longarts Maarten de Boer, fysiotherapeut Marlies Roodenburg, ergotherapeut Longrevalidatie Hier gaat het om u. Sebastiaan Denker, longarts Maarten de Boer, fysiotherapeut Marlies Roodenburg, ergotherapeut Behandeling die gericht is op het reduceren van de nadelige gevolgen van

Nadere informatie

COPD. Functieafdeling

COPD. Functieafdeling COPD Functieafdeling Inhoudsopgave Afspraakgegevens...4 ECG-hartfilmpje (route 1.62)...5 Longfunctie (route 1.62)...7 6 minuten wandeltest... 10 Röntgen (route 0.78)... 11 Poli longgeneeskunde (route

Nadere informatie

17-1-2013. De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme / computer programma Het onderzoek

17-1-2013. De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme / computer programma Het onderzoek Patiënt-empowerment; het individueel zorgplan en de ziektelastmeter bij COPD Onno van Schayck CAHAG 7e conferentie Utrecht, 24 januari 2013 Inhoud De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme

Nadere informatie

Waarom longrevalidatie? Doel van longrevalidatie Voor wie is longrevalidatie bedoeld?

Waarom longrevalidatie? Doel van longrevalidatie Voor wie is longrevalidatie bedoeld? Longrevalidatie Longrevalidatie is bedoeld voor mensen met chronische longziekten die onvoldoende controle hebben over hun klachten en beperkingen. Dit ondanks dat ze samen met de longarts alles geprobeerd

Nadere informatie

Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER

Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Als gevolg van de medische behandeling van kanker (operatie, chemotherapie of/en radiotherapie) kunt u last krijgen van vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017

Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017 Pagina 1 van 6 Programma cursus Fysiotherapie bij patiënten met COPD Data: deze 6-daagse cursus vindt plaats op: 31 mei en 1, 2, 26, 27 en 28 juni 2017 Dag 1 Woensdag 31 mei 2017 Deel 1. Introductie van

Nadere informatie

Project minimale dataset fysiotherapie COPD & lage rug. Wie zijn wij? Wat kunt u verwachten?

Project minimale dataset fysiotherapie COPD & lage rug. Wie zijn wij? Wat kunt u verwachten? Project minimale dataset fysiotherapie COPD & lage rug In opdracht van de CZ groep en De Friesland Zorgverzekeraars Wie zijn wij? Wat kunt u verwachten? Start en achtergrondinformatie (doel, planning en

Nadere informatie

Tijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen

Tijdelijke verwardheid (delier) Ondervoeding Vallen Fysieke beperkingen Kwetsbare ouderen Het Van Weel Bethesda ziekenhuis zet zich extra in voor de zorg aan ouderen van 70 jaar en ouder. Het ziekenhuis volgt een landelijk Veiligheidsprogramma (VMS) gericht op Kwetsbare Ouderen.

Nadere informatie

FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD

FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD FYSIOTHERAPIE OP DE LONGAFDELING BIJ EEN EXACERBATIE COPD Wat is COPD? COPD is een ongeneeslijke chronische aandoening aan de luchtwegen (Chronic Obstructive Pulmonary Diseases). Deze longaandoening kan

Nadere informatie

Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling

Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling FYSIOTHERAPIE Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling BEHANDELING Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling Als u te maken krijgt met kanker is dit zeer ingrijpend. Tijdens en na

Nadere informatie

Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn

Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Carien Linders v.d. Lijcke fysiotherapeut PMC Heusdenhout, Breda lid NAHFysioNet Hoe ontstaan? Als opdracht voor cursus Neurorevalidatie... Aanvulling van

Nadere informatie

COPD. Meten is weten!!! Maar wat meten we dan??

COPD. Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? Bij een patiënt kunnen verschillende longfunctie testen worden gedaan om te kijken of er sprake is van COPD. Je kunt met de testen de ernst van de COPD bepalen.

Nadere informatie

status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht

status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht http://www.torito.nl/agenda/http://www.torito.nl/agenda/health status meting in Ketenzorgproject COPD regio Dordrecht Artikel Caravisie / augustus N. de Graaf, verpleegkundig specialist longziekten; R.

Nadere informatie

Revalidatie patiënten met pulmonale hypertensie

Revalidatie patiënten met pulmonale hypertensie 1. Revalidatie patiënten met pulmonale hypertensie Revalidatie in Schoondonck, Centrum voor Longrevalidatie Breda Wat is Pulmonale Hypertensie? Pulmonale hypertensie is een zeldzame aandoening van de bloedvaten

Nadere informatie

Chapter 8 Nederlandse samenvatting

Chapter 8 Nederlandse samenvatting Chapter 8 Nederlandse samenvatting CHAPTER 8 NEDERLANDSE SAMENVATTING COPD De Engelse afkorting COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease (chronische obstructieve longziekte). Dit is een chronische

Nadere informatie

INTERVENTIESTUDIE. Fitkids, a Nationwide exercise therapy program in the Netherlands: is it effective?

INTERVENTIESTUDIE. Fitkids, a Nationwide exercise therapy program in the Netherlands: is it effective? INTERVENTIESTUDIE Fitkids, a Nationwide exercise therapy program in the Netherlands: is it effective? Tim Takken; Janke de Groot; Lex Winkler; Elles Kotte DOEL Inzicht in het effect van het beweegprogramma

Nadere informatie

Voorwoord 10. Inleiding 11. 1 Inleiding in de module inspanning 1 5

Voorwoord 10. Inleiding 11. 1 Inleiding in de module inspanning 1 5 Inhoud 5 Inhoud Voorwoord 10 Inleiding 11 module i aanpassen aan inspannen 1 Inleiding in de module inspanning 1 5 2 Energielevering bij inspanning 1 7 2.1 Bewegen kost energie 1 7 2.1.1 Energie, arbeid,

Nadere informatie

Respiratoire revalidatie. Inhoud. Respiratoire revalidatie definitie. Dr. Maurice Sillen Fysiotherapeut, coördinator CIRO netwerk

Respiratoire revalidatie. Inhoud. Respiratoire revalidatie definitie. Dr. Maurice Sillen Fysiotherapeut, coördinator CIRO netwerk Respiratoire revalidatie Dr. Maurice Sillen Fysiotherapeut, coördinator CIRO netwerk 22-04-2017, Ademhalingstechnieken en respiratoire revalidatie Anno 2017 Inhoud Respiratoire revalidatie: definitie en

Nadere informatie

EZH beweegprogramma COPD

EZH beweegprogramma COPD EZH beweegprogramma COPD 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 - Definitie 3 - Prevalentie 3 - Klinische verschijnselen 3 - Behandeling 3 - Indicatie en verwijzing 4 - Gedragsverandering 4 2. Inclusie-, exclusie-

Nadere informatie

COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan??

COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? COPD Meten is weten!!! Maar wat meten we dan?? De lengte en het gewicht vragen aan de patiënt is voldoende. Iedereen weet toch hoe lang en zwaar hij/zij is. Juist/Onjuist Bij een patiënt kunnen verschillende

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Respiratoire revalidatie

Patiënteninformatie. Respiratoire revalidatie Patiënteninformatie Respiratoire revalidatie Inhoud Inleiding... 2 Voor wie is dit programma geschikt?... 2 Waarom is fysieke training zo belangrijk?... 2 Specifieke doelstellingen van de training... 4

Nadere informatie

SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt

SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni Scharnierconsult. Uitgangspunt SANDWICHSCHOLING COPD Goede COPD zorg: resultaat van goede samenwerking 28 juni 2012 Scharnierconsult, ziektelast en persoonlijk behandelplan Marion Teunissen en Rudy Bakker Werkgroep COPD Synchroon Scharnierconsult

Nadere informatie

Beweegprogramma Diabetes Mellitus type 2

Beweegprogramma Diabetes Mellitus type 2 Beweegprogramma Diabetes Mellitus type 2 Doelgroep: Volwassenen met (een verhoogde kans op) diabetes type 2 of morbide obesiatas op verwijzing van huisarts of specialist (bij DTF, na instemming patient,

Nadere informatie

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan.

In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Welkom Geachte mevrouw Geachte heer In deze brochure vindt u informatie over COPD, en over hoe u er best mee kunt omgaan. Heeft u na het lezen van deze brochure nog bijkomende vragen, opmerkingen of wensen,

Nadere informatie

Bijlage Leefstijl Gezond bewegen bij COPD en astma

Bijlage Leefstijl Gezond bewegen bij COPD en astma Bijlage Leefstijl Gezond bewegen bij COPD en astma In dit hoofdstuk vindt u informatie over: 1. Algemeen beweegadvies toegespitst op COPD en astma 2. Bewegen en astma 3. Bewegen en COPD 4. Belang van samenwerking

Nadere informatie

Longrevalidatie in de keten. 27 mei 2016 I.Kok, longarts

Longrevalidatie in de keten. 27 mei 2016 I.Kok, longarts Longrevalidatie in de keten 27 mei 2016 I.Kok, longarts Zorgstandaard COPD Trap 1: Anamnese & eerste analyse voor fysiologische parameters, klachten, beperkingen dagelijks leven en kwaliteit van leven

Nadere informatie

COPD. Functieafdeling

COPD. Functieafdeling COPD Functieafdeling Inhoudsopgave Afspraakgegevens...4 ECG-hartfilmpje (route 1.62)...5 Longfunctie (route 1.62)...7 6 minuten wandeltest... 10 Röntgen (route 0.78)... 11 Poli longgeneeskunde (route

Nadere informatie

Aanbevolen meetinstrumenten vanuit de KNGF richtlijn Oncologie.

Aanbevolen meetinstrumenten vanuit de KNGF richtlijn Oncologie. Aanbevolen meetinstrumenten vanuit de KNGF richtlijn Oncologie. Vragenlijsten 1. MVI... 2 2. Lastmeter... 4 3. EORTC QLQ-C30... 5 4. PSK 5. VAS vermoeidheid 6. CES-D 7. SAS 8. PACE Fysieke testen. 1. 6mwt...

Nadere informatie

COPD-zorgpad. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad.

COPD-zorgpad. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad. COPD-zorgpad Inleiding U bent opgenomen op de afdeling Longziekten van het HagaZiekenhuis, locatie Leyweg. De reden voor uw opname is een ontregeling en/of verergering van uw COPD, Chronic Obstructive

Nadere informatie

Tevens zal de longverpleegkundige u individueel kunnen begeleiden op het gebied van medicatiegebruik en zo nodig het aanvragen van hulpmiddelen.

Tevens zal de longverpleegkundige u individueel kunnen begeleiden op het gebied van medicatiegebruik en zo nodig het aanvragen van hulpmiddelen. Longrevalidatie Inleiding Deze brochure geeft u informatie over de poliklinische longrevalidatie in de regio Haaglanden, in het HagaZiekenhuis locatie Leyweg en het Ziekenhuis Bronovo. Waarom longrevalidatie?

Nadere informatie

U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd.

U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd. COPD zorgpad U bent opgenomen op de afdeling longgeneeskunde. De reden is een verergering van uw COPD, ook wel exacerbatie COPD of longaanval genoemd. In deze folder vindt u informatie over het COPD-zorgpad.

Nadere informatie

Prehabilitatie en postoperatieve training CRC Netwerk bijeenkomst 5 maart

Prehabilitatie en postoperatieve training CRC Netwerk bijeenkomst 5 maart Prehabilitatie en postoperatieve training CRC Netwerk bijeenkomst 5 maart 2019 10-3-2019 1 Probleemstelling - 15.000 mensen per jaar krijgen de diagnose CRC - 30% krijgt complicaties binnen 30 dagen na

Nadere informatie

Het Friese project: de waarde van thuiscoaching. Jan van der Maten, longarts MC Leeuwarden Bart Noort, promovendus RUG

Het Friese project: de waarde van thuiscoaching. Jan van der Maten, longarts MC Leeuwarden Bart Noort, promovendus RUG Het Friese project: de waarde van thuiscoaching Jan van der Maten, longarts MC Leeuwarden Bart Noort, promovendus RUG Inleiding Opzet interventie & onderzoek Organisatie & financiering Voorlopige resultaten

Nadere informatie

Wat is COPD? 1 van

Wat is COPD? 1 van Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen

Nadere informatie

Hospital ABCD studie Pinnummer: P 3. 3 maanden na ontslag (telefonisch)

Hospital ABCD studie Pinnummer: P 3. 3 maanden na ontslag (telefonisch) P 3 3 maanden na ontslag (telefonisch) 1 Uw ervaringen zijn waardevol In dit interview gaan we het hebben over uw dagelijkse bezigheden en hoe u zich voelt. Uw ervaringen zijn waardevol en zullen worden

Nadere informatie

Longrevalidatieprogramma

Longrevalidatieprogramma Longrevalidatieprogramma Inhoudsopgave 1. Regie in eigen hand 2 2. COPD 3 3. Longrevalidatie Flow 4 4. Verkennend gesprek met de longverpleegkundige 5 5. Onderzoeken voorafgaand aan de revalidatie 6 6.

Nadere informatie

Ondervoeding bij COPD

Ondervoeding bij COPD Ondervoeding bij COPD Anke Kalisvaart voor Paula van Melick Ziekenhuis Rivierenland Tiel De Lage Korn, Buren Agenda Prevalentie Criteria van ondervoeding bij COPD Definities van lichaamssamenstelling Oorzaken

Nadere informatie

Onderzoeken van de longfunctie

Onderzoeken van de longfunctie Onderzoeken van de longfunctie Afdeling Longziekten U heeft op verzoek van uw specialist een afspraak om uw longfunctie te laten meten. Het onderzoek van de longfunctie vindt plaats op: Datum: 1 e.. 2

Nadere informatie

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30

Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03. Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Tussentoets Long (TT-2) Hart en Long 8WA03 Woensdag 3 april 2013 8.45-10.30 Faculteit Biomedische Technologie BSc opleiding Medische Wetenschappen en Technologie Verantwoordelijk docent: C. Bouten Coördinator

Nadere informatie

CHRONISCHE PIJN FRANCISCUS GASTHUIS

CHRONISCHE PIJN FRANCISCUS GASTHUIS CHRONISCHE PIJN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bedoeld voor patiënten die onder behandeling zijn (geweest) en bekend zijn met chronische pijn. Pijn is een natuurlijk beschermingsmechanisme.

Nadere informatie

Kwetsbare ouderen. Wat kunt u er zelf aan doen?

Kwetsbare ouderen. Wat kunt u er zelf aan doen? Kwetsbare ouderen. Wat kunt u er zelf aan doen? Hoeveel procent van Nederland is ouder dan 65 jaar? A 11 % B 5 % C 42% Hoeveel wonen er zelfstandig A. 50% van de 70 jaar en ouder B. 83 % van de 70 jaar

Nadere informatie

Astma / COPD-dienst Geldrop

Astma / COPD-dienst Geldrop Astma / COPD-dienst Geldrop Wat is astma en COPD Astma is een ontsteking aan de luchtwegen. De luchtwegen reageren overgevoelig op (allergische of niet-allergische) prikkels door het samentrekken van luchtwegspiertjes,

Nadere informatie

COPD en Comorbiditeit

COPD en Comorbiditeit COPD en Comorbiditeit Christiaan Meek Paul de Vries Machinist lv Comorbiditeit en COPD Welke comorbiditeit levert voor u problemen op bij diagnostiek en begeleiding COPD? 1 Comorbiditeit en COPD Welke

Nadere informatie

Workshop Maximale inspanningstest: Uitvoer en interpretatie in het kader van instellen en beoordelen van trainingsinterventies FYSIOLOGIE

Workshop Maximale inspanningstest: Uitvoer en interpretatie in het kader van instellen en beoordelen van trainingsinterventies FYSIOLOGIE IBSCongres, 28 januari 2017, Hogeschool Utrecht, Utrecht Workshop Maximale inspanningstest: Uitvoer en interpretatie in het kader van instellen en beoordelen van trainingsinterventies FYSIOLOGIE Dr. M.S.

Nadere informatie

Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016

Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Werkafspraken huisartsen longartsen Maasziekenhuis januari 2016 Inleiding: Deze regionale afspraak is een vernieuwde versie van de afspraken uit het handboek COPD gebaseerd op de zorgstandaard COPD 2013,

Nadere informatie

Ergometrie: interpretatie. Strategie. Volgorde. Fietsergometrie: Interpretatie op Tijdbasis. Waarom alle variabelen als functie van de tijd?

Ergometrie: interpretatie. Strategie. Volgorde. Fietsergometrie: Interpretatie op Tijdbasis. Waarom alle variabelen als functie van de tijd? Ergometrie: interpretatie Fietsergometrie: Interpretatie op Tijdbasis NVALT Assistentendag Juni 11 j.g.vanden.aardweg@mca.nl Hart-Long Centrum Medisch Centrum Alkmaar 1 2 Strategie 1. Logische en consequente

Nadere informatie

Con. Waarom luchtwegverwijding NIET leidt tot een toename in dagelijkse fysieke activiteit. Ralph Koppers introductie.

Con. Waarom luchtwegverwijding NIET leidt tot een toename in dagelijkse fysieke activiteit. Ralph Koppers introductie. Waarom luchtwegverwijding NIET leidt tot een toename in dagelijkse fysieke activiteit Ralph Koppers Con introductie praktijk onderbouwing gedrag onze oorsprong 1 introductie aanvliegroute: dezelfde studies

Nadere informatie

Ziektelastmeter COPD Lustrum Stichting Miletus Amersfoort 3 april 2014

Ziektelastmeter COPD Lustrum Stichting Miletus Amersfoort 3 april 2014 Ziektelastmeter COPD Lustrum Stichting Miletus Amersfoort 3 april 2014 drs. Emiel Rolink Long Alliantie Nederland Inhoud 1. Longziekten: een groot probleem 2. Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten

Nadere informatie

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem Wat is ondervoeding? Geen trek, geen zin, stress, misselijkheid, angst, emoties, enz. Er zijn tal van redenen om minder te gaan eten. Voor u het weet, is

Nadere informatie

Pulmonale revalidatie. Dr. Gert-Jan Smets Dienst Pneumologie Heilig Hartziekenhuis Mol

Pulmonale revalidatie. Dr. Gert-Jan Smets Dienst Pneumologie Heilig Hartziekenhuis Mol Pulmonale revalidatie Dr. Gert-Jan Smets Dienst Pneumologie Heilig Hartziekenhuis Mol Inhoudstabel Introductie Definitie pulmonale revalidatie Waarom pulmonale revalidatie te overwegen? Wie komt er in

Nadere informatie

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE

SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE Gesprek plus lastmeter: Emotionele problemen Vermoeidheid Lichamelijke / functionele

Nadere informatie

Beweeginterventie. Mild en Matige COPD (GOLD 1 en 2) Tot stand gekomen door de werkgroep COPD in opdracht van FYNE

Beweeginterventie. Mild en Matige COPD (GOLD 1 en 2) Tot stand gekomen door de werkgroep COPD in opdracht van FYNE Beweeginterventie Mild en Matige COPD (GOLD 1 en 2) Tot stand gekomen door de werkgroep COPD in opdracht van FYNE Inhoud FYNE 2010 1. Omschrijving fysiotherapie bij mild COPD (Gold 1 en 2). Bldz 3. 2.

Nadere informatie