Collector Molenbeek Oosterzele-Noord (21.544)

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL tel: 02/ fax: 02/ Project-MER-Verslag Goedkeuring milieueffectrapport Project: Collector Molenbeek Oosterzele-Noord (21.544) Initiatiefnemer: Aquafin N.V. Dijkstraat Aartselaar 16 november 2007 PRMER-0183-GK

2 1 Inleiding Aquafin wil een stedenbouwkundige vergunning aanvragen voor de aanleg van de collector Molenbeek - Oosterzele-Noord te Oosterzele (proj ). Het project heeft een lengte van 3,2 km en voorziet in 2 pompstations en 3 overstorten (waarvan één met wervelventiel). Het doel van het project is de aansluiting van de vuilvracht uit Moortsele en Landskouter (deelgemeenten van Oosterzele) en een deel van Lemberge (deelgemeente van Merelbeke) op het geplande zuiveringsstation Oosterzele, gelegen te Scheldewindeke, te realiseren. Daar wordt het verzamelde afvalwater gezuiverd en het effluent geloosd in de Molenbeek. Overeenkomstig de huidige inzichten is deze activiteit onderworpen aan de mer-plicht volgens rubriek 10 m) van bijlage II van het besluit van de Vlaamse Regering van 10/12/2004 (BS 17/02/2005) met name: Aanleg van ondergrondse buisleidingen en de randvoorzieningen behorend bij die buisleidingen, die niet gelegen zijn in een leidingstraat aangeduid op een plan van aanleg of een ruimtelijk uitvoeringsplan, een woon-, landbouw- of industriegebied of gebied voor gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen of een gelijksoortig bestemmingsgebied, indien ten minste 2000 m² van de werkzone voor de uitvoering van de werken in een bijzonder beschermd gebied ligt. Bijgevolg kan de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen op grond waarvan de administratie geval per geval kan beslissen of een milieueffectrapport al dan niet moet opgesteld worden. Het verzoek tot ontheffing werd echter niet toegestaan (28 november 2005 OHPR0036); de ontheffingsaanvraag bevatte onvoldoende informatie om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Het kennisgevingsdossier is door de Dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid volledig verklaard op 24 mei De ter inzage legging liep vanaf 12 juni 2006 tot en met 12 juli 2006 in de gemeente Oosterzele. De aankondiging van de ter inzage legging is gebeurd door aanplakking aan het gemeentehuis. Er waren geen inspraakreacties tijdens de terinzagelegging. Door de Dienst Mer werden richtlijnen geschreven die de inhoudelijke aanpak van het project-mer weergeven, deze richtlijnen werden betekend op 11 augustus Tijdens de milieueffectrapportage werd overleg gepleegd: een vergadering op 13 juli 2006 voor de vastlegging van de richtlijnen. Het ontwerprapport werd naar verschillende administraties rondgestuurd voor adviezen en opmerkingen. Het definitieve milieueffectrapport werd ontvangen op 22 augustus 2007 en de goedkeuring ervan wordt met dit goedkeuringsverslag betekend op 16 november Aangezien mogelijke effecten op Vogel- en/of Habitatrichtlijngebieden niet uit te sluiten zijn is er binnen het MER ook een passende beoordeling gemaakt. M.b.t. die passende beoordeling werd door de dienst Mer advies gevraagd aan het Agentschap Natuur en Bos. Het advies werd ontvangen op 13 november 2007 (zie bijlage 1 bij dit verslag). Aan de hand van de criteria die vooropgesteld werden in de eerder betekende richtlijnen werd dit goedkeuringsverslag opgesteld. Het milieueffectrapport heeft voldoende invulling gegeven aan de richtlijnen die overeenkomstig artikel van het decreet betreffende de milieueffect - en veiligheidsrapportage van 18 december 2002 (BS 13 februari 2003) werden Dienst Mer 2

3 vastgesteld. Het MER bevat voldoende informatie om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. 2 Vorm en presentatie Het voorliggende milieueffectenrapport is naar vorm en presentatie een verzorgd document geworden. In de inleiding wordt kort de milieueffectrapportageprocedure besproken en de te volgen stappen en inspraakmomenten. 3 Doelstelling, verantwoording en besluitvorming art ,1, a en b De doelstelling zoals beschreven in het MER bestaat erin de effecten op het omliggende milieu aan te tonen van de Collector Molenbeek Oosterzele-Noord. 4 Voorgenomen project en alternatieven art ,1,c, d en e Het rapport beschrijft in deel 2 het project op een voldoende wijze. De gevraagde aanpassingen met betrekking tot de projectbeschrijving werden grotendeels doorgevoerd. Overstort 1 is gelegen in of naast het VEN maar het water loost in de Molenbeek in VEN. Volgens het maatregelenbesluit is een overstort in VEN verboden. Er moet dus duidelijk onderzocht worden hoe deze overstortfrequentie op zijn minst kan verminderd worden. Verdere uitbouw van een gescheiden rioleringsstelsel is hiervoor noodzakelijk. Het rapport maakt melding dat verdere maatregelen zoals on-line buffering in het stelsel, in principe enkel nog toegestaan wordt als dit door een vergunningverlenende instantie wordt geëist. Het rapport doet echter geen uitspraak over de noodzaak van buffering. Dit dient bij de vergunningsaanvraag verder verduidelijkt te worden. Overstort 2 loost in de Molenbeek via een her aan te leggen overstortgracht langs de Landskoutersesteenweg. Er wordt nergens een beschrijving gemaakt van deze overstortgracht (helling van oevers, eventuele meandering, wel of niet inzaaien of beplanting van oevers, periodieke ruiming om opslibbing en vermindering van buffercapaciteit te voorkomen, ). Deze verdere specifiëring van deze overstortgracht dient bij de vergunningsaanvraag verder uitgewerkt te worden. In het MER worden verschillende locatiealternatieven besproken. Voor bepaalde scenario s wordt gemotiveerd waarom ze niet meegenomen worden als alternatief in het MER. In het MER wordt naast het basisscenario en het nulalternatief, ook alternatief 1 (persleiding van pompstation 1 wordt vanaf het kruispunt met de Gentweg ook door de Kloosterstraat aangelegd) en alternatief 3 (westwaartse verschuiving van een 20-tal meter t.o.v. de in het basisscenario voorziene locatie van overstort 1 en pompstation 1 met uitzondering van de Dienst Mer 3

4 uitstroomconstructie wordt het overstort en pompstation niet langer aangelegd in VEN) onderzocht. 5 Juridische en beleidsmatige context art ,f Het rapport geeft een volledig overzicht van de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden onder de vorm van een matrix. De matrix geeft aan welke randvoorwaarden relevant zijn voor dit project en waar deze relevante randvoorwaarden verder behandeld worden. 6 Algemene methodologische aspecten De ingreep-effectmatrix vormt een duidelijk schema waarbij per fase en verder per deelactiviteit aangegeven wordt of er effecten te verwachten zijn en binnen welke discipline. Per thema wordt een goede beschrijving gegeven van de te volgen methodologie om de effecten van het project in te schatten. De effectbeoordeling gebeurt op basis van een 7-delige waardeschaal. 7 Bestaande toestand en milieueffecten In wat volgt worden een aantal aandachtspunten uit het MER gelicht die van belang kunnen zijn voor de doorwerking van dit MER bij de verdere besluitvorming. Onderstaande bespreking vormt echter geen exhaustieve samenvatting van de conclusies van het MER. Hiervoor wordt naar het eigenlijke document verwezen. In de discipline grondwater wordt beschreven dat door barstvorming het grondwater in de collector kan terechtkomen gezien deze gelegen is onder het grondwaterniveau. Er moet dan ook vermeden worden dat de collector grondwater gaat afvoeren. Bij de beoordeling wordt een onderscheid gemaakt tussen kwel- en grondwater. Het is echter niet duidelijk hoe dit onderscheid gemaakt kan worden, ondanks dit ook opgemerkt werd op de ontwerptekst. Daarnaast wordt vermeld dat het grondwater dat onttrokken wordt voor bemaling, zoveel mogelijk terug in de grond dient gebracht te worden buiten de onttrekkingszone alvorens af te voeren naar de dichtstbijzijnde beek of gracht. Tenslotte wordt nog vermeld dat voornamelijk ter hoogte van collectordeel 23 een drainerend effect kan optreden op kwelstromen. Het gedeeltelijk opvullen van de sleuf met origineel bodemmateriaal over een afstand van 2 m om de 25 m dient dan ook te gebeuren. Als algemene regel vanuit de discipline bodem kan gesteld worden dat geen gronden gestockeerd mogen worden binnen het valleisysteem. De totale hoeveelheid af te voeren grond bij uitvoering bedraagt m³. Voor bemalingen uitgevoerd in de vallei zelf t.h.v. de Landskoutersteenweg en Kloosterstraat dient vermeden te worden de bemaling uit te voeren in de periode 1 maart-30 juni tenzij daar gewerkt wordt met dampplanken, bevloeiing of retourbemaling. Voor de zone langs de Landskoutersteenweg dient tijdelijke stockage van Dienst Mer 4

5 grond, materiaal beperkt te worden en mag er geen werfkeet geplaatst worden buiten de rijweg. Voor de discipline oppervlaktewater wordt vermeld dat overstort 3 loost in een baangracht langs de Lembergsestraat die uitmondt in de her aan te leggen overstortgracht langs de Landskoutersesteenweg, waarop eveneens overstort 2 loost. Er kan een zuiverend effect verwacht worden van een overstortgracht. Door het aanbrengen van tussenschotten in de gracht, kan de zuiverende werking nog verhoogd worden. Het overstort dient van het verbeterde type te zijn of minimaal een duikschot te bevatten. Monitoring van het peil van de twee vijvers binnen de bemalingskegel dient te gebeuren. In de discipline fauna en flora wordt een passende beoordeling uitgevoerd gezien de ligging. Er wordt besloten dat mits voldaan wordt aan de milderende maatregelen en randvoorwaarden er geen betekenisvolle aantasting plaatsvindt ten aanzien van het habitatrichtlijngebied, voor zover de bemaling zo beperkt mogelijk in tijd is en in het najaar plaats heeft (zie ook advies ANB in bijlage). Er wordt ook nog vermeld dat voor de zones van het collectortracé gelegen in waarschijnlijk kwelgebied, er via terreinopnames geen specifieke soorten voor kwelgebieden werden aangetoond. Effecten van verdroging worden niet verwacht t.h.v. SBZ- H ten noorden van de Lembergsestraat, aangezien het project ten zuiden van een reeds bestaande afwateringsgracht wordt afgevoerd. De nieuwe overstortgracht sluit hieraan aan. Milderende maatregelen geformuleerd in verband met het deponeren van grondoverschotten dienen opgenomen te worden in het bestek. Uiteindelijk wordt bij deze discipline nog vermeld dat bij de uitvoering van het project, 8 bomen dienen gekapt te worden (2 populieren, 1 schietwilg, 3 esdoorns en 2 coniferen). De esdoorns zouden mits tracéversmalling behouden kunnen blijven. Met betrekking tot de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie wordt als milderende maatregel o.a. een groenscherm ter hoogte van pompstation en overstort 1 en 2 van inheemse en streekeigen struiken voorgesteld. Bij alternatief 3, voor pompstation 1 wordt de bedenking gemaakt dat indien dit vanuit verkeerveiligheidsoverwegingen niet aangewezen is, het geheel eventueel enkel verfraaid kan worden met enkele middelhoge opgaande inheemse bomen. Er wordt ook nog vermeld dat archeologische begeleiding voorzien wordt voor de delen gelegen buiten de rijweg en in weiland, gezien het feit dat in het studiegebied archeologische vindplaatsen kunnen voorkomen. Vooral in de zone Uilenbroek dient afgraven dieper dan de bouwvoor met de nodige omzichtigheid te gebeuren. Voor de discipline antropogeen milieu (mens en leefomgeving) worden naast het minderhinder -programma een aantal extra maatregelen voorgesteld waaronder geluidsarme werkwijze toepassen (pers- en ontvangstputten en bemalingspomp niet nabij woningen aanleggen), voldoende ruimen van de overstortgracht ter voorkoming van geurhinder, geen berging grondoverschot in kombergingsgebied,. 7.1 Vergelijking van de alternatieven art ,2, e Zoals vermeld in deel 4 van dit verslag wordt 2 alternatieven en het nulalternatief onderzocht. Uit de multicriteria-analyse die hiervoor toegepast werd, werd besloten dat zonder uitvoering van milderende maatregelen het nulalternatief beter scoort dan het basisscenario of de Dienst Mer 5

6 alternatieven. Vanuit de discipline oppervlaktewater is het nulalternatief echter het minst gunstig. Alternatief 1 en 3 zijn te verkiezen boven het basisscenario. De voorkeur voor alternatief 1 en 3 is niet uitgesproken, zelfs niet voor de discipline fauna en flora. Pompstation en overstort 1 zijn volgens het basistracé gelegen in VEN-gebied. Voor de bouw hiervan kan enkel een ontheffing verkregen worden bij onvermijdbare en onherstelbare schade, indien er geen alternatief aanwezig is. Bij alternatief 3 heeft men een locatie gevonden buiten VEN, zodat dit alternatief uitgevoerd moet worden, des te meer dat dit niet nadelig zou uitvallen voor de andere disciplines. De resultaten van de multicriteriaanalyse worden bijgevolg in verband met de keuze tot alternatief 3 in vraag gesteld. 8 Leemten in de kennisart ,4 Dit hoofdstuk doet opgave van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. 9 Monitoring en evaluatie art ,2, d In deel 9 wordt de noodzaak tot monitoring en evaluatie besproken. Ten opzichte van de niet-technische samenvatting ontbreekt in deel 9 het voorstel van monitoring van de waterkwaliteit bij de werking van het overstort via installatie van een officieel meetpunt op de Molenbeek stroomafwaarts van het lozingspunt. Indien nodig kunnen hieruit de nodige aanpassingen aan het overstort gebeuren. Deze monitoring is aangewezen gezien de ligging van het overstort nabij VEN-gebied (bij alternatief 3). 10 Integratie en eindsynthese art ,2, e Dit hoofdstuk geeft een themaoverschrijdende samenvatting over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen onder de vorm van een synthesetabel. Uiteindelijk wordt in deel 12 een eindbespreking gegeven. Een meerwaarde aan het dossier zou zijn, dat in de eindbespreking ook de effecten en milderende maatregelen worden opgesomd en niet enkel het besluit van de multicriteria-analyse, welke bovendien in vraag kunnen gesteld worden (zie eerder). Op het einde van elke de relevante discipline worden de gegevens ter uitvoering van de watertoets beschreven. Deze worden echter niet in een afzonderlijk hoofdstuk samengevat. Dienst Mer 6

7 11 Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen art ,3 In dit hoofdstuk geeft het rapport aan welke de verwachte tewerkstelling- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteiten. 12 Niet-technische samenvatting art ,5 De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat de essentie van de overige delen beknopt weergeeft. De tekst is begrijpelijk voor een gemiddelde lezer. Gelet op wat voorafgaat wordt het project-mer, ingediend door Aquafin NV voor de collector Molenbeek Oosterzele-Noord/fase 2 (project ) op 22 augustus 2007, goedgekeurd. 16 november 2007, Het afdelingshoofd, ir. K. De Smet Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid Dienst Mer 7

8 Bijlage: advies ANB Dienst Mer 8

9 Dienst Mer 9

10 Dienst Mer 10